Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Lipót Fejér (veya Leopold Fejér, Macarca telaffuz: ; 9 Şubat 1880 - 15 Ekim 1959), Yahudi mirasına sahip Macar bir matematikçidir. Fejér, Weisz Leopold’da doğdu ve 1900'lerde Macarca Fejér adını aldı.
Lipót (Leopold) Fejér | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 9 Şubat 1880 Pécs, Avusturya-Macaristan |
| Ölüm | 15 Ekim 1959 (79 yaşında) Budapeşte, Macaristan Halk Cumhuriyeti |
| Defin yeri | Fiumei Street (Kerepesi) Mezarlığı 47°29′45″K 19°5′26″D / 47.49583°K 19.09056°D |
| Milliyet | Macar |
| Vatandaşlık | Macaristan |
| Eğitim | Eötvös Loránd Üniversitesi (1898–1902) Frederick William Üniversitesi (1899–1900) Göttingen Üniversitesi (1902–1903) Paris Üniversitesi (1903–1903) |
| Mezun olduğu okul(lar) | Eötvös Loránd Üniversitesi |
| Tanınma nedeni | Harmonik analiz Fourier serileri |
| Ödüller | Kossuth Prize (1948), Hungarian Order of Merit (1950), Honorary doctor of the Brown University (1933), Corvin Wreath (1930), honorary doctor of the Eötvös Loránd University |
| Kariyeri | |
| Dalı | Matematik, Matematiksel analiz |
| Çalıştığı kurum | Eötvös Loránd Üniversitesi (1911–1959) (1905–1911) |
| Tez | (1902) |
| Doktora danışmanı | Hermann Schwarz |
| Doktora öğrencileri | John von Neumann (1926), (1935), Paul Erdős (1934), (1911), , George Pólya (1912), (1922), (1947), János Aczél (1947), (1909), (1939), (1956), (1938), (1947), (1926), (1912), Vera T. Sós (1957), , , , |
Hayatı
Fejér, matematik ve fizik dersleri aldığı Budapeşte Üniversitesi'nde ve Hermann Schwarz'ın öğrencisi olduğu Berlin Üniversitesi'nde okudu. 1902'de Budapeşte Üniversitesi'nden (bugün Eötvös Loránd Üniversitesi) doktorasını aldı. 1902'den 1905'e kadar burada öğretmenlik yaptı ve 1905'ten 1911'e kadar Avusturya-Macaristan'daki Kolozsvár'daki (şimdi Romanya'da Cluj-Napoca) 'nde ders verdi. 1911'de Fejér, Budapeşte Üniversitesi'nde matematik kürsüsüne atandı ve ölümüne kadar bu görevi sürdürdü. 'nin muhabir üyesi (1908) ve üyesi (1930) olarak seçildi.
Budapeşte Fejér'deki başkanlık döneminde oldukça başarılı bir Macar analiz okuluna liderlik etti. John von Neumann, Paul Erdős, George Pólya ve gibi matematikçilerin tez danışmanıydı.
Lipót Fejér, Budapeşte'deki 'na gömüldü.
Fejér'in araştırması, harmonik analiz ve özellikle Fourier serileri üzerinde yoğunlaştı.
Fejér, biri 1907'de tam fonksiyonlar üzerine Caratheodory ile birlikte ve diğer büyük çalışması 1922'de ile birlikte açıkorur gönderimler (özellikle kısa bir kanıtı) ile ilgili önemli makaleler üretmek için işbirliği yaptı.
Pólya'nın Fejér üzerinde söyledikleri
Pólya, bize Fejér'in kişiliği hakkında çok şey anlatan aşağıdaki satırları yazmıştır:
| “ | Sanatsal zevkleri vardı. Müziği çok severdi ve iyi bir piyanistti. İyi çevrilmiş bir sözü severdi: "Hayatını kazanmaya gelince, bir profesörün maaşı gereklidir, ancak yeterli koşul değildir." derdi. Bir defasında olan bir meslektaşına çok kızdı ve sonunda durumu "... ve söylediği, gerçeğin topolojik bir haritasıdır" şeklinde açıkladı.Zayıflıklara ve sefalete sağduyulu yaklaştı; sıkıcı görünen durumlarda, beklenmedik şekilde komik veya beklenmedik şekilde acıklı olan noktaları fark etti. Hikayecilik yeteneğini dikkatlice geliştirdi; belli bir büyük matematikçinin küçük kusurlarını karakteristik jestleriyle anlattığında karşı konulmazdı. Fejér ile kıtaya özgü kahvehanelerde matematik tartışırken ve hikayeler anlatırken geçirilen saatler, çoğumuz için değerli bir hatıradır. Fejér, matematiksel düşüncelerini öyküleriyle aynı şevkle sundu ve bu, problemleri için pek çok genç erkeğin kalıcı ilgisini kazanmasında ona yardımcı olmuş olabilir. | „ |
Aynı makalede Pólya, Fejér'in matematik stili hakkında da aşağıdakiler yazmıştır:
| “ | Fejér yazmak üzere olduğu bir makaleden bahsetti. "Bir makale yazdığımda," dedi, "farklılaşma kurallarını ve hatta bazen çarpmada değişim yasasını kendim için yeniden anlamalıyım." Bu sözler hafızamda kaldı ve yıllar sonra Fejer'in matematiksel yeteneğinin yani sezgisel olarak net ayrıntılara olan aşkının temel bir yönünü ifade ettiklerini düşünmeye başladım. Çok zor problemleri çözmesi ya da geniş kavramsal yapılar inşa etmesi ona verilmedi. Yine de çok büyük olmayan oldukça somut bir problemin önemini, güzelliğini ve vaadini algılayabilir, bir çözüm olasılığını öngörebilir ve üzerinde yoğun bir şekilde çalışabilirdi. Ve çözümü bulduğunda, her ayrıntı tamamen şeffaf hale gelene kadar sevgiyle üzerinde çalışmaya devam ederdi. Fejér'in makalelerinin çok açık bir şekilde yazılmış olması, okunması kolay ve kanıtlarının çoğunun çok açık ve basit görünmesi, çözümün detaylandırılmasına bu kadar özen gösterilmesinden kaynaklanmaktadır. Yine de sadece çok saf olanlar, okunması kolay bir makale yazmanın kolay olduğunu veya basit bir çözüme sahip önemli bir probleme işaret etmenin basit bir şey olduğunu düşünebilir. | „ |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Lipót Fejér ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- (1960). "Leopold Fejér: In memoriam, 1880-1959". Bull. Amer. Math. Soc. 66 (5): 346-352. doi:10.1090/s0002-9904-1960-10441-7. MR 0114742. 25 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Aralık 2020.
- . 27 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "Lipót Fejér", MacTutor Matematik Tarihi arşivi
- Mathematics Genealogy Project'te Lipót Fejér
Konuyla ilgili yayınlar
- "Lipót Fejér". Dictionary of Scientific Biography. New York: Charles Scribner's Sons. 1970–1980. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Lipot Fejer veya Leopold Fejer Macarca telaffuz ˈfɛjeːr 9 Subat 1880 15 Ekim 1959 Yahudi mirasina sahip Macar bir matematikcidir Fejer Weisz Leopold da dogdu ve 1900 lerde Macarca Fejer adini aldi Lipot Leopold FejerDogum9 Subat 1880 1880 02 09 Pecs Avusturya MacaristanOlum15 Ekim 1959 79 yasinda Budapeste Macaristan Halk CumhuriyetiDefin yeriFiumei Street Kerepesi Mezarligi 47 29 45 K 19 5 26 D 47 49583 K 19 09056 D 47 49583 19 09056MilliyetMacarVatandaslikMacaristanEgitimEotvos Lorand Universitesi 1898 1902 Frederick William Universitesi 1899 1900 Gottingen Universitesi 1902 1903 Paris Universitesi 1903 1903 Mezun oldugu okul lar Eotvos Lorand UniversitesiTaninma nedeniHarmonik analiz Fourier serileriOdullerKossuth Prize 1948 Hungarian Order of Merit 1950 Honorary doctor of the Brown University 1933 Corvin Wreath 1930 honorary doctor of the Eotvos Lorand UniversityKariyeriDaliMatematik Matematiksel analizCalistigi kurumEotvos Lorand Universitesi 1911 1959 1905 1911 Tez 1902 Doktora danismaniHermann SchwarzDoktora ogrencileriJohn von Neumann 1926 1935 Paul Erdos 1934 1911 George Polya 1912 1922 1947 Janos Aczel 1947 1909 1939 1956 1938 1947 1926 1912 Vera T Sos 1957 HayatiFejer matematik ve fizik dersleri aldigi Budapeste Universitesi nde ve Hermann Schwarz in ogrencisi oldugu Berlin Universitesi nde okudu 1902 de Budapeste Universitesi nden bugun Eotvos Lorand Universitesi doktorasini aldi 1902 den 1905 e kadar burada ogretmenlik yapti ve 1905 ten 1911 e kadar Avusturya Macaristan daki Kolozsvar daki simdi Romanya da Cluj Napoca nde ders verdi 1911 de Fejer Budapeste Universitesi nde matematik kursusune atandi ve olumune kadar bu gorevi surdurdu nin muhabir uyesi 1908 ve uyesi 1930 olarak secildi Budapeste Fejer deki baskanlik doneminde oldukca basarili bir Macar analiz okuluna liderlik etti John von Neumann Paul Erdos George Polya ve gibi matematikcilerin tez danismaniydi Lipot Fejer Budapeste deki na gomuldu Fejer in arastirmasi harmonik analiz ve ozellikle Fourier serileri uzerinde yogunlasti Fejer biri 1907 de tam fonksiyonlar uzerine Caratheodory ile birlikte ve diger buyuk calismasi 1922 de ile birlikte acikorur gonderimler ozellikle kisa bir kaniti ile ilgili onemli makaleler uretmek icin isbirligi yapti Polya nin Fejer uzerinde soyledikleriSoldan saga ayakta hu sandalyelerde George David Birkhoff O D Kellog Lipot Fejer yerde oturan hu hu Polya bize Fejer in kisiligi hakkinda cok sey anlatan asagidaki satirlari yazmistir Sanatsal zevkleri vardi Muzigi cok severdi ve iyi bir piyanistti Iyi cevrilmis bir sozu severdi Hayatini kazanmaya gelince bir profesorun maasi gereklidir ancak yeterli kosul degildir derdi Bir defasinda olan bir meslektasina cok kizdi ve sonunda durumu ve soyledigi gercegin topolojik bir haritasidir seklinde acikladi Zayifliklara ve sefalete sagduyulu yaklasti sikici gorunen durumlarda beklenmedik sekilde komik veya beklenmedik sekilde acikli olan noktalari fark etti Hikayecilik yetenegini dikkatlice gelistirdi belli bir buyuk matematikcinin kucuk kusurlarini karakteristik jestleriyle anlattiginda karsi konulmazdi Fejer ile kitaya ozgu kahvehanelerde matematik tartisirken ve hikayeler anlatirken gecirilen saatler cogumuz icin degerli bir hatiradir Fejer matematiksel dusuncelerini oykuleriyle ayni sevkle sundu ve bu problemleri icin pek cok genc erkegin kalici ilgisini kazanmasinda ona yardimci olmus olabilir Lipot Fejer sagda duran Yunan matematikci Constantin Caratheodory 1873 1950 solda ile Ayni makalede Polya Fejer in matematik stili hakkinda da asagidakiler yazmistir Fejer yazmak uzere oldugu bir makaleden bahsetti Bir makale yazdigimda dedi farklilasma kurallarini ve hatta bazen carpmada degisim yasasini kendim icin yeniden anlamaliyim Bu sozler hafizamda kaldi ve yillar sonra Fejer in matematiksel yeteneginin yani sezgisel olarak net ayrintilara olan askinin temel bir yonunu ifade ettiklerini dusunmeye basladim Cok zor problemleri cozmesi ya da genis kavramsal yapilar insa etmesi ona verilmedi Yine de cok buyuk olmayan oldukca somut bir problemin onemini guzelligini ve vaadini algilayabilir bir cozum olasiligini ongorebilir ve uzerinde yogun bir sekilde calisabilirdi Ve cozumu buldugunda her ayrinti tamamen seffaf hale gelene kadar sevgiyle uzerinde calismaya devam ederdi Fejer in makalelerinin cok acik bir sekilde yazilmis olmasi okunmasi kolay ve kanitlarinin cogunun cok acik ve basit gorunmesi cozumun detaylandirilmasina bu kadar ozen gosterilmesinden kaynaklanmaktadir Yine de sadece cok saf olanlar okunmasi kolay bir makale yazmanin kolay oldugunu veya basit bir cozume sahip onemli bir probleme isaret etmenin basit bir sey oldugunu dusunebilir Ayrica bakinizKaynakca Miklos 1970 1980 Fejer Lipot Dictionary of Scientific Biography 4 New York Charles S Polya G 1961 Leopold Fejer J London Math Soc 36 501 506 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Lipot Fejer ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir 1960 Leopold Fejer In memoriam 1880 1959 Bull Amer Math Soc 66 5 346 352 doi 10 1090 s0002 9904 1960 10441 7 MR 0114742 25 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Aralik 2020 27 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi O Connor John J Robertson Edmund F Lipot Fejer MacTutor Matematik Tarihi arsivi Mathematics Genealogy Project te Lipot FejerKonuyla ilgili yayinlar Lipot Fejer Dictionary of Scientific Biography New York Charles Scribner s Sons 1970 1980 ISBN 978 0 684 10114 9