Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Halit Fahri Ozansoy (12 Temmuz 1891, İstanbul - 23 Şubat 1971, İstanbul), Türk şair, gazeteci, oyun yazarı ve öğretmendir.
Halit Fahri Ozansoy | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 12 Temmuz 1891 İstanbul, Osmanlı Devleti |
| Ölüm | 23 Şubat 1971 (79 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Milliyet | Türk |
| Meslek | Şair, gazeteci, oyun yazarı ve öğretmen |
Hecenin Beş Şairinden biridir. 40 yıl edebiyat öğretmenliği yapan Ozansoy, başta şiir olmak üzere tiyatro ve roman türlerinde pek çok eser vermiş bir edebiyat ve kültür adamıdır.
Hayatı
1891 yılında İstanbul'da dünyaya geldi. Babası tıp, tarih, tiyatro ve şiir olarak basılı pek çok eseri bulunan Mehmed Fahri Paşa, annesi Zehra Hanım’dır. Ailesi ona Mehmet Halit ismini verdi. İkinci ismi olan Halit’in yanına babasının ikinci ismi Fahri’yi ekleyerek Halit Fahri adını kendisi oluşturmuştur. Yedi yaşında iken annesini veremden kaybetti. Şair Ziya Gökalp'in teyzesinin torunu ve Süleyman Nazif'in yeğeni olan Halit Fahri, şiir ve yazı yazma zevkini ailesinden aldı.
Zeyrek, Vefa semtlerindeki mahalle mekteplerinde ve Sultanahmet'teki Tefeyyüz Mektebi'ndeki ilk öğretimden sonra Bakırköy Rüşdiyesi'ni bitirdi (1904) ve Mekteb-i Sultanî'de yatılı okumaya başladı. Hastalık nedeniyle öğrenimine ara vermek zorunda kaldı. Filibe’deki amcasının yanına gidip 15 ay kaplıca tedavisi gördükten sonra tekrar okula döndü. Bu dönemde okul müdürlüğüne Tevfik Fikret gelmişti. Türkçe öğretmeni Ali Kami Bey ve okul müdürü Tevfik Fikret sayesinde edebiyata ilgisi gelişti. İlk yazısı "Facia-i Beşerden Bir Levha" başlığıyla Mart 1910 tarihli Tiraje dergisinde yayımlandı. 1911 yılında tasdikname alarak Mekteb-i Sultani’den ayrıldı ve İstanbul Darülfünu’nda Fransız Dili şubesinde devam etti; ancak bu okulu bitirmedi.
Halit Fahri, bu dönemde aruz ölçüsüyle ve Fecr-i Âti sanat topluluğunun etkisi ile şiir yazmaktaydı. İlk şiiri "Mazideki Aşk İçin Sana" 1912'de Rübab dergisinde yayımlandı. Aynı yıl ilk şiir kitabı Rüya yayımlandı. 22 sayfalık bu kitabı babasına ithaf etmiştir.
1914’te Darülbeday-i Osmaniye sınavını kazanarak tiyatro bölümüne kaydoldu; kısa bir öğrencilik döneminden sonra aynı okulda öğretmen yardımcılığına getirildi. Hem öğrencilik hem öğretmenlik yapamayacağını anlayınca öğrenciliği bıraktı. Oyunculuk merakı çevresinde onay görmediği için kısa bir süre sonra Darülbedayi’den tamamen ayrılan Halit Fahri, 1914’te Müdafaa-i Milliye Cemiyeti’ne bağlı olarak kurulan Millî Türk Cemiyeti’nin kuruluşunda görev alarak cemiyetin yöneticileri arasında bulunmuştur.
İlk evliliğini 1915'te Neyyire Hanım’la yaptı. Ertesi yıl Gavsi adında bir erkek çocukları olan çift, birkaç yıl sonra ayrılmıştır.
Şair, 1915 yılında Talat Paşa’nın daveti ile Çanakkale Cephesini ziyaret eden şairler arasında yer aldı ve izlenimlerini Cenk Duyguları (1917) adıyla kitaplaştırdı.
1916’da Baykuş adlı manzum piyesi yazarak tanındı. Baykuş, Darülbedayi’nin sahnelediği ilk Türk tiyatro oyunu oldu. Halit Fahri, hayatı boyunca bu alanda sistemli bir düzen içinde eser vermeyi sürdürmüştür.
1916 yılında sınavla öğretmenlik hakkı aldı ve 'ne edebiyat öğretmeni olarak atandı. Bir yıl Muğla’da, bir yıl Konya'da çalıştıktan sonra İstanbul'a döndü. Kırk yıl süreyle İstanbul’un çeşitli okullarda edebiyat öğretmenliği yaptı.
Öğretmenliğin yanında yayın hayatını da sürdüren Halit Fahri, ilk şiirinin yayımlandığı Rübab dergisinde bir süre düzenli olarak yazılar yayımlamayı sürdürmüş; daha sonra arkadaşları ile Kehkeşan dergisine, ardından Şehbal dergisine geçmişti. Bu arada dönemin önde gelen edebiyat dergisi Servet-i Fünûn’da Bağdad adlı şiirini yayımlatmayı başardı. 1917’de Ziya Gökalp, Ömer Seyfettin gibi Türkçülerin etkisiyle hece vezninde şiirler yazdı. Hece vezninde şiirleri Yeni Mecmua, Talebe Defteri, Türk Kadını gibi dergilerde yayımlandı. İkinci şiir kitabı Cenk Duyguları'nı (1917) yayımladıktan sonra tekrar aruza yönelen Halit Fahri, düzenli aralıklarla yedi şiir kitabı daha çıkarmış ve sonra şiir kitabı yayımlamaya uzun bir ara vermiştir.
1919’da dayısı Ahmet Kadri Bey’in gazetesi Alemdar’da çalışmaya başladı. Çok geçmeden Alemdar’dan ayrılıp kendi dergisi Şair Nedim’i çıkarmaya başladı. Haftalık bir dergi olan Şair Nedim, 18 sayı çıkabilmiştir. Reşat Nuri Güntekin, Faruk Nafiz Çamlıbel, gibi şair ve yazarların ilk yazıları bu dergide yayımlandı. Beklenilenin çok üstünde ilgi gören dergi, İzmir'in işgali üzerine kapandı.
Halit Fahri, dergisini kapatmak zorunda kalınca yazılarını İfham, Büyük Mecmua ve Peyam-ı Sabah’ta yayımlamaya başladı. Diğer memurlar gibi öğretmenler de maaşlarını alamadığından çeşitli gazetelere yazdığı makalelerden aldığı para ile geçimini sağlamaya çalıştı. Servet-i Fünûn, İnci, Ümit dergilerinde manzumeler yayımladı. 1920’de Yeni Mecmua’da Aruza Veda başlıklı şiirini yayımlayarak Beş Hececiler arasına katıldı.
1921’de Ali Zoti ailesinden Aliye Hanım’la ikinci evliliğini yaptı. Bu evlilikten iki üvey kızı (Güzin ve Melahat) oldu.
1926 yılında Servet-i Fünûn dergisinin yazı işleri müdürlüğünü devraldı. Fikir ve Sanat Aleminden Haberler sütununda yazmayı 1943’e kadar sürdürdü. Derginin sahibi Ahmet İhsan Bey’in ölümünden sonra Servet-i Fünûn’dan istifa etmiştir. 1932'de I. Türk Dili Kurultayı'na katıldı. Kurultayın son günü başkanlığa bir dilekçe vererek açılış gününün bayram olarak kutlanmasını önerdi. Önerisi o birliğiyle kabul edildi. 1937’de başladığı Son Posta gazetesindeki haftalık yazılarını ise 1951’e kadar sürdürdü.
1953 yılında devlet Fransızca dil imtihanını kazanıp Fransa ve İtalya’ya gitti.
1955 yılında Şehir Tiyatroları dergisinin yazı işleri müdürlüğünü üstlenen Ozansoy, 1956 yılında yaş haddi nedeniyle öğretmenlikten emekli oldu ve gazeteciliğe daha çok ağırlık verdi.
1962’de eşinin ölümü üzerine bunalıma girip hastalandı. İlk dokuz şiir kitabını ardı ardına yayımlamış, 1936’da yayımladığı Sulara Dalan Gözler’den sonra şiir kitaplarına 26 yıllık ara vermişti. Eşi için yazdığı şiirlerini topladığı Hep Onun İçin adlı şiir kitabını 1962’de çıkardı. 1964’te son şiir kitabın Sonsuz Gecelerin Ötesinde’yi yayımladı.
Ömrünün son yıllarını Kızıltoprak’ta geçirdi. Ayrıca yirmi yıl boyunca yazları Büyükada’daki yazlığında geçirmiştir.
Fransız Ankara büyükelçisi, Fransızca’dan yaptığı tercümeler ve Fransız kültürüne katkılarından ötürü kendisine 1969 yılı sonunda Millî Liyakat Nişanı ve şövalye payesi verdi.
Şair, 23 Şubat 1971’de İstanbul’da kalp krizinden öldü. Vasiyeti gereği Türkçe kitapları Beyazıt Devlet Kütüphanesine, Fransızca kitapları Galatasaray Lisesine verilmiştir. Cenazesi Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedilmiştir. Baykuş adlı eseri en çok bilinen eseridir.
Bazı Eserleri
Şiir kitapları
Romanları
| Tiyatroları
Anı kitapları
Tercümeleri
|
Kaynakça
- ^ a b c (PDF). 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2014.
- ^ a b c d e f g h . 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2014.
- ^ . 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2014.
- ^ "Kurultayların Tarihçesi". 21 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mart 2023.
- ^ . 31 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2014.
- Adem ÇALIŞKAN, “Halit Fahri Ozansoy Bibliyografyası / Bibliography for Halit Fahri Ozansoy”, Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, C. 3, S. 6, Aralık 2012, ss. 21-89.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Halit Fahri Ozansoy 12 Temmuz 1891 Istanbul 23 Subat 1971 Istanbul Turk sair gazeteci oyun yazari ve ogretmendir Halit Fahri OzansoyDogum12 Temmuz 1891 1891 07 12 Istanbul Osmanli DevletiOlum23 Subat 1971 79 yasinda Istanbul TurkiyeMilliyetTurkMeslekSair gazeteci oyun yazari ve ogretmen Hecenin Bes Sairinden biridir 40 yil edebiyat ogretmenligi yapan Ozansoy basta siir olmak uzere tiyatro ve roman turlerinde pek cok eser vermis bir edebiyat ve kultur adamidir Hayati1891 yilinda Istanbul da dunyaya geldi Babasi tip tarih tiyatro ve siir olarak basili pek cok eseri bulunan Mehmed Fahri Pasa annesi Zehra Hanim dir Ailesi ona Mehmet Halit ismini verdi Ikinci ismi olan Halit in yanina babasinin ikinci ismi Fahri yi ekleyerek Halit Fahri adini kendisi olusturmustur Yedi yasinda iken annesini veremden kaybetti Sair Ziya Gokalp in teyzesinin torunu ve Suleyman Nazif in yegeni olan Halit Fahri siir ve yazi yazma zevkini ailesinden aldi Zeyrek Vefa semtlerindeki mahalle mekteplerinde ve Sultanahmet teki Tefeyyuz Mektebi ndeki ilk ogretimden sonra Bakirkoy Rusdiyesi ni bitirdi 1904 ve Mekteb i Sultani de yatili okumaya basladi Hastalik nedeniyle ogrenimine ara vermek zorunda kaldi Filibe deki amcasinin yanina gidip 15 ay kaplica tedavisi gordukten sonra tekrar okula dondu Bu donemde okul mudurlugune Tevfik Fikret gelmisti Turkce ogretmeni Ali Kami Bey ve okul muduru Tevfik Fikret sayesinde edebiyata ilgisi gelisti Ilk yazisi Facia i Beserden Bir Levha basligiyla Mart 1910 tarihli Tiraje dergisinde yayimlandi 1911 yilinda tasdikname alarak Mekteb i Sultani den ayrildi ve Istanbul Darulfunu nda Fransiz Dili subesinde devam etti ancak bu okulu bitirmedi Halit Fahri bu donemde aruz olcusuyle ve Fecr i Ati sanat toplulugunun etkisi ile siir yazmaktaydi Ilk siiri Mazideki Ask Icin Sana 1912 de Rubab dergisinde yayimlandi Ayni yil ilk siir kitabi Ruya yayimlandi 22 sayfalik bu kitabi babasina ithaf etmistir 1914 te Darulbeday i Osmaniye sinavini kazanarak tiyatro bolumune kaydoldu kisa bir ogrencilik doneminden sonra ayni okulda ogretmen yardimciligina getirildi Hem ogrencilik hem ogretmenlik yapamayacagini anlayinca ogrenciligi birakti Oyunculuk meraki cevresinde onay gormedigi icin kisa bir sure sonra Darulbedayi den tamamen ayrilan Halit Fahri 1914 te Mudafaa i Milliye Cemiyeti ne bagli olarak kurulan Milli Turk Cemiyeti nin kurulusunda gorev alarak cemiyetin yoneticileri arasinda bulunmustur Ilk evliligini 1915 te Neyyire Hanim la yapti Ertesi yil Gavsi adinda bir erkek cocuklari olan cift birkac yil sonra ayrilmistir Sair 1915 yilinda Talat Pasa nin daveti ile Canakkale Cephesini ziyaret eden sairler arasinda yer aldi ve izlenimlerini Cenk Duygulari 1917 adiyla kitaplastirdi 1916 da Baykus adli manzum piyesi yazarak tanindi Baykus Darulbedayi nin sahneledigi ilk Turk tiyatro oyunu oldu Halit Fahri hayati boyunca bu alanda sistemli bir duzen icinde eser vermeyi surdurmustur 1916 yilinda sinavla ogretmenlik hakki aldi ve ne edebiyat ogretmeni olarak atandi Bir yil Mugla da bir yil Konya da calistiktan sonra Istanbul a dondu Kirk yil sureyle Istanbul un cesitli okullarda edebiyat ogretmenligi yapti Ogretmenligin yaninda yayin hayatini da surduren Halit Fahri ilk siirinin yayimlandigi Rubab dergisinde bir sure duzenli olarak yazilar yayimlamayi surdurmus daha sonra arkadaslari ile Kehkesan dergisine ardindan Sehbal dergisine gecmisti Bu arada donemin onde gelen edebiyat dergisi Servet i Funun da Bagdad adli siirini yayimlatmayi basardi 1917 de Ziya Gokalp Omer Seyfettin gibi Turkculerin etkisiyle hece vezninde siirler yazdi Hece vezninde siirleri Yeni Mecmua Talebe Defteri Turk Kadini gibi dergilerde yayimlandi Ikinci siir kitabi Cenk Duygulari ni 1917 yayimladiktan sonra tekrar aruza yonelen Halit Fahri duzenli araliklarla yedi siir kitabi daha cikarmis ve sonra siir kitabi yayimlamaya uzun bir ara vermistir 1919 da dayisi Ahmet Kadri Bey in gazetesi Alemdar da calismaya basladi Cok gecmeden Alemdar dan ayrilip kendi dergisi Sair Nedim i cikarmaya basladi Haftalik bir dergi olan Sair Nedim 18 sayi cikabilmistir Resat Nuri Guntekin Faruk Nafiz Camlibel gibi sair ve yazarlarin ilk yazilari bu dergide yayimlandi Beklenilenin cok ustunde ilgi goren dergi Izmir in isgali uzerine kapandi Halit Fahri dergisini kapatmak zorunda kalinca yazilarini Ifham Buyuk Mecmua ve Peyam i Sabah ta yayimlamaya basladi Diger memurlar gibi ogretmenler de maaslarini alamadigindan cesitli gazetelere yazdigi makalelerden aldigi para ile gecimini saglamaya calisti Servet i Funun Inci Umit dergilerinde manzumeler yayimladi 1920 de Yeni Mecmua da Aruza Veda baslikli siirini yayimlayarak Bes Hececiler arasina katildi 1921 de Ali Zoti ailesinden Aliye Hanim la ikinci evliligini yapti Bu evlilikten iki uvey kizi Guzin ve Melahat oldu 1926 yilinda Servet i Funun dergisinin yazi isleri mudurlugunu devraldi Fikir ve Sanat Aleminden Haberler sutununda yazmayi 1943 e kadar surdurdu Derginin sahibi Ahmet Ihsan Bey in olumunden sonra Servet i Funun dan istifa etmistir 1932 de I Turk Dili Kurultayi na katildi Kurultayin son gunu baskanliga bir dilekce vererek acilis gununun bayram olarak kutlanmasini onerdi Onerisi o birligiyle kabul edildi 1937 de basladigi Son Posta gazetesindeki haftalik yazilarini ise 1951 e kadar surdurdu 1953 yilinda devlet Fransizca dil imtihanini kazanip Fransa ve Italya ya gitti 1955 yilinda Sehir Tiyatrolari dergisinin yazi isleri mudurlugunu ustlenen Ozansoy 1956 yilinda yas haddi nedeniyle ogretmenlikten emekli oldu ve gazetecilige daha cok agirlik verdi 1962 de esinin olumu uzerine bunalima girip hastalandi Ilk dokuz siir kitabini ardi ardina yayimlamis 1936 da yayimladigi Sulara Dalan Gozler den sonra siir kitaplarina 26 yillik ara vermisti Esi icin yazdigi siirlerini topladigi Hep Onun Icin adli siir kitabini 1962 de cikardi 1964 te son siir kitabin Sonsuz Gecelerin Otesinde yi yayimladi Omrunun son yillarini Kiziltoprak ta gecirdi Ayrica yirmi yil boyunca yazlari Buyukada daki yazliginda gecirmistir Fransiz Ankara buyukelcisi Fransizca dan yaptigi tercumeler ve Fransiz kulturune katkilarindan oturu kendisine 1969 yili sonunda Milli Liyakat Nisani ve sovalye payesi verdi Sair 23 Subat 1971 de Istanbul da kalp krizinden oldu Vasiyeti geregi Turkce kitaplari Beyazit Devlet Kutuphanesine Fransizca kitaplari Galatasaray Lisesine verilmistir Cenazesi Zincirlikuyu Mezarligi na defnedilmistir Baykus adli eseri en cok bilinen eseridir Bazi EserleriSiir kitaplari Ruya 1912 Cenk Duygulari 1917 Efsaneler 1919 Zakkum 1920 Bulutlara Yakin 1920 Gulistanlar ve Harabeler 1922 Paravan 1929 Balkonda Saatler 1931 Sulara Dalan Gozler 1936 Hep Onun Icin 1962 Sonsuz Gecelerin Otesinde 1964 Romanlari Sulara Giden Kopru 1939 Asiklar Yolunun Yolculari 1939 Tiyatrolari Baykus 1916 Ilk Sair 1923 Sonen Kandiller 1928 10 Yilin Destani 1921 Nedim 1936 Hayalet 1936 Bir Dolaptir Donuyor 1958 Iki Yanda 1970 Ani kitaplari Edebiyatcilar Geciyor 1939 Edebiyatcilar Cevremde adiyla genisletilmis baski 1970 Darulbedayi Devrinin Eski Gunleri 1964 Eski Istanbul Ramazanlari 1968 Tercumeleri R U R Alemsumul Suni Adamlar Fabrikasi 1927 Jack Alphonse Daudet Kaynakca a b c PDF 6 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 30 Eylul 2014 a b c d e f g h 6 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Eylul 2014 6 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Eylul 2014 Kurultaylarin Tarihcesi 21 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mart 2023 31 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Eylul 2014 Adem CALISKAN Halit Fahri Ozansoy Bibliyografyasi Bibliography for Halit Fahri Ozansoy Ordu Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Sosyal Bilimler Arastirmalari Dergisi C 3 S 6 Aralik 2012 ss 21 89