Yiğit II. Parsman (Gürcüce: ფარსმან II ქველი, Parsman II Kveli) veya Cesur, Roma imparatoru Hadrianus'un (117–138) çağdaşı olan Parnavaziani hanedanından bir İberya (Kartli) kralıdır. Profesör Cyril Toumanoff, MS 116-132 tarihini Parsman'ın saltanat yılları olarak öne sürmektedir. Birkaç Klasik kaynakta yer almaktadır.
II. Parsman | |
---|---|
Kral Parsman, kabartma. | |
İberya Kralı | |
Hüküm süresi | 116-132 |
Önce gelen | I. Amazasp |
Sonra gelen | Ğadam |
Doğum | Mtsheta, İberya Krallığı |
Ölüm | 132 |
Çocuk(lar)ı | I. Saurmag |
Hanedan |
Yaşamı
Orta Çağ Gürcü yıllıkları Parsman'ın, Parsman ve Avaz (bir kaynakta fazladan bir diarşi vardır: Rok ve Mirdat) ile ortak yönetimini (Diarşi) bildirmektedir, ancak bazı modern tarihçiler çağdaş kanıtlarla desteklenmediği için İber diarşisini olası görmemektedir. Parsman'ın kendisinin selefi olan Kral I. Amazasp'ın oğlu olduğu bildiriliyor. Kral Amazasp'ın Ermenistan'da hüküm süren Part Kralı III. Vologases'in kızı Ğadana ile evli olduğu söyleniyor. Orta Çağ kaynağı Krallarının Yaşamı eserine göre, iki diarşi'nin geleneksel dostluğu, Mirdat'ın İranlı karısının kışkırtmasıyla bozuldu. Toumanoff, bu bilgiyi, İberyalı I. Parsman ile kardeşi Ermenistan Kralı İberyalı Mitridate'nin tarihsel olarak kaydedilmiş düşmanlığının geriye dönük bir yansıması olarak görüyor. Kronik, daha sonra bir Ermeni-Roma ittifakı ve bu ittifakın Parsman'ın öldüğü İran destekli İberya'yı işgallerinin hikâyesini sürdürüyor.
Saltanat
Gürcü kraliyet yıllıkları, Parsman'ı şu şekilde tanımlar:
“ | ფარსმან ქუელი იყო კაცი კეთილი და უხუად მომნიჭებელი და შემნდობელი, ასაკითა შუენიერი, ტანითა დიდი და ძლიერი, მჴნე მჴედარი და შემმართებელი ბრძოლისა, უშიში ვითარცა უჴორცო და ყოვლითავე უმჯობესი ყოველთა მეფეთა ქართლისათა, რომელნი გარდაცვალებულ იყვნეს უწინარეს მისსა. Yiğit Parsman, nezaket, bolluk ve merhamet sahibi, yaşının güzeli, iri ve güçlü vücutlu, cesur atlı ve ilham verici savaşçı, etsiz kadar korkusuz ve daha önce ölmüş olan Kartli krallarından her şeyiyle daha da yüceydi. | „ |
Daha sağlam bir tarihsel geçmişe sahip olan çağdaş Klasik yazarlar, Parsman'ın Roma ile olan huzursuz ilişkilerine odaklanır. MS 129'da İmparator Hadrian'nın yanına gidip saygılarını sunmayı reddetti.
Augustus Tarihi'nin yazarlarından biri olan Aelius Spartianus'a göre:
“ | Ve krallardan bazıları ona geldiğinde, onlara öyle davrandı ki, gelmek istemeyenler pişman oldular. Bu kararı özellikle davetini kibirli bir şekilde küçümseyen Parsman sebebiyle aldı. | „ |
Parsman daha sonra Doğu'yu gezmeye gitti ve İmparator kendisine bir savaş fili de dahil olmak üzere Doğu'nun diğer krallarından daha büyük hediyeler göndermiş olmasına rağmen, Alanları kendi krallığından geçiş sağlayarak komşu Roma eyaletlerine saldırmaya teşvik etti. Hadrian kırgınlığında 300 kadar suçluyu Parsman'ın iadeyi hediyesi olan altın işlemeli pelerinlerle giydirdi ve onları arenaya gönderdi.
Spartianus'a göre:
“ | Pek çok krala çok sayıda iyilik yaptı, ancak birçoğundan barışı bile satın aldı ve bazıları tarafından küçümsendi; birçok kişiye büyük hediyeler verdi, ama İberyalıların kralından daha büyük değil, çünkü ona muhteşem hediyelere ek olarak bir fil ve elli kişilik bir grup verdi. Parsman'dan altın işlemeli pelerinler de dahil olmak üzere büyük hediyeler aldıktan sonra, krala hakaret olarak altın işlemeli pelerinler giymiş üç yüz hükümlü suçluyu arenaya gönderdi. | „ |
Nihayetinde, antik kaynaklar, Hadrian'ın halefi Antoninus Pius'un Parsman için düzenlediği çok onurlu bir ziyareti kaydetmektedir. Cassius Dio'ya göre Parsman, Antoninus Pius'un konuğu olarak, eşi, oğlu ve soylu maiyeti ile birlikte, Capitol'de kurban kesmesine izin verildiği ve atlı heykelininin Bellona Tapınağı'na dikildiği Roma'ya geldi ve ayrıca imparator Parsman'ın krallığının topraklarını artırdı. Ancak bu Parsman, II. Parsman'ın olası torunu olan III. Parsman olabilirdi. Bu ziyaret Fasti Ostienses'in bir parçasına kaydedilmiştir.
Gürcü kraliyet yıllıklarına göre Kral Parsman, Partlar tarafından gönderilen bir aşçı tarafından zehirlendi.
“ | მაშინ სპარსთა გება-ყვეს სიმარჯუე ესე, რამეთუ მოიყვანეს მზარეული ერთი, და აღუთქუეს მას კეთილი დიდი, და რქუეს ესრეთ, ვითარმედ: "წარვედ და შემწყნარე ფარსმან ქუელსა, და წარიტანე შენ თანა წამალი სასიკუდინე, და შეუზავე საჭმელსა თანა მისსა და შეაჭამე". ხოლო წარვიდა მზარეული იგი და ყო ეგრეთ, ვითარცა უთხრეს სპარსთა მათ. და ესრეთ მოკლა ფარსმან მეფე ქუელი. Ve sonra Persler biraz ustalık kazanmaya çalıştılar ve bir aşçı getirdiler ve ona büyük bir ihsan sözü verdiler ve ona dediler ki: "Git ve Yiğit Parsman'a hizmet et ve yanında bir ölüm ilacı taşı ve yemeğine karıştır ve onu yemesini sağla". Ve bir aşçı gitti ve Perslerin ona söylediği gibi yaptı. Yiğit kral Parsman'ı böyle öldürdü. | „ |
Kaynakça
- ^ a b Toumanoff, Cyril. Chronology of the Early Kings of Iberia. Traditio 25 (1969), p. 17.
- ^ Georgian royal annals, p. e. 51, l. e. 2-3-4-5-6
- ^ The Historians of Ancient Rome: An Anthology of the Major Writings, Ronald Mellor, p. 552
- ^ Aelius Spartianus, The Life of Hadrian, XIII
- ^ Aelius Spartianus, The Life of Hadrian, XVII
- ^ Kavtaradze, Giorgi Leon (June 2000). "", Orbis Terrarum: p. 218.
- ^ Vidman, Ladislav (1982) Fasti Ostienses: edendos, illustrandos, restituendos, curavit Ladislavs Vidman. p.124
- ^ Georgian royal annals, p.e. 53, l.e. 3-4-5-6-7
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yigit II Parsman Gurcuce ფარსმან II ქველი Parsman II Kveli veya Cesur Roma imparatoru Hadrianus un 117 138 cagdasi olan Parnavaziani hanedanindan bir Iberya Kartli kralidir Profesor Cyril Toumanoff MS 116 132 tarihini Parsman in saltanat yillari olarak one surmektedir Birkac Klasik kaynakta yer almaktadir II ParsmanKral Parsman kabartma Iberya KraliHukum suresi116 132Once gelenI AmazaspSonra gelenGadamDogumMtsheta Iberya KralligiOlum132Cocuk lar iI SaurmagHanedanYasamiOrta Cag Gurcu yilliklari Parsman in Parsman ve Avaz bir kaynakta fazladan bir diarsi vardir Rok ve Mirdat ile ortak yonetimini Diarsi bildirmektedir ancak bazi modern tarihciler cagdas kanitlarla desteklenmedigi icin Iber diarsisini olasi gormemektedir Parsman in kendisinin selefi olan Kral I Amazasp in oglu oldugu bildiriliyor Kral Amazasp in Ermenistan da hukum suren Part Krali III Vologases in kizi Gadana ile evli oldugu soyleniyor Orta Cag kaynagi Krallarinin Yasami eserine gore iki diarsi nin geleneksel dostlugu Mirdat in Iranli karisinin kiskirtmasiyla bozuldu Toumanoff bu bilgiyi Iberyali I Parsman ile kardesi Ermenistan Krali Iberyali Mitridate nin tarihsel olarak kaydedilmis dusmanliginin geriye donuk bir yansimasi olarak goruyor Kronik daha sonra bir Ermeni Roma ittifaki ve bu ittifakin Parsman in oldugu Iran destekli Iberya yi isgallerinin hikayesini surduruyor SaltanatSerapit Steli nde II Parsman dan soz edilmektedir Gurcu kraliyet yilliklari Parsman i su sekilde tanimlar ფარსმან ქუელი იყო კაცი კეთილი და უხუად მომნიჭებელი და შემნდობელი ასაკითა შუენიერი ტანითა დიდი და ძლიერი მჴნე მჴედარი და შემმართებელი ბრძოლისა უშიში ვითარცა უჴორცო და ყოვლითავე უმჯობესი ყოველთა მეფეთა ქართლისათა რომელნი გარდაცვალებულ იყვნეს უწინარეს მისსა Yigit Parsman nezaket bolluk ve merhamet sahibi yasinin guzeli iri ve guclu vucutlu cesur atli ve ilham verici savasci etsiz kadar korkusuz ve daha once olmus olan Kartli krallarindan her seyiyle daha da yuceydi Daha saglam bir tarihsel gecmise sahip olan cagdas Klasik yazarlar Parsman in Roma ile olan huzursuz iliskilerine odaklanir MS 129 da Imparator Hadrian nin yanina gidip saygilarini sunmayi reddetti Augustus Tarihi nin yazarlarindan biri olan Aelius Spartianus a gore Ve krallardan bazilari ona geldiginde onlara oyle davrandi ki gelmek istemeyenler pisman oldular Bu karari ozellikle davetini kibirli bir sekilde kucumseyen Parsman sebebiyle aldi Parsman daha sonra Dogu yu gezmeye gitti ve Imparator kendisine bir savas fili de dahil olmak uzere Dogu nun diger krallarindan daha buyuk hediyeler gondermis olmasina ragmen Alanlari kendi kralligindan gecis saglayarak komsu Roma eyaletlerine saldirmaya tesvik etti Hadrian kirginliginda 300 kadar sucluyu Parsman in iadeyi hediyesi olan altin islemeli pelerinlerle giydirdi ve onlari arenaya gonderdi Spartianus a gore Pek cok krala cok sayida iyilik yapti ancak bircogundan barisi bile satin aldi ve bazilari tarafindan kucumsendi bircok kisiye buyuk hediyeler verdi ama Iberyalilarin kralindan daha buyuk degil cunku ona muhtesem hediyelere ek olarak bir fil ve elli kisilik bir grup verdi Parsman dan altin islemeli pelerinler de dahil olmak uzere buyuk hediyeler aldiktan sonra krala hakaret olarak altin islemeli pelerinler giymis uc yuz hukumlu sucluyu arenaya gonderdi Kral Parsman in Roma ziyaretinden bahseden Fasti Ostienses ten bir parca Nihayetinde antik kaynaklar Hadrian in halefi Antoninus Pius un Parsman icin duzenledigi cok onurlu bir ziyareti kaydetmektedir Cassius Dio ya gore Parsman Antoninus Pius un konugu olarak esi oglu ve soylu maiyeti ile birlikte Capitol de kurban kesmesine izin verildigi ve atli heykelininin Bellona Tapinagi na dikildigi Roma ya geldi ve ayrica imparator Parsman in kralliginin topraklarini artirdi Ancak bu Parsman II Parsman in olasi torunu olan III Parsman olabilirdi Bu ziyaret Fasti Ostienses in bir parcasina kaydedilmistir Gurcu kraliyet yilliklarina gore Kral Parsman Partlar tarafindan gonderilen bir asci tarafindan zehirlendi მაშინ სპარსთა გება ყვეს სიმარჯუე ესე რამეთუ მოიყვანეს მზარეული ერთი და აღუთქუეს მას კეთილი დიდი და რქუეს ესრეთ ვითარმედ წარვედ და შემწყნარე ფარსმან ქუელსა და წარიტანე შენ თანა წამალი სასიკუდინე და შეუზავე საჭმელსა თანა მისსა და შეაჭამე ხოლო წარვიდა მზარეული იგი და ყო ეგრეთ ვითარცა უთხრეს სპარსთა მათ და ესრეთ მოკლა ფარსმან მეფე ქუელი Ve sonra Persler biraz ustalik kazanmaya calistilar ve bir asci getirdiler ve ona buyuk bir ihsan sozu verdiler ve ona dediler ki Git ve Yigit Parsman a hizmet et ve yaninda bir olum ilaci tasi ve yemegine karistir ve onu yemesini sagla Ve bir asci gitti ve Perslerin ona soyledigi gibi yapti Yigit kral Parsman i boyle oldurdu Kaynakca a b Toumanoff Cyril Chronology of the Early Kings of Iberia Traditio 25 1969 p 17 Georgian royal annals p e 51 l e 2 3 4 5 6 The Historians of Ancient Rome An Anthology of the Major Writings Ronald Mellor p 552 Aelius Spartianus The Life of Hadrian XIII Aelius Spartianus The Life of Hadrian XVII Kavtaradze Giorgi Leon June 2000 Orbis Terrarum p 218 Vidman Ladislav 1982 Fasti Ostienses edendos illustrandos restituendos curavit Ladislavs Vidman p 124 Georgian royal annals p e 53 l e 3 4 5 6 7