Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hortisa (Ukraynaca: Хо́ртиця, romanlaştırılmış: Khórtytsja, [ˈxɔrtɪtsʲɐ] olarak telaffuz edilir) Dinyeper Nehri'nin en büyük adasıdır ve 12,5 kilometre (7,77 mil) uzunluğunda ve 2,5 kilometre (1,55 mil) genişliğe sahiptir. Ada, "Hortisa Milli Parkı"'nın bir bölümünü oluşturur. Bu tarihi yer, Ukrayna'nın Zaporijya şehir sınırları içinde yer almaktadır.
| Hortisa Хортиця | |
|---|---|
 | |
 | |
| Coğrafya | |
| Bölge | Dinyeper Nehri |
| Koordinatlar | 47°49′K 35°6′D / 47.817°K 35.100°D |
| Yüzölçümü | 23,59 km2 |
| Zirve | 30 m |
| Siyasi | |
| Adadaki ülke(ler) | |
| İdari birim | Zaporijya Oblastı |
| Rayon | Zaporijya |
Ada, Ukrayna tarihinde, özellikle Zaporojya Kazaklarının tarihinde önemli bir rol oynamıştır. Meşe bahçeleri, ladin ormanları, çayırlar ve bozkır gibi eşsiz flora ve faunaya sahiptir. Adanın kuzey kısmı, alçak olan ve çoğu kez Dinyeper suları tarafından sular altında kalan güney kısmına kıyasla çok kayalık ve yüksektir ve nehir yatağından 30 m (98 ft) yüksektedir.
Konumu
Zaporijya (doğrudan çevirisi "akıntıların ötesinde"dir) adını Dinyeper Nehrinin aşağısındaki bir coğrafi alandan alır ve dokuzuncu hızla geçer (bkz. Dinyeper Akanakları). 1930'larda Dinyeper Hidroelektrik İstasyonu inşa edildiğinde, bu akıntılar sular altında kaldı. Sadece 50 m (160 ft) yüksekliğe kadar yükselen granit kayalıklar, bölgenin orijinal kayalık arazisine tanıklık etmektedir.
Tarihi
Hortisa, son beş bin yıldır sürekli olarak iskan edildi. Yakın çevredeki diğer adalar da Proto-Hint-Avrupa ve İskit dönemlerindeki yoğun işgal belirtilerini içerir. Küçük Hortisa adası, İskit kalıntıları ve terk edilmiş bir Kazak kalesiyle tanınır. 1927'de hidroelektrik santralinin inşası sırasında kazılan Sredeny Stih adacığı (Hortisa'nın kuzeydoğusunda) adını Sredny Stog kültürüne vermiştir.
Erken Orta Çağ'da Hortisa, Vareglerden Yunanlara uzanan ticaret yolu için kilit bir merkezdi. İmparator VII. Konstantinos, De Administrando Imperio adlı eserinde, akıntıların hemen aşağısındaki St. George adasından bahseder. Akarsulardan geçerken, Rusların göçebe Peçenekler için kolay bir av olacağını bildirdi. Nitekim, Kiev Rus prensi Svyatoslav I 972'de akıntıları geçme girişimi sırasında saldırıya uğradı ve öldürüldü.
Siç olarak bilinen bir kaleyle ilgili en eski kayıt, Küçük Hortisa adasında (Mala Hortisa Adası) bulunan ve Volhinya prensi Dmitro Vyshnevetsky tarafından kurulmuştur. Küçük Hortisa Adası, Khortytsia'nın kendisinden 20 kat daha küçüktür. İlk Hortisa Siç altı yıl (1552-1558) sürmüştür. Zaporijya Siç'in bulunduğu akıntıları (Zaporijya bölgesi) geçtikten sonra aşağı akışta birkaç yer daha vardır. Toplamda sekiz tane vardır: Bazavluk (1593–1630), Mykytyn (1628–1652), Chortomlyk (1652–1709), Kamin (1709–1711), Oleshkiv (1711–1734), Pidpilna (1734–1775). Bütün bu yerler nehir geçişlerindedir. Bohdan Hmelnitski liderliğindeki ayaklanma 1648'de Mykytyn Siç'de başladı. Efsaneler, Kazaklar'ın Hortisa'da Osmanlı İmparatorluğu'nun IV. Mehmed Mehmed'e Zaporozhian Kazaklarının kötü şöhretli cevabını yazdığı bir devlettir. 1775'te Siç, Büyük Katerina'in emriyle Rus general Tekhely tarafından yok edildi. Sonuç olarak Kuban Kazakları yerlerinden edildi ve birçoğu sonunda Kafkasya bölgesindeki Kuban nehrine yerleşti. Bu Kazaklar Kuban Kazakları olarak tanındı. Kuban Kazaklarının bir kısmı Osmanlı Sultanı'nın tebaası olmak için Tuna Nehri'nin ötesine kaçtı ve Tuna Nehri'nin ağzında yaşadılar. 1830'da bu Kazakların çoğu Azak denizi kıyısında (Mariupol ve Berdyansk arasında) taşındı ve yeni bir Siç kurdu.
Zaporijya Siç, Petro Kalnyshevsky'nin son Kosh Otaman'ı (lideri) 'nda hapsedildi. O sırada 85 yaşındaydı. 25 yıl hapis yattıktan sonra serbest bırakıldı ve 113 yaşında manastırda neredeyse kör olarak öldü. 1789'da, Prusya'dan Danzig Mennonites, Rus İmparatorluğu'nun geniş bozkırlarında yerleşim yerleri kurmaları için çar tarafından davet edildi. Bu yerleşim yerlerinden biri Hortisa adasında bulunuyordu. Zengin ada topraklarında çiftçilik yaptılar. Kârlı işlerinden bazıları, Hortisa bahçelerinden ve ormanlarından kereste ticaretiydi. 1916'da Mennon kolonistleri Hortisa Adası'nı Olexandrivsk (Alexandrovsk) belediye meclisine sattılar.
1965'te Hortisa Adası "tarihi ve kültürel rezerv" ilan edildi.Dinyeper Akanakları devlet tarihi ve kültürel rezervi 1974'te kuruldu; bu hem Hortisa Adası'nı, bitişik adaları ve kayaları ve Dinyeper'in sağ kıyısının bir kısmını içermekteydi. Rezervin toplam alanı 2.359 hektardır (9.1 sq mi). Rezerv, 1993 yılında ulusal statü kazandı.
Kaynakça
- ^ a b c d e f (Ukraynaca). Zaporozhye Bölgesel Turist Bilgi Merkezi, Hortisa Milli Parkı. 26 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2019.
- ^ (Ukraynaca). Zaporozhye Bölgesel Turist Bilgi Merkezi, Zaporozhye. 16 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2019.
Dış bağlantılar
![image]()
Wikimedia Commons'ta Hortisa ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.- Hortisa Ulusal Koruma Alanı'nın resmi web sitesi 16 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Lapidarium web sitesi 23 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hortisa Ukraynaca Ho rticya romanlastirilmis Khortytsja ˈxɔrtɪtsʲɐ olarak telaffuz edilir Dinyeper Nehri nin en buyuk adasidir ve 12 5 kilometre 7 77 mil uzunlugunda ve 2 5 kilometre 1 55 mil genislige sahiptir Ada Hortisa Milli Parki nin bir bolumunu olusturur Bu tarihi yer Ukrayna nin Zaporijya sehir sinirlari icinde yer almaktadir Hortisa HorticyaCografyaBolgeDinyeper NehriKoordinatlar47 49 K 35 6 D 47 817 K 35 100 D 47 817 35 100Yuzolcumu amp 0000000000000023 590000 23 59 km2Zirve 30 mSiyasiAdadaki ulke ler UkraynaIdari birimZaporijya OblastiRayonZaporijya Ada Ukrayna tarihinde ozellikle Zaporojya Kazaklarinin tarihinde onemli bir rol oynamistir Mese bahceleri ladin ormanlari cayirlar ve bozkir gibi essiz flora ve faunaya sahiptir Adanin kuzey kismi alcak olan ve cogu kez Dinyeper sulari tarafindan sular altinda kalan guney kismina kiyasla cok kayalik ve yuksektir ve nehir yatagindan 30 m 98 ft yuksektedir KonumuHortisa da yeniden insa edilen Neolitik bir sunak Zaporijya dogrudan cevirisi akintilarin otesinde dir adini Dinyeper Nehrinin asagisindaki bir cografi alandan alir ve dokuzuncu hizla gecer bkz Dinyeper Akanaklari 1930 larda Dinyeper Hidroelektrik Istasyonu insa edildiginde bu akintilar sular altinda kaldi Sadece 50 m 160 ft yukseklige kadar yukselen granit kayaliklar bolgenin orijinal kayalik arazisine taniklik etmektedir TarihiHortisa son bes bin yildir surekli olarak iskan edildi Yakin cevredeki diger adalar da Proto Hint Avrupa ve Iskit donemlerindeki yogun isgal belirtilerini icerir Kucuk Hortisa adasi Iskit kalintilari ve terk edilmis bir Kazak kalesiyle taninir 1927 de hidroelektrik santralinin insasi sirasinda kazilan Sredeny Stih adacigi Hortisa nin kuzeydogusunda adini Sredny Stog kulturune vermistir Erken Orta Cag da Hortisa Vareglerden Yunanlara uzanan ticaret yolu icin kilit bir merkezdi Imparator VII Konstantinos De Administrando Imperio adli eserinde akintilarin hemen asagisindaki St George adasindan bahseder Akarsulardan gecerken Ruslarin gocebe Pecenekler icin kolay bir av olacagini bildirdi Nitekim Kiev Rus prensi Svyatoslav I 972 de akintilari gecme girisimi sirasinda saldiriya ugradi ve olduruldu Sic olarak bilinen bir kaleyle ilgili en eski kayit Kucuk Hortisa adasinda Mala Hortisa Adasi bulunan ve Volhinya prensi Dmitro Vyshnevetsky tarafindan kurulmustur Kucuk Hortisa Adasi Khortytsia nin kendisinden 20 kat daha kucuktur Ilk Hortisa Sic alti yil 1552 1558 surmustur Zaporijya Sic in bulundugu akintilari Zaporijya bolgesi gectikten sonra asagi akista birkac yer daha vardir Toplamda sekiz tane vardir Bazavluk 1593 1630 Mykytyn 1628 1652 Chortomlyk 1652 1709 Kamin 1709 1711 Oleshkiv 1711 1734 Pidpilna 1734 1775 Butun bu yerler nehir gecislerindedir Bohdan Hmelnitski liderligindeki ayaklanma 1648 de Mykytyn Sic de basladi Efsaneler Kazaklar in Hortisa da Osmanli Imparatorlugu nun IV Mehmed Mehmed e Zaporozhian Kazaklarinin kotu sohretli cevabini yazdigi bir devlettir 1775 te Sic Buyuk Katerina in emriyle Rus general Tekhely tarafindan yok edildi Sonuc olarak Kuban Kazaklari yerlerinden edildi ve bircogu sonunda Kafkasya bolgesindeki Kuban nehrine yerlesti Bu Kazaklar Kuban Kazaklari olarak tanindi Kuban Kazaklarinin bir kismi Osmanli Sultani nin tebaasi olmak icin Tuna Nehri nin otesine kacti ve Tuna Nehri nin agzinda yasadilar 1830 da bu Kazaklarin cogu Azak denizi kiyisinda Mariupol ve Berdyansk arasinda tasindi ve yeni bir Sic kurdu Zaporijya Sic Petro Kalnyshevsky nin son Kosh Otaman i lideri nda hapsedildi O sirada 85 yasindaydi 25 yil hapis yattiktan sonra serbest birakildi ve 113 yasinda manastirda neredeyse kor olarak oldu 1789 da Prusya dan Danzig Mennonites Rus Imparatorlugu nun genis bozkirlarinda yerlesim yerleri kurmalari icin car tarafindan davet edildi Bu yerlesim yerlerinden biri Hortisa adasinda bulunuyordu Zengin ada topraklarinda ciftcilik yaptilar Karli islerinden bazilari Hortisa bahcelerinden ve ormanlarindan kereste ticaretiydi 1916 da Mennon kolonistleri Hortisa Adasi ni Olexandrivsk Alexandrovsk belediye meclisine sattilar 1965 te Hortisa Adasi tarihi ve kulturel rezerv ilan edildi Dinyeper Akanaklari devlet tarihi ve kulturel rezervi 1974 te kuruldu bu hem Hortisa Adasi ni bitisik adalari ve kayalari ve Dinyeper in sag kiyisinin bir kismini icermekteydi Rezervin toplam alani 2 359 hektardir 9 1 sq mi Rezerv 1993 yilinda ulusal statu kazandi Kaynakca a b c d e f Ukraynaca Zaporozhye Bolgesel Turist Bilgi Merkezi Hortisa Milli Parki 26 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Nisan 2019 Ukraynaca Zaporozhye Bolgesel Turist Bilgi Merkezi Zaporozhye 16 Subat 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Nisan 2019 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Hortisa ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Hortisa Ulusal Koruma Alani nin resmi web sitesi 16 Kasim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Lapidarium web sitesi 23 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde