Asetaldehit, CH3CHO formülüne sahip organik bir kimyasal bileşiktir ve bazen MeCHO (Me = metil) olarak kısaltılır. Doğada yaygın olarak bulunan ve endüstride büyük ölçekte üretilen en önemli aldehitlerden biridir. Asetaldehit kahve, ekmek ve olgun meyvelerde doğal olarak bulunur ve bitkiler tarafından üretilir. Ayrıca etanolün karaciğer enzimi tarafından kısmî oksidasyonu ile üretilir ve alkol tüketiminden sonra akşamdan kalmanın katkıda bulunan bir nedenidir. Maruz kalma yolları hava, su, kara veya yeraltı suyunun yanı sıra içki ve dumanı içerir. Disülfiram tüketimi, asetaldehit metabolizmasından sorumlu enzim olan asetaldehit dehidrojenazı inhibe ederek vücutta birikmesine neden olur.
| |||
| |||
Adlandırmalar | |||
---|---|---|---|
Etanal | |||
Etanal | |||
Diğer adlar Asetik aldehit Etil aldehit | |||
Tanımlayıcılar | |||
| |||
ECHA InfoCard | 100.000.761 | ||
EC Numarası |
| ||
PubChem CID |
| ||
CompTox Bilgi Panosu (EPA) |
| ||
Özellikler | |||
Molekül formülü | C2H4O | ||
Molekül kütlesi | 44.05 g mol−1 | ||
Görünüm | Renksiz sıvı | ||
Yoğunluk | 0.784 g·cm−3 (20 °C) 0.7904–0.7928 g·cm−3 (10 °C) | ||
Erime noktası | −123.37°C | ||
Kaynama noktası | 20.2°C | ||
Çözünürlük (su içinde) | Çözünebilir | ||
log P | -0.34 | ||
Asitlik (pKa) | 13.57 | ||
Tehlikeler | |||
NFPA 704 (yangın karosu) | | ||
Parlama noktası | 234.15 | ||
458.15 | |||
Patlama sınırları | 4.0-60% | ||
Öldürücü doz veya konsantrasyon (LD, LC): | |||
LD50 ((medyan doz)) | 1930 mg/kg | ||
Güvenlik bilgi formu (SDS) | HMDB | ||
Benzeyen bileşikler | |||
Benzeyen bileşikler | Etilen oksit | ||
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa). | |||
Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC), asetaldehiti 1. Grup kanserojen olarak listelemiştir. Asetaldehit "milyonda birden fazla kanser riski ile en sık bulunan hava toksinlerinden biridir".
Üretim
2003 yılında, küresel üretim yaklaşık 1 milyon tondu. 1962'den önce, asetaldehitin ana kaynakları etanol ve asetilendi. O zamandan beri, etilen baskın hammaddedir.
Ana üretim yöntemi, etilenin homojen bir paladyum/bakır sistemi kullanılarak oksidasyonunu içeren Wacker işlemi ile etilenin oksidasyonudur:
- 2 CH2=CH2 + O2 → 2 CH3CHO
1970'lerde Wacker-Hoechst doğrudan oksidasyon prosesinin dünya kapasitesi yılda 2 milyon tonu aştı.
Ekzotermik bir reaksiyonda etanolün kısmi oksidasyonu ile daha küçük miktarlar hazırlanabilir. Bu işlem tipik olarak yaklaşık 500–650 °C'de bir gümüş katalizör üzerinde gerçekleştirilir.
- CH3CH2OH + 1⁄2 O2 → CH3CHO + H2O
Bu yöntem, asetaldehitin endüstriyel olarak hazırlanması için en eski yollardan biridir.
Kaynakça
- ^ a b Stoffdaten Acetaldehyd bei Celanese Chemicals. 17 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Aralık 1999.
- ^ Uebelacker, Michael; Lachenmeier, Dirk (13 Haziran 2011). "Quantitative Determination of Acetaldehyde in Foods Using Automated Digestion with Simulated Gastric Fluid Followed by Headspace Gas Chromatography". Journal of Automated Methods and Management in Chemistry. 2011: 907317. doi:10.1155/2011/907317 . (PMC) 3124883 $2. (PMID) 21747735.
- ^ "Chemicals in the Environment: Acetaldehyde (CAS NO. 75-07-0)". epa.gov. Office of Pollution Prevention and Toxics, United States Environmental Protection Agency. August 1994. 17 Ağustos 2002 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ocak 2011.
- ^ Zhou, Ying; Li, Chaoyang; Huijbregts, Mark A. J.; Mumtaz, M. Moiz (7 Ekim 2015). "Carcinogenic Air Toxics Exposure and Their Cancer-Related Health Impacts in the United States". PLOS ONE. 10 (10): e0140013. Bibcode:2015PLoSO..1040013Z. doi:10.1371/journal.pone.0140013 . (PMC) 4596837 $2. (PMID) 26444872.
Organik kimya ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Asetaldehit CH3CHO formulune sahip organik bir kimyasal bilesiktir ve bazen MeCHO Me metil olarak kisaltilir Dogada yaygin olarak bulunan ve endustride buyuk olcekte uretilen en onemli aldehitlerden biridir Asetaldehit kahve ekmek ve olgun meyvelerde dogal olarak bulunur ve bitkiler tarafindan uretilir Ayrica etanolun karaciger enzimi tarafindan kismi oksidasyonu ile uretilir ve alkol tuketiminden sonra aksamdan kalmanin katkida bulunan bir nedenidir Maruz kalma yollari hava su kara veya yeralti suyunun yani sira icki ve dumani icerir Disulfiram tuketimi asetaldehit metabolizmasindan sorumlu enzim olan asetaldehit dehidrojenazi inhibe ederek vucutta birikmesine neden olur Asetaldehit Lewis modeli Iskelet modeliTop cubuk modeli Uzay modeliAdlandirmalarIUPAC adiEtanalSistematik IUPAC adiEtanalDiger adlarAsetik aldehit Etil aldehitTanimlayicilarCAS numarasi 75 07 0 ECHA InfoCard 100 000 761EC Numarasi 200 836 8PubChem CID 177CompTox Bilgi Panosu EPA DTXSID5039224OzelliklerMolekul formulu C2H4OMolekul kutlesi 44 05 g mol 1Gorunum Renksiz siviYogunluk 0 784 g cm 3 20 C 0 7904 0 7928 g cm 3 10 C Erime noktasi 123 37 CKaynama noktasi 20 2 CCozunurluk su icinde Cozunebilirlog P 0 34Asitlik pKa 13 57TehlikelerNFPA 704 yangin karosu 242Parlama noktasi 234 15458 15Patlama sinirlari 4 0 60 Oldurucu doz veya konsantrasyon LD LC LD50 medyan doz 1930 mg kgGuvenlik bilgi formu SDS HMDBBenzeyen bilesiklerBenzeyen bilesikler Etilen oksitAksi belirtilmedigi surece madde verileri Standart sicaklik ve basinc kosullarinda belirtilir 25 C 77 F 100 kPa Bilgi kutusu kaynaklari Uluslararasi Kanser Arastirmalari Ajansi IARC asetaldehiti 1 Grup kanserojen olarak listelemistir Asetaldehit milyonda birden fazla kanser riski ile en sik bulunan hava toksinlerinden biridir Uretim2003 yilinda kuresel uretim yaklasik 1 milyon tondu 1962 den once asetaldehitin ana kaynaklari etanol ve asetilendi O zamandan beri etilen baskin hammaddedir Ana uretim yontemi etilenin homojen bir paladyum bakir sistemi kullanilarak oksidasyonunu iceren Wacker islemi ile etilenin oksidasyonudur 2 CH2 CH2 O2 2 CH3CHO 1970 lerde Wacker Hoechst dogrudan oksidasyon prosesinin dunya kapasitesi yilda 2 milyon tonu asti Ekzotermik bir reaksiyonda etanolun kismi oksidasyonu ile daha kucuk miktarlar hazirlanabilir Bu islem tipik olarak yaklasik 500 650 C de bir gumus katalizor uzerinde gerceklestirilir CH3CH2OH 1 2 O2 CH3CHO H2O Bu yontem asetaldehitin endustriyel olarak hazirlanmasi icin en eski yollardan biridir Kaynakca a b Stoffdaten Acetaldehyd bei Celanese Chemicals 17 Mayis 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Aralik 1999 Uebelacker Michael Lachenmeier Dirk 13 Haziran 2011 Quantitative Determination of Acetaldehyde in Foods Using Automated Digestion with Simulated Gastric Fluid Followed by Headspace Gas Chromatography Journal of Automated Methods and Management in Chemistry 2011 907317 doi 10 1155 2011 907317 PMC 3124883 2 PMID 21747735 Chemicals in the Environment Acetaldehyde CAS NO 75 07 0 epa gov Office of Pollution Prevention and Toxics United States Environmental Protection Agency August 1994 17 Agustos 2002 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ocak 2011 Zhou Ying Li Chaoyang Huijbregts Mark A J Mumtaz M Moiz 7 Ekim 2015 Carcinogenic Air Toxics Exposure and Their Cancer Related Health Impacts in the United States PLOS ONE 10 10 e0140013 Bibcode 2015PLoSO 1040013Z doi 10 1371 journal pone 0140013 PMC 4596837 2 PMID 26444872 Organik kimya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz