Dihidroksiaseton | |
---|---|
Kimyasal adı | Dihidroksiaseton |
Diğer adları | DHA Gliseron |
Kimyasal formül | C3H6O3 |
Molekül ağırlığı | 90.08 g/mol |
CAS numarası | 96-26-4 |
Ergime noktası | 75-80 °C |
Kaynama noktası | °C |
SMILES | OCC(=O)CO |
Kaynakça ve sorumluluk reddi |
Dihidroksiaseton veya bilinen adlarıyla DHA, Gliseron, ışıksız solaryum ve gıda sektörlerinde kullanılan basit bir üç karbonlu karbonhidrattır. Bu şeker türü çoğu zaman şeker pancarı ve şeker kamışından gliserinin fermantasyonuyla elde edilir.
Kimya
DHA, C3H6O3 formülüyle gösterilen üç karbonlu bir şekerdir. Higroskopik kristal toz halinde bulunan DHA, şekerli bir tada ve karakteristik bir kokuya sahiptir. Tüm ketozlar arasında en basiti olan DHA, bu grup içinde optik etkinliği olmayan tek şeker olup, yine kiraliteye (moleküllerin karşılıklı simetrik olma durumu) sahip olmayan da tek şekerdir. Normal halde çift molekül halinde bulunan DHA, suda ve etanolde yavaşça çözünür. Taze olarak hazırlandığında yavaşça monomer haline geri döner. DHA molekülü, monomer halde suda, etanolde, dietil eterde ve asetonda çok rahat çözünebilir.
DHA, gliseraldehit ile beraber, gliserol ile olan yavaş yanma ile hazırlanabilir. Örneğin katalizör olarak hidrojen peroksit ve demir tuzlarının kullanılması bu yönteme girer.
Biyoloji
DHA'nın fosfat formu olan dihidroksiaseton fosfat, (DHAP) glikolizde kullanılır. Pirüvat ile karşılaştırıldığında, DHA, spor besini şeklinde satılmaktadır. Bu sayede sporcuların ağız yoluyla aldığı DHA, yağ yakıcı ve kas arttırıcı olarak işlev görmektedir.
Kullanım
DHA, 1920'lerde ilk kez bir deri renklendirme ürünü olarak Alman kimyacılar tarafından keşfedildi. X ışını işleminde kullanılan DHA'nın, deriye döküldüğünde deriyi kahverengiye çevirdiği gözlemlenmişti. II. Dünya Savaşı başladığında DHA üretimi savaş ürünlerinin bir parçası oldu.
1950'lerde Cincinnati Üniversitesi'nden Eva Wittgenstein, dihidroksiaseton ile yaptığı çalışmalarla tanındı. Wittgenstein'ın çalışmaları arasında çocuklardaki önlemek amacıyla DHA'nın hap olarak çocuklara verilmesi yer almaktaydı. Çocuklar üzerindeki bu çalışma sırasında birtakım denekler DHA'yı üstüne döktü ve bunu izleyen birkaç saat sonra dökülen bölgenin kahverengiye döndüğü keşfedildi.
Eva Wittgenstein bu madde üzerinde çalışmaya devam etti. Önce kendi derisini DHA ile boyadı ve bunun bir pigmentasyon ürünü olarak kullanılabileceğini fark etti. Tüm bunların yanında DHA maddesi, derinin biraz daha altındaki tabakalara kadar ulaşamamaktaydı. Aynı şekilde çözelti, ölü derilerde etkisizdi. Bu keşif, vitiligo hastalığı için yeni bir çözümdü. Bu renklendirme yöntemi toksik olmadığı gibi benzerdir. Günümüzde gıda sanayisinde önemli bir yere sahip olan bu tepkime, 1912 yılında ilk kez Louis Camille Maillard tarafından keşfedilmiştir.
DHA molekülleri, aminoasit gruplarıyla tepkimeye girebilir. Bunun en bilinen örneği de bir çeşit protein olan keratin kaplı olan deride yol açtığı renk değişikliğidir. Her bir aminoasit türü, DHA ile farklı şekilde tepkimeye girer. Bu tepkimeler sonucunda, sarıdan kahverengiye kadar olan bir renk aralığında renk değişimleri gözlenir. Bu yeni pigmentler de olarak adlandırılır. Bunlar melanine yakın bir pigmenttir ve ultraviyole ışınların etkisi kadar koyu bir renk verebilir.
Şarap yapımı
Asetik asit bakterileri olan A. aceti ve G. oxydan gliserolü bir karbon kaynağı olarak kullanır. Sonuç olarak da bu tepkimelerden dihidroksiaseton çıkar. DHA, bir bakıma gliserolün . DHA, bir şarabın kalitesine ve tadına etki edebilir. Yine DHA, prolin ile birleşerek kabuksu bir aroma elde etmede kullanılabilir. Dihidroksiaseton, şarapta SO2 moleküllerini bağlayarak antibakteriyel bir etki de gösterir.
Işıksız solaryum
Coppertone adlı güneşsiz solaryum losyonları ilk defa 1960'larda tüketiciye tanıtıldı. Başta "Quick Tan" veya "QT" olarak tanınan ürünün ardından aynı formülle diğer markalar izledi. Ancak tüketiciler bu ürünlerden kısa sürede ümidini kesti. Çünkü bu losyonların birçoğu hafif bir renk koyulaştırma dışında hiçbir pigment değişimi göstermemekteydi. 1970'lerde FDA, DHA'yı kozmetik kataloğuna ekledi.
1980'lerde ise yeni nesil güneşsiz solaryum ürünleri marketlerde yerini aldı. Bu kuşaktaki ürünler daha tatmin ediciydi. Bu başarıların ardından birçok firma kendine ait formüle sahip ve renk çeşidi olan ürünler çıkardı. Günümüzde dihidroksiaseton, bu koyulaştırıcı ürünlerin temel maddesidir. Tene değen bir DHA solüsyonu, su veya başka çözücülerle geçmemektedir. Bu koyu rengin açılması için 3 ilâ 10 günün geçmesi gerekmektedir.
Kaynakça
- ^ Merck Index, 12th Edition, 3225.
- ^ "Pyruvate Biochemical Information". 26 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2009.
- ^ "Pyruvate combined with DHA as a supplement". 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2009.
- ^ "Eva Wittgenstein and DHA". 1 Şubat 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Şubat 2009.
- ^ WITTGENSTEIN E, GUEST GM (1961). "Biochemical effects of dihydroxyacetone". J. Invest. Dermatol. Cilt 37. ss. 421-6. (PMID) 14007781.
- ^ GOLDMAN L, WITTGENSTEIN E, BLANEY D, GOLDMAN J, SAWYER F (1961). "Studies of some physical properties of the dihydroxyacetone color complex". J. Invest. Dermatol. Cilt 36. ss. 233-4. (PMID) 13706567.
- ^ WITTGENSTEIN E, BERRY HK (1960). "Staining of skin with dihydroxyacetone". Science. Cilt 132. ss. 894-5. doi:10.1126/science.132.3431.894. (PMID) 13845496.
- ^ a b Drysdale, G.S. and Fleet, G.H. (1988). "Acetic acid bacteria in winemaking: a review". American Journal of Enology Viticulture. Cilt 39. ss. 143-154.
- ^ Margalith, Pinhas Flavor microbiology Thomas, 1981.
- ^ Roger B. Boulton, Vernon L. Singleton, Linda F. Bisson, Ralph E. Kunkee Principles and Practices of Winemaking Springer, 1999.
- ^ Eschenbruch R, Dittrich HH. (1986). "Metabolism of acetic acid bacteria in relation to their importance to wine quality". Zentrablatt für Mikrobiologie. Cilt 141. ss. 279-289.
- ^ . 3 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2009.
Dış bağlantılar
- DHA Nasıl Kullanılır 14 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Vitiligo önleyici olarak DHA 17 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Güvenirlik26 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Amerikan Kanser Derneği ve DHA 1 Kasım 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Yeni Zelanda Dermatoloji Derneği8 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
DihidroksiasetonKimyasal adi DihidroksiasetonDiger adlari DHA GliseronKimyasal formul C3H6O3Molekul agirligi 90 08 g molCAS numarasi 96 26 4Ergime noktasi 75 80 CKaynama noktasi CSMILES OCC O COKaynakca ve sorumluluk reddi Dihidroksiaseton veya bilinen adlariyla DHA Gliseron isiksiz solaryum ve gida sektorlerinde kullanilan basit bir uc karbonlu karbonhidrattir Bu seker turu cogu zaman seker pancari ve seker kamisindan gliserinin fermantasyonuyla elde edilir KimyaDHA C3H6O3 formuluyle gosterilen uc karbonlu bir sekerdir Higroskopik kristal toz halinde bulunan DHA sekerli bir tada ve karakteristik bir kokuya sahiptir Tum ketozlar arasinda en basiti olan DHA bu grup icinde optik etkinligi olmayan tek seker olup yine kiraliteye molekullerin karsilikli simetrik olma durumu sahip olmayan da tek sekerdir Normal halde cift molekul halinde bulunan DHA suda ve etanolde yavasca cozunur Taze olarak hazirlandiginda yavasca monomer haline geri doner DHA molekulu monomer halde suda etanolde dietil eterde ve asetonda cok rahat cozunebilir DHA gliseraldehit ile beraber gliserol ile olan yavas yanma ile hazirlanabilir Ornegin katalizor olarak hidrojen peroksit ve demir tuzlarinin kullanilmasi bu yonteme girer BiyolojiDHA nin fosfat formu olan dihidroksiaseton fosfat DHAP glikolizde kullanilir Piruvat ile karsilastirildiginda DHA spor besini seklinde satilmaktadir Bu sayede sporcularin agiz yoluyla aldigi DHA yag yakici ve kas arttirici olarak islev gormektedir KullanimDHA 1920 lerde ilk kez bir deri renklendirme urunu olarak Alman kimyacilar tarafindan kesfedildi X isini isleminde kullanilan DHA nin deriye dokuldugunde deriyi kahverengiye cevirdigi gozlemlenmisti II Dunya Savasi basladiginda DHA uretimi savas urunlerinin bir parcasi oldu 1950 lerde Cincinnati Universitesi nden Eva Wittgenstein dihidroksiaseton ile yaptigi calismalarla tanindi Wittgenstein in calismalari arasinda cocuklardaki onlemek amaciyla DHA nin hap olarak cocuklara verilmesi yer almaktaydi Cocuklar uzerindeki bu calisma sirasinda birtakim denekler DHA yi ustune doktu ve bunu izleyen birkac saat sonra dokulen bolgenin kahverengiye dondugu kesfedildi Eva Wittgenstein bu madde uzerinde calismaya devam etti Once kendi derisini DHA ile boyadi ve bunun bir pigmentasyon urunu olarak kullanilabilecegini fark etti Tum bunlarin yaninda DHA maddesi derinin biraz daha altindaki tabakalara kadar ulasamamaktaydi Ayni sekilde cozelti olu derilerde etkisizdi Bu kesif vitiligo hastaligi icin yeni bir cozumdu Bu renklendirme yontemi toksik olmadigi gibi benzerdir Gunumuzde gida sanayisinde onemli bir yere sahip olan bu tepkime 1912 yilinda ilk kez Louis Camille Maillard tarafindan kesfedilmistir DHA molekulleri aminoasit gruplariyla tepkimeye girebilir Bunun en bilinen ornegi de bir cesit protein olan keratin kapli olan deride yol actigi renk degisikligidir Her bir aminoasit turu DHA ile farkli sekilde tepkimeye girer Bu tepkimeler sonucunda saridan kahverengiye kadar olan bir renk araliginda renk degisimleri gozlenir Bu yeni pigmentler de olarak adlandirilir Bunlar melanine yakin bir pigmenttir ve ultraviyole isinlarin etkisi kadar koyu bir renk verebilir Sarap yapimi Asetik asit bakterileri olan A aceti ve G oxydan gliserolu bir karbon kaynagi olarak kullanir Sonuc olarak da bu tepkimelerden dihidroksiaseton cikar DHA bir bakima gliserolun DHA bir sarabin kalitesine ve tadina etki edebilir Yine DHA prolin ile birleserek kabuksu bir aroma elde etmede kullanilabilir Dihidroksiaseton sarapta SO2 molekullerini baglayarak antibakteriyel bir etki de gosterir Isiksiz solaryum Coppertone adli gunessiz solaryum losyonlari ilk defa 1960 larda tuketiciye tanitildi Basta Quick Tan veya QT olarak taninan urunun ardindan ayni formulle diger markalar izledi Ancak tuketiciler bu urunlerden kisa surede umidini kesti Cunku bu losyonlarin bircogu hafif bir renk koyulastirma disinda hicbir pigment degisimi gostermemekteydi 1970 lerde FDA DHA yi kozmetik kataloguna ekledi 1980 lerde ise yeni nesil gunessiz solaryum urunleri marketlerde yerini aldi Bu kusaktaki urunler daha tatmin ediciydi Bu basarilarin ardindan bircok firma kendine ait formule sahip ve renk cesidi olan urunler cikardi Gunumuzde dihidroksiaseton bu koyulastirici urunlerin temel maddesidir Tene degen bir DHA solusyonu su veya baska cozuculerle gecmemektedir Bu koyu rengin acilmasi icin 3 ila 10 gunun gecmesi gerekmektedir Kaynakca Merck Index 12th Edition 3225 Pyruvate Biochemical Information 26 Haziran 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Subat 2009 Pyruvate combined with DHA as a supplement 30 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Subat 2009 Eva Wittgenstein and DHA 1 Subat 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Subat 2009 WITTGENSTEIN E GUEST GM 1961 Biochemical effects of dihydroxyacetone J Invest Dermatol Cilt 37 ss 421 6 PMID 14007781 GOLDMAN L WITTGENSTEIN E BLANEY D GOLDMAN J SAWYER F 1961 Studies of some physical properties of the dihydroxyacetone color complex J Invest Dermatol Cilt 36 ss 233 4 PMID 13706567 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link WITTGENSTEIN E BERRY HK 1960 Staining of skin with dihydroxyacetone Science Cilt 132 ss 894 5 doi 10 1126 science 132 3431 894 PMID 13845496 a b Drysdale G S and Fleet G H 1988 Acetic acid bacteria in winemaking a review American Journal of Enology Viticulture Cilt 39 ss 143 154 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Margalith Pinhas Flavor microbiology Thomas 1981 ISBN 0 398 04083 4 Roger B Boulton Vernon L Singleton Linda F Bisson Ralph E Kunkee Principles and Practices of Winemaking Springer 1999 ISBN 0 8342 1270 6 Eschenbruch R Dittrich HH 1986 Metabolism of acetic acid bacteria in relation to their importance to wine quality Zentrablatt fur Mikrobiologie Cilt 141 ss 279 289 3 Aralik 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Subat 2009 Dis baglantilarDHA Nasil Kullanilir 14 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Vitiligo onleyici olarak DHA 17 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Guvenirlik26 Eylul 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Amerikan Kanser Dernegi ve DHA 1 Kasim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yeni Zelanda Dermatoloji Dernegi8 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde