Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Einstein-Szilárd mektubu, 2 Ağustos 1939'da Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Franklin D. Roosevelt'e gönderilen, Leó Szilárd'in yazdığı ve Albert Einstein'ın imzaladığı bir mektuptu. Edward Teller ve Eugene Wigner ile istişare edilerek yazılan mektup, Almanya'nın nükleer bomba geliştirebileceği konusunda bir uyarı ve Amerika Birleşik Devletleri'nin kendi nükleer programını başlatması gerektiğine dair bir öneri içeriyordu. Mektup; Roosevelt'in Manhattan Projesi'ni başlatması, ilk nükleer bombaların geliştirilmesi ve bu bombaların Hiroşima ve Nagasaki şehirlerinde kullanılmasıyla sonuçlanan sürecin yaşanmasına yol açtı.
Kökeni
Die Naturwissenschaften'in 6 Ocak 1939 tarihli sayısında Otto Hahn ve Fritz Strassmann, uranyumda nükleer fisyonun bildirdiler. Lise Meitner, Nature dergisinin 11 Şubat 1939 sayısında bunu nükleer fisyon olarak tanımladı. Niels Bohr'un bu haberi Amerika Birleşik Devletleri'ne ulaştırmasının ardından 26 Ocak 1939'da, Enrico Fermi ile birlikte Beşinci Washington Teorik Fizik Konferansını başlattı. Sonuçlar, Columbia Üniversitesinden Fermi ile John Ray Dunning'in başta olduğu deneysel fizikçiler tarafından teyit edildi.
Leó Szilárd, ağır atomların nötron güdümlü fisyonunun, elektrik enerjisi üretimi ya da nükleer bombalar için enerji sağlayabilecek bir zincirleme nükleer reaksiyon oluşturmak için kullanılabileceğini fark etti. Bu fikri ilk kez 1933'te Londra'da yaşarken Ernest Rutherford'un ekibinin 1932'de lityumu ayırmak için protonları kullanarak yaptığı deneyden enerji elde etme konusundaki yazılarını okuduktan sonra formüle etmiş ve patentini almıştı. Ancak Szilárd, nötron açısından zengin hafif atomlarla nötron güdümlü bir zincirleme reaksiyon elde edememişti. Teorik olarak, nötron güdümlü bir zincirleme reaksiyonda üretilen ikincil nötronların sayısı birden fazlaysa bu tür reaksiyonların her biri katlanarak artan sayıda reaksiyon üreterek birden fazla ek reaksiyonu tetikleyebilir.
Szilárd, George B. Pegram'ın fizik bölümünün başkanlığını yaptığı Columbia Üniversitesinde doğal uranyumdan bir nükleer reaktör inşa etmek için Fermi ile birlikte çalıştı. Fisyon, Fermi'nin de savunduğu doğal uranyumun yüzde birinden daha azını oluşturan uranyum-235 kullanarak mı yoksa doğada daha fazla bulunan uranyum-238 kullanarak mı üretileceği konusunda anlaşmazlık oluştu. Fermi ve Szilárd birkaç deney yaptılar ve eğer uygun bir nötron moderatörü kullanılırsa doğal uranyumla bir zincirleme reaksiyonun mümkün olabileceği sonucuna vardılar. Sudaki hidrojen atomlarının nötronları yavaşlattığını ve onları yakalama eğiliminde olduğunu buldular. Szilárd, karbonun moderatör olarak kullanılmasını önerdi. Daha sonra bir reaktör oluşturmak için büyük miktarlarda karbon ve uranyuma ihtiyaçları oldu. Szilárd, malzemeleri alabilirlerse başarılı olacaklarına inanıyordu.
Szilárd, Alman bilim insanlarının da bu deneyi yapacaklarından endişeliydi. Siegfried Flügge, 1939'da nükleer enerjinin kullanılması üzerine iki önemli makale yayınladı. Bu olasılığı Macar fizikçi ve arkadaşı Eugene Wigner ile tartıştıklarında, Belçika Kongosu dünyanın en büyük uranyum rezervlerine sahip olduğu için Belçikalıları uyarmaları gerektiğine karar verdiler. Wigner, Belçika kraliyet ailesini tanıdığı gerekçesiyle Albert Einstein'ın bunu yapmak için uygun bir kişi olabileceğini öne sürdü. Szilárd, Einstein ile yakındı çünkü 1926 ile 1930 yılları arasında Einstein buzdolabını geliştirmek için birlikte çalışmışlardı.
Mektup
| İngilizce Vikikaynak'ta Albert Einstein to Franklin D. Roosevelt - August 2, 1939 ile ilgili metin bulabilirsiniz. |
12 Temmuz 1939'da Szilárd ve Wigner, Wigner'ın arabasıyla Einstein'ın kaldığı Long Island'daki Cutchogue'a gittiler. Almanya'nın nükleer bomba üretme olasılığını açıkladıklarında Einstein şu yanıtı verdi: "Daran habe ich gar nicht gedacht" ("Bunu düşünmedim bile"). Szilárd, Belçika'nın Amerika Birleşik Devletleri Büyükelçisine Almanca bir mektup yazdırdı. Mektubu Wigner yazdı ve Einstein imzaladı. Wigner'ın önerisi üzerine, Dışişleri Bakanlığına ne yaptıklarını ve neden yaptıklarını açıklayan bir mektup da hazırladılar ve herhangi bir itiraz varsa yanıt verilmesi için iki hafta süre verdiler.
Bu durum uranyum araştırmaları için gereken hükûmet desteği ihtiyacını karşılamadı. Szilárd'ın bir başka arkadaşı olan Avusturyalı iktisatçı Gustav Stolper, Franklin D. Roosevelt'e yakın olan Alexander Sachs ile konuşmayı önerdi. Sachs, Szilárd'a Roosevelt ile uranyum hakkında çoktan konuştuğunu ancak Fermi ve Pegram'ın bir nükleer bomba yapmalarının çok olasılıksız olduğunu bildirdiklerini söyledi. Szilárd'a, mektubu Roosevelt'e teslim edeceğini söyledi ancak daha prestijli birinden gelmesini önerdi. Szilárd bu sebepten dolayı tekrardan Einstein ile görüşmeyi öne sürdü. Sachs ve Szilárd, yazım hatalarıyla dolu bir mektup hazırladılar ve Einstein'a postaladılar.
Szilárd ayrıca 2 Ağustos'ta tekrar Long Island'a doğru yola çıktı. Wigner müsait değildi, bu yüzden Szilárd aracı sürmesi için başka bir Macar fizikçi olan Edward Teller'ı seçti. Taslağı aldıktan sonra Einstein, mektubu önce Almanca yazdırdı. Szilárd ise Columbia Üniversitesine döndüğünde bölümün genç bir stenografı olan Janet Coatesworth'a mektubu İngilizce yazdırdı. Daha sonraları Janet, Szilárd güçlü bombalardan bahsettiğinde "bir kaçık için çalıştığından emin olduğundan" bahsetti. Mektubu "Saygılarımla, Albert Einstein" ile bitirmek bu izlenimi değiştirmedi. Hem İngilizce mektup hem de daha uzun bir açıklayıcı mektup, imzalaması için Einstein'a gönderildi.
2 Ağustos tarihli ve Roosevelt'e hitaben yazılan mektupta şu uyarıda bulunuldu:
"Son dört ay içinde -Fransa'da Joliot ve Amerika'da Fermi ve Szilárd'ın çalışmaları sayesinde- büyük miktarlarda enerji ve radyum benzeri elementlerin üretileceği büyük bir uranyum kütlesinde bir zincirleme nükleer reaksiyon oluşturmak mümkün hale geldi. Şimdi bunun yakın gelecekte başarılabileceği neredeyse kesin görünüyor.
Bu yeni olgu aynı zamanda bombaların yapımına da yol açacaktır ve bu şekilde -daha düşük olasılıkla da olsa- yeni tipte son derece güçlü bombaların üretilebileceği düşünülebilir. Tekneyle taşınan ve bir limanda patlayan bu türden bir bomba, çevresindeki bölgenin bir kısmıyla birlikte tüm limanı yok edebilir. Ancak bu tür bombalar hava yoluyla taşınamayacak kadar ağır olabilir."
Ayrıca özellikle Almanya hakkında uyardı:
"Almanya'nın ele geçirdiği Çekoslovakya madenlerinden uranyum satışını fiilen durdurduğunu anlıyorum. Bu kadar erken harekete geçilmesi gerektiği belki de Almanya Dışişleri Müsteşarı'nın oğlu von Weizsäcker'in Amerika'nın uranyum üzerine yaptığı çalışmaların bir kısmının şu anda tekrarlandığı Berlin'deki Kaiser Wilhelm Enstitüsüne bağlı olması nedeniyle anlaşılabilir."
Mektubun yazıldığı sırada bir zincirleme fisyon reaksiyonu için gerekli olduğu tahmin edilen malzeme birkaç ton ağırlığındaydı. Yedi ay sonra İngiltere'de bir buluş, gerekli kritik kütlenin 10 kilogramdan az olduğunu tahmin ederek hava yoluyla bombanın taşınmasını mümkün kılacaktı.
Teslimi
Einstein-Szilárd mektubu Einstein tarafından imzalandı ve 9 Ağustos'ta Szilárd'a geri gönderildi. Szilárd, kendi mektubuyla birlikte hem kısa hem de uzun mektupları 15 Ağustos'ta Sachs'a verdi. Sachs, Beyaz Saray personelinden Roosevelt'i görmek için bir randevu istedi ancak daha randevu ayarlanamadan yönetim, Almanya'nın İkinci Dünya Savaşı'nı başlatan Polonya seferi nedeniyle bir krize dahil oldu. Sachs, Başkan'ın mektuba gereken önemi vermesi için randevuyu ekim ayına erteledi ve 11 Ekim'de bir randevu ayarladı. O tarihte Roosevelt, sekreteri Tuğgeneral ve iki mühimmat uzmanı, Yarbay Keith F. Adamson ve Donanma Komutanı ile bir araya geldi. Roosevelt konuşmayı şu şekilde özetledi: "Alex, senin peşinde olduğun şey, Nazilerin bizi havaya uçurmasını engellemek."
"Bu verileri o kadar önemli buldum ki önerinizin olasılıklarını kapsamlı bir şekilde araştırmak için uranyum elementi ile ilgili Standartlar Bürosu başkanı, Ordu ve Donanmanın seçilmiş bir temsilcisinden oluşan bir kurul topladım."
Einstein, 7 Mart 1940 ve 25 Nisan 1940'ta Roosevelt'e nükleer araştırmalar konusunda harekete geçilmesi çağrısında bulunan iki mektup daha gönderdi. Szilárd, Başkan'ı nükleer enerji politikası hakkında harekete geçmeye ikna eden Einstein'ın imzası için dördüncü bir mektup hazırladı. 25 Mart 1945 tarihli mektup, Nisan 1945'teki ölümünden önce Roosevelt'e ulaşmadı.
Sonuçlar
Roosevelt, mektubu okuduktan sonra projelerin harekete geçmesi gerektiğine ve Uranyum Danışma Komitesi'nin kurulmasına karar verdi. Komiteye, Standartlar Bürosu (şu anda Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü) Direktörü Lyman James Briggs başkanlık etti. 21 Ekim'de ilk kez toplandı. Toplantıya Adamson ve Hoover, Bureau of Standards'tan Fred L. Mohler, Carnegie Bilim Enstitüsünden Richard B. Roberts ve Szilárd, Teller ve Wigner katıldı. Adamson, bir nükleer bomba yapılması konusunda şüpheciydi ancak Szilárd ve Fermi'nin deneyine gereken uranyum ve grafit kaynakları için 6.000 dolar (günümüzde 100.000 dolar) vermeye ikna olmuştu.
Uranyum Danışma Komitesi, ABD hükûmetinin nükleer bomba geliştirme çabalarının başlangıcıydı ancak hemen bir silah geliştirme amacında değildi. 1940'ta Ulusal Savunma Araştırma Komitesi ve ardından 1941'de Bilimsel Araştırma ve Geliştirme Ofisi tarafından görevi devralındı. Ocak 1942'de Frisch-Peierls muhtırası ve İngiliz Maud Raporları sonunda Roosevelt'i tam ölçekli bir nükleer bomba geliştirmeye ikna etti. Fisyon araştırması işi, Haziran 1942'de Manhattan Projesi olarak bilinen topyekun bir bomba geliştirme programını yöneten Birleşik Devletler Ordusu Mühendisler Birliği'nin Manhattan Bölgesi tarafından devralındı.
Einstein, Manhattan Projesi'nde çalışmadı. Ordu ve Vannevar Bush, pasifist eğilimlerinin ve ünlü statüsünün Einstein'ı bir güvenlik riski haline getirdiğini söyleyerek Temmuz 1940'ta çalışma iznini reddetti fakat en az bir kaynak, Einstein'ın Manhattan Projesi'ne bazı denklemler için gizlice katkıda bulunduğunu belirtiyor. Einstein'ın yalnızca Birleşik Devletler Donanması Mühimmat Bürosu'nda danışman olarak çalışmasına izin verildi. Nükleer bombanın gelişimi hakkında hiçbir bilgisi yoktu ve herhangi bir tanesinin kullanılma kararı üzerinde hiçbir etkisi yoktu.Linus Pauling'e göre, Einstein daha sonra mektubu imzaladığı için pişman oldu çünkü o mektup nükleer bombanın savaşta kullanılmasına ve geliştirilmesine yol açtı. Einstein'ın bombayı önce Nazi Almanyası'nın geliştirmesi gibi daha büyük bir tehlike nedeniyle kararını haklı çıkardığını ekledi. 1947'de Einstein, Newsweek dergisine "Almanların nükleer bomba geliştirmede başarılı olamayacağını bilseydim hiçbir şey yapmazdım" dedi.
Kaynakça
- Özel
- ^ Hewlett & Anderson 1962, ss. 10-13.
- ^ GB patent 630726, Leó Szilárd, "Improvements in or relating to the transmutation of chemical elements", 28 Eylül 1949 tarihinde yayımlandı, 30 Mart 1936 tarihinde verildi
- ^ Lanouette & Silard 1992, ss. 132-136.
- ^ Hewlett & Anderson 1962, ss. 13-14.
- ^ Flügge, Siegfried (15 Ağustos 1939). "Die Ausnutzung der Atomenergie. Vom Laboratoriumsversuch zur Uranmaschine – Forschungsergebnisse in Dahlem". Deutsche Allgemeine Zeitung (Almanca) (387, Supplement).
- ^ Flügge, Siegfried (1939). "Kann der Energieinhalt der Atomkerne technisch nutzbar gemacht werden?". Die Naturwissenschaften (Almanca). 27 (23/24): 402-410. Bibcode:1939NW.....27..402F. doi:10.1007/BF01489507.
- ^ a b Hewlett & Anderson 1962, ss. 15-16.
- ^ ABD patent 1.781.541
- ^ Dannen, Gene (9 Şubat 1998). "Leo Szilard the Inventor: A Slideshow" (İngilizce). 20 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Mayıs 2015.
- ^ a b Lanouette & Silard 1992, ss. 198-200.
- ^ Lanouette & Silard 1992, s. 199.
- ^ Lanouette & Silard 1992, ss. 200-201.
- ^ a b c Lanouette & Silard 1992, s. 202.
- ^ a b c "Albert Einstein's Letters to President Franklin Delano Roosevelt". E-World. 1997. 17 Nisan 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ekim 2013.
- ^ (1964). Britain and Atomic Energy, 1935–1945 (İngilizce). Londra: . ss. 40-45. OCLC 3195209.
- ^ Lanouette & Silard 1992, s. 207.
- ^ Hewlett & Anderson 1962, s. 17.
- ^ "President Roosevelt's response to Dr. Einstein Letter, Atomic Archive". Atomic Archive. 22 Ekim 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ekim 2013.
- ^ Hewlett & Anderson 1962.
- ^ Hewlett & Anderson 1962, ss. 24-26.
- ^ Hewlett & Anderson 1962, s. 41.
- ^ Hewlett & Anderson 1962, s. 49.
- ^ Hewlett & Anderson 1962, s. 75.
- ^ a b c "The Manhattan Project" (İngilizce). Amerikan Doğa Tarihi Müzesi. 22 Eylül 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ekim 2013.
- ^ Genius, Albert Einstein, National Geographic 2017
- ^ "Einstein Exhibit – Nuclear Age" (İngilizce). Amerikan Fizik Enstitüsü. 30 Mart 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ekim 2013.
- ^ "Prof. Einstein Working on Explosives for U.S. Navy Department" (İngilizce). . 16 Haziran 1943. 12 Aralık 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ekim 2013.
- ^ (PDF). (İngilizce). 13 Mayıs 1955. 8 Kasım 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "Einstein, the Man Who Started It All". Newsweek. 10 Mart 1947.
- Genel
- ; Anderson, Oscar E. (1962). The New World, 1939–1946 (PDF). Physics Today (İngilizce). 15. University Park: . s. 62. Bibcode:1962PhT....15l..62H. doi:10.1063/1.3057919. ISBN . OCLC 637004643. 26 Haziran 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 3 Ocak 2023.
- Lanouette, William; Silard, Bela (1992). Genius in the Shadows: A Biography of Leo Szilárd: The Man Behind The Bomb (İngilizce). New York: . ISBN .
Dış bağlantılar
- 1939 Einstein - Szilárd mektubunun yeniden yazılması 14 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Roosevelt'in Einstein ve Szilárd ile yazışması 13 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., FDR kütüphanesi, Marist Üniversitesi
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Einstein Szilard mektubu 2 Agustos 1939 da Amerika Birlesik Devletleri Baskani Franklin D Roosevelt e gonderilen Leo Szilard in yazdigi ve Albert Einstein in imzaladigi bir mektuptu Edward Teller ve Eugene Wigner ile istisare edilerek yazilan mektup Almanya nin nukleer bomba gelistirebilecegi konusunda bir uyari ve Amerika Birlesik Devletleri nin kendi nukleer programini baslatmasi gerektigine dair bir oneri iceriyordu Mektup Roosevelt in Manhattan Projesi ni baslatmasi ilk nukleer bombalarin gelistirilmesi ve bu bombalarin Hirosima ve Nagasaki sehirlerinde kullanilmasiyla sonuclanan surecin yasanmasina yol acti Einstein Szilard mektubunun tipkibasimiKokeniMektubu yazan Leo Szilard solda ile imzalayan Albert Einstein Die Naturwissenschaften in 6 Ocak 1939 tarihli sayisinda Otto Hahn ve Fritz Strassmann uranyumda nukleer fisyonun bildirdiler Lise Meitner Nature dergisinin 11 Subat 1939 sayisinda bunu nukleer fisyon olarak tanimladi Niels Bohr un bu haberi Amerika Birlesik Devletleri ne ulastirmasinin ardindan 26 Ocak 1939 da Enrico Fermi ile birlikte Besinci Washington Teorik Fizik Konferansini baslatti Sonuclar Columbia Universitesinden Fermi ile John Ray Dunning in basta oldugu deneysel fizikciler tarafindan teyit edildi Leo Szilard agir atomlarin notron gudumlu fisyonunun elektrik enerjisi uretimi ya da nukleer bombalar icin enerji saglayabilecek bir zincirleme nukleer reaksiyon olusturmak icin kullanilabilecegini fark etti Bu fikri ilk kez 1933 te Londra da yasarken Ernest Rutherford un ekibinin 1932 de lityumu ayirmak icin protonlari kullanarak yaptigi deneyden enerji elde etme konusundaki yazilarini okuduktan sonra formule etmis ve patentini almisti Ancak Szilard notron acisindan zengin hafif atomlarla notron gudumlu bir zincirleme reaksiyon elde edememisti Teorik olarak notron gudumlu bir zincirleme reaksiyonda uretilen ikincil notronlarin sayisi birden fazlaysa bu tur reaksiyonlarin her biri katlanarak artan sayida reaksiyon ureterek birden fazla ek reaksiyonu tetikleyebilir Szilard George B Pegram in fizik bolumunun baskanligini yaptigi Columbia Universitesinde dogal uranyumdan bir nukleer reaktor insa etmek icin Fermi ile birlikte calisti Fisyon Fermi nin de savundugu dogal uranyumun yuzde birinden daha azini olusturan uranyum 235 kullanarak mi yoksa dogada daha fazla bulunan uranyum 238 kullanarak mi uretilecegi konusunda anlasmazlik olustu Fermi ve Szilard birkac deney yaptilar ve eger uygun bir notron moderatoru kullanilirsa dogal uranyumla bir zincirleme reaksiyonun mumkun olabilecegi sonucuna vardilar Sudaki hidrojen atomlarinin notronlari yavaslattigini ve onlari yakalama egiliminde oldugunu buldular Szilard karbonun moderator olarak kullanilmasini onerdi Daha sonra bir reaktor olusturmak icin buyuk miktarlarda karbon ve uranyuma ihtiyaclari oldu Szilard malzemeleri alabilirlerse basarili olacaklarina inaniyordu Szilard Alman bilim insanlarinin da bu deneyi yapacaklarindan endiseliydi Siegfried Flugge 1939 da nukleer enerjinin kullanilmasi uzerine iki onemli makale yayinladi Bu olasiligi Macar fizikci ve arkadasi Eugene Wigner ile tartistiklarinda Belcika Kongosu dunyanin en buyuk uranyum rezervlerine sahip oldugu icin Belcikalilari uyarmalari gerektigine karar verdiler Wigner Belcika kraliyet ailesini tanidigi gerekcesiyle Albert Einstein in bunu yapmak icin uygun bir kisi olabilecegini one surdu Szilard Einstein ile yakindi cunku 1926 ile 1930 yillari arasinda Einstein buzdolabini gelistirmek icin birlikte calismislardi MektupIngilizce Vikikaynak ta Albert Einstein to Franklin D Roosevelt August 2 1939 ile ilgili metin bulabilirsiniz 12 Temmuz 1939 da Szilard ve Wigner Wigner in arabasiyla Einstein in kaldigi Long Island daki Cutchogue a gittiler Almanya nin nukleer bomba uretme olasiligini acikladiklarinda Einstein su yaniti verdi Daran habe ich gar nicht gedacht Bunu dusunmedim bile Szilard Belcika nin Amerika Birlesik Devletleri Buyukelcisine Almanca bir mektup yazdirdi Mektubu Wigner yazdi ve Einstein imzaladi Wigner in onerisi uzerine Disisleri Bakanligina ne yaptiklarini ve neden yaptiklarini aciklayan bir mektup da hazirladilar ve herhangi bir itiraz varsa yanit verilmesi icin iki hafta sure verdiler Bu durum uranyum arastirmalari icin gereken hukumet destegi ihtiyacini karsilamadi Szilard in bir baska arkadasi olan Avusturyali iktisatci Gustav Stolper Franklin D Roosevelt e yakin olan Alexander Sachs ile konusmayi onerdi Sachs Szilard a Roosevelt ile uranyum hakkinda coktan konustugunu ancak Fermi ve Pegram in bir nukleer bomba yapmalarinin cok olasiliksiz oldugunu bildirdiklerini soyledi Szilard a mektubu Roosevelt e teslim edecegini soyledi ancak daha prestijli birinden gelmesini onerdi Szilard bu sebepten dolayi tekrardan Einstein ile gorusmeyi one surdu Sachs ve Szilard yazim hatalariyla dolu bir mektup hazirladilar ve Einstein a postaladilar Szilard ayrica 2 Agustos ta tekrar Long Island a dogru yola cikti Wigner musait degildi bu yuzden Szilard araci surmesi icin baska bir Macar fizikci olan Edward Teller i secti Taslagi aldiktan sonra Einstein mektubu once Almanca yazdirdi Szilard ise Columbia Universitesine dondugunde bolumun genc bir stenografi olan Janet Coatesworth a mektubu Ingilizce yazdirdi Daha sonralari Janet Szilard guclu bombalardan bahsettiginde bir kacik icin calistigindan emin oldugundan bahsetti Mektubu Saygilarimla Albert Einstein ile bitirmek bu izlenimi degistirmedi Hem Ingilizce mektup hem de daha uzun bir aciklayici mektup imzalamasi icin Einstein a gonderildi 2 Agustos tarihli ve Roosevelt e hitaben yazilan mektupta su uyarida bulunuldu Son dort ay icinde Fransa da Joliot ve Amerika da Fermi ve Szilard in calismalari sayesinde buyuk miktarlarda enerji ve radyum benzeri elementlerin uretilecegi buyuk bir uranyum kutlesinde bir zincirleme nukleer reaksiyon olusturmak mumkun hale geldi Simdi bunun yakin gelecekte basarilabilecegi neredeyse kesin gorunuyor Bu yeni olgu ayni zamanda bombalarin yapimina da yol acacaktir ve bu sekilde daha dusuk olasilikla da olsa yeni tipte son derece guclu bombalarin uretilebilecegi dusunulebilir Tekneyle tasinan ve bir limanda patlayan bu turden bir bomba cevresindeki bolgenin bir kismiyla birlikte tum limani yok edebilir Ancak bu tur bombalar hava yoluyla tasinamayacak kadar agir olabilir Ayrica ozellikle Almanya hakkinda uyardi Almanya nin ele gecirdigi Cekoslovakya madenlerinden uranyum satisini fiilen durdurdugunu anliyorum Bu kadar erken harekete gecilmesi gerektigi belki de Almanya Disisleri Mustesari nin oglu von Weizsacker in Amerika nin uranyum uzerine yaptigi calismalarin bir kisminin su anda tekrarlandigi Berlin deki Kaiser Wilhelm Enstitusune bagli olmasi nedeniyle anlasilabilir Mektubun yazildigi sirada bir zincirleme fisyon reaksiyonu icin gerekli oldugu tahmin edilen malzeme birkac ton agirligindaydi Yedi ay sonra Ingiltere de bir bulus gerekli kritik kutlenin 10 kilogramdan az oldugunu tahmin ederek hava yoluyla bombanin tasinmasini mumkun kilacakti TeslimiRoosevelt in cevabi Einstein Szilard mektubu Einstein tarafindan imzalandi ve 9 Agustos ta Szilard a geri gonderildi Szilard kendi mektubuyla birlikte hem kisa hem de uzun mektuplari 15 Agustos ta Sachs a verdi Sachs Beyaz Saray personelinden Roosevelt i gormek icin bir randevu istedi ancak daha randevu ayarlanamadan yonetim Almanya nin Ikinci Dunya Savasi ni baslatan Polonya seferi nedeniyle bir krize dahil oldu Sachs Baskan in mektuba gereken onemi vermesi icin randevuyu ekim ayina erteledi ve 11 Ekim de bir randevu ayarladi O tarihte Roosevelt sekreteri Tuggeneral Edwin Pa Watson ve iki muhimmat uzmani Yarbay Keith F Adamson ve Donanma Komutani ile bir araya geldi Roosevelt konusmayi su sekilde ozetledi Alex senin pesinde oldugun sey Nazilerin bizi havaya ucurmasini engellemek Bu verileri o kadar onemli buldum ki onerinizin olasiliklarini kapsamli bir sekilde arastirmak icin uranyum elementi ile ilgili Standartlar Burosu baskani Ordu ve Donanmanin secilmis bir temsilcisinden olusan bir kurul topladim Einstein 7 Mart 1940 ve 25 Nisan 1940 ta Roosevelt e nukleer arastirmalar konusunda harekete gecilmesi cagrisinda bulunan iki mektup daha gonderdi Szilard Baskan i nukleer enerji politikasi hakkinda harekete gecmeye ikna eden Einstein in imzasi icin dorduncu bir mektup hazirladi 25 Mart 1945 tarihli mektup Nisan 1945 teki olumunden once Roosevelt e ulasmadi SonuclarRoosevelt mektubu okuduktan sonra projelerin harekete gecmesi gerektigine ve Uranyum Danisma Komitesi nin kurulmasina karar verdi Komiteye Standartlar Burosu su anda Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitusu Direktoru Lyman James Briggs baskanlik etti 21 Ekim de ilk kez toplandi Toplantiya Adamson ve Hoover Bureau of Standards tan Fred L Mohler Carnegie Bilim Enstitusunden Richard B Roberts ve Szilard Teller ve Wigner katildi Adamson bir nukleer bomba yapilmasi konusunda supheciydi ancak Szilard ve Fermi nin deneyine gereken uranyum ve grafit kaynaklari icin 6 000 dolar gunumuzde 100 000 dolar vermeye ikna olmustu Uranyum Danisma Komitesi ABD hukumetinin nukleer bomba gelistirme cabalarinin baslangiciydi ancak hemen bir silah gelistirme amacinda degildi 1940 ta Ulusal Savunma Arastirma Komitesi ve ardindan 1941 de Bilimsel Arastirma ve Gelistirme Ofisi tarafindan gorevi devralindi Ocak 1942 de Frisch Peierls muhtirasi ve Ingiliz Maud Raporlari sonunda Roosevelt i tam olcekli bir nukleer bomba gelistirmeye ikna etti Fisyon arastirmasi isi Haziran 1942 de Manhattan Projesi olarak bilinen topyekun bir bomba gelistirme programini yoneten Birlesik Devletler Ordusu Muhendisler Birligi nin Manhattan Bolgesi tarafindan devralindi Einstein Manhattan Projesi nde calismadi Ordu ve Vannevar Bush pasifist egilimlerinin ve unlu statusunun Einstein i bir guvenlik riski haline getirdigini soyleyerek Temmuz 1940 ta calisma iznini reddetti fakat en az bir kaynak Einstein in Manhattan Projesi ne bazi denklemler icin gizlice katkida bulundugunu belirtiyor Einstein in yalnizca Birlesik Devletler Donanmasi Muhimmat Burosu nda danisman olarak calismasina izin verildi Nukleer bombanin gelisimi hakkinda hicbir bilgisi yoktu ve herhangi bir tanesinin kullanilma karari uzerinde hicbir etkisi yoktu Linus Pauling e gore Einstein daha sonra mektubu imzaladigi icin pisman oldu cunku o mektup nukleer bombanin savasta kullanilmasina ve gelistirilmesine yol acti Einstein in bombayi once Nazi Almanyasi nin gelistirmesi gibi daha buyuk bir tehlike nedeniyle kararini hakli cikardigini ekledi 1947 de Einstein Newsweek dergisine Almanlarin nukleer bomba gelistirmede basarili olamayacagini bilseydim hicbir sey yapmazdim dedi KaynakcaOzel Hewlett amp Anderson 1962 ss 10 13 GB patent 630726 Leo Szilard Improvements in or relating to the transmutation of chemical elements 28 Eylul 1949 tarihinde yayimlandi 30 Mart 1936 tarihinde verildi Lanouette amp Silard 1992 ss 132 136 Hewlett amp Anderson 1962 ss 13 14 Flugge Siegfried 15 Agustos 1939 Die Ausnutzung der Atomenergie Vom Laboratoriumsversuch zur Uranmaschine Forschungsergebnisse in Dahlem Deutsche Allgemeine Zeitung Almanca 387 Supplement Flugge Siegfried 1939 Kann der Energieinhalt der Atomkerne technisch nutzbar gemacht werden Die Naturwissenschaften Almanca 27 23 24 402 410 Bibcode 1939NW 27 402F doi 10 1007 BF01489507 a b Hewlett amp Anderson 1962 ss 15 16 ABD patent 1 781 541 Dannen Gene 9 Subat 1998 Leo Szilard the Inventor A Slideshow Ingilizce 20 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Mayis 2015 a b Lanouette amp Silard 1992 ss 198 200 Lanouette amp Silard 1992 s 199 Lanouette amp Silard 1992 ss 200 201 a b c Lanouette amp Silard 1992 s 202 a b c Albert Einstein s Letters to President Franklin Delano Roosevelt E World 1997 17 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ekim 2013 1964 Britain and Atomic Energy 1935 1945 Ingilizce Londra ss 40 45 OCLC 3195209 Lanouette amp Silard 1992 s 207 Hewlett amp Anderson 1962 s 17 President Roosevelt s response to Dr Einstein Letter Atomic Archive Atomic Archive 22 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ekim 2013 Hewlett amp Anderson 1962 Hewlett amp Anderson 1962 ss 24 26 Hewlett amp Anderson 1962 s 41 Hewlett amp Anderson 1962 s 49 Hewlett amp Anderson 1962 s 75 a b c The Manhattan Project Ingilizce Amerikan Doga Tarihi Muzesi 22 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ekim 2013 Genius Albert Einstein National Geographic 2017 Einstein Exhibit Nuclear Age Ingilizce Amerikan Fizik Enstitusu 30 Mart 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ekim 2013 Prof Einstein Working on Explosives for U S Navy Department Ingilizce 16 Haziran 1943 12 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ekim 2013 PDF Ingilizce 13 Mayis 1955 8 Kasim 2006 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Einstein the Man Who Started It All Newsweek 10 Mart 1947 Genel Anderson Oscar E 1962 The New World 1939 1946 PDF Physics Today Ingilizce 15 University Park s 62 Bibcode 1962PhT 15l 62H doi 10 1063 1 3057919 ISBN 978 0 520 07186 5 OCLC 637004643 26 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 3 Ocak 2023 Lanouette William Silard Bela 1992 Genius in the Shadows A Biography of Leo Szilard The Man Behind The Bomb Ingilizce New York ISBN 978 0 684 19011 2 Dis baglantilar1939 Einstein Szilard mektubunun yeniden yazilmasi 14 Agustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Roosevelt in Einstein ve Szilard ile yazismasi 13 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde FDR kutuphanesi Marist Universitesi