Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Henry Louis Le Chatelier (8 Ekim 1850 - 17 Eylül 1936), 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında yaşamış Fransız kimyagerdir. Değişen koşulların kimyasal dengedeki sistemler üzerindeki etkisini tahmin edebilmek için kimyagerler ve kimya mühendisleri tarafından kullanılan Le Chatelier ilkesini geliştirdi.
Henry Louis Le Chatelier | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 8 Ekim 1850 Paris, Fransa |
| Ölüm | 17 Eylül 1936 (85 yaşında) |
| Milliyet | Fransa |
| Ödüller | Davy Madalyası (1916) |
| Kariyeri | |
| Dalı | Kimya |
| Çalıştığı kurumlar | École Polytechnique Sorbonne |
Çocukluğu ve gençliği
Le Chatelier, 8 Ekim 1850'de Paris'te doğdu. Fransız malzeme mühendisi Louis Le Chatelier ve Louise Durand'ın oğluydu. Babası Louis le Chatelier, Fransa'daki alüminyum endüstrisinin doğuşunda, Siemens-Martin yönteminin demir-çelik endüstrisine girmesinde ve demiryolu taşımacılığının yükselişinde önemli roller oynamış, etkili bir kişiydi. Le Chatelier'in babası, oğlunun geleceğini derinden etkiledi. Henry Louis'in Marie adında bir kız kardeşi, Louis (1853–1928), Alfred (1855–1929), George (1857–1935) ve André (1861–1929) adında da dört erkek kardeşi vardı. Henry Louis'nin de anlattığı üzere annesi onu ve kardeşlerini katı bir disiplinle yetiştirmişti: "Çok katı bir disipline alışmıştım: Zamanında uyanmak, görevlerinize ve derslerinize hazırlanmak, tabağınızdaki her şeyi yemek vb. gerekiyordu. Hayatım boyunca düzen ve hukuka saygı duydum. Düzen, uygarlığın en mükemmel biçimlerinden biridir."
Le Chatelier çocukluk yıllarında Paris'teki 'e katıldı. 19 yaşındayken, sadece bir yıllık özelleşmiş mühendislik eğitimi aldıktan sonra 25 Ekim 1869'da École Polytechnique'e kaydolarak babasının izinden gitti. 1870 Eylül'ünde Le Chatelier tüm Polytechnique öğrencileri gibi teğmen olarak Paris Kuşatması'na katıldı. Teknik okuldaki parlak başarılarından sonra, 1871'de Paris'teki 'e girdi.
Le Chatelier, Polytechnique'ten dört öğrenci arkadaşının kardeşi ve bir aile dostları olan Geneviève Nicolas ile evlendi. Dört kız ve üç erkek çocukları oldu. Çocuklarından beşi bilimsel alanlara yönelmiştir. İki çocuğu Le Chatelier'in ölümünden önce hayatını kaybetti.
Kariyeri
Bir mühendis olarak eğitim almasına ve hatta endüstriyel sorunlara olan ilgisine karşın Le Chatelier endüstride kariyer yapmak yerine kimya öğretmeyi tercih etti. 1887'de Paris'teki École des Mines'in hazırlık kursunun genel kimya başkanlığına atandı. École Polytechnique'te kimya öğretebilmek için 1884'te ve 1897'de birer başvuru gerçekleştirdi ancak iki başvurusu da başarısız oldu.
Le Chatelier, Collège de France'da 'den sonra inorganik kimya başkanı olarak görev aldı. Daha sonra Henri Moissan'ın yerine geçerek Sorbonne Üniversitesi'nde ders verdi.
Le Chatelier, Collège de France'da şu dersleri vermiştir:
- Yanma olayları (1898)
- Kimyasal denge teorisi, yüksek sıcaklık ölçümleri ve çözünme olayı (1898-1899)
- Metal alaşımlarının özellikleri (1899–1900)
- Demir alaşımları (1900–1901)
- Genel analitik kimya yöntemleri (1901-1902)
- Analitik kimyanın genel yasaları (1901-1902)
- Kimyasal mekaniğin genel yasaları (1903)
- Silika ve bileşikleri (1905-1906)
- Kimyanın temel ilkelerinin bazı pratik uygulamaları (1906-1907)
- Metallerin ve bazı alaşımların özellikleri (1907)
Le Chatelier, dört başarısız adaylıktan (1884, 1897, 1898 ve 1900) sonra, 1907'de Fransız Bilimler Akademisi'ne (Académie des sciences) seçildi. Ayrıca 1907'de İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi'ne seçilmiştir. 1924'te 'nin onursal üyesi oldu.
Bilimsel çalışmaları
Le Chatelier kimya alanında en çok kendisinin geliştirdiği bir kimyasal denge ilkesi olan Le Chatelier ilkesi ve ideal çözeltilerde tuzların değişkenlik gösteren çözünürlükleri üzerine yaptığı çalışmalarla tanınır. 1884 ile 1914 yılları arasında bu konularda otuzdan fazla makale yayınladı. Kimyasal denge konusunda elde ettiği sonuçlar, 1884 yılında Paris'teki Fransız Bilimler Akademisi'nde sunuldu.
Le Chatelier bunlara ek olarak metalürji üzerine kapsamlı araştırmalar yürüttü ve La revue de métallurgie (Metalürji Dergisi) isimli teknik gazetenin de kurucularından biriydi.
Le Chatelier'in çalışmalarının bir kısmı endüstriye yönelikti. Örneğin, bugün Lafarge Çimento olarak bilinen bir çimento şirketi olan Société des chaux et ciments Pavin de Lafarge için danışman mühendis olarak çalışmıştır. 1887 tarihli Recherches expérimentales sur la anution des mortiers hydrauliques (Hidrolik Harçların Bileşimi Üzerine Deneysel Araştırma) adlı doktora tezinde harçlar üzerine yoğunlaşmıştı.
Le Chatelier 1901 yılında azot ve hidrojen gazlarını metalik demir varlığında 600 °C'de ve 200 atm basınç altında doğrudan birleştirmeyi denedi. Deneyde bir hava kompresörü azot ve hidrojeni, bu gazların platin bir spiral tarafından ısıtıldığı ve demir katalizörün indirgendiği bir çelik Berthelot bomba kalorimetresi içine girmeye zorluyordu. Deneyde bulunan bir asistanı neredeyse öldüren çok büyük bir patlama meydana geldi. Le Chatelier, patlamanın deneyde kullanılan ekipmandaki hava varlığından kaynaklandığını tespit etti. Thenard, Sainte Claire Deville ve hatta Berthelot'un da dahil olduğu birkaç tanınmış Fransız kimyacının başarısız olduğu yerde Haber başarılı olacaktı. Beş yıldan kısa bir süre sonra, Haber ve Claude ticari ölçekte amonyak üretiminde başarılı oldular ve Le Chatelier'in başarısız girişiminin kendi araştırmalarını hızlandırdığını ifade ettiler. Yaşamının sonuna doğru Le Chatelier bu konudaki görüşlerini şu şekilde yazıya dökmüştür: "Amonyak sentezi keşfinin ellerimden kayıp gitmesine izin verdim. Bu benim bilimsel kariyerimin en büyük hatasıydı.”
Le Chatelier ilkesi
Le Chatelier İlkesi, bir sistemin her zaman kimyasal dengedeki değişikliklere karşı hareket edeceğini ifade eder. Sistem, kimyasal dengeyi yeniden sağlamak için düzensizliği azaltarak veya ortadan kaldırarak termodinamik açıdan tekrar dengeye geleceği bir kimyasal yolu tercih edecektir. Başka bir şekilde ifade edilirse,
Dengedeki bir kimyasal sistemde derişim, sıcaklık veya toplam basınçta bir değişiklik yaşanırsa, denge bu değişikliği en aza indirmek için kayacaktır.
Bu kalitatif yasa, bir kimyasal tepkimenin dengesinin nasıl değişeceğinin önceden bilinmesini sağlar. Amonyak sentezinin gerçekleştirildiği kimyasal reaksiyon aşağıda görülmektedir:
Tepkimeye girenlerin basıncı artırılırdığı takdirde tepkime dengesi, reaksiyonun basıncını düşürmek için ürünler yönüne kayacaktır.
İleri tepkime ekzotermik iken geri tepkime endotermiktir. Le Chatelier ilkesine göre, sistemde daha büyük miktarlarda ısıl enerji olması, endotermik geri tepkimeyi destekler ve bu şekilde artmış olan enerji soğurulur. Bir başka deyişle, kimyasal denge fazla ısıl yükü ortadan kaldırmak için girenlere kayacaktır. Aynı nedenden ötürü, daha düşük sıcaklıklar ekzotermik ileri reaksiyonu destekleyerek ürün oluşumunu artırır (ürünlere kayar).
Siyaset
O zamanlar bilim insanlarının ve mühendislerin oldukça bilimsel bir endüstri vizyonuna sahip olmaları tipik bir durumdu. Le Chatelier, La revue de métallurgie'nin ilk sayısında konuyla ilgili görüşlerini anlatan ve Frederick Winslow Taylor'ın bilimsel yönetim teorisini tartışan bir makale yayınladı. 1928'de Taylorculuk üzerine bir kitap yayımladı.
Le Chatelier politik olarak muhafazakârdı. 1934'te Brüksel'de yayınlanan Revue économique internationale'de Fransa'daki haftalık kırk saat çalışma yasası hakkındaki görüşünü yayınladı. Bununla birlikte, bazı parlamento karşıtı görüşlerine rağmen her türlü aşırı veya radikal hareketten uzak durdu.
Eski bir asker olan kardeşi , 1897'de Versailles yakınlarındaki Glatigny kırsalında (Le Chesnay) Atelier de Glatigny'yi (Glatigny Atölyesi) açtı. Atölyede kumtaşı seramikleri, yüksek kaliteli porselenler ve cam eşyalar yapılıyordu. 1901'de eleştirmen Henri Cazalis (mahlası Jean Lahor'dur), atölyeyi Art Nouveau seramiklerinin Fransa'daki en iyi üreticilerinden biri olarak kaydetti. Henry Louis Le Chatelier'nin, Alfred'in atölyesini teşvik ettiği, porselen bileşimi ve kuvars kalıntılarının tepkimeleri konusundaki deneylere yardımcı olduğu ve fırınlardaki sıcaklığı ölçmek için bir termoelektrik pirometre tasarladığı görülmektedir.
Çalışmaları
- Cours de chimie industrielle (1896; ikinci basım, 1902)
- High Temperature Measurements, G. K. Burgess tarafından çevrildi (1901; ikinci basım, 1902)
- Recherches expérimentales sur la constitution des mortiers hydrauliques (1904; İngilizce çeviri, 1905)
- Leçons sur le carbone (1908)
- Introduction à l'étude de la métallurgie (1912)
- La silice et les silicates (1914)
Onur ve ödüller
Le Chatelier, Légion d'honneur'de 1887'de "chevalier" (şövalye), 1908'de "officier" (subay), 1919'da "commandeur" (şövalye komutanı) oldu ve son olarak Mayıs 1927'de "grand officier" (büyük şövalye subayı) unvanını aldı. 1907'de Fransız Bilimler Akademisi'ne kabul edildi.
1911'de İngiliz Demir ve Çelik Enstitüsü'nün Bessemer Altın Madalyası ile ödüllendirildi. 1913'te olarak kabul edildi. 1916'da da Davy Madalyası ile ödüllendirildi.
Kaynakça
Özel
- ^ Desch (1938). "Henry Louis Le Chatelier. 1850–1936". . 2 (6): 250-259. doi:10.1098/rsbm.1938.0005. See signature on second page.
- ^ L. Guillet, Révue de métallurgie, special edition, January 1937
- ^ "President of honour and honorary members of PTChem". 20 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Şubat 2020.
- ^ 4. "Henri Le Chatelier: His Publications," Ceram. Abs., 16, (Oct., 1937)
- ^ Silverman (1938). "Le Chatelier and the synthesis of ammonia". Journal of Chemical Education. 15 (6): 289. doi:10.1021/ed015p289.3.
- ^ H.L. Le Chatelier, "Role of Science in Industry" in La revue de métallurgie, n°1, 1904 page 1 to 10
- ^ Arthur 2017, s. 110.
- ^ Arthur 2017, s. 112.
- ^ "Henry Louis Le Chatelier. 1850–1936". Obituary Notices of Fellows of the Royal Society. Royal Society. 2 (6): 250-259. 1938. doi:10.1098/rsbm.1938.0005. 16 Kasım 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Eylül 2020.
Genel
- Paul, Arthur (2017), "Alfred Le Chatelier et l'Atelier de Glatigny" (PDF), Sèvres (Fransızca), cilt 26, 16 Ocak 2018 tarihinde kaynağından (PDF), erişim tarihi: 25 Şubat 2018
Dış bağlantılar
- "Henry LE CHATELIER (1850–1936) Sa vie, oğlum uvre." Révue de Métallurgie, özel baskı, Ocak 1937. [1] 17 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Fransızca)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Henry Louis Le Chatelier 8 Ekim 1850 17 Eylul 1936 19 yuzyilin sonlarinda ve 20 yuzyilin baslarinda yasamis Fransiz kimyagerdir Degisen kosullarin kimyasal dengedeki sistemler uzerindeki etkisini tahmin edebilmek icin kimyagerler ve kimya muhendisleri tarafindan kullanilan Le Chatelier ilkesini gelistirdi Henry Louis Le ChatelierDogum8 Ekim 1850 1850 10 08 Paris FransaOlum17 Eylul 1936 85 yasinda MilliyetFransaOdullerDavy Madalyasi 1916 KariyeriDaliKimyaCalistigi kurumlarEcole Polytechnique SorbonneCocuklugu ve gencligiLe Chatelier 8 Ekim 1850 de Paris te dogdu Fransiz malzeme muhendisi Louis Le Chatelier ve Louise Durand in ogluydu Babasi Louis le Chatelier Fransa daki aluminyum endustrisinin dogusunda Siemens Martin yonteminin demir celik endustrisine girmesinde ve demiryolu tasimaciliginin yukselisinde onemli roller oynamis etkili bir kisiydi Le Chatelier in babasi oglunun gelecegini derinden etkiledi Henry Louis in Marie adinda bir kiz kardesi Louis 1853 1928 Alfred 1855 1929 George 1857 1935 ve Andre 1861 1929 adinda da dort erkek kardesi vardi Henry Louis nin de anlattigi uzere annesi onu ve kardeslerini kati bir disiplinle yetistirmisti Cok kati bir disipline alismistim Zamaninda uyanmak gorevlerinize ve derslerinize hazirlanmak tabaginizdaki her seyi yemek vb gerekiyordu Hayatim boyunca duzen ve hukuka saygi duydum Duzen uygarligin en mukemmel bicimlerinden biridir Le Chatelier cocukluk yillarinda Paris teki e katildi 19 yasindayken sadece bir yillik ozellesmis muhendislik egitimi aldiktan sonra 25 Ekim 1869 da Ecole Polytechnique e kaydolarak babasinin izinden gitti 1870 Eylul unde Le Chatelier tum Polytechnique ogrencileri gibi tegmen olarak Paris Kusatmasi na katildi Teknik okuldaki parlak basarilarindan sonra 1871 de Paris teki e girdi Le Chatelier Polytechnique ten dort ogrenci arkadasinin kardesi ve bir aile dostlari olan Genevieve Nicolas ile evlendi Dort kiz ve uc erkek cocuklari oldu Cocuklarindan besi bilimsel alanlara yonelmistir Iki cocugu Le Chatelier in olumunden once hayatini kaybetti KariyeriBir muhendis olarak egitim almasina ve hatta endustriyel sorunlara olan ilgisine karsin Le Chatelier endustride kariyer yapmak yerine kimya ogretmeyi tercih etti 1887 de Paris teki Ecole des Mines in hazirlik kursunun genel kimya baskanligina atandi Ecole Polytechnique te kimya ogretebilmek icin 1884 te ve 1897 de birer basvuru gerceklestirdi ancak iki basvurusu da basarisiz oldu Sorbonne Profesor Henry Louis Le Chatelier Bibliotheque de La Sorbonne NuBIS Le Chatelier College de France da den sonra inorganik kimya baskani olarak gorev aldi Daha sonra Henri Moissan in yerine gecerek Sorbonne Universitesi nde ders verdi Le Chatelier College de France da su dersleri vermistir Yanma olaylari 1898 Kimyasal denge teorisi yuksek sicaklik olcumleri ve cozunme olayi 1898 1899 Metal alasimlarinin ozellikleri 1899 1900 Demir alasimlari 1900 1901 Genel analitik kimya yontemleri 1901 1902 Analitik kimyanin genel yasalari 1901 1902 Kimyasal mekanigin genel yasalari 1903 Silika ve bilesikleri 1905 1906 Kimyanin temel ilkelerinin bazi pratik uygulamalari 1906 1907 Metallerin ve bazi alasimlarin ozellikleri 1907 Le Chatelier dort basarisiz adayliktan 1884 1897 1898 ve 1900 sonra 1907 de Fransiz Bilimler Akademisi ne Academie des sciences secildi Ayrica 1907 de Isvec Kraliyet Bilimler Akademisi ne secilmistir 1924 te nin onursal uyesi oldu Bilimsel calismalariLe Chatelier kimya alaninda en cok kendisinin gelistirdigi bir kimyasal denge ilkesi olan Le Chatelier ilkesi ve ideal cozeltilerde tuzlarin degiskenlik gosteren cozunurlukleri uzerine yaptigi calismalarla taninir 1884 ile 1914 yillari arasinda bu konularda otuzdan fazla makale yayinladi Kimyasal denge konusunda elde ettigi sonuclar 1884 yilinda Paris teki Fransiz Bilimler Akademisi nde sunuldu Le Chatelier bunlara ek olarak metalurji uzerine kapsamli arastirmalar yuruttu ve La revue de metallurgie Metalurji Dergisi isimli teknik gazetenin de kurucularindan biriydi Le Chatelier in calismalarinin bir kismi endustriye yonelikti Ornegin bugun Lafarge Cimento olarak bilinen bir cimento sirketi olan Societe des chaux et ciments Pavin de Lafarge icin danisman muhendis olarak calismistir 1887 tarihli Recherches experimentales sur la anution des mortiers hydrauliques Hidrolik Harclarin Bilesimi Uzerine Deneysel Arastirma adli doktora tezinde harclar uzerine yogunlasmisti Le Chatelier 1901 yilinda azot ve hidrojen gazlarini metalik demir varliginda 600 C de ve 200 atm basinc altinda dogrudan birlestirmeyi denedi Deneyde bir hava kompresoru azot ve hidrojeni bu gazlarin platin bir spiral tarafindan isitildigi ve demir katalizorun indirgendigi bir celik Berthelot bomba kalorimetresi icine girmeye zorluyordu Deneyde bulunan bir asistani neredeyse olduren cok buyuk bir patlama meydana geldi Le Chatelier patlamanin deneyde kullanilan ekipmandaki hava varligindan kaynaklandigini tespit etti Thenard Sainte Claire Deville ve hatta Berthelot un da dahil oldugu birkac taninmis Fransiz kimyacinin basarisiz oldugu yerde Haber basarili olacakti Bes yildan kisa bir sure sonra Haber ve Claude ticari olcekte amonyak uretiminde basarili oldular ve Le Chatelier in basarisiz girisiminin kendi arastirmalarini hizlandirdigini ifade ettiler Yasaminin sonuna dogru Le Chatelier bu konudaki goruslerini su sekilde yaziya dokmustur Amonyak sentezi kesfinin ellerimden kayip gitmesine izin verdim Bu benim bilimsel kariyerimin en buyuk hatasiydi Le Chatelier ilkesi Le Chatelier Ilkesi bir sistemin her zaman kimyasal dengedeki degisikliklere karsi hareket edecegini ifade eder Sistem kimyasal dengeyi yeniden saglamak icin duzensizligi azaltarak veya ortadan kaldirarak termodinamik acidan tekrar dengeye gelecegi bir kimyasal yolu tercih edecektir Baska bir sekilde ifade edilirse Dengedeki bir kimyasal sistemde derisim sicaklik veya toplam basincta bir degisiklik yasanirsa denge bu degisikligi en aza indirmek icin kayacaktir Bu kalitatif yasa bir kimyasal tepkimenin dengesinin nasil degiseceginin onceden bilinmesini saglar Amonyak sentezinin gerceklestirildigi kimyasal reaksiyon asagida gorulmektedir N2 g 3H2 g 2NH3 g displaystyle ce N2 g 3H2 g lt gt 2NH3 g Tepkimeye girenlerin basinci artirilirdigi takdirde tepkime dengesi reaksiyonun basincini dusurmek icin urunler yonune kayacaktir 2SO2 g O2 g 2SO3 g displaystyle ce 2SO2 g O2 g lt gt 2SO3 g Ileri tepkime ekzotermik iken geri tepkime endotermiktir Le Chatelier ilkesine gore sistemde daha buyuk miktarlarda isil enerji olmasi endotermik geri tepkimeyi destekler ve bu sekilde artmis olan enerji sogurulur Bir baska deyisle kimyasal denge fazla isil yuku ortadan kaldirmak icin girenlere kayacaktir Ayni nedenden oturu daha dusuk sicakliklar ekzotermik ileri reaksiyonu destekleyerek urun olusumunu artirir urunlere kayar SiyasetO zamanlar bilim insanlarinin ve muhendislerin oldukca bilimsel bir endustri vizyonuna sahip olmalari tipik bir durumdu Le Chatelier La revue de metallurgie nin ilk sayisinda konuyla ilgili goruslerini anlatan ve Frederick Winslow Taylor in bilimsel yonetim teorisini tartisan bir makale yayinladi 1928 de Taylorculuk uzerine bir kitap yayimladi Le Chatelier politik olarak muhafazakardi 1934 te Bruksel de yayinlanan Revue economique internationale de Fransa daki haftalik kirk saat calisma yasasi hakkindaki gorusunu yayinladi Bununla birlikte bazi parlamento karsiti goruslerine ragmen her turlu asiri veya radikal hareketten uzak durdu Eski bir asker olan kardesi 1897 de Versailles yakinlarindaki Glatigny kirsalinda Le Chesnay Atelier de Glatigny yi Glatigny Atolyesi acti Atolyede kumtasi seramikleri yuksek kaliteli porselenler ve cam esyalar yapiliyordu 1901 de elestirmen Henri Cazalis mahlasi Jean Lahor dur atolyeyi Art Nouveau seramiklerinin Fransa daki en iyi ureticilerinden biri olarak kaydetti Henry Louis Le Chatelier nin Alfred in atolyesini tesvik ettigi porselen bilesimi ve kuvars kalintilarinin tepkimeleri konusundaki deneylere yardimci oldugu ve firinlardaki sicakligi olcmek icin bir termoelektrik pirometre tasarladigi gorulmektedir CalismalariCours de chimie industrielle 1896 ikinci basim 1902 High Temperature Measurements G K Burgess tarafindan cevrildi 1901 ikinci basim 1902 Recherches experimentales sur la constitution des mortiers hydrauliques 1904 Ingilizce ceviri 1905 Lecons sur le carbone 1908 Introduction a l etude de la metallurgie 1912 La silice et les silicates 1914 Onur ve odullerLe Chatelier Legion d honneur de 1887 de chevalier sovalye 1908 de officier subay 1919 da commandeur sovalye komutani oldu ve son olarak Mayis 1927 de grand officier buyuk sovalye subayi unvanini aldi 1907 de Fransiz Bilimler Akademisi ne kabul edildi 1911 de Ingiliz Demir ve Celik Enstitusu nun Bessemer Altin Madalyasi ile odullendirildi 1913 te olarak kabul edildi 1916 da da Davy Madalyasi ile odullendirildi KaynakcaOzel Desch 1938 Henry Louis Le Chatelier 1850 1936 2 6 250 259 doi 10 1098 rsbm 1938 0005 See signature on second page L Guillet Revue de metallurgie special edition January 1937 President of honour and honorary members of PTChem 20 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Subat 2020 4 Henri Le Chatelier His Publications Ceram Abs 16 Oct 1937 Silverman 1938 Le Chatelier and the synthesis of ammonia Journal of Chemical Education 15 6 289 doi 10 1021 ed015p289 3 H L Le Chatelier Role of Science in Industry in La revue de metallurgie n 1 1904 page 1 to 10 Arthur 2017 s 110 Arthur 2017 s 112 Henry Louis Le Chatelier 1850 1936 Obituary Notices of Fellows of the Royal Society Royal Society 2 6 250 259 1938 doi 10 1098 rsbm 1938 0005 16 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Eylul 2020 GenelPaul Arthur 2017 Alfred Le Chatelier et l Atelier de Glatigny PDF Sevres Fransizca cilt 26 16 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan PDF erisim tarihi 25 Subat 2018 Dis baglantilar Henry LE CHATELIER 1850 1936 Sa vie oglum uvre Revue de Metallurgie ozel baski Ocak 1937 1 17 Eylul 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fransizca