Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
| Ekonomi |
 |
| Genel sınıflandırma |
|---|
| (Teknikler) |
| Dalları ve alt dalları |
| Davranışsal · · |
| · · Ekonomistler |
Eğitim ekonomisi, ekonomi biliminin kural ve bulgularını eğitime uygulayarak eğitim talebi, finansmanı ve çeşitli eğitim programları ile politikalarının karşılaştırmalı analizinin yapıldığı; ekonomi ve eğitim arasındaki çok boyutlu ilişkilerin incelendiği disiplinler arası bir çalışma alanıdır. Eğitim ekonomisi alanı, okullaşma ve bireylerin işgücü piyasasındaki konumları arasındaki ilişki üzerine yapılan ilk çalışmalardan itibaren, eğitimle bağlantılı hemen hemen tüm alanları kapsayacak şekilde hızla büyümüştür. İnsan sermayesi, işgücü piyasasının analizi, istihdam politikası, kazancın belirleyici unsurları ve gelir dağılımı, eğitim ekonomisinin incelediği temel konulardır.
Eğitim talebi
Liberal yaklaşım
Eğitim talebine ilişkin baskın model beşeri sermaye teorisine dayanmaktadır. İnsan sermayesi, çoğu zaman fiziki sermayeden daha çok yarar sağlayan bir konumdadır. Kişilerin eğitim alarak beceri ve bilgiler edinmesi, kazançların artmasını veya gelişmesini ve bununla birlikte uzun vadeli faydaların sağlanacağı bir yatırım aracı olarak görülür. İster üretim sürecini anlamada ister makineleri çalıştırmada olsun, becerilerine duyulan ihtiyaç nedeniyle bilgili çalışanlar talep edildiğinden, beşeri sermayedeki bir artış teknolojik ilerlemeyi takip edebilir. 1958'den itibaren yapılan çalışmalarda ek eğitimin getirileri hesaplanmaya çalışılmıştır (ek bir eğitim yılı ile elde edilen gelirdeki yüzde artış). Daha sonraki sonuçlar, kişiler arasında veya eğitim seviyesine göre farklı getirilerin olduğunu göstermiştir.
İstatistikler, kayıt/mezuniyet oranlarının yüksek olduğu ülkelerin bu oranlara sahip olmayan ülkelere kıyasla daha hızlı büyüdüğünü göstermektedir. Eğitimdeki cinsiyet farklılıkları ile büyüme düzeyi arasında da bir korelasyon var gibi görünmektedir; liseden mezun olan kadın ve erkek yüzdesinin eşit dağıldığı ülkelerde daha fazla gelişme gözlenmektedir. Verilerdeki korelasyonlara bakıldığında, eğitimin ekonomik büyüme yarattığı görülmektedir; ancak bu nedensellik ilişkisi tersten kuruluyor olabilir. Örneğin, eğitim lüks bir mal olarak görülüyorsa, daha zengin haneler, eğitimin zenginlik göstergesi olmasından ötürü, bir statü sembolü olarak eğitim kazanımını arıyor olabilir.
Ancak eğitimdeki ilerleme ekonomik büyüme için tek değişken değildir, zira 1915-2005 yılları arasında işgücü verimliliğindeki ortalama yıllık artışın sadece %14'ünü açıklamaktadır. Örgün eğitim başarısı ile verimlilik artışı arasında daha anlamlı bir korelasyon olmamasından hareketle, bazı iktisatçılar günümüz dünyasında pek çok beceri ve yeteneğin geleneksel eğitimin dışında ya da tamamen okul dışında öğrenildiğine inanmak için neden görmektedir.
Genellikle olarak adlandırılan alternatif bir eğitim talebi modeli, ekonomi teorisine dayanmaktadır. Ana fikir, eğitimin başarılı bir şekilde tamamlanmasının bir yetenek sinyali olduğudur.
Marksist eleştiri
Marx ve Engels, eğitimin toplumsal işlevleri hakkında geniş kapsamlı yazmamış olsalar da, eğitimin kapitalist toplumların yeniden inşasında kullanılması nedeniyle kavram ve yöntemleri Marx'ın etkisiyle teorileştirilmekte ve eleştirilmektedir. Marx ve Engels eğitime "devrimci eğitim" olarak yaklaşmış, eğitimin işçi sınıfının mücadelesi için bir propaganda işlevi görmesi gerektiğini savunmuşlardır. Klasik Marksist paradigma, eğitimi sermayenin çıkarlarına hizmet etmek olarak görür; öğrencileri ve yurttaşları daha ilerici sosyalist toplumsal örgütlenme biçimlerine hazırlayacak alternatif eğitim biçimleri arar. Marx ve Engels, eğitim ve boş zamanın özgür bireyler yetiştirmek ve çok yönlü insanlar yaratmak için gerekli olduğunu düşünmektedir; dolayısıyla onlara göre eğitim, esas olarak çalışma ve meta üretimi etrafında örgütlenen kapitalist toplumun aksine, insanların yaşamının daha önemli bir parçası haline gelmelidir.
Eğitim finansmanı
Eğitim finansmanı, eğitim-öğretim sürecinin işleyişinin sürekliliği için parasal kaynakların sağlanması, elde edilen kaynakların bölgesel farklılıklar ve kurumlar, kademeler ve sosyo-ekonomik düzeydeki çeşitliliğin etkisinde bireylere ve gruplara paylaşımı sürecidir.
Eğitime yönelik finansman kaynakları genel olarak üçe ayrılır. Eğitimin parasal kaynaklarının kamu aracılığıyla vergilerden sağlanmasına "kamu finansmanı" denilmektedir. Eğitimin parasal kaynaklarının aileler ve öğrenciler tarafından karşılanmasına "özel finansman" denilmektedir. Eğitim finansmanın hem kamu kaynaklarından hem de aileler, öğrenciler, işletmeler ve gönüllüler tarafından karşılanmasına "karma finansman" adı verilmektedir.
Kaynakça
- ^ Woodhall, M. (1994). "Eğitim Ekonomisi: Toplu Bir Bakış" (6). M. Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi: 281-293.
- ^ Checchi, Daniele (2006). The Economics of Education: NYUMBANI Human Capital. Cambridge: Family Background and Inequality. ISBN .
- ^ Card, David. Returns to Schooling (2 bas.). .
- ^ C., Morrison, Michael (2006). Structural Determinants of Graduation Rates A Causal Analysis. Distributed by ERIC Clearinghouse. OCLC 1064128728.
- ^ Kling, Arnold and John Merrifield (2009). "Goldin and Katz and Education Policy Failings in Historical Perspective". 1 (6). Econ Journal Watch: 2-20.
- ^ Hörner, Johannes (2008). Signalling and Screening (2 bas.). The New Palgrave Dictionary of Economics.
- ^ a b (PDF). 23 Kasım 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2011.
- ^ Tipi, S (2020). "Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere, Fransa, Almanya ve Türkiye'de Neoliberal Ekonomi Politikaları Dönüşüm Sürecinde Eğitim Finansmanında Yaşanan Değişimler". Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- ^ Sarpkaya, Y.; Yılmaz, T. (2016). Eğitim Ekonomisi Eleştirel Bir Yaklaşım (1 bas.). Ankara: Anı Yayıncılık.
 | Eğitim ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Ekonomi veya finans ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ekonomi Asya Avrupa OkyanusyaGenel siniflandirmaMikroekonomi Makroekonomi Ekonomik dusunce tarihi Metodoloji HeterodoksTekniklerMatematiksel Ekonometri Milli muhasebeDallari ve alt dallariDavranissal Buyume Gelisme Tarih Uluslararasi Ekonomiler Monetarizm ve Finansal ekonomi Kamu ve Refah ekonomisi Calisma Isletme Bilgi Egitim Oyun kurami Hukuk Tarim Yesil Ekonomik cografyaListelerKategoriler Ekonomistler Anarsizm Kapitalizm Liberalizm Komunizm Korporatizm Fasizm Piyasa sosyalizmi Devletcilik Merkantilizm Sosyalizm Sendika Ucuncu gorusEkonomi Kavram ve TarihiBu kutu goruntuletartisdegistir Egitim ekonomisi ekonomi biliminin kural ve bulgularini egitime uygulayarak egitim talebi finansmani ve cesitli egitim programlari ile politikalarinin karsilastirmali analizinin yapildigi ekonomi ve egitim arasindaki cok boyutlu iliskilerin incelendigi disiplinler arasi bir calisma alanidir Egitim ekonomisi alani okullasma ve bireylerin isgucu piyasasindaki konumlari arasindaki iliski uzerine yapilan ilk calismalardan itibaren egitimle baglantili hemen hemen tum alanlari kapsayacak sekilde hizla buyumustur Insan sermayesi isgucu piyasasinin analizi istihdam politikasi kazancin belirleyici unsurlari ve gelir dagilimi egitim ekonomisinin inceledigi temel konulardir Egitim talebiLiberal yaklasim Egitim talebine iliskin baskin model beseri sermaye teorisine dayanmaktadir Insan sermayesi cogu zaman fiziki sermayeden daha cok yarar saglayan bir konumdadir Kisilerin egitim alarak beceri ve bilgiler edinmesi kazanclarin artmasini veya gelismesini ve bununla birlikte uzun vadeli faydalarin saglanacagi bir yatirim araci olarak gorulur Ister uretim surecini anlamada ister makineleri calistirmada olsun becerilerine duyulan ihtiyac nedeniyle bilgili calisanlar talep edildiginden beseri sermayedeki bir artis teknolojik ilerlemeyi takip edebilir 1958 den itibaren yapilan calismalarda ek egitimin getirileri hesaplanmaya calisilmistir ek bir egitim yili ile elde edilen gelirdeki yuzde artis Daha sonraki sonuclar kisiler arasinda veya egitim seviyesine gore farkli getirilerin oldugunu gostermistir Istatistikler kayit mezuniyet oranlarinin yuksek oldugu ulkelerin bu oranlara sahip olmayan ulkelere kiyasla daha hizli buyudugunu gostermektedir Egitimdeki cinsiyet farkliliklari ile buyume duzeyi arasinda da bir korelasyon var gibi gorunmektedir liseden mezun olan kadin ve erkek yuzdesinin esit dagildigi ulkelerde daha fazla gelisme gozlenmektedir Verilerdeki korelasyonlara bakildiginda egitimin ekonomik buyume yarattigi gorulmektedir ancak bu nedensellik iliskisi tersten kuruluyor olabilir Ornegin egitim luks bir mal olarak goruluyorsa daha zengin haneler egitimin zenginlik gostergesi olmasindan oturu bir statu sembolu olarak egitim kazanimini ariyor olabilir Ancak egitimdeki ilerleme ekonomik buyume icin tek degisken degildir zira 1915 2005 yillari arasinda isgucu verimliligindeki ortalama yillik artisin sadece 14 unu aciklamaktadir Orgun egitim basarisi ile verimlilik artisi arasinda daha anlamli bir korelasyon olmamasindan hareketle bazi iktisatcilar gunumuz dunyasinda pek cok beceri ve yetenegin geleneksel egitimin disinda ya da tamamen okul disinda ogrenildigine inanmak icin neden gormektedir Genellikle olarak adlandirilan alternatif bir egitim talebi modeli ekonomi teorisine dayanmaktadir Ana fikir egitimin basarili bir sekilde tamamlanmasinin bir yetenek sinyali oldugudur Marksist elestiri Marx ve Engels egitimin toplumsal islevleri hakkinda genis kapsamli yazmamis olsalar da egitimin kapitalist toplumlarin yeniden insasinda kullanilmasi nedeniyle kavram ve yontemleri Marx in etkisiyle teorilestirilmekte ve elestirilmektedir Marx ve Engels egitime devrimci egitim olarak yaklasmis egitimin isci sinifinin mucadelesi icin bir propaganda islevi gormesi gerektigini savunmuslardir Klasik Marksist paradigma egitimi sermayenin cikarlarina hizmet etmek olarak gorur ogrencileri ve yurttaslari daha ilerici sosyalist toplumsal orgutlenme bicimlerine hazirlayacak alternatif egitim bicimleri arar Marx ve Engels egitim ve bos zamanin ozgur bireyler yetistirmek ve cok yonlu insanlar yaratmak icin gerekli oldugunu dusunmektedir dolayisiyla onlara gore egitim esas olarak calisma ve meta uretimi etrafinda orgutlenen kapitalist toplumun aksine insanlarin yasaminin daha onemli bir parcasi haline gelmelidir Egitim finansmaniEgitim finansmani egitim ogretim surecinin isleyisinin surekliligi icin parasal kaynaklarin saglanmasi elde edilen kaynaklarin bolgesel farkliliklar ve kurumlar kademeler ve sosyo ekonomik duzeydeki cesitliligin etkisinde bireylere ve gruplara paylasimi surecidir Egitime yonelik finansman kaynaklari genel olarak uce ayrilir Egitimin parasal kaynaklarinin kamu araciligiyla vergilerden saglanmasina kamu finansmani denilmektedir Egitimin parasal kaynaklarinin aileler ve ogrenciler tarafindan karsilanmasina ozel finansman denilmektedir Egitim finansmanin hem kamu kaynaklarindan hem de aileler ogrenciler isletmeler ve gonulluler tarafindan karsilanmasina karma finansman adi verilmektedir Kaynakca Woodhall M 1994 Egitim Ekonomisi Toplu Bir Bakis 6 M U Ataturk Egitim Fakultesi Egitim Bilimleri Dergisi 281 293 Checchi Daniele 2006 The Economics of Education NYUMBANI Human Capital Cambridge Family Background and Inequality ISBN 0 521 79310 6 978 0 521 79310 0 Card David Returns to Schooling 2 bas C Morrison Michael 2006 Structural Determinants of Graduation Rates A Causal Analysis Distributed by ERIC Clearinghouse OCLC 1064128728 Kling Arnold and John Merrifield 2009 Goldin and Katz and Education Policy Failings in Historical Perspective 1 6 Econ Journal Watch 2 20 Horner Johannes 2008 Signalling and Screening 2 bas The New Palgrave Dictionary of Economics a b PDF 23 Kasim 2010 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 22 Mayis 2011 Tipi S 2020 Amerika Birlesik Devletleri Ingiltere Fransa Almanya ve Turkiye de Neoliberal Ekonomi Politikalari Donusum Surecinde Egitim Finansmaninda Yasanan Degisimler Yildiz Teknik Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Sarpkaya Y Yilmaz T 2016 Egitim Ekonomisi Elestirel Bir Yaklasim 1 bas Ankara Ani Yayincilik Egitim ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Ekonomi veya finans ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz