Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Filistin Seferi, Filistin bölgesinde merkezî hükûmet aleyhine hâkimiyetini genişleten Zâhir el-Ömer'e karşı Osmanlı İmparatorluğu'nun 1775 yılında denizden Cezayirli Gazi Hasan Paşa komutasındaki Osmanlı donanması ve karadan bölgedeki eyalet askerleriyle icra ettiği askerî harekât.
| Filistin Seferi | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Akka kasabası | |||||||||
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
 Osmanlı İmparatorluğu | Zâhir el-Ömer | ||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
| Cezayirli Gazi Hasan Paşa | Zâhir el-Ömer (ölü) | ||||||||
| Güçler | |||||||||
| 50 gemi | 2-3.000 asker | ||||||||
| Kayıplar | |||||||||
| Çok az | Ağır | ||||||||
Harekât öncesi
1738 yılında Akka'ya 16 kilometre mesafede önemli bir stratejik mevkide bulunan Ciddin kalesinin denetimini ele geçirip Safed bölgesinde etkili olan Zahir el-Ömer Şam ile Nablus arasındaki ticaret yolunu da kontrol altına almış, 1760'lı yıllarda hâkimiyet alanını genişletmişti.
1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı'nda 1770’ten beri Akdeniz’de faaliyet gösteren Rus donanması komutanı Amiral Orlov'dan yardım isteyen ve idaresi altındaki limanları Rus filosuna açan el-Ömer, 22 Mayıs 1772’de üzerine gönderilen Osmanlı birliklerini Sehlülgāziye mevkiinde yenilgiye uğrattı. Ardından ise Rusları Beyrut'u bombalamaya teşvik etti.
1774 yılında Küçük Kaynarca Antlaşması sonucunda Osmanlı-Rus Savaşı'nın bitmesiyle Osmanlı İmparatorluğu gözünü savaş sırasında düşmanla işbirliği yapan ve elinde tuttuğu limanlar nedeniyle Şam Eyaletinin ciddi maddî kaybına neden olan Zâhir el-Ömer'in ortadan kaldırılmasına dikti. Bu çerçevede, Şam Beylerbeyi 'ya emir yollayan Osmanlı başkenti Cezayirli Gazi Hasan Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasının da bölgeye intikal ettiğini bildirdi. Ayrıca, Adana Beylerbeyi Vezir Mehmed Paşa’ya Sayda, Safed ve Beyrut’un verildiğini, Karahisar mutasarrıfı Cezzar Ahmed Paşa’ya ise Rumeli Beylerbeyliği pâyesiyle Akka ve civarındaki kalelerin muhafızlığının tevdi edildiğini, Gazze ve Remle sancaklarının Kudüs mutasarrıfı İbrâhim’in gözetimine bırakıldığını bildirdi.
Harekât
Temmuz başında İzmir civarında eşkıya İvaz Bayındır'ı etkisiz hale getiren Osmanlı donanması Zâhir el-Ömer üzerine gidilmesine dair 7 Temmuz 1775 tarihli sefer emrini alarak 16 Temmuz'da Doğu Akdeniz'e yöneldi. 19 Temmuz'da Sakız'a demirleyen Osmanlı donanması 25 Temmuz'da buradan demir alarak İstanköy, Rodos ve Kıbrıs'a uğradıktan sonra 9 Ağustos'ta Hayfa önlerine geldi. Kaleyi denizden kuşatan Osmanlı donanması 12 Ağustos'ta kaleyi teslim aldı.
Ardından Akka önlerine gelen Osmanlı donanması burayı karadan kuşatmakla görevli birlikleri göremedi. Bunun üzerine, Cezayirli Gazi Hasan Paşa 23 Ağustos'ta Akka'yı denizden kuşattı ve 24 Ağustos'ta kaleyi ele geçirdi.
Akka'dan kaçan Zâhir el-Ömer'i takip eden Türk birlikleri adıgeçeni yakaladı ve bir asker kafasını kesti.
Kalenin idaresini 21 Eylül'de Cezzâr Ahmed Paşa'ya bırakan Cezayirli Gazi Hasan Paşa Hayfa'ya geçti ve 23 Eylül'de de buradan ayrılarak Kıbrıs-Finike-Kekova-Rodos-Sisam-Çeşme üzerinden Çanakkale Boğazı'na girdi ve 17 Kasım 1775'te muzaffer bir şekilde İstanbul'a ulaştı.
Harekât sonrası
Osmanlı donanmasının bu başarılı harekâtı sonrasında yaklaşık 30 yıldır Filistin'e hâkim olan ve Osmanlı İmparatorluğu'na karşı Rus donanmasıyla işbirliği yapan isyankâr bir kuvvet bertaraf edilmiş oldu. Tekrar Osmanlı idaresine alınan Akka'nın tahsis edildiği Cezzâr Ahmed Paşa ise burada giderek kuvvetlendi ve 1799'da Napolyon Bonapart komutasındaki Fransız ordusunu Akka Kuşatmasında büyük bir yenilgiye uğratacak güce erişti.
Kaynakça
- ^ "İslam Ansiklopedisi, "Zâhir el-Ömer" maddesi, Türk Diyanet Vakfı, İstanbul (2013), c.44, s.90". 29 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Mayıs 2023.
- ^ "Gazavât-ı Cezâyirli Gazî Hasan Paşa (Tahlil ve Tenkidli Metin)", Tevfik Temelkuran, İstanbul üniversitesi, İstanbul (2000), s.58
- ^ "Revolt in Palestine in the Eighteenth Century: The Era of Shaykh Zahir al-'Umar", Ahmad Hasan Joudah, Kingston Press (1987), , s.112
- ^ "Gazavât-ı Cezâyirli Gazî Hasan Paşa (Tahlil ve Tenkidli Metin)", Tevfik Temelkuran, İstanbul üniversitesi, İstanbul (2000), s.62
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Filistin Seferi Filistin bolgesinde merkezi hukumet aleyhine hakimiyetini genisleten Zahir el Omer e karsi Osmanli Imparatorlugu nun 1775 yilinda denizden Cezayirli Gazi Hasan Pasa komutasindaki Osmanli donanmasi ve karadan bolgedeki eyalet askerleriyle icra ettigi askeri harekat Filistin SeferiAkka kasabasiTarih7 Temmuz 23 Eylul 1775BolgeHayfa ve Akka FilistinSonucKesin Osmanli zaferiCografi DegisikliklerHayfa ve Akka da yeniden Osmanli merkezi yonetimi kurulduTaraflarOsmanli ImparatorluguZahir el OmerKomutanlar ve liderlerCezayirli Gazi Hasan PasaZahir el Omer olu Gucler50 gemi2 3 000 askerKayiplarCok azAgirHarekat oncesi1772 yilinda Zahir el Omer in egemen oldugu bolge 1738 yilinda Akka ya 16 kilometre mesafede onemli bir stratejik mevkide bulunan Ciddin kalesinin denetimini ele gecirip Safed bolgesinde etkili olan Zahir el Omer Sam ile Nablus arasindaki ticaret yolunu da kontrol altina almis 1760 li yillarda hakimiyet alanini genisletmisti 1768 1774 Osmanli Rus Savasi nda 1770 ten beri Akdeniz de faaliyet gosteren Rus donanmasi komutani Amiral Orlov dan yardim isteyen ve idaresi altindaki limanlari Rus filosuna acan el Omer 22 Mayis 1772 de uzerine gonderilen Osmanli birliklerini Sehlulgaziye mevkiinde yenilgiye ugratti Ardindan ise Ruslari Beyrut u bombalamaya tesvik etti 1774 yilinda Kucuk Kaynarca Antlasmasi sonucunda Osmanli Rus Savasi nin bitmesiyle Osmanli Imparatorlugu gozunu savas sirasinda dusmanla isbirligi yapan ve elinde tuttugu limanlar nedeniyle Sam Eyaletinin ciddi maddi kaybina neden olan Zahir el Omer in ortadan kaldirilmasina dikti Bu cercevede Sam Beylerbeyi ya emir yollayan Osmanli baskenti Cezayirli Gazi Hasan Pasa komutasindaki Osmanli donanmasinin da bolgeye intikal ettigini bildirdi Ayrica Adana Beylerbeyi Vezir Mehmed Pasa ya Sayda Safed ve Beyrut un verildigini Karahisar mutasarrifi Cezzar Ahmed Pasa ya ise Rumeli Beylerbeyligi payesiyle Akka ve civarindaki kalelerin muhafizliginin tevdi edildigini Gazze ve Remle sancaklarinin Kudus mutasarrifi Ibrahim in gozetimine birakildigini bildirdi HarekatZahir el Omer Ziyad Zahir Zidaninin eseri Temmuz basinda Izmir civarinda eskiya Ivaz Bayindir i etkisiz hale getiren Osmanli donanmasi Zahir el Omer uzerine gidilmesine dair 7 Temmuz 1775 tarihli sefer emrini alarak 16 Temmuz da Dogu Akdeniz e yoneldi 19 Temmuz da Sakiz a demirleyen Osmanli donanmasi 25 Temmuz da buradan demir alarak Istankoy Rodos ve Kibris a ugradiktan sonra 9 Agustos ta Hayfa onlerine geldi Kaleyi denizden kusatan Osmanli donanmasi 12 Agustos ta kaleyi teslim aldi Ardindan Akka onlerine gelen Osmanli donanmasi burayi karadan kusatmakla gorevli birlikleri goremedi Bunun uzerine Cezayirli Gazi Hasan Pasa 23 Agustos ta Akka yi denizden kusatti ve 24 Agustos ta kaleyi ele gecirdi Akka dan kacan Zahir el Omer i takip eden Turk birlikleri adigeceni yakaladi ve bir asker kafasini kesti Kalenin idaresini 21 Eylul de Cezzar Ahmed Pasa ya birakan Cezayirli Gazi Hasan Pasa Hayfa ya gecti ve 23 Eylul de de buradan ayrilarak Kibris Finike Kekova Rodos Sisam Cesme uzerinden Canakkale Bogazi na girdi ve 17 Kasim 1775 te muzaffer bir sekilde Istanbul a ulasti Harekat sonrasiOsmanli donanmasinin bu basarili harekati sonrasinda yaklasik 30 yildir Filistin e hakim olan ve Osmanli Imparatorlugu na karsi Rus donanmasiyla isbirligi yapan isyankar bir kuvvet bertaraf edilmis oldu Tekrar Osmanli idaresine alinan Akka nin tahsis edildigi Cezzar Ahmed Pasa ise burada giderek kuvvetlendi ve 1799 da Napolyon Bonapart komutasindaki Fransiz ordusunu Akka Kusatmasinda buyuk bir yenilgiye ugratacak guce eristi Kaynakca Islam Ansiklopedisi Zahir el Omer maddesi Turk Diyanet Vakfi Istanbul 2013 c 44 s 90 29 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Mayis 2023 Gazavat i Cezayirli Gazi Hasan Pasa Tahlil ve Tenkidli Metin Tevfik Temelkuran Istanbul universitesi Istanbul 2000 s 58 Revolt in Palestine in the Eighteenth Century The Era of Shaykh Zahir al Umar Ahmad Hasan Joudah Kingston Press 1987 ISBN 978 0 940670 11 2 s 112 Gazavat i Cezayirli Gazi Hasan Pasa Tahlil ve Tenkidli Metin Tevfik Temelkuran Istanbul universitesi Istanbul 2000 s 62