Dimetoka (Yunanca: Διδυμότειχο Didymóteicho; 1974'e kadar Katarevusa Yunancası ile: Διδυμότειχον Didymóteichon; Bulgarca: Димотика Dimotika), Yunanistan'da, Batı Trakya'da, Evros (Meriç) ilinin (nomos) sınırları içinde bir ilçedir.
Dimetoka Διδυμότειχο(ν) | |
---|---|
Dimetoka | |
Ülke | Yunanistan |
Coğrafi bölge | Batı Trakya |
Bölge | Doğu Makedonya ve Trakya |
İdare | |
• Belediye Başkanı | Romylos Hatzigiannoglou |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 565,4 km² |
Rakım | 31 m |
Nüfus (2011) | |
• Toplam | 19,493 |
• Yoğunluk | 34/km² |
Zaman dilimi | (DAS) |
• Yaz (YSU) | (DAYS) |
Posta kodu | 683 00 |
Alan kodu | 25530 |
Plaka kodu | OP |
Resmî site www.didymoteicho.gr |
Tarihçe
Ansbertus, Alman İmparatoru Friderik’in 1189 yılı Haçlı Seferi’nden bahsederken,Dimetoka (Timotikon) şehrine bu dönemde Kumanların sahip olduğunu bildirir .Evvelce Plotinoupolis olarak anılan Didymoteichon Geç Bizans döneminden itibaren bölgesinde önem kazanmış, imparatorluğun son hanedanı Palaiologus'lara karısı aracılığı ile akraba olmakla hanedana bir anlamda dışarıdan giren rakip imparator VI. İoannis 26 Ekim 1341'de destekçilerince burada imparator ilan edildi ve uzun bir iç savaş sürecinden sonra 16 Mayıs 1346'da burada taç giydi. 1343'te Kantakuzenos'un karısı Eirene'in burada Bulgarlarca ablukaya alınması üzerinde yardıma çağrılan Aydınoğlu Gazi Umur Bey 380 gemi ve 29,000 askerle bölgeye gelerek Bulgarları Didymoteichon'dan uzaklaştırmayı başardı. 1345'te yine Aydınoğlu Gazi Umur Bey, yanında Saruhan Beyliği hanedanından Saruhanoğlu Süleyman Bey olduğu halde 20,000 süvari ile Orhan Gazi'nin evvelce buraya sevkettiği birliklere katılmış ve üç beyliğin müşterek kuvveti Didymoteichon bölgesini egemenliği altına başlayan Bulgar şaki Momçilo'yu 7 Haziran 1345'te yenmeyi başarmışlardır.
1361'de Osmanlı Devleti topraklarına dahil edilmesinin ardından Dimetoka döneminde Balkanların önemli merkezlerinden biri haline geldi. Osmanlı padişahı I. Murad, Edirne'de Eski Saray inşa edilirken 5 yıl burada kalmış, oğlu Yıldırım Bayezid burada doğmuştur. Önemli bir Osmanlı mimari eseri olan (hâlen bakımsız durumdaki) Çelebi Sultan Mehmet Camii (Dimetoka Beyazıt Camii de denir) bu dönemde inşa edilmiştir. Kara Timurtaş Paşa oğlu Oruç Paşa'nın 1398, Feridun Ahmed Bey'in 1571 tarihli hamamları da bulunmaktadır.
Bu anlamda, Dimetoka'nın kısa bir süre için, Osmanlı Devleti'ne (Bursa'nın yanı sıra ve Edirne öncesinde) başkentlik yaptığı söylenebilir.
18. yüzyılda ise, Rusya'ya karşı giriştiği Poltava Savaşı'nı kaybederek Osmanlı İmparatorluğu'na sığınan İsveç kralı Demirbaş Şarl, 1713-1714'te burada meskun tutulmuştur.
Edirne Vilayet Matbaası Müdürü Şevket Dağdeviren'in yazdığı 1892 tarihli salnameye göre;
Dimetoka, Edirne sancağının bir kazasıdır. Kış mevsiminde Kızıldeli nehri ile Meriç nehrinin taşması sonucu arazi göl haline gelir, sular çekilince buraya ekin ekilir ve bol ürün alınır. İpek kozacılığı, örme çorap, şayak, aba dokumacılığı, hünnap ve zıvanalı cep çakısı ünlüdür. Kasabada 7 cami (Yıldırım Bayezid, Çarşı, Nasuh Bey, Feridun Ahmet Paşa, Köprübaşı, Cercer ve Kum camileri) 3 mescit, 3 tekke, 3 rakı fabrikası, hükûmet konağı, telgrafhane, süvari ve piyade kışlası, redif deposu, askerî hastane, baytarhane ve zahire ambarı vardır.
Dimetoka, esasen, İkinci Balkan Savaşı'nda Enver Paşa tarafından Edirne ile birlikte geri alınan bölgenin içindedir. Ağustos 1913'te imzalanan Bükreş Antlaşması ile Bulgaristan sınırları içinde kalan Batı Trakya demiryolu hattının 50 km.lik bir kısmı Meriç'in batı kıyı şeridini takip ederek buradan geçmekteydi. Bu da, Bulgaristan iç bölgeleri ile Batı Trakya limanları arasındaki ulaşımın kısmen Türkiye topraklarından geçmesi sonucunu doğurmaktaydı. 1915 sonbaharında, Çanakkale Savaşı'nın kritik dönemleri aşıldıktan sonra, yeni saldırılara karşı Almanya'dan sevkedilecek malzemenin Türkiye'ye ulaşabilmesi için Bulgaristan'ın Almanya-Avusturya-Osmanlı İmparatorluğu ittifakı içinde savaşa girmesi çok önemli görülmekteydi. Savaşın her iki ittifak grubunun da uzun bir süre lobi yaptığı Bulgaristan, bu kritik bölgeyi (savaşın sonunu beklemeksizin) hemen terk etmeyi kabul eden İttihat ve Terakki politikası ile cezbedildi. Böylece Dimetoka yöresi, 1915'te Bulgaristan'a bırakılarak bu ülkenin İttifak Devletleri tarafında savaşa girişinin rüşveti oldu.
I. Dünya Savaşı sonunda, Lozan Antlaşması ile kesinleşecek şekilde Yunanistan'a dahil edilmiştir.
Günümüz Dimetoka'sının karşılaştığı en büyük sorun mütemadiyen Meriç nehrinin taşkınlarına uğramasıdır.
Coğrafya
Evros (Meriç) ilinin (nomos) sınırları içinden geçen 'ın içerisinden geçtiği bir ilçedir. Türkiye sınırına 12 kilometre mesafede, Sofulu'nun 20, Dedeağaç'ın 90 kilometre kuzeyindedir. 2001 rakamlarına göre ilçe merkezinin azalma eğilimi gösteren nüfusu 8.000, ilçe bütününün nüfusu 19.300'dür.
Nüfus
Dimetoka Kazası'nın Nüfus Cetveli 1892 | |||
Kadın | Erkek | Toplam | |
İslam | 3765 | 3739 | 7504 |
Rum | 7945 | 8860 | 16805 |
Ermeni | 98 | 90 | 188 |
Yahudi | 256 | 289 | 545 |
Bulgar | 605 | 638 | 1243 |
Toplam | 12669 | 13616 | 26285 |
Yıllara göre şehir nüfus verileri | |
---|---|
1991 | 8,336 |
1981 | 8,571 |
1940 | 7,791 |
Çelebi Sultan Mehmed I Camii
- Dimetoka'da Çelebi Sultan Mehmed Camii
- Bayezid Mehmed I Camii - genel görünüm.
- Bayezid Mehmed I Camii.
- Bayezid Mehmed I Camii.
- Bayezid Mehmed I Camii (restorasyon aşamasındaki iç bölüm).
- Bayezid Mehmed I Camii (restorasyon aşamasındaki iç bölüm).
- Bayezid Mehmed I Camii (restorasyon aşamasındaki iç bölüm).
- Bayezid Mehmed I Camii (restorasyon aşamasındaki iç bölüm).
- Bayezid Mehmed I Camii (restorasyon aşamasındaki iç bölüm).
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Eylül 2022.
- ^ Historia de expeditione Friderici Imp. ab Ansberto scripta. Ed. Dobrowsky, Pragae, 1827. in 8, Cf. Jahrbücher der Liter. Wien, 1828, Bd. XLII. S.55.
- ^ a b Kazancıgil, Dr. Ratip - Gökçe, Nilüfer Dağdevirenzade M. Şevket Bey'in Edirne Tarihi ve Balkan Savaşı Anıları Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi Yayınları No: 41 Edirne 2005
Wikimedia Commons'ta Dimetoka ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Giorgios C. Liakopuoulos. "The Ottoman conquest of Thrace: Aspects of historical geography, sf. 84-85" (PDF) (İngilizce). Bilkent Üniversitesi. 23 Mart 2006 tarihinde kaynağından (PDF).
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dimetoka Yunanca Didymoteixo Didymoteicho 1974 e kadar Katarevusa Yunancasi ile Didymoteixon Didymoteichon Bulgarca Dimotika Dimotika Yunanistan da Bati Trakya da Evros Meric ilinin nomos sinirlari icinde bir ilcedir Dimetoka Didymoteixo n DimetokaUlkeYunanistanCografi bolgeBati TrakyaBolgeDogu Makedonya ve TrakyaIdare Belediye BaskaniRomylos HatzigiannoglouYuzolcumu Toplam565 4 km Rakim31 mNufus 2011 Toplam19 493 Yogunluk34 km Zaman dilimiUTC 02 00 DAS Yaz YSU UTC 03 00 DAYS Posta kodu683 00Alan kodu25530Plaka koduOPResmi site www didymoteicho grTarihceAnsbertus Alman Imparatoru Friderik in 1189 yili Hacli Seferi nden bahsederken Dimetoka Timotikon sehrine bu donemde Kumanlarin sahip oldugunu bildirir Evvelce Plotinoupolis olarak anilan Didymoteichon Gec Bizans doneminden itibaren bolgesinde onem kazanmis imparatorlugun son hanedani Palaiologus lara karisi araciligi ile akraba olmakla hanedana bir anlamda disaridan giren rakip imparator VI Ioannis 26 Ekim 1341 de destekcilerince burada imparator ilan edildi ve uzun bir ic savas surecinden sonra 16 Mayis 1346 da burada tac giydi 1343 te Kantakuzenos un karisi Eirene in burada Bulgarlarca ablukaya alinmasi uzerinde yardima cagrilan Aydinoglu Gazi Umur Bey 380 gemi ve 29 000 askerle bolgeye gelerek Bulgarlari Didymoteichon dan uzaklastirmayi basardi 1345 te yine Aydinoglu Gazi Umur Bey yaninda Saruhan Beyligi hanedanindan Saruhanoglu Suleyman Bey oldugu halde 20 000 suvari ile Orhan Gazi nin evvelce buraya sevkettigi birliklere katilmis ve uc beyligin musterek kuvveti Didymoteichon bolgesini egemenligi altina baslayan Bulgar saki Momcilo yu 7 Haziran 1345 te yenmeyi basarmislardir 1361 de Osmanli Devleti topraklarina dahil edilmesinin ardindan Dimetoka doneminde Balkanlarin onemli merkezlerinden biri haline geldi Osmanli padisahi I Murad Edirne de Eski Saray insa edilirken 5 yil burada kalmis oglu Yildirim Bayezid burada dogmustur Onemli bir Osmanli mimari eseri olan halen bakimsiz durumdaki Celebi Sultan Mehmet Camii Dimetoka Beyazit Camii de denir bu donemde insa edilmistir Kara Timurtas Pasa oglu Oruc Pasa nin 1398 Feridun Ahmed Bey in 1571 tarihli hamamlari da bulunmaktadir Bu anlamda Dimetoka nin kisa bir sure icin Osmanli Devleti ne Bursa nin yani sira ve Edirne oncesinde baskentlik yaptigi soylenebilir 18 yuzyilda ise Rusya ya karsi giristigi Poltava Savasi ni kaybederek Osmanli Imparatorlugu na siginan Isvec krali Demirbas Sarl 1713 1714 te burada meskun tutulmustur Edirne Vilayet Matbaasi Muduru Sevket Dagdeviren in yazdigi 1892 tarihli salnameye gore Dimetoka Edirne sancaginin bir kazasidir Kis mevsiminde Kizildeli nehri ile Meric nehrinin tasmasi sonucu arazi gol haline gelir sular cekilince buraya ekin ekilir ve bol urun alinir Ipek kozaciligi orme corap sayak aba dokumaciligi hunnap ve zivanali cep cakisi unludur Kasabada 7 cami Yildirim Bayezid Carsi Nasuh Bey Feridun Ahmet Pasa Koprubasi Cercer ve Kum camileri 3 mescit 3 tekke 3 raki fabrikasi hukumet konagi telgrafhane suvari ve piyade kislasi redif deposu askeri hastane baytarhane ve zahire ambari vardir Dimetoka esasen Ikinci Balkan Savasi nda Enver Pasa tarafindan Edirne ile birlikte geri alinan bolgenin icindedir Agustos 1913 te imzalanan Bukres Antlasmasi ile Bulgaristan sinirlari icinde kalan Bati Trakya demiryolu hattinin 50 km lik bir kismi Meric in bati kiyi seridini takip ederek buradan gecmekteydi Bu da Bulgaristan ic bolgeleri ile Bati Trakya limanlari arasindaki ulasimin kismen Turkiye topraklarindan gecmesi sonucunu dogurmaktaydi 1915 sonbaharinda Canakkale Savasi nin kritik donemleri asildiktan sonra yeni saldirilara karsi Almanya dan sevkedilecek malzemenin Turkiye ye ulasabilmesi icin Bulgaristan in Almanya Avusturya Osmanli Imparatorlugu ittifaki icinde savasa girmesi cok onemli gorulmekteydi Savasin her iki ittifak grubunun da uzun bir sure lobi yaptigi Bulgaristan bu kritik bolgeyi savasin sonunu beklemeksizin hemen terk etmeyi kabul eden Ittihat ve Terakki politikasi ile cezbedildi Boylece Dimetoka yoresi 1915 te Bulgaristan a birakilarak bu ulkenin Ittifak Devletleri tarafinda savasa girisinin rusveti oldu I Dunya Savasi sonunda Lozan Antlasmasi ile kesinlesecek sekilde Yunanistan a dahil edilmistir Gunumuz Dimetoka sinin karsilastigi en buyuk sorun mutemadiyen Meric nehrinin taskinlarina ugramasidir CografyaEvros Meric ilinin nomos sinirlari icinden gecen in icerisinden gectigi bir ilcedir Turkiye sinirina 12 kilometre mesafede Sofulu nun 20 Dedeagac in 90 kilometre kuzeyindedir 2001 rakamlarina gore ilce merkezinin azalma egilimi gosteren nufusu 8 000 ilce butununun nufusu 19 300 dur NufusDimetoka kilisesiDimoteka kalesiDimetoka Kazasi nin Nufus Cetveli 1892Kadin Erkek ToplamIslam 3765 3739 7504Rum 7945 8860 16805Ermeni 98 90 188Yahudi 256 289 545Bulgar 605 638 1243Toplam 12669 13616 26285Yillara gore sehir nufus verileri1991 8 3361981 8 5711940 7 791Celebi Sultan Mehmed I CamiiDimetoka da Celebi Sultan Mehmed Camii Bayezid Mehmed I Camii genel gorunum Bayezid Mehmed I Camii Bayezid Mehmed I Camii Bayezid Mehmed I Camii restorasyon asamasindaki ic bolum Bayezid Mehmed I Camii restorasyon asamasindaki ic bolum Bayezid Mehmed I Camii restorasyon asamasindaki ic bolum Bayezid Mehmed I Camii restorasyon asamasindaki ic bolum Bayezid Mehmed I Camii restorasyon asamasindaki ic bolum Ayrica bakinizDimetoka SarayiKaynakca Arsivlenmis kopya 20 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Eylul 2022 Historia de expeditione Friderici Imp ab Ansberto scripta Ed Dobrowsky Pragae 1827 in 8 Cf Jahrbucher der Liter Wien 1828 Bd XLII S 55 a b Kazancigil Dr Ratip Gokce Nilufer Dagdevirenzade M Sevket Bey in Edirne Tarihi ve Balkan Savasi Anilari Turk Kutuphaneciler Dernegi Edirne Subesi Yayinlari No 41 Edirne 2005 Wikimedia Commons ta Dimetoka ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Giorgios C Liakopuoulos The Ottoman conquest of Thrace Aspects of historical geography sf 84 85 PDF Ingilizce Bilkent Universitesi 23 Mart 2006 tarihinde kaynagindan PDF