Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Deniz hakimiyeti (denizin kontrolü veya deniz kontrolü olarak da adlandırılır), belirli bir kontrol ettiği belirli bir deniz alanına olan gücüyle ilgili bir deniz askeri kavramıdır. Bir donanma, rakiplerinin kendisine doğrudan saldıramayacağı kadar güçlü olduğunda deniz hâkimiyetine sahip olur. Bu hakimiyet çevre suları (yani kıyı) için geçerli olabilir veya okyanuslara kadar uzanabilir, bu da ülkenin bir mavi su donanması olduğu anlamına gelir. Bu hava üstünlüğü'nün denizcilikteki karşılığıdır.
Denize hakim olan bir ülke (veya ittifak) kendi askeri ve ticari gemilerinin istediği gibi hareket etmesini sağlayabilirken, rakipleri ya limanda kalmaya ya da ondan kaçmaya çalışmak zorunda kalır. Ayrıca karaya dayalı stratejik seçenekleri genişletebilen amfibi operasyonlar'ın serbestçe kullanılmasını sağlar. İngiliz Kraliyet Donanması 18. yüzyıl ile 20. yüzyılın başları arasındaki dönem'in büyük bir kısmında denizlerin kontrolünü elinde tutarak İngiltere ve müttefiklerinin ticaret yapmasına ve savaş zamanında asker ve malzemeleri kolayca taşımasına olanak sağlarken düşmanlarının bunu yapamamasına neden olmuştur. İkinci Dünya Savaşı]] sonrası dönemde, Birleşik Devletler Donanması denizlere hakim olmuştur.
Çok az sayıda donanma mavi su donanması olarak faaliyet gösterebilmektedir, ancak "birçok Devlet yeşil su donanmaları'nı mavi su donanmalarına dönüştürmektedir ve bu durum yabancı Münhasır Ekonomik Bölge'lerin [200 deniz miline (370 km) kadar olan kıyı bölgesi] askeri kullanımını artıracak ve MEB rejimine olası yansımaları olacaktır."
Yelken çağında denizlerin tarihi hakimiyeti
ve Fransa her biri batı Akdeniz'in bazı kısımlarında hak iddia ediyordu. Danimarka ve İsveç, Baltık Denizi'ni aralarında paylaştıklarını iddia ettiler. [İspanya İmparatorluğu, Pasifik Okyanusu ve Meksika Körfezi üzerinde, Portekiz İmparatorluğu ise Hint Okyanusu ve Fas'ın güneyindeki tüm Atlas Okyanusu üzerinde egemenlik iddia ediyordu (Hall, 148-9).
Asimetrik karşı önlemler
Yelken çağı sırasında, denizin kontrolünü elinde tutan başka bir güce karşı iki temel karşı önlem vardı: kaçakçılık ve korsanlık. Kaçakçılık, bir ülkenin abluka altındayken bile ticarete (ve gıda ve diğer hayati malzemeleri elde etmeye) devam edebilmesini sağlamaya yardımcı olurken, korsanlık daha zayıf gücün daha güçlü gücün ticaretini aksatmasına izin veriyordu. Asimetrik savaş]] örnekleri olan bu önlemler hükûmet dışı ve bazen de suç örgütlerinden geldiği için daha güçlü hükûmetlerin gözünden düşmüştür. 1856 korsanlığı yasakladı. Bu antlaşma nispeten az sayıda ülke tarafından onaylandı, ancak denizin teamül hukuku haline geldi.
Buhar çağında denizlerin tarihi hakimiyeti
Korsanlığa benzer daha modern bir karşı önlem, I. Dünya Savaşı ve II. Dünya Savaşı sırasında Almanya'nın Atlantik Okyanusu, Akdeniz ve Baltık Denizi'ndeki müttefik ticari gemilere saldırmak için denizaltı savaşı kullanmasıydı.
Deniz havacılığı çağında tarihi deniz komutanlığı
II. Dünya Savaşı sırasında, gemiler hava saldırısına karşı kendilerini iyi savunamadıkları için da deniz hakimiyetine karşı etkili bir önlem haline geldi. Britanya Savaşı büyük ölçüde Almanya'nın Kraliyet Hava Kuvvetleri'ni ortadan kaldırma girişimiydi, böylece Kraliyet Donanması'nı hava saldırısından koruyamayacak ve hatta . Dünya Savaşı sırasında Pasifik'teki tüm Japon deniz stratejisi, filoları yok edilene ya da Leyte Körfezi Muharebesi ile denizin komutası Müttefiklere verilerek önemsiz hale getirilene kadar, Müttefik deniz gücünün büyük ölçekli imhası yoluyla denizin komutasını ele geçirmekti.
Modern deniz komutanlığı
Gelişmiş donanmalar, ve büyük ölçekli denizaltı tespit sistemlerine erişimleri sayesinde denizde nadiren şaşırabilirler, ancak her yerde olamazlar. Gelişmiş donanmaların münferit gemileri denizde (örneğin, , Basra Körfezi'nde devriye gezerken uçaklarından atılan bir gemisavar füzesiyle vurulmuştur) veya limanda (örneğin, USS Cole'a yapılan intihar saldırısı) savunmasız kalabilir.
"" deniz yeteneği bir filonun "" faaliyet gösterebileceği anlamına gelir. Geleneksel olarak 200 deniz miline (370 km) kadar 'da faaliyet gösteren kıyı 'si ile denizci mavi su donanması arasında bir ayrım yapılırken, ABD Donanması tarafından yeni bir terim olan "" oluşturulmuştur, birçok ülkenin kıyı denizaltılarını ve hızlı hücum botlarını, önemli sayıda gücün daha büyük kıyı muharebe korvetlerini ve benzer gemilerini ve yaşlı karmaşık S/VTOL taşıyıcılarına ve diğer özel gemilere kadar değişen amfibi gemileri ifade eder.
Modern savaşta mavi su donanması yüzey altı, yüzey ve hava tehditlerine karşı kendi kendine yeten bir kuvvet koruması ve menzilde kalıcı bir mevcudiyete izin veren sürdürülebilir bir lojistik erişim anlamına gelir. Bazı deniz ortamlarında bu tür bir savunma Arktik gibi doğal engeller tarafından sağlanmaktadır. buz sahanlığı.
ABD Donanması, hafif hava savunması için ASW helikopterleri ve STOVL avcı uçakları ile yüzey ve yüzey altı deniz kontrolü yapabilen, ancak olarak bilinen güç projeksiyonuna uygun olacak kadar büyük olmayan, ekonomik fiyatlı bir gemi konsepti üzerinde çalışmıştır. Bu küçük uçak gemisi ABD tarafından inşa edilmemiştir, ancak birincil nakliye helikopterleri yerine STOVL avcı uçakları ve ASW helikopterleri ile donatılmış uzun güverteli bir ikincil bir deniz kontrol rolünde faaliyet göstermektedir.
Modern deniz kontrolü için gereklilikler
Falkland Savaşı]] sırasında İngilizler uzun menzilli (AWACS)'den yoksundu, bu da Arjantin saldırı uçaklarının gemi karşıtı füzeleri ateşleyecekleri yaklaşık aynı anda ve bombalama saldırıları yapmadan sadece kısa bir süre önce gemi radarının görüş alanına girmesiyle gemi kayıplarına ve diğerlerinde büyük hasara yol açtı. Bir dizi donanma bu dersi almıştır. STOVL]] uçak gemilerine sahip birçok donanma, İngiliz ve İspanyol , İtalyan ve Rus Ka-31 AEW helikopteri gibi helikoptere monteli AWACS'lar geliştirmiştir. Yakın zamanda Fransızlar yeni ve daha büyük bir CATOBAR uçak gemisi ile ABD E-2 Hawkeye AWACS uçakları.
Mavi su donanması ile yeşil su donanması arasındaki farka bir örnek: "...Birincisi, 'nın Çin karasularını korumasını ve Tayvan Boğazı ve Güney Çin Denizi'ndeki egemenlik iddialarını uygulamasını sağlayacak bir 'yeşil su aktif savunması' olmalıdır. İkinci aşama ise Batı Pasifik'e güç yansıtabilecek bir mavi su donanması geliştirmek olacaktır. Liu [1982-88 yılları arasında PLAN'ın başkomutanı ve başkan yardımcısı 1989-97] mavi su kabiliyetini yerine getirmek için PLAN'ın uçak gemileri edinmesi gerektiğine inanıyordu ..."Uçak gemisileri diğer özel gemilerle birlikte konuşlandırılır ve yüzey altı, yüzey ve hava tehditlerine karşı koruma sağlar.
Mavi su donanmasının net bir tanımı olmadığından, statüsü tartışmalıdır. Deniz havacılığının önemi göz önüne alındığında, bu terimin okyanuslarda faaliyet gösterebilecek uçak gemilerinin bakımıyla güçlü bir şekilde bağlantılı olduğu düşünülebilir. "80'li yılların başında Avustralya'nın son uçak gemisi olan 'ün değiştirilip değiştirilmeyeceği konusunda sert ve kamuoyuna açık bir savaş yaşandı. Üst düzey Avustralya Kraliyet Donanması personeli, uçak gemisi olmadan Avustralya'nın her türlü tehdide karşı savunmasız kalacağı uyarısında bulundu. Eski bir Deniz Kuvvetleri Komutanı o kadar ileri gitmiştir ki "bizim" (Avustralyalıların) "artık bir mavi su donanmasına (dost kıyılardan uzakta operasyon yapabilen) sahip olamayacağımızı iddia etmiştir." Ancak denizde giden bir uçak gemisi işletmesine rağmen, RTN kesinlikle bir "mavi su donanması" değildir.
Empoze edilen komuta karşı önlemler
Bir "mavi su donanması" deniz kontrol gücünü başka bir ülkenin kıyılarına yansıtabilirken, daha az yetenekli kuvvetlerden gelebilecek tehditlere karşı hassas olmaya devam eder. Menzilde idame ve lojistik yüksek maliyetler doğurur ve karada konuşlu hava veya karadan karaya füze varlıkları (ister araziyi takip eden ister balistik yörüngelerde olsun), veya Hızlı Kıyı Taarruz Gemileri gibi asimetrik taktiklerin kullanımı yoluyla konuşlu bir kuvvet üzerinde doygunluk avantajı olabilir. Bu zafiyetin bir örneği Ekim 2000'de Aden'de olmuştur. Bu tehditlere karşılık olarak ABD Donanması (LCS) geliştirmiştir.
Ayrıca bakınız
- (belgesel TV dizisi)
- Hava üstünlüğü
- Alfred Thayer Mahan
Kaynakça
Notlar
- ^ Skaridov, Alexander S., , St Petersburg Association of the Law of the Sea, 7 Kazanskaya St., St Petersburg 191186, Russia, Available online 11 November 2004, 17 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi
- ^ Önceki cümlelerden bir veya daha fazlası artık kamu malı olan bir yayından alınan metni içeriyor: Bridge, Cyprian Arthur George (1911). "Sea, Command of the". Chisholm, Hugh (Ed.). Encyclopædia Britannica. 24 (11. bas.). Cambridge University Press. s. 529.
- ^ a b Storey, You; Ji (Kış 2004), "Çin'in uçak gemisi hevesleri: söylentilerden gerçeği aramak", Naval War College Review, 29 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 16 Nisan 2024
- ^ archive.org/web/20191015040114/https://www.navy.mil/navydata/cno/mullen/speeches/mullen051013.txt "Q&A with Adm. Michael G. Mullen 2006 CNO's Guidance Release Media Roundtable Pentagon, Washington, DC 13 Ekim 2005"
|arşivurl=değerini kontrol edin (). 15 Ekim 2019 tarihinde navy.mil/navydata/cno/mullen/speeches/mullen051013.txt kaynağından|url=değerini kontrol edin () arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2008. - ^ "Neden Abrams Tankları alalım? Daha uygun seçeneklere bakmalıyız Gary Brown - 31 Mart 2004 Çarşamba günü yayınlandı". 12 Ekim 2006 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Nisan 2024.
- ^ EDP24 Frontline - Doğu Anglia Silahlı Kuvvetlerine açılan kapı 30 Kasım 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "TNO Presentation" (PDF). 25 Şubat 2009 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 16 Nisan 2024.
- ^ . 16 Ocak 2007 tarihinde htm kaynağından
|url=değerini kontrol edin () arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2008.
Ek kaynak
- , Treatise on International Law, 4. baskı, 1895.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Deniz hakimiyeti denizin kontrolu veya deniz kontrolu olarak da adlandirilir belirli bir kontrol ettigi belirli bir deniz alanina olan gucuyle ilgili bir deniz askeri kavramidir Bir donanma rakiplerinin kendisine dogrudan saldiramayacagi kadar guclu oldugunda deniz hakimiyetine sahip olur Bu hakimiyet cevre sulari yani kiyi icin gecerli olabilir veya okyanuslara kadar uzanabilir bu da ulkenin bir mavi su donanmasi oldugu anlamina gelir Bu hava ustunlugu nun denizcilikteki karsiligidir USS Abraham Lincoln bir Birlesik Devletler Donanmasi ucak gemisi kuresel deniz gucu projeksiyonu araci Denize hakim olan bir ulke veya ittifak kendi askeri ve ticari gemilerinin istedigi gibi hareket etmesini saglayabilirken rakipleri ya limanda kalmaya ya da ondan kacmaya calismak zorunda kalir Ayrica karaya dayali stratejik secenekleri genisletebilen amfibi operasyonlar in serbestce kullanilmasini saglar Ingiliz Kraliyet Donanmasi 18 yuzyil ile 20 yuzyilin baslari arasindaki donem in buyuk bir kisminda denizlerin kontrolunu elinde tutarak Ingiltere ve muttefiklerinin ticaret yapmasina ve savas zamaninda asker ve malzemeleri kolayca tasimasina olanak saglarken dusmanlarinin bunu yapamamasina neden olmustur Ikinci Dunya Savasi sonrasi donemde Birlesik Devletler Donanmasi denizlere hakim olmustur Cok az sayida donanma mavi su donanmasi olarak faaliyet gosterebilmektedir ancak bircok Devlet yesil su donanmalari ni mavi su donanmalarina donusturmektedir ve bu durum yabanci Munhasir Ekonomik Bolge lerin 200 deniz miline 370 km kadar olan kiyi bolgesi askeri kullanimini artiracak ve MEB rejimine olasi yansimalari olacaktir Yelken caginda denizlerin tarihi hakimiyetiBritannia rule the waves 1793 1794 dolaylarinda Liverpool da yapilmis suslu tabak Musee de la Revolution francaise ve Fransa her biri bati Akdeniz in bazi kisimlarinda hak iddia ediyordu Danimarka ve Isvec Baltik Denizi ni aralarinda paylastiklarini iddia ettiler Ispanya Imparatorlugu Pasifik Okyanusu ve Meksika Korfezi uzerinde Portekiz Imparatorlugu ise Hint Okyanusu ve Fas in guneyindeki tum Atlas Okyanusu uzerinde egemenlik iddia ediyordu Hall 148 9 Asimetrik karsi onlemler Yelken cagi sirasinda denizin kontrolunu elinde tutan baska bir guce karsi iki temel karsi onlem vardi kacakcilik ve korsanlik Kacakcilik bir ulkenin abluka altindayken bile ticarete ve gida ve diger hayati malzemeleri elde etmeye devam edebilmesini saglamaya yardimci olurken korsanlik daha zayif gucun daha guclu gucun ticaretini aksatmasina izin veriyordu Asimetrik savas ornekleri olan bu onlemler hukumet disi ve bazen de suc orgutlerinden geldigi icin daha guclu hukumetlerin gozunden dusmustur 1856 korsanligi yasakladi Bu antlasma nispeten az sayida ulke tarafindan onaylandi ancak denizin teamul hukuku haline geldi Buhar caginda denizlerin tarihi hakimiyetiKorsanliga benzer daha modern bir karsi onlem I Dunya Savasi ve II Dunya Savasi sirasinda Almanya nin Atlantik Okyanusu Akdeniz ve Baltik Denizi ndeki muttefik ticari gemilere saldirmak icin denizalti savasi kullanmasiydi Deniz havaciligi caginda tarihi deniz komutanligiII Dunya Savasi sirasinda gemiler hava saldirisina karsi kendilerini iyi savunamadiklari icin da deniz hakimiyetine karsi etkili bir onlem haline geldi Britanya Savasi buyuk olcude Almanya nin Kraliyet Hava Kuvvetleri ni ortadan kaldirma girisimiydi boylece Kraliyet Donanmasi ni hava saldirisindan koruyamayacak ve hatta Dunya Savasi sirasinda Pasifik teki tum Japon deniz stratejisi filolari yok edilene ya da Leyte Korfezi Muharebesi ile denizin komutasi Muttefiklere verilerek onemsiz hale getirilene kadar Muttefik deniz gucunun buyuk olcekli imhasi yoluyla denizin komutasini ele gecirmekti Modern deniz komutanligiHMS Daring bir Kraliyet Donanmasi Tip 45 gudumlu fuze destroyeri HMS Daring bir Kraliyet Donanmasi Tip 45 gudumlu fuze destroyeri Gelismis donanmalar ve buyuk olcekli denizalti tespit sistemlerine erisimleri sayesinde denizde nadiren sasirabilirler ancak her yerde olamazlar Gelismis donanmalarin munferit gemileri denizde ornegin Basra Korfezi nde devriye gezerken ucaklarindan atilan bir gemisavar fuzesiyle vurulmustur veya limanda ornegin USS Cole a yapilan intihar saldirisi savunmasiz kalabilir deniz yetenegi bir filonun faaliyet gosterebilecegi anlamina gelir Geleneksel olarak 200 deniz miline 370 km kadar da faaliyet gosteren kiyi si ile denizci mavi su donanmasi arasinda bir ayrim yapilirken ABD Donanmasi tarafindan yeni bir terim olan olusturulmustur bircok ulkenin kiyi denizaltilarini ve hizli hucum botlarini onemli sayida gucun daha buyuk kiyi muharebe korvetlerini ve benzer gemilerini ve yasli karmasik S VTOL tasiyicilarina ve diger ozel gemilere kadar degisen amfibi gemileri ifade eder Modern savasta mavi su donanmasi yuzey alti yuzey ve hava tehditlerine karsi kendi kendine yeten bir kuvvet korumasi ve menzilde kalici bir mevcudiyete izin veren surdurulebilir bir lojistik erisim anlamina gelir Bazi deniz ortamlarinda bu tur bir savunma Arktik gibi dogal engeller tarafindan saglanmaktadir buz sahanligi ABD Donanmasi hafif hava savunmasi icin ASW helikopterleri ve STOVL avci ucaklari ile yuzey ve yuzey alti deniz kontrolu yapabilen ancak olarak bilinen guc projeksiyonuna uygun olacak kadar buyuk olmayan ekonomik fiyatli bir gemi konsepti uzerinde calismistir Bu kucuk ucak gemisi ABD tarafindan insa edilmemistir ancak birincil nakliye helikopterleri yerine STOVL avci ucaklari ve ASW helikopterleri ile donatilmis uzun guverteli bir ikincil bir deniz kontrol rolunde faaliyet gostermektedir Modern deniz kontrolu icin gereklilikler Falkland Savasi sirasinda Ingilizler uzun menzilli AWACS den yoksundu bu da Arjantin saldiri ucaklarinin gemi karsiti fuzeleri atesleyecekleri yaklasik ayni anda ve bombalama saldirilari yapmadan sadece kisa bir sure once gemi radarinin gorus alanina girmesiyle gemi kayiplarina ve digerlerinde buyuk hasara yol acti Bir dizi donanma bu dersi almistir STOVL ucak gemilerine sahip bircok donanma Ingiliz ve Ispanyol Italyan ve Rus Ka 31 AEW helikopteri gibi helikoptere monteli AWACS lar gelistirmistir Yakin zamanda Fransizlar yeni ve daha buyuk bir CATOBAR ucak gemisi ile ABD E 2 Hawkeye AWACS ucaklari Mavi su donanmasi ile yesil su donanmasi arasindaki farka bir ornek Birincisi nin Cin karasularini korumasini ve Tayvan Bogazi ve Guney Cin Denizi ndeki egemenlik iddialarini uygulamasini saglayacak bir yesil su aktif savunmasi olmalidir Ikinci asama ise Bati Pasifik e guc yansitabilecek bir mavi su donanmasi gelistirmek olacaktir Liu 1982 88 yillari arasinda PLAN in baskomutani ve baskan yardimcisi 1989 97 mavi su kabiliyetini yerine getirmek icin PLAN in ucak gemileri edinmesi gerektigine inaniyordu Ucak gemisileri diger ozel gemilerle birlikte konuslandirilir ve yuzey alti yuzey ve hava tehditlerine karsi koruma saglar Mavi su donanmasinin net bir tanimi olmadigindan statusu tartismalidir Deniz havaciliginin onemi goz onune alindiginda bu terimin okyanuslarda faaliyet gosterebilecek ucak gemilerinin bakimiyla guclu bir sekilde baglantili oldugu dusunulebilir 80 li yillarin basinda Avustralya nin son ucak gemisi olan un degistirilip degistirilmeyecegi konusunda sert ve kamuoyuna acik bir savas yasandi Ust duzey Avustralya Kraliyet Donanmasi personeli ucak gemisi olmadan Avustralya nin her turlu tehdide karsi savunmasiz kalacagi uyarisinda bulundu Eski bir Deniz Kuvvetleri Komutani o kadar ileri gitmistir ki bizim Avustralyalilarin artik bir mavi su donanmasina dost kiyilardan uzakta operasyon yapabilen sahip olamayacagimizi iddia etmistir Ancak denizde giden bir ucak gemisi isletmesine ragmen RTN kesinlikle bir mavi su donanmasi degildir Empoze edilen komuta karsi onlemler Bir mavi su donanmasi deniz kontrol gucunu baska bir ulkenin kiyilarina yansitabilirken daha az yetenekli kuvvetlerden gelebilecek tehditlere karsi hassas olmaya devam eder Menzilde idame ve lojistik yuksek maliyetler dogurur ve karada konuslu hava veya karadan karaya fuze varliklari ister araziyi takip eden ister balistik yorungelerde olsun veya Hizli Kiyi Taarruz Gemileri gibi asimetrik taktiklerin kullanimi yoluyla konuslu bir kuvvet uzerinde doygunluk avantaji olabilir Bu zafiyetin bir ornegi Ekim 2000 de Aden de olmustur Bu tehditlere karsilik olarak ABD Donanmasi LCS gelistirmistir Ayrica bakiniz belgesel TV dizisi Hava ustunlugu Alfred Thayer MahanKaynakcaNotlar Skaridov Alexander S St Petersburg Association of the Law of the Sea 7 Kazanskaya St St Petersburg 191186 Russia Available online 11 November 2004 17 Ekim 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Onceki cumlelerden bir veya daha fazlasi artik kamu mali olan bir yayindan alinan metni iceriyor Bridge Cyprian Arthur George 1911 Sea Command of the Chisholm Hugh Ed Encyclopaedia Britannica 24 11 bas Cambridge University Press s 529 a b Storey You Ji Kis 2004 Cin in ucak gemisi hevesleri soylentilerden gercegi aramak Naval War College Review 29 Mayis 2010 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 16 Nisan 2024 archive org web 20191015040114 https www navy mil navydata cno mullen speeches mullen051013 txt Q amp A with Adm Michael G Mullen 2006 CNO s Guidance Release Media Roundtable Pentagon Washington DC 13 Ekim 2005 arsivurl degerini kontrol edin yardim 15 Ekim 2019 tarihinde navy mil navydata cno mullen speeches mullen051013 txt kaynagindan url degerini kontrol edin yardim arsivlendi Erisim tarihi 4 Subat 2008 Neden Abrams Tanklari alalim Daha uygun seceneklere bakmaliyiz Gary Brown 31 Mart 2004 Carsamba gunu yayinlandi 12 Ekim 2006 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Nisan 2024 EDP24 Frontline Dogu Anglia Silahli Kuvvetlerine acilan kapi 30 Kasim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde TNO Presentation PDF 25 Subat 2009 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 16 Nisan 2024 16 Ocak 2007 tarihinde htm kaynagindan url degerini kontrol edin yardim arsivlendi Erisim tarihi 4 Subat 2008 Ek kaynak Treatise on International Law 4 baski 1895