II. Erdevân (ayrıca II. Artabanos veya II. Ardawan olarak da yazılır; Partça: 𐭍𐭐𐭕𐭓 Ardawān), eski bilim adamlarında yanlışlıkla III. Erdevân olarak bilinen, bir yıllık arayla MS 12'den 38/41'e kadar Part İmparatorluğu'nun Krallarının Kralıdır. I. Vonones'in (h. 8-12) yeğeni ve halefiydi. Babası Dahae prensi, annesi ise Part Kralı Krallar IV. Fraates'in (h. 37-2 MÖ) kızıdır.
II. Erdevân Partça: 𐭍𐭐𐭕𐭓 | |
---|---|
Kralların kralı | |
II. Erdevân'ın sikkesi; Seleukia'da basılmıştır, 27 AD | |
Medya Atropatena Kralı | |
Hüküm süresi | ???-12 AD |
Önce gelen | |
Sonra gelen | II. Vonones |
Part Kralı | |
Hüküm süresi | 12-38/41 AD |
Önce gelen | I. Vonones (önce gelen) III. Tiridatis (rakip kral) |
Sonra gelen | I. Vardanes |
Doğum | 30-25 MÖ |
Ölüm | 38/41 |
Çocuk(lar)ı | I. Arsakes Orodes I. Vardanes Erdevân II. Gotarzes (evlat edilmiş) |
Hanedan | Arşaklılar |
Babası | isimsiz prensi |
Annesi | IV. Fraates'in kızı |
Dini | Zerdüştçülük |
Erdevân, Part tacına yükselmeden önce, daha sonra Roma'nın desteklediği Part kralı I. Vonones'e karşı saldırıları için üs görevi görecek olan Medya Atropatena'nın kralı olarak hüküm sürmüştü. Erdevân sonunda Ermenistan'a kaçıp oranın kralı olan I. Vonones'i yendi. Erdevân'ın I. Vonones'in yerine oğlunu getirme çabaları Romalılar tarafından engellendi ve sonunda Partlarla III. Artaşes'i Ermenistan'ın yeni kralı olarak atamak ve I. Vonones'e verdikleri destekten vazgeçmek için bir anlaşmaya vardılar.
İsim
Latince: Artabanus Yunanca Artábanos kelimesinin Latince şeklidir ( Grekçe: Ἁρτάβανος), kendisi Eski Farsça *Arta-bānu'dan ("Arta'nın ihtişamı").Part ve Orta Farsça varyantı Ardawān'du ( Partça: 𐭍𐭐𐭕𐭓 ).
Medya Atropatene'nin geçmişi ve krallığı
Erdevân, Arşak kraliyet ailesinin yönetici kolundan değildi; babası bir Dahae prensiydi ve büyük olasılıkla eski Part hükümdarı II. Mitridates'in (h. 124-88 MÖ) soyundan geliyordu, annesi ise görevdeki Part Kralı Krallar IV. Fraates'in (h. 37-2 MÖ) kızıdır. MÖ 30-25 yılları arasında doğan Erdevân, Orta Asya'daki Dahae'ler arasında büyüdü. Yetişkinliğe ulaştığında, IV. Fraates'in hükümdarlığının sonlarında veya onun oğlu ve halefi V. Fraates'in (h. 4 BC- ) hükümdarlığı sırasında Medya Atropatena'nın hükümdarı oldu. Erdevân'un Medya Atropatena krallığına yükselişinin ardındaki sebep belirsizdir. Krallık, Erdevân'ın Part kralı I. Vonones'e (h. 8-12-h. 8-12) karşı taht için savaştığında karargahı olmuştur. Aslen Roma'da ikamet eden I. Vonones, Karin ve Suren klanlarının liderliğindeki bir grup tarafından Part tahtına oturtulmuştu. Onun yönetimi Romalılar tarafından desteklenmiştir. Ancak Part soyluları, Roma'da kaldığı süre boyunca Romalılaşan I. Vonones tarafından hızla yabancılaştırıldı. Bu, Erdevân'ın yıllarca süren savaşlardan sonra, Ermenistan'a kaçan ve oranın kralı olan I. Vonones'i nihayet yenme şansını artırdı.
Hükümdarlığı
Artık Part İmparatorluğu'nun hükümdarı olan Erdevân, I. Vonones'i Ermeni tahtından indirip yerine kendi oğlunu atamaya çalıştı. Bu girişime, bunun kendi çıkarlarına tehlike teşkil ettiğini düşünen Romalılar hemen karşı çıktı. Sonuç olarak, Roma imparatoru Tiberius (h. 14-37) bunun olmasını önlemek için üvey oğlu Germanicus'u gönderdi. Ancak Romalı general Partlardan hiçbir direnişle karşılaşmadı. Bunun yerine Germanicus, Erdevân ile III. Artaşes'i Ermenistan'ın yeni kralı olarak atamak ve I. Vonones'e olan desteğinden vazgeçmek için bir anlaşmaya vardı. Böylece Romalılar Erdevân'ı meşru Part hükümdarı olarak kabul ettiler. Erdevân ve Germanicus, iki imparatorluk arasındaki dostluk ilişkisini pekiştirmek amacıyla MS 18 yılında Fırat Nehri'ndeki bir adada buluştu.
Romalılar I. Vonones'i Kilikya'ya taşıdılar ve ertesi yıl kaçmaya çalıştıktan sonra burada öldürüldü. Onun ölümü ve Erdevân'ın artık tartışmasız hakimiyeti, Part soylularını böldü, çünkü hepsi Arsakes ailesinin yeni bir kolunun imparatorluğu ele geçirmesini desteklemiyordu. MS 19/20'de Sistan, Drangiana ve Arachosia'nın Gondophares adlı Part satrapı Erdevân'tan bağımsızlığını ilan etti ve Hint-Part Krallığı'nı kurdu. Yeni bulduğu bağımsızlığını göstererek "Kralların Büyük Kralı" ve "" unvanlarını aldı. Yine de Erdevân ve Gondophares büyük olasılıkla Hint-Partların Arsakeslerin işlerine karışmayacağı konusunda bir anlaşmaya vardılar.
Erdevân sonraki yıllarını otoritesini artırarak geçirdi. Kuzeydoğuda ise Harezm'de yeni bir hanedan kurulması yönündeki çabalarını kazanarak ülke tarihinde yeni bir dönem başlatmıştır. Erdevân büyük ihtimalle yüzyıllardır Part egemenliğinin bir parçası olan Batı Baktriya'da da faaliyet gösteriyordu.
MS 35'te Erdevân yeniden Ermenistan'ı fethetmeye ve oğlu I. Arşak'ı Ermenistan'ın kralı yapmaya çalıştı. Roma ile bir savaş kaçınılmaz görünüyordu. Part kodamanları arasında II. Erdevân'a düşman olan grup, IV. Fraates'in soyundan gelen bir kral için Tiberius'a başvurdu. Tiberius, IV. Fraates'in torunu III. Tiridatis'i gönderdi ve Yaşlı Lucius Vitellius'a (Roma imparatoru Vitellius'un babası) Doğu'daki Roma otoritesini yeniden kurmasını emretti. Çok hünerli askeri ve diplomatik operasyonlarla Vitellius tamamen başarılı oldu. II. Erdevân, takipçileri tarafından terk edildi ve Doğu'ya kaçtı.
Kral ilan edilen III. Tiridatis, Part tahtının kontrolünü elinde tutamadı çünkü tebaasına Romalıların bir tebaası gibi göründü. Bu arada II. Erdevân, Hyrkania'dan güçlü bir İskit (Dahae) yardımcı ordusuyla döndü ve Partlar tarafından bir kez daha kabul edildi. III. Tiridatis, Seleukia'dan ayrıldı ve Suriye'ye kaçtı. II. Erdevân, Roma'yla savaşacak kadar güçlü değildi. Bu nedenle MS 37'de Vitellius ile Ermenistan'a yönelik tüm iddialarından vazgeçtiği bir anlaşma imzaladı. Kısa bir süre sonra II. Erdevân yeniden tahttan indirildi ve Cinnamus kral ilan edildi. II. Erdevân, tebaası Kral İzates bar Monobaz'a sığındı. İzates, görüşmelerle ve tam bir af vaadiyle Partları II. Erdevân'ı bir kez daha tahta çıkarmaya ikna etti. Kısa bir süre sonra II. Erdevân öldü ve yerine, saltanatı babasınınkinden daha çalkantılı olan oğlu I. Vardanes geçti.
II. Erdevân'in dört oğlu vardı: I. Arsakes, Orodes, I. Vardanes, Erdevân ve II. Gotarzes evlatlık bir oğlu.
Sâbiîler
Sâbiîler, hükümdarlığı sırasında Kudüs'teki zulümden kaçmalarına ve Medya'ya yerleşmelerine yardım eden, büyük ihtimalle II. Erdevân olan Erdevân (Sâbiîce: Ardban) adında bir krala itibar ederler. Bir Sâbiî metni olan Haran Gawaita kitabında kendisinden bahsedilmektedir.
Notlar
- ^ Briefly interrupted in 35.
Kaynakça
- Özel
- ^ a b c d e f Schippmann 1986, ss. 647-650.
- ^ a b Dandamayev 1986, ss. 646-647.
- ^ a b c d Olbrycht 2016, s. 24.
- ^ a b Olbrycht 2014, ss. 94-96.
- ^ a b c d Olbrycht 2014, s. 96.
- ^ Olbrycht 2012, ss. 215-216.
- ^ a b c d e f g h Dąbrowa 2012, s. 174.
- ^ a b Olbrycht 2012, s. 215.
- ^ Epigraphy of Later Parthia, «Voprosy Epigrafiki: Sbornik statei», 7, 2013, pp. 276-284
- ^ a b c Olbrycht 2012, s. 216.
- ^ Olbrycht 2015, s. 341.
- ^ Buckley, Jorunn Jacobsen (2010). Turning the Tables on Jesus: The Mandaean View. In Horsley, Richard (March 2010). Christian Origins. Fortress Press. ISBN . 26 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2024.(pp94-11). Minneapolis: Fortress Press
- Genel
- Chaumont, M. L. (1986). "Armenia and Iran ii. The pre-Islamic period". Encyclopaedia Iranica, Vol. II, Fasc. 4. ss. 418-438.
- Chaumont, M. L.; Schippmann, K. (1988). "Balāš". Encyclopaedia Iranica, Vol. III, Fasc. 6. ss. 574-580.
- Curtis, Vesta Sarkhosh (2007). "Religious iconography on ancient Iranian coins". Journal of Late Antiquity. Londra. ss. 413-434.
- Dąbrowa, Edward (2007). "The Parthian Kingship". ss. 123-134.
- Dąbrowa, Edward (2012). "The Arsacid Empire". Daryaee, Touraj (Ed.). The Oxford Handbook of Iranian History. Oxford University Press. ss. 1-432. ISBN . 1 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2019.
- Dandamayev, M. A. (1986). "Artabanus (Old Persian proper name)". Encyclopaedia Iranica, Vol. II, Fasc. 6. ss. 646-647.
- de Crespigny, Rafe (2007), A Biographical Dictionary of Later Han to the Three Kingdoms (23-220 AD), Leiden: Koninklijke Brill, ISBN .
- Gregoratti, Leonardo (2017). "The Arsacid Empire". Daryaee, Touraj (Ed.). King of the Seven Climes: A History of the Ancient Iranian World (3000 BCE - 651 CE). UCI Jordan Center for Persian Studies. ss. 1-236. ISBN .
- Kia, Mehrdad (2016). The Persian Empire: A Historical Encyclopedia. ABC-CLIO. ISBN . (2 volumes)
- Morton, William S.; Lewis, Charlton M. (2005), China: Its History and Culture, New York: McGraw-Hill, ISBN .
- Olbrycht, Marek Jan (1997). "Parthian King's tiara - Numismatic evidence and some aspects of Arsacid political ideology". Notae Numismaticae. Cilt 2. ss. 27-61.
- Olbrycht, Marek Jan (2012). "The Political-Military Strategy of Artabanos/Ardawān II in AD 34-371". Anabasis: Studia Classica et Orientalia. Cilt 3. ss. 215-237.
- Olbrycht, Marek Jan (2014). "The Genealogy of Artabanos II (AD 8/9-39/40), King of Parthia". Miscellanea Anthropologica et Sociologica. 15 (3). ss. 92-97. doi:10.5604/20842937.1134333.
- Olbrycht, Marek Jan (2015). "Arsacid Iran and the nomads of Central Asia - Ways of cultural transfer". Complexity of Interaction Along the Eurasian Steppe Zone in the First Millenium Ce, Edited by Jan Bemmann, Michael Schmauder (Bonn Contributions to Asian Archaeology, Volume 7) Bonn 2015 [Vor- und Fruhgeschichtliche Archäologie, Rheinische Friedrich-Wilhelms-Universität Bonn]. ss. 333-390.
- Olbrycht, Marek Jan (2016). "Dynastic Connections in the Arsacid Empire and the Origins of the House of Sāsān". Curtis, Vesta Sarkhosh; Pendleton, Elizabeth J.; Alram, Michael; Daryaee, Touraj (Ed.). The Parthian and Early Sasanian Empires: Adaptation and Expansion. Oxbow Books. ISBN .
- Rapp, Stephen H. (2014). The Sasanian World through Georgian Eyes: Caucasia and the Iranian Commonwealth in Late Antique Georgian Literature. Ashgate Publishing, Ltd. ISBN .
- Rose, Jenny (2004). "Investiture". Encyclopaedia Iranica, Vol. XIII, Fasc. 2. ss. 180-188.
- (2013). "Arsacid, Elymaean, and Persid Coinage". Potts, Daniel T. (Ed.). The Oxford Handbook of Ancient Iran. Oxford University Press. ISBN .
- Schippmann, K. (1986). "Artabanus (Arsacid kings)". Encyclopaedia Iranica, Vol. II, Fasc. 6. ss. 647-650.
- Schippmann, K. (1987). "Azerbaijan iii. Pre-Islamic History". Encyclopaedia Iranica, Vol. III, Fasc. 2. ss. 221-224.
- Sellwood, D. (1983). "Adiabene". Encyclopaedia Iranica, Vol. I, Fasc. 5. ss. 456-459.
- Watson, William (1983). "Iran and China". Yarshater, Ehsan (Ed.). The Cambridge History of Iran, Volume 3(1): The Seleucid, Parthian and Sasanian Periods (İngilizce). Cambridge: Cambridge University Press. ss. 537-558. ISBN ..
- Wang, Tao (2007), "Parthia in China: a Re-examination of the Historical Records", Curtis, Vesta Sarkhosh and Sarah Stewart (Ed.), The Age of the Parthians: The Ideas of Iran, 2, London & New York: I.B. Tauris & Co Ltd., in association with the London Middle East Institute at SOAS and the British Museum, ss. 87-104, ISBN .
- Wood, Frances (2002), The Silk Road: Two Thousand Years in the Heart of Asia, Berkeley and Los Angeles: University of California Press, ISBN .
- Yü, Ying-shih (1986), "Han Foreign Relations", Twitchett, Denis and Michael Loewe (Ed.), Cambridge History of China: the Ch'in and Han Empires, 221 B.C. - A.D. 220, 1, Cambridge: Cambridge University Press, ss. 377-462, ISBN
Konuyla ilgili yayınlar
- Gregoratti, Leonardo (2015). "A Tale of Two Great Kings: Artabanus and Vologaeses". Krasnowolska, A. (Ed.). Studies on the Iranian World: Before Islam: Medieval and Modern, Vol. 1. Kraków: Jagiellonian University Press. ss. 203-210.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
II Erdevan ayrica II Artabanos veya II Ardawan olarak da yazilir Partca 𐭍𐭐𐭕𐭓 Ardawan eski bilim adamlarinda yanlislikla III Erdevan olarak bilinen bir yillik arayla MS 12 den 38 41 e kadar Part Imparatorlugu nun Krallarinin Kralidir I Vonones in h 8 12 yegeni ve halefiydi Babasi Dahae prensi annesi ise Part Krali Krallar IV Fraates in h 37 2 MO kizidir II Erdevan Partca 𐭍𐭐𐭕𐭓Krallarin kraliII Erdevan in sikkesi Seleukia da basilmistir 27 ADMedya Atropatena KraliHukum suresi 12 ADOnce gelenSonra gelenII VononesPart KraliHukum suresi12 38 41 ADOnce gelenI Vonones once gelen III Tiridatis rakip kral Sonra gelenI VardanesDogum30 25 MOOlum38 41Cocuk lar iI Arsakes Orodes I Vardanes Erdevan II Gotarzes evlat edilmis HanedanArsaklilarBabasiisimsiz prensiAnnesiIV Fraates in kiziDiniZerdustculuk Erdevan Part tacina yukselmeden once daha sonra Roma nin destekledigi Part krali I Vonones e karsi saldirilari icin us gorevi gorecek olan Medya Atropatena nin krali olarak hukum surmustu Erdevan sonunda Ermenistan a kacip oranin krali olan I Vonones i yendi Erdevan in I Vonones in yerine oglunu getirme cabalari Romalilar tarafindan engellendi ve sonunda Partlarla III Artases i Ermenistan in yeni krali olarak atamak ve I Vonones e verdikleri destekten vazgecmek icin bir anlasmaya vardilar IsimLatince Artabanus Yunanca Artabanos kelimesinin Latince seklidir Grekce Ἁrtabanos kendisi Eski Farsca Arta banu dan Arta nin ihtisami Part ve Orta Farsca varyanti Ardawan du Partca 𐭍𐭐𐭕𐭓 Medya Atropatene nin gecmisi ve kralligiErdevan Arsak kraliyet ailesinin yonetici kolundan degildi babasi bir Dahae prensiydi ve buyuk olasilikla eski Part hukumdari II Mitridates in h 124 88 MO soyundan geliyordu annesi ise gorevdeki Part Krali Krallar IV Fraates in h 37 2 MO kizidir MO 30 25 yillari arasinda dogan Erdevan Orta Asya daki Dahae ler arasinda buyudu Yetiskinlige ulastiginda IV Fraates in hukumdarliginin sonlarinda veya onun oglu ve halefi V Fraates in h 4 BC hukumdarligi sirasinda Medya Atropatena nin hukumdari oldu Erdevan un Medya Atropatena kralligina yukselisinin ardindaki sebep belirsizdir Krallik Erdevan in Part krali I Vonones e h 8 12 h 8 12 karsi taht icin savastiginda karargahi olmustur Aslen Roma da ikamet eden I Vonones Karin ve Suren klanlarinin liderligindeki bir grup tarafindan Part tahtina oturtulmustu Onun yonetimi Romalilar tarafindan desteklenmistir Ancak Part soylulari Roma da kaldigi sure boyunca Romalilasan I Vonones tarafindan hizla yabancilastirildi Bu Erdevan in yillarca suren savaslardan sonra Ermenistan a kacan ve oranin krali olan I Vonones i nihayet yenme sansini artirdi HukumdarligiArtik Part Imparatorlugu nun hukumdari olan Erdevan I Vonones i Ermeni tahtindan indirip yerine kendi oglunu atamaya calisti Bu girisime bunun kendi cikarlarina tehlike teskil ettigini dusunen Romalilar hemen karsi cikti Sonuc olarak Roma imparatoru Tiberius h 14 37 bunun olmasini onlemek icin uvey oglu Germanicus u gonderdi Ancak Romali general Partlardan hicbir direnisle karsilasmadi Bunun yerine Germanicus Erdevan ile III Artases i Ermenistan in yeni krali olarak atamak ve I Vonones e olan desteginden vazgecmek icin bir anlasmaya vardi Boylece Romalilar Erdevan i mesru Part hukumdari olarak kabul ettiler Erdevan ve Germanicus iki imparatorluk arasindaki dostluk iliskisini pekistirmek amaciyla MS 18 yilinda Firat Nehri ndeki bir adada bulustu Part krali II Erdevan un MS 1 yuzyilda Susa sakinlerine yazdigi Hekataeus un sayman olarak atanmasini talep eden Yunanca mektup Louvre muzesi Romalilar I Vonones i Kilikya ya tasidilar ve ertesi yil kacmaya calistiktan sonra burada olduruldu Onun olumu ve Erdevan in artik tartismasiz hakimiyeti Part soylularini boldu cunku hepsi Arsakes ailesinin yeni bir kolunun imparatorlugu ele gecirmesini desteklemiyordu MS 19 20 de Sistan Drangiana ve Arachosia nin Gondophares adli Part satrapi Erdevan tan bagimsizligini ilan etti ve Hint Part Kralligi ni kurdu Yeni buldugu bagimsizligini gostererek Krallarin Buyuk Krali ve unvanlarini aldi Yine de Erdevan ve Gondophares buyuk olasilikla Hint Partlarin Arsakeslerin islerine karismayacagi konusunda bir anlasmaya vardilar Erdevan sonraki yillarini otoritesini artirarak gecirdi Kuzeydoguda ise Harezm de yeni bir hanedan kurulmasi yonundeki cabalarini kazanarak ulke tarihinde yeni bir donem baslatmistir Erdevan buyuk ihtimalle yuzyillardir Part egemenliginin bir parcasi olan Bati Baktriya da da faaliyet gosteriyordu MS 35 te Erdevan yeniden Ermenistan i fethetmeye ve oglu I Arsak i Ermenistan in krali yapmaya calisti Roma ile bir savas kacinilmaz gorunuyordu Part kodamanlari arasinda II Erdevan a dusman olan grup IV Fraates in soyundan gelen bir kral icin Tiberius a basvurdu Tiberius IV Fraates in torunu III Tiridatis i gonderdi ve Yasli Lucius Vitellius a Roma imparatoru Vitellius un babasi Dogu daki Roma otoritesini yeniden kurmasini emretti Cok hunerli askeri ve diplomatik operasyonlarla Vitellius tamamen basarili oldu II Erdevan takipcileri tarafindan terk edildi ve Dogu ya kacti Kral ilan edilen III Tiridatis Part tahtinin kontrolunu elinde tutamadi cunku tebaasina Romalilarin bir tebaasi gibi gorundu Bu arada II Erdevan Hyrkania dan guclu bir Iskit Dahae yardimci ordusuyla dondu ve Partlar tarafindan bir kez daha kabul edildi III Tiridatis Seleukia dan ayrildi ve Suriye ye kacti II Erdevan Roma yla savasacak kadar guclu degildi Bu nedenle MS 37 de Vitellius ile Ermenistan a yonelik tum iddialarindan vazgectigi bir anlasma imzaladi Kisa bir sure sonra II Erdevan yeniden tahttan indirildi ve Cinnamus kral ilan edildi II Erdevan tebaasi Kral Izates bar Monobaz a sigindi Izates gorusmelerle ve tam bir af vaadiyle Partlari II Erdevan i bir kez daha tahta cikarmaya ikna etti Kisa bir sure sonra II Erdevan oldu ve yerine saltanati babasininkinden daha calkantili olan oglu I Vardanes gecti II Erdevan in dort oglu vardi I Arsakes Orodes I Vardanes Erdevan ve II Gotarzes evlatlik bir oglu SabiilerSabiiler hukumdarligi sirasinda Kudus teki zulumden kacmalarina ve Medya ya yerlesmelerine yardim eden buyuk ihtimalle II Erdevan olan Erdevan Sabiice Ardban adinda bir krala itibar ederler Bir Sabii metni olan Haran Gawaita kitabinda kendisinden bahsedilmektedir Notlar Briefly interrupted in 35 KaynakcaOzel a b c d e f Schippmann 1986 ss 647 650 a b Dandamayev 1986 ss 646 647 a b c d Olbrycht 2016 s 24 a b Olbrycht 2014 ss 94 96 a b c d Olbrycht 2014 s 96 Olbrycht 2012 ss 215 216 a b c d e f g h Dabrowa 2012 s 174 a b Olbrycht 2012 s 215 Epigraphy of Later Parthia Voprosy Epigrafiki Sbornik statei 7 2013 pp 276 284 a b c Olbrycht 2012 s 216 Olbrycht 2015 s 341 Buckley Jorunn Jacobsen 2010 Turning the Tables on Jesus The Mandaean View In Horsley Richard March 2010 Christian Origins Fortress Press ISBN 9781451416640 26 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Temmuz 2024 pp94 11 Minneapolis Fortress Press GenelChaumont M L 1986 Armenia and Iran ii The pre Islamic period Encyclopaedia Iranica Vol II Fasc 4 ss 418 438 Chaumont M L Schippmann K 1988 Balas Encyclopaedia Iranica Vol III Fasc 6 ss 574 580 Curtis Vesta Sarkhosh 2007 Religious iconography on ancient Iranian coins Journal of Late Antiquity Londra ss 413 434 Dabrowa Edward 2007 The Parthian Kingship ss 123 134 Dabrowa Edward 2012 The Arsacid Empire Daryaee Touraj Ed The Oxford Handbook of Iranian History Oxford University Press ss 1 432 ISBN 978 0 19 987575 7 1 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Ocak 2019 Dandamayev M A 1986 Artabanus Old Persian proper name Encyclopaedia Iranica Vol II Fasc 6 ss 646 647 de Crespigny Rafe 2007 A Biographical Dictionary of Later Han to the Three Kingdoms 23 220 AD Leiden Koninklijke Brill ISBN 978 90 04 15605 0 Gregoratti Leonardo 2017 The Arsacid Empire Daryaee Touraj Ed King of the Seven Climes A History of the Ancient Iranian World 3000 BCE 651 CE UCI Jordan Center for Persian Studies ss 1 236 ISBN 9780692864401 Kia Mehrdad 2016 The Persian Empire A Historical Encyclopedia ABC CLIO ISBN 978 1610693912 2 volumes Morton William S Lewis Charlton M 2005 China Its History and Culture New York McGraw Hill ISBN 978 0 07 141279 7 Olbrycht Marek Jan 1997 Parthian King s tiara Numismatic evidence and some aspects of Arsacid political ideology Notae Numismaticae Cilt 2 ss 27 61 Olbrycht Marek Jan 2012 The Political Military Strategy of Artabanos Ardawan II in AD 34 371 Anabasis Studia Classica et Orientalia Cilt 3 ss 215 237 Olbrycht Marek Jan 2014 The Genealogy of Artabanos II AD 8 9 39 40 King of Parthia Miscellanea Anthropologica et Sociologica 15 3 ss 92 97 doi 10 5604 20842937 1134333 Olbrycht Marek Jan 2015 Arsacid Iran and the nomads of Central Asia Ways of cultural transfer Complexity of Interaction Along the Eurasian Steppe Zone in the First Millenium Ce Edited by Jan Bemmann Michael Schmauder Bonn Contributions to Asian Archaeology Volume 7 Bonn 2015 Vor und Fruhgeschichtliche Archaologie Rheinische Friedrich Wilhelms Universitat Bonn ss 333 390 Olbrycht Marek Jan 2016 Dynastic Connections in the Arsacid Empire and the Origins of the House of Sasan Curtis Vesta Sarkhosh Pendleton Elizabeth J Alram Michael Daryaee Touraj Ed The Parthian and Early Sasanian Empires Adaptation and Expansion Oxbow Books ISBN 9781785702082 Rapp Stephen H 2014 The Sasanian World through Georgian Eyes Caucasia and the Iranian Commonwealth in Late Antique Georgian Literature Ashgate Publishing Ltd ISBN 978 1472425522 Rose Jenny 2004 Investiture Encyclopaedia Iranica Vol XIII Fasc 2 ss 180 188 2013 Arsacid Elymaean and Persid Coinage Potts Daniel T Ed The Oxford Handbook of Ancient Iran Oxford University Press ISBN 978 0199733309 Schippmann K 1986 Artabanus Arsacid kings Encyclopaedia Iranica Vol II Fasc 6 ss 647 650 Schippmann K 1987 Azerbaijan iii Pre Islamic History Encyclopaedia Iranica Vol III Fasc 2 ss 221 224 Sellwood D 1983 Adiabene Encyclopaedia Iranica Vol I Fasc 5 ss 456 459 Watson William 1983 Iran and China Yarshater Ehsan Ed The Cambridge History of Iran Volume 3 1 The Seleucid Parthian and Sasanian Periods Ingilizce Cambridge Cambridge University Press ss 537 558 ISBN 0 521 20092 X Wang Tao 2007 Parthia in China a Re examination of the Historical Records Curtis Vesta Sarkhosh and Sarah Stewart Ed The Age of the Parthians The Ideas of Iran 2 London amp New York I B Tauris amp Co Ltd in association with the London Middle East Institute at SOAS and the British Museum ss 87 104 ISBN 978 1 84511 406 0 Wood Frances 2002 The Silk Road Two Thousand Years in the Heart of Asia Berkeley and Los Angeles University of California Press ISBN 978 0 520 24340 8 Yu Ying shih 1986 Han Foreign Relations Twitchett Denis and Michael Loewe Ed Cambridge History of China the Ch in and Han Empires 221 B C A D 220 1 Cambridge Cambridge University Press ss 377 462 ISBN 978 0 521 24327 8 Konuyla ilgili yayinlarGregoratti Leonardo 2015 A Tale of Two Great Kings Artabanus and Vologaeses Krasnowolska A Ed Studies on the Iranian World Before Islam Medieval and Modern Vol 1 Krakow Jagiellonian University Press ss 203 210