Harezmşahlar veya Harzemşahlar Devleti (Farsça: خوارزمشاهیان Hārezmşāhiyān), Orta Asya'da Harezm bölgesinde Kutbeddin Muhammed Harezmşah tarafından kurulan Türk-İran geleneğine dayalı bir devlettir. Bu devlet, Anadolu Selçuklu Devleti ile 1230 yılında yapılan Yassıçemen Muharebesi sonucunda iyice zayıflamış, 1231 yılında Celaleddin Harezmşah'ın ölümü ile yıkılmıştır.
Harezmşahlar Devleti خوارزمشاهیان Hārezmşāhiyān | |||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1077-1231 | |||||||||||||||||||||
Bayrak | |||||||||||||||||||||
Harezmşahların 1190'den 1220 kadar sınırları | |||||||||||||||||||||
Tür | İmparatorluk | ||||||||||||||||||||
Başkent | Köhne Ürgenç (1077–1212) Semerkant (1212–1220) Gazne (1220–1221) Tebriz (1225–1231) | ||||||||||||||||||||
Yaygın dil(ler) | Eski Kıpçakça (Hanedan dili) Oğuz Türkçesi Arapça (Din) Farsça Harezmce | ||||||||||||||||||||
Resmî din | Sünnilik | ||||||||||||||||||||
Hükûmet | Mutlak monarşi | ||||||||||||||||||||
Han | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Tarihî dönem | Orta Çağ | ||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Yüzölçümü | |||||||||||||||||||||
1210 | 2.300.000 km2 | ||||||||||||||||||||
1218 | 3.600.000 km2 | ||||||||||||||||||||
Nüfus | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Para birimi | Dirhem | ||||||||||||||||||||
|
Amuderya bölgesi Orta Çağ'da "Harezm" (Harizm) ve hükümdarlar "Harezmşah" olarak anılırdı. XI. yüzyılın sonlarına doğru bu bölgede kurulan yerli etnik bir topluluk olan ve Türkçe konuşan yerel halkın kurduğu bu devletin adı da Harezmşahlar'dır.
Tarihi
Buranın adı "Harezm" olduğundan, öteden beri burada hüküm sürenlere "Harezmşah" denilmiştir. Kapladığı Alan: (5.000.000 km2) İran, Güney Kafkasya, Dağıstan, Umman Denizi, Afganistan, Maveraünnehir, Harzem, Balkaş ile Aral Gölleri arasıdır.
Harezm Devletinin Doğuşu
Harezm bölgesinde Büyük Selçuklu Devleti'ne bağlı olarak merkezden atanan valilerle yönetilen bu eyalette, Anuş Tekin zamanında serbest yaşamaya başlanmıştır. 1128’de Harezm valisi olarak atanan Atsız döneminde yarı bağımsızlık kazanmıştır.
Kutbuddin Muhammed
Anuş Tekin'in oğlu Kutbeddin Muhammed, Selçuklulara bağlı kalarak, "Harezmşah" unvanı ile bu bölgenin valiliğini üstlenmiştir.
Atsız Harezmşah ve İl Arslan Harezmşah dönemleri
Kutbüddin Muhammed'in ölümünden sonra yerine geçen büyük oğlu Atsız, 1141'de Büyük Selçuklu Sultanı Ahmed Sencer'in Katvan Savaşı'nda Karahitaylar tarafından bozguna uğratılmasından istifade ederek Selçuklulara karşı isyan etmiş ve 1142'de Horasan'a saldırarak Merv ve Nişabur'u işgal etmiştir. Ancak 1143 ve 1147'de Ahmed Sencer Atsız'a karşı cezalandırıcı seferini düzenlemiş ve ikinci seferde Atsız yönetim merkezi olan Urgenç'i kaybederek teslim etmiştir.[] Başka bir kaynakta ise Oğuz ve Müslüman oldukları ve saray kökenli oldukları için Sencer'e bağlı kalmayı kabul ettikleri yazmaktadır
Atsız ve Atsız'ın ölümünden sonra tahta geçen oğlu İl Arslan'ın devirlerinde hem Irak Selçukluları hem de Kara Hıtay ila mücadele edildi. Nitekim İl Arslan, Sultan Sencer'in ölümü üzerine bağımsızlığını ilân etti.
Tekiş Harezmşah dönemi
İl Arslan'ın oğlu Alaaddin Tekiş, kendisini Selçukluların devamı ve varisi olarak görmüş ve "Sencer" unvanını kullanmıştır.
Tekiş, 14 Ekim 1182'de Buhara, 1183'te Cuzcan ve Mazenderan, 18 Mayıs 1187'de Nişabur, 1192'de Rey ve Tahran'ı fethetti. Daha sonra Karahitay'a yöneldi. Bu devletin ordularını mağlup ettikten sonra Irak'ta Büyük Selçuklulara karşı olan Bağdad'daki Abbasi halifesi El-Nasır'ın da onayıyla 1192'de Rey şehrine kadar ilerledi. Bu ilerlemeyi önlemeye çalışan ve Büyük Selçuk Devleti sultanlığına aday olan Sultan III. Tuğrul bin Aslan, Harezmşah ordusu ile Rey şehri yakında giriştiği çarpışma sonucu öldürüldü. Bundan sonra Batı İran'a yönelerek Hemedan'a kadar ilerledi.
Alaaddin Muhammed Dönemi
Alaaddin Tekiş'in oğlu olan Alaaddin Muhammed döneminde 1204'te Herat, 1206'da Belh, Cuzcan, Toharistan, Sistan, Sicistan, 1207'de Semerkant, 1210'da Taberistan ve Maveraünnehir alındı. 1210'da Gurlular ortadan kaldırıldı, 1212'de de Karahanlı Devleti'ne son verilerek tüm toprakları Harzemşahlara katıldı. 1211'de Taşkent, Fergana, Mekran ve Belucistan, 1223'te Kazvin ve Azerbaycan fethedildi.
Alaaddin Muhammedin en büyük rüyası Çin'i ele geçirmekti. Fakat bu dönemde Moğollar Çin'i alarak büyük güç haline gelmişlerdi. Siyaset gereği Moğol tehlikesini görmüş ve Moğollarla iyi geçinmeye çalışmıştır. Moğollarla ticaret anlaşması imzalamıştır.
Bir Moğol ticaret kervanının Harzemşah valisi İnalcık tarafından yağmalanması ve geri kalanlarının da sakallarının yakılıp geri gönderilmesi yüzünden Moğollarla ilişkiler bozulmuştur; bu olay tarihe Otrar Faciası olarak geçmiştir. Kervanı yağmalatma sebebi; Moğol kervanındaki pahalı eşyalar ve değerli kervan mallarıydı. Bazı kaynaklara göre ise kervan Cengiz Han tarafından casusluk amacıyla gönderilmiş ve bundan kuşkulanan Otrar valisi ise kervandaki tüccarları öldürmüştür. Diğer kaynaklar ise Otrar Faciası'nda şehre yollanan kervanın farklı kışkırtma yöntemleri ile savaş çıkartmak için çabaladıklarını yazar. Her ne sebeple olursa olsun bu olaydan sonra Cengiz Han'ın Otrar valisi'nın kendine teslim edilmesini isteyen iletisini getiren Moğol elçilerinin Alaaddin Muhammed tarafından öldürtülmesi de Moğollar'ı savaşa kışkırttığı inkâr edilemez.
1220'de bütün ülke Moğolları'nın istilâsına uğradı ve bu saldırı Harezm devletinin sonunu hazırladı. 11 Şubat'ta Buhara, 17 Mart'ta Semerkant, yine Mart'ta Hocent, Cend ve Otrar, Mayıs'ta Urgenç, Zave ve Habûşan, Temmuz'da Semnan, Ağustos'ta Âmil, Rey ve Tahran, Eylül'de Hamedan, Ekim'de Erdebil Moğol işgaline uğradı ve yerle bir edildi. 14 Haziran 1222'de Herat da düştü.
Bundan sonra Orta Asya'da Moğol istilası başlamış; Türk Dünyası birikiminde ve medeniyetinde büyük tahriplere yol açmıştır.
Moğollardan kaçan Alaaddin Muhammed Hazar Denizi'nde bir adada ölmüştür.
Celaleddin Dönemi
Alaaddin'in oğlu Celaleddin Harezmşah Afganistan'da Moğollara mücadele vererek güneye çekilmiş ve İndus Nehrini geçerek Hindistan'a girmiştir. Cengiz Han Moğolistana döndükten sonra Celaleddin İran'a dönüp Irak'tan Azerbaycan bölgesine girmiş ve 1225'te Atabeyliklerinden İldenizlileri yok ederek Tebriz'i almıştır.
Yassıçemen Muharebesi
Celaleddin Azerbaycan'dan hareket ederek Gürcistan'ı işgal etmiş ve 10 Mart 1226'da Tiflis'i de fetihle, Güney Kafkasya'dan Doğu Anadolu Bölgesi'ne kadar topraklarını genişletmiştir. Ancak Celaleddin Doğu Anadolu'nun egemenliği üzerine Anadolu Selçuklular ve Suriye'ye hükmeden Eyyubiler ile çatışmıştır. 10 Ağustos 1230'da Yassıçemen Muharebesi'nde Anadolu Selçukluları karşısında yenilgiye uğrayan Celaleddin'in 17 Ağustos 1231'de ölümü üzerine Harezmşahlar Devleti tamamen ortadan kalktı.
Hanedanın Anadolu'ya Geçişi
Moğollardan kaçan halkın ve Harzem soylularının amacı Anadolu'ya sığınmaktı. Ancak politik çıkarlar Harezm hükümdarlığının yok olmasına neden olmuştur. Bunun yanında hanedanlıkla gelen halkın ve soyluların Selçuklulara karıştığı düşünülmektedir.
Yayılma Alanı ve Kültürü
Devletin en parlak olduğu dönemde yayılma alanı İran, Güney Kafkasya, Dağıstan, Umman Denizi, Afganistan, Maveraünnehir, Harzem, Balkaş ile Aral Gölleri arasıdır (5.000.000 km²).
Harezmşahlar her yönüyle İran kültürünü taşımaktadır. Sanat tarzları Selçuklu üslubundadır. Devletin yönetim organizasyonu Büyük Selçuklulara benzemektedir. Harezmşahlar, Orta Asyanın Moğol istilasından önce son gücü ve güçlü devleti olmuşlardır.
"Harzem", "harezm" "havarizm", "xorazm" kelimeleri günümüzde "horzum" olarak anılmaktadır.
Harezmşah Hükümdarları
- Anuş Tekin (1077 - 1097)
- Kutbeddin Muhammed (1097 - 1128)
- Atsız Harezmşah (1128 - 1156)
- İl Arslan Harezmşah (1156 - 1172)
- Sultan Şah (1172-1193) Kuzey Horasan'ı yönetmişti.
- Alâeddin Tekiş Harezmşah (1172 - 1200)
- Alâeddin Muhammed Harezmşah (1200 - 1220)
- Celaleddin Harezmşah (1220 - 1231)
Soyağacı
Anuş Tekin (1077-1097) | |||||||||||||||||||||
Kutbeddin Muhammed (1097-1128) | |||||||||||||||||||||
Atsız Harezmşah (1127-1156) | |||||||||||||||||||||
İl Arslan Harezmşah (1156-1172) | |||||||||||||||||||||
Sultan Şah (1172-1193) | Alâeddin Tekiş (1172-1200) | ||||||||||||||||||||
Alâeddin Muhammed (1200-1220) | |||||||||||||||||||||
Celâl’ed-Dîn Harzem Şâh Menkûberti (1220-1231) | |||||||||||||||||||||
Notlar
- ^ Bosworth in Camb. Hist. of Iran, Vol. V, pp. 66 & 93; B.G. Gafurov & D. Kaushik, "Central Asia: Pre-Historic to Pre-Modern Times"; Delhi, 2005;
- ^ C. E. Bosworth, "CHORASMIA ii. In Islamic times" in: (reference to Turkish scholar Kafesoğlu), v, p. 140, Online Edition: "The governors were often Turkish slave commanders of the Saljuqs; one of them was Anūštigin Ḡaṛčaʾī, whose son Qoṭb-al-Dīn Moḥammad began in 490/1097 what became in effect a hereditary and largely independent line of ḵǰᵛārazmšāhs." (LINK 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .)
- ^ . Çalışma yazı:Tekin Gün-01.08.2020. mootol.Kültür Sanat. 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c Taneri, Aydin (1989) Harezmşahlar, Türkiye Diyanet Vakfı yayınları, s.15 vd.
- ^ "Harzem / Horzum".[]
- ^ "Harzem Yörükleri". 27 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Şubat 2022.
- ^ . 10 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2012.
Ayrıca bakınız
Dış kaynaklar
- Taneri, Aydın (1989) Harezmşahlar, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, .
- Kafesoğlu, İbrahim (1965), Harezmşahlar Devleti Tarihi (485-617/1092-1229), Ankara:
- Köymen, Mehmet A. (1954), Büyük Selçuklu İmparatorluğu Tarihi. Cilt II: İkinci Imparatorluğu Tarihi, Ankara: say.311-53,445
- Alaaddin Ata Melik Cüveynî, (Tr. Çev.: Mürsel Öztürk), (1999) Tarih-i Cihan Güşa (Dünya Fatihi Tarihi) Ankara:Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları; . (İngilizce çeviride Cilt II)
- İngilizce Wikipedia "Khwarezmid_Empire" maddesi 7 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Erişim:27.6.2010)
- Fransızca Wikipedia "Khwârazm-Shahs" maddesi[](Fransızca) (Erişim:27.6.2010)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Harezmsahlar veya Harzemsahlar Devleti Farsca خوارزمشاهیان Harezmsahiyan Orta Asya da Harezm bolgesinde Kutbeddin Muhammed Harezmsah tarafindan kurulan Turk Iran gelenegine dayali bir devlettir Bu devlet Anadolu Selcuklu Devleti ile 1230 yilinda yapilan Yassicemen Muharebesi sonucunda iyice zayiflamis 1231 yilinda Celaleddin Harezmsah in olumu ile yikilmistir Harezmsahlar Devletiخوارزمشاهیان Harezmsahiyan1077 1231BayrakHarezmsahlarin 1190 den 1220 kadar sinirlariTurImparatorlukBaskentKohne Urgenc 1077 1212 Semerkant 1212 1220 Gazne 1220 1221 Tebriz 1225 1231 Yaygin dil ler Eski Kipcakca Hanedan dili Oguz Turkcesi Arapca Din Farsca HarezmceResmi dinSunnilikHukumetMutlak monarsiHan 1077 1097Anus Tegin ilk 1220 1231Celaleddin Harezmsah son Tarihi donemOrta Cag Kurulusu1077 Yassicemen Muharebesi1230 Dagilisi1231Yuzolcumu12102 300 000 km212183 600 000 km2Nufus 12205 000 000Para birimiDirhemOnculler ArdillarBuyuk Selcuklu ImparatorluguGurlularKarahitaylarKarahanlilarIldenizlilerAksungurlularBavendiler Mogol Imparatorlugu Amuderya bolgesi Orta Cag da Harezm Harizm ve hukumdarlar Harezmsah olarak anilirdi XI yuzyilin sonlarina dogru bu bolgede kurulan yerli etnik bir topluluk olan ve Turkce konusan yerel halkin kurdugu bu devletin adi da Harezmsahlar dir TarihiBuranin adi Harezm oldugundan oteden beri burada hukum surenlere Harezmsah denilmistir Kapladigi Alan 5 000 000 km2 Iran Guney Kafkasya Dagistan Umman Denizi Afganistan Maveraunnehir Harzem Balkas ile Aral Golleri arasidir Harezm Devletinin Dogusu Harezm bolgesinde Buyuk Selcuklu Devleti ne bagli olarak merkezden atanan valilerle yonetilen bu eyalette Anus Tekin zamaninda serbest yasamaya baslanmistir 1128 de Harezm valisi olarak atanan Atsiz doneminde yari bagimsizlik kazanmistir Kutbuddin Muhammed Anus Tekin in oglu Kutbeddin Muhammed Selcuklulara bagli kalarak Harezmsah unvani ile bu bolgenin valiligini ustlenmistir Atsiz Harezmsah ve Il Arslan Harezmsah donemleri Kutbuddin Muhammed in olumunden sonra yerine gecen buyuk oglu Atsiz 1141 de Buyuk Selcuklu Sultani Ahmed Sencer in Katvan Savasi nda Karahitaylar tarafindan bozguna ugratilmasindan istifade ederek Selcuklulara karsi isyan etmis ve 1142 de Horasan a saldirarak Merv ve Nisabur u isgal etmistir Ancak 1143 ve 1147 de Ahmed Sencer Atsiz a karsi cezalandirici seferini duzenlemis ve ikinci seferde Atsiz yonetim merkezi olan Urgenc i kaybederek teslim etmistir kaynak belirtilmeli Baska bir kaynakta ise Oguz ve Musluman olduklari ve saray kokenli olduklari icin Sencer e bagli kalmayi kabul ettikleri yazmaktadir Atsiz ve Atsiz in olumunden sonra tahta gecen oglu Il Arslan in devirlerinde hem Irak Selcuklulari hem de Kara Hitay ila mucadele edildi Nitekim Il Arslan Sultan Sencer in olumu uzerine bagimsizligini ilan etti Tekis Harezmsah donemi Il Arslan in oglu Alaaddin Tekis kendisini Selcuklularin devami ve varisi olarak gormus ve Sencer unvanini kullanmistir Tekis 14 Ekim 1182 de Buhara 1183 te Cuzcan ve Mazenderan 18 Mayis 1187 de Nisabur 1192 de Rey ve Tahran i fethetti Daha sonra Karahitay a yoneldi Bu devletin ordularini maglup ettikten sonra Irak ta Buyuk Selcuklulara karsi olan Bagdad daki Abbasi halifesi El Nasir in da onayiyla 1192 de Rey sehrine kadar ilerledi Bu ilerlemeyi onlemeye calisan ve Buyuk Selcuk Devleti sultanligina aday olan Sultan III Tugrul bin Aslan Harezmsah ordusu ile Rey sehri yakinda giristigi carpisma sonucu olduruldu Bundan sonra Bati Iran a yonelerek Hemedan a kadar ilerledi Alaaddin Muhammed Donemi Terken Hatun un Mogollara esir dusmesi Alaaddin Tekis in oglu olan Alaaddin Muhammed doneminde 1204 te Herat 1206 da Belh Cuzcan Toharistan Sistan Sicistan 1207 de Semerkant 1210 da Taberistan ve Maveraunnehir alindi 1210 da Gurlular ortadan kaldirildi 1212 de de Karahanli Devleti ne son verilerek tum topraklari Harzemsahlara katildi 1211 de Taskent Fergana Mekran ve Belucistan 1223 te Kazvin ve Azerbaycan fethedildi Alaaddin Muhammedin en buyuk ruyasi Cin i ele gecirmekti Fakat bu donemde Mogollar Cin i alarak buyuk guc haline gelmislerdi Siyaset geregi Mogol tehlikesini gormus ve Mogollarla iyi gecinmeye calismistir Mogollarla ticaret anlasmasi imzalamistir Bir Mogol ticaret kervaninin Harzemsah valisi Inalcik tarafindan yagmalanmasi ve geri kalanlarinin da sakallarinin yakilip geri gonderilmesi yuzunden Mogollarla iliskiler bozulmustur bu olay tarihe Otrar Faciasi olarak gecmistir Kervani yagmalatma sebebi Mogol kervanindaki pahali esyalar ve degerli kervan mallariydi Bazi kaynaklara gore ise kervan Cengiz Han tarafindan casusluk amaciyla gonderilmis ve bundan kuskulanan Otrar valisi ise kervandaki tuccarlari oldurmustur Diger kaynaklar ise Otrar Faciasi nda sehre yollanan kervanin farkli kiskirtma yontemleri ile savas cikartmak icin cabaladiklarini yazar Her ne sebeple olursa olsun bu olaydan sonra Cengiz Han in Otrar valisi nin kendine teslim edilmesini isteyen iletisini getiren Mogol elcilerinin Alaaddin Muhammed tarafindan oldurtulmesi de Mogollar i savasa kiskirttigi inkar edilemez 1220 de butun ulke Mogollari nin istilasina ugradi ve bu saldiri Harezm devletinin sonunu hazirladi 11 Subat ta Buhara 17 Mart ta Semerkant yine Mart ta Hocent Cend ve Otrar Mayis ta Urgenc Zave ve Habusan Temmuz da Semnan Agustos ta Amil Rey ve Tahran Eylul de Hamedan Ekim de Erdebil Mogol isgaline ugradi ve yerle bir edildi 14 Haziran 1222 de Herat da dustu Bundan sonra Orta Asya da Mogol istilasi baslamis Turk Dunyasi birikiminde ve medeniyetinde buyuk tahriplere yol acmistir Mogollardan kacan Alaaddin Muhammed Hazar Denizi nde bir adada olmustur Celaleddin Donemi Alaaddin in oglu Celaleddin Harezmsah Afganistan da Mogollara mucadele vererek guneye cekilmis ve Indus Nehrini gecerek Hindistan a girmistir Cengiz Han Mogolistana dondukten sonra Celaleddin Iran a donup Irak tan Azerbaycan bolgesine girmis ve 1225 te Atabeyliklerinden Ildenizlileri yok ederek Tebriz i almistir Yassicemen Muharebesi Celaleddin Azerbaycan dan hareket ederek Gurcistan i isgal etmis ve 10 Mart 1226 da Tiflis i de fetihle Guney Kafkasya dan Dogu Anadolu Bolgesi ne kadar topraklarini genisletmistir Ancak Celaleddin Dogu Anadolu nun egemenligi uzerine Anadolu Selcuklular ve Suriye ye hukmeden Eyyubiler ile catismistir 10 Agustos 1230 da Yassicemen Muharebesi nde Anadolu Selcuklulari karsisinda yenilgiye ugrayan Celaleddin in 17 Agustos 1231 de olumu uzerine Harezmsahlar Devleti tamamen ortadan kalkti Hanedanin Anadolu ya Gecisi Mogollardan kacan halkin ve Harzem soylularinin amaci Anadolu ya siginmakti Ancak politik cikarlar Harezm hukumdarliginin yok olmasina neden olmustur Bunun yaninda hanedanlikla gelen halkin ve soylularin Selcuklulara karistigi dusunulmektedir Yayilma Alani ve KulturuDevletin en parlak oldugu donemde yayilma alani Iran Guney Kafkasya Dagistan Umman Denizi Afganistan Maveraunnehir Harzem Balkas ile Aral Golleri arasidir 5 000 000 km Harezmsahlar her yonuyle Iran kulturunu tasimaktadir Sanat tarzlari Selcuklu uslubundadir Devletin yonetim organizasyonu Buyuk Selcuklulara benzemektedir Harezmsahlar Orta Asyanin Mogol istilasindan once son gucu ve guclu devleti olmuslardir Harzem harezm havarizm xorazm kelimeleri gunumuzde horzum olarak anilmaktadir Harezmsah HukumdarlariAnus Tekin 1077 1097 Kutbeddin Muhammed 1097 1128 Atsiz Harezmsah 1128 1156 Il Arslan Harezmsah 1156 1172 Sultan Sah 1172 1193 Kuzey Horasan i yonetmisti Alaeddin Tekis Harezmsah 1172 1200 Alaeddin Muhammed Harezmsah 1200 1220 Celaleddin Harezmsah 1220 1231 Soyagaci Anus Tekin 1077 1097 Kutbeddin Muhammed 1097 1128 Atsiz Harezmsah 1127 1156 Il Arslan Harezmsah 1156 1172 Sultan Sah 1172 1193 Alaeddin Tekis 1172 1200 Alaeddin Muhammed 1200 1220 Celal ed Din Harzem Sah Menkuberti 1220 1231 Notlar Bosworth in Camb Hist of Iran Vol V pp 66 amp 93 B G Gafurov amp D Kaushik Central Asia Pre Historic to Pre Modern Times Delhi 2005 ISBN 81 7541 246 1 C E Bosworth CHORASMIA ii In Islamic times in reference to Turkish scholar Kafesoglu v p 140 Online Edition The governors were often Turkish slave commanders of the Saljuqs one of them was Anustigin Ḡaṛcaʾi whose son Qoṭb al Din Moḥammad began in 490 1097 what became in effect a hereditary and largely independent line of ḵǰᵛarazmsahs LINK 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Calisma yazi Tekin Gun 01 08 2020 mootol Kultur Sanat 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b c Taneri Aydin 1989 Harezmsahlar Turkiye Diyanet Vakfi yayinlari ISBN 975 389 110 5 s 15 vd Harzem Horzum olu kirik baglanti Harzem Yorukleri 27 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Subat 2022 10 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Kasim 2012 Ayrica bakinizKarahitaylar Buyuk Selcuklu DevletiDis kaynaklarTaneri Aydin 1989 Harezmsahlar Turkiye Diyanet Vakfi Yayinlari ISBN 975 389 110 5 Kafesoglu Ibrahim 1965 Harezmsahlar Devleti Tarihi 485 617 1092 1229 Ankara Koymen Mehmet A 1954 Buyuk Selcuklu Imparatorlugu Tarihi Cilt II Ikinci Imparatorlugu Tarihi Ankara say 311 53 445 Alaaddin Ata Melik Cuveyni Tr Cev Mursel Ozturk 1999 Tarih i Cihan Gusa Dunya Fatihi Tarihi Ankara Kultur ve Turizm Bakanligi Yayinlari ISBN 975 17 2206 3 Ingilizce ceviride Cilt II Ingilizce Wikipedia Khwarezmid Empire maddesi 7 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ingilizce Erisim 27 6 2010 Fransizca Wikipedia Khwarazm Shahs maddesi olu kirik baglanti Fransizca Erisim 27 6 2010