Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gemsitabin, kanser tedavisinde kullanılan bir kemoterapi ilacıdır.Testis,meme, yumurtalık, , pankreas ve mesane kanseri tedavisinde kullanılır.İntravenöz infüzyon yoluyla uygulanır. Neoplastik büyümeye karşı etkili olmakla beraber interferon sinyal yolağına etki ederek (upregülasyon) Hepatit E'nin etkeni replikasyonunu engellemektedir.
 | |
 | |
| Klinik verisi | |
|---|---|
| AHFS/Drugs.com | Monografi |
| ATC kodu |
|
| Tanımlayıcılar | |
| PubChem CID |
|
| |
| DrugBank |
|
| ChemSpider |
|
| UNII |
|
| KEGG |
|
| ChEBI |
|
| ChEMBL |
|
| CompTox Bilgi Paneli (EPA) |
|
| (ECHA Bilgi Kartı) | 100.124.343 |
| Kimyasal ve fiziksel veriler | |
| Formül | C9H11F2N3O4 |
| Mol kütlesi | 263,201 g·mol−1 |
| 3D model () |
|
| |
| |
Yaygın yan etkiler arasında , karaciğer ve böbrek sorunları, mide bulantısı, ateş, , nefes darlığı, ağız yaraları, ishal, nöropati ve saç dökülmesi yer alır.Fetusa muhtemel zararlı etkileri nedeniyle Hamilelik sırasında kullanımı uygun değildir. Gemsitabin, ilaç ailesindendir. Etki mekanizması yeni DNA oluşumunu engelleyerek hücre ölümüne yol açmak üzerine kuruludur.
1983 yılında patentlenen Gemsitabin 1995 yılında tıbbi kullanım için onaylanmıştır.Jenerik versiyonları 2009'da Avrupa'da ve 2010'da ABD'de piyasaya sürülmüştür.DSÖ Temel İlaçlar Model Listesinde yer almaktadır.
Tıbbi kullanımı
Gemsitabin çeşitli karsinomların tedavisinde kullanılmaktadır. İlk basamak tedavi olarak, Pankreas kanserinde tek başına ve ilerlemiş veya metastatik mesane kanseri ile ilerlemiş veya metastatik ise sisplatin ile kombine edilerek kullanılmaktadır. İkinci basamak tedavi olarak, Yumurtalık kanserinde karboplatin ile kombinasyon halinde ve metastatik veya cerrahi olarak çıkarılamayan meme kanserinde ise paklitaksel ile kombinasyon halinde kullanılır.
ve diğer safra yolu kanserlerinin tedavisinde olarak kullanılır.
Kontrendikasyonlar ve İlaç etkileşimleri
Gemsitabin, erkeklerde ve kadınlarda doğurganlığı, cinsel yaşamı ve menstrüasyonu etkileyebilir. Gemsitabin kullanan kadınlar gebe kalmamalı, hamile ve emziren kadınlarsa bu ilacı kullanmamalıdır.
2014 yılı itibariyle ilaç etkileşimleri araştırılmamıştır.
Yan etkiler
Gemsitabin, bölünmekte olan tüm hücreleri öldürerek etki eden bir kemoterapi ilacıdır. Kanser hücreleri hızla bölünden Gemsitabin tarafından daha sık hedef alınır. Ancak insan vücudundaki bazı temel sağlıklı hücrelerde hızlı bölünme yetisine sahiptir. Bu diğer hızlı bölünen hücre tiplerini barındıran cilt, kafa derisi, mide zarı ve kemik iliğindeki hücrelere de etki ederek gemsitabin olumsuz yan etkilere yol açar.:265
Gemsitabin prospektüsünde, kemik iliği fonksiyonunu baskılayarak beyaz kan hücrelerinin, trombositlerin ve kırmızı kan hücrelerinin kaybına neden olabileceği ve karaciğer, böbrek veya kardiyovasküler rahatsızlıkları olan kişilerde dikkatli kullanılması gerektiği yönünde uyarılar yer almaktadır. Bu ilacı kullanan kişiler kemik iliği baskılanması ihtimali nedeniyle canlı aşı olmamalıdır. Uyarı etiketinde ayrıca neden olabileceği, Kaçış sendromu hastalığına yol açabileceği, akciğer ödemi, zatürre ve akut solunum sıkıntısı sendromu gibi ciddi akciğer rahatsızlıklarına sebep olabileceği ve spermlere zarar verebileceği belirtilmektedir.
İlacı kullananların %10'undan fazlasında çeşitli yan etkiler görülmektedir. Bu yan etkilere nefes darlığı, düşük beyaz ve kırmızı kan hücresi sayısı, düşük trombosit sayısı, mide bulantısı ve kusma, , döküntüler ve kaşıntı, saç dökülmesi, idrarda kan ve protein, grip benzeri semptomlar ve ödem örnek olarak verilebilir.
Yaygın yan etkilere (kullanıcıların %1-10'unda görülen) ateş, iştah kaybı, baş ağrısı, uyku güçlüğü, yorgunluk, öksürük, burun akıntısı, ishal, ağız ve dudak yaraları, terleme, sırt ağrısı ve kas ağrısı örnek olarak verilebilir.
Trombotik trombositopenik purpura (TTP), gemsitabin de dahil olmak üzere belirli kemoterapi ilaçlarıyla ilişkili nadir görülen fakat ciddi bir yan etkidir. TTP bir kan hastalığıdır ve (MAHA), nörolojik anomalilere, yüksek ateşe ve böbrek hastalığına yol açabilir.
Farmakolojisi
Gemcitabin hidrofildir ve hücrelere nükleozimoleküler taşıyıcılar aracılığıyla taşınmalıdır (gemcitabin için en yaygın taşıyıcılar SLC29A1, SLC28A1 ve SLC28A3'tür). Hücreye girdikten sonra, gemcitabin ilk olarak bir fosfat eklenerek değiştirilir ve gemcitabin monofosfat (dFdCMP) haline gelir. Bu, deoksisitidin kinaz (DCK) enzimi tarafından katalize edilen hız belirleyici adımdır. Diğer enzimler tarafından iki fosfat daha eklenir. Üç fosfatın eklenmesinden sonra, gemcitabin sonunda farmakolojik olarak aktif hale gelir ve gemcitabin trifosfat (dFdCTP) olur.
Gemsitabin hidrofiliktir ve nükleosit moleküler taşıyıcılarla hücre içine taşınmalıdır (en yaygın gemsitabin taşıyıcıları , ve 'tür). Gemsitabin hücreye girdikten sonra öncelikle kendisine bir fosfat bağlanarak modifiye edilir ve gemsitabin monofosfata (dFdCMP) dönüşür. Bu reaksiyon, (DCK) enzimi tarafından katalize edilen . Diğer enzimler tarafından iki fosfat daha eklenir. Üç fosfatın bağlanmasından sonra gemsitabin nihayet gemsitabin trifosfat (dFdCTP) olarak farmakolojik olarak aktif hale gelir.
Gemsitabin, üç kez fosforile edildikten sonra gibi davranarak hücre bölündükçe sentezlenen yeni DNA iplikçiklerine dahil olur.
Gemsitabin DNA'ya dahil edildiğinde yanına doğal bir nükleosit bazının yanına eklenmesine olanak tanır. Gemsitabin "hatalı" bir baz olduğu için bu durum ""na yol açmaktadır, ancak yanına eklenmesine olanak tanıdığı komşu doğal nükleosit nedeniyle hücrenin normal onarım sisteminden () kaçar. Böylece, gemsitabinin hücre DNA'sına dahil olması onarılamaz bir hataya, DNA sentezinin devamının engellenmesine ve dolayısıyla hücre ölümüne yol açar.
İki fosfatın bağlı olduğu gemsitabinin formu (dFdCDP) da aktiviteye sahiptir; yeni DNA nükleotitleri oluşturmak için gerekli bir enzim olan (RNR) inhibe eder.Bunun sonucunda ortaya çıkan Nükleotit eksikliği, hücrenin dışarıdan nükleotit yapımı için gerekli bileşenleri daha fazla almasına neden olur ve bu da gemcitabin alımını artırarak gemsitabinin etkisini artırır.
Kimyasal Yapısı
Sentetik bir pirimidin Nükleosit ön ilaç olan Gemsitabin, molekülünün 2' karbonundaki hidrojen atomlarının flor atomları ile değiştirilmesiyle oluşan .
Aşağıda tarif edilen ve resmedilen sentez, Eli Lilly Company laboratuvarlarında yapılan orijinal sentezdir. Sentez, başlangıç malzemesi olarak, D-mannitol'den 2-7 adımda elde edilebilen, enantiyopür D-gliseraldehit (R)-2 ile başlar. Ardından, Flor atomu, kullanılarak "Building block" yaklaşımı ile moleküle sokulur. Sonrasında, standart koşullar altında yapılan Reformatsky reaksiyonuyla, ana ürünü de içeren, 3:1 anti/syn diastereomerik karışım elde edilir. HPLC ile %65 verimle anti-3 gemsitabin'den ayrıştırılarak son ürün elde edilir. Ayrıca, farklı araştırma grupları tarafından geliştirilmiş en az iki başka tam sentez yöntemi daha mevcuttur.
Tarihçesi
Gemsitabin ilk olarak 1980'lerin başında Larry Hertel'in Eli Lilly and Company'deki laboratuvarında sentezlenmiştir. Başta antiviral bir ilaç olarak planlanan Gemsitabinin preklinik testlerde lösemi hücrelerini in vitro öldürdüğü görüldü.
1990'ların başlarında Gemsitabin klinik çalışmaları başladı . Pankreas kanseri çalışmalarında, gemsitabinin bir yıllık hayatta kalma süresini önemli ölçüde arttırdığı bulunduç Bunun sonucunda, pankreas kanserli hastalar için 1995 yılında İngiltere'de ve 1996 yılında FDA tarafından ABD'de onaylandı. Gemsitabin 1998'de küçük hücreli dışı akciğer kanserinin tedavisi için ve 2004'te ise metastatik meme kanseri için FDA onayı almıştır.
2008 yılında, EMA, Avrupa genelinde ilaç etiketlerini tutarlılık ve açıklık sağlamak amacıyla standartlaştırdı.
2008 itibarıyla Lilly'nin dünya çapındaki gemsitabin satışları yaklaşık 1,7 milyar dolardı; o dönemde ABD patentlerinin süresi 2013'te, Avrupa patentlerinin süresi ise 2009'da dolacaktı. İlk jenerik Gemsitabin 2009 yılında Avrupa'da piyasaya sürüldü ve ABD'deki patent itirazları, ilacın üretim yöntemine ilişkin Lilly'nin önemli bir patentinin geçersiz kılınmasına yol açtı. Jenerik ilaç şirketleri, kimyasalın patentinin süresinin dolduğu 2010 yılında ABD'de ilacı satmaya başlamıştır. Çin'deki patent davaları ise büyük ilgi gördü ve 2010 yılında çözüme kavuştu.
Araştırmalar
Klinik olarak değerli olduğu ve sadece damar yoluyla verildiğinde etkili olduğu için, ağızdan alınabilecek şekilde yeniden formüle etme yöntemleri araştırma konusu olmuştur.
Farmakogenomik ve farmakogenetik alanındaki araştırmalar ıse devam etmektedir. 2014 yılına dek, genetik testlerin dozajı yönlendirmede yararlı olup olmadığı ve hangi kişilerin gemsitabine en iyi yanıt verdiği açık değildi. Bununla birlikte, gemsitabini hücre içine taşıyan taşıyıcı proteinlerin ( , , ve ) ekspresyonundaki varyasyonların, ilacın potensinde farklılıklara yol açtığı görülmektedir. Benzer şekilde, ilacın inaktivasyonuna yol açan proteinleri eksprese eden genler ( , ve ) ve diğer hücre içi hedeflerini eksprese eden genlerin ( , ve ), ilaç yanıtı üzerinde etkili olduğu görüldü. Pankreas kanserlerindeki mutasyonların gemsitabine yanıtını nasıl etkilediğini araştıran çalışmalar devam etmektedir.
Ayrıca Gemsıtabın, gelişmiş ülkeler nazaran gelişmekte olan ülkelerde daha sık görülen ve (AIDS'li) kişilerde yaygın bir kanser olan Kaposi sarkomunun tedavisi olarak araştırılmıştır.
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i j k . The American Society of Health-System Pharmacists. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2016.
- ^ "Drug Formulary/Drugs/ gemcitabine - Provider Monograph". Cancer Care Ontario. 24 Şubat 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Aralık 2020.
- ^ a b c . National Cancer Institute. 5 Ekim 2006. 5 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2017.
- ^ "Drug screening identified gemcitabine inhibiting hepatitis E virus by inducing interferon-like response via activation of STAT1 phosphorylation". Antiviral Research. 184: 104967. December 2020. doi:10.1016/j.antiviral.2020.104967. (PMID) 33137361.
- ^ Analogue-based Drug Discovery. John Wiley & Sons. 2006. s. 511. ISBN . 12 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Aralık 2022.
- ^ . FierceBiotech (İngilizce). 13 Mart 2009. 11 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b (İngilizce). Hospira via News-Medical.Net. 16 Kasım 2010. 2 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b The selection and use of essential medicines 2023: web annex A: World Health Organization model list of essential medicines: 23rd list (2023). Cenevre: World Health Organization. 2023. WHO/MHP/HPS/EML/2023.02.
- ^ a b c d e f g (İngilizce). UK Electronic Medicines Compendium. 5 Haziran 2014. 10 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2017.
- ^ a b (PDF). FDA. June 2014. 16 Şubat 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2017. For label updates see FDA index page for NDA 020509 29 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Gemcitabine in Combination with a Second Cytotoxic Agent in the First-Line Treatment of Locally Advanced or Metastatic Pancreatic Cancer: a Systematic Review and Meta-Analysis". Targeted Oncology. 12 (3): 309-321. June 2017. doi:10.1007/s11523-017-0486-5. (PMID) 28353074.
- ^ "Systemic Therapy of Cholangiocarcinoma". Visceral Medicine. 32 (6): 427-430. December 2016. doi:10.1159/000453084. (PMC) 5290432 $2. (PMID) 28229078.
- ^ "Genomic Profiling of Biliary Tract Cancers and Implications for Clinical Practice". Current Treatment Options in Oncology. 17 (11): 58. November 2016. doi:10.1007/s11864-016-0432-2. (PMID) 27658789.
- ^ a b . Macmillan Cancer Support. 25 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2017.
- ^ Rachel Airley (2009). Cancer Chemotherapy. Wiley-Blackwell. ISBN .
- ^ "Capillary leak syndrome: etiologies, pathophysiology, and management". Kidney International. 92 (1): 37-46. July 2017. doi:10.1016/j.kint.2016.11.029. (PMID) 28318633.
- ^ "Thrombotic thrombocytopenic purpura and gemcitabine". Case Reports in Oncology. 4 (1): 143-148. January 2011. doi:10.1159/000326801. (PMC) 3114619 $2. (PMID) 21691573.
- ^ a b c d e f g h i "PharmGKB summary: gemcitabine pathway". Pharmacogenetics and Genomics. 24 (11): 564-574. November 2014. doi:10.1097/fpc.0000000000000086. (PMC) 4189987 $2. (PMID) 25162786.
- ^ a b c d e f "Cellular pharmacology of gemcitabine". Annals of Oncology. 17 (Suppl 5): v7-12. May 2006. doi:10.1093/annonc/mdj941. (PMID) 16807468.
- ^ Fatima, M., Iqbal Ahmed, M. M., Batool, F., Riaz, A., Ali, M., Munch-Petersen, B., & Mutahir, Z. (2019). Recombinant deoxyribonucleoside kinase from Drosophila melanogaster can improve gemcitabine based combined gene/chemotherapy for targeting cancer cells. Bosnian Journal of Basic Medical Sciences, 19(4), 342-349. https://doi.org/10.17305/bjbms.2019.4136
- ^ "Understanding ribonucleotide reductase inactivation by gemcitabine". Chemistry: A European Journal. 13 (30): 8507-8515. 2007. doi:10.1002/chem.200700260. (PMID) 17636467.
- ^ a b "A linear synthesis of gemcitabine". Carbohydrate Research. 406: 71-75. April 2015. doi:10.1016/j.carres.2015.01.001. (PMID) 25681996.
- ^ a b c "The synthesis of gemcitabine". Carbohydrate Research. 387: 59-73. March 2014. doi:10.1016/j.carres.2014.01.024. (PMID) 24636495.
- ^ Sneader, Walter (2005). Drug discovery: a history. New York: Wiley. s. 259. ISBN .
- ^ (İngilizce). European Medicines Agency. 24 Eylül 2008. 11 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . FiercePharma (İngilizce). 18 Ağustos 2009. 11 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ (PDF). Missouri Law Review. 76 (3): 645-693. Yaz 2011. 11 Eylül 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2017.
- ^ a b . Seeking Alpha. 28 Temmuz 2010. 9 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . Law, Politics and Revenue Extraction on Intellectual Property (İngilizce). Cambridge Scholars Publishing. 2015. s. 119. ISBN . 11 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Lessons Learned from Gemcitabine: Impact of Therapeutic Carrier Systems and Gemcitabine's Drug Conjugates on Cancer Therapy". Critical Reviews in Therapeutic Drug Carrier Systems. 34 (1): 63-96. 2017. doi:10.1615/CritRevTherDrugCarrierSyst.2017017912. (PMID) 28322141.
- ^ "Nanotechnology for delivery of gemcitabine to treat pancreatic cancer". Biomedicine & Pharmacotherapy. 88: 635-643. April 2017. doi:10.1016/j.biopha.2017.01.071. (PMID) 28142120.
- ^ "Recent advances in drug delivery strategies for improved therapeutic efficacy of gemcitabine". European Journal of Pharmaceutical Sciences. 93: 147-162. October 2016. doi:10.1016/j.ejps.2016.08.021. (PMID) 27531553.
- ^ . Oncology. 31 (3): 159-66, 168. March 2017. (PMID) 28299752. 3 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Treatment strategies for Kaposi sarcoma in sub-Saharan Africa: challenges and opportunities". Current Opinion in Oncology. 23 (5): 463-468. September 2011. doi:10.1097/cco.0b013e328349428d. (PMC) 3465839 $2. (PMID) 21681092.
Dış bağlantılar
- "Gemcitabine". Drug Information Portal. U.S. National Library of Medicine. 29 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Aralık 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gemsitabin kanser tedavisinde kullanilan bir kemoterapi ilacidir Testis meme yumurtalik pankreas ve mesane kanseri tedavisinde kullanilir Intravenoz infuzyon yoluyla uygulanir Neoplastik buyumeye karsi etkili olmakla beraber interferon sinyal yolagina etki ederek upregulasyon Hepatit E nin etkeni replikasyonunu engellemektedir GemsitabinKlinik verisiAHFS Drugs comMonografiATC kodu DSO TanimlayicilarPubChem CID607504793DrugBankDB00441 ChemSpider54753 UNIIB76N6SBZ8R KEGGD02368 ChEBICHEBI 175901 ChEMBLChEMBL888 CompTox Bilgi Paneli EPA DTXSID3040487ECHA Bilgi Karti100 124 343Kimyasal ve fiziksel verilerFormulC 9H 11F 2N 3O 4Mol kutlesi263 201 g mol 13D model Interaktif goruntuSMILES c1cn c O nc1N C H 2C C H C H O2 CO O F FInChI InChI 1S C9H11F2N3O4 c10 9 11 6 16 4 3 15 18 7 9 14 2 1 5 12 13 8 14 17 h1 2 4 6 7 15 16H 3H2 H2 12 13 17 t4 6 7 m1 s1 Key SDUQYLNIPVEERB QPPQHZFASA N Yaygin yan etkiler arasinda karaciger ve bobrek sorunlari mide bulantisi ates nefes darligi agiz yaralari ishal noropati ve sac dokulmesi yer alir Fetusa muhtemel zararli etkileri nedeniyle Hamilelik sirasinda kullanimi uygun degildir Gemsitabin ilac ailesindendir Etki mekanizmasi yeni DNA olusumunu engelleyerek hucre olumune yol acmak uzerine kuruludur 1983 yilinda patentlenen Gemsitabin 1995 yilinda tibbi kullanim icin onaylanmistir Jenerik versiyonlari 2009 da Avrupa da ve 2010 da ABD de piyasaya surulmustur DSO Temel Ilaclar Model Listesinde yer almaktadir Tibbi kullanimiGemsitabin cesitli karsinomlarin tedavisinde kullanilmaktadir Ilk basamak tedavi olarak Pankreas kanserinde tek basina ve ilerlemis veya metastatik mesane kanseri ile ilerlemis veya metastatik ise sisplatin ile kombine edilerek kullanilmaktadir Ikinci basamak tedavi olarak Yumurtalik kanserinde karboplatin ile kombinasyon halinde ve metastatik veya cerrahi olarak cikarilamayan meme kanserinde ise paklitaksel ile kombinasyon halinde kullanilir ve diger safra yolu kanserlerinin tedavisinde olarak kullanilir Kontrendikasyonlar ve Ilac etkilesimleriGemsitabin erkeklerde ve kadinlarda dogurganligi cinsel yasami ve menstruasyonu etkileyebilir Gemsitabin kullanan kadinlar gebe kalmamali hamile ve emziren kadinlarsa bu ilaci kullanmamalidir 2014 yili itibariyle ilac etkilesimleri arastirilmamistir Yan etkilerGemsitabin bolunmekte olan tum hucreleri oldurerek etki eden bir kemoterapi ilacidir Kanser hucreleri hizla bolunden Gemsitabin tarafindan daha sik hedef alinir Ancak insan vucudundaki bazi temel saglikli hucrelerde hizli bolunme yetisine sahiptir Bu diger hizli bolunen hucre tiplerini barindiran cilt kafa derisi mide zari ve kemik iligindeki hucrelere de etki ederek gemsitabin olumsuz yan etkilere yol acar 265 Gemsitabin prospektusunde kemik iligi fonksiyonunu baskilayarak beyaz kan hucrelerinin trombositlerin ve kirmizi kan hucrelerinin kaybina neden olabilecegi ve karaciger bobrek veya kardiyovaskuler rahatsizliklari olan kisilerde dikkatli kullanilmasi gerektigi yonunde uyarilar yer almaktadir Bu ilaci kullanan kisiler kemik iligi baskilanmasi ihtimali nedeniyle canli asi olmamalidir Uyari etiketinde ayrica neden olabilecegi Kacis sendromu hastaligina yol acabilecegi akciger odemi zaturre ve akut solunum sikintisi sendromu gibi ciddi akciger rahatsizliklarina sebep olabilecegi ve spermlere zarar verebilecegi belirtilmektedir Ilaci kullananlarin 10 undan fazlasinda cesitli yan etkiler gorulmektedir Bu yan etkilere nefes darligi dusuk beyaz ve kirmizi kan hucresi sayisi dusuk trombosit sayisi mide bulantisi ve kusma dokuntuler ve kasinti sac dokulmesi idrarda kan ve protein grip benzeri semptomlar ve odem ornek olarak verilebilir Yaygin yan etkilere kullanicilarin 1 10 unda gorulen ates istah kaybi bas agrisi uyku guclugu yorgunluk oksuruk burun akintisi ishal agiz ve dudak yaralari terleme sirt agrisi ve kas agrisi ornek olarak verilebilir Trombotik trombositopenik purpura TTP gemsitabin de dahil olmak uzere belirli kemoterapi ilaclariyla iliskili nadir gorulen fakat ciddi bir yan etkidir TTP bir kan hastaligidir ve MAHA norolojik anomalilere yuksek atese ve bobrek hastaligina yol acabilir FarmakolojisiGemcitabin hidrofildir ve hucrelere nukleozimolekuler tasiyicilar araciligiyla tasinmalidir gemcitabin icin en yaygin tasiyicilar SLC29A1 SLC28A1 ve SLC28A3 tur Hucreye girdikten sonra gemcitabin ilk olarak bir fosfat eklenerek degistirilir ve gemcitabin monofosfat dFdCMP haline gelir Bu deoksisitidin kinaz DCK enzimi tarafindan katalize edilen hiz belirleyici adimdir Diger enzimler tarafindan iki fosfat daha eklenir Uc fosfatin eklenmesinden sonra gemcitabin sonunda farmakolojik olarak aktif hale gelir ve gemcitabin trifosfat dFdCTP olur Gemsitabin hidrofiliktir ve nukleosit molekuler tasiyicilarla hucre icine tasinmalidir en yaygin gemsitabin tasiyicilari ve tur Gemsitabin hucreye girdikten sonra oncelikle kendisine bir fosfat baglanarak modifiye edilir ve gemsitabin monofosfata dFdCMP donusur Bu reaksiyon DCK enzimi tarafindan katalize edilen Diger enzimler tarafindan iki fosfat daha eklenir Uc fosfatin baglanmasindan sonra gemsitabin nihayet gemsitabin trifosfat dFdCTP olarak farmakolojik olarak aktif hale gelir Gemsitabin uc kez fosforile edildikten sonra gibi davranarak hucre bolundukce sentezlenen yeni DNA iplikciklerine dahil olur Gemsitabin DNA ya dahil edildiginde yanina dogal bir nukleosit bazinin yanina eklenmesine olanak tanir Gemsitabin hatali bir baz oldugu icin bu durum na yol acmaktadir ancak yanina eklenmesine olanak tanidigi komsu dogal nukleosit nedeniyle hucrenin normal onarim sisteminden kacar Boylece gemsitabinin hucre DNA sina dahil olmasi onarilamaz bir hataya DNA sentezinin devaminin engellenmesine ve dolayisiyla hucre olumune yol acar Iki fosfatin bagli oldugu gemsitabinin formu dFdCDP da aktiviteye sahiptir yeni DNA nukleotitleri olusturmak icin gerekli bir enzim olan RNR inhibe eder Bunun sonucunda ortaya cikan Nukleotit eksikligi hucrenin disaridan nukleotit yapimi icin gerekli bilesenleri daha fazla almasina neden olur ve bu da gemcitabin alimini artirarak gemsitabinin etkisini artirir Kimyasal YapisiSentetik bir pirimidin Nukleosit on ilac olan Gemsitabin molekulunun 2 karbonundaki hidrojen atomlarinin flor atomlari ile degistirilmesiyle olusan Asagida tarif edilen ve resmedilen sentez Eli Lilly Company laboratuvarlarinda yapilan orijinal sentezdir Sentez baslangic malzemesi olarak D mannitol den 2 7 adimda elde edilebilen enantiyopur D gliseraldehit R 2 ile baslar Ardindan Flor atomu kullanilarak Building block yaklasimi ile molekule sokulur Sonrasinda standart kosullar altinda yapilan Reformatsky reaksiyonuyla ana urunu de iceren 3 1 anti syn diastereomerik karisim elde edilir HPLC ile 65 verimle anti 3 gemsitabin den ayristirilarak son urun elde edilir Ayrica farkli arastirma gruplari tarafindan gelistirilmis en az iki baska tam sentez yontemi daha mevcuttur Hertel ve arkadaslari tarafindan 1988 de Lilly laboratuvarlarinda kullanilan ve yayinlanan orijinal sentez surecinin semasi TarihcesiGemsitabin ilk olarak 1980 lerin basinda Larry Hertel in Eli Lilly and Company deki laboratuvarinda sentezlenmistir Basta antiviral bir ilac olarak planlanan Gemsitabinin preklinik testlerde losemi hucrelerini in vitro oldurdugu goruldu 1990 larin baslarinda Gemsitabin klinik calismalari basladi Pankreas kanseri calismalarinda gemsitabinin bir yillik hayatta kalma suresini onemli olcude arttirdigi bulunduc Bunun sonucunda pankreas kanserli hastalar icin 1995 yilinda Ingiltere de ve 1996 yilinda FDA tarafindan ABD de onaylandi Gemsitabin 1998 de kucuk hucreli disi akciger kanserinin tedavisi icin ve 2004 te ise metastatik meme kanseri icin FDA onayi almistir 2008 yilinda EMA Avrupa genelinde ilac etiketlerini tutarlilik ve aciklik saglamak amaciyla standartlastirdi 2008 itibariyla Lilly nin dunya capindaki gemsitabin satislari yaklasik 1 7 milyar dolardi o donemde ABD patentlerinin suresi 2013 te Avrupa patentlerinin suresi ise 2009 da dolacakti Ilk jenerik Gemsitabin 2009 yilinda Avrupa da piyasaya suruldu ve ABD deki patent itirazlari ilacin uretim yontemine iliskin Lilly nin onemli bir patentinin gecersiz kilinmasina yol acti Jenerik ilac sirketleri kimyasalin patentinin suresinin doldugu 2010 yilinda ABD de ilaci satmaya baslamistir Cin deki patent davalari ise buyuk ilgi gordu ve 2010 yilinda cozume kavustu ArastirmalarKlinik olarak degerli oldugu ve sadece damar yoluyla verildiginde etkili oldugu icin agizdan alinabilecek sekilde yeniden formule etme yontemleri arastirma konusu olmustur Farmakogenomik ve farmakogenetik alanindaki arastirmalar ise devam etmektedir 2014 yilina dek genetik testlerin dozaji yonlendirmede yararli olup olmadigi ve hangi kisilerin gemsitabine en iyi yanit verdigi acik degildi Bununla birlikte gemsitabini hucre icine tasiyan tasiyici proteinlerin ve ekspresyonundaki varyasyonlarin ilacin potensinde farkliliklara yol actigi gorulmektedir Benzer sekilde ilacin inaktivasyonuna yol acan proteinleri eksprese eden genler ve ve diger hucre ici hedeflerini eksprese eden genlerin ve ilac yaniti uzerinde etkili oldugu goruldu Pankreas kanserlerindeki mutasyonlarin gemsitabine yanitini nasil etkiledigini arastiran calismalar devam etmektedir Ayrica Gemsitabin gelismis ulkeler nazaran gelismekte olan ulkelerde daha sik gorulen ve AIDS li kisilerde yaygin bir kanser olan Kaposi sarkomunun tedavisi olarak arastirilmistir Kaynakca a b c d e f g h i j k The American Society of Health System Pharmacists 2 Subat 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Aralik 2016 Drug Formulary Drugs gemcitabine Provider Monograph Cancer Care Ontario 24 Subat 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Aralik 2020 a b c National Cancer Institute 5 Ekim 2006 5 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Nisan 2017 Drug screening identified gemcitabine inhibiting hepatitis E virus by inducing interferon like response via activation of STAT1 phosphorylation Antiviral Research 184 104967 December 2020 doi 10 1016 j antiviral 2020 104967 PMID 33137361 KB1 bakim goster yazarlar link Analogue based Drug Discovery John Wiley amp Sons 2006 s 511 ISBN 9783527607495 12 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Aralik 2022 FierceBiotech Ingilizce 13 Mart 2009 11 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b Ingilizce Hospira via News Medical Net 16 Kasim 2010 2 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b The selection and use of essential medicines 2023 web annex A World Health Organization model list of essential medicines 23rd list 2023 Cenevre World Health Organization 2023 WHO MHP HPS EML 2023 02 a b c d e f g Ingilizce UK Electronic Medicines Compendium 5 Haziran 2014 10 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Mayis 2017 a b PDF FDA June 2014 16 Subat 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 6 Mayis 2017 For label updates see FDA index page for NDA 020509 29 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Gemcitabine in Combination with a Second Cytotoxic Agent in the First Line Treatment of Locally Advanced or Metastatic Pancreatic Cancer a Systematic Review and Meta Analysis Targeted Oncology 12 3 309 321 June 2017 doi 10 1007 s11523 017 0486 5 PMID 28353074 Systemic Therapy of Cholangiocarcinoma Visceral Medicine 32 6 427 430 December 2016 doi 10 1159 000453084 PMC 5290432 2 PMID 28229078 Genomic Profiling of Biliary Tract Cancers and Implications for Clinical Practice Current Treatment Options in Oncology 17 11 58 November 2016 doi 10 1007 s11864 016 0432 2 PMID 27658789 a b Macmillan Cancer Support 25 Mart 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Mayis 2017 Rachel Airley 2009 Cancer Chemotherapy Wiley Blackwell ISBN 978 0 470 09254 5 Capillary leak syndrome etiologies pathophysiology and management Kidney International 92 1 37 46 July 2017 doi 10 1016 j kint 2016 11 029 PMID 28318633 Thrombotic thrombocytopenic purpura and gemcitabine Case Reports in Oncology 4 1 143 148 January 2011 doi 10 1159 000326801 PMC 3114619 2 PMID 21691573 a b c d e f g h i PharmGKB summary gemcitabine pathway Pharmacogenetics and Genomics 24 11 564 574 November 2014 doi 10 1097 fpc 0000000000000086 PMC 4189987 2 PMID 25162786 KB1 bakim goster yazarlar link a b c d e f Cellular pharmacology of gemcitabine Annals of Oncology 17 Suppl 5 v7 12 May 2006 doi 10 1093 annonc mdj941 PMID 16807468 Fatima M Iqbal Ahmed M M Batool F Riaz A Ali M Munch Petersen B amp Mutahir Z 2019 Recombinant deoxyribonucleoside kinase from Drosophila melanogaster can improve gemcitabine based combined gene chemotherapy for targeting cancer cells Bosnian Journal of Basic Medical Sciences 19 4 342 349 https doi org 10 17305 bjbms 2019 4136 Understanding ribonucleotide reductase inactivation by gemcitabine Chemistry A European Journal 13 30 8507 8515 2007 doi 10 1002 chem 200700260 PMID 17636467 a b A linear synthesis of gemcitabine Carbohydrate Research 406 71 75 April 2015 doi 10 1016 j carres 2015 01 001 PMID 25681996 a b c The synthesis of gemcitabine Carbohydrate Research 387 59 73 March 2014 doi 10 1016 j carres 2014 01 024 PMID 24636495 Sneader Walter 2005 Drug discovery a history New York Wiley s 259 ISBN 978 0 471 89979 2 Ingilizce European Medicines Agency 24 Eylul 2008 11 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi FiercePharma Ingilizce 18 Agustos 2009 11 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Missouri Law Review 76 3 645 693 Yaz 2011 11 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 6 Mayis 2017 a b Seeking Alpha 28 Temmuz 2010 9 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Law Politics and Revenue Extraction on Intellectual Property Ingilizce Cambridge Scholars Publishing 2015 s 119 ISBN 9781443879262 11 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Lessons Learned from Gemcitabine Impact of Therapeutic Carrier Systems and Gemcitabine s Drug Conjugates on Cancer Therapy Critical Reviews in Therapeutic Drug Carrier Systems 34 1 63 96 2017 doi 10 1615 CritRevTherDrugCarrierSyst 2017017912 PMID 28322141 Nanotechnology for delivery of gemcitabine to treat pancreatic cancer Biomedicine amp Pharmacotherapy 88 635 643 April 2017 doi 10 1016 j biopha 2017 01 071 PMID 28142120 Recent advances in drug delivery strategies for improved therapeutic efficacy of gemcitabine European Journal of Pharmaceutical Sciences 93 147 162 October 2016 doi 10 1016 j ejps 2016 08 021 PMID 27531553 Oncology 31 3 159 66 168 March 2017 PMID 28299752 3 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Treatment strategies for Kaposi sarcoma in sub Saharan Africa challenges and opportunities Current Opinion in Oncology 23 5 463 468 September 2011 doi 10 1097 cco 0b013e328349428d PMC 3465839 2 PMID 21681092 Dis baglantilar Gemcitabine Drug Information Portal U S National Library of Medicine 29 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Aralik 2022