Antik Mısır dini, Antik Mısır toplumunun ayrılmaz bir parçası olan ve çok tanrılı ve ritüelleri karmaşık bir inanç sistemi vardı. Mevcut olduğuna inanılan ve kuvvetler ve doğa unsurları, kontrolünde olan birçok tanrılar ile Mısırlıların etkileşimi üzerinde yoğunlaşmıştır. Mısırlı din uygulamalarını tanrılar sağlamakta ve halk ise onların beğenisi kazanmak için bir çabaları vardı. Mısır'ı tarihteki kral ile aynı statüsü ile aynı olan ve aynı zamanda tanrı olan Firavunlar yönetirdi. Firavunlar bir insan olmasına rağmen, Firavunların tanrıların soyundan olduğuna inanılıyordu. Firavunlar insanlar ve tanrılar arasında arabulucu olarak görev aldılar, evrendeki düzeni korumak ve tanrıların tekliflerini yerine getirmek zorundaydılar. Mısırlılar tanrılar için muazzam tapınaklar yapmışlardır.
Önemli Tanrılar
Başlangıçta, Mısır'da insanların beş farklı dini gruplar vardı. Her grup farklı inançları vardı ve farklı yerlerde yerleşmişlerdi.
Grup | Şehir | Baş Tanrı |
---|---|---|
Ennead | Heliopolis | Atum (genelde kullanılan Atum-Ra) |
The Ogdoad | Thoth. | |
Chnum-- Anuket triad | Elefantin | Chnum |
Amun-Mut- Khons triad | Teb | Amon |
Ptah-Sekhmet- Nefertem triad | Memfis | Ptah |
Mısır tarihi boyunca, inançlar lideri değişti. Birisi iktidara yükseldi, onların inanç sistemi de yükseldi. Yeni inançlar zaten vardı ve diğer inançlar ile kaynaştılar. Bu bile bugün bilindiği gibi eski Mısır uygarlığının sona ermesinden sonra gerçekleşti. Bunun bir örneği, Yeni Krallık olabilir. Onun süre zarfında, tanrılar Ra ve Amun, Amun-Ra oldu. Bir tanrı oluşturmak için genellikle buna sinkretizme denir.
Tanrıların Tarihi
Mısırlılar başlangıçta evrenin kaosun karanlık sularıyla dolu olduğuna inanırlardı. İlk tanrı, , sudan geldi. Atum yere tükürdü ve bu tanrılar Şu (hava tanrısı) ve Tefnut (nem tanrıçası) yarattı. Dünya yaratıldığında Şu ve Tefnut iki çocuk dünyaya getirdi: Nuit (gökyüzü tanrıçası) ve Geb (yeryüzü tanrısı). Şu ve Tefnut karanlıkta yürürken kaybolduğu zaman insanlar yaratıldı. Re-Atum onları bulmak için gözünü gönderdi. Onları bulduktan sonra, sevinç gözyaşları insanlara ruh verdi.
Nuit ve Geb arasında bir ilişki vardı. Şu bunu duydu ve onlarla birlikte olmamaya karar verdi. Bu yüzden gökyüzü ve toprak arasında hava oldu. Nut ise bu çocuğu doğurmayacağını söyledi. Nuit Thoth'dan yardım istedi. Thoth ay-tanrısı Khons ile kumar oynadı. Thoth kazanarak 360 günlük yıla 5 gün daha ekledi. Nut bu günlerin her biri için çocuklarına şu isimleri verdi: Osiris, İsis, Set, Neftis ve Horus.
Osiris Mısır kralı oldu. Kardeşi Set, onu öldürdü ve kral oldu. Onu öldürdükten sonra, Set Osiris'in cesedini parçaladı. İsis kardeşinin parçalarını kurtardı. Daha sonra tapınağın altında parçaları gömmek istedi. Set kral olduktan sonra, Horus Osiris'in oğlu ile savaştı. Set kaybetti ve çöle gönderildi. Set korkunç fırtınaların tanrısı oldu. Osiris Anubis tarafından mumyalanarak ve ölülerin Tanrısı haline getirdi. Horus yeni kral oldu. Antik Mısır'da, bu firavunlar Horus'un soyundan olduğuna inanılırdı.
Eski Yunanlar kendi tanrı ve tanrıçaları Mısır tanrı ve tanrıçalarının ataları olduğuna inanıyordu. Eski Yunan mitolojisi'nde Titan Tifon serbest kaldığında tüm Yunan tanrıları Mısır'a kaçar. Mısır'da, tanrıların çoğu kendilerini Tifon'dan kendilerini gizlemek için hayvana dönüştürdü ve çoğalmaya başlayarak Mısır tanrı ve tanrıçaları doğmuştur.
Ölüm ve Mumyalama
Eski Mısırlılar, ölümün hayatın bir sonu olduğunu düşünmemekteydiler. Ruhun insan vücudunu terk etmesinden itibaren, ruhun yeraltı dünyasında ölüm Tanrısı Osiris ile yargıçlarını tarafından sorgulandığını düşünürlerdi. Mısırlılara göre, ölen bir insanın ruhu öteki dünyaya gidiyordu. Diriler ve ölüler ülkesi arasındaki korku ülkesini geçince, büyük yargıcın karşısına, Anubis veya Horus tarafından getirilirdi. Orada bir tören düzenleniyor, bu törende ölenin kalbi tartılıyordu. Bu tören sırasında yeraltı tanrısı Anubis elinde bir terazi tutardı. Ölünün kalbi bu terazinin kefelerinden birine konurdu. Öteki kefede ise adaleti ve doğruluğu ölçebilecek bir tüy bulunurdu. Eğer ölü adil ve dürüst bir yaşam sürmüş ise kefeler dengelenirdi. Eğer kalp tartıda eksik gelirse, yemesi için Ament adlı canavara verilirdi. Bütün bu olup biteni Tanrıların katibi Thoth kayda geçirirdi. Eski Mısırlılara göre ölümden sonra ruh ağızdan bir kuş şeklinde çıkardı. Bunun için Tanrı Anubis, elindeki aletle ölünün ağzını açar, bu sayede ölünün ruhu rahatça gidip gelirdi. Yine öteki dünyanın kapılarını da Tanrı Anubis açardı. Batıda olduğu düşünülen ölüler ülkesinin kapılarında Tanrı Amente bekler, yeni gelenleri kapıda karşılardı. Öteki dünyayı batıda düşünen Mısırlı, bu yüzden ölülere batının halkı da derdi. Mısır dinine göre, insanda, biri Ba, biri Ka adını taşıyan iki ruh vardır. Bunlardan ikincisi, insan öldükten sonra varlığını onun heykelinde sürdürür. Bu nedenle, Mısır'da, Ka tapımı ile heykel tapımı arasında sıkı bir ilişki vardır. Mısır'da mumyacılığın, aradan geçen binlerce yıla karşın canlılığını korumasının nedeni de aynı inançtır.
Eski Mısır'da mumyalamanın amacı ise ölünün gövdesini sonsuza kadar yaşayacak hale getirmekti. Ve kültün işlevi, cismani ruhla (Ba), ölümle gövdeden uçmuş olan cismani olmayan enerji öğesini (Ka), büyü yoluyla yeniden bir araya getirmekti. Bu yapıldığında ölümün ortadan kalkacağına inanılıyordu." Öbür dünyaya giden ruhun (Ba) bazı törenler sayesinde geri geleceği düşünüldüğünden ölünün uzuvları tekrar hareket kabiliyeti kazansınlar diye, mezara koymadan evvel rahip ölünün ağzını açardı.[]
Tanrılar ve Görevleri
- Anubis: Ölen Osiris'i mumyaladığı için mumyalama tanrısı olmuştur. Görevi tüm ölüleri korumak ve yüceltmektir.
- Ptah: Antik Mısır'da evreni ve diğer her şeyi yarattığına inanılan tanrıdır.
- Ra: Mısır mitolojisinde güneş tanrısıdır.
- Osiris: Ölüler Tanrısı.
- Isis: Analık ve Bereket Tanrıçası.
- Horus: Eski Mısır mitolojisinde gök (Güneş) tanrısıdır.
- Nephthys: Kötü bir tanrı olan Seth'in karısıdır.
- Seth: Kuraklık ve Kötülük Tanrısı
- Ma'at: Ma'at, Mısır'ın doğruluk ve adalet tanrıçasıdır.
- Bes: Dans, müzik ve savaş (isyan) tanrısıdır.
- Sobek: Sular Tanrısı
- Sekhmet: Savaş ve yıkımın tanrıçasıdır.
- Min: Erkeklikte seksin tanrısı ve çöllerdeki seyyahların koruyucusu ve Hasat Tanrısı.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . 23 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2014.
- ^ a b Sarah Iles Johnston, Religions of the Ancient World: A Guide, Harvard University Press 2004, p.417
- ^ Iorwerth Eiddon Stephen Edwards, The Cambridge Ancient History, Cambridge University Press 1973, p.649
- ^ Sarah Iles Johnston, Religions of the Ancient World: A Guide, Harvard University Press 2004, p.9
- ^ Francis Celoria Antoninus, The Metamorphoses of Antoninus Liberalis, Routledge 1002, p.87
- Schulz, R. and M. Seidel, "Egypt: The World of the Pharaohs". Könemann, Köln 1998.
- Budge, E. A. Wallis, "Egyptian Religion: Egyptian Ideas of the Future Life (Library of the Mystic Arts)". Citadel Press. August 1, 1991.
- Hart, George, "Egyptian Myths (Legendary Past Series)". University of Texas Press (1st edition), 1997.
- Osman, Ahmed, Moses and Akhenaten. The Secret History of Egypt at the Time of the Exodus, (December 2002, Inner Traditions International, Limited)
- Bilolo, Mubabinge, "Les cosmo-théologies philosophiques de l’Égypte Antique. Problématique, prémisses herméneutiques et problèmes majeurs, (Academy of African Thought, Sect. I, vol. 1)", Kinshasa-Munich 1986; new ed., Munich-Paris, 2003.
- Bilolo, Mubabinge, "Métaphysique Pharaonique IIIème millénaire av. J.-C. (Academy of African Thought & C.A. Diop-Center for Egyptological Studies-INADEP, Sect. I, vol. 4)", Kinshasa-Munich 1995 ; new ed., Munich-Paris, 2003.
- Bilolo, Mubabinge, "Le Créateur et la Création dans la pensée memphite et amarnienne. Approche synoptique du Document Philosophique de Memphis et du Grand Hymne Théologique d'Echnaton, (Academy of African Thought, Sect. I, vol. 2)", Kinshasa-Munich 1988; new ed., Munich-Paris, 2004.
Dış bağlantılar
- Ancient Egyptian Gods - Aldokkan 5 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Hare, J.B., "ancient Egypt 17 Mart 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .". (sacred-texts.com)
- "Ancient Egyptian architecture: temples 13 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .". University College London.
- O'Brien, Alexandra A., "Death in ancient Egypt 3 Şubat 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde .".ve Horus—Elder.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Antik Misir dini Antik Misir toplumunun ayrilmaz bir parcasi olan ve cok tanrili ve rituelleri karmasik bir inanc sistemi vardi Mevcut olduguna inanilan ve kuvvetler ve doga unsurlari kontrolunde olan bircok tanrilar ile Misirlilarin etkilesimi uzerinde yogunlasmistir Misirli din uygulamalarini tanrilar saglamakta ve halk ise onlarin begenisi kazanmak icin bir cabalari vardi Misir i tarihteki kral ile ayni statusu ile ayni olan ve ayni zamanda tanri olan Firavunlar yonetirdi Firavunlar bir insan olmasina ragmen Firavunlarin tanrilarin soyundan olduguna inaniliyordu Firavunlar insanlar ve tanrilar arasinda arabulucu olarak gorev aldilar evrendeki duzeni korumak ve tanrilarin tekliflerini yerine getirmek zorundaydilar Misirlilar tanrilar icin muazzam tapinaklar yapmislardir Misir tanricasi IsisMisir tanrilarini gosteren bir tabletOnemli TanrilarBaslangicta Misir da insanlarin bes farkli dini gruplar vardi Her grup farkli inanclari vardi ve farkli yerlerde yerlesmislerdi Grup Sehir Bas TanriEnnead Heliopolis Atum genelde kullanilan Atum Ra The Ogdoad Thoth Chnum Anuket triad Elefantin Chnum Amun Mut Khons triad Teb Amon Ptah Sekhmet Nefertem triad Memfis Ptah Misir tarihi boyunca inanclar lideri degisti Birisi iktidara yukseldi onlarin inanc sistemi de yukseldi Yeni inanclar zaten vardi ve diger inanclar ile kaynastilar Bu bile bugun bilindigi gibi eski Misir uygarliginin sona ermesinden sonra gerceklesti Bunun bir ornegi Yeni Krallik olabilir Onun sure zarfinda tanrilar Ra ve Amun Amun Ra oldu Bir tanri olusturmak icin genellikle buna sinkretizme denir Tanrilarin TarihiAmon Ra nin basiSoldan saga sirayla tanrilar Osiris Anubis ve Horus Misirlilar baslangicta evrenin kaosun karanlik sulariyla dolu olduguna inanirlardi Ilk tanri sudan geldi Atum yere tukurdu ve bu tanrilar Su hava tanrisi ve Tefnut nem tanricasi yaratti Dunya yaratildiginda Su ve Tefnut iki cocuk dunyaya getirdi Nuit gokyuzu tanricasi ve Geb yeryuzu tanrisi Su ve Tefnut karanlikta yururken kayboldugu zaman insanlar yaratildi Re Atum onlari bulmak icin gozunu gonderdi Onlari bulduktan sonra sevinc gozyaslari insanlara ruh verdi Nuit ve Geb arasinda bir iliski vardi Su bunu duydu ve onlarla birlikte olmamaya karar verdi Bu yuzden gokyuzu ve toprak arasinda hava oldu Nut ise bu cocugu dogurmayacagini soyledi Nuit Thoth dan yardim istedi Thoth ay tanrisi Khons ile kumar oynadi Thoth kazanarak 360 gunluk yila 5 gun daha ekledi Nut bu gunlerin her biri icin cocuklarina su isimleri verdi Osiris Isis Set Neftis ve Horus Osiris Misir krali oldu Kardesi Set onu oldurdu ve kral oldu Onu oldurdukten sonra Set Osiris in cesedini parcaladi Isis kardesinin parcalarini kurtardi Daha sonra tapinagin altinda parcalari gommek istedi Set kral olduktan sonra Horus Osiris in oglu ile savasti Set kaybetti ve cole gonderildi Set korkunc firtinalarin tanrisi oldu Osiris Anubis tarafindan mumyalanarak ve olulerin Tanrisi haline getirdi Horus yeni kral oldu Antik Misir da bu firavunlar Horus un soyundan olduguna inanilirdi Eski Yunanlar kendi tanri ve tanricalari Misir tanri ve tanricalarinin atalari olduguna inaniyordu Eski Yunan mitolojisi nde Titan Tifon serbest kaldiginda tum Yunan tanrilari Misir a kacar Misir da tanrilarin cogu kendilerini Tifon dan kendilerini gizlemek icin hayvana donusturdu ve cogalmaya baslayarak Misir tanri ve tanricalari dogmustur 4 canopic kavanozOlum ve MumyalamaEski Misirlilar olumun hayatin bir sonu oldugunu dusunmemekteydiler Ruhun insan vucudunu terk etmesinden itibaren ruhun yeralti dunyasinda olum Tanrisi Osiris ile yargiclarini tarafindan sorgulandigini dusunurlerdi Misirlilara gore olen bir insanin ruhu oteki dunyaya gidiyordu Diriler ve oluler ulkesi arasindaki korku ulkesini gecince buyuk yargicin karsisina Anubis veya Horus tarafindan getirilirdi Orada bir toren duzenleniyor bu torende olenin kalbi tartiliyordu Bu toren sirasinda yeralti tanrisi Anubis elinde bir terazi tutardi Olunun kalbi bu terazinin kefelerinden birine konurdu Oteki kefede ise adaleti ve dogrulugu olcebilecek bir tuy bulunurdu Eger olu adil ve durust bir yasam surmus ise kefeler dengelenirdi Eger kalp tartida eksik gelirse yemesi icin Ament adli canavara verilirdi Butun bu olup biteni Tanrilarin katibi Thoth kayda gecirirdi Eski Misirlilara gore olumden sonra ruh agizdan bir kus seklinde cikardi Bunun icin Tanri Anubis elindeki aletle olunun agzini acar bu sayede olunun ruhu rahatca gidip gelirdi Yine oteki dunyanin kapilarini da Tanri Anubis acardi Batida oldugu dusunulen oluler ulkesinin kapilarinda Tanri Amente bekler yeni gelenleri kapida karsilardi Oteki dunyayi batida dusunen Misirli bu yuzden olulere batinin halki da derdi Misir dinine gore insanda biri Ba biri Ka adini tasiyan iki ruh vardir Bunlardan ikincisi insan oldukten sonra varligini onun heykelinde surdurur Bu nedenle Misir da Ka tapimi ile heykel tapimi arasinda siki bir iliski vardir Misir da mumyaciligin aradan gecen binlerce yila karsin canliligini korumasinin nedeni de ayni inanctir Eski Misir da mumyalamanin amaci ise olunun govdesini sonsuza kadar yasayacak hale getirmekti Ve kultun islevi cismani ruhla Ba olumle govdeden ucmus olan cismani olmayan enerji ogesini Ka buyu yoluyla yeniden bir araya getirmekti Bu yapildiginda olumun ortadan kalkacagina inaniliyordu Obur dunyaya giden ruhun Ba bazi torenler sayesinde geri gelecegi dusunuldugunden olunun uzuvlari tekrar hareket kabiliyeti kazansinlar diye mezara koymadan evvel rahip olunun agzini acardi kaynak belirtilmeli Tanrilar ve GorevleriFiravun Akhenaton ve ailesi Aton icin dua ederkenAnubis Olen Osiris i mumyaladigi icin mumyalama tanrisi olmustur Gorevi tum oluleri korumak ve yuceltmektir Ptah Antik Misir da evreni ve diger her seyi yarattigina inanilan tanridir Ra Misir mitolojisinde gunes tanrisidir Osiris Oluler Tanrisi Isis Analik ve Bereket Tanricasi Horus Eski Misir mitolojisinde gok Gunes tanrisidir Nephthys Kotu bir tanri olan Seth in karisidir Seth Kuraklik ve Kotuluk Tanrisi Ma at Ma at Misir in dogruluk ve adalet tanricasidir Bes Dans muzik ve savas isyan tanrisidir Sobek Sular Tanrisi Sekhmet Savas ve yikimin tanricasidir Min Erkeklikte seksin tanrisi ve collerdeki seyyahlarin koruyucusu ve Hasat Tanrisi Ayrica bakinizAntik Misir tanrilari Antik Misir da ruh kavrami Kemetizm Antik MisirKaynakca 23 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Temmuz 2014 a b Sarah Iles Johnston Religions of the Ancient World A Guide Harvard University Press 2004 p 417 Iorwerth Eiddon Stephen Edwards The Cambridge Ancient History Cambridge University Press 1973 p 649 Sarah Iles Johnston Religions of the Ancient World A Guide Harvard University Press 2004 p 9 Francis Celoria Antoninus The Metamorphoses of Antoninus Liberalis Routledge 1002 p 87 Schulz R and M Seidel Egypt The World of the Pharaohs Konemann Koln 1998 ISBN 3 89508 913 3 Budge E A Wallis Egyptian Religion Egyptian Ideas of the Future Life Library of the Mystic Arts Citadel Press August 1 1991 ISBN 0 8065 1229 6 Hart George Egyptian Myths Legendary Past Series University of Texas Press 1st edition 1997 ISBN 0 292 72076 9 Osman Ahmed Moses and Akhenaten The Secret History of Egypt at the Time of the Exodus December 2002 Inner Traditions International Limited ISBN 1 59143 004 6 Bilolo Mubabinge Les cosmo theologies philosophiques de l Egypte Antique Problematique premisses hermeneutiques et problemes majeurs Academy of African Thought Sect I vol 1 Kinshasa Munich 1986 new ed Munich Paris 2003 Bilolo Mubabinge Metaphysique Pharaonique IIIeme millenaire av J C Academy of African Thought amp C A Diop Center for Egyptological Studies INADEP Sect I vol 4 Kinshasa Munich 1995 new ed Munich Paris 2003 Bilolo Mubabinge Le Createur et la Creation dans la pensee memphite et amarnienne Approche synoptique du Document Philosophique de Memphis et du Grand Hymne Theologique d Echnaton Academy of African Thought Sect I vol 2 Kinshasa Munich 1988 new ed Munich Paris 2004 Dis baglantilarAncient Egyptian Gods Aldokkan 5 Agustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Hare J B ancient Egypt 17 Mart 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde sacred texts com Ancient Egyptian architecture temples 13 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde University College London O Brien Alexandra A Death in ancient Egypt 3 Subat 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde ve Horus Elder