Güvercinlik Kuşatması, 1426-1428 Osmanlı-Macar Savaşı'nda bir evre. Macar Kralı Sigismund'un bir yıl önce Osmanlıların Sırbistan Prensliği'nden devraldıkları Güvercinlik (Golubac) kalesini ele geçirmek için 1428 ilkbaharında icra ettiği askerî harekât. Macarların kuşatması başarısız olduğu gibi, kaleyi kurtarmak için gelen Türk birlikleri de geri çekilen Macar ordusunu büyük bir yenilgiye uğrattı.
Güvercinlik Kuşatması | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1426-1428 Osmanlı-Macar Savaşı | |||||||||||
Güvercinlik Kalesi | |||||||||||
| |||||||||||
Taraflar | |||||||||||
Osmanlı Devleti | Macaristan Krallığı * Eflak Voyvodalığı * Sırbistan Despotluğu * Litvanya Büyük Dükalığı | ||||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||||
II. Murad | Sigismund * * Zawisza Czarny z Garbowa (ölü) | ||||||||||
Güçler | |||||||||||
6.000 | Yaklaşık 40.000 | ||||||||||
Kayıplar | |||||||||||
Hafif | Ağır |
Kuşatma öncesi
Osmanlı Devleti ile Macaristan Krallığı arasındaki üç tampon devlet (Bosna Krallığı, Sırbistan Prensliği ve Eflak Prensliği) üzerindeki hakimiyet mücadelesi Balkanların bu iki kudretli devletini yeniden karşı karşıya getirmiş ve 1421'den beri barış hali 1426'da yeniden askeri çatışmaya dönüşmüştü.
Çatışmalar daha ziyade Eflak üzerinde sürerken Osmanlı'ya bağlı Sırbistan Despotu Stefan Lazareviç'in 19 Temmuz 1427'de ölmesi üzerine, onun mirası meselesi bu defa Sırbistan üzerinde Osmanlı-Macar mücadelesini şiddetlendirdi. Stefan Lazareviç, despotluğu yeğeni Vılkoğlu Brankoviç'e bırakmıştı. Fakat Osmanlı Padişahı II. Murad, büyükbabası Yıldırım Beyazıt'ın Sırp Prensi Olivera'yla evliliğini öne sürerek kendisinin Sırp Despotluğu'nun meşrû vârisi olduğu iddiasını ortaya koydu. Macar Kralı Sigismund ise Belgrad'ı işgal etti (bu işgal Kanuni Sultan Süleyman'ın 1521'de kaleyi fethine kadar sürdü).
Güvercinlik (Golubac) kalesinin Sırp komutanı ise kapılarını Türk askerlerine açarak kaleyi Osmanlılara teslim etti. Doğrudan Osmanlı-Macar sınırında yeralan Tuna üzerindeki bu stratejik kalenin Osmanlıların eline geçmesi üzerine, Kral Sigismund 1427-28 kışında kaleyi kuşatmak üzere hazırlık yaptı.
Kuşatma
Kral Sigismund'un bir yıl önce Eflak'ta savaşmış 30.000 kişilik Macar ordusuna yeni Sırp Despotu Brankoviç'in Matko Talloci komutasındaki ordusu, Litvanya Büyük Dükası Witold'un gönderdiği Polonyalı Şövalye Zawisza Czarny z Garbowa komutasındaki birlikler ve Macar güdümündeki Eflak Voyvodası II. Dan'ın gönderdiği 6.000 askerlik birlik de katıldı.
Macar ince donanması Güvercinlik'in Tuna'ya bakan tarafını ablukaya alırken, kalabalıklaşmış ve hazırlıklarını tamamlamış Macar ordusu da Nisan ayında kaleye doğru yürüyüşe geçti. Alman kentlerinden barut ithal eden Kral Sigismund'un ordusunda başkent Buda'da kurulan tophanede üretilen ve Tuna üzerinden kolaylıkla nakledilebilen ateşli kuşatma silahları (bombarda) da bulunuyordu. Semendire civarında Kovin kasabasına yakın bir mevkide Tuna'nın güney kıyısına geçen Macar ordusu Güvercinlik önlerine gelerek kaleyi karadan da kuşattı.
Mayıs ayı boyunca süren yoğun bombardımana rağmen henüz balistik ve yıkım gücü açısından etkili olmayan kuşatma silahları kalenin surlarında genel bir tarruza olanak verecek gedikleri açamadılar. Dolayısıyla Macar ordusu ile kalenin garnizonu arasında kaydadeğer bir çatışma meydana gelmedi.
Kuşatmanın haber alınması üzerine ise, Osmanlılar kaleyi kurtarmak amacıyla Vidin Uç Beyi komutasında bir yardımcı kuvvet gönderdiler. Kral Sigismund ordusunun yorgunluğunu ve Güvercinlik Kalesinin alınmasının güçlüğünü görerek, (kimi araştırmacılara göre) 32 yıl önce Niğbolu önünde uğradığı felakete yeniden uğramamak için, kuşatmayı kaldırarak çekilmeyi tercih etti. Düzensiz bir çekilme bozgun yaratabileceğinden bölgeye gelen Türk birliğiyle 3 Haziran'da bir ateşkes üzerine anlaştı. Bunun üzerine Macar ordusu kuşatmayı kaldırarak Tuna'nın kuzey yakasına geçmeye başladı.
Muharebe
Macar ordusu Tuna'nın kuzeyine geçerken, ateşkes mutabakatı bilinmeyen bir nedenden ötürü bozuldu ve Vidin Uç Beyi Sinan Bey komutasındaki Türk birlikleriyle Macar ordusunun henüz karşıya geçmemiş bölümü arasında başlayan çatışma kısa sürede muharebeye dönüştü.
Bununla birlikte, zaten düzensiz bir şekilde çekilmekte olan Macar ordusunda panik başladı ve geride kalanlar Tuna üzerindeki nakliye gemilerine doğru yığıldılar. Kral Sigismund, Macar asilzadelerden İstvan Rozgonyi'nin bulduğu gemiyle hayatını kurtarabilirken, ordunun gerisini korumak için öne atılan Litvanya birliklerinin Polonyalı Komutanı Garbowa Türk birliklerince Macar Kralı zannedilerek öldürüldü. Litvanya birlikleri ise ağır kayıplara uğradı. Yine bu düzensiz çekiliş nedeniyle Macar ordusunun ağırlıklarının önemli bir bölümü de Türk birliğinin eline geçti.
Muharebe sonrası
Güvercinlik Kuşatması ve Muharebesi 1426-1428 Osmanlı-Macar Savaşı'nın son kaydadeğer askeri çarpışması oldu. Büyük bir yenilgiye uğrayan Kral Sigismund Osmanlılarla üç yıl süreli bir ateşkese razı olarak Osmanlıların Sırbistan'daki tüm kazanımlarını tanıdı. 1430'da Batı Avrupa'ya giderek 31 Mayıs 1433'te Kutsal Roma İmparatoru olarak taç giydi ve 1437-1444 Osmanlı-Macar Savaşı'na kadar Osmanlı cephesinden uzak durdu.
Macar güdümündeki Sırp Despot Vılkoğlu Brankoviç ise yeniden Osmanlı Devleti'ne tâbi oldu ve Osmanlıların fetihlerini tanıyarak, yıllık 50.000 düka altın haraç ödemeyi ve Osmanlı ordusuna savaş zamanlarında birlik göndermeyi kabul etti.
Anadolu'daki başarılarının ardından Sırbistan'da da egemenliğini sağlam bir şekilde kuran Osmanlı Padişahı II. Murad ise başkenti Edirne'den komşu hükümdarlara gönderdiği fetihnâme ile yeni fetihlerini bildirdi. Doğu Anadolu'ya yaklaşmış Timur İmparatoru Şahruh'un ordusunu teyakkuz halinde beklemeye koyularak 1423'ten beri Selanik'i işgal altında tutan Venedik'e karşı savaş hazırlıklarına başladı.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- İslam Ansiklopedisi, Türk Diyanet Vakfı, "II. Murad" maddesi (müellif: Halil İnalcık) 6 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Setton, Kenneth M.; Hazard, Harry W.; Zacour, Norman P., (Ed.) (1989). A History of the Crusades, Volume VI: The Impact of the Crusades on Europe (İngilizce). Madison ve Londra: University of Wisconsin Press. ss. 261-262. ISBN .
- "İslam Tarihi ve Medeniyeti - 12: Osmanlılar-1", Siyer (2018)
- "Büyük Osmanlı Tarihi", Joseph von Hammer, c.2, s. 188-189 10 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- "From Nicopolis to Mohács: A History of Ottoman-Hungarian Warfare, 1389-1526, Tamás Pálosfalvi, Brill (2018), s. 70-76
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Guvercinlik Kusatmasi 1426 1428 Osmanli Macar Savasi nda bir evre Macar Krali Sigismund un bir yil once Osmanlilarin Sirbistan Prensligi nden devraldiklari Guvercinlik Golubac kalesini ele gecirmek icin 1428 ilkbaharinda icra ettigi askeri harekat Macarlarin kusatmasi basarisiz oldugu gibi kaleyi kurtarmak icin gelen Turk birlikleri de geri cekilen Macar ordusunu buyuk bir yenilgiye ugratti Guvercinlik Kusatmasi1426 1428 Osmanli Macar SavasiGuvercinlik KalesiTarihNisan Haziran 1428BolgeGuvercinlik SirbistanSebepMacar Krali Sigismund un Osmanlilarin eline gecen Guvercinlik kalesini geri almak istemesiSonucKesin Osmanli zaferiCografi DegisikliklerGuvercinlik Osmanlilarda kaldi Macaristan Osmanlilarin Sirp topraklarindaki diger fetihlerini tanidiTaraflarOsmanli DevletiMacaristan Kralligi Eflak Voyvodaligi Sirbistan Despotlugu Litvanya Buyuk DukaligiKomutanlar ve liderlerII MuradSigismund Zawisza Czarny z Garbowa olu Gucler6 000Yaklasik 40 000KayiplarHafifAgirKusatma oncesiOsmanli Devleti ile Macaristan Kralligi arasindaki uc tampon devlet Bosna Kralligi Sirbistan Prensligi ve Eflak Prensligi uzerindeki hakimiyet mucadelesi Balkanlarin bu iki kudretli devletini yeniden karsi karsiya getirmis ve 1421 den beri baris hali 1426 da yeniden askeri catismaya donusmustu Catismalar daha ziyade Eflak uzerinde surerken Osmanli ya bagli Sirbistan Despotu Stefan Lazarevic in 19 Temmuz 1427 de olmesi uzerine onun mirasi meselesi bu defa Sirbistan uzerinde Osmanli Macar mucadelesini siddetlendirdi Stefan Lazarevic despotlugu yegeni Vilkoglu Brankovic e birakmisti Fakat Osmanli Padisahi II Murad buyukbabasi Yildirim Beyazit in Sirp Prensi Olivera yla evliligini one surerek kendisinin Sirp Despotlugu nun mesru varisi oldugu iddiasini ortaya koydu Macar Krali Sigismund ise Belgrad i isgal etti bu isgal Kanuni Sultan Suleyman in 1521 de kaleyi fethine kadar surdu Guvercinlik Golubac kalesinin Sirp komutani ise kapilarini Turk askerlerine acarak kaleyi Osmanlilara teslim etti Dogrudan Osmanli Macar sinirinda yeralan Tuna uzerindeki bu stratejik kalenin Osmanlilarin eline gecmesi uzerine Kral Sigismund 1427 28 kisinda kaleyi kusatmak uzere hazirlik yapti KusatmaMacar Krali Sigismund Kral Sigismund un bir yil once Eflak ta savasmis 30 000 kisilik Macar ordusuna yeni Sirp Despotu Brankovic in Matko Talloci komutasindaki ordusu Litvanya Buyuk Dukasi Witold un gonderdigi Polonyali Sovalye Zawisza Czarny z Garbowa komutasindaki birlikler ve Macar gudumundeki Eflak Voyvodasi II Dan in gonderdigi 6 000 askerlik birlik de katildi Macar ince donanmasi Guvercinlik in Tuna ya bakan tarafini ablukaya alirken kalabaliklasmis ve hazirliklarini tamamlamis Macar ordusu da Nisan ayinda kaleye dogru yuruyuse gecti Alman kentlerinden barut ithal eden Kral Sigismund un ordusunda baskent Buda da kurulan tophanede uretilen ve Tuna uzerinden kolaylikla nakledilebilen atesli kusatma silahlari bombarda da bulunuyordu Semendire civarinda Kovin kasabasina yakin bir mevkide Tuna nin guney kiyisina gecen Macar ordusu Guvercinlik onlerine gelerek kaleyi karadan da kusatti Mayis ayi boyunca suren yogun bombardimana ragmen henuz balistik ve yikim gucu acisindan etkili olmayan kusatma silahlari kalenin surlarinda genel bir tarruza olanak verecek gedikleri acamadilar Dolayisiyla Macar ordusu ile kalenin garnizonu arasinda kaydadeger bir catisma meydana gelmedi Kusatmanin haber alinmasi uzerine ise Osmanlilar kaleyi kurtarmak amaciyla Vidin Uc Beyi komutasinda bir yardimci kuvvet gonderdiler Kral Sigismund ordusunun yorgunlugunu ve Guvercinlik Kalesinin alinmasinin guclugunu gorerek kimi arastirmacilara gore 32 yil once Nigbolu onunde ugradigi felakete yeniden ugramamak icin kusatmayi kaldirarak cekilmeyi tercih etti Duzensiz bir cekilme bozgun yaratabileceginden bolgeye gelen Turk birligiyle 3 Haziran da bir ateskes uzerine anlasti Bunun uzerine Macar ordusu kusatmayi kaldirarak Tuna nin kuzey yakasina gecmeye basladi MuharebeMacar ordusu Tuna nin kuzeyine gecerken ateskes mutabakati bilinmeyen bir nedenden oturu bozuldu ve Vidin Uc Beyi Sinan Bey komutasindaki Turk birlikleriyle Macar ordusunun henuz karsiya gecmemis bolumu arasinda baslayan catisma kisa surede muharebeye donustu Bununla birlikte zaten duzensiz bir sekilde cekilmekte olan Macar ordusunda panik basladi ve geride kalanlar Tuna uzerindeki nakliye gemilerine dogru yigildilar Kral Sigismund Macar asilzadelerden Istvan Rozgonyi nin buldugu gemiyle hayatini kurtarabilirken ordunun gerisini korumak icin one atilan Litvanya birliklerinin Polonyali Komutani Garbowa Turk birliklerince Macar Krali zannedilerek olduruldu Litvanya birlikleri ise agir kayiplara ugradi Yine bu duzensiz cekilis nedeniyle Macar ordusunun agirliklarinin onemli bir bolumu de Turk birliginin eline gecti Muharebe sonrasiOsmanli Padisahi II Murad Guvercinlik Kusatmasi ve Muharebesi 1426 1428 Osmanli Macar Savasi nin son kaydadeger askeri carpismasi oldu Buyuk bir yenilgiye ugrayan Kral Sigismund Osmanlilarla uc yil sureli bir ateskese razi olarak Osmanlilarin Sirbistan daki tum kazanimlarini tanidi 1430 da Bati Avrupa ya giderek 31 Mayis 1433 te Kutsal Roma Imparatoru olarak tac giydi ve 1437 1444 Osmanli Macar Savasi na kadar Osmanli cephesinden uzak durdu Macar gudumundeki Sirp Despot Vilkoglu Brankovic ise yeniden Osmanli Devleti ne tabi oldu ve Osmanlilarin fetihlerini taniyarak yillik 50 000 duka altin harac odemeyi ve Osmanli ordusuna savas zamanlarinda birlik gondermeyi kabul etti Anadolu daki basarilarinin ardindan Sirbistan da da egemenligini saglam bir sekilde kuran Osmanli Padisahi II Murad ise baskenti Edirne den komsu hukumdarlara gonderdigi fetihname ile yeni fetihlerini bildirdi Dogu Anadolu ya yaklasmis Timur Imparatoru Sahruh un ordusunu teyakkuz halinde beklemeye koyularak 1423 ten beri Selanik i isgal altinda tutan Venedik e karsi savas hazirliklarina basladi Ayrica bakinizOsmanli Macar Savasi 1426 1428 Dis baglantilarIslam Ansiklopedisi Turk Diyanet Vakfi II Murad maddesi muellif Halil Inalcik 6 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Setton Kenneth M Hazard Harry W Zacour Norman P Ed 1989 A History of the Crusades Volume VI The Impact of the Crusades on Europe Ingilizce Madison ve Londra University of Wisconsin Press ss 261 262 ISBN 0 299 10740 X Islam Tarihi ve Medeniyeti 12 Osmanlilar 1 Siyer 2018 Buyuk Osmanli Tarihi Joseph von Hammer c 2 s 188 189 10 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde From Nicopolis to Mohacs A History of Ottoman Hungarian Warfare 1389 1526 Tamas Palosfalvi Brill 2018 s 70 76