Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Lu'ay el-Etâsî (Arapça: لؤي الأتاسي, romanize: Luʾay al-ʾAtāsī; 1926 - 24 Kasım 2003)Suriye Ordusunda kıdemli bir komutandı ve daha sonra 9 Mart ile 27 Temmuz 1963 arasında Suriye devlet başkanıydı.
| Lu'ay el-Etâsî لؤي الأتاسي | |
|---|---|
 | |
| Suriye Devlet Başkanı | |
| Görev süresi 9 Mart 1963 - 27 Temmuz 1963 | |
| Başkan Yardımcısı | Muhammed Ümran |
| Yerine geldiği | Nazım el-Kudsi |
| Yerine gelen | Emin el-Hafız |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 1926 Humus, Suriye |
| Ölüm | 24 Kasım 2003 (76-77 yaşlarında) Humus, Suriye |
| Askerî hizmeti | |
| Bağlılığı | Suriye |
| Rütbesi | Korgeneral |
| Çatışma/savaşları | 1948 Arap-İsrail Savaşı |
Erken yaşam ve kariyer
Etâsî, 1926'da Humus'ta siyasi açıdan önde gelen Etasî ailesinde doğdu. 1940'ların ortalarında Humus Askeri Akademisinden mezun olduktan sonra subay kadrosuna girdi ve Filistin'deki 1948 Arap-İsrail Savaşı sırasında savaştı. 1954'te Devlet Başkanı Haşim el-Etasi onu Askeri Protokol Şefi olarak atadı. 1956'da Kahire'nin Suriye büyükelçiliğinde askerî ataşe yardımcısı olarak görev yaptığı Mısır'a nakledildi. Orada Mısır Devlet Başkanı Cemal Abdünnasır'ın ve onun pan-Arabist politikalarının destekçisi oldu. Etâsî, Şubat 1958'de Birleşik Arap Cumhuriyeti'nin (BAC) kurulmasıyla gerçekleşen Mısır ile birlik için lobi yapan Suriyeli subaylar arasındaydı.
Etâsî, 1961'deki askeri darbeden sonra Suriye'nin Eylül 1961'de birlikten ayrılmasını eleştirdi. Nisan 1962'de Casim Elvan liderliğindeki birlikçi subaylar hükûmete karşı bir darbe girişiminde bulundular. Elvan, ve Muhammed Ümran, Halep ve Humus'taki çabalara öncülük ederken, Etâsî, Deyrizor'daki operasyona öncülük etti. Tarihçi Sami Moubayed'e göre, Etâsî darbe liderleri ve hükûmet arasında bir ateşkes için arabuluculuk yapmaya çalıştı, ancak başaramadı. Darbe girişiminden sonra askerî ataşe olarak görev yapmak üzere Washington DC'deki Suriye büyükelçiliğine gönderildi. Subaylar hapsedildi ve askeri mahkemeye çıkarıldı; burada Etâsî, kendilerine karşı tanıklık etmesi için geri çağrıldı, ancak subaylara olan sempatisinden dolayı reddetti. Etâsî bunun üzerine tutuklandı ve Şam'daki Mezzeh Hapishanesi'ne hapsedildi.
Suriye Devlet Başkanı
8 Mart 1963'te Baas Partisi Askeri Komitesi tarafından düzenlenen Arap milliyetçisi subaylardan oluşan bir koalisyon, ayrılıkçı Nazım el-Kudsi hükûmetini deviren bir askeri darbe başlattı. Subaylar derhal Etâsî'yi serbest bıraktılar ve onu ülkenin etkin geçici hükûmeti olan Ulusal Devrim Komutanlığı Konseyine atadılar ve 23 Mart'ta devlet başkanı yaptılar. Etâsî, siyasi olarak bağımsız bir Arap milliyetçisiydi. Komitenin bakış açısından, Etâsî pozisyon için idealdi çünkü bir destek tabanına sahip değildi ve bu nedenle cuntanın üstünlüğüne yönelik bir tehdit oluşturmuyordu. Başkanlık yetkileri sınırlıydı ve pratikte daha çok sembolik bir lider olarak hizmet etti.
18 Temmuz'da Etâsî, onlarca Nasırcı subayın Askeri Komite tarafından Nisan ayı sonlarında ve Mayıs ayı başlarında yüksek rütbeli görevlerinden uzaklaştırılmasının ardından Suriye hükûmetinin Nasır ile ilişkilerini onarmak için Mısır'ın İskenderiye kentine giden bir Suriye heyetine liderlik etti. Aynı gün, Nasırcı subay Casim Elvan, Baasçılara karşı bir darbeye öncülük etti, ancak başarısız oldu. Darbe girişiminde çok sayıda insan öldürüldü ve katılan 20 subay, Baasçıların çoğunlukta olduğu hükûmet tarafından idam edildi. Darbecilere yapılan muameleyi tasvip etmeyen Etâsî, 27 Temmuz'da istifa etti. Daha sonra tüm siyasi faaliyetlerden emekli oldu.
Daha sonraki yaşam ve ölüm
Etâsî, hayatının geri kalanını Kasım 2003'teki ölümüne kadar Humus'ta geçirdi.
Kaynakça
Bibliyografya
- Moubayed, Sami (2006). Steel & Silk: Men and Women Who Shaped Syria 1900-2000. Seattle: Cune Press.
- Rabinovich, Itamar (1972). Syria Under the Baʻth, 1963-66: The Army Party Symbiosis. Transaction Publishers. ISBN . 12 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ağustos 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Lu ay el Etasi Arapca لؤي الأتاسي romanize Luʾay al ʾAtasi 1926 24 Kasim 2003 Suriye Ordusunda kidemli bir komutandi ve daha sonra 9 Mart ile 27 Temmuz 1963 arasinda Suriye devlet baskaniydi Lu ay el Etasi لؤي الأتاسيSuriye Devlet BaskaniGorev suresi 9 Mart 1963 27 Temmuz 1963Baskan Yardimcisi Muhammed UmranYerine geldigi Nazim el KudsiYerine gelen Emin el HafizKisisel bilgilerDogum 1926 Humus SuriyeOlum 24 Kasim 2003 76 77 yaslarinda Humus SuriyeAskeri hizmetiBagliligi SuriyeRutbesi KorgeneralCatisma savaslari 1948 Arap Israil SavasiErken yasam ve kariyerEtasi 1926 da Humus ta siyasi acidan onde gelen Etasi ailesinde dogdu 1940 larin ortalarinda Humus Askeri Akademisinden mezun olduktan sonra subay kadrosuna girdi ve Filistin deki 1948 Arap Israil Savasi sirasinda savasti 1954 te Devlet Baskani Hasim el Etasi onu Askeri Protokol Sefi olarak atadi 1956 da Kahire nin Suriye buyukelciliginde askeri atase yardimcisi olarak gorev yaptigi Misir a nakledildi Orada Misir Devlet Baskani Cemal Abdunnasir in ve onun pan Arabist politikalarinin destekcisi oldu Etasi Subat 1958 de Birlesik Arap Cumhuriyeti nin BAC kurulmasiyla gerceklesen Misir ile birlik icin lobi yapan Suriyeli subaylar arasindaydi Etasi 1961 deki askeri darbeden sonra Suriye nin Eylul 1961 de birlikten ayrilmasini elestirdi Nisan 1962 de Casim Elvan liderligindeki birlikci subaylar hukumete karsi bir darbe girisiminde bulundular Elvan ve Muhammed Umran Halep ve Humus taki cabalara onculuk ederken Etasi Deyrizor daki operasyona onculuk etti Tarihci Sami Moubayed e gore Etasi darbe liderleri ve hukumet arasinda bir ateskes icin arabuluculuk yapmaya calisti ancak basaramadi Darbe girisiminden sonra askeri atase olarak gorev yapmak uzere Washington DC deki Suriye buyukelciligine gonderildi Subaylar hapsedildi ve askeri mahkemeye cikarildi burada Etasi kendilerine karsi taniklik etmesi icin geri cagrildi ancak subaylara olan sempatisinden dolayi reddetti Etasi bunun uzerine tutuklandi ve Sam daki Mezzeh Hapishanesi ne hapsedildi Suriye Devlet BaskaniEtasi ortada Misir Cumhurbaskani Cemal Abdunnasir sagda ve Suriye Basbakani Salah Bitar solda ile Kahire de Misir Suriye ve Irak arasindaki uclu birlik gorusmeleri sirasinda Nisan 1963 8 Mart 1963 te Baas Partisi Askeri Komitesi tarafindan duzenlenen Arap milliyetcisi subaylardan olusan bir koalisyon ayrilikci Nazim el Kudsi hukumetini deviren bir askeri darbe baslatti Subaylar derhal Etasi yi serbest biraktilar ve onu ulkenin etkin gecici hukumeti olan Ulusal Devrim Komutanligi Konseyine atadilar ve 23 Mart ta devlet baskani yaptilar Etasi siyasi olarak bagimsiz bir Arap milliyetcisiydi Komitenin bakis acisindan Etasi pozisyon icin idealdi cunku bir destek tabanina sahip degildi ve bu nedenle cuntanin ustunlugune yonelik bir tehdit olusturmuyordu Baskanlik yetkileri sinirliydi ve pratikte daha cok sembolik bir lider olarak hizmet etti 18 Temmuz da Etasi onlarca Nasirci subayin Askeri Komite tarafindan Nisan ayi sonlarinda ve Mayis ayi baslarinda yuksek rutbeli gorevlerinden uzaklastirilmasinin ardindan Suriye hukumetinin Nasir ile iliskilerini onarmak icin Misir in Iskenderiye kentine giden bir Suriye heyetine liderlik etti Ayni gun Nasirci subay Casim Elvan Baascilara karsi bir darbeye onculuk etti ancak basarisiz oldu Darbe girisiminde cok sayida insan olduruldu ve katilan 20 subay Baascilarin cogunlukta oldugu hukumet tarafindan idam edildi Darbecilere yapilan muameleyi tasvip etmeyen Etasi 27 Temmuz da istifa etti Daha sonra tum siyasi faaliyetlerden emekli oldu Daha sonraki yasam ve olumEtasi hayatinin geri kalanini Kasim 2003 teki olumune kadar Humus ta gecirdi Kaynakca 27 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b c d Moubayed 2006 p 174 Rabinovich 1972 p 34 Rabinovich 1972 p 52 a b c Moubayed 2006 p 175 Rabinovich 1972 pp 70 72 BibliyografyaMoubayed Sami 2006 Steel amp Silk Men and Women Who Shaped Syria 1900 2000 Seattle Cune Press Rabinovich Itamar 1972 Syria Under the Baʻth 1963 66 The Army Party Symbiosis Transaction Publishers ISBN 0706512669 12 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Agustos 2022