Küçük panda veya diğer bir adıyla kızıl panda (Ailurus fulgens), etçiller (Carnivora) takımından çok ürkek ve tehlike altında olan bir tür. Üstünü yalayarak temizlerken bir kediyi andırdığı için "Kedi ayısı" da denilir. Zoolojik sınıflandırılmasının ayrıntıları hâlâ tartışılmaktadır.
Küçük panda | ||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Korunma durumu | ||||||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
Ailurus fulgens (F. G. Cuvier 1825) | ||||||||||||||||||||
Dağılımı | ||||||||||||||||||||
|
Özellikleri
Küçük pandanın uzunluğu 25 cm ve ağırlığı 4,5 kg'a varır. Ömrü doğal ortamında 9-10 yıla, hayvanat bahçesinde ise 14 yıla varabilir.
Dış görünüşü ile ilk bakışta bir rakuna benzer ama rakundan daha hafiftir. Üstü kızıl kahverengi veya bakırımsı kahverengi, altı ise parlak siyah renktedir. Yüzü genelde beyaz renktir ve kızıl kahverengi gözyaşı damlalarını andıran işaretler vardır. Burnu kısa ve siyah renk, kafası yuvarlağımsı ve kulakları orta büyüklükte ve sivri olur. Kuyruğu siyah-beyaz halkalıdır.
Küçük panda pek ses çıkarmaz. Kendi aralarında iletişim kurmak için ötermiş ya da gıcırdarmış gibi sesler çıkarırlar.
Yayılımı
Küçük panda Himalaya'nın doğusunda Nepal'den Çin'in Yunnan iline kadar uzanan bir coğrafyada yaygındır. Bu bölge içerisinde ılıman alanlarda 10-25 °C, dev ormangülü rhododendron, büyük bambu ya da meşe ormanlarını ve 2000–4600 m yüksekliği tercih eder.
Davranış
Küçük panda çok yetenekli bir tırmanıcıdır. Geceleri yiyecek arayışına çıkar, gündüzleri ise ağaçların dallarında uyuyarak geçirir. Sıcak havaya hiç katlanamaz; 25 dereceden daha sıcak havalarda sorun yaşayabilir. Zaten bu yüzden bütün gününü yüksek ağaç dallarında ya da mağaralarda uyuyarak geçirir.
Tehlike sezdiklerinde ulaşılamayan ağaç dallarına ya da kayalık aralıklarına kaçarlar. Kaçmaya imkânları olmadığı takdirde iki ayak üstünde durarak olduklarından daha büyük görünmeye çalışır ve sivri tırnaklı ön ayakları ile kendilerini savunurlar ve düşmanlarının üzerinde böylece bayağı derin yaralar bırakabilirler. Küçük panda tehlikeli bir hayvan değildir, ama köşeye sıkıştırıldığında kendini savunmasını iyi bilir.
Beslenme
En fazla yediği madde bambu filizleridir. Ayrıca kökler, otlar, meyveler, tohumlar, fındıklar yer ve ara sıra böcek, küçük kemiriciler, kuş yavruları avlar ve yumurta yer.
Üreme
Küçük panda genelde yalnız yaşar ve ancak aralık ile şubat aylarındaki üreme zamanında bir eş arayışına çıkar. 120-140 gün süren bir gebeliğin sonunda 1-4 arasında yavru dünyaya getirirler. Yavrular 12 hafta yuvaya bağlı kalır ve en erken 18 ay sonra kendileri üreyebilir olgunluğa ulaşırlar. Erkek, yavruların bakımında çok nadir yardımcı olur.
Çin'in güneybatısında çok fazla avlanılmıştır. Küçük pandanın postu ile halk tarafından çok tutulan şapkalar, kuyruğu ile de toz almak için küçük süpürgeler üretilmiştir. Küçük pandanın yaşadığı bölgenin insanları onun postunun kullanımını hatta geleneklerinin kaçınılmaz bir parçası haline getirmişlerdir; evlenen bir damat düğün eğlencesinde küçük panda postu taşımaktadır. Ayrıca yasa dışı avlanıp yurt dışındaki hayvanat bahçelerine cüz'i bir fiyat karşılığı satılmakta ve yaşadığı ormanlar hızla daraltılmaktadır
Küçük panda tarafından 1996 yılında tehlike altında türler listesine eklenmiş ve bugün bulunduğu tüm ülkelerde koruma altına alınmıştır.
Sınıflandırma
Küçük pandanın zoolojik sınıflandırılması kolay değildir ve bu yüzden sınıflandırılması çok kez değiştirilmiştir. adlı bilimcinin 1825 yılında bu türü bilim dünyasına ilk kez tanıştırdığından bu yana, sınıflandırılmasının her noktası çok kez tartışılmıştır. Hatta küçük pandanın etçiller takımına ait olduğundan şüphelenenler bile vardır. İlk başta sırf dış görünüşleri dikkate alınarak rakungiller familyasına yerleştirilmiştir. Daha yeni zamanlarda DNA analizleri yapılmış ve ayıgiller familyasına uygun görülmüştür. En yeni moleküler biyolojik araştırmalar yapıldıktan sonra tek başına Ailiridae adında bir familyaya konulmuştur. Ama tartışmalar hala devam etmektedir.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- natur-lexikon.com27 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Artikel und Fotos von Dr. Stephan Roscher
- das-tierlexikon: Kleiner Panda[]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kucuk panda veya diger bir adiyla kizil panda Ailurus fulgens etciller Carnivora takimindan cok urkek ve tehlike altinda olan bir tur Ustunu yalayarak temizlerken bir kediyi andirdigi icin Kedi ayisi da denilir Zoolojik siniflandirilmasinin ayrintilari hala tartisilmaktadir Kucuk pandaKorunma durumuHassas IUCN 2 3 Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataAlt sube VertebrataInfa sube GnathostomataSinif MammaliaTakim Carnivora Etciller Alt takim Caniformia Kopegimsiler Familya AiluridaeCins Ailurus Cuvier 1825Tur A fulgensIkili adlandirmaAilurus fulgens F G Cuvier 1825 DagilimiAlt turlerAilurus fulgens fulgens Ailurus fulgens styaniViyana nin Schonbrunn hayvanat bahcesinde uyuyan bir kucuk pandaOzellikleriKucuk pandanin uzunlugu 25 cm ve agirligi 4 5 kg a varir Omru dogal ortaminda 9 10 yila hayvanat bahcesinde ise 14 yila varabilir Dis gorunusu ile ilk bakista bir rakuna benzer ama rakundan daha hafiftir Ustu kizil kahverengi veya bakirimsi kahverengi alti ise parlak siyah renktedir Yuzu genelde beyaz renktir ve kizil kahverengi gozyasi damlalarini andiran isaretler vardir Burnu kisa ve siyah renk kafasi yuvarlagimsi ve kulaklari orta buyuklukte ve sivri olur Kuyrugu siyah beyaz halkalidir Kucuk panda pek ses cikarmaz Kendi aralarinda iletisim kurmak icin otermis ya da gicirdarmis gibi sesler cikarirlar YayilimiKucuk panda Himalaya nin dogusunda Nepal den Cin in Yunnan iline kadar uzanan bir cografyada yaygindir Bu bolge icerisinde iliman alanlarda 10 25 C dev ormangulu rhododendron buyuk bambu ya da mese ormanlarini ve 2000 4600 m yuksekligi tercih eder DavranisKucuk panda cok yetenekli bir tirmanicidir Geceleri yiyecek arayisina cikar gunduzleri ise agaclarin dallarinda uyuyarak gecirir Sicak havaya hic katlanamaz 25 dereceden daha sicak havalarda sorun yasayabilir Zaten bu yuzden butun gununu yuksek agac dallarinda ya da magaralarda uyuyarak gecirir Tehlike sezdiklerinde ulasilamayan agac dallarina ya da kayalik araliklarina kacarlar Kacmaya imkanlari olmadigi takdirde iki ayak ustunde durarak olduklarindan daha buyuk gorunmeye calisir ve sivri tirnakli on ayaklari ile kendilerini savunurlar ve dusmanlarinin uzerinde boylece bayagi derin yaralar birakabilirler Kucuk panda tehlikeli bir hayvan degildir ama koseye sikistirildiginda kendini savunmasini iyi bilir BeslenmeEn fazla yedigi madde bambu filizleridir Ayrica kokler otlar meyveler tohumlar findiklar yer ve ara sira bocek kucuk kemiriciler kus yavrulari avlar ve yumurta yer UremeKucuk panda genelde yalniz yasar ve ancak aralik ile subat aylarindaki ureme zamaninda bir es arayisina cikar 120 140 gun suren bir gebeligin sonunda 1 4 arasinda yavru dunyaya getirirler Yavrular 12 hafta yuvaya bagli kalir ve en erken 18 ay sonra kendileri ureyebilir olgunluga ulasirlar Erkek yavrularin bakiminda cok nadir yardimci olur Munih Hellabrunn hayvanat bahcesinde bir kucuk panda Cin in guneybatisinda cok fazla avlanilmistir Kucuk pandanin postu ile halk tarafindan cok tutulan sapkalar kuyrugu ile de toz almak icin kucuk supurgeler uretilmistir Kucuk pandanin yasadigi bolgenin insanlari onun postunun kullanimini hatta geleneklerinin kacinilmaz bir parcasi haline getirmislerdir evlenen bir damat dugun eglencesinde kucuk panda postu tasimaktadir Ayrica yasa disi avlanip yurt disindaki hayvanat bahcelerine cuz i bir fiyat karsiligi satilmakta ve yasadigi ormanlar hizla daraltilmaktadir Kucuk panda tarafindan 1996 yilinda tehlike altinda turler listesine eklenmis ve bugun bulundugu tum ulkelerde koruma altina alinmistir SiniflandirmaKucuk pandanin zoolojik siniflandirilmasi kolay degildir ve bu yuzden siniflandirilmasi cok kez degistirilmistir adli bilimcinin 1825 yilinda bu turu bilim dunyasina ilk kez tanistirdigindan bu yana siniflandirilmasinin her noktasi cok kez tartisilmistir Hatta kucuk pandanin etciller takimina ait oldugundan suphelenenler bile vardir Ilk basta sirf dis gorunusleri dikkate alinarak rakungiller familyasina yerlestirilmistir Daha yeni zamanlarda DNA analizleri yapilmis ve ayigiller familyasina uygun gorulmustur En yeni molekuler biyolojik arastirmalar yapildiktan sonra tek basina Ailiridae adinda bir familyaya konulmustur Ama tartismalar hala devam etmektedir Ayrica bakinizDev pandaDis baglantilarnatur lexikon com27 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Artikel und Fotos von Dr Stephan Roscher das tierlexikon Kleiner Panda olu kirik baglanti