Güney Osetya (Osetçe: Хуссар Ирыстон, Hussar İreşton; Gürcüce: სამხრეთ ოსეთი, Samhreti Oseti; Rusça: Южная Осетия, Yujnaya Osetiya) veya Nisan 2017 tarihinde kabul edilen resmî adıyla Güney Osetya Cumhuriyeti - Alanya DevletiKafkasların güneyinde ihtilaflı bölge ve kısmen tanınmış devlet. Sovyetler Birliği'ne bağlı Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bünyesinde kurulmuş Güney Osetya Otonom Oblastı topraklarında yer alır.
Güney Osetya Cumhuriyeti Alanya Devleti | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Başkent ve | Tshinvali | ||||||
Resmî dil(ler) | |||||||
Tanınan bölgesel dil(ler) | Gürcüce | ||||||
Demonim | Oset,Osetyalı | ||||||
Hükûmet | Üniter yarı başkanlık cumhuriyeti | ||||||
| |||||||
Yasama organı | |||||||
Gürcistan'dan bağımsızlık | |||||||
| |||||||
Yüzölçümü | |||||||
• Toplam | 3,900 km2 | ||||||
• Su (%) | önemsiz | ||||||
Nüfus | |||||||
• 2015 tahminî | 53,532 (212..) | ||||||
• Yoğunluk | 13.7/km2 | ||||||
GSYİH (nominal) | 2017 tahminî | ||||||
• Toplam | US$0.1 milyar | ||||||
• Kişi başına | US$2.000 | ||||||
Para birimi | Rus Rublesi (RUB) | ||||||
Zaman dilimi | UTC+3 | ||||||
Trafik akışı | sağ | ||||||
Telefon kodu | +995 34 |
Resmen belirtilen nüfusu 53.000'dir, ancak diğer kaynaklar, Rus Kafkasya'nın güneyinde 3.900 km²'lik bir alanda yaşayan ve 30.000'i Tşhinvali'de yaşayan 26.000 ila 39.000 arasında daha düşük bir sayı olduğunu göstermektedir. Bölge, hem Gürcistan hem de tarafsızlık gerekli görüldüğünde uluslararası organizasyonlar tarafından -gayriresmî olarak- yasal olarak tanımlanmamış Tskhinvali Bölgesi olarak anılır.
1922'de kurulan Güney Osetya Özerk Bölgesi, 1991'de Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nden bağımsızlığını ilan etti.
Güney Osetyalılar, 1991 yılında Gürcistan'dan bağımsızlık ilan ederek bölgeye Güney Osetya Cumhuriyeti adını verdiler. Gürcistan hükûmetinin cevabı, Güney Osetya'nın özerkliğini kaldırarak bölgeyi güçle geri almaya çalışmak oldu.
Bu durum, 1991-1992 Güney Osetya Savaşı'na yol açtı. Gürcistan, 2004 ve 2008 yıllarında iki defa daha güç kullanarak bölgeyi ele geçirmeye çalıştı. Son çatışmaların yaşandığı 2008 Güney Osetya Savaşı sonunda Oset ve Rus güçleri, bölge üzerinde tam kontrolü ele geçirerek bölgenin de facto bağımsızlığını sağladılar.
2008 Güney Osetya Savaşı sonrası geçen süreçte Rusya, Venezuela, Nikaragua, Nauru ve Tuvalu belirli aralıklarla Güney Osetya'yı bağımsız bir devlet olarak tanıdılar. Tuvalu 2011 yılında tanıdığı bağımsızlığı, Gürcistan ile 2014 yılında imzaladığı ikili anlaşmalar kapsamında geri çekerek, bölgenin Gürcistan'ın bir parçası olduğu beyan etmiştir.
Gürcistan, Güney Osetya'yı bir politik kavram olarak tanımıyor ve topraklarının çoğunu Rusya tarafından işgale uğramış, Gürcistan egemenliğindeki Şida Kartli bölgesi olarak kabul ediyor.
Tarih
Orta Çağ ve Rusya İmparatorluğu
Osetlerin bir Sarmat kabilesi olan Alanların devamı olduğu düşünülür. Alanların bir kısmı, 13. yüzyıldaki Moğol istilaları sırasında Kafkas Dağlarının güneyine geçerek bugünkü Güney Osetya'ya yerleştiler.1299'da Gori, Moğolların Kuzey Kafkasya'daki asıl vatanlarını fethetmesinden kaçan Alan kabileleri tarafından ele geçirildi. Gürcü kralı V. George, 1320'de kasabayı kurtararak Alanlar'ı Kafkas dağlarına geri püskürttü. 15. yüzyıldan, 19. yüzyıldaki Rus işgaline gelene kadar, Güney Osetya topraklarının önemli bir kısmı Gürcü Machabeli prenslerinin mülkü sayılıyordu.17. yüzyılda Kabardey prenslerinin baskısıyla Osetliler Kuzey Kafkasya'dan Gürcistan'a ikinci bir göç dalgası başlattılar. Güney Kafkasya'nın dağlık bölgelerine göç eden Oset köylüleri, genellikle Gürcü feodal beylerinin topraklarına yerleştiler. Rus Çarlığı'nın işgaliyle 1801 yılında Güney Osetya Rus Çarlığı'na katılmış oldu. Gürcü bölgelerine Oset göçü, Gürcistan'ın Rus İmparatorluğunun bir parçası olduğu 19. ve 20. yüzyıllarda da devam etti. Ekim Devrimi'ni izleyen yıllarda, Gürcü Menşevik yönetiminin, Rus Bolşeviklerle işbirliği yapmakla suçladığı Osetler, bağımsız bir bölge kurma isteğiyle pek çok isyan çıkardılar. 1920'de Gürcü ordu güçlerinin isyanları bastırmak amacıyla Tshinvali'ye girmesi, kanlı olaylara yol açtı. Oset tarafının iddialarına göre, 5 bin kişi öldürüldü, 13 binden fazla kişi açlık ve salgın hastalık sonucu öldü.
1921'de, Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgaliyle Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti kuruldu ve Nisan 1921'de Güney Osetya Otonom Oblastı kurularak bu cumhuriyete bağlandı.
Gürcü-Oset çatışması
1989 yılına gelindiğinde iki taraf arasında da milliyetçiliğin yükselmesiyle ilişkilerde gerilim başladı. 1918-1920 yıllarındaki olaylar dışında iki toplum birbiriyle barış içinde yaşamıştı. İki etnik grup arasında yüksek düzeyde etkileşim ve karşılıklı evlenmeler vardı. Güney Kafkasya'daki Oset halkının varlığına ilişkin anlaşmazlıklar, çatışmanın nedenlerinden biri olmuştur.
1988 yılında Oset Halk Cephesi; Ademon Nykhas kuruldu. 1989'da Güney Osetya Konseyi, Gürcistan Yüksek Konseyi'nden "Özerk Bölge" olan statüsünün "Özerk Cumhuriyet" seviyesine yükseltilmesini istedi. Aynı yıl, Gürcistan Yüksek Konseyi, Gürcüce'yi, ülke çapında temel dil olarak ilan etti.
1990 yılında Gürcistan Yüksek Konseyi, bölgesel partileri yasaklayan bir yasayı kabul etti. Bu, Osetler tarafından Ademon Nykhas'a karşı bir hamle olarak yorumlandı ve Güney Osetya'yı Sovyetler Birliği'ne bağlı "Güney Osetya Demokratik Cumhuriyeti" olarak ilan etmelerine neden oldu. Osetler, Gürcistan parlamento seçimlerini boykot ettiler ve kendi seçimlerini düzenlediler. Zviad Gamsakhurdia yönetimindeki Gürcistan hükûmeti, seçimlerin kanunsuz olduğunu ve Aralık 1990'da Güney Osetya'nın özerkliğini tamamen kaldırdığını ilan etti.
1990 yılının sonunda savaş patlak verdi. Güney Osetya, 1922'den beri elinde bulunan özerk bölge statüsünü 1990'da kaybetti. Pek çok Güney Osetya kasabası ve başkent Tshinvali harap olurken, binden fazla kişi öldü. 100 bin Oset, Güney Osetya ve Gürcistan'daki evlerini terk ederek Kuzey Osetya'ya sığındı. 20 binden fazla Gürcü de, Güney Osetya'dan kaçarak Gürcistan'a yerleşti. Sovyet ordusu, Ocak 1991'de Mikhail Gorbaçov'un emriyle ateşkesi kolaylaştırdı. Mart ve Nisan 1991'de, Sovyet iç birliklerinin her iki taraftaki milisleri silahsızlandırdığı ve etnik gruplar arası şiddeti caydırdığı bildirildi. Zviad Gamsakhurdia, Sovyet liderliğinin Gürcistan'ı Sovyetler Birliği'nden ayrılmamaya zorlamak için Güney Oset ayrılıkçılığını teşvik ettiğini iddia etti. Gürcistan bağımsızlığını Nisan 1991'de ilan etti. Rusya müdahale ederek çatışmaları durdurdu ve 24 Haziran 1992'de, ülkenin, Osetlerin hakim olduğu bölgelerinde de facto bir yönetim kurdukları bir ateşkes antlaşması imzalandı. Güney Osetya Cumhuriyeti hiçbir ülke tarafından tanınmadı ve bölge, de jure olarak Gürcistan'a bağlı kabul edildi. Zaman zaman sınır çatışmalarına varan karşılıklı gerilimin yaşandığı bu statüko yılları, Gürcistan'ın bölgeyi tekrar ele geçirmek isteğiyle kalkıştığı 2008'deki harekâta kadar sürdü.
2008 Güney Osetya Savaşı
Gürcistan ve Rusya arasındaki gerilim Nisan 2008'de tırmanmaya başladı. 1 Ağustos 2008'de meydana gelen bomba patlaması, Gürcü barış güçlerini taşıyan bir arabayı hedef aldı. Güney Osetliler, düşmanlıkların başlamasına neden olan ve beş Gürcü askerini yaralayan bu olayı kışkırtmaktan sorumluydu. Gürcistan cumhurbaşkanı Mikheil Saakashvili, 7 Ağustos 2008 günü saat 19.00 civarında tek taraflı ateşkes ilan etti ve barış görüşmeleri için çağrıda bulundu. Ancak, Gürcü köylerine (Güney Osetya çatışma bölgesinde yer alan) yönelik artan saldırılar, kısa süre sonra Gürcü birliklerinin silah seslerine karıştı ve daha sonra Güney Cumhuriyeti'nin başkenti olarak ilan edildi.
8 Ağustos 2008 tarihinde, Gürcü kuvvetleri, bağımsızlığını ilan eden Güney Osetya topraklarına operasyon düzenlediler. Gece saatlerinden başlayarak devam eden topçu ateşi, şehrin ağır hasarına ve sivil ölümlerine yol açtı. Oset kaynaklara göre 2 bin, Rus kaynaklara göre 1600 kişi hayatını yitirdi. Gürcü birlikleri başkent Şinvali'nin çevresindeki 8 yerleşim birimini kontrol altına aldılar, iki Rus uçağı düşürdüklerini ve üç Rus askerini yaraladıklarını iddia ettiler. Rus kaynaklar ise, Barış Gücü bünyesinde görev yapan 12 askerin öldüğünü, 150'sinin yaralandığını öne sürdü. Rusya, 150 kadar tank ve zırhlı aracın bulunduğu güçlü bir birlikle Güney Osetya'ya girdi ve Gürcü ordusuyla savaşmaya başladı, bunun üzerine Gürcistan'da seferberlik ilan edildi.
Rus ordusu ve Oset milisler, Güney Osetya'da kontrolü ele geçirdi. 9 Ağustos'ta Gürcistan devlet başkanı Mihail Saakaşvili'nin yaptığı Güney Osetya'dan çekilme açıklaması üzerine Gürcistan ordusu çekilmeye başladığını bildirdi, ama bu çekilme Rusya tarafından yalanlanıp, Gürcistan'ın ateşkes önerisi reddedildi.
Rus tankları Güney Osetya sınırını geçip, güneydeki Gürcistan kenti Gori'ye girdi. Gürcü ordusunun geri çekilmesiyle Rus güçleri ve başkent Tiflis'le arasında yalnız birkaç saatlik mesafe kaldı. Gürcistan'ın ve dünya kamuoyunun endişesine rağmen Rus ordusu Tiflis'e ilerlemedi.
13 Ağustos'ta, AB Dönem Başkanı ve Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy'nin arabuluculuğuyla bir ateşkes antlaşması kaleme alındı. Bu antlaşmaya göre:
- Tüm taraflar şiddeti bırakacaktır.
- Askeri eylemler duracaktır.
- İnsani yardıma sorunsuz erişim sağlanacaktır.
- Gürcü güçleri, kalıcı konumlarına dönecektir.
- Rus güçleri çatışma çıkmadan önceki konumlarına dönecek ve Rusya, Güney Osetya sınırları içinde ilave güvenlik tedbirleri alacaktır.
17 Ağustos'ta Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev, Rus kuvvetlerinin ertesi gün Gürcistan'dan çekilmeye başlayacağını duyurdu. Rusya 26 Ağustos'ta Abhazya ve Güney Osetya'yı ayrı cumhuriyetler olarak tanıdı. Rusya'nın tanımasına cevaben, Gürcistan hükûmeti Rusya ile diplomatik ilişkilerini kesti. Rus kuvvetleri, 8 Ekim'de Abhazya ve Güney Osetya sınırındaki tampon bölgeleri terk etti ve Gürcistan'daki Avrupa Birliği İzleme Misyonu tampon bölgeler üzerinde yetkiyi devraldı. Savaştan bu yana Gürcistan, Abhazya ve Güney Osetya'nın Rus işgali altındaki Gürcü toprakları olduğunu savunmuştur.
Siyasal statü
2008 Güney Osetya savaşının ardından Rusya, Güney Osetya'yı bağımsız olarak tanıdı. Rusya tarafından bu tek taraflı tanıma, Gürcistan'ın toprak bütünlüğünün ihlali nedeniyle NATO, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı ve Avrupa Konseyi gibi Batı Blokları tarafından kınanmıştır.
Avrupa Birliği, Avrupa Konseyi, NATO ve BM üyesi pek çok ülke, Güney Osetya'nın bağımsızlığını tanımamaktadır. Pek çok ülke tarafından geçerli sayılmayan 1992'deki ilk bağımsızlık referandumundan sonra, de facto Güney Osetya Cumhuriyeti'nin ayrılıkçı hükûmeti tarafından, 12 Kasım 2006'da ikinci bir referandum düzenlendi. Tshinvali seçim otoritelerine göre halkın %95'inin katıldığı bu referandumda, seçmenlerin %99'u bağımsızlıktan yana oy kullandı. Referandum; Almanya, Avusturya, Polonya ve İsveç gibi ülkelerden gelen 34 uluslararası gözlemci tarafından 78 seçim sandığında takip edildi. Bununla beraber, sonuçlar; uluslararası kuruluşlar, BM ve Rusya tarafından, etnik Gürcü nüfusun referanduma katılmaması, Gürcistan Hükûmeti tarafından tanınmadığı müddetçe yasal kabul edilemeyeceği gerekçeleriyle geçerli sayılmadı. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı, AB ve NATO seçimleri kınadı.
Eduard Kokoity'nın Güney Osetya Cumhurbaşkanı olarak belirlendiği seçimler ve referanduma paralel olarak; Gürcistan yanlısı Güney Osetya Selamet Birliği adlı parti de, Güney Osetya'nın Gürcistan kontrolündeki bölgelerinde kendi seçim organizasyonunu düzenledi. Bölgenin Gürcü nüfusu ve bir kısım Osetler, Dimitri Sanakoyev'e destek vererek, onu alternatif Güney Osetya Cumhurbaşkanı olarak seçtiler.
Gürcistan, Nisan 2007'de, daha önce ayrılıkçı harekette yer almış Osetleri görevlendirdiği Güney Osetya Geçici Yönetimi' ni oluşturdu. Dimitri Sanakoyev, merkezi Kurta olan bu yönetimin başına getirildi.
13 Haziran 2007'de Güney Osetya'nın özerk statüsünü Gürcistan bünyesinde geliştirmek amacıyla, Gürcistan Başbakanı Zurab Noghaideli'nin başkanlığında bir konsey kuruldu. Bölgenin statüsünün, Oset toplumu içindeki tüm güçler ve toplulukların da katılımıyla, ayrıntılı bir şekilde müzakere etmek gerektiği açıklandı.
2008 Güney Osetya Savaşı'nı takiben Rusya, Güney Osetya'nın bağımsızlığını tanıdı. Bu tek taraflı tanıma, NATO ve AGİT gibi kuruluşların olduğu Batı Bloğu tarafından kınanarak, "Gürcistan'ın toprak bütünlüğüne saldırı" olarak yorumlandı. Birkaç gün sonra, Nikaragua, Güney Osetya'nın bağımsızlığını tanıyan ikinci ülke oldu. Eylül 2009'da Venezuela, Güney Osetya'yı tanıdığını ilan eden, üçüncü BM üyesiydi.
Ağustos 2008'de Güney Osetya Parlamentosu Başkan Yardımcısı Tarzan Kokoity, Cumhuriyetin yakın zamanda Rusya Federasyonu'na katılacağını, böylece Kuzey ve Güney Osetya'nın, birleşmiş bir Rusya devletinde beraber yaşayabileceğini açıkladı. Bununla beraber, dönemin cumhurbaşkanı olan Eduard Kokoity, daha sonra, Rusya'ya katılarak bağımsızlıktan vazgeçmeyeceklerini belirtti: "Birçok hayatlar pahasına kazanılmış bağımsızlığımıza hayır demeyeceğiz. Güney Osetya'nın Rusya'ya bağlanma planı yoktur."
Kasım 2009'da, Gürcistan'ın Ukrayna Temsilciliğinin yeni binası için düzenlenen açılış töreni sırasında; Gürcistan Devlet Başkanı Mihail Saakaşvili, Güney Osetya ve Abhazya sakinlerinin de bu tesisleri kullanabileceklerini açıkladı: "Sizi temin ederim dostlarım, burası sizin de evinizdir ve burada her zaman yardım ve anlayış bulabileceksiniz."
Hükümet
Anayasa'nın 46. Maddesi uyarınca, Güney Osetya Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı, devlet başkanı ve hükûmetin yürütme kolunun başıdır. RSO başkanı beş yıllığına doğrudan halk oylamasıyla seçilir. 21 Nisan 2017'den bu yana pozisyon, görevdeki Leonid Tibilov'a karşı seçimi kazanan Anatoliy Bibilov tarafından yürütülmektedir.
Ülkenin yasama organı, beş yıllığına halk oylamasıyla seçilen 34 üyeden oluşan Güney Osetya'nın tek meclisli Parlamentosudur.
Askeri Durum
Ana madde: Güney Osetya Ordusu
Güney Osetya'nın silahlı kuvvetleri 2017'de kısmen Rusya Silahlı Kuvvetlerine dahil edildi.
Nüfus
Savaşlardan önce, nüfusun kabaca üçte iksi Oset, %25-30'u ise, Gürcü'ydü. Ülkenin doğu çeyreğini oluşturan Leningor bölgesi Gürcü ağırlıklıyken batı ve merkez bölgeler Oset ağırlıklıydı. Dağlık bölge olan kuzeyde, yerleşim yoğunluğu düşüktür.
Sovyetler Birliği döneminde 1989 sayımlarına göre Osetler’in toplam nüfusu 597.802’dir
Güney Osetya yetkilileri tarafından yapılan 2015 nüfus sayımına göre, 48.146 Osetyalı (% 89.9), 3.966 Gürcü (% 7.4) ve 610 Rus olmak üzere bölgenin toplam nüfusu 53.532 idi. Bunlardan 30.432'si Tşhinvali'de yaşıyordu.
Nüfusa dair bugünkü bilgiler kesin olmamakla birlikte, 2007 yılında Güney Osetya'da, 47.000 Oset, 17.500 Gürcü olduğu tahmin ediliyor.
Etnik Grup | 1926 sayımı | 1939 sayımı | 1959 sayımı | 1970 sayımı | 1979 sayımı | 1989 sayımı | 2007 tahmini |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Osetler | 60.351 (%69,1) | 72.266 (%68,1) | 63.698 (%65,8) | 66.073 (%66,5) | 65.077 (%66,4) | 65.200 (%65,9) | 47.000 (%67,1) |
Gürcüler | 23.538 (%26,9) | 27.525 (%25,9) | 26.584 (%27,5) | 28.125 (%28,3) | 28.187 (%28,8) | 28.700 (%29) | 17.500 (%25) |
Ruslar | 157 (%0,2) | 2.111 (%2) | 2.380 (%2,5) | 1.574 (%1,6) | 2.046 (%2,1) | 2.128 (%2,1) | 2.100 (%3) |
Ermeniler | 1.374 (%1,6) | 1.537 (%1,4) | 1.555 (%1,6) | 1.254 (%1,3) | 953 (%1) | 871 (%0,9) | 900 (%1,3) |
Yahudiler | 1.739 (%2) | 1.979 (%1,9) | 1.723 (%1,8) | 1.485 (%1,5) | 654 (%0,7) | 648 (%0,7) | 650 (%0,9) |
Diğer | 216 (%0,2) | 700 (%0,7) | 867 (%0,9) | 910 (%0,9) | 1.071 (%1,1) | 1.453 (%1,5) | 1.850 (%2,6) |
Toplam | 87.375 | 106.118 | 96.807 | 99.421 | 97.988 | 99.000 | 70.000 |
Dil ve Edebiyat
Oset dili, eski Pers dili, Tatça, Afganca, Belucice, Tacikce ve Kürtçe ile birlikte Hint-Avrupa dil ailesinin İran grubuna mensup bir dil olup, fonetik ve morfolojik açıdan yaşayan diğer İran grubunu dillerinde ayrılmaktadır.
Osetler arasında birbirinden farklı İron ve Digor lehçeleri konuşulur. İron lehçesinin alt şiveleri Tuallag ve Kudayrag’dır. Digor lehçesinde ise Tagaur şivesi bulunur. İron ve Digor lehçeleri bugün hala konuşulmakta olup eğitim ve öğretim dili için de kullanılmaktadır. Osetlerin yazı dili XVII. yüzyılın sonlarına doğru Oset aydınlarınca Gürcü harflerinden uyarlanmıştır. XIX. yüzyılın sonunda ise Digorların Arap, İronların Kiril, Tuallagların Gürcü alfabesini kullandığı görülür.
Osetler 1923’te Latin alfabesine geçmiş 1939’da ise İron dili üzerine kurulu, Kiril alfabesinin kullanıldığı tek bir edebi dil kullanılmaya başlanmıştır.
Edebiyat dili daha çok İran lehçesi kullanılarak ortaya çıkmıştır. Bir halk şairi olan ve ilk şiirlerini 1899’da yayınlayan Kosta Khetegurov Oset Edebiyatı’nın kurucularından biridir.
Oset halkının yaşamını anlatan Kosta, yoksul bir kadının çocuklarıyla soğukta aç ve zor günler yaşadığını görünce yazdığı şiir Osetler arasında büyük yankı uyandırır:
“Karanlık bir keder içinde
Közler hala kızgındı.
Ağlamak bile kalbinin yükünü hafifletmiyordu.
Ve birden çocuklarına seslendi;
-Bakın fasulye pişiriyorum!
Gerçekten de pişiriyordu, fasulye yerine çakılları.”
Din
Eski dönemlerde Hutsan adlı bir Tanrı’ya inanan Osetler arasında Hristiyanlık VI. yüzyılda Gürcüler vasıtasıyla yayılmış, daha geniş ölçüde ise Rus hakimiyetinde kabul görmüştür. Osetlerin Hristiyan olmadan önceki dinleri hakkında kesin bilgiler yoktur. Diğer Kafkas halkları (Çeçen, İnguş, Çerkes) gibi Nart Efsanelerine inanan Osetlerin de eskiden bu halklar gibi bölgede hakim olan Animizme inandıkları tahmin edilmektedir. XVIII. yüzyıldan sonra Osetlerin Rus egemenliği altına girmeleriyle Ortodoks mezhebini benimsedikleri görülür.
Osetlerin Hristiyanlığa geçiş süreci AlexandreGrigoriantz tarafından şöyle anlatılır: “Bu ülkede çok yaygın bir adete göre St.Andre vaazlar vermek üzere Gürcistan’a geldi. Vachoucht’un belirttiği 5. Yüzyıl tarihli bir metne göre St.Andre havarileriyle birlikte insanları eğiterek ve mucizeler yaratarak kentten kente, köyden köye dolaşmaktaydı. Böylece Gürcistan’a vardılar ve havarilerin vaazlarını kabul etmiş bir kadının hüküm sürdüğü Svanlar ülkesine vardılar. Sonra St.Andre ve SimeonOsetler ülkesine gittiler. Burada birçok kişinin dilini değiştirip vaftiz ettikten sonra Abhazya’ya gidip girdiler. Sivastopol kentine vardılar, Tanrının adıyla oraya da hristiyanlığı yaydılar.”
Osetler, 932’de İslamiyet’e girmeye başlamışlarsa da XVI ve XVII. yüzyıllarda Kabartay’a komşu olan Müslümanların etkisiyle İslamiyet’i benimsemeye başlamışlardır. Özellikle Mürid Savaşları sırasında halk bu yeni dine daha fazla rağbet göstermiştir. Bugün Osetler arasında Hristiyanların %60-70 civarı, Müslümanların ise %20-25 civarı olduğu tahmin edilmektedir. Daha çok Kuzeydeki Osetler arasında İslamiyet inancı görülürken güneydeki Osetler Hristiyanlık dinine mensuptur.
Doğu Ortodoks Hristiyanlığı Güney Osetya'da Osetliler, Gürcüler ve Ruslar tarafından uygulanan başlıca dindir.
Ekonomi
Güney Osetya'nın ekonomisi esas olarak tarıma dayanır. Buna rağmen, Güney Osetya'nın topraklarının sadece %10'undan azı ekilmektedir. Tahıllar, meyveler ve asmalar başlıca tarım ürünleridir. Ormancılık ve büyükbaş hayvan endüstrileri de sürdürülmektedir. Özellikle başkent Tshinvali çevresinde bir dizi endüstriyel tesis mevcuttur. 1990'lardaki savaşın ardından Güney Osetya ekonomik olarak zor durumda kalmıştır. Güney Osetya'da nüfusun çoğunluğu geçimlik tarımla hayatını sürdürmektedir.
Güney Osetya'nın sahip olduğu neredeyse tek önemli varlık, Rusya ve Gürcistan'ı birbirine bağlamak için kullanılan Roki Tüneli'nin kontrolüdür.
Devlet Başkanı Eduard Kokoity, ülkesinin ciddi şekilde Rusya' nın ekonomik yardımına bağlı olduğunu kabul etmiştir.
2008 Güney Osetya savaşından önce Güney Osetya'nın endüstrisi, 2006'da toplam 61,6 milyon ruble üretim yapan 22 küçük fabrikadan oluşuyordu. Oysa 2007'de sadece 7 fabrika çalışıyordu.
Mart 2009'da, üretim tesislerinin çoğunun atıl durumda olduğu ve onarıma ihtiyaç duyduğu bildirildi. Başarılı fabrikalarda bile işçi sıkıntısı, borçlu ve işletme sermayesi sıkıntısı vardı. En büyük yerel işletmelerden biri 130 çalışanı olan Emalprovod fabrikasıdır.
Güney Osetya yetkilileri yerel un üretimini artırmak ve böylece un ithalatına olan ihtiyacı azaltarak finansmanı iyileştirmeyi planlıyordu. Bu amaçla buğday ekilen alan 2008 yılında on kat artırılarak 130 hektardan 1.500 hektara çıkarılmıştır. 2008 yılındaki buğday hasadının 2.500 ton tahıl olması bekleniyordu. Güney Osetya Tarım Bakanlığı da 2008'de bazı traktörler ithal etti ve 2009'da daha fazla tarım makinesi teslim edilmesini bekliyordu.
Rusya 2008'de Güney Osetya'nın restorasyonu için 10 milyar Ruble harcamayı planladı. Ekonomi şu anda Rusya'dan gelen fonlara bağımlı haldedir.
Güney Osetya Yönetimi 2017'de GSYİH'sının yaklaşık 0.1 milyar ABD doları olduğunu tahmin etmiştir.
İklim
Güney Osetya'nın iklimi, Doğu'dan gelen subtropikal iklimden ve Batı'dan gelen Akdeniz ikliminden etkilenir. Büyük Kafkasya bölgesi, kuzeyden gelen soğuk havaya karşı bir bariyer görevi görerek yerel iklimi ılımlı hale getirir, böylece çok yükseklerde bile, Kuzey Kafkasya'dakinden daha ılıman bir iklim oluşur.
Güney Osetya'daki iklim bölgeleri, Karadeniz'e olan uzaklık ve rakıma göre belirlenir. Doğu Gürcistan ovaları, daha karasal bir iklim sağlayan dağlarla Karadeniz'in etkisinden korunmaktadır. Etekler ve dağlık alanlar (Büyük Kafkas Dağları dahil) serin, yağışlı yazlar ve karlı kışlar yaşar ve birçok bölgede kar örtüsü genellikle iki metreyi geçer. Karadeniz'den Güney Osetya'nın batısına nemli hava kütlelerinin nüfuzu genellikle Likhi sıradağları tarafından engellenir. Güney Osetya'da yılın en yağışlı dönemleri genellikle ilkbahar ve sonbahar aylarında meydana gelirken, kış ve yaz ayları en kurak aylar olma eğilimindedir. Yükseklik, 1.500 metrenin üzerindeki iklim koşullarının alçakta kalan alanlardan önemli ölçüde daha soğuk olduğu Güney Osetya'da önemli bir rol oynar. 2.000 metrenin üzerinde olan bölgeler, yaz aylarında bile sık sık don yaşar.
Güney Osetya'da Ocak ayında ortalama sıcaklık +4 santigrat derece civarında ve Temmuz ayında ortalama sıcaklık +20.3 santigrat derece civarındadır. Güney Osetya'da yıllık ortalama yağış 598 milimetre civarındadır. Genel olarak, Güney Osetya'nın çoğunda yaz sıcaklıkları ortalama 20 °C (68 °F) ile 24 °C (75.2 °F) ve kış sıcaklıkları ortalama 2 °C (35.6 °F) ile 4 °C (39.2 °F) arasındadır. Nem nispeten düşüktür ve Güney Osetya'da yağış, yılda ortalama 500 ile 800 mm (19,7 ile 31,5 inç) arasındadır. Çayırlık ve yayla bölgeleri farklı mikro iklimlere sahiptir. Yüksek rakımlarda yağışlar bazen Gürcistan'ın doğu ovalarına göre iki kat daha fazladır. Çayır alanlar yaklaşık 2.100 m'de (6.890 ft) başlar ve 3.600 m'nin (11.811 ft) üzerinde kar ve buz yıl boyunca mevcuttur.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Temmuz 2019.
- ^ . 24 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2019.
- ^ a b
İlk tur oylamaya, Osetlerin Rusça'nın Güney Osetya'nın ikinci resmi dili olup olmayacağına karar verecekleri bir referandum eşlik etti. Seçmenlerin yaklaşık yüzde 85'i referanduma destek verdi.
- ^ "Unrecognized states: South Ossetia" (Rusça). 28 Ocak 2014. 5 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mayıs 2014.
- ^ . 13 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2016.
- ^ . 13 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2018.
- ^ . 20 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2020.
- ^ "Güney Osetya 'Alanya' olmayı oylayacak". Anadolu Ajansı. 8 Nisan 2017. 15 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ekim 2020.
- ^ remizov@ier.kyiv.ua. . 3dcftas.eu (İngilizce). 18 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2020.
- ^ David Lane, "Soviet Society Under Perestroika" (İngilizce). Routledge, Londra ve Newyork. 1992. s. 224.
- ^ Donaldson, Robert H.; Nogee, Joseph L.; Nadkarni, Vidya (18 Aralık 2014). "The Foreign Policy of Russia". doi:10.4324/9781315699769.
- ^ King, Charles (2004). "A Rose among Thorns: Georgia Makes Good". Foreign Affairs. 83 (2): 13. doi:10.2307/20033899. ISSN 0015-7120.
- ^ . 3 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2017.
- ^ Et'nosebi Sak'art'veloši. Basilaia, Merab,, ბასილაია, მერაბ,. T'bilisi. ISBN . OCLC 890630254.
- ^ G. Osetya kısa tarihçe 10 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Kafkas Vakfı
- ^ "Ethnic tensions: War in the Caucasus is Stalin's legacy". The Independent (İngilizce). 22 Ekim 2011. 1 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Aralık 2020.
- ^ a b Coene, Frederik : Caucasus An introduction (İngilizce). Routledge. s. 40.
- ^ . RadioFreeEurope/RadioLiberty (İngilizce). 5 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2020.
- ^ . Jamestown (İngilizce). 10 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2020.
- ^ . 13 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2008.
- ^ . 12 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2008.
- ^ Gürcüler hala Güney Osetya'da 11 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Habertürk
- ^ Gürcistanın çekilmesi 22 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . İnternethaber
- ^ Tanklar Tiflis Yolunda
- ^ Ateşkes için mutabakat sağlandı 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Ajans Kafkas
- ^ Kafkasya'da Ateşkes 31 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . haberturk.com
- ^ Kunkle, Fredrick (18 Ağustos 2008). "Bush, European Leaders Urge Quick Withdrawal From Georgia" (İngilizce). ISSN 0190-8286. 14 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Aralık 2020.
- ^ . web.archive.org. 2 Eylül 2008. 2 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2020.
- ^ "Georgia breaks ties with Russia" (İngilizce). 29 Ağustos 2008. 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Aralık 2020.
- ^ . web.archive.org. 12 Ekim 2008. 12 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2020.
- ^ . web.archive.org. 3 Eylül 2008. 3 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2020.
- ^ . web.archive.org. 3 Eylül 2008. 3 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2020.
- ^ . www.earthtimes.org. 20 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2020.
- ^ "West condemns Russia over Georgia" (İngilizce). 26 Ağustos 2008. 4 Eylül 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Aralık 2020.
- ^ . web.archive.org. 7 Haziran 2011. 7 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2020.
- ^ . web.archive.org. 7 Haziran 2011. 7 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2020.
- ^ . web.archive.org. 7 Haziran 2011. 7 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2020.
- ^ . Institute for War and Peace Reporting (İngilizce). 5 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2020.
- ^ . web.archive.org. 22 Temmuz 2011. 22 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2020.
- ^ . ТАСС. 1 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2020.
- ^ a b c Saydam, Abdullah: “Osetler”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Cilt 33. 2007. s. 437.
- ^ a b Grigoriantz, Alexandre: "Kafkasya Halkları Tarihi Ve Etnografik Bir Sentez". Sabah Kitapları, İstanbul. 1999. s. 156.
- ^ a b Saltık, Turabi: "Tarihsel Mücadele Sürecinde Adığeler, Abhazlar, Alanlar (Osetinler), Çeçenler". Berfin Yayınları, İstanbul. Ocak 2000. s. s. 137.
- ^ Узел, Кавказский. . Кавказский Узел. 26 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2020.
- ^ "South Ossetia profile - Facts". BBC News (İngilizce). 12 Mart 2015. 23 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Aralık 2020.
- ^ a b c d Delyagin, Mikhail (Mart 2009). . Russia in Global Affairs (İngilizce). 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ Vartanyan, Olesya; Barry, Ellen (18 Mart 2014). "If History Is a Guide, Crimeans' Celebration May Be Short-Lived (Published 2014)". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 3 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ . investrso.su (Rusça). 28 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
Dış bağlantılar
- Güney Osetya neresi? 5 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Güney Osetya: Savaşın yetim tarafı 4 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Guney Osetya Osetce Hussar Iryston Hussar Ireston Gurcuce სამხრეთ ოსეთი Samhreti Oseti Rusca Yuzhnaya Osetiya Yujnaya Osetiya veya Nisan 2017 tarihinde kabul edilen resmi adiyla Guney Osetya Cumhuriyeti Alanya DevletiKafkaslarin guneyinde ihtilafli bolge ve kismen taninmis devlet Sovyetler Birligi ne bagli Gurcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bunyesinde kurulmus Guney Osetya Otonom Oblasti topraklarinda yer alir Guney Osetya Cumhuriyeti Alanya DevletiRespublikӕ Hussar Iryston Paddzahad Allonston Osetce Respublike Hussar Ireston Paddzahad Allonstonცხინვალის რეგიონი Gurcuce Tshinvalis regioniRespublika Yuzhnaya Osetiya Gosudarstvo Alaniya Rusca Respublika Yujnaya Osetiya Gosudarstvo AlaniyaBayrak ArmaMilli marsBaskent veTshinvaliResmi dil ler OsetceRuscaTaninan bolgesel dil ler GurcuceDemonimOset OsetyaliHukumetUniter yari baskanlik cumhuriyeti Devlet BaskaniAlan Gagloyev BasbakanKonstantin DzhussoevYasama organiGurcistan dan bagimsizlik SSCB nin bir parcasi olarak kurulus20 Eylul 1990 Devlet bagimsizligi yasasi21 Aralik 1991 Taninma26 Agustos 2008 kisitli Yuzolcumu Toplam3 900 km2 Su onemsizNufus 2015 tahmini53 532 212 Yogunluk13 7 km2GSYIH nominal 2017 tahmini ToplamUS 0 1 milyar Kisi basinaUS 2 000Para birimiRus Rublesi RUB Zaman dilimiUTC 3Trafik akisisagTelefon kodu 995 34Guney Osetyanin Konumu Resmen belirtilen nufusu 53 000 dir ancak diger kaynaklar Rus Kafkasya nin guneyinde 3 900 km lik bir alanda yasayan ve 30 000 i Tshinvali de yasayan 26 000 ila 39 000 arasinda daha dusuk bir sayi oldugunu gostermektedir Bolge hem Gurcistan hem de tarafsizlik gerekli goruldugunde uluslararasi organizasyonlar tarafindan gayriresmi olarak yasal olarak tanimlanmamis Tskhinvali Bolgesi olarak anilir 1922 de kurulan Guney Osetya Ozerk Bolgesi 1991 de Gurcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti nden bagimsizligini ilan etti Guney Osetyalilar 1991 yilinda Gurcistan dan bagimsizlik ilan ederek bolgeye Guney Osetya Cumhuriyeti adini verdiler Gurcistan hukumetinin cevabi Guney Osetya nin ozerkligini kaldirarak bolgeyi gucle geri almaya calismak oldu Bu durum 1991 1992 Guney Osetya Savasi na yol acti Gurcistan 2004 ve 2008 yillarinda iki defa daha guc kullanarak bolgeyi ele gecirmeye calisti Son catismalarin yasandigi 2008 Guney Osetya Savasi sonunda Oset ve Rus gucleri bolge uzerinde tam kontrolu ele gecirerek bolgenin de facto bagimsizligini sagladilar 2008 Guney Osetya Savasi sonrasi gecen surecte Rusya Venezuela Nikaragua Nauru ve Tuvalu belirli araliklarla Guney Osetya yi bagimsiz bir devlet olarak tanidilar Tuvalu 2011 yilinda tanidigi bagimsizligi Gurcistan ile 2014 yilinda imzaladigi ikili anlasmalar kapsaminda geri cekerek bolgenin Gurcistan in bir parcasi oldugu beyan etmistir Gurcistan Guney Osetya yi bir politik kavram olarak tanimiyor ve topraklarinin cogunu Rusya tarafindan isgale ugramis Gurcistan egemenligindeki Sida Kartli bolgesi olarak kabul ediyor Tarih19 yuzyilin baslarinda Kafkasya bolgesini gosteren tarihi Rus haritasiJ H Colton tarafindan yapilan tarihi haritadan bir parca Harita 1856 yilinda Kafkasya bolgesini gostermektedir Gunumuzde sozde Guney Osetya Gurcistan ve Imereti de bulunmakta Gunumuz Kuzey Osetya si yaklasik olarak Ossia ya karsilik gelmekte 1921 de Gurcistan Demokratik Cumhuriyeti 1918 1921 1922 de tarihi Gurcu bolgelerinde Guney Osetya Ozerk Oblasti nin olusturulmasi1922 de Guney Osetya Ozerk Oblasti nin haritasiOrta Cag ve Rusya Imparatorlugu Osetlerin bir Sarmat kabilesi olan Alanlarin devami oldugu dusunulur Alanlarin bir kismi 13 yuzyildaki Mogol istilalari sirasinda Kafkas Daglarinin guneyine gecerek bugunku Guney Osetya ya yerlestiler 1299 da Gori Mogollarin Kuzey Kafkasya daki asil vatanlarini fethetmesinden kacan Alan kabileleri tarafindan ele gecirildi Gurcu krali V George 1320 de kasabayi kurtararak Alanlar i Kafkas daglarina geri puskurttu 15 yuzyildan 19 yuzyildaki Rus isgaline gelene kadar Guney Osetya topraklarinin onemli bir kismi Gurcu Machabeli prenslerinin mulku sayiliyordu 17 yuzyilda Kabardey prenslerinin baskisiyla Osetliler Kuzey Kafkasya dan Gurcistan a ikinci bir goc dalgasi baslattilar Guney Kafkasya nin daglik bolgelerine goc eden Oset koyluleri genellikle Gurcu feodal beylerinin topraklarina yerlestiler Rus Carligi nin isgaliyle 1801 yilinda Guney Osetya Rus Carligi na katilmis oldu Gurcu bolgelerine Oset gocu Gurcistan in Rus Imparatorlugunun bir parcasi oldugu 19 ve 20 yuzyillarda da devam etti Ekim Devrimi ni izleyen yillarda Gurcu Mensevik yonetiminin Rus Bolseviklerle isbirligi yapmakla sucladigi Osetler bagimsiz bir bolge kurma istegiyle pek cok isyan cikardilar 1920 de Gurcu ordu guclerinin isyanlari bastirmak amaciyla Tshinvali ye girmesi kanli olaylara yol acti Oset tarafinin iddialarina gore 5 bin kisi olduruldu 13 binden fazla kisi aclik ve salgin hastalik sonucu oldu 1921 de Kizil Ordu nun Gurcistan i isgaliyle Gurcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti kuruldu ve Nisan 1921 de Guney Osetya Otonom Oblasti kurularak bu cumhuriyete baglandi Gurcu Oset catismasi 1989 yilina gelindiginde iki taraf arasinda da milliyetciligin yukselmesiyle iliskilerde gerilim basladi 1918 1920 yillarindaki olaylar disinda iki toplum birbiriyle baris icinde yasamisti Iki etnik grup arasinda yuksek duzeyde etkilesim ve karsilikli evlenmeler vardi Guney Kafkasya daki Oset halkinin varligina iliskin anlasmazliklar catismanin nedenlerinden biri olmustur 1988 yilinda Oset Halk Cephesi Ademon Nykhas kuruldu 1989 da Guney Osetya Konseyi Gurcistan Yuksek Konseyi nden Ozerk Bolge olan statusunun Ozerk Cumhuriyet seviyesine yukseltilmesini istedi Ayni yil Gurcistan Yuksek Konseyi Gurcuce yi ulke capinda temel dil olarak ilan etti 1990 yilinda Gurcistan Yuksek Konseyi bolgesel partileri yasaklayan bir yasayi kabul etti Bu Osetler tarafindan Ademon Nykhas a karsi bir hamle olarak yorumlandi ve Guney Osetya yi Sovyetler Birligi ne bagli Guney Osetya Demokratik Cumhuriyeti olarak ilan etmelerine neden oldu Osetler Gurcistan parlamento secimlerini boykot ettiler ve kendi secimlerini duzenlediler Zviad Gamsakhurdia yonetimindeki Gurcistan hukumeti secimlerin kanunsuz oldugunu ve Aralik 1990 da Guney Osetya nin ozerkligini tamamen kaldirdigini ilan etti 1990 yilinin sonunda savas patlak verdi Guney Osetya 1922 den beri elinde bulunan ozerk bolge statusunu 1990 da kaybetti Pek cok Guney Osetya kasabasi ve baskent Tshinvali harap olurken binden fazla kisi oldu 100 bin Oset Guney Osetya ve Gurcistan daki evlerini terk ederek Kuzey Osetya ya sigindi 20 binden fazla Gurcu de Guney Osetya dan kacarak Gurcistan a yerlesti Sovyet ordusu Ocak 1991 de Mikhail Gorbacov un emriyle ateskesi kolaylastirdi Mart ve Nisan 1991 de Sovyet ic birliklerinin her iki taraftaki milisleri silahsizlandirdigi ve etnik gruplar arasi siddeti caydirdigi bildirildi Zviad Gamsakhurdia Sovyet liderliginin Gurcistan i Sovyetler Birligi nden ayrilmamaya zorlamak icin Guney Oset ayrilikciligini tesvik ettigini iddia etti Gurcistan bagimsizligini Nisan 1991 de ilan etti Rusya mudahale ederek catismalari durdurdu ve 24 Haziran 1992 de ulkenin Osetlerin hakim oldugu bolgelerinde de facto bir yonetim kurduklari bir ateskes antlasmasi imzalandi Guney Osetya Cumhuriyeti hicbir ulke tarafindan taninmadi ve bolge de jure olarak Gurcistan a bagli kabul edildi Zaman zaman sinir catismalarina varan karsilikli gerilimin yasandigi bu statuko yillari Gurcistan in bolgeyi tekrar ele gecirmek istegiyle kalkistigi 2008 deki harekata kadar surdu 2008 Guney Osetya Savasi Gurcistan ve Rusya arasindaki gerilim Nisan 2008 de tirmanmaya basladi 1 Agustos 2008 de meydana gelen bomba patlamasi Gurcu baris guclerini tasiyan bir arabayi hedef aldi Guney Osetliler dusmanliklarin baslamasina neden olan ve bes Gurcu askerini yaralayan bu olayi kiskirtmaktan sorumluydu Gurcistan cumhurbaskani Mikheil Saakashvili 7 Agustos 2008 gunu saat 19 00 civarinda tek tarafli ateskes ilan etti ve baris gorusmeleri icin cagrida bulundu Ancak Gurcu koylerine Guney Osetya catisma bolgesinde yer alan yonelik artan saldirilar kisa sure sonra Gurcu birliklerinin silah seslerine karisti ve daha sonra Guney Cumhuriyeti nin baskenti olarak ilan edildi 8 Agustos 2008 tarihinde Gurcu kuvvetleri bagimsizligini ilan eden Guney Osetya topraklarina operasyon duzenlediler Gece saatlerinden baslayarak devam eden topcu atesi sehrin agir hasarina ve sivil olumlerine yol acti Oset kaynaklara gore 2 bin Rus kaynaklara gore 1600 kisi hayatini yitirdi Gurcu birlikleri baskent Sinvali nin cevresindeki 8 yerlesim birimini kontrol altina aldilar iki Rus ucagi dusurduklerini ve uc Rus askerini yaraladiklarini iddia ettiler Rus kaynaklar ise Baris Gucu bunyesinde gorev yapan 12 askerin oldugunu 150 sinin yaralandigini one surdu Rusya 150 kadar tank ve zirhli aracin bulundugu guclu bir birlikle Guney Osetya ya girdi ve Gurcu ordusuyla savasmaya basladi bunun uzerine Gurcistan da seferberlik ilan edildi Rus ordusu ve Oset milisler Guney Osetya da kontrolu ele gecirdi 9 Agustos ta Gurcistan devlet baskani Mihail Saakasvili nin yaptigi Guney Osetya dan cekilme aciklamasi uzerine Gurcistan ordusu cekilmeye basladigini bildirdi ama bu cekilme Rusya tarafindan yalanlanip Gurcistan in ateskes onerisi reddedildi Rus tanklari Guney Osetya sinirini gecip guneydeki Gurcistan kenti Gori ye girdi Gurcu ordusunun geri cekilmesiyle Rus gucleri ve baskent Tiflis le arasinda yalniz birkac saatlik mesafe kaldi Gurcistan in ve dunya kamuoyunun endisesine ragmen Rus ordusu Tiflis e ilerlemedi 13 Agustos ta AB Donem Baskani ve Fransa Cumhurbaskani Nicolas Sarkozy nin arabuluculuguyla bir ateskes antlasmasi kaleme alindi Bu antlasmaya gore Tum taraflar siddeti birakacaktir Askeri eylemler duracaktir Insani yardima sorunsuz erisim saglanacaktir Gurcu gucleri kalici konumlarina donecektir Rus gucleri catisma cikmadan onceki konumlarina donecek ve Rusya Guney Osetya sinirlari icinde ilave guvenlik tedbirleri alacaktir 17 Agustos ta Rusya Devlet Baskani Dimitri Medvedev Rus kuvvetlerinin ertesi gun Gurcistan dan cekilmeye baslayacagini duyurdu Rusya 26 Agustos ta Abhazya ve Guney Osetya yi ayri cumhuriyetler olarak tanidi Rusya nin tanimasina cevaben Gurcistan hukumeti Rusya ile diplomatik iliskilerini kesti Rus kuvvetleri 8 Ekim de Abhazya ve Guney Osetya sinirindaki tampon bolgeleri terk etti ve Gurcistan daki Avrupa Birligi Izleme Misyonu tampon bolgeler uzerinde yetkiyi devraldi Savastan bu yana Gurcistan Abhazya ve Guney Osetya nin Rus isgali altindaki Gurcu topraklari oldugunu savunmustur Siyasal statu2008 Guney Osetya savasinin ardindan Rusya Guney Osetya yi bagimsiz olarak tanidi Rusya tarafindan bu tek tarafli tanima Gurcistan in toprak butunlugunun ihlali nedeniyle NATO Avrupa Guvenlik ve Isbirligi Teskilati ve Avrupa Konseyi gibi Bati Bloklari tarafindan kinanmistir Avrupa Birligi Avrupa Konseyi NATO ve BM uyesi pek cok ulke Guney Osetya nin bagimsizligini tanimamaktadir Pek cok ulke tarafindan gecerli sayilmayan 1992 deki ilk bagimsizlik referandumundan sonra de facto Guney Osetya Cumhuriyeti nin ayrilikci hukumeti tarafindan 12 Kasim 2006 da ikinci bir referandum duzenlendi Tshinvali secim otoritelerine gore halkin 95 inin katildigi bu referandumda secmenlerin 99 u bagimsizliktan yana oy kullandi Referandum Almanya Avusturya Polonya ve Isvec gibi ulkelerden gelen 34 uluslararasi gozlemci tarafindan 78 secim sandiginda takip edildi Bununla beraber sonuclar uluslararasi kuruluslar BM ve Rusya tarafindan etnik Gurcu nufusun referanduma katilmamasi Gurcistan Hukumeti tarafindan taninmadigi muddetce yasal kabul edilemeyecegi gerekceleriyle gecerli sayilmadi Avrupa Guvenlik ve Isbirligi Teskilati AB ve NATO secimleri kinadi Eduard Kokoity nin Guney Osetya Cumhurbaskani olarak belirlendigi secimler ve referanduma paralel olarak Gurcistan yanlisi Guney Osetya Selamet Birligi adli parti de Guney Osetya nin Gurcistan kontrolundeki bolgelerinde kendi secim organizasyonunu duzenledi Bolgenin Gurcu nufusu ve bir kisim Osetler Dimitri Sanakoyev e destek vererek onu alternatif Guney Osetya Cumhurbaskani olarak sectiler Gurcistan Nisan 2007 de daha once ayrilikci harekette yer almis Osetleri gorevlendirdigi Guney Osetya Gecici Yonetimi ni olusturdu Dimitri Sanakoyev merkezi Kurta olan bu yonetimin basina getirildi 13 Haziran 2007 de Guney Osetya nin ozerk statusunu Gurcistan bunyesinde gelistirmek amaciyla Gurcistan Basbakani Zurab Noghaideli nin baskanliginda bir konsey kuruldu Bolgenin statusunun Oset toplumu icindeki tum gucler ve topluluklarin da katilimiyla ayrintili bir sekilde muzakere etmek gerektigi aciklandi 2008 Guney Osetya Savasi ni takiben Rusya Guney Osetya nin bagimsizligini tanidi Bu tek tarafli tanima NATO ve AGIT gibi kuruluslarin oldugu Bati Blogu tarafindan kinanarak Gurcistan in toprak butunlugune saldiri olarak yorumlandi Birkac gun sonra Nikaragua Guney Osetya nin bagimsizligini taniyan ikinci ulke oldu Eylul 2009 da Venezuela Guney Osetya yi tanidigini ilan eden ucuncu BM uyesiydi Agustos 2008 de Guney Osetya Parlamentosu Baskan Yardimcisi Tarzan Kokoity Cumhuriyetin yakin zamanda Rusya Federasyonu na katilacagini boylece Kuzey ve Guney Osetya nin birlesmis bir Rusya devletinde beraber yasayabilecegini acikladi Bununla beraber donemin cumhurbaskani olan Eduard Kokoity daha sonra Rusya ya katilarak bagimsizliktan vazgecmeyeceklerini belirtti Bircok hayatlar pahasina kazanilmis bagimsizligimiza hayir demeyecegiz Guney Osetya nin Rusya ya baglanma plani yoktur Kasim 2009 da Gurcistan in Ukrayna Temsilciliginin yeni binasi icin duzenlenen acilis toreni sirasinda Gurcistan Devlet Baskani Mihail Saakasvili Guney Osetya ve Abhazya sakinlerinin de bu tesisleri kullanabileceklerini acikladi Sizi temin ederim dostlarim burasi sizin de evinizdir ve burada her zaman yardim ve anlayis bulabileceksiniz HukumetAnayasa nin 46 Maddesi uyarinca Guney Osetya Cumhuriyeti Cumhurbaskani devlet baskani ve hukumetin yurutme kolunun basidir RSO baskani bes yilligina dogrudan halk oylamasiyla secilir 21 Nisan 2017 den bu yana pozisyon gorevdeki Leonid Tibilov a karsi secimi kazanan Anatoliy Bibilov tarafindan yurutulmektedir Ulkenin yasama organi bes yilligina halk oylamasiyla secilen 34 uyeden olusan Guney Osetya nin tek meclisli Parlamentosudur Askeri DurumAna madde Guney Osetya Ordusu Guney Osetya nin silahli kuvvetleri 2017 de kismen Rusya Silahli Kuvvetlerine dahil edildi NufusSavaslardan once nufusun kabaca ucte iksi Oset 25 30 u ise Gurcu ydu Ulkenin dogu ceyregini olusturan Leningor bolgesi Gurcu agirlikliyken bati ve merkez bolgeler Oset agirlikliydi Daglik bolge olan kuzeyde yerlesim yogunlugu dusuktur Sovyetler Birligi doneminde 1989 sayimlarina gore Osetler in toplam nufusu 597 802 dir Guney Osetya yetkilileri tarafindan yapilan 2015 nufus sayimina gore 48 146 Osetyali 89 9 3 966 Gurcu 7 4 ve 610 Rus olmak uzere bolgenin toplam nufusu 53 532 idi Bunlardan 30 432 si Tshinvali de yasiyordu Nufusa dair bugunku bilgiler kesin olmamakla birlikte 2007 yilinda Guney Osetya da 47 000 Oset 17 500 Gurcu oldugu tahmin ediliyor Etnik Grup 1926 sayimi 1939 sayimi 1959 sayimi 1970 sayimi 1979 sayimi 1989 sayimi 2007 tahminiOsetler 60 351 69 1 72 266 68 1 63 698 65 8 66 073 66 5 65 077 66 4 65 200 65 9 47 000 67 1 Gurculer 23 538 26 9 27 525 25 9 26 584 27 5 28 125 28 3 28 187 28 8 28 700 29 17 500 25 Ruslar 157 0 2 2 111 2 2 380 2 5 1 574 1 6 2 046 2 1 2 128 2 1 2 100 3 Ermeniler 1 374 1 6 1 537 1 4 1 555 1 6 1 254 1 3 953 1 871 0 9 900 1 3 Yahudiler 1 739 2 1 979 1 9 1 723 1 8 1 485 1 5 654 0 7 648 0 7 650 0 9 Diger 216 0 2 700 0 7 867 0 9 910 0 9 1 071 1 1 1 453 1 5 1 850 2 6 Toplam 87 375 106 118 96 807 99 421 97 988 99 000 70 000Dil ve EdebiyatOset dili eski Pers dili Tatca Afganca Belucice Tacikce ve Kurtce ile birlikte Hint Avrupa dil ailesinin Iran grubuna mensup bir dil olup fonetik ve morfolojik acidan yasayan diger Iran grubunu dillerinde ayrilmaktadir Osetler arasinda birbirinden farkli Iron ve Digor lehceleri konusulur Iron lehcesinin alt siveleri Tuallag ve Kudayrag dir Digor lehcesinde ise Tagaur sivesi bulunur Iron ve Digor lehceleri bugun hala konusulmakta olup egitim ve ogretim dili icin de kullanilmaktadir Osetlerin yazi dili XVII yuzyilin sonlarina dogru Oset aydinlarinca Gurcu harflerinden uyarlanmistir XIX yuzyilin sonunda ise Digorlarin Arap Ironlarin Kiril Tuallaglarin Gurcu alfabesini kullandigi gorulur Osetler 1923 te Latin alfabesine gecmis 1939 da ise Iron dili uzerine kurulu Kiril alfabesinin kullanildigi tek bir edebi dil kullanilmaya baslanmistir Edebiyat dili daha cok Iran lehcesi kullanilarak ortaya cikmistir Bir halk sairi olan ve ilk siirlerini 1899 da yayinlayan Kosta Khetegurov Oset Edebiyati nin kurucularindan biridir Oset halkinin yasamini anlatan Kosta yoksul bir kadinin cocuklariyla sogukta ac ve zor gunler yasadigini gorunce yazdigi siir Osetler arasinda buyuk yanki uyandirir Karanlik bir keder icinde Kozler hala kizgindi Aglamak bile kalbinin yukunu hafifletmiyordu Ve birden cocuklarina seslendi Bakin fasulye pisiriyorum Gercekten de pisiriyordu fasulye yerine cakillari DinEski donemlerde Hutsan adli bir Tanri ya inanan Osetler arasinda Hristiyanlik VI yuzyilda Gurculer vasitasiyla yayilmis daha genis olcude ise Rus hakimiyetinde kabul gormustur Osetlerin Hristiyan olmadan onceki dinleri hakkinda kesin bilgiler yoktur Diger Kafkas halklari Cecen Ingus Cerkes gibi Nart Efsanelerine inanan Osetlerin de eskiden bu halklar gibi bolgede hakim olan Animizme inandiklari tahmin edilmektedir XVIII yuzyildan sonra Osetlerin Rus egemenligi altina girmeleriyle Ortodoks mezhebini benimsedikleri gorulur Osetlerin Hristiyanliga gecis sureci AlexandreGrigoriantz tarafindan soyle anlatilir Bu ulkede cok yaygin bir adete gore St Andre vaazlar vermek uzere Gurcistan a geldi Vachoucht un belirttigi 5 Yuzyil tarihli bir metne gore St Andre havarileriyle birlikte insanlari egiterek ve mucizeler yaratarak kentten kente koyden koye dolasmaktaydi Boylece Gurcistan a vardilar ve havarilerin vaazlarini kabul etmis bir kadinin hukum surdugu Svanlar ulkesine vardilar Sonra St Andre ve SimeonOsetler ulkesine gittiler Burada bircok kisinin dilini degistirip vaftiz ettikten sonra Abhazya ya gidip girdiler Sivastopol kentine vardilar Tanrinin adiyla oraya da hristiyanligi yaydilar Osetler 932 de Islamiyet e girmeye baslamislarsa da XVI ve XVII yuzyillarda Kabartay a komsu olan Muslumanlarin etkisiyle Islamiyet i benimsemeye baslamislardir Ozellikle Murid Savaslari sirasinda halk bu yeni dine daha fazla ragbet gostermistir Bugun Osetler arasinda Hristiyanlarin 60 70 civari Muslumanlarin ise 20 25 civari oldugu tahmin edilmektedir Daha cok Kuzeydeki Osetler arasinda Islamiyet inanci gorulurken guneydeki Osetler Hristiyanlik dinine mensuptur Dogu Ortodoks Hristiyanligi Guney Osetya da Osetliler Gurculer ve Ruslar tarafindan uygulanan baslica dindir EkonomiGuney Osetya nin ekonomisi esas olarak tarima dayanir Buna ragmen Guney Osetya nin topraklarinin sadece 10 undan azi ekilmektedir Tahillar meyveler ve asmalar baslica tarim urunleridir Ormancilik ve buyukbas hayvan endustrileri de surdurulmektedir Ozellikle baskent Tshinvali cevresinde bir dizi endustriyel tesis mevcuttur 1990 lardaki savasin ardindan Guney Osetya ekonomik olarak zor durumda kalmistir Guney Osetya da nufusun cogunlugu gecimlik tarimla hayatini surdurmektedir Guney Osetya nin sahip oldugu neredeyse tek onemli varlik Rusya ve Gurcistan i birbirine baglamak icin kullanilan Roki Tuneli nin kontroludur Devlet Baskani Eduard Kokoity ulkesinin ciddi sekilde Rusya nin ekonomik yardimina bagli oldugunu kabul etmistir 2008 Guney Osetya savasindan once Guney Osetya nin endustrisi 2006 da toplam 61 6 milyon ruble uretim yapan 22 kucuk fabrikadan olusuyordu Oysa 2007 de sadece 7 fabrika calisiyordu Mart 2009 da uretim tesislerinin cogunun atil durumda oldugu ve onarima ihtiyac duydugu bildirildi Basarili fabrikalarda bile isci sikintisi borclu ve isletme sermayesi sikintisi vardi En buyuk yerel isletmelerden biri 130 calisani olan Emalprovod fabrikasidir Guney Osetya yetkilileri yerel un uretimini artirmak ve boylece un ithalatina olan ihtiyaci azaltarak finansmani iyilestirmeyi planliyordu Bu amacla bugday ekilen alan 2008 yilinda on kat artirilarak 130 hektardan 1 500 hektara cikarilmistir 2008 yilindaki bugday hasadinin 2 500 ton tahil olmasi bekleniyordu Guney Osetya Tarim Bakanligi da 2008 de bazi traktorler ithal etti ve 2009 da daha fazla tarim makinesi teslim edilmesini bekliyordu Rusya 2008 de Guney Osetya nin restorasyonu icin 10 milyar Ruble harcamayi planladi Ekonomi su anda Rusya dan gelen fonlara bagimli haldedir Guney Osetya Yonetimi 2017 de GSYIH sinin yaklasik 0 1 milyar ABD dolari oldugunu tahmin etmistir IklimGuney Osetya nin iklimi Dogu dan gelen subtropikal iklimden ve Bati dan gelen Akdeniz ikliminden etkilenir Buyuk Kafkasya bolgesi kuzeyden gelen soguk havaya karsi bir bariyer gorevi gorerek yerel iklimi ilimli hale getirir boylece cok yukseklerde bile Kuzey Kafkasya dakinden daha iliman bir iklim olusur Guney Osetya daki iklim bolgeleri Karadeniz e olan uzaklik ve rakima gore belirlenir Dogu Gurcistan ovalari daha karasal bir iklim saglayan daglarla Karadeniz in etkisinden korunmaktadir Etekler ve daglik alanlar Buyuk Kafkas Daglari dahil serin yagisli yazlar ve karli kislar yasar ve bircok bolgede kar ortusu genellikle iki metreyi gecer Karadeniz den Guney Osetya nin batisina nemli hava kutlelerinin nufuzu genellikle Likhi siradaglari tarafindan engellenir Guney Osetya da yilin en yagisli donemleri genellikle ilkbahar ve sonbahar aylarinda meydana gelirken kis ve yaz aylari en kurak aylar olma egilimindedir Yukseklik 1 500 metrenin uzerindeki iklim kosullarinin alcakta kalan alanlardan onemli olcude daha soguk oldugu Guney Osetya da onemli bir rol oynar 2 000 metrenin uzerinde olan bolgeler yaz aylarinda bile sik sik don yasar Guney Osetya da Ocak ayinda ortalama sicaklik 4 santigrat derece civarinda ve Temmuz ayinda ortalama sicaklik 20 3 santigrat derece civarindadir Guney Osetya da yillik ortalama yagis 598 milimetre civarindadir Genel olarak Guney Osetya nin cogunda yaz sicakliklari ortalama 20 C 68 F ile 24 C 75 2 F ve kis sicakliklari ortalama 2 C 35 6 F ile 4 C 39 2 F arasindadir Nem nispeten dusuktur ve Guney Osetya da yagis yilda ortalama 500 ile 800 mm 19 7 ile 31 5 inc arasindadir Cayirlik ve yayla bolgeleri farkli mikro iklimlere sahiptir Yuksek rakimlarda yagislar bazen Gurcistan in dogu ovalarina gore iki kat daha fazladir Cayir alanlar yaklasik 2 100 m de 6 890 ft baslar ve 3 600 m nin 11 811 ft uzerinde kar ve buz yil boyunca mevcuttur Ayrica bakinizOsetya Abhazya Kosova nin bagimsizlik bildirisine uluslararasi tepkiler Taninmayan devletler listesi Self determinasyon Mikro ulusKaynakca Arsivlenmis kopya 14 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Temmuz 2019 24 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Temmuz 2019 a b Ilk tur oylamaya Osetlerin Rusca nin Guney Osetya nin ikinci resmi dili olup olmayacagina karar verecekleri bir referandum eslik etti Secmenlerin yaklasik yuzde 85 i referanduma destek verdi Unrecognized states South Ossetia Rusca 28 Ocak 2014 5 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mayis 2014 13 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Agustos 2016 13 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2018 20 Subat 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Ekim 2020 Guney Osetya Alanya olmayi oylayacak Anadolu Ajansi 8 Nisan 2017 15 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Ekim 2020 remizov ier kyiv ua 3dcftas eu Ingilizce 18 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Aralik 2020 David Lane Soviet Society Under Perestroika Ingilizce Routledge Londra ve Newyork 1992 s 224 Donaldson Robert H Nogee Joseph L Nadkarni Vidya 18 Aralik 2014 The Foreign Policy of Russia doi 10 4324 9781315699769 King Charles 2004 A Rose among Thorns Georgia Makes Good Foreign Affairs 83 2 13 doi 10 2307 20033899 ISSN 0015 7120 3 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Temmuz 2017 Et nosebi Sak art velosi Basilaia Merab ბასილაია მერაბ T bilisi ISBN 978 9941 0 0901 3 OCLC 890630254 G Osetya kisa tarihce 10 Aralik 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kafkas Vakfi Ethnic tensions War in the Caucasus is Stalin s legacy The Independent Ingilizce 22 Ekim 2011 1 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Aralik 2020 a b Coene Frederik Caucasus An introduction Ingilizce Routledge s 40 RadioFreeEurope RadioLiberty Ingilizce 5 Subat 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Aralik 2020 Jamestown Ingilizce 10 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Aralik 2020 13 Agustos 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Agustos 2008 12 Agustos 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Agustos 2008 Gurculer hala Guney Osetya da 11 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Haberturk Gurcistanin cekilmesi 22 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Internethaber Tanklar Tiflis Yolunda Ateskes icin mutabakat saglandi 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ajans Kafkas Kafkasya da Ateskes 31 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde haberturk com Kunkle Fredrick 18 Agustos 2008 Bush European Leaders Urge Quick Withdrawal From Georgia Ingilizce ISSN 0190 8286 14 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Aralik 2020 web archive org 2 Eylul 2008 2 Eylul 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Aralik 2020 Georgia breaks ties with Russia Ingilizce 29 Agustos 2008 6 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Aralik 2020 web archive org 12 Ekim 2008 12 Ekim 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Aralik 2020 web archive org 3 Eylul 2008 3 Eylul 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Aralik 2020 web archive org 3 Eylul 2008 3 Eylul 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Aralik 2020 www earthtimes org 20 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Aralik 2020 West condemns Russia over Georgia Ingilizce 26 Agustos 2008 4 Eylul 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Aralik 2020 web archive org 7 Haziran 2011 7 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Aralik 2020 web archive org 7 Haziran 2011 7 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Aralik 2020 web archive org 7 Haziran 2011 7 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Aralik 2020 Institute for War and Peace Reporting Ingilizce 5 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Aralik 2020 web archive org 22 Temmuz 2011 22 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Aralik 2020 TASS 1 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Aralik 2020 a b c Saydam Abdullah Osetler Turkiye Diyanet Vakfi Islam Ansiklopedisi Cilt 33 2007 s 437 a b Grigoriantz Alexandre Kafkasya Halklari Tarihi Ve Etnografik Bir Sentez Sabah Kitaplari Istanbul 1999 s 156 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim a b Saltik Turabi Tarihsel Mucadele Surecinde Adigeler Abhazlar Alanlar Osetinler Cecenler Berfin Yayinlari Istanbul Ocak 2000 s s 137 Uzel Kavkazskij Kavkazskij Uzel 26 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Aralik 2020 South Ossetia profile Facts BBC News Ingilizce 12 Mart 2015 23 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Aralik 2020 a b c d Delyagin Mikhail Mart 2009 Russia in Global Affairs Ingilizce 22 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Aralik 2020 Vartanyan Olesya Barry Ellen 18 Mart 2014 If History Is a Guide Crimeans Celebration May Be Short Lived Published 2014 The New York Times Ingilizce ISSN 0362 4331 3 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Aralik 2020 investrso su Rusca 28 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Aralik 2020 Dis baglantilarGuney Osetya neresi 5 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Guney Osetya Savasin yetim tarafi 4 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde