Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Fransa-Osmanlı ittifakı, 1536'da Fransa kralı I. François ile Kanuni Sultan Süleyman (I. Süleyman) arasında teşekkül etmiştir. Bu stratejik ve bazen de taktiksel olan ittifak, Fransa tarihinin en önemli ittifaklık ilişkilerinden birisidir. Bu ittifakın aynı zamanda İtalyan Harplerine de kısmen de olsa etkisi olmuştur. Fransız-Osmanlı ittifakı 1553 yılında Fransa kralı II. Henry döneminde zirveye ulaşmıştır.
Bu ittifak oldukça sıra dışıydı ilk defa bir Hristiyan devlet ile bir Müslüman devlet ideolojik olmayan bir ittifaklık ilişkisi kurmuştu. Bu Hristiyan dünyasında bir skandaldı.
(1947) bu ittifakı "zambaklar ile hilal arasındaki günahkar birliktelik" olarak değerlendirdi. İki buçuk asırdan fazla süren bu birliktelik Napolyon Bonapart'ın 1798–1801 yılları arasındaki Mısır seferi sebebiyle son buldu.
Arka plan
1453 yılında Fatih Sultan Mehmed'in İstanbul'u fethi ve Sultan Selim'in Ortadoğu'yu (İran hariç) fethinden sonra Sultan Selim'in oğlu I. Süleyman Osmanlı idaresini 1522'de Sırbistana kadar genişletmiş ve Habsburg Hanedan'ı ile doğrudan bir mücadeleye girmiştir.
Fransa ve Osmanlı İmparatorluğu arasındaki erken dönem münasebetleri Philippe de Commines'in aktardıklarına göre II. Beyazid Fransa kralı XI. Louis'ye 1483'te Pierre d'Aubusson tarafından tutulan kardeşi ve aynı zamanda Osmanlı tahtının rakibi olan Cem Sultan için elçi göndermiştir. XI. Louis elçi ile görüşmeyi reddetti. Fakat elçi Cem'in Fransa koruması altında kalması için bol miktarda para ve bazı Hristiyan kutsal emanetlerini getirmişti. 1489 yılında Cem Papa VIII. İnnocent'in vesayeti altına gönderilmiştir.
Fransa XII.Louis devrinde ilk kapitülasyon antlaşmasını Mısır'daki Memlûk Devleti ile 1500 yılında yapmıştır. Memlûk Sultanı Fransızlar ve Katalanlar ile ileride I.Süleyman tarafından genişletilecek olan bazı izinler vermiştir.
Fransa çoktandır Orta Avrupa'da kendisine bazı müttefikler arıyordu. Fransız elçisi Polonya ve Macaristan'daki bazı görevler için 1522 ve 1525 yılları arasında I.François tarafından görevlendirilmiştir. Bu sırada 1522 Bicoque Muharebesi sürüyorken I.François Kral Sigismund ile müttefiklik kurmaya teşebbüs etti. En nihayetinde 1524 yılında Fransa-Polonya birlikteliği I. François ve Sigusmund tarafından sağlandı.
Orta Avrupa'da müttefik arayışının en yoğun zamanlarında Fransa kralı I.François 24 Şubat 1525'te Pavia Muharebesinde Kutsal Roma Germen İmparatoru V.Karl (Şarlken) 'e mağlup oldu. Hapishanede geçen birkaç ay sonunda I.François aşağılayıcı bir antlaşma olan Madrid Antlaşmasını imzalamak zorunda kaldı. Bu antlaşmaya göre Burgundy ve dükalıklarını bırakmalı ve İtalya ile ilgili isteklerinden vazgeçmeliydi. Tüm malını ve unvanlarını hain Constable de Bourbon'a vermeliydi. I.François aciz kaldığı bu durum karşısında Doğu'daki büyük güce Muhteşem Süleyman'a başvurmalıydı.
I.François ve I.Süleyman Arasındaki İttifak
İttifak iki lider için de Habsburg Hanedanı'nın hegemonyasıyla mücadele için bir fırsattı. I.François atalarının Müslüman politikasının tam tersine çevirmesine rağmen Habsburg İmparatorluğu'na karşı güçlü bir müttefik bulmuş olacaktı. I.François'nın kullandığı bahane Osmanlı ülkesindeki Hristiyanların haklarını korumak olacaktı. Dolayısıyla bu bir kapitülasyon antlaşması oldu.
Fransa kralı Madrid'de hapisteyken bir ittifak kurmak için ilk çabaları gösterdi. Fransa tarafından ilk teşebbüs Pavia Muharebesi'nden sonra I.François'nın annesi tarafından gerçekleşti. Ancak bu girişim Bosna üzerinde başarısız oldu. 1525 yılının Kasım ayında tarafından ikinci bir görev başladı. Osmanlı payitahtında gizli bir mektupla Fransa kralının kurtuluşu için Habsburg'lara saldırılmasını istedi. Frangipani 6 Şubat 1526'da Süleyman'dan bir mektupla döndü.
Ben ki, sultanu's-selâtîn ve burhânu'l-havâkin tâc-bahş-i husrevân-i rûy-i zemin zıllulâh fi'l-ardayn Akdeniz'in ve Karadeniz'in Rumeli'nin ven Anadolu'nun ve Karaman'ın ve Rum'un ve vilâyet-i Zulkadriyye'nin ve Diyarıbekr'in ve Kürdistan ve Azerbaycan'ın ve Şam'ın ve Haleb'in ve Mısır'ın ve Medine'nin ve Kudüs'ün ve külliyen diyâr-i Arab'ın ve Yemen'in ve dahi nice memleketlerin ki âbây-ı kirâm ve ecdad-i 'izâmım anaralâhu berâhineyim kuvvet-i kâhireleri ile feth eyledikleri ve cenâb-ı celâlet-meâbım dahi tîg-i âteşbâr ve şemşir-i zafer-nigarım ile feth eyedüğüm nice diyârın sultanı ve padişahı Sultan Beyazid Han oğlu Sultan Selim Han Oğlu Sultan Süleyman Hanım. Sen ki Fransa vilayetini kralı Françeskosun.
Hükümdarların sığındığı kapuma elçiniz Frangipan ile mektup gönderip ve bazı ağız haberi dahi ısmarlayıp memleketinizi düşman istilâ edip şu anda hapiste olduğunuzu bildirmekte, kurtuluşunuz hususunda bu taraftan yardım rica etmektesiniz. Söylediğiniz her şey, dünyayı idaresi altında tutan tahtımızın ayaklarına arz olunmuştur. Bütün ayrıntıları ile bilgi sahibi oldum. Padişahlar sınmak ve habsolunmak hayret edilecek bir şey değildir. Gönlünüzü hoş tutup üzülmeyesiniz. Bu durum karşısında bizim yüce atalarımız –Allah hepsinin mezarlarını nurlandırsın– daima düşmanları püskürtmek ve memleketler fethetmek için seferden geri kalmamışlardır. Biz de onların yolunda olup her zaman memleketler ve sarp kaleler feth eylemekteyiz. Gece gündüz daima atımız eyerlenmiş ve kılıcımız belimizde kuşanmış bulunmaktadır. Yüce Tanrı hayırlar bağışlasın. Tanrı’nın istediği ne hususta ise meydana gelir. Bundan başka her türlü durum ve haberler ne ise gönderdiğiniz adamımızdan sorulup öğrenile, şöyle bilesiniz.
Bu yazı, 932 yılı Rebî’ülâhir ayının ilk günlerinde (Ocak 1526) saltanat makamı Konstantaniyye’de yazıldı.
Fransa kralının ricası ve Süleyman'ın Avrupa'daki emelleri bir Macaristan seferini teşvik etti 1526 Mohaç Meydan Muharebesi'nin ardından Osmanlıların prestiji arttı ve aynı zamanda Fransa gibi bir devletle ittifak olmaktan dolayı Avrupa hakimiyeti üzerindeki meşruiyetleri arttı. Süleyman bu ittifak ile hem Akdeniz üzerindeki hakimiyetini arttırdı, ticareti canlandırdı ve Hristiyan dünyasını bölmüş oldu.
Bu sırada Şarlken İran'a yanaşarak bir Habsburg-İran ittifakı kurdu. Bu sayede Osmanlı'ya diğer bir taraftan saldıracaktı. 1525'te elçilerini Şah Tahmasb'a gönderdive yeniden 1529'da Osmanlı'ya saldırması için Şah Tahmasb'a yalvardı.
Konyak Birliği Muharebeleri (1526-1530) sürerken I.François Orta Avrupa'da yeni müttefikler buldu 1528'de Osmanlı İmparatorluğunun himayesi altında olan Macaristan kralı Zapolya ile bir ittifak kurdu. 1528'de aynı zamanda yine Osmanlı'daki Hristiyanları koruma bahanesi ile bazı camilerin kiliseye dönüştürülmesini istedi. Süleyman kibarca reddetti fakat Hristiyanların güvenliğini garanti etti ve Mısırdaki Fransız tüccarların ayrıcalıklarını yeniden tahsis etti.
I.François Avrupa seferlerini kaybetti ve Ağustos 1529'da Paix de Dones antlaşmasını imzaladı. Hatta Osmanlılara karşı mücadelesi için Şarlken'e kadırga bile göndermek zorunda kaldı. Bu sırada Osmanlı'nın Orta Avrupa seferi sürüyordu. Süleyman 1529'da ve yeniden 1532'de Habsburg başkenti Viyana'yı kuşattı.
Elçilikler Arası İlişkiler
Temmuz 1532'nin başlarında Süleyman Fransız elçisi Antonio Rincon ile Belgrad'da görüştü. Antonio Rincon Süleyman'a dört kıtayı temsilen 4 katlı bir taç hediye etti.Bu taç Venedik'de 115.000 dukaya yaptırılmıştı. Rincon Osmanlı kampını şöyle anlattı:
Şaşırtıcı bir düzen, tüccarlara ve hatta kadınlara karşı bile en ufak bir şiddet yok. Rahatça herkes bir Avrupa şehrine gelip gider gibi gidebiliyor. Hayat Viyana'daki kadar rahat ve güvenli. Adalet çok iyi sağlanıyor sanki Türkler Hristiyan, Hristiyanlar Türk olmuş.
-Antonio Rincon 1532
I.François'in Venedik elçisi Giorgio Gritti Türklerle olan ilişkisini açıklaması:
Türkleri tam güçte ve hazırlıkta bir orduyla görmek istememi inkâr edemem. Bunu onlar için değil - nitekim onlar Müslüman bizler ise Hristiyanız. Fakat imparatorun gücünü zayıflatmak, büyük harcamalar yapmasını sağlamak ve bu zorlu düşman karşısında diğer tüm devletlere güvenceler vermesini istiyorum.
-François'den Venedik elçisine, Mart 1536
Ortak Operasyonlar (1534-1535)
Süleyman Barbarossa (Baba-oruçça) Hayreddin'e I.François için Cenova ve Milan'a donanmasıyla saldırmasını emretti. Temmuz 1533'te Osmanlı temsilcisi Le Pay'de kabul edildi. Barbaros'la Kuzey Afrika'da ve ardından Anadolu'da görüşmesi için 'u geri gönderdi.Süleyman şöyle diyordu " O asla bizim kardeşimiz olan Fransız kralını tahtından indiremeyecek" Artık Osmanlı-Fransa ittifakı etkin bir şekilde sağlanmış oldu.
1534'te Türk donanması I.François'in isteği üzerine Habsburg İmparatorluğu üzerine sefere çıktı.İtalyan kıyılarına saldırdı. Ancak bu sırada karşı saldırı olarak Şarlken Tunus'u işgal etti.
Jean de La Forêt'in Kalıcı Elçiliği (1534-35)
Ticaret ve Dini Anlaşmalar
1528 ve 1536'da iki devlet arasında sözleşmeler yapıldı. Tunus'daki yenilgi ve Andrea Doria Osmanlı'yı Fransa ile daha ciddi bir ittifaklık içine girmek için motive etti. Elçi Jean de La Forêt İstanbul'da kalıcı bir elçilik kurması için gönderildi. İlk defa Osmanlı divanına katılan, görüşmeler yapan kalıcı bir elçi vardı.
Jean de La Forêt 18 Şubat 1536'da Osmanlı ile daha önce Venedik'e ve Cenevizlilere verilen kapitülasyonlar gibi bir kapitülasyon antlaşması için görüştü. Osmanlılar onaylamış gibi görünmelerine rağmen daha sonra 1569 yılında Elçi ile birlikte Fransızlar için ayrıcalıklı kapitülasyonları onayladılar. Bu ayrıcalıklar arasında insanların ve malların güvenliği, bölgeler-arası selamlık ve gümrük vergilerine tabii bir şekilde ticaret ve satış özgürlüğü vardı.
Bu kapitülasyonlar Fransa'nın doğuda bir ticaret monopolisi kurmasını sağladı. Yabancı gemiler Osmanlı ile Fransız bayrağı altında ticaret yapabiliyor ve bunun için belli bir pay ödemek zorundaydılar.
İstanbul'da Haliç'in (Altın Boynuz) karşısındaki Galata'da bir Fransız elçiliği ve Hristiyanlar için bir şapel kuruldu.Ticari ayrıcalıklar aynı zamanda Türkiye'deki Fransız tüccarlara da verildi. 1535 kapitülasyonları boyunca Fransızlar tüm Osmanlı limanlarında ticaret yapma hakkı kazandı. Tam manasıyla ciddi bir ittifak antlaşması 1536'da imzalandı.Fransızlar Osmanlı İmparatorluğunda özgürce dini vecibelerini yerine getirebilecek ve Fransız Katolikleri'ne kutsal mekanlarını koruma hakkı verilecekti. Bu kapitülasyonlar 1604'te yenilendi ve Türkiye Cumhuriyetinin 1923'te kuruluşuna dek sürdü.
Askeri ve Finansal Anlaşmalar
Jean de La Forêt aynı zamanda İtalya'ya 1535 yılında düzenli bir saldırı düzenlemek için gizli bir askeri görevi vardı. İtalya'ya ortak bir askerî operasyon için Vezir-i Azam İbrahim Paşa ile görüştü. Fransa Lombardiya'ya saldırıken Osmanlı'da Napoli'ye saldıracaktı. Osmanlı İmparatorluğu aynı zamanda I.François'ya kayda değer bir destek verecekti. 1533'te Süleyman François'ya 100.000 parça altın gönderdi, bu sayede İngiltere ve Almanya ile Şarlken'e karşı bir askeri koalisyon kurulabilecekti. 1535'te François 1 Milyon duka daha istedi
Jean de La Forêt'e verilen askeri emirler:
Jean de La Forêt, Kralımız tarafından Büyük Beyefendi (Grand Senyör) Muhteşem Süleyman ile görüşmek üzere gönderilen kişi, öncelikle Marsilya'dan Cezayir kralı Hayreddin ile görüşmek üzere Tunus'taki Berberi kıyılarına gideceksin. Barbaros seni Büyük Beyefendi'ye yönlendirecek. Bu hedef doğrultusunda önümüzdeki yaz Fransa kralı Savoy Dükü'nden haksızca elde ettiklerini geri almak için ordusunu hazırlıyor. Ve oradan Ceneviz'e saldıracak. Kralımız François güçlü donanması ve uygun konumu ile Korsika'ya ve Ceneviz'in diğer şehirlerine ve gemilerine Fransa kralını kabul edip tanıyana değin saldırması için Hayreddin Bey'e dua ediyor Kralımız karadan ve ayrıca donanma ile 50 gemi, 30 kadırga ve bilumum karaklar ve gemiler ile Hayreddin'in donanmasına katılacak ve destek verecektir. Ayrıca gıda ve mühimmat ihtiyaçları da kralımız tarafından sağlanacaktır. Bu olucaklar neticesinde hedefimize ulaştığımızda Hayreddin Bey'e çok minnettar olacağız.... Bay La Forêt Büyük Beyefendi'den 1 Milyon altın ve ordusuyla Sicilya ve Sardunya'ya saldırmasını ve orada La Foret'in aday göstereceği adada bilinen ve bu adaları iyi bilen Fransa kralının gölgesi ve desteği altında bir krallık kurmasını istemelidir. İleride kralımız bu lütfu hatırlayacak ve Büyük Beyefendi'yi finansal destekleri için destekleyecek ve haraç verecektir. Donanmasıyla her daim destek verecektir. - I.François'dan Jean de La Forêt'e askeri emirler.
Sonunda, Süleyman Avrupa sahnesinde diplomatik olarak François'in yanındaydı. O Almanya'daki Protestan prenslere François'in yanında olmaları için bir mektup gönderdi ve François etkin bir şekilde Şarlken'e karşı Schmalkaldic birliğine girdi.
Kaynakça
- Halil İnalcık, Devlet-i 'Aliyye I (1302-1606), İş Bankası Yayınları
- Frazee, Charles A. (2006) [1983]. Catholics and Sultans: The Church and the Ottoman Empire 1453–1923. Cambridge: Cambridge University Press.
- Robert A. Kann A History of the Habsburg Empire, 1526–1918 University of California Press, 1980
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fransa Osmanli ittifaki 1536 da Fransa krali I Francois ile Kanuni Sultan Suleyman I Suleyman arasinda tesekkul etmistir Bu stratejik ve bazen de taktiksel olan ittifak Fransa tarihinin en onemli ittifaklik iliskilerinden birisidir Bu ittifakin ayni zamanda Italyan Harplerine de kismen de olsa etkisi olmustur Fransiz Osmanli ittifaki 1553 yilinda Fransa krali II Henry doneminde zirveye ulasmistir Fransiz Krali I Francois solda ve I Suleyman sagda Fransa Osmanli ittifakini baslatmislardir Her ikisi de ayri ayri Titian tarafindan resmedilmistir 1530 Pavia Muharebesi nden sonra Bati Avrupa Sari alanlar V Karl in idaresi altinda Kirmizi sinirlarla cizilen Kutsal Roma Germen Imparatorlugu kismen V Charles tarafindan yonetiliyor Fransa batidan baski uyguluyor Osmanli dogudan sinirlarini genisletiyor 1525 Bu ittifak oldukca sira disiydi ilk defa bir Hristiyan devlet ile bir Musluman devlet ideolojik olmayan bir ittifaklik iliskisi kurmustu Bu Hristiyan dunyasinda bir skandaldi 1947 bu ittifaki zambaklar ile hilal arasindaki gunahkar birliktelik olarak degerlendirdi Iki bucuk asirdan fazla suren bu birliktelik Napolyon Bonapart in 1798 1801 yillari arasindaki Misir seferi sebebiyle son buldu Arka plan1453 yilinda Fatih Sultan Mehmed in Istanbul u fethi ve Sultan Selim in Ortadogu yu Iran haric fethinden sonra Sultan Selim in oglu I Suleyman Osmanli idaresini 1522 de Sirbistana kadar genisletmis ve Habsburg Hanedan i ile dogrudan bir mucadeleye girmistir Pierre d Aubusson ile birlikte Cem Sultan da 1483 1489 Fransa ve Osmanli Imparatorlugu arasindaki erken donem munasebetleri Philippe de Commines in aktardiklarina gore II Beyazid Fransa krali XI Louis ye 1483 te Pierre d Aubusson tarafindan tutulan kardesi ve ayni zamanda Osmanli tahtinin rakibi olan Cem Sultan icin elci gondermistir XI Louis elci ile gorusmeyi reddetti Fakat elci Cem in Fransa korumasi altinda kalmasi icin bol miktarda para ve bazi Hristiyan kutsal emanetlerini getirmisti 1489 yilinda Cem Papa VIII Innocent in vesayeti altina gonderilmistir Fransa XII Louis devrinde ilk kapitulasyon antlasmasini Misir daki Memluk Devleti ile 1500 yilinda yapmistir Memluk Sultani Fransizlar ve Katalanlar ile ileride I Suleyman tarafindan genisletilecek olan bazi izinler vermistir Fransa coktandir Orta Avrupa da kendisine bazi muttefikler ariyordu Fransiz elcisi Polonya ve Macaristan daki bazi gorevler icin 1522 ve 1525 yillari arasinda I Francois tarafindan gorevlendirilmistir Bu sirada 1522 Bicoque Muharebesi suruyorken I Francois Kral Sigismund ile muttefiklik kurmaya tesebbus etti En nihayetinde 1524 yilinda Fransa Polonya birlikteligi I Francois ve Sigusmund tarafindan saglandi Orta Avrupa da muttefik arayisinin en yogun zamanlarinda Fransa krali I Francois 24 Subat 1525 te Pavia Muharebesinde Kutsal Roma Germen Imparatoru V Karl Sarlken e maglup oldu Hapishanede gecen birkac ay sonunda I Francois asagilayici bir antlasma olan Madrid Antlasmasini imzalamak zorunda kaldi Bu antlasmaya gore Burgundy ve dukaliklarini birakmali ve Italya ile ilgili isteklerinden vazgecmeliydi Tum malini ve unvanlarini hain Constable de Bourbon a vermeliydi I Francois aciz kaldigi bu durum karsisinda Dogu daki buyuk guce Muhtesem Suleyman a basvurmaliydi I Francois ve I Suleyman Arasindaki IttifakIttifak iki lider icin de Habsburg Hanedani nin hegemonyasiyla mucadele icin bir firsatti I Francois atalarinin Musluman politikasinin tam tersine cevirmesine ragmen Habsburg Imparatorlugu na karsi guclu bir muttefik bulmus olacakti I Francois nin kullandigi bahane Osmanli ulkesindeki Hristiyanlarin haklarini korumak olacakti Dolayisiyla bu bir kapitulasyon antlasmasi oldu Fransa krali Madrid de hapisteyken bir ittifak kurmak icin ilk cabalari gosterdi Fransa tarafindan ilk tesebbus Pavia Muharebesi nden sonra I Francois nin annesi tarafindan gerceklesti Ancak bu girisim Bosna uzerinde basarisiz oldu 1525 yilinin Kasim ayinda tarafindan ikinci bir gorev basladi Osmanli payitahtinda gizli bir mektupla Fransa kralinin kurtulusu icin Habsburg lara saldirilmasini istedi Frangipani 6 Subat 1526 da Suleyman dan bir mektupla dondu Suleyman dan I Francois e ilk mektupBen ki sultanu s selatin ve burhanu l havakin tac bahs i husrevan i ruy i zemin zillulah fi l ardayn Akdeniz in ve Karadeniz in Rumeli nin ven Anadolu nun ve Karaman in ve Rum un ve vilayet i Zulkadriyye nin ve Diyaribekr in ve Kurdistan ve Azerbaycan in ve Sam in ve Haleb in ve Misir in ve Medine nin ve Kudus un ve kulliyen diyar i Arab in ve Yemen in ve dahi nice memleketlerin ki abay i kiram ve ecdad i izamim anaralahu berahineyim kuvvet i kahireleri ile feth eyledikleri ve cenab i celalet meabim dahi tig i atesbar ve semsir i zafer nigarim ile feth eyedugum nice diyarin sultani ve padisahi Sultan Beyazid Han oglu Sultan Selim Han Oglu Sultan Suleyman Hanim Sen ki Fransa vilayetini krali Franceskosun Hukumdarlarin sigindigi kapuma elciniz Frangipan ile mektup gonderip ve bazi agiz haberi dahi ismarlayip memleketinizi dusman istila edip su anda hapiste oldugunuzu bildirmekte kurtulusunuz hususunda bu taraftan yardim rica etmektesiniz Soylediginiz her sey dunyayi idaresi altinda tutan tahtimizin ayaklarina arz olunmustur Butun ayrintilari ile bilgi sahibi oldum Padisahlar sinmak ve habsolunmak hayret edilecek bir sey degildir Gonlunuzu hos tutup uzulmeyesiniz Bu durum karsisinda bizim yuce atalarimiz Allah hepsinin mezarlarini nurlandirsin daima dusmanlari puskurtmek ve memleketler fethetmek icin seferden geri kalmamislardir Biz de onlarin yolunda olup her zaman memleketler ve sarp kaleler feth eylemekteyiz Gece gunduz daima atimiz eyerlenmis ve kilicimiz belimizde kusanmis bulunmaktadir Yuce Tanri hayirlar bagislasin Tanri nin istedigi ne hususta ise meydana gelir Bundan baska her turlu durum ve haberler ne ise gonderdiginiz adamimizdan sorulup ogrenile soyle bilesiniz Bu yazi 932 yili Rebi ulahir ayinin ilk gunlerinde Ocak 1526 saltanat makami Konstantaniyye de yazildi Fransa kralinin ricasi ve Suleyman in Avrupa daki emelleri bir Macaristan seferini tesvik etti 1526 Mohac Meydan Muharebesi nin ardindan Osmanlilarin prestiji artti ve ayni zamanda Fransa gibi bir devletle ittifak olmaktan dolayi Avrupa hakimiyeti uzerindeki mesruiyetleri artti Suleyman bu ittifak ile hem Akdeniz uzerindeki hakimiyetini arttirdi ticareti canlandirdi ve Hristiyan dunyasini bolmus oldu Bu sirada Sarlken Iran a yanasarak bir Habsburg Iran ittifaki kurdu Bu sayede Osmanli ya diger bir taraftan saldiracakti 1525 te elcilerini Sah Tahmasb a gonderdive yeniden 1529 da Osmanli ya saldirmasi icin Sah Tahmasb a yalvardi Konyak Birligi Muharebeleri 1526 1530 surerken I Francois Orta Avrupa da yeni muttefikler buldu 1528 de Osmanli Imparatorlugunun himayesi altinda olan Macaristan krali Zapolya ile bir ittifak kurdu 1528 de ayni zamanda yine Osmanli daki Hristiyanlari koruma bahanesi ile bazi camilerin kiliseye donusturulmesini istedi Suleyman kibarca reddetti fakat Hristiyanlarin guvenligini garanti etti ve Misirdaki Fransiz tuccarlarin ayricaliklarini yeniden tahsis etti I Francois Avrupa seferlerini kaybetti ve Agustos 1529 da Paix de Dones antlasmasini imzaladi Hatta Osmanlilara karsi mucadelesi icin Sarlken e kadirga bile gondermek zorunda kaldi Bu sirada Osmanli nin Orta Avrupa seferi suruyordu Suleyman 1529 da ve yeniden 1532 de Habsburg baskenti Viyana yi kusatti Elcilikler Arasi Iliskiler Temmuz 1532 nin baslarinda Suleyman Fransiz elcisi Antonio Rincon ile Belgrad da gorustu Antonio Rincon Suleyman a dort kitayi temsilen 4 katli bir tac hediye etti Bu tac Venedik de 115 000 dukaya yaptirilmisti Rincon Osmanli kampini soyle anlatti Ingiltere deki Fransiz elcisi Jean de Dinteville Elciler tablosu Hans Holbein genc 1533 Ronesans resminde bir Osmanli halisi ornegi 1532 de Fransiz elcisi Antonio Rincon Suleyman a Venedik de 115 000 dukaya yapilan muhtesem taci sundu Sasirtici bir duzen tuccarlara ve hatta kadinlara karsi bile en ufak bir siddet yok Rahatca herkes bir Avrupa sehrine gelip gider gibi gidebiliyor Hayat Viyana daki kadar rahat ve guvenli Adalet cok iyi saglaniyor sanki Turkler Hristiyan Hristiyanlar Turk olmus Antonio Rincon 1532 I Francois in Venedik elcisi Giorgio Gritti Turklerle olan iliskisini aciklamasi Turkleri tam gucte ve hazirlikta bir orduyla gormek istememi inkar edemem Bunu onlar icin degil nitekim onlar Musluman bizler ise Hristiyaniz Fakat imparatorun gucunu zayiflatmak buyuk harcamalar yapmasini saglamak ve bu zorlu dusman karsisinda diger tum devletlere guvenceler vermesini istiyorum Francois den Venedik elcisine Mart 1536 Ortak Operasyonlar 1534 1535 Suleyman Barbarossa Baba orucca Hayreddin e I Francois icin Cenova ve Milan a donanmasiyla saldirmasini emretti Temmuz 1533 te Osmanli temsilcisi Le Pay de kabul edildi Barbaros la Kuzey Afrika da ve ardindan Anadolu da gorusmesi icin u geri gonderdi Suleyman soyle diyordu O asla bizim kardesimiz olan Fransiz kralini tahtindan indiremeyecek Artik Osmanli Fransa ittifaki etkin bir sekilde saglanmis oldu 1534 te Turk donanmasi I Francois in istegi uzerine Habsburg Imparatorlugu uzerine sefere cikti Italyan kiyilarina saldirdi Ancak bu sirada karsi saldiri olarak Sarlken Tunus u isgal etti Fransiz muttefikleri ile savasan Osmanli Kaptan i Derya si Barbaros Hayreddin PasaJean de La Foret in Kalici Elciligi 1534 35 1536 yilinda Suleyman in I Francois ya mektubu I Francois yi basarili Irak seferi ve kalici elcilik icin bilgilendiriyor Jean de La Foret ve Ibrahim Pasa arasindaki 1536 yilinda yapilan antlasmanin taslagi Oldurulmesinden birkac gun once 1518 den once Misir da Memlukler den alinan ayricaliklari tum Osmanli Imparatorlugu na yaymak icinTicaret ve Dini Anlasmalar 1528 ve 1536 da iki devlet arasinda sozlesmeler yapildi Tunus daki yenilgi ve Andrea Doria Osmanli yi Fransa ile daha ciddi bir ittifaklik icine girmek icin motive etti Elci Jean de La Foret Istanbul da kalici bir elcilik kurmasi icin gonderildi Ilk defa Osmanli divanina katilan gorusmeler yapan kalici bir elci vardi Jean de La Foret 18 Subat 1536 da Osmanli ile daha once Venedik e ve Cenevizlilere verilen kapitulasyonlar gibi bir kapitulasyon antlasmasi icin gorustu Osmanlilar onaylamis gibi gorunmelerine ragmen daha sonra 1569 yilinda Elci ile birlikte Fransizlar icin ayricalikli kapitulasyonlari onayladilar Bu ayricaliklar arasinda insanlarin ve mallarin guvenligi bolgeler arasi selamlik ve gumruk vergilerine tabii bir sekilde ticaret ve satis ozgurlugu vardi Bu kapitulasyonlar Fransa nin doguda bir ticaret monopolisi kurmasini sagladi Yabanci gemiler Osmanli ile Fransiz bayragi altinda ticaret yapabiliyor ve bunun icin belli bir pay odemek zorundaydilar Istanbul da Halic in Altin Boynuz karsisindaki Galata da bir Fransiz elciligi ve Hristiyanlar icin bir sapel kuruldu Ticari ayricaliklar ayni zamanda Turkiye deki Fransiz tuccarlara da verildi 1535 kapitulasyonlari boyunca Fransizlar tum Osmanli limanlarinda ticaret yapma hakki kazandi Tam manasiyla ciddi bir ittifak antlasmasi 1536 da imzalandi Fransizlar Osmanli Imparatorlugunda ozgurce dini vecibelerini yerine getirebilecek ve Fransiz Katolikleri ne kutsal mekanlarini koruma hakki verilecekti Bu kapitulasyonlar 1604 te yenilendi ve Turkiye Cumhuriyetinin 1923 te kurulusuna dek surdu Askeri ve Finansal Anlasmalar Jean de La Foret ayni zamanda Italya ya 1535 yilinda duzenli bir saldiri duzenlemek icin gizli bir askeri gorevi vardi Italya ya ortak bir askeri operasyon icin Vezir i Azam Ibrahim Pasa ile gorustu Fransa Lombardiya ya saldiriken Osmanli da Napoli ye saldiracakti Osmanli Imparatorlugu ayni zamanda I Francois ya kayda deger bir destek verecekti 1533 te Suleyman Francois ya 100 000 parca altin gonderdi bu sayede Ingiltere ve Almanya ile Sarlken e karsi bir askeri koalisyon kurulabilecekti 1535 te Francois 1 Milyon duka daha istedi Sansolye Antonio Duprat tarafindan Jean de La Foret e verilen askeri emir Kopya 11 Subat 1535 Jean de La Foret e verilen askeri emirler Jean de La Foret Kralimiz tarafindan Buyuk Beyefendi Grand Senyor Muhtesem Suleyman ile gorusmek uzere gonderilen kisi oncelikle Marsilya dan Cezayir krali Hayreddin ile gorusmek uzere Tunus taki Berberi kiyilarina gideceksin Barbaros seni Buyuk Beyefendi ye yonlendirecek Bu hedef dogrultusunda onumuzdeki yaz Fransa krali Savoy Duku nden haksizca elde ettiklerini geri almak icin ordusunu hazirliyor Ve oradan Ceneviz e saldiracak Kralimiz Francois guclu donanmasi ve uygun konumu ile Korsika ya ve Ceneviz in diger sehirlerine ve gemilerine Fransa kralini kabul edip taniyana degin saldirmasi icin Hayreddin Bey e dua ediyor Kralimiz karadan ve ayrica donanma ile 50 gemi 30 kadirga ve bilumum karaklar ve gemiler ile Hayreddin in donanmasina katilacak ve destek verecektir Ayrica gida ve muhimmat ihtiyaclari da kralimiz tarafindan saglanacaktir Bu olucaklar neticesinde hedefimize ulastigimizda Hayreddin Bey e cok minnettar olacagiz Bay La Foret Buyuk Beyefendi den 1 Milyon altin ve ordusuyla Sicilya ve Sardunya ya saldirmasini ve orada La Foret in aday gosterecegi adada bilinen ve bu adalari iyi bilen Fransa kralinin golgesi ve destegi altinda bir krallik kurmasini istemelidir Ileride kralimiz bu lutfu hatirlayacak ve Buyuk Beyefendi yi finansal destekleri icin destekleyecek ve harac verecektir Donanmasiyla her daim destek verecektir I Francois dan Jean de La Foret e askeri emirler Sonunda Suleyman Avrupa sahnesinde diplomatik olarak Francois in yanindaydi O Almanya daki Protestan prenslere Francois in yaninda olmalari icin bir mektup gonderdi ve Francois etkin bir sekilde Sarlken e karsi Schmalkaldic birligine girdi KaynakcaHalil Inalcik Devlet i Aliyye I 1302 1606 Is Bankasi Yayinlari Frazee Charles A 2006 1983 Catholics and Sultans The Church and the Ottoman Empire 1453 1923 Cambridge Cambridge University Press Robert A Kann A History of the Habsburg Empire 1526 1918 University of California Press 1980 ISBN 0 520 04206 9