Laponya (Fince: Lappi; Kuzey Samice: Sápmi; İsveççe: Lappland), Finlandiya'nın bölgelerinden biridir. Bölge, Laponya'nın Finlandiya kesiminden oluşmakta olup Kuzey Ostrobotniya ve Kainuu ile İsveç, Norveç ve Rusya ile komşudur. Yüzölçümü 100,370.05 km² olan bölgenin nüfusu 30 Eylül 2017 tarihi itibari ile 178,896 olup. Finlandiya'nın en büyük ve en seyrek nüfuslu bölgesidir. Finlandiya'nın dörtte birini oluşturmaktadır ve büyük kısmı Kuzey Kutup Dairesi'nin kuzeyinde kalmaktadır. Bölgenin merkezi Rovaniemi'dir.
Laponya Lappi Lappland | |
---|---|
Laponya bölgesi | |
Arma | |
Laponya'nın Finlandiya'daki konumu | |
Ülke | Finlandiya |
İdare | |
• Bölge başkanı | Mika Riipi |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 100370.05 km² |
Nüfus (2017) | |
• Toplam | 178,896 |
• Yoğunluk | 1.93/km² |
Zaman dilimi | (DAS) |
• Yaz (YSU) | (DAYS) |
ISO 3166 kodu | FI-10 |
Resmî site www.lapinliitto.fi |
Samiler, Laponya'nın yerli halkı olup bazı belediyelerde özerk haklara sahiptirler.
Bölgenin başlıca gelir kaynakları ormancılık, su enerjisi, ren geyiği yetiştiriciliği ve turizmdir. Finlandiya'da yer alan en büyük iki millî park olan Pallas-Yllästunturi ve Lemmenjoki millî parklarına ev sahipliği yapmaktadır.
Coğrafya
Laponya bölgesinin alanı 100.367 km²'dir ve bu alanın 92.667 km² kara, 6.316 km² tatlı su ve 1.383 km² denizdir. Güneydeki Kuzey Ostrobotniya bölgesi, batı İsveç'te, kuzey ve batı Norveç'te ve doğu Rusya ile sınırdır. Sınırları, Tana, Muonio ve Torne adlı üç nehir izler. En büyük gölü olan İnari gölü, 1.102 km²'dir. En yüksek yeri sınırın Finlandiya tarafında 1.324 m'ye (4.344 ft) ulaşan Halti Dağının üzerindedir.
Kuzey Laponya'daki Enontekiö ve Utsjoki bölgelerine Fell-Laponya denilir. Ekseri ve geri kalan Laponya, Orman-Laponya'dır. İnari gölü, bölgenin birçok fen'leri ve Salla-Saariselkä dağlarının tümü Orman-Laponya'ua aittir. Fell-Laponya, İskandinav Dağları'nın fell'lerindedir. Blok alanlar gibi çorak topraklardan oluşmaz, bunun yerine huş ağacı ormanları, söğüt çalılıkları veya funda bitki örtüsüne sahiptir. Orman-Laponya'nın topraklarının çoğu till ve üstünde kozalaklı ormanları olan kumluk alanlardır. Bu ormanlar, Laponya'da çok az değişiklik gösterir. Güney Finlandiya'ya kıyasla orman ağaç türleri daha yavaş büyür. Alt hikâye (ing:Understory) genelde yaban mersini, likenler, crowberry ve ling'den oluşur.
Belediyeler
Laponya, dördü şehir olmak üzere 21 belediyeye ayrılmaktadır;
Kaynakça
- ^ a b (Fince). Maanmittauslaitos. 1 Ocak 2017. 4 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2017.
- ^ a b "Tilastokeskuksen PX-Web-tietokannat / Taulukko: Ennakkoväkiluku muuttujina sukupuoli, alue ja kuukausi" (Fince). Tilastokeskus. 30 Eylül 2017. Erişim tarihi: 8 Kasım 2017.[]
- ^ (PDF). National Land Survey of Finland. 23 Kasım 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2016.
- ^ . Encyclopædia Britannica. 15 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2016.
- ^ . Encyclopædia Britannica. 15 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2016.
- ^ a b Lindberg, Johan (2 Şubat 2011). . (İsveççe). 22 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2017.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Laponya (Finlandiya) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Resmî site
Vikigezgin'de :en:Finnish Lapland ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Laponya Fince Lappi Kuzey Samice Sapmi Isvecce Lappland Finlandiya nin bolgelerinden biridir Bolge Laponya nin Finlandiya kesiminden olusmakta olup Kuzey Ostrobotniya ve Kainuu ile Isvec Norvec ve Rusya ile komsudur Yuzolcumu 100 370 05 km olan bolgenin nufusu 30 Eylul 2017 tarihi itibari ile 178 896 olup Finlandiya nin en buyuk ve en seyrek nufuslu bolgesidir Finlandiya nin dortte birini olusturmaktadir ve buyuk kismi Kuzey Kutup Dairesi nin kuzeyinde kalmaktadir Bolgenin merkezi Rovaniemi dir Laponya Lappi LapplandBolgeLaponya bolgesiArmaLaponya nin Finlandiya daki konumuUlke FinlandiyaIdare Bolge baskaniMika RiipiYuzolcumu Toplam100370 05 km Nufus 2017 Toplam178 896 Yogunluk1 93 km Zaman dilimiUTC 02 00 DAS Yaz YSU UTC 03 00 DAYS ISO 3166 koduFI 10Resmi site www lapinliitto fi Samiler Laponya nin yerli halki olup bazi belediyelerde ozerk haklara sahiptirler Bolgenin baslica gelir kaynaklari ormancilik su enerjisi ren geyigi yetistiriciligi ve turizmdir Finlandiya da yer alan en buyuk iki milli park olan Pallas Yllastunturi ve Lemmenjoki milli parklarina ev sahipligi yapmaktadir CografyaLaponya bolgesinin alani 100 367 km dir ve bu alanin 92 667 km kara 6 316 km tatli su ve 1 383 km denizdir Guneydeki Kuzey Ostrobotniya bolgesi bati Isvec te kuzey ve bati Norvec te ve dogu Rusya ile sinirdir Sinirlari Tana Muonio ve Torne adli uc nehir izler En buyuk golu olan Inari golu 1 102 km dir En yuksek yeri sinirin Finlandiya tarafinda 1 324 m ye 4 344 ft ulasan Halti Daginin uzerindedir Kuzey Laponya daki Enontekio ve Utsjoki bolgelerine Fell Laponya denilir Ekseri ve geri kalan Laponya Orman Laponya dir Inari golu bolgenin bircok fen leri ve Salla Saariselka daglarinin tumu Orman Laponya ua aittir Fell Laponya Iskandinav Daglari nin fell lerindedir Blok alanlar gibi corak topraklardan olusmaz bunun yerine hus agaci ormanlari sogut caliliklari veya funda bitki ortusune sahiptir Orman Laponya nin topraklarinin cogu till ve ustunde kozalakli ormanlari olan kumluk alanlardir Bu ormanlar Laponya da cok az degisiklik gosterir Guney Finlandiya ya kiyasla orman agac turleri daha yavas buyur Alt hikaye ing Understory genelde yaban mersini likenler crowberry ve ling den olusur BelediyelerLaponya dordu sehir olmak uzere 21 belediyeye ayrilmaktadir Enontekio Inari Kemi Kemijarvi Keminmaa Kittila Kolari Muonio Pelkosenniemi Pello Posio Ranua Rovaniemi Salla Savukoski Simo Sodankyla Tervola Tornio Utsjoki YlitornioKaynakca a b Fince Maanmittauslaitos 1 Ocak 2017 4 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Kasim 2017 a b Tilastokeskuksen PX Web tietokannat Taulukko Ennakkovakiluku muuttujina sukupuoli alue ja kuukausi Fince Tilastokeskus 30 Eylul 2017 Erisim tarihi 8 Kasim 2017 olu kirik baglanti PDF National Land Survey of Finland 23 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Kasim 2016 Encyclopaedia Britannica 15 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Kasim 2016 Encyclopaedia Britannica 15 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Kasim 2016 a b Lindberg Johan 2 Subat 2011 Isvecce 22 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Kasim 2017 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Laponya Finlandiya ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Resmi site Vikigezgin de en Finnish Lapland ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadir