Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddede bulunmasına karşın yetersizliği nedeniyle bazı bilgilerin hangi kaynaktan alındığı belirsizdir. (Mayıs 2017) () |
Felsefe tarihi, felsefenin mantık, epistemoloji, ontoloji, etik, estetik gibi alt bölümlerinden birisidir. Genel olarak felsefe derslerinin başlangıcında verilir. Bunun temel nedeni, felsefe tarihinin içeriğiyle ilintilidir. Felsefe tarihi, felsefenin ne olduğunun tanımlanmasından, çeşitli felsefe ögretilerinin tarihsel yerlerinin ve öğretisel ayrımlarının belirlenmesine ve bu öğretilerin felsefenin alt bölümleri açısından değerlendirilip ortaya konulmasına kadar çok yönlü ve çok boyutlu bir içeriğe sahiptir. Felsefe tarihi bu anlamda sadece bir mevcut felsefelerin ansiklopedik bir araya getirilmesi meselesi değildir; felsefenin ne olduğunun tanımlanmasından neyin felsefe-içi neyin felsefe-dışı sayılacağına değin bir dizi kuramsal/felsefi sorunla yüz yüzedir. Bu anlamda, felsefenin bir altbölümü olarak felsefe tarihi, hem felsefi çalışmanın başlangıcı hem de en önemli alanıdır. Genelde felsefe tarihi kitapları, bu bakımdan öğretilerin ve bunların felsefi sorunları çözme denemelerinin art arda etkileşimlerle gelişen tarihini ele alır. Bu tarihin hazırlanmasında hem düşünürlerin metinleri hem de bu metinlerin tarihsel toplumsal koşulları iç bağlantıları açısından değerlendirilir, öğretilerin birbirine etkileri ve karşıtlıkları, benzerlikleri ve ayrımları serimlenir. Dolayısıyla, genel anlamda felsefe tarihinin varlık, bilgi ve değerlerle ilgili soruları ve sorunları belirli özgül yöntemlerle değerlendiren ya da inceleyen ve bu incelemeyi sonuçları bakımından da sistemaktikleştirilmesine yönelik çalışan bütün düşünce girişimlerini ortaya koymayı hedeflediği söylenebilir.
Antik Çağ
Felsefe ilk defa Antik Yunan medeniyetinde ortaya çıktı. Antik Yunanistan’da ortaya çıkmasının nedeni, Antik Yunan'da denizcilik ile uğraşılması sayesinde daha çok bilgi birikiminin olması ve bunun yanında boş zaman kavramının da olması fazlasıyla etkili olmuştu. Antik Yunan'da felsefeciler; evreni açıklama ve politik konular ile uğraşmış ve bunun sonucunda tıp, astronomi, fizik, siyaset, matematik ve daha birçok konuda yeni buluşlar yapılmıştır. Antik Yunanistan’daki felsefenin babası Thales'tir. Thales determinist ve indeterminist tartışmasını da başlatan kişidir. Thales, her şeyin kökenini yani arkhe'sini suya dayandırmıştır. Daha sonraları gelen Anaksimenes ise havaya dayandırmıştır. Anaksimandros, bilinen ilk Dünya haritalarından birini de çizmiştir. Anaksimandros evrim düşüncesinin temelini atmıştır. Daha sonraları İyonyalı Pisagor, Pisagorculuk akımını getirmiştir. Ayrıca Solon, demokrasinin gelişmesine katkı sağlamıştır. Sokrates de politik konularda çalışma yürütmüştür. Öğrencisi Platon da politik konular evrenin kökeni hakkında fikir yürütmüştür. Aristoteles özellikle evrenin dört temel elementten meydana geldiğine ilişkin uzun süre geçerliliğini koruyacak birçok görüş ortaya attı. Antik Yunanistan'da öne sürülen felsefi fikirler Roma'daki felsefeyi de etkiledi. Roma döneminde de felsefi çalışmalar devam etti hatta tarihçiler tarafından İsa'nın filozof olduğuna dair teoriler olsa da İsa; İslam'da peygamber, Hristiyanlıkta ise Tanrı'nın oğlu olarak kabul edilir.
Doğu felsefesi
Doğu felsefesi genel olarak soyut kavram ile ilgilenirken batı felsefesi ise somut kavramlar ile ilgilenir. Doğuda felsefe ile genelde Çin, Hint, Japonya ve Kore uygarlıkları ilgilenmiştir. Hindistan’da Buda’nın öğretileri sonucunda Budizm doğarken Çin’de Konfüçyüsçülük ile Taoizm doğmuştu. Japonya ise genel olarak Çin ile Kore’den etkilenmiştir.
Orta Çağ Avrupası
Orta Çağ'da genel olarak felsefe, Katolik Kilisesi'nin tekelinde olmuştur. Hristiyanlık dini ile Antik Yunan düşünürlerinin öğretileri genel olarak kabul görmüştür. Aristoteles’in öğretileri özellikle kabul görmüş ve fazla sorgulanmamıştır. Kavimler göçü sonrasındaki yeni oluşmaya başlayan siyasal yapılanmalarda, halkın bu sancılı süreçte; açlık, sefalet ve feodal beyler tarafından baskı görmesi ile kendi dertleri ile zar zor uğraşmaları sonucunda çok fazla düşünmeye zamanları kalmamıştır. Papalık, dini kullanarak kendi otoritesini sağlamlaştırırken bilimi ve felsefeyi de tekeline alıp her şeyi bildiğini iddia etmiş kitapları olabildiğince erişilmez kılıp İncil’i sadece Latince bilenler okuyabilmişti. Bunların yanında Hristiyanlık sınırları çerçevesinde felsefe yapılmıştı. 11. yüzyıl civarında İtalya’da tarihin ilk üniversitesi olan Bologna üniversitesi açıldı. Daha sonraları bunu Oxford ve Paris gibi üniversitelerde takip etti. Üniversitelerde dini ağırlıklı eğitimler verildi.
İslam felsefesi
İslam ilk defa Arabistan coğrafyasında İslam inancına göre Allah tarafından Cebrâil aracılığı ile Muhammed'e bildirilmişti. Muhammed'in ölümünün ardından İslam çok hızlı bir şekilde yayılmıştı. Abbâsîler döneminde, 800'lü yıllarda, İslam'ın entelektüel anlamda altın çağı başladı. İslam'ın altın çağında matematik, tarih, coğrafya, astronomi, kültür, fizik, mimari, dil bilgisi, teoloji ve felsefeyi de kapsayan çok geniş bir alanda çalışmalar yapıldı. Yunan, Hint, Çin, Mısır, Roma ve İran gibi birçok uygarlığın birikiminden yararlandılar. Özellikle Fârâbî, İslam dünyasında felsefenin yayılmasını sağladı. İbn-i Sina döneminde altın çağına doğru yol aldı. İbn-i Sina; Farabi, Aristoteles ve Platon'un fikirleri ile İslam'ı harmanladı. İbn-i Rüşd ile İbn-i Sina özellikle Rönesans hareketinin temellerini atmıştır. İbn-i Rüşd, Antik Yunan filozoflarını yeniden yorumlamıştır. Gazzâlî ve Mevlana gibi teolojik konular üstünde de çalışmalar yapanlar vardı. İmam Gazali, filozoflara karşı bir tutum izlemiştir. Mevlana ise Mevleviliğin temellerini atmıştır. Abbasi hanedanlığı ve diğer Müslüman hanedanlıklar da olabildiğince bilim insanlarına destek vermiştir. Özellikle Beyt'ül Hikmet (Bilgelik Evi) ve Bağdat şehrinin geneli ilim yuvası olmuştu. Hülagu Han tarafından Bağdat'ın yağmalanması ile birlikte İslam'ın altın çağı bitmişti, ama buna rağmen 17. yüzyıla kadar bilimsel çalışmalar devam etti.[]
Rönesans ve Aydınlanma Çağı
Rönesans döneminde skolastik düşünce yıkılmaya ve yerine akıl ve bilim gelmeye başlamıştı. 15. yüzyılda icat edilen Gutenberg matbaası kitapların çoğaltılması ve bilginin daha hızlı yayılmasını sağladı. Coğrafi keşifler ve Kopernik, Galileo Galilei, Kepler, Newton gibi bilim insanları kilisenin her şeyi bildiği iddiasını çürütmüştü. Martin Luther ile başlayan reform hareketleri ile kilisenin gücü iyiden iyiye sarsılmıştı. Artık yavaş yavaş insanlar bilimsel açıdan işlere bakmaya başlasa da 19. yüzyıla kadar Avrupa tamamen Orta Çağ insanı olmaktan tam olarak kurtulamamıştı.
Rönesans döneminde Antik Yunan ve Roma’dan etkilenme söz konusuydu, İslam dünyası da belli bir oranda etkilenmiş ve insanlar kusursuzluğu aramaya başlamıştı. Bu Hümanizm'in doğuşuna neden olmuştu. Evren merkezini kaybetmiş ve Dünya haritaları baştan çizilmişti.
Aydınlanma çağı o dönemki bilgilerin bir kısmını tek bir çatı altında toplamak için yapılan tarihin bilinen ilk Ansiklopedisini yapmalarıyla başlamıştı. Aydınlanma çağı ile birlikte J.J. Rousseau ve Voltaire gibi filozoflar Hümanizmin daha da etkili olmasına ve baskı altındaki halkın Krallarına karşı ayaklanmasında etkili olmuştu.
O sıralarda ise Doğu Avrupa ve Osmanlı’da işler tam tersine yürüyor ve birçok kişi Batı Avrupa’daki akımlardan bilgisi olmuyor bunun yanında bazı Devletler ya tam ayak uyduramıyor ya da tamamen bu yeniliklerin dışında kalıyordu.
Çağdaş/Modern felsefe
19. yüzyıl gibi özellikle Batı Avrupa’da din gücünü kaybetmeye başlamış ve insanlar artık doğa bilimleri yardımı ile birçok şeye açıklama getiriyordu. Charles Darwin'in ortaya attığı evrim teorisi (1859), canlılığın varoluşuna dair birçok ezberleri bozmuştu. Darwinciliğin bilim dünyasında geniş kitlelerce kabulü için bir yüzyılın daha geçmesi gerekse de; evrim, kanıtlarla sürekli olarak desteklenmiş ve birçok farklı evrim görüşü ortaya çıkmıştır. Darwincilik; temelde bir biyoloji kuramı olup, sosyolojiyle doğrudan ilişkili olmamasına karşın, 20. yüzyıl Avrupa'sında Sosyal Darwincilik, öjeni gibi görüşlerin ve bu görüşü destekleyen faaliyetlerin gelişmesine de neden olmuştur.
Avrupa'daki Fransız ihtilali sonucunda milliyetçilik, adalet, eşitlik, özgürlük ve özellikle Antik çağdan beri sadece az nüfuslu ülkelerde işe yarayacağı düşünülen demokrasi yeniden yükselişe geçmişti. Ayrıca laiklik denen kavram da ortaya çıkmıştı. Modern zamanda özellikle felsefe Yahudi kökenli Almanlar tarafından bayağı bir gelişme kaydedildi. Karl Marx tarafından komünizm ideolojisi ortaya atıldı. Komünizm, 20. yüzyılda Bolşevik Devrimi ile SSCB'de kullanılmaya başlandı.
20. ve 21. yüzyılda artık Stephen Hawking ve Richard Feynman gibi bilim insanlarına göre artık felsefe ölmüştü, bilime hiçbir yararı yoktu ve onun yerine doğa bilimleri daha iyi ve doğru sonuçlar çıkarıyordu.
Kaynakça
Özel
Genel
- Felsefe Tarihine Giriş, Ahmet Arslan, BB101 Yayınları.
- Felsefe Tarihine Giriş, Ahmet Cevizci, Paradigma Yayınları.
- Felsefe Tarihi, Ahmet Arslan, İstanbul Bilgi Ü.Yayınları.
- Felsefe Tarihi, Macit Gökberk, Remzi Kitabevi.
- Bertrand., Russel, (1996). Batı felsefesi tarihi. Sayı. ISBN . OCLC 984425920.
- Felsefe Tarihinin Sorunları, , çeviren: Celal A. Kanat.
- Düşünce Tarihi, Afşar Timuçin.
- Felsefe Tarihinde İnsan Sorunu, Mustafa Günay, Karahan Kitabevi Yayınları, 2010.
- Doğa Tasarımı, R. G. Collingwood, İmge Yayınları, 1999.
Dış bağlantılar
- ucmaz.home.uludag.edu.tr/PDF/ilh/2003-12(1)/M8.pdf 5 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/26/1262/14500.pdf 24 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
 | Felsefe ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede kaynak listesi bulunmasina karsin metin ici kaynaklarin yetersizligi nedeniyle bazi bilgilerin hangi kaynaktan alindigi belirsizdir Lutfen kaynaklari uygun bicimde metin icine yerlestirerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Mayis 2017 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Felsefe tarihi felsefenin mantik epistemoloji ontoloji etik estetik gibi alt bolumlerinden birisidir Genel olarak felsefe derslerinin baslangicinda verilir Bunun temel nedeni felsefe tarihinin icerigiyle ilintilidir Felsefe tarihi felsefenin ne oldugunun tanimlanmasindan cesitli felsefe ogretilerinin tarihsel yerlerinin ve ogretisel ayrimlarinin belirlenmesine ve bu ogretilerin felsefenin alt bolumleri acisindan degerlendirilip ortaya konulmasina kadar cok yonlu ve cok boyutlu bir icerige sahiptir Felsefe tarihi bu anlamda sadece bir mevcut felsefelerin ansiklopedik bir araya getirilmesi meselesi degildir felsefenin ne oldugunun tanimlanmasindan neyin felsefe ici neyin felsefe disi sayilacagina degin bir dizi kuramsal felsefi sorunla yuz yuzedir Bu anlamda felsefenin bir altbolumu olarak felsefe tarihi hem felsefi calismanin baslangici hem de en onemli alanidir Genelde felsefe tarihi kitaplari bu bakimdan ogretilerin ve bunlarin felsefi sorunlari cozme denemelerinin art arda etkilesimlerle gelisen tarihini ele alir Bu tarihin hazirlanmasinda hem dusunurlerin metinleri hem de bu metinlerin tarihsel toplumsal kosullari ic baglantilari acisindan degerlendirilir ogretilerin birbirine etkileri ve karsitliklari benzerlikleri ve ayrimlari serimlenir Dolayisiyla genel anlamda felsefe tarihinin varlik bilgi ve degerlerle ilgili sorulari ve sorunlari belirli ozgul yontemlerle degerlendiren ya da inceleyen ve bu incelemeyi sonuclari bakimindan da sistemaktiklestirilmesine yonelik calisan butun dusunce girisimlerini ortaya koymayi hedefledigi soylenebilir Raffaello Sanzio nun Atina Okulu 1510 11 freski Eleali Zenon Epikur Averroes Pisagor Alkibiades Ksenofon Sokrates Heraklitos Eflatun Aristoteles Diyojen Oklid Zarathustra ve Ptolemaus Hayali portreler Antik CagPlaton bustu Munih Felsefe ilk defa Antik Yunan medeniyetinde ortaya cikti Antik Yunanistan da ortaya cikmasinin nedeni Antik Yunan da denizcilik ile ugrasilmasi sayesinde daha cok bilgi birikiminin olmasi ve bunun yaninda bos zaman kavraminin da olmasi fazlasiyla etkili olmustu Antik Yunan da felsefeciler evreni aciklama ve politik konular ile ugrasmis ve bunun sonucunda tip astronomi fizik siyaset matematik ve daha bircok konuda yeni buluslar yapilmistir Antik Yunanistan daki felsefenin babasi Thales tir Thales determinist ve indeterminist tartismasini da baslatan kisidir Thales her seyin kokenini yani arkhe sini suya dayandirmistir Daha sonralari gelen Anaksimenes ise havaya dayandirmistir Anaksimandros bilinen ilk Dunya haritalarindan birini de cizmistir Anaksimandros evrim dusuncesinin temelini atmistir Daha sonralari Iyonyali Pisagor Pisagorculuk akimini getirmistir Ayrica Solon demokrasinin gelismesine katki saglamistir Sokrates de politik konularda calisma yurutmustur Ogrencisi Platon da politik konular evrenin kokeni hakkinda fikir yurutmustur Aristoteles ozellikle evrenin dort temel elementten meydana geldigine iliskin uzun sure gecerliligini koruyacak bircok gorus ortaya atti Antik Yunanistan da one surulen felsefi fikirler Roma daki felsefeyi de etkiledi Roma doneminde de felsefi calismalar devam etti hatta tarihciler tarafindan Isa nin filozof olduguna dair teoriler olsa da Isa Islam da peygamber Hristiyanlikta ise Tanri nin oglu olarak kabul edilir Dogu felsefesiDogu felsefesi genel olarak soyut kavram ile ilgilenirken bati felsefesi ise somut kavramlar ile ilgilenir Doguda felsefe ile genelde Cin Hint Japonya ve Kore uygarliklari ilgilenmistir Hindistan da Buda nin ogretileri sonucunda Budizm dogarken Cin de Konfucyusculuk ile Taoizm dogmustu Japonya ise genel olarak Cin ile Kore den etkilenmistir Orta Cag AvrupasiOrta Cag da genel olarak felsefe Katolik Kilisesi nin tekelinde olmustur Hristiyanlik dini ile Antik Yunan dusunurlerinin ogretileri genel olarak kabul gormustur Aristoteles in ogretileri ozellikle kabul gormus ve fazla sorgulanmamistir Kavimler gocu sonrasindaki yeni olusmaya baslayan siyasal yapilanmalarda halkin bu sancili surecte aclik sefalet ve feodal beyler tarafindan baski gormesi ile kendi dertleri ile zar zor ugrasmalari sonucunda cok fazla dusunmeye zamanlari kalmamistir Papalik dini kullanarak kendi otoritesini saglamlastirirken bilimi ve felsefeyi de tekeline alip her seyi bildigini iddia etmis kitaplari olabildigince erisilmez kilip Incil i sadece Latince bilenler okuyabilmisti Bunlarin yaninda Hristiyanlik sinirlari cercevesinde felsefe yapilmisti 11 yuzyil civarinda Italya da tarihin ilk universitesi olan Bologna universitesi acildi Daha sonralari bunu Oxford ve Paris gibi universitelerde takip etti Universitelerde dini agirlikli egitimler verildi Islam felsefesiSivas Sifaiye Medrese Islam ilk defa Arabistan cografyasinda Islam inancina gore Allah tarafindan Cebrail araciligi ile Muhammed e bildirilmisti Muhammed in olumunun ardindan Islam cok hizli bir sekilde yayilmisti Abbasiler doneminde 800 lu yillarda Islam in entelektuel anlamda altin cagi basladi Islam in altin caginda matematik tarih cografya astronomi kultur fizik mimari dil bilgisi teoloji ve felsefeyi de kapsayan cok genis bir alanda calismalar yapildi Yunan Hint Cin Misir Roma ve Iran gibi bircok uygarligin birikiminden yararlandilar Ozellikle Farabi Islam dunyasinda felsefenin yayilmasini sagladi Ibn i Sina doneminde altin cagina dogru yol aldi Ibn i Sina Farabi Aristoteles ve Platon un fikirleri ile Islam i harmanladi Ibn i Rusd ile Ibn i Sina ozellikle Ronesans hareketinin temellerini atmistir Ibn i Rusd Antik Yunan filozoflarini yeniden yorumlamistir Gazzali ve Mevlana gibi teolojik konular ustunde de calismalar yapanlar vardi Imam Gazali filozoflara karsi bir tutum izlemistir Mevlana ise Mevleviligin temellerini atmistir Abbasi hanedanligi ve diger Musluman hanedanliklar da olabildigince bilim insanlarina destek vermistir Ozellikle Beyt ul Hikmet Bilgelik Evi ve Bagdat sehrinin geneli ilim yuvasi olmustu Hulagu Han tarafindan Bagdat in yagmalanmasi ile birlikte Islam in altin cagi bitmisti ama buna ragmen 17 yuzyila kadar bilimsel calismalar devam etti kaynak belirtilmeli Ronesans ve Aydinlanma CagiRonesans doneminde skolastik dusunce yikilmaya ve yerine akil ve bilim gelmeye baslamisti 15 yuzyilda icat edilen Gutenberg matbaasi kitaplarin cogaltilmasi ve bilginin daha hizli yayilmasini sagladi Cografi kesifler ve Kopernik Galileo Galilei Kepler Newton gibi bilim insanlari kilisenin her seyi bildigi iddiasini curutmustu Martin Luther ile baslayan reform hareketleri ile kilisenin gucu iyiden iyiye sarsilmisti Artik yavas yavas insanlar bilimsel acidan islere bakmaya baslasa da 19 yuzyila kadar Avrupa tamamen Orta Cag insani olmaktan tam olarak kurtulamamisti Ronesans doneminde Antik Yunan ve Roma dan etkilenme soz konusuydu Islam dunyasi da belli bir oranda etkilenmis ve insanlar kusursuzlugu aramaya baslamisti Bu Humanizm in dogusuna neden olmustu Evren merkezini kaybetmis ve Dunya haritalari bastan cizilmisti Aydinlanma cagi o donemki bilgilerin bir kismini tek bir cati altinda toplamak icin yapilan tarihin bilinen ilk Ansiklopedisini yapmalariyla baslamisti Aydinlanma cagi ile birlikte J J Rousseau ve Voltaire gibi filozoflar Humanizmin daha da etkili olmasina ve baski altindaki halkin Krallarina karsi ayaklanmasinda etkili olmustu O siralarda ise Dogu Avrupa ve Osmanli da isler tam tersine yuruyor ve bircok kisi Bati Avrupa daki akimlardan bilgisi olmuyor bunun yaninda bazi Devletler ya tam ayak uyduramiyor ya da tamamen bu yeniliklerin disinda kaliyordu Cagdas Modern felsefe19 yuzyil gibi ozellikle Bati Avrupa da din gucunu kaybetmeye baslamis ve insanlar artik doga bilimleri yardimi ile bircok seye aciklama getiriyordu Charles Darwin in ortaya attigi evrim teorisi 1859 canliligin varolusuna dair bircok ezberleri bozmustu Darwinciligin bilim dunyasinda genis kitlelerce kabulu icin bir yuzyilin daha gecmesi gerekse de evrim kanitlarla surekli olarak desteklenmis ve bircok farkli evrim gorusu ortaya cikmistir Darwincilik temelde bir biyoloji kurami olup sosyolojiyle dogrudan iliskili olmamasina karsin 20 yuzyil Avrupa sinda Sosyal Darwincilik ojeni gibi goruslerin ve bu gorusu destekleyen faaliyetlerin gelismesine de neden olmustur Avrupa daki Fransiz ihtilali sonucunda milliyetcilik adalet esitlik ozgurluk ve ozellikle Antik cagdan beri sadece az nufuslu ulkelerde ise yarayacagi dusunulen demokrasi yeniden yukselise gecmisti Ayrica laiklik denen kavram da ortaya cikmisti Modern zamanda ozellikle felsefe Yahudi kokenli Almanlar tarafindan bayagi bir gelisme kaydedildi Karl Marx tarafindan komunizm ideolojisi ortaya atildi Komunizm 20 yuzyilda Bolsevik Devrimi ile SSCB de kullanilmaya baslandi 20 ve 21 yuzyilda artik Stephen Hawking ve Richard Feynman gibi bilim insanlarina gore artik felsefe olmustu bilime hicbir yarari yoktu ve onun yerine doga bilimleri daha iyi ve dogru sonuclar cikariyordu KaynakcaOzel Browne E J 2016 Turlerin kokeni Charles Darwin Orhan Duz 2 bas Istanbul Versus Kitap s 115 ISBN 978 9944 989 84 8 OCLC 623191115 Genel Felsefe Tarihine Giris Ahmet Arslan BB101 Yayinlari Felsefe Tarihine Giris Ahmet Cevizci Paradigma Yayinlari Felsefe Tarihi Ahmet Arslan Istanbul Bilgi U Yayinlari Felsefe Tarihi Macit Gokberk Remzi Kitabevi Bertrand Russel 1996 Bati felsefesi tarihi Sayi ISBN 975 468 059 0 OCLC 984425920 Felsefe Tarihinin Sorunlari ceviren Celal A Kanat Dusunce Tarihi Afsar Timucin Felsefe Tarihinde Insan Sorunu Mustafa Gunay Karahan Kitabevi Yayinlari 2010 Doga Tasarimi R G Collingwood Imge Yayinlari 1999 Dis baglantilarucmaz home uludag edu tr PDF ilh 2003 12 1 M8 pdf 5 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde dergiler ankara edu tr dergiler 26 1262 14500 pdf 24 Aralik 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Felsefe ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz