Fıstık ezmesi, kavrulmuş yer fıstığından yapılan bir ezme çeşididir. Genellikle yer fıstığı ile birlikte tuz, tatlandırıcı veya emülsiyon sağlayan maddeler içerir. Pek çok ülkede yaygın olarak tüketilmektedir. Amerika Birleşik Devletleri her yıl $800 milyon dolarlık fıstık ezmesi tüketiyor ve fıstık ezmesi ihracatın liderlerinden biridir.
Fıstık ezmesi | |
---|---|
Alternatif isim | Peanut butter |
Ülke(ler) | ABD |
Türü | Çeşitli |
Servis şekli | Soğuk |
Ana malzemeler | Kavrulmuş fıstık, tuz |
Kalori | 190 (32 g) |
Badem ve kaju ezmelerine benzeyen fıstık ezmesi ekmeğe, tosta veya krakerlere sürülüp sade yenilebilir ya da fıstık ezmeli reçelli sandviç yapmak için kullanılabilir. Hem krep, yumurtalı ekmek, granola ve smoothie gibi çeşitli kahvaltılık yemeklerinde hem de bisküvi ve çikolatalı brownie gibi tatlılarda kullanılır.
Tarih
Yer fıstığının gıda olarak tüketimi ilk olarak Meksika'daki Aztek ve Peru'daki İnka imparatorluklarında görülmüştür.
1884 yılında Kanadalı (1849 – 1940) fıstık ezmesi patentini almış.Patent başvurusuna göre, fıstık ezmesini elde etmek için öncelikle kavrulmuş fıstıklar iyice ezilene kadar öğütücüde çekilir, sonra da ezmenin kıvamı sertleşene kadar şeker eklenirdi. 1894 yılında St. Louis'den George Bayle isimli bir iş adamı fıstık ezmesini üretip satmaya başlamış.
Kahvaltılık gevrek üreticisi olarak tanınan 'a 1898'de "Besleyici ürünler üretim işlemi" için bir patent verildi ancak fıstıkları kavurmaktansa haşlıyormuş. Fıstık ezmesinin ilk üretildiği dönemde zengin insanların yediği bir gıda ürünüydü ve pahalı sağlık merkezlerinde servis edilerek daha ünlü olmaya başladı. Kellogg'un Batı Sağlık Gelişme Kurumu'nda hastalara fıstık ezmesi verilirdi çünkü hem yüksek protein oranlı hem de çiğnenmeden yutulan bir yemeğe ihtiyaçları vardı.
İlk fıstık ezmesi makineleri Kellogg'un Battle Creek Tımarhanesi'nde çalışmış olan Joseph Lambert ve Doktor Ambrose Straub tarafından geliştirilmiş. 1903 yılında fıstık ezmesi makinesi için patent almışlar. 1922'de kimyacı Joseph Rosenfeld pürüzsüz fıstık ezmesi yapılışında yağ ayrılmasını engellediğini anladı ve 1928'de Peter Pan şirketine bu yöntemin kullanma izini verildi. 1932'de Skippy markası altında Rosenfeld fıstık ezmesi üretimine başladı ve ezmeyi yayıklıyarak daha pürüzsüz bir kıvam elde etti. Ezmenin içine fıstık parçaları karıştırarak da ilk "chunky" fıstık ezmesini yapmış. 1955'te şirketi markasını piyasaya sürdü. Jif'e şeker ve melas eklendiği için diğer fıstık ezmelerinden daha tatlı bir ezmeydi.
Çeşitler
Fıstık ezmesinin iki ana çeşidi "çıtır" (İngilizce: chunky) ve "pürüzsüz" (İngilizce: smooth). Çıtır fıstık ezmesine kalın çekilmiş fıstık parçaları ekleniyor. ABD gıda yönetmelikleri altında "peanut butter" diye satılan fıstık ezmelerin 90% fıstıkdan yapılmalı. Kalan <10% çoğu zaman tuz, tatlandırıcı ve hidrojene yağ gibi bir emülsiyon sağlayan maddeden oluşur. ABD'de "peanut butter" olarak satılan ezmelerin içinde herhangi bir yapay tatlandırıcı, kimyasal koruyucu ve renk maddesi bulunmamaktadır.
Kaynakça
- ^ Zelman, Kathleen M.; MPH; RD; LD. "Don't Ditch These 'Fattening' Foods When You're on a Diet". WebMD. 17 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Aralık 2018.
- ^ "U.S. Exports of (NAICS 311911) Roasted Nuts & Peanut Butter With All Countries]". US Census Bureau. 2012. 19 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Kasım 2018.
- ^ Chakravorty, Rup. . American Society of Agronomy. 10 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2015.
- ^ Bureau, Commodity Research (24 Ağustos 2007). "The CRB Commodity Yearbook 2007". John Wiley & Sons. 3 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Eylül 2016 – Google Books vasıtasıyla.
- ^ Christopher Cumo. Foods That Changed History: How Foods Shaped Civilization from the Ancient World to the Present. ABC-CLIO. s. 284.
- ^ . US Patent Office. 21 Ekim 1884. 5 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2017.
- ^ a b c Michaud, Jon (28 Kasım 2012). "A chunky history of peanut butter". www.newyorker.com. New Yorker. 31 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mayıs 2017.
- ^ . US Patent Office. 24 Mayıs 1898. 5 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2017.
- ^ a b "The History of Peanut Butter". Huffington Post. 31 Ağustos 2012. 26 Eylül 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ekim 2016.
- ^ Innovate St. Louis (25 Ağustos 2011). . Innovatestl.org. 27 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2011.
- ^ Spiegel, Alison (23 Temmuz 2014). "Smooth vs. Chunky Peanut Butter: The Great Debate". 2 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Eylül 2016.
- ^ Blitz, Matthew (14 Ekim 2015). "Why Midcentury Lawyers Spent 12 Years Arguing About Peanut Butter". Atlas Obscura. 15 Ekim 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ekim 2015.
- ^ Rosengarten, Jr., Frederic (2004). The Book of Edible Nuts. Courier Corporation. s. 162.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fistik ezmesi kavrulmus yer fistigindan yapilan bir ezme cesididir Genellikle yer fistigi ile birlikte tuz tatlandirici veya emulsiyon saglayan maddeler icerir Pek cok ulkede yaygin olarak tuketilmektedir Amerika Birlesik Devletleri her yil 800 milyon dolarlik fistik ezmesi tuketiyor ve fistik ezmesi ihracatin liderlerinden biridir Fistik ezmesiAlternatif isimPeanut butterUlke ler ABDTuruCesitliServis sekliSogukAna malzemelerKavrulmus fistik tuzKalori190 32 g Badem ve kaju ezmelerine benzeyen fistik ezmesi ekmege tosta veya krakerlere surulup sade yenilebilir ya da fistik ezmeli recelli sandvic yapmak icin kullanilabilir Hem krep yumurtali ekmek granola ve smoothie gibi cesitli kahvaltilik yemeklerinde hem de biskuvi ve cikolatali brownie gibi tatlilarda kullanilir TarihYer fistiginin gida olarak tuketimi ilk olarak Meksika daki Aztek ve Peru daki Inka imparatorluklarinda gorulmustur 1884 yilinda Kanadali 1849 1940 fistik ezmesi patentini almis Patent basvurusuna gore fistik ezmesini elde etmek icin oncelikle kavrulmus fistiklar iyice ezilene kadar ogutucude cekilir sonra da ezmenin kivami sertlesene kadar seker eklenirdi 1894 yilinda St Louis den George Bayle isimli bir is adami fistik ezmesini uretip satmaya baslamis Kahvaltilik gevrek ureticisi olarak taninan a 1898 de Besleyici urunler uretim islemi icin bir patent verildi ancak fistiklari kavurmaktansa hasliyormus Fistik ezmesinin ilk uretildigi donemde zengin insanlarin yedigi bir gida urunuydu ve pahali saglik merkezlerinde servis edilerek daha unlu olmaya basladi Kellogg un Bati Saglik Gelisme Kurumu nda hastalara fistik ezmesi verilirdi cunku hem yuksek protein oranli hem de cignenmeden yutulan bir yemege ihtiyaclari vardi Ilk fistik ezmesi makineleri Kellogg un Battle Creek Timarhanesi nde calismis olan Joseph Lambert ve Doktor Ambrose Straub tarafindan gelistirilmis 1903 yilinda fistik ezmesi makinesi icin patent almislar 1922 de kimyaci Joseph Rosenfeld puruzsuz fistik ezmesi yapilisinda yag ayrilmasini engelledigini anladi ve 1928 de Peter Pan sirketine bu yontemin kullanma izini verildi 1932 de Skippy markasi altinda Rosenfeld fistik ezmesi uretimine basladi ve ezmeyi yayikliyarak daha puruzsuz bir kivam elde etti Ezmenin icine fistik parcalari karistirarak da ilk chunky fistik ezmesini yapmis 1955 te Procter amp Gamble sirketi markasini piyasaya surdu Jif e seker ve melas eklendigi icin diger fistik ezmelerinden daha tatli bir ezmeydi CesitlerFistik ezmesinin iki ana cesidi citir Ingilizce chunky ve puruzsuz Ingilizce smooth Citir fistik ezmesine kalin cekilmis fistik parcalari ekleniyor ABD gida yonetmelikleri altinda peanut butter diye satilan fistik ezmelerin 90 fistikdan yapilmali Kalan lt 10 cogu zaman tuz tatlandirici ve hidrojene yag gibi bir emulsiyon saglayan maddeden olusur ABD de peanut butter olarak satilan ezmelerin icinde herhangi bir yapay tatlandirici kimyasal koruyucu ve renk maddesi bulunmamaktadir Kaynakca Zelman Kathleen M MPH RD LD Don t Ditch These Fattening Foods When You re on a Diet WebMD 17 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Aralik 2018 U S Exports of NAICS 311911 Roasted Nuts amp Peanut Butter With All Countries US Census Bureau 2012 19 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Kasim 2018 Chakravorty Rup American Society of Agronomy 10 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Ekim 2015 Bureau Commodity Research 24 Agustos 2007 The CRB Commodity Yearbook 2007 John Wiley amp Sons 3 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Eylul 2016 Google Books vasitasiyla Christopher Cumo Foods That Changed History How Foods Shaped Civilization from the Ancient World to the Present ABC CLIO s 284 US Patent Office 21 Ekim 1884 5 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Mayis 2017 a b c Michaud Jon 28 Kasim 2012 A chunky history of peanut butter www newyorker com New Yorker 31 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mayis 2017 US Patent Office 24 Mayis 1898 5 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Mayis 2017 a b The History of Peanut Butter Huffington Post 31 Agustos 2012 26 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ekim 2016 Innovate St Louis 25 Agustos 2011 Innovatestl org 27 Aralik 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Aralik 2011 Spiegel Alison 23 Temmuz 2014 Smooth vs Chunky Peanut Butter The Great Debate 2 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Eylul 2016 Blitz Matthew 14 Ekim 2015 Why Midcentury Lawyers Spent 12 Years Arguing About Peanut Butter Atlas Obscura 15 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ekim 2015 Rosengarten Jr Frederic 2004 The Book of Edible Nuts Courier Corporation s 162