Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Köpekgiller (Canidae), etçiller (Carnivora) takımına ait bir familya.
| Köpekgiller | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Tip cins | |||||||||||||
| Canis | |||||||||||||
| Alt familyalar | |||||||||||||
Köpek, kurt, tilki ve çakal türleri köpekgiller ailesini oluştururlar. Köpekgiller dünyanın her kıtasında yaygındır. Eskiden Avustralya, Yeni Zelanda, Yeni Gine, Madagaskar ve Güney Kutbu'nda bulunmazlardı ama son binyıllar içerisinde insanların yardımıyla buralara da yerleşebilmişlerdir.
Ailenin büyük bir farkla en yaygın ve en tanınmış mensubu olan köpeğin (Canis lupus familaris) insanların elinde geliştirilmiş 400 civarında birbirlerinden çok farklı görünümlere sahip ırkı bulunur. Bu yüzden ailenin en büyük ve en küçük mensupları köpek ırkları arasındadır. Ancak doğal köpekgil türlerinin arasında en küçükleri (40 cm + 25 cm kuyruk, 1,5 kg) uzun kulaklı çöl tilkisi ve en büyükleri (160 cm + 52 cm kuyruk, 80 kg) kurdun Alaska ve Kuzey Avrupa'da bulunan bir alt türüdür.
Ortak özellikleri
Köpekgillerin daima uzun ve yassı bir kafatası, genelde 42 dişleri vardır; sadece çalı köpeği, Asya yaban köpeği ve iri kulaklı tilkinin diğerlerinden farklı olarak 44 dişi olur. Diş ve çene yapıları koparmak ve çiğnemek için tasarlanmış gibidir. Her şey yiyici hayvanlardır ama en çok et ile beslenmeyi severler.
Parmaklarının üzerinde yürürler. Ön ayaklarında 5 ve arka ayaklarında 4 parmakları bulunur. En önemli duyu organları burunlarıdır. Koku alma kabiliyetleri çok iyi gelişmiştir.
Canini ile Vulpini oymakları arasındaki farklar
Evrim tarihi
Yırtıcıların ilk atalarının 50 milyon yıl evvelKuzey Amerika'da ortaya çıktığı düşünülür. Ancak bu Miacis veya Vulpavus gibi en eski etçil memeli türlerini oluşturan ilk ataları; uzun vücutlu, kısa bacaklı, kedilerde olduğu gibi tırnaklarını içeriye çekme yeteneğine sahip ve ayılar gibi ayak tabanlarına basarak yürüyen, ağaçlarda yaşama adapte olmuş, küçük hayvanlardı. Bu yüzden bu en eski Carnivoramorflardan aynı zamanda hem kedimsilerin hem de köpeğimsilerin türemiş olduğu kabul edilir.
Yaklaşık 37 milyon yıl önce yaşamış olan en eski Köpekgillerden biriydi. Köpeğimsilerin (Caniformia) ve Kedimsilerin (Feliformia) ayrıldığı döneme yakın bir zamanda yaşadı.
15 milyon yıl evvel bugünkü köpekgillere daha çok benzeyen bir cins ortaya çıkmıştır: . Bu cinsin bacakları daha uzun, ayakları daha toplu, ağzı daha uzun ve beyni Miacis cinsinden çok daha büyük olduğu ve hatta yaşam şeklinin de bugünkü köpekgillere benzemiş olduğu tespit edilmiştir. Bütün köpekgillerin bu cinsten türediği kabul edilir.
Canis cinsinin en eski fosilleri 2 milyon yaşındadır ve Avrasya'da bulunmuştur.
Türkiye'nin köpekgilleri
- Kurt (Canis lupus)
- Köpek (Canis lupus familaris)
- Altın çakal (Canis aureus)
- Kızıl tilki (Vulpes vulpes)
Bazı kaynaklara göre Asya yaban köpeği de Türkiye'nin kuzeydoğusunda görülmüştür, ama bu haberler henüz emin olabilecek nitelikte değildir.
Ayrıca korsak tilkisi, rakun köpeği ve kum tilkisinin Türkiye'de bulunma ihtimalleri vardır ama bu fikirlerin herhangi bir kanıtı yoktur.
Sınıflandırma
Köpeğe benzeyen türleri ve tilkiye benzeyen türleri köpekgiller ailesi içerisinde iki ayrı kol altında toplamak amacı ile Vulpini ve Canini adında iki oymağa ayrılırlar. Ancak buna rağmen Canini oymağında (asıl köpekler) tilkiye benzeyenler ve Vulpini oymağında da (asıl tilkiler) köpeklere benzeyenler bulunur.
- Oymak Vulpini
- Cins Vulpes
- Kızıl tilki (Vulpes vulpes)
- Bengal tilkisi (Vulpes bengalensis)
- Afgan tilkisi (Vulpes cana)
- Güney Afrika tilkisi (Vulpes chama)
- Korsak tilkisi (Vulpes corsac)
- Tibet tilkisi (Vulpes ferrilata)
- Cüce tilki (Vulpes macrotis)
- Soluk tilki (Vulpes pallida)
- Kum tilkisi (Vulpes rueppelli)
- Ova tilkisi (Vulpes velox)
- Çöl tilkisi (Vulpes zerda)
- Cins Alopex
- Kutup tilkisi (Alopex lagopus)
- Cins Urocyon
- Boz tilki (Urocyon cinereoargenteus)
- Ada boz tilkisi (Urocyon littoralis)
- Cins Otocyon
- İri kulaklı tilki (Otocyon megalotis)
- Cins Vulpes
- Oymak Canini
- Cins Dusicyon
- Falkland tilkisi (Dusicyon australis)
- Cins Pseudalopex
- And tilkisi (Pseudalopex culpaeus)
- Arjantin gri tilkisi (Pseudalopex griseus)
- Darvin tilkisi (Pseudalopex fulvipes)
- Pampa tilkisi (Pseudalopex gymnocercus)
- Peru çöl tilkisi (Pseudalopex sechurae)
- Brezilya dövüş tilkisi (Pseudalopex vetulus)
- Cins Atelocynus
- Kısa kulaklı tilki (Atelocyon microtis)
- Cins Cerdocyon
- Yengeç yiyen tilki (Cerdocyon thous)
- Cins Speothos
- Çalı köpeği (Speothos venaticus)
- Cins Chrysocyon
- Yeleli kurt (Chrysocyon brachyurus)
- Cins Nyctereutes
- Rakun köpeği (Nyctereutes procyonoides)
- Cins Cuon
- Asya yaban köpeği (Cuon alpinus)
- Cins Lycaon
- Afrika yaban köpeği (Lycaon pictus)
- Cins Canis
- Kurt (Canis lupus), Köpek ve Dingo dahil
- Kızıl kurt (Canis rufus)
- Kır kurdu (Canis latrans)
- Altın çakal (Canis aureus)
- Kara sırtlı çakal (Canis mesomelas)
- Çizgili çakal (Canis adustus)
- Habeş kurdu (Canis simensis)
- Cins Dusicyon
McKenna ve Bell'e göre sınıflandırma (Classification of mammals: Above the species level, 1997):
Canidae (Köpekgiller) |-- Vulpini | |-- Vulpes (Kızıl tilki ve diğerleri) | '-- N.N. | |-- Alopex (Kutup tilkisi) | '—N.N. | |-- Urocyon (Boz tilkiler) | '-- Otocyon (İri kulaklı tilki) | '—Canini |-- N.N. | |-- Dusicyon (Falkland tilkisi) | '-- Pseudalopex (And tilkisi ve diğerleri) | '—N.N. |-- Chrysocyon (Yeleli kurt) '-- N.N. |-- Cerdocyon (Yengeç yiyen tilki) '—N.N. |-- Nyctereutes (Rakun köpeği) '-- N.N. |-- Atelocynus (Kısa kulaklı tilki) '—N.N. |-- Speothos (Çalı köpeği) '-- N.N. |-- Canis (Kurtlar ve Çakallar) '—N.N. |-- Cuon (Asya yaban köpeği) '-- Lycaon (Afrika yaban köpeği)
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . www.mindat.org. 14 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2021.
- ^ Fischer de Waldheim, G. 1817. Adversaria zoological. Memoir Societe Naturelle (Moscow) 5:368–428. p372
- ^ . fossilworks.org. 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2021.
- ^ . fossilworks.org. 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2021.
- ^ . fossilworks.org. 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2021.
Diğer Kaynaklar
- Almanca Wikipedia'da "Hunde" maddesinin 4.12.2005 tarihli sürümü
- "Kurt'un ataları", Köpekgillerin evrim tarihi 29 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Almanca)
- (Almanca)
Dış bağlantılar
- (Englisch)
Bu şablon nesli tükenmiş türleri içermemektedir.
| İri kulaklı tilki | İri kulaklı tilki (O. megalotis) |
|---|---|
| Urocyon | Boz tilki (U. cinereoargenteus) • Ada boz tilkisi (U. littoralis) |
| Vulpes | Kızıl tilki (V. vulpes) • Bengal tilkisi (V. bengalensis) • Afgan tilkisi (V. cana) • Güney Afrika tilkisi (V. chama) • Karsak (V. corsac) • Tibet tilkisi (V. ferrilata) • Kutup tilkisi (V. lagopus) • Cüce tilki (V. macrotis) • Soluk tilki (V. pallida) • Kum tilkisi (V. rueppelli) • Ova tilkisi (V. velox) • Çöl tilkisi (V. zerda) |
| Kısa kulaklı tilki | Kısa kulaklı tilki (A. microtis) |
|---|---|
| Canis | Kurt (C. lupus) • Kızıl kurt (C. rufus) • Kır kurdu (C. latrans) • Altın çakal (C. aureus) • Kara sırtlı çakal (C. mesomelas) • Çizgili çakal (C. adustus) • Habeş kurdu (C. simensis) |
| Yengeç yiyen tilki | Yengeç yiyen tilki (C. thous) |
| Yeleli kurt | Yeleli kurt (C. brachyurus) |
| Asya yaban köpeği | Asya yaban köpeği (C. alpinus) |
| Falkland tilkisi | Falkland tilkisi (D. australis) |
| Afrika yaban köpeği | Afrika yaban köpeği (L. pictus) |
| Rakun köpeği | Rakun köpeği (N. procyonoides) |
| Pseudalopex | And tilkisi (P. culpaeus) • Arjantin gri tilkisi (P. griseus) • Darwin tilkisi (P. fulvipes) • Pampa tilkisi (P. gymnocercus) • Peru çöl tilkisi (P. sechurae) • Brezilya dövüş tilkisi (P. vetulus) |
| Çalı köpeği | Çalı köpeği (S. venaticus) |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kopekgiller Canidae etciller Carnivora takimina ait bir familya Kopekgiller Yasadigi donem araligi 47 8 0 myo Orta Eosen Gunumuz PreYeYeOSDCPTJKPgNBiyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif MammaliaTakim CarnivoraAlt takim CaniformiaFamilya Canidae 1817Tip cinsCanisAlt familyalar CaninaeAsya yaban kopegi Cuon alpinus Bir Miacid cinsinin fosili Yirticilarin en eski atasi Kopek kurt tilki ve cakal turleri kopekgiller ailesini olustururlar Kopekgiller dunyanin her kitasinda yaygindir Eskiden Avustralya Yeni Zelanda Yeni Gine Madagaskar ve Guney Kutbu nda bulunmazlardi ama son binyillar icerisinde insanlarin yardimiyla buralara da yerlesebilmislerdir Ailenin buyuk bir farkla en yaygin ve en taninmis mensubu olan kopegin Canis lupus familaris insanlarin elinde gelistirilmis 400 civarinda birbirlerinden cok farkli gorunumlere sahip irki bulunur Bu yuzden ailenin en buyuk ve en kucuk mensuplari kopek irklari arasindadir Ancak dogal kopekgil turlerinin arasinda en kucukleri 40 cm 25 cm kuyruk 1 5 kg uzun kulakli col tilkisi ve en buyukleri 160 cm 52 cm kuyruk 80 kg kurdun Alaska ve Kuzey Avrupa da bulunan bir alt turudur Ortak ozellikleriKopekgillerin daima uzun ve yassi bir kafatasi genelde 42 disleri vardir sadece cali kopegi Asya yaban kopegi ve iri kulakli tilkinin digerlerinden farkli olarak 44 disi olur Dis ve cene yapilari koparmak ve cignemek icin tasarlanmis gibidir Her sey yiyici hayvanlardir ama en cok et ile beslenmeyi severler Parmaklarinin uzerinde yururler On ayaklarinda 5 ve arka ayaklarinda 4 parmaklari bulunur En onemli duyu organlari burunlaridir Koku alma kabiliyetleri cok iyi gelismistir Canini ile Vulpini oymaklari arasindaki farklar Canini Uzun bacaklar dik bir yuz yuvarlak goz mercekleri surek avcisi Vulpini Kisa bacaklar sivri bir surat uzun ve gur bir kuyruk goz mercekleri dikey bir uzanti seklinde gizlice yaklasarak avlar Evrim tarihiMiacis in restorasyonu Yirticilarin ilk atalarinin 50 milyon yil evvelKuzey Amerika da ortaya ciktigi dusunulur Ancak bu Miacis veya Vulpavus gibi en eski etcil memeli turlerini olusturan ilk atalari uzun vucutlu kisa bacakli kedilerde oldugu gibi tirnaklarini iceriye cekme yetenegine sahip ve ayilar gibi ayak tabanlarina basarak yuruyen agaclarda yasama adapte olmus kucuk hayvanlardi Bu yuzden bu en eski Carnivoramorflardan ayni zamanda hem kedimsilerin hem de kopegimsilerin turemis oldugu kabul edilir Hesperocyon un restorasyonu un iskeleti Yaklasik 37 milyon yil once yasamis olan en eski Kopekgillerden biriydi Kopegimsilerin Caniformia ve Kedimsilerin Feliformia ayrildigi doneme yakin bir zamanda yasadi Yaklasik 30 milyon yil once yasamis un restorasyonu un kafatasi 15 milyon yil evvel bugunku kopekgillere daha cok benzeyen bir cins ortaya cikmistir Bu cinsin bacaklari daha uzun ayaklari daha toplu agzi daha uzun ve beyni Miacis cinsinden cok daha buyuk oldugu ve hatta yasam seklinin de bugunku kopekgillere benzemis oldugu tespit edilmistir Butun kopekgillerin bu cinsten turedigi kabul edilir Canis cinsinin en eski fosilleri 2 milyon yasindadir ve Avrasya da bulunmustur Turkiye nin kopekgilleriKurt Canis lupus Kurt Canis lupus Kopek Canis lupus familaris Altin cakal Canis aureus Kizil tilki Vulpes vulpes Bazi kaynaklara gore Asya yaban kopegi de Turkiye nin kuzeydogusunda gorulmustur ama bu haberler henuz emin olabilecek nitelikte degildir Ayrica korsak tilkisi rakun kopegi ve kum tilkisinin Turkiye de bulunma ihtimalleri vardir ama bu fikirlerin herhangi bir kaniti yoktur SiniflandirmaKopege benzeyen turleri ve tilkiye benzeyen turleri kopekgiller ailesi icerisinde iki ayri kol altinda toplamak amaci ile Vulpini ve Canini adinda iki oymaga ayrilirlar Ancak buna ragmen Canini oymaginda asil kopekler tilkiye benzeyenler ve Vulpini oymaginda da asil tilkiler kopeklere benzeyenler bulunur Yeleli kurt Chrysocyon brachyurus Col tilkisi Vulpes zerda kopekgiller ailenin en kucugu Kopek Canis lupus familiaris Resimde gorunen kopek irki doberman Afrika yaban kopegi Lycaon pictus Oymak Vulpini Cins Vulpes Kizil tilki Vulpes vulpes Bengal tilkisi Vulpes bengalensis Afgan tilkisi Vulpes cana Guney Afrika tilkisi Vulpes chama Korsak tilkisi Vulpes corsac Tibet tilkisi Vulpes ferrilata Cuce tilki Vulpes macrotis Soluk tilki Vulpes pallida Kum tilkisi Vulpes rueppelli Ova tilkisi Vulpes velox Col tilkisi Vulpes zerda Cins Alopex Kutup tilkisi Alopex lagopus Cins Urocyon Boz tilki Urocyon cinereoargenteus Ada boz tilkisi Urocyon littoralis Cins Otocyon Iri kulakli tilki Otocyon megalotis Oymak Canini Cins Dusicyon Falkland tilkisi Dusicyon australis Cins Pseudalopex And tilkisi Pseudalopex culpaeus Arjantin gri tilkisi Pseudalopex griseus Darvin tilkisi Pseudalopex fulvipes Pampa tilkisi Pseudalopex gymnocercus Peru col tilkisi Pseudalopex sechurae Brezilya dovus tilkisi Pseudalopex vetulus Cins Atelocynus Kisa kulakli tilki Atelocyon microtis Cins Cerdocyon Yengec yiyen tilki Cerdocyon thous Cins Speothos Cali kopegi Speothos venaticus Cins Chrysocyon Yeleli kurt Chrysocyon brachyurus Cins Nyctereutes Rakun kopegi Nyctereutes procyonoides Cins Cuon Asya yaban kopegi Cuon alpinus Cins Lycaon Afrika yaban kopegi Lycaon pictus Cins Canis Kurt Canis lupus Kopek ve Dingo dahil Kizil kurt Canis rufus Kir kurdu Canis latrans Altin cakal Canis aureus Kara sirtli cakal Canis mesomelas Cizgili cakal Canis adustus Habes kurdu Canis simensis McKenna ve Bell e gore siniflandirma Classification of mammals Above the species level 1997 Canidae Kopekgiller Vulpini Vulpes Kizil tilki ve digerleri N N Alopex Kutup tilkisi N N Urocyon Boz tilkiler Otocyon Iri kulakli tilki Canini N N Dusicyon Falkland tilkisi Pseudalopex And tilkisi ve digerleri N N Chrysocyon Yeleli kurt N N Cerdocyon Yengec yiyen tilki N N Nyctereutes Rakun kopegi N N Atelocynus Kisa kulakli tilki N N Speothos Cali kopegi N N Canis Kurtlar ve Cakallar N N Cuon Asya yaban kopegi Lycaon Afrika yaban kopegi Ayrica bakinizKopekgiller listesiKaynakca www mindat org 14 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Haziran 2021 Fischer de Waldheim G 1817 Adversaria zoological Memoir Societe Naturelle Moscow 5 368 428 p372 fossilworks org 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Haziran 2021 fossilworks org 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Haziran 2021 fossilworks org 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Haziran 2021 Diger Kaynaklar Almanca Wikipedia da Hunde maddesinin 4 12 2005 tarihli surumu Kurt un atalari Kopekgillerin evrim tarihi 29 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Almanca Almanca Dis baglantilar Englisch Familya Kopekgiller Canidae Bu sablon nesli tukenmis turleri icermemektedir Oymak Asil tilkiler Vulpini Iri kulakli tilki Iri kulakli tilki O megalotis Urocyon Boz tilki U cinereoargenteus Ada boz tilkisi U littoralis Vulpes Kizil tilki V vulpes Bengal tilkisi V bengalensis Afgan tilkisi V cana Guney Afrika tilkisi V chama Karsak V corsac Tibet tilkisi V ferrilata Kutup tilkisi V lagopus Cuce tilki V macrotis Soluk tilki V pallida Kum tilkisi V rueppelli Ova tilkisi V velox Col tilkisi V zerda Oymak Asil kopekler Canini Kisa kulakli tilki Kisa kulakli tilki A microtis Canis Kurt C lupus Kizil kurt C rufus Kir kurdu C latrans Altin cakal C aureus Kara sirtli cakal C mesomelas Cizgili cakal C adustus Habes kurdu C simensis Yengec yiyen tilki Yengec yiyen tilki C thous Yeleli kurt Yeleli kurt C brachyurus Asya yaban kopegi Asya yaban kopegi C alpinus Falkland tilkisi Falkland tilkisi D australis Afrika yaban kopegi Afrika yaban kopegi L pictus Rakun kopegi Rakun kopegi N procyonoides Pseudalopex And tilkisi P culpaeus Arjantin gri tilkisi P griseus Darwin tilkisi P fulvipes Pampa tilkisi P gymnocercus Peru col tilkisi P sechurae Brezilya dovus tilkisi P vetulus Cali kopegi Cali kopegi S venaticus