Fidesz – Macar Yurttaş Birliği (Macarca: Fidesz – Magyar Polgári Szövetség), Macaristan'da muhafazakâr siyasi parti.
Fidesz – Macar Yurttaş Birliği Fidesz – Magyar Polgári Szövetség | |
---|---|
Genel başkan | Viktor Orbán |
Kuruluş tarihi | 30 Mart 1988 | )
Merkez | 1088 Budapeşte, VIII. Szentkirályi Street 18. |
Gençlik kolu | |
İdeoloji | •Liberalizm •Liberal muhafazakarlık •Ulusal liberalizm •Liberteryenizm •Sekülerizm • |
Siyasi pozisyon | Sağ ve Aşırı sağ |
Avrupa üyeliği | Avrupa Muhafazakârlar ve Reformcular Partisi |
Resmî renkler | Turuncu |
Ulusal Meclis (Macaristan) | 117 / 199 |
Avrupa Parlamentosu | 10 / 21 |
İl Meclisleri | 237 / 381 |
İnternet sitesi | |
fidesz.hu | |
Parti bayrağı | |
Macaristan |
Tarihçe
1988'de bir öğrenci hareketi olarak kurulan partinin Fidesz adı Fiatal Demokraták Szövetsége (Genç Demokratlar Birliği) kelimelerinin ilk iki harflerinin birleştirilmesiyle oluştu. Komünist yönetime karşı liberal ve anti-komünist ve çoğunlukla öğrencilerden kurulan bu hareket modern Macaristan tarihinde pek çok alanda büyük bir güç haline geldi. 35 yaşının üstündekilerin partiye üye olamamasına ilişkin koşul 1993 yılındaki kongrede kaldırıldı.
1989'da Thorolf Rafto Ödülü'nü kazanan hareket, 1990'da düzenlenen serbest seçimlerde oyların yüzde 8,95'ini aldı. 1992'de Liberal Enternasyonal üyesi oldu. 1994 seçimlerinde oylarının gerilemesinin neden olduğu hayal kırıklığı partinin muhafazakâr bir çizgiye kaymasına neden oldu. 1995'te Fidesz adının yanına Macar Yurttaş Partisi kelimeleri eklendi. Partideki bu dönüşüm bazı ayrılıklara neden oldu; hareketin önemli kurucularından , Gábor Fodor ve Klára Ungár partiyi terk etti.
1998 seçimlerinde Viktor Orbán liderliğinde iki daha küçük partiyle ittifaka giden Fidesz iktidara geldi. 2000 yılında Avrupa Halk Partisi üyesi oldu. 2002 yılındaki seçimlerde Macar Sosyalist Partisi'ne karşı kıl payı denilebilecek bir farkla seçimleri kaybederek muhalefete düştü. 2003 yılında bugün kullandığı Fidesz – Macar Yurttaş Birliği adını aldı.
2004 Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinde başarılı bir sonuç elde eden Fidesz aldığı yüzde 47 oy oranıyla 12 adayını parlamentoya gönderdi. Gönderdiği bu 12 aday arasında AP tarihindeki ikinci Çingene üye olan Lívia Járóka da bulunuyordu.
1 Ekim 2006 seçimleri öncesinde Hristiyan Demokratik Halk Partisi (KDNP) ile seçim ittifakı kurmasına rağmen Macar Sosyalist Partisi ile Hür Demokratlar İttifakı arasında sosyal demokrat-liberal bloğa karşı yenildi.
Bu yenilgiye rağmen aynı yılın sonbaharında yapılan yerel seçimlerde büyük bir zafer elde eden Fidesz, 23 büyük kentin belediye başkanlığından 15'ini kazandı. 2009 yılındaki Avrupa Parlamentosu seçimlerinde yine büyük başarı elde ederek 22 sandalyeden 14'ü kazandı.
Fidesz, bu iki seçim başarısıyla 2010 parlamento seçimleri öncesi kazanacağı yönündeki beklentileri boşa çıkarmadı; 11-24 Nisan 2010 tarihlerinde iki turlu olarak yapılan seçimlerde Fidesz-KDNP ittifakı 386 sandalyeli parlamentoda 263 sandalye kazandı. Bu sonuçla Fidesz 8 yıl aradan sonra iktidara gelirken, Viktor Orbán da başbakan oldu.
Parlamentonun yüzde 68'ine sahip olan Fidesz eriştiği salt çoğunlukla anayasada önemli değişikliklere gitti. Yapılan bu değişiklikler, iktidardaki partinin eline çok fazla güç vermesi ve otoriterleşme nedenleriyle Avrupa Birliği (AB) Komisyonu ve Avrupa Konseyi tarafından, hukukun üstünlüğü, AB kanunları ve Avrupa Konseyi standartları konusunda ‘endişe verici’ olarak nitelendirildi.
Seçimler
Seçim sonuçları listesi:
Seçim | Macaristan Ulusal Meclisi | Hükûmet | |||
---|---|---|---|---|---|
Oy | % | Sandalye | +/– | ||
439,481 | 8.95 (#5) | 21 / 386 | Muhalefet | ||
379,295 | 7.02 (#6) | 20 / 386 | 1 | Muhalefet | |
1,263,522 | 28.18 (#1) | 148 / 386 | 128 | Hükûmet | |
1 | 2,306,763 | 41.07 (#2) | 164 / 386 | 16 | Muhalefet |
2 | 2,272,979 | 42.03 (#2) | 141 / 386 | 23 | Muhalefet |
2 | 2,706,292 | 52.73 (#1) | 227 / 386 | 86 | Hükûmet |
2 | 2,264,486 | 44.87 (#1) | 117 / 199 | 110 | Hükûmet |
2 | 2,824,551 | 49.27 (#1) | 117 / 199 | 0 | Hükûmet |
2 | 3,060,706 | 54.13 (#1) | 117 / 199 | 0 | Hükûmet |
- 1 ile listeye girdi.
- 2 ile listeye girdi.
Kaynakça
- ^ Nordsieck, Wolfram (2018). . Parties and Elections in Europe. 30 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b Hloušek, Vít; Kopeček, Lubomír (2010). Origin, Ideology and Transformation of Political Parties: East-Central and Western Europe Compared. Ashgate. s. 115.
- ^ a b Bakke, Elisabeth (2010), "Central and East European party systems since 1989", Central and Southeast European Politics Since 1989, Cambridge University Press, s. 79, ISBN , 17 Ocak 2023 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 17 Kasım 2011
- ^ White, Stephen (2013). Developments in Central and East European Politics. Macmillan. s. 35.
- ^ Tiryakian, Edward (2020). New Nationalisms of the Developed West: Toward Explanation.
In Hungary, Orbán and his social conservative Fidesz
- ^ Bakke, Elisabeth (2011). 20 Years since the Fall of the Berlin Wall: Transitions, State Break-Up and Democratic Politics in Central Europe and Germany. BMV Verlag. s. 257.
- ^ Horvath, Attila (2016). From Anti-communism to Anti-EUism: Faces of Fidesz's Euroscepticism. UACES 46th Annual Conference. University Association for Contemporary European Studies.
- ^ Hegedüs, Daniel (27 Mayıs 2019). "Can the right in East and West unite?". International Politics and Society. 17 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ekim 2019.
- ^ Petsinis, Vassilis (23 Şubat 2019). "'It is also the economy, stupid!' The rise of economic euroscepticism in Central and Eastern Europe". openDemocracy. 9 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ekim 2019.
- ^ András, Bíró; Tamás, Boros; Áron, Varga. (PDF). Policy Solutions (Macarca). 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ Bieling, Hans-Jürgen (2015). "Uneven development and 'European crisis constitutionalism', or the reasons for and conditions of a 'passive revolution in trouble'". Jäger, Johannes; Springler, Elisabeth (Ed.). Asymmetric Crisis in Europe and Possible Futures: Critical Political Economy and Post-Keynesian Perspectives. Routledge. s. 110. ISBN .
- ^ Schöpflin, György (2013). "Hungary: the Fidesz Project". (1). 9 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ekim 2019.
- ^ "Trust in Europe's illiberal governments grows". www.ft.com. 10 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ocak 2021.
- ^ Foster, Peter (29 Mayıs 2019). "A 'climate of fear': Hungary, inside a dying democracy propped up by the EU". The Telegraph (İngilizce). ISSN 0307-1235. 11 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ocak 2021.
- ^ Bozóki, András (2015). "Chapter 1: Broken Democracy, Predatory State, and Nationalist Populism". Krasztev, Péter; Van Til, Jon (Ed.). The Hungarian Patient: Social Opposition to an Illiberal Democracy. Central European University Press. s. 21.
- ^ Mudde, Cas (2016). On Extremism and Democracy in Europe. Routledge. s. 46.
- ^ a b Dieringer, Jürgen (2009). Das Politische System der Republik Ungarn: Entstehung – Entwicklung – Europäisierung. Verlag Barbara Budrich. ss. 78-79.
- ^ Andor, Lásló (2000). Hungary on the Road to the European Union. Greenwood Publishing Group. s. 69.
- ^ Tunkrova, Lucie (2010). The Politics of EU Accession. Routledge. s. 137.
- ^ Bibič, Adolf (1994). Civil Society, Political Society, Democracy. Slovenian Political Science Association. s. 275.
- ^ Anderson, Jay Colin (2001). The Government and Party Systems of Hungary (1990-2000). Indiana University. s. 94.
- ^ a b Pappas, Takis (2019). Populism and Liberal Democracy. Oxford University Press. s. 157.
- ^ a b Berglund, Sten (2013). The Handbook of Political Change in Eastern Europe. Edward Elgar Publishing. s. 297.
- ^ Galston, William (2020). Anti-Pluralism: The Populist Threat to Liberal Democracy. Yale University Press. s. 46.
- ^ Arato, Andrew (2000). Civil Society, Constitution, and Legitimacy. Rowman & Littlefield Publishers. s. 286.
- ^ Pirro, Andrea (2015). The Populist Radical Right in Central and Eastern Europe. Routledge. s. 154.
- ^ a b c "Arşivlenmiş kopya". 10 Ekim 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Eylül 2017.
- ^ Macaristan'da seçimin galibi Sosyalistler, Hürriyet, 23 Nisan 2006
- ^ Macaristan demokrasiden uzaklaşıyor, Hürriyet, 13 Mart 2013.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fidesz Macar Yurttas Birligi Macarca Fidesz Magyar Polgari Szovetseg Macaristan da muhafazakar siyasi parti Fidesz Macar Yurttas Birligi Fidesz Magyar Polgari SzovetsegGenel baskanViktor OrbanKurulus tarihi30 Mart 1988 36 yil once 1988 03 30 Merkez1088 Budapeste VIII Szentkiralyi Street 18 Genclik koluIdeolojiMilli muhafazakarlik Sosyal muhafazakarlik Avrupa supheciligi Gocmen karsitligi Sag populizm Hristiyan demokrasi Ekonomik milliyetcilik Tarihsel Liberalizm Liberal muhafazakarlik Ulusal liberalizm Liberteryenizm Sekulerizm Siyasi pozisyonSag ve Asiri sagAvrupa uyeligiAvrupa Muhafazakarlar ve Reformcular PartisiResmi renklerTuruncuUlusal Meclis Macaristan 117 199Avrupa Parlamentosu10 21Il Meclisleri237 381Internet sitesifidesz huParti bayragiMacaristanTarihce1988 de bir ogrenci hareketi olarak kurulan partinin Fidesz adi Fiatal Demokratak Szovetsege Genc Demokratlar Birligi kelimelerinin ilk iki harflerinin birlestirilmesiyle olustu Komunist yonetime karsi liberal ve anti komunist ve cogunlukla ogrencilerden kurulan bu hareket modern Macaristan tarihinde pek cok alanda buyuk bir guc haline geldi 35 yasinin ustundekilerin partiye uye olamamasina iliskin kosul 1993 yilindaki kongrede kaldirildi 1989 da Thorolf Rafto Odulu nu kazanan hareket 1990 da duzenlenen serbest secimlerde oylarin yuzde 8 95 ini aldi 1992 de Liberal Enternasyonal uyesi oldu 1994 secimlerinde oylarinin gerilemesinin neden oldugu hayal kirikligi partinin muhafazakar bir cizgiye kaymasina neden oldu 1995 te Fidesz adinin yanina Macar Yurttas Partisi kelimeleri eklendi Partideki bu donusum bazi ayriliklara neden oldu hareketin onemli kurucularindan Gabor Fodor ve Klara Ungar partiyi terk etti 1998 secimlerinde Viktor Orban liderliginde iki daha kucuk partiyle ittifaka giden Fidesz iktidara geldi 2000 yilinda Avrupa Halk Partisi uyesi oldu 2002 yilindaki secimlerde Macar Sosyalist Partisi ne karsi kil payi denilebilecek bir farkla secimleri kaybederek muhalefete dustu 2003 yilinda bugun kullandigi Fidesz Macar Yurttas Birligi adini aldi 2004 Avrupa Parlamentosu AP secimlerinde basarili bir sonuc elde eden Fidesz aldigi yuzde 47 oy oraniyla 12 adayini parlamentoya gonderdi Gonderdigi bu 12 aday arasinda AP tarihindeki ikinci Cingene uye olan Livia Jaroka da bulunuyordu 1 Ekim 2006 secimleri oncesinde Hristiyan Demokratik Halk Partisi KDNP ile secim ittifaki kurmasina ragmen Macar Sosyalist Partisi ile Hur Demokratlar Ittifaki arasinda sosyal demokrat liberal bloga karsi yenildi Bu yenilgiye ragmen ayni yilin sonbaharinda yapilan yerel secimlerde buyuk bir zafer elde eden Fidesz 23 buyuk kentin belediye baskanligindan 15 ini kazandi 2009 yilindaki Avrupa Parlamentosu secimlerinde yine buyuk basari elde ederek 22 sandalyeden 14 u kazandi Fidesz bu iki secim basarisiyla 2010 parlamento secimleri oncesi kazanacagi yonundeki beklentileri bosa cikarmadi 11 24 Nisan 2010 tarihlerinde iki turlu olarak yapilan secimlerde Fidesz KDNP ittifaki 386 sandalyeli parlamentoda 263 sandalye kazandi Bu sonucla Fidesz 8 yil aradan sonra iktidara gelirken Viktor Orban da basbakan oldu Parlamentonun yuzde 68 ine sahip olan Fidesz eristigi salt cogunlukla anayasada onemli degisikliklere gitti Yapilan bu degisiklikler iktidardaki partinin eline cok fazla guc vermesi ve otoriterlesme nedenleriyle Avrupa Birligi AB Komisyonu ve Avrupa Konseyi tarafindan hukukun ustunlugu AB kanunlari ve Avrupa Konseyi standartlari konusunda endise verici olarak nitelendirildi SecimlerSecim sonuclari listesi Secim Macaristan Ulusal Meclisi HukumetOy Sandalye 439 481 8 95 5 21 386 Muhalefet379 295 7 02 6 20 386 1 Muhalefet1 263 522 28 18 1 148 386 128 Hukumet1 2 306 763 41 07 2 164 386 16 Muhalefet2 2 272 979 42 03 2 141 386 23 Muhalefet2 2 706 292 52 73 1 227 386 86 Hukumet2 2 264 486 44 87 1 117 199 110 Hukumet2 2 824 551 49 27 1 117 199 0 Hukumet2 3 060 706 54 13 1 117 199 0 Hukumet1 ile listeye girdi 2 ile listeye girdi Kaynakca Nordsieck Wolfram 2018 Parties and Elections in Europe 30 Mart 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b Hlousek Vit Kopecek Lubomir 2010 Origin Ideology and Transformation of Political Parties East Central and Western Europe Compared Ashgate s 115 a b Bakke Elisabeth 2010 Central and East European party systems since 1989 Central and Southeast European Politics Since 1989 Cambridge University Press s 79 ISBN 978 1 13948750 4 17 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 17 Kasim 2011 White Stephen 2013 Developments in Central and East European Politics Macmillan s 35 Tiryakian Edward 2020 New Nationalisms of the Developed West Toward Explanation In Hungary Orban and his social conservative Fidesz Bakke Elisabeth 2011 20 Years since the Fall of the Berlin Wall Transitions State Break Up and Democratic Politics in Central Europe and Germany BMV Verlag s 257 Horvath Attila 2016 From Anti communism to Anti EUism Faces of Fidesz s Euroscepticism UACES 46th Annual Conference University Association for Contemporary European Studies Hegedus Daniel 27 Mayis 2019 Can the right in East and West unite International Politics and Society 17 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ekim 2019 Petsinis Vassilis 23 Subat 2019 It is also the economy stupid The rise of economic euroscepticism in Central and Eastern Europe openDemocracy 9 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ekim 2019 Andras Biro Tamas Boros Aron Varga PDF Policy Solutions Macarca 6 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Bieling Hans Jurgen 2015 Uneven development and European crisis constitutionalism or the reasons for and conditions of a passive revolution in trouble Jager Johannes Springler Elisabeth Ed Asymmetric Crisis in Europe and Possible Futures Critical Political Economy and Post Keynesian Perspectives Routledge s 110 ISBN 978 1 317 65298 4 Schopflin Gyorgy 2013 Hungary the Fidesz Project 1 9 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ekim 2019 Trust in Europe s illiberal governments grows www ft com 10 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Ocak 2021 Foster Peter 29 Mayis 2019 A climate of fear Hungary inside a dying democracy propped up by the EU The Telegraph Ingilizce ISSN 0307 1235 11 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Ocak 2021 Bozoki Andras 2015 Chapter 1 Broken Democracy Predatory State and Nationalist Populism Krasztev Peter Van Til Jon Ed The Hungarian Patient Social Opposition to an Illiberal Democracy Central European University Press s 21 Mudde Cas 2016 On Extremism and Democracy in Europe Routledge s 46 a b Dieringer Jurgen 2009 Das Politische System der Republik Ungarn Entstehung Entwicklung Europaisierung Verlag Barbara Budrich ss 78 79 Andor Laslo 2000 Hungary on the Road to the European Union Greenwood Publishing Group s 69 Tunkrova Lucie 2010 The Politics of EU Accession Routledge s 137 Bibic Adolf 1994 Civil Society Political Society Democracy Slovenian Political Science Association s 275 Anderson Jay Colin 2001 The Government and Party Systems of Hungary 1990 2000 Indiana University s 94 a b Pappas Takis 2019 Populism and Liberal Democracy Oxford University Press s 157 a b Berglund Sten 2013 The Handbook of Political Change in Eastern Europe Edward Elgar Publishing s 297 Galston William 2020 Anti Pluralism The Populist Threat to Liberal Democracy Yale University Press s 46 Arato Andrew 2000 Civil Society Constitution and Legitimacy Rowman amp Littlefield Publishers s 286 Pirro Andrea 2015 The Populist Radical Right in Central and Eastern Europe Routledge s 154 a b c Arsivlenmis kopya 10 Ekim 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Eylul 2017 Macaristan da secimin galibi Sosyalistler Hurriyet 23 Nisan 2006 Macaristan demokrasiden uzaklasiyor Hurriyet 13 Mart 2013