Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kuvâ-yi İnzibâtiye (Osmanlıca: قوای انضباطیه; Hilafet Ordusu olarak da bilinir), Kurtuluş Savaşı'nda İstanbul Hükûmeti'nin Kuvâ-yi Milliye'ye karşı kurduğu askeri örgüt. Birleşik Krallık, Damat Ferit hükûmetine 7 Nisan 1920 tarihinde Hilafet Ordusu'nun kurulması için izin verdi. 18 Nisan tarihinde kuruldu.
| Kuvâ-yi İnzibâtiye | |
|---|---|
 Padişahın mızraklı süvarileri | |
| Etkin | 18 Nisan 1920 – 25 Haziran 1920 (2 ay, 1 hafta) |
| Ülke | Osmanlı İmparatorluğu |
| Bağlılık | Halife VI. Mehmed |
| Büyüklük | 7000 (en yüksek sayı) |
| Karargâh | İstanbul |
| Takma Adı | Hilafet Ordusu |
| Savaşları | |
| Komutanlar | |
| Ünlü komutanları | Süleyman Şefik Paşa Ahmet Anzavur |
Sadrazam Damat Ferit hükûmeti kurduktan 2 gün sonra 7 Nisan 1920 tarihinde Britanya Yüksek Komiseri Amiral John de Robeck ile milliyetçilere karşı alınacak tedbirleri görüştü. 11 Nisan'da Kuvâ-yi Milliyecilerin eşkıya olduğu ve öldürülmelerinin sevap ve vatani bir yükümlülük olduğuna dair Dürrizade Abdullah Beyefendi'nin bir fetva çıkarması sağlandı. Robbeck Damat Ferit'e Birleşik Krallık'ın aktif bir iş birliği yapamayacağını ama silah ve mühimmat konusunda destek olacağını bildirdi. Birleşik Krallık Hilafet Ordusu'nun erlerine 30, teğmenlerine 60 ve alay komutanlarına 150 lira maaş bağladı. Lojistik ihtiyaçlarını silah, araç ve gereçlerini temin etti. Hilafet Ordusu birlikleri Nisan ve Mayıs aylarında İzmit bölgesinde yığınaklanmalarını bitirdiler. Britanya birlikleri de Hilafet Ordusu'nun arkasında konuşlandı. İzmit limanına demirleyen Britanya savaş gemileri mevzileri top ateşi ile destekleyebilecek bir konum aldılar.
Garp Cephesi Umum Kumandanı Ali Fuat (Cebesoy) Paşa, Kuvâ-yi Milliye kuvvetlerine komuta ediyordu.
Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nin Sivas Kongresi'nde kurulduktan sonra hızla güçlenmesi ve yeni bir siyasal ve askerî güç odağı olarak ortaya çıkması Birleşik Krallık'ı ve İstanbul'da Damat Ferit Paşa hükûmetini kaygılandırıyordu. 1919 yılında Anzavur isyanı çıkarıldı. Boğazları koruyacak tampon bölgeler oluşturmak için din, mezhep ve etnik ayrılıklar kullanılmaya çalışıldı. El altından desteklenen yerel ayaklanmaların sonuç getirmeyeceği ve Kuvâ-yi Milliye'yi bastıramayacağı anlaşılınca, düzenli bir askerî gücün oluşturulmasına girişildi. Bu askerî gücün adı 18 Nisan 1920 tarihli kararnamede Kuva-yi İnzibatiye olarak belirtiliyordu. Aynı kararname, Kuva-yi İnzibatiye'nin görevinin ve amacının Düzce, Hendek, Adapazarı dolaylarında Kuvâ-yi Milliye'ye karşı ayaklanmış olanları desteklemek, bu bölgeleri İstanbul Hükûmeti'nin etkisi altına alarak milli kuvvetleri (Kuvâ-yi Milliye) etkisizleştirmek olduğunu açıkça ortaya koyuyordu. Örgüt Harbiye ve Dahiliye vekaletlerine bağlı olacak, kolluk kuvvetlerine de yardım edecekti. Kuva-yi İnzibatiye, üç piyade alayı ve bir topçu taburundan oluşan bir tümendi. 4.000 kişilik bir askerî güce dayanan tümenin komutanlığına Süleyman Şefik Paşa atandı.
Süleyman Şefik Paşa'nın istifası
Kuva-yi İnzibatiye, daha kuruluş aşamasında zaafa uğradı. Nisan 1920 sonunda karargahıyla birlikte İzmit'e gelen Süleyman Şefik Paşa, İstanbul Hükûmeti'yle beraber hareket eden ve Adapazarı-Düzce yöresinin önde gelen Abhaza beylerinden Ahmet Anzavur'la anlaşmazlığa düştü. İstanbul Hükûmeti bu çatışmada açık tutum belirlemedi. Bunun üzerine Süleyman Şefik Paşa zaten derme çatma bir birlik olan Kuva-yi İnzibatiye'nin başından ayrılarak İstanbul'a döndü.
Ahmet Anzavur dönemi
Bunun üzerine kendisine mirimiranlık (sivil paşalık) verilen Ahmet Anzavur Kuva-yi İnzibatiye'nin başına getirildi. Kuva-yi İnzibatiye, Kuvâ-yi Milliye'ye yönelik ilk harekâtını Ahmet Anzavur komutasında Adapazarı'nda düzenledi. 10 Mayıs 1920'de kenti işgal eden Anzavur kuvvetleri iki gün sonra da Kandıra'ya girdi. Amaç Geyve Boğazı'nı aşarak Eskişehir yolunu açmaktı. 15 ve 17 Mayıs'ta Geyve'ye üst üste iki saldırı düzenleyen Anzavur, Ali Fuat Paşa'nın Ankara'dan gönderdiği 20. Kolordu birlikleri ile takviye edilen Çerkez Ethem komutasındaki Kuva-yi Seyyare karşısında yenilgiye uğradı ve Adapazarı'na çekilmek zorunda kaldı. 20. Kolordu birlikleri 23 Mayıs'ta bir karşı saldırı düzenleyerek Adapazarı ve Sapanca'yı Kuva-yi İnzibatiye'nin elinden aldı. 14 Haziran'da yeni bir saldırı düzenleyen Kuva-yi İnzibatiye yine yenilgiye uğradı.
Kaldırılması
Bunun üzerine İstanbul Hükûmeti Kuva-yi İnzibatiye'nin başarısızlığını kabul ederek İstanbul'a çekilmesini kararlaştırdı. 25 Haziran 1920'de de Kuva-yi İnzibatiye'nin kaldırıldığı, birliğe bağlı askerlerin terhis edildiği açıklandı.
Kaynakça
- ^ Jowett, Philip (20 Temmuz 2015). Armies of the Greek-Turkish War 1919–22. Bloomsbury Publishing. s. 45. Erişim tarihi: 17 Eylül 2016 – Google Books vasıtasıyla.
- ^ Doğan Avcıoğlu. Milli Kurtuluş Tarihi, 1838'den 1995'e. İstanbul. .
Ali Fuat Paşa Britanyalılarla çatışmayı anlatır:"İngilizler İzmit etrafında Hasanpaşa-Solaklar--Tepeköy- Ağa Köyü hattının bazı yerlerine siperler kazarak bunlara Halife Kolordusu'ndan 1, 2 ve 3. Alayları yerleştirmişler ve bunların cenah gerilerine de iki üç İngiliz taburu koymuşlardı. İzmit limanında bulunan birkaç İngiliz savaş gemisi de söz konusu savunma mevzilerinin sağ kanadını ateşleriyle koruyabilecek bir durum almışlardı.
Ayrıca bakınız
Wikimedia Commons'ta Caliphate Army ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kuva yi Inzibatiye Osmanlica قوای انضباطیه Hilafet Ordusu olarak da bilinir Kurtulus Savasi nda Istanbul Hukumeti nin Kuva yi Milliye ye karsi kurdugu askeri orgut Birlesik Krallik Damat Ferit hukumetine 7 Nisan 1920 tarihinde Hilafet Ordusu nun kurulmasi icin izin verdi 18 Nisan tarihinde kuruldu Kuva yi InzibatiyePadisahin mizrakli suvarileriEtkin18 Nisan 1920 25 Haziran 1920 2 ay 1 hafta UlkeOsmanli ImparatorluguBaglilikHalife VI MehmedBuyukluk7000 en yuksek sayi KarargahIstanbulTakma AdiHilafet OrdusuSavaslariTurk Kurtulus Savasi 1920 Yunan Yaz Taarruzu Geyve Muharebesi Anzavur AyaklanmasiKomutanlarUnlu komutanlariSuleyman Sefik Pasa Ahmet Anzavur Sadrazam Damat Ferit hukumeti kurduktan 2 gun sonra 7 Nisan 1920 tarihinde Britanya Yuksek Komiseri Amiral John de Robeck ile milliyetcilere karsi alinacak tedbirleri gorustu 11 Nisan da Kuva yi Milliyecilerin eskiya oldugu ve oldurulmelerinin sevap ve vatani bir yukumluluk olduguna dair Durrizade Abdullah Beyefendi nin bir fetva cikarmasi saglandi Robbeck Damat Ferit e Birlesik Krallik in aktif bir is birligi yapamayacagini ama silah ve muhimmat konusunda destek olacagini bildirdi Birlesik Krallik Hilafet Ordusu nun erlerine 30 tegmenlerine 60 ve alay komutanlarina 150 lira maas bagladi Lojistik ihtiyaclarini silah arac ve gereclerini temin etti Hilafet Ordusu birlikleri Nisan ve Mayis aylarinda Izmit bolgesinde yiginaklanmalarini bitirdiler Britanya birlikleri de Hilafet Ordusu nun arkasinda konuslandi Izmit limanina demirleyen Britanya savas gemileri mevzileri top atesi ile destekleyebilecek bir konum aldilar Garp Cephesi Umum Kumandani Ali Fuat Cebesoy Pasa Kuva yi Milliye kuvvetlerine komuta ediyordu Kurtulus Savasi nda iki jandarma Anadolu ve Rumeli Mudafaa i Hukuk Cemiyeti nin Sivas Kongresi nde kurulduktan sonra hizla guclenmesi ve yeni bir siyasal ve askeri guc odagi olarak ortaya cikmasi Birlesik Krallik i ve Istanbul da Damat Ferit Pasa hukumetini kaygilandiriyordu 1919 yilinda Anzavur isyani cikarildi Bogazlari koruyacak tampon bolgeler olusturmak icin din mezhep ve etnik ayriliklar kullanilmaya calisildi El altindan desteklenen yerel ayaklanmalarin sonuc getirmeyecegi ve Kuva yi Milliye yi bastiramayacagi anlasilinca duzenli bir askeri gucun olusturulmasina girisildi Bu askeri gucun adi 18 Nisan 1920 tarihli kararnamede Kuva yi Inzibatiye olarak belirtiliyordu Ayni kararname Kuva yi Inzibatiye nin gorevinin ve amacinin Duzce Hendek Adapazari dolaylarinda Kuva yi Milliye ye karsi ayaklanmis olanlari desteklemek bu bolgeleri Istanbul Hukumeti nin etkisi altina alarak milli kuvvetleri Kuva yi Milliye etkisizlestirmek oldugunu acikca ortaya koyuyordu Orgut Harbiye ve Dahiliye vekaletlerine bagli olacak kolluk kuvvetlerine de yardim edecekti Kuva yi Inzibatiye uc piyade alayi ve bir topcu taburundan olusan bir tumendi 4 000 kisilik bir askeri guce dayanan tumenin komutanligina Suleyman Sefik Pasa atandi Suleyman Sefik Pasa nin istifasiKuva yi Inzibatiye daha kurulus asamasinda zaafa ugradi Nisan 1920 sonunda karargahiyla birlikte Izmit e gelen Suleyman Sefik Pasa Istanbul Hukumeti yle beraber hareket eden ve Adapazari Duzce yoresinin onde gelen Abhaza beylerinden Ahmet Anzavur la anlasmazliga dustu Istanbul Hukumeti bu catismada acik tutum belirlemedi Bunun uzerine Suleyman Sefik Pasa zaten derme catma bir birlik olan Kuva yi Inzibatiye nin basindan ayrilarak Istanbul a dondu Ahmet Anzavur donemiBunun uzerine kendisine mirimiranlik sivil pasalik verilen Ahmet Anzavur Kuva yi Inzibatiye nin basina getirildi Kuva yi Inzibatiye Kuva yi Milliye ye yonelik ilk harekatini Ahmet Anzavur komutasinda Adapazari nda duzenledi 10 Mayis 1920 de kenti isgal eden Anzavur kuvvetleri iki gun sonra da Kandira ya girdi Amac Geyve Bogazi ni asarak Eskisehir yolunu acmakti 15 ve 17 Mayis ta Geyve ye ust uste iki saldiri duzenleyen Anzavur Ali Fuat Pasa nin Ankara dan gonderdigi 20 Kolordu birlikleri ile takviye edilen Cerkez Ethem komutasindaki Kuva yi Seyyare karsisinda yenilgiye ugradi ve Adapazari na cekilmek zorunda kaldi 20 Kolordu birlikleri 23 Mayis ta bir karsi saldiri duzenleyerek Adapazari ve Sapanca yi Kuva yi Inzibatiye nin elinden aldi 14 Haziran da yeni bir saldiri duzenleyen Kuva yi Inzibatiye yine yenilgiye ugradi KaldirilmasiBunun uzerine Istanbul Hukumeti Kuva yi Inzibatiye nin basarisizligini kabul ederek Istanbul a cekilmesini kararlastirdi 25 Haziran 1920 de de Kuva yi Inzibatiye nin kaldirildigi birlige bagli askerlerin terhis edildigi aciklandi Kaynakca Jowett Philip 20 Temmuz 2015 Armies of the Greek Turkish War 1919 22 Bloomsbury Publishing s 45 Erisim tarihi 17 Eylul 2016 Google Books vasitasiyla Dogan Avcioglu Milli Kurtulus Tarihi 1838 den 1995 e Istanbul ISBN 975 478 026 9 Ali Fuat Pasa Britanyalilarla catismayi anlatir Ingilizler Izmit etrafinda Hasanpasa Solaklar Tepekoy Aga Koyu hattinin bazi yerlerine siperler kazarak bunlara Halife Kolordusu ndan 1 2 ve 3 Alaylari yerlestirmisler ve bunlarin cenah gerilerine de iki uc Ingiliz taburu koymuslardi Izmit limaninda bulunan birkac Ingiliz savas gemisi de soz konusu savunma mevzilerinin sag kanadini atesleriyle koruyabilecek bir durum almislardi Ayrica bakinizAnzavur Ayaklanmasi Wikimedia Commons ta Caliphate Army ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur