Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gök Boğası,Göklerin Boğası, Gökyüzü Boğası,Cennet Boğası veya Cennetin Boğası,antik Mezopotamya mitolojisinde kahraman Gılgamış'ın savaştığı efsanevi bir canavardır. İlki erken Sümerce bir şiirde geçen, diğeri ise standart Akadcayla yazılmış bir Sümer şiiri olan Gılgamış Destanı'nda yer alan olmak üzere Gök Boğası'na ait hikâyenin iki farklı versiyonu vardır. Sümer şiirinde boğa, belirsiz sebeplerden dolayı tanrıça İnanna tarafından, Gılgamış'a saldırması için gönderilir. Gılgamış Destanı'nın VI. tabletindeki Akadca söylentilerde tanrıça İştar (İnanna'nın Doğu Sami dilindeki karşılığı), Gılgamış'a cinsellik içeren bir teklifte bulunur; fakat Gılgamış teklifi reddeder. Bunun üzerine sinirlenen İştar, babası Anu'ya giderek Gök Boğası'nı ondan ister. Böylece İştar, Gılgamış ile Gılgamış'ın arkadaşı Enkidu'ya saldırması için boğayı Uruk'a gönderir fakat ikili, boğayı öldürür. Boğayı yendikten sonra Enkidu, boğanın sağ uyluğunu İştar'a fırlatarak onunla alay eder. Boğanın katledilmesi, tanrıların Enkidu'yu ölüme mahkûm etmesine neden olur. Bu olay, Gılgamış'ta ölüm korkusunun ortaya çıkmasına sebebiyet verir ve destanın geri kalan kısmını yönlendirir.
Boğa, Taurus takımyıldızıyla özdeşleşmiştir ve öldürme efsanesi antik Mezopotamyalılar için astronomik öneme sahip olabilir. Hikâyenin özellikleri; Ugarit efsaneleri, Yaratılış Kitabı'ndaki Yusuf'un öyküsü ve antik Yunan destanları İlyada ve Odysseia'nın parçaları da dahil olmak üzere eski Yakın Doğu hikâyeleriyle benzerlikler taşımaktadır.
Mitoloji
Gılgamış ve Gök Boğası
Sümerce şiir Gılgamış ve Gök Boğası'nda Gılgamış ile Enkidu, İştar'ın Sümerlerdeki karşılığı olan tanrıça İnanna tarafından ikiliye saldırması için gönderilen Gök Boğası'nı öldürürler. Bu şiirdeki olay örgüsü, daha sonra Akadca yazılmış olan Gılgamış Destanı'nda anlatılanlardan tamamen farklıdır. Sümer şiirinde İnanna, Gılgamış'tan kendisinin eşi olmasını istemezken Akadca destanda bu istekte bulunur. Ayrıca İnanna, babası An'ı Gök Boğası'nı kendisine vermeye zorlarken (sonraki destanda yaşayanları yemesi için ölüleri ayaklandırmakla tehdit etmek yerine) sadece dünyaya ulaşacak bir çığlık atmakla tehdit eder.
Gılgamış Destanı
Standart Akadca yazılmış olan Gılgamış Destanı'nın VI. tabletinde İştar, Gılgamış'ın cinsellik içeren teklifini reddedikten sonra cennete giderek annesi Antu ile babası Anu'ya yakınır. Anu'dan kendisine Gök Boğası'nı vermesini talep eder ve eğer babası bu talebi geri çevirirse Ölüler Diyarı'nın kapılarını kırıp yaşayanları yemesi için ölüleri ayaklandıracağını belirtir. Anu, İştar'ın talebini reddederek Gök Boğası'nın serbest bırakılmasının yedi yıllık bir kıtlığın oluşmasına neden olacak kadar yıkıcı olduğu konusunda ısrar eder. Bunun üzerine İştar, tüm insanlar ve tüm hayvanlar için yedi yıl boyunca yetecek kadar tahıl depoladığını açıklar. Sonuç olarak Anu, boğayı gönülsüzce İştar'a verir. İştar boğayı dünyada serbest bırakınca büyük bir yıkıma neden olur.
Boğa ilk nefesiyle toprakta yüz erkeğin içine düştüğü bir delik açar ve ikinci nefesiyle iki yüz kişinin daha içine düştüğü başka bir delik açar. Gılgamış ile Enkidu birlikte hareket eder; Enkidu, boğanın arkasına geçip kuyruğunu çekerken Gılgamış kılıcını boğanın boynuna geçirip boğayı öldürür. Boğanın kalbini Güneş tanrısı Şamaş'a sunarlar. Gılgamış ve Enkidu dinlenirken İştar, Uruk'un surlarında dikilir ve Gılgamış'ı lanetler. Enkidu, boğanın sağ uyluğunu yırtıp İştar'ın yüzüne atar ve "elime geçirseydim seni de bu hâle getirirdim ve bağırsaklarını koluna takardım" der.
İştar "fahişeleri, odalıkları ve orospuları" bir araya çağırarak Gök Boğası için yas tutmalarını emreder. Bu arada Gılgamış, Gök Boğası'nı alt etmeleri şerefine bir kutlama düzenler. VII. tablet Enkidu'nun Anu, Ea ve Şamaş'ı gördüğü bir rüyayı anlatmasıyla başlar; bu üç tanrı, Gök Boğası'nı öldürdükleri için ceza olarak Gılgamış ya da Enkidu'dan birinin ölmesi gerektiğini belirtir. Enkidu'yu seçerler ve kısa bir süre sonra Enkidu hastalanır, Ölüler Diyarı'yla ilgili bir rüya görür ve ardından ölür. VIII. tablet, arkadaşının ölümü üzerine Gılgamış'ın avutulamaz üzüntüsünü tarif eder ve Enkidu'nun cenazesinin detaylarını açıklar. Enkidu'nun ölümü Gılgamış'ta ölüm korkusunun ortaya çıkmasına yol açar ve destanın geri kalan kısmını şekillendirir.
Sembolizm ve temsili
Antik Mezopotamya sanatının günümüze gelen eserlerinde Gök Boğası'nın öldürülmesine dair birkaç betimleme mevcuttur. Temsiller, özellikle Akad İmparatorluğu'nun silindir mühürlerinde yaygındır. Bu temsillerde boğa, anormal büyüklükte ve vahşi bir boğa olarak tasvir edilmiştir. Bununla birlikte Gök Boğası'nın neyi temsil ettiği tam olarak belli değildir. Michael Rice, eski kültürlerde genellikle depremlerle ilişkilendirilmesinden dolayı boğanın bir depremi temsil edebileceğini düşünmektedir. Ayrıca, boğanın antik Mezopotamya'daki insanlar için kuraklık ve kısırlık dönemi olan yaz mevsimini temsil edebileceğini belirtmiştir. Asurologlar Jeremy Black ve Anthony Green, Gök Boğası'nın Taurus takımyıldızı ile özdeşleştirildiğini gözlemleyerek Gılgamış Destanı'nda boğa yenildikten sonra Enkidu'nun boğanın uyluğunu İştar'a savurmasının takımyıldızının eksik görünen budunu açıklamaya yönelik bir girişim olduğunu savunmuştur.
Rice ayrıca, Canis Major takımyıldızının antik Mısır metinlerinde boğanın uyluğu olarak bazen ikonografik bir biçimde temsil edildiğini fakat Sümerlerde bu bilgiye dair herhangi bir kanıtın olmadığını belirterek boğanın öldürülmesine dair astronomik bir yorum yapmıştır. Ayrıca, uyluk bölgesinin sıklıkla eski Yakın Doğu metinlerinde cinsel organların yerine kullanıldığını da gözlemlemiştir. Gordon ve Rendsburg, antik Yakın Doğu'nun çoğu bölgesinde bir boğanın bacağını birine atma fikrinin "korkunç bir hakaret olduğunu" ve antik Yunan epik şiiri olan Odysseia'de tekrar ettiğini belirtmiştir. Bazı araştırmacılar, Gök Boğası'nın İnanna'nın Ölüler Diyarı'na İnişi'nde İnanna tarafından bahsedilen Ereşkigal'ın kocası Gugalanna ile aynı figür olduğunu düşünmektedir.
Daha sonraki hikâyelere etkisi
Cyrus H. Gordon ve Gary A. Rendsburg, bir Yakın Doğu motifi olarak bir kahramanın ölümünü izleyen yedi yıllık kıtlık döneminin ilerleyen dönemlerde ortaya çıkan anlatılara kaynak olduğunu tespit etmiştir. Örneğin 'ın ölümünün Ugaritik mitinde doğrulandığını, yedi yıllık kıtlığı öngörerek erzak depolayan biri temasının ayrıca Tekvin'deki Yusuf'un hikâyesinde de yer aldığını belirtmişlerdir.Walter Burkert'e göre İştar'ın Gılgamış tarafından reddedildikten sonra Anu'ya gelip Gök Boğası'nı talep etmesi, İlyada'nın V. kitabındaki bir sahneyle paralellik göstermektedir.Gılgamış Destanı'nda İştar, annesi Antu'ya yakınır fakat Anu tarafından incitici olmayan bir dille azarlanır.İlyada'daki sahnede İştar'ın Yunan uyarlaması olan Afrodit, oğlu Aeneas'i kurtarmaya çalışırken kahraman Diomidis tarafından yaralanır. Annesi Dioni'ye ağladığı, kız kardeşi Athena tarafından alay edildiği ve babası Zeus tarafından azarlandığı Olimpos Dağı'na kaçar. Ayrıca Antu'nun adı Anu'nun dişileştirme biçimiyken Dioni'nin adı da Zeus'un dişileştirme biçimidir. Dioni, İlyada'nın geri kalan kısmında görünmez yerine Zeus'un eşi olarak tanrıça Hera yer alır. Burkert bu nedenle Dioni'nin Antu'nun bir olduğu sonucuna varmıştır.
İngiliz klasikçi Graham Anderson, Odysseia'de Odisseas'nin adamlarının, Helios'un kutsal sığırlarını öldürdüğü ve bu nedenle Gılgamış Destanı'ndaki Enkidu gibi tanrılar tarafından ölümüne mahkûm edildiklerini belirtmiştir.Martin Litchfield West, iki hikâye arasındaki benzerliklerin yaratıkların eceliyle ölmemelerinden daha derine gittiğini söylemiştir. Her iki hikâyede de ölüme mahkûm olan kişi veya kişiler kahramanın yoldaşlarıdır; onların ölümü ya da ölümleri, kahramanı tek başına yolculuk yapmaya mecbur eder.West ayrıca, her iki hikâyede de tanrılar arasında suçlunun ölmesi gerekip gerekmediği üzerine geçen bir tartışmanın anlatıldığını ve Odysseia'de Helios'un, sığırlarının katledilmesinin intikamını almazsa Zeus'a yönelik tehdidi ile Gılgamış Destanı'nda İştar'ın Gök Boğası'nı isterken Anu'yu tehdit etmesi arasında benzerlik olduğunu ifade etmiştir. Bruce Louden, boğayı öldürdükten hemen sonra Enkidu'nun İştar'la alay edişini Odysseia'nin IX. kitabında Odisseas'nin dev Polifimos ile alay edişiyle kıyaslamıştır. Her iki hikâyede de belli bir zaferden sonra kahramanların kapıldığı kibir, bir tanrı tarafından lanetlenmelerine yol açar.
Kaynakça
- Özel
- ^ a b c d Black & Green 1992, s. 90.
- ^ Powell, Barry B. (2012) [2004]. "Gilgamesh: Heroic Myth". Classical Myth (İngilizce) (7. bas.). Londra, İngiltere: Pearson. ss. 341-343. ISBN . 5 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ocak 2019.
- ^ Yalçın, Enis (Yaz 2019). "Gılgamış Destanı İle Maaday-Kara Destanı Arasındaki Paralellikler". Journal of Turkish Language and Literature. 5 (3). ss. 522-537. doi:10.20322/littera.529976. 14 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mart 2020.
- ^ Karnas, Mustafa. Yarı Tanrının Efsanesi Gılgamış. 5 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mart 2020.
- ^ Köroğlu, Kemalettin (26 Ocak 2013). Eski Mezopotamya Tarihi: Tarihi Başlangıçtan Perslere Kadar. İletişim Yayınları. 5 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mart 2020.
- ^ a b Barlık, Memet Metin (11 Eylül 2019). İngiliz ve Amerikan şiirinde yitirilen cennet-harcanan dünya. 5 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mart 2020.
- ^ Black & Green 1992, s. 89.
- ^ a b Tigay 2002, s. 24.
- ^ ETCSL 1.8.1.2 23 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b Tigay 2002, ss. 24-25.
- ^ a b c Burkert 2005, ss. 299-300.
- ^ a b c d Black & Green 1992, s. 49.
- ^ a b c d e f g h i j k Gordon & Rendsburg 1997, s. 46.
- ^ a b c d e f g Rice 1998, s. 99.
- ^ a b c d e f g Jacobsen 1976, s. 201.
- ^ a b c d Dalley 1989, s. 82.
- ^ Fontenrose 1980, ss. 168-169.
- ^ a b c d Fontenrose 1980, s. 169.
- ^ a b Jacobsen 1976, s. 202.
- ^ Dalley 1989, s. 82-83.
- ^ Fontenrose 1980, s. 171.
- ^ Gordon & Rendsburg 1997, ss. 46-47.
- ^ Rice 1998, ss. 100-101.
- ^ a b Rice 1998, s. 100.
- ^ *Pryke, Louise M. (2017), Ishtar (İngilizce), New York ve Londra: Routledge, s. 205, ISBN
- ^ a b c Burkert 2005, s. 300.
- ^ Anderson, Graham (2000). Fairytale in the Ancient World (İngilizce). New York City, New York ve Londra, İngiltere: Routledge. s. 127. ISBN .
- ^ a b c West, M. L. (1997), The East Face of Helicon: West Asiatic Elements in Greek Poetry and Myth (İngilizce), Oxford, İngiltere: Clarendon Press, s. 471, ISBN
- ^ West 1997, s. 417.
- ^ a b Louden, Bruce (2011), Homer's Odyssey and the Near East (İngilizce), Cambridge, İngiltere: Cambridge University Press, s. 194, ISBN
- Genel
- Black, Jeremy; Green, Anthony (1992), Gods, Demons and Symbols of Ancient Mesopotamia: An Illustrated Dictionary (İngilizce), The British Museum Press, ISBN
- Burkert, Walter (2005), "Chapter Twenty: Near Eastern Connections", Foley, John Miles (Ed.), A Companion to Ancient Epic (İngilizce), New York City, New York ve Londra, İngiltere: Blackwell Publishing, ISBN
- Dalley, Stephanie (1989), Myths from Mesopotamia: Creation, the Flood, Gilgamesh, and Others (İngilizce), Oxford, İngiltere: Oxford Üniversitesi Press, ISBN
- Fontenrose, Joseph Eddy (1980) [1959], Python: A Study of Delphic Myth and Its Origins (İngilizce), Berkeley, Kaliforniya, Los Angeles, Kaliforniya ve Londra, İngiltere: The University of Kaliforniya Press, ISBN
- Gordon, Cyrus H.; Rendsburg, Gary A. (1997) [1953], The Bible and the Ancient Near East (İngilizce), New York City, New York ve Londra, İngiltere: W. W. Norton & Company, ISBN
- Jacobsen, Thorkild (1976), The Treasures of Darkness: A History of Mesopotamian Religion (İngilizce), New Haven, Connecticut ve Londra, İngiltere: Yale University Press, ISBN
- Rice, Michael (1998), The Power of the Bull (İngilizce), New York City, New York ve Londra, İngiltere: Routledge, ISBN
- Tigay, Jeffrey H. (2002) [1982], The Evolution of the Gilgamesh Epic (İngilizce), Wauconda, Illinois: Bolchazzy-Carucci Publishers, Inc., ISBN , 5 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 30 Ocak 2019
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gok Bogasi Goklerin Bogasi Gokyuzu Bogasi Cennet Bogasi veya Cennetin Bogasi antik Mezopotamya mitolojisinde kahraman Gilgamis in savastigi efsanevi bir canavardir Ilki erken Sumerce bir siirde gecen digeri ise standart Akadcayla yazilmis bir Sumer siiri olan Gilgamis Destani nda yer alan olmak uzere Gok Bogasi na ait hikayenin iki farkli versiyonu vardir Sumer siirinde boga belirsiz sebeplerden dolayi tanrica Inanna tarafindan Gilgamis a saldirmasi icin gonderilir Gilgamis Destani nin VI tabletindeki Akadca soylentilerde tanrica Istar Inanna nin Dogu Sami dilindeki karsiligi Gilgamis a cinsellik iceren bir teklifte bulunur fakat Gilgamis teklifi reddeder Bunun uzerine sinirlenen Istar babasi Anu ya giderek Gok Bogasi ni ondan ister Boylece Istar Gilgamis ile Gilgamis in arkadasi Enkidu ya saldirmasi icin bogayi Uruk a gonderir fakat ikili bogayi oldurur Bogayi yendikten sonra Enkidu boganin sag uylugunu Istar a firlatarak onunla alay eder Boganin katledilmesi tanrilarin Enkidu yu olume mahkum etmesine neden olur Bu olay Gilgamis ta olum korkusunun ortaya cikmasina sebebiyet verir ve destanin geri kalan kismini yonlendirir Gilgamis Destani nin VI tabletinin bir bolumunde anlatilan Gilgamis in Gok Bogasi ni oldurdugunu sahnenin canlandirildigi Antik Mezopotamya terakota kabartmasi y MO 2250 1900 Boga Taurus takimyildiziyla ozdeslesmistir ve oldurme efsanesi antik Mezopotamyalilar icin astronomik oneme sahip olabilir Hikayenin ozellikleri Ugarit efsaneleri Yaratilis Kitabi ndaki Yusuf un oykusu ve antik Yunan destanlari Ilyada ve Odysseia nin parcalari da dahil olmak uzere eski Yakin Dogu hikayeleriyle benzerlikler tasimaktadir MitolojiGilgamis ve Gok Bogasi Sumerce siir Gilgamis ve Gok Bogasi nda Gilgamis ile Enkidu Istar in Sumerlerdeki karsiligi olan tanrica Inanna tarafindan ikiliye saldirmasi icin gonderilen Gok Bogasi ni oldururler Bu siirdeki olay orgusu daha sonra Akadca yazilmis olan Gilgamis Destani nda anlatilanlardan tamamen farklidir Sumer siirinde Inanna Gilgamis tan kendisinin esi olmasini istemezken Akadca destanda bu istekte bulunur Ayrica Inanna babasi An i Gok Bogasi ni kendisine vermeye zorlarken sonraki destanda yasayanlari yemesi icin oluleri ayaklandirmakla tehdit etmek yerine sadece dunyaya ulasacak bir ciglik atmakla tehdit eder Gilgamis Destani Standart Akadca yazilmis olan Gilgamis Destani nin VI tabletinde Istar Gilgamis in cinsellik iceren teklifini reddedikten sonra cennete giderek annesi Antu ile babasi Anu ya yakinir Anu dan kendisine Gok Bogasi ni vermesini talep eder ve eger babasi bu talebi geri cevirirse Oluler Diyari nin kapilarini kirip yasayanlari yemesi icin oluleri ayaklandiracagini belirtir Anu Istar in talebini reddederek Gok Bogasi nin serbest birakilmasinin yedi yillik bir kitligin olusmasina neden olacak kadar yikici oldugu konusunda israr eder Bunun uzerine Istar tum insanlar ve tum hayvanlar icin yedi yil boyunca yetecek kadar tahil depoladigini aciklar Sonuc olarak Anu bogayi gonulsuzce Istar a verir Istar bogayi dunyada serbest birakinca buyuk bir yikima neden olur Boga ilk nefesiyle toprakta yuz erkegin icine dustugu bir delik acar ve ikinci nefesiyle iki yuz kisinin daha icine dustugu baska bir delik acar Gilgamis ile Enkidu birlikte hareket eder Enkidu boganin arkasina gecip kuyrugunu cekerken Gilgamis kilicini boganin boynuna gecirip bogayi oldurur Boganin kalbini Gunes tanrisi Samas a sunarlar Gilgamis ve Enkidu dinlenirken Istar Uruk un surlarinda dikilir ve Gilgamis i lanetler Enkidu boganin sag uylugunu yirtip Istar in yuzune atar ve elime gecirseydim seni de bu hale getirirdim ve bagirsaklarini koluna takardim der Istar fahiseleri odaliklari ve orospulari bir araya cagirarak Gok Bogasi icin yas tutmalarini emreder Bu arada Gilgamis Gok Bogasi ni alt etmeleri serefine bir kutlama duzenler VII tablet Enkidu nun Anu Ea ve Samas i gordugu bir ruyayi anlatmasiyla baslar bu uc tanri Gok Bogasi ni oldurdukleri icin ceza olarak Gilgamis ya da Enkidu dan birinin olmesi gerektigini belirtir Enkidu yu secerler ve kisa bir sure sonra Enkidu hastalanir Oluler Diyari yla ilgili bir ruya gorur ve ardindan olur VIII tablet arkadasinin olumu uzerine Gilgamis in avutulamaz uzuntusunu tarif eder ve Enkidu nun cenazesinin detaylarini aciklar Enkidu nun olumu Gilgamis ta olum korkusunun ortaya cikmasina yol acar ve destanin geri kalan kismini sekillendirir Sembolizm ve temsiliGok Bogasi ile iliskilendirilen Taurus takimyildizi Antik Mezopotamya sanatinin gunumuze gelen eserlerinde Gok Bogasi nin oldurulmesine dair birkac betimleme mevcuttur Temsiller ozellikle Akad Imparatorlugu nun silindir muhurlerinde yaygindir Bu temsillerde boga anormal buyuklukte ve vahsi bir boga olarak tasvir edilmistir Bununla birlikte Gok Bogasi nin neyi temsil ettigi tam olarak belli degildir Michael Rice eski kulturlerde genellikle depremlerle iliskilendirilmesinden dolayi boganin bir depremi temsil edebilecegini dusunmektedir Ayrica boganin antik Mezopotamya daki insanlar icin kuraklik ve kisirlik donemi olan yaz mevsimini temsil edebilecegini belirtmistir Asurologlar Jeremy Black ve Anthony Green Gok Bogasi nin Taurus takimyildizi ile ozdeslestirildigini gozlemleyerek Gilgamis Destani nda boga yenildikten sonra Enkidu nun boganin uylugunu Istar a savurmasinin takimyildizinin eksik gorunen budunu aciklamaya yonelik bir girisim oldugunu savunmustur Rice ayrica Canis Major takimyildizinin antik Misir metinlerinde boganin uylugu olarak bazen ikonografik bir bicimde temsil edildigini fakat Sumerlerde bu bilgiye dair herhangi bir kanitin olmadigini belirterek boganin oldurulmesine dair astronomik bir yorum yapmistir Ayrica uyluk bolgesinin siklikla eski Yakin Dogu metinlerinde cinsel organlarin yerine kullanildigini da gozlemlemistir Gordon ve Rendsburg antik Yakin Dogu nun cogu bolgesinde bir boganin bacagini birine atma fikrinin korkunc bir hakaret oldugunu ve antik Yunan epik siiri olan Odysseia de tekrar ettigini belirtmistir Bazi arastirmacilar Gok Bogasi nin Inanna nin Oluler Diyari na Inisi nde Inanna tarafindan bahsedilen Ereskigal in kocasi Gugalanna ile ayni figur oldugunu dusunmektedir Daha sonraki hikayelere etkisiIstar in yedi yillik tahili saklamasi Gilgamis Destani ndan sonra yazilan Tekvin de yer alan Yusuf un hikayesiyle paraleldir Cyrus H Gordon ve Gary A Rendsburg bir Yakin Dogu motifi olarak bir kahramanin olumunu izleyen yedi yillik kitlik doneminin ilerleyen donemlerde ortaya cikan anlatilara kaynak oldugunu tespit etmistir Ornegin in olumunun Ugaritik mitinde dogrulandigini yedi yillik kitligi ongorerek erzak depolayan biri temasinin ayrica Tekvin deki Yusuf un hikayesinde de yer aldigini belirtmislerdir Walter Burkert e gore Istar in Gilgamis tarafindan reddedildikten sonra Anu ya gelip Gok Bogasi ni talep etmesi Ilyada nin V kitabindaki bir sahneyle paralellik gostermektedir Gilgamis Destani nda Istar annesi Antu ya yakinir fakat Anu tarafindan incitici olmayan bir dille azarlanir Ilyada daki sahnede Istar in Yunan uyarlamasi olan Afrodit oglu Aeneas i kurtarmaya calisirken kahraman Diomidis tarafindan yaralanir Annesi Dioni ye agladigi kiz kardesi Athena tarafindan alay edildigi ve babasi Zeus tarafindan azarlandigi Olimpos Dagi na kacar Ayrica Antu nun adi Anu nun disilestirme bicimiyken Dioni nin adi da Zeus un disilestirme bicimidir Dioni Ilyada nin geri kalan kisminda gorunmez yerine Zeus un esi olarak tanrica Hera yer alir Burkert bu nedenle Dioni nin Antu nun bir oldugu sonucuna varmistir Ingiliz klasikci Graham Anderson Odysseia de Odisseas nin adamlarinin Helios un kutsal sigirlarini oldurdugu ve bu nedenle Gilgamis Destani ndaki Enkidu gibi tanrilar tarafindan olumune mahkum edildiklerini belirtmistir Martin Litchfield West iki hikaye arasindaki benzerliklerin yaratiklarin eceliyle olmemelerinden daha derine gittigini soylemistir Her iki hikayede de olume mahkum olan kisi veya kisiler kahramanin yoldaslaridir onlarin olumu ya da olumleri kahramani tek basina yolculuk yapmaya mecbur eder West ayrica her iki hikayede de tanrilar arasinda suclunun olmesi gerekip gerekmedigi uzerine gecen bir tartismanin anlatildigini ve Odysseia de Helios un sigirlarinin katledilmesinin intikamini almazsa Zeus a yonelik tehdidi ile Gilgamis Destani nda Istar in Gok Bogasi ni isterken Anu yu tehdit etmesi arasinda benzerlik oldugunu ifade etmistir Bruce Louden bogayi oldurdukten hemen sonra Enkidu nun Istar la alay edisini Odysseia nin IX kitabinda Odisseas nin dev Polifimos ile alay edisiyle kiyaslamistir Her iki hikayede de belli bir zaferden sonra kahramanlarin kapildigi kibir bir tanri tarafindan lanetlenmelerine yol acar KaynakcaOzel a b c d Black amp Green 1992 s 90 Powell Barry B 2012 2004 Gilgamesh Heroic Myth Classical Myth Ingilizce 7 bas Londra Ingiltere Pearson ss 341 343 ISBN 978 0 205 17607 6 5 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Ocak 2019 Yalcin Enis Yaz 2019 Gilgamis Destani Ile Maaday Kara Destani Arasindaki Paralellikler Journal of Turkish Language and Literature 5 3 ss 522 537 doi 10 20322 littera 529976 14 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mart 2020 Karnas Mustafa Yari Tanrinin Efsanesi Gilgamis 5 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mart 2020 Koroglu Kemalettin 26 Ocak 2013 Eski Mezopotamya Tarihi Tarihi Baslangictan Perslere Kadar Iletisim Yayinlari 5 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mart 2020 a b Barlik Memet Metin 11 Eylul 2019 Ingiliz ve Amerikan siirinde yitirilen cennet harcanan dunya 5 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mart 2020 Black amp Green 1992 s 89 a b Tigay 2002 s 24 ETCSL 1 8 1 2 23 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde a b Tigay 2002 ss 24 25 a b c Burkert 2005 ss 299 300 a b c d Black amp Green 1992 s 49 a b c d e f g h i j k Gordon amp Rendsburg 1997 s 46 a b c d e f g Rice 1998 s 99 a b c d e f g Jacobsen 1976 s 201 a b c d Dalley 1989 s 82 Fontenrose 1980 ss 168 169 a b c d Fontenrose 1980 s 169 a b Jacobsen 1976 s 202 Dalley 1989 s 82 83 Fontenrose 1980 s 171 Gordon amp Rendsburg 1997 ss 46 47 Rice 1998 ss 100 101 a b Rice 1998 s 100 Pryke Louise M 2017 Ishtar Ingilizce New York ve Londra Routledge s 205 ISBN 978 1 138 86073 5 a b c Burkert 2005 s 300 Anderson Graham 2000 Fairytale in the Ancient World Ingilizce New York City New York ve Londra Ingiltere Routledge s 127 ISBN 978 0 415 23702 4 a b c West M L 1997 The East Face of Helicon West Asiatic Elements in Greek Poetry and Myth Ingilizce Oxford Ingiltere Clarendon Press s 471 ISBN 978 0 19 815221 7 West 1997 s 417 a b Louden Bruce 2011 Homer s Odyssey and the Near East Ingilizce Cambridge Ingiltere Cambridge University Press s 194 ISBN 978 0 521 76820 7 GenelBlack Jeremy Green Anthony 1992 Gods Demons and Symbols of Ancient Mesopotamia An Illustrated Dictionary Ingilizce The British Museum Press ISBN 978 0714117058 Burkert Walter 2005 Chapter Twenty Near Eastern Connections Foley John Miles Ed A Companion to Ancient Epic Ingilizce New York City New York ve Londra Ingiltere Blackwell Publishing ISBN 978 1 4051 0524 8 Dalley Stephanie 1989 Myths from Mesopotamia Creation the Flood Gilgamesh and Others Ingilizce Oxford Ingiltere Oxford Universitesi Press ISBN 978 0 19 283589 5 Fontenrose Joseph Eddy 1980 1959 Python A Study of Delphic Myth and Its Origins Ingilizce Berkeley Kaliforniya Los Angeles Kaliforniya ve Londra Ingiltere The University of Kaliforniya Press ISBN 978 0 520 04106 6 Gordon Cyrus H Rendsburg Gary A 1997 1953 The Bible and the Ancient Near East Ingilizce New York City New York ve Londra Ingiltere W W Norton amp Company ISBN 978 0 393 31689 6 Jacobsen Thorkild 1976 The Treasures of Darkness A History of Mesopotamian Religion Ingilizce New Haven Connecticut ve Londra Ingiltere Yale University Press ISBN 978 0 300 02291 9 Rice Michael 1998 The Power of the Bull Ingilizce New York City New York ve Londra Ingiltere Routledge ISBN 978 0 415 09032 2 Tigay Jeffrey H 2002 1982 The Evolution of the Gilgamesh Epic Ingilizce Wauconda Illinois Bolchazzy Carucci Publishers Inc ISBN 978 0 86516 546 5 5 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 30 Ocak 2019 Dis baglantilarBu maddeyi dinle bilgi source source noicon Konusan Vikipedi Bu ses dosyasi 16 05 2020 tarihli surumunden uretilmistir ve bu tarihten sonra madde yapilmis olan eklemeleri kapsamamaktadir Medya yardim Diger konusan maddeler