Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
J. R. R. Tolkien, İngiliz Edebiyatı'na bir mitoloji kazandırmak gayesiyle "Orta Dünya evreni"ni kurguladı.Tolkien kurgusal Orta Dünya evreninde hiçbir dine açıkça göndermede bulunmadı. Silmarillion’da kendi yaratılış öyküsünü kurdu. Yazar, kitaplarında ögeleri birbiriyle tutarlı bir kurgusal evren yapmaya büyük bir çaba harcadı. Öyle ki, 81 yıllık yaşamının büyük bir kısmını bu efsaneyi üretmeye adamıştır. Orta Dünya evreninin gerçek dünyayla alternatif ırkları, milletleri, dilleri, vs. vardır. Bunlara örnek olarak Ainur, elfler, insanlar, cüceler, orklar, balrog, ejderha, troll, kartal, ent, hobbit verilebilir.
"Eä" da denilen bu yaratılmışlar aleminin bir yaratıcısı vardır. Elfler tarafından Ilúvatar olarak isimlendirilen bu yaratıcı, kendisinden başka hiçbir şey yokken, önce "Ainur"u yarattı. Sonra Ainurla birlikte Büyük Müzik'i üretmiştir. Ardından, Ainura, müzikteki evreni -Arda'yı inşa etmelerini emretti. Fakat, müziğin normal seyrine aykırı davranan Melkor, Ilúvatar'ın istediği evrenin inşası sırasında da aynen müzik icra edilirken yaptığı gibi isyan etti ve yanına daha az güçlü olan başka yaratıklardan da toplayarak mükemmel tasarımın ortaya çıkmasını engelledi.
Orta Dünya evreninin başlangıcının anlatıldığı Ainulindalë’de kainatın içindeki ve dışındaki bütün varlıkların hepsine birden (kainata) verilen isim Eä’dır. Eä'nın etrafı varlık ötesi Boşluk'la çevrilidir. Eä'nın içinde yer alan uzaya ise "Arda" denir. Arda, Eä'nın tam ortasında yer alır. Arda'nın "Boşluk" denilen kısmı Kuşatan Deniz'i her yönden sarmış durumdadır. Ainur, Eä'nın merkezinde yaratılmış olan Arda'ya iner ve bomboş bulur. Daha önce Ainulindalë'de hayalini gördükleri yer değildir burası. Ainur, hayalini gördükleri varlığı Arda'yı yaratmak için işe koyulur. Ambar’ın (yeryüzünün) üzerine yerşekillerini yaparlar. Fakat Melkor her zaman karşılarında durur. Asla, Valar'ın yapmayı arzuladığı şeyleri yapmalarına izin vermez. Sonuçta, Arda'nın yaratılması tamamlandığında Valar üzülür. Karşılarındaki evren, hayal ettikleri evren değildir. Melkor ve iyi Valar arasındaki mücadeleler, çağlar boyunca hiç bitmez ve daha sonraları hayata gözlerini açan ırklar, kendilerini iyi Valar ile kötü Melkor arasında tercih yapmak durumunda bulur. İyi tarafı ve kötü tarafı seçenler arasındaki savaşlar Birinci Çağ'ın sonunda Melkor yenilene kadar ve Üçüncü Çağ'ın sonunda Melkor'un en büyük hizmetkârı Sauron nihai olarak yenilene kadar devam eder.
Orta Dünya tarihini anlatan Silmarillion, Húrin'in Çocukları, Hobbit, Yüzüklerin Efendisi, vd. kitaplarda Orta Dünya'nın aydınlığa erişmiş ve karanlıkta kalmış ırkları ve kavimleri arasındaki savaşlar, olaylar ve trajediler işlenir. Orta Dünya evrenini anlatan kitapların bir kısmı Tolkien'in ölümünden sonra, oğlu Christopher Tolkien'in -babasının yaklaşık 50 yıllık bir dönemde kaleme aldığı bütün notları incelediği- büyük çabası ile yayına hazır hale geldi.
Orta Dünya evreninin kozmolojik unsurları
Orta Dünya evreninin unsurları en yüce olandan en aşağı olana doğru aşağıda yer alıyor. Bazı unsurların birçok ismi mevcut, bazılarının ise isimleri kesin olarak belirlenmiş değil:
- Eru Ilúvatar, (Ana madde: Eru Ilúvatar) varlığın yaratıcısı, Tanrı. Kendisinin başlangıcı yoktur. Bu konuda Silmarillion’un ilk cümlesi: Önce Eru vardı...
- Sonsuz Salonlar, (Zamanötesi Salonlar)Eru'nun (Tanrı'nın), zamanın ötesindeki yeri. Kainatın (yaratılmışlar aleminin) dışında fizikötesi, maddeötesi bir niteliğe sahiptir. Sonsuz Salonlar'ın İnsanların ruhlarının gideceği yer olup olmadığı tam bilinmemekle beraber büyük ihtimalle -ruhlar madde alemine ait olmadığı için madde alemiyle bağı kesildiğinde (öldüğünde)- oraya gideceği tahmin ediliyor. Şurası bir gerçek ki, Adanel hikâyesinde insanların Eru'ya döneceği belirtiliyor fakat hikâyeden yola çıkarak bunun bir kural olarak alınabileceği tartışmalıdır. Christopher Tolkien, Silmarillion’un eklerinde bu konuyu ele almıştır.
- Boşluk, Avakúma, Kúma, Dış Karanlık, Kadim Karanlık, Sonsuz Karanlık - Varlık aleminin dışında, Sonsuz Salonlar'ın, Arda'nın ve bütün Eä'nın dışında soyut bir antivarlıktır. Tam olarak belirtilmemekle beraber, Eä'nın etrafını çevreleyen Boşluk'la -Eä'nın içinde yer alan- Arda'nın etrafını çevreleyen boşluk birbirinden farklıdır. Zira, birisi Eä'yı çevrelerken, diğeri Eä tarafından kuşatılmaktadır. Boşluk'ta hiçbir güç ve yetenek etkinlik gösteremez. Melkor, Öfke Savaşı'ndan sonra Boşluk'a atıldı, fakat efsaneye göre, dünyanın sonunun geleceği ahir zamanda dünyaya gelmenin bir yolunu bulacak ve Túrin Turambar tarafından ebedî olarak öldürülecek.
- Eä, (Kainat) - Eä lisanında kainatı (yaratılmışlar alemini) ifade etmek için kullanılır. Kelimenin kökeni Quenya'da olmak fiilidir. Bu açıdan, Eä'nın mahiyetini ayırt etmek için "mevcut olmayan"ın zıddı olarak "mevcut olan" tanımlaması yapılır. Buradan yola çıkarak Eä'nın haricindeki her şey -Ilúvatar'ın Sonsuz Salonları da dahil olmak üzere- maddeötesi -dolayısıyla soyut ve mahiyeti anlaşılmaz- varlıklardır. -Eru'nun ilk yarattığı- Meleksi varlıklar Ainur, Eä'nın dışında iken Eä'yı "Küçük Krallık" olarak nitelediler. Buradan yola çıkarak, Eru'nun (Tanrı'nın) gözünde bütün yaratılmışlar alemi -yaratılmışlar alemi haricindeki varlığa kıyasla- görece çok küçük bir şeydir. Eru Ilúvatar, yaratılmışlar alemini düşünceden gerçekliğe dönüştürmek için "Eä!" (Ol!) demiştir.
- Arda(Ana madde: Arda), (Dünya) dünya ve çevresindeki yıldızlı gök kastedilerek -geniş anlamda- "dünya".
- Vaiya, Ekkaia, Kuşatan Deniz, Çevreleyen Deniz, (Dış uzay) - İkinci Çağ'ın sonunda yaşanan tufandan önce dünyanın etrafını çevreleyen karanlık denizdir. Vaiya, dünyayı tamamen çevreler ve dünyanın altında bir deniz, üstünde de hava olarak mevcuttur. Arda, Vaiya'nın içinde -denizde yüzen bir gemi gibi- yüzen bir varlık olarak tasvir edilir. Suların Efendisi Ulmo, Arda'nın köklerinin altında Vaiya'da yaşar. Vaiya, son derece soğuktur, öyle ki, Vaiya'nın suları ile 'in sularının kesiştiği Orta Dünya'nın kuzeyinde Helcaraxë buzulu oluşmuştur. Ulmo'nun gemileri dışında Vaiya'da hiçbir gemi yüzemez. Númenorluların gemileri Vaiya'nın üzerinde yüzmeye çabaladı fakat battı ve içindekiler boğuldu. Güneş, yerin etrafında dolanırken, Vaiya'nın su kesiminden geçerdi ve o zamanlar Vaiya'nın suları ısınırdı. Arda, yuvarlaklaştırıldığında Vaiya yok edildi veya üst atmosfere dönüştürüldü.
- Ilmen, (Güneş Sistemi) - İkinci Çağ'ın sonundaki tufandan önce, ışıkla aydınlatılmış temiz havadan oluşan bir uzay alanıdır. Yıldızlar ve diğer gök cisimleri burada bulunur. Diğer deyişle "dünya dışındaki uzay"dır. Tolkien'in, Ilmen kelimesini Fince'de "hava" için kullanılan "ilma" kelimesinden türettiği tahmin ediliyor. Ay, Ilmen'in içinde dolaşarak dünya etrafındaki seyrini tamamlar ve daha sonra Ilmen Uçurumu'ndan yörüngesinin başladığı yere döner.
- Alcarinque, Morwen, Silindo, (Jüpiter?)
- Anarrima
- Anor, Ur, Güneş.
- Borgil, (Aldebaran?)
- Carnil, (Mars?)
- Eärendil Yıldızı, Gil-Amdir, Gil-Oresetel, Gil-Orrain, (Venus)
- Eksiqilta, Ekta-, (Orion Kuşağı)
- Elemmire, (Merkür?)
- Helluin, Gil, Nielluin, Nierninwa, (Akyıldız)
- Ithil, Silmo, (Ay)
- Luinil, (Uranüs?)
- Lumbar, (Satürn?)
- Menelvagor, Daimord, Menelmacar, Mordo, Göğün Silahşoru, Taimavar, Taimondo, Telimbektar, Telimektar, Telumehtar, (Orion) - Túrin Turambar'ı ve her şeyin sonu geldiğinde dünyaya geri dönerek Son Savaş'ta Melkor'u yeneceği kehanetini temsil eder. Telumehtar ismi kullanımını yitirdiğinde, Menelmacar ismi kullanılmaya başlandı. Daha sonra bu isim de dönüşerek, dilinde Menelvagor olarak anılmaya başlandı.
- Morwinyon, (Arcturus)
- Nenar, (Neptün?)
- Remmirath, Itselokte, Sithaloth, (Ülker)
- Soronume
- Telumendil
- Til
- Valacirca, Vaların Orağı, Yanan Çalı, Durin’in Tacı, Edegil, Otselen, Saban, Yedi Yıldız, Yedi Kelebek, Gümüş Orak, Timbridhil, (Büyük Ayı / Büyük Kepçe) - Varda tarafından -Melkor ve hizmetkârlarına bir uyarı olarak göğe yerleştirilmiş ve 'nı hızlandırmış yedi yıldızlı bir takımyıldız. Bu takımyıldız ayrıca, Moria'nın girişinde kendisini görmüş olan Durin'in sembolüdür. Beren'in bir meydan okuma şarkısına ilham olmuştur. Silmarillion’da anlatıldığına göre Valacirca kuzey gök küreye, Melkor'a bir felaket işareti, elflere ise bir ümit işareti olarak yerleştirilmiştir. Valacirca, Tolkien'in kitaplarda adını söylediği çok az takımyıldızdan birisidir. Diğer bir önemli takımyıldız Menelmacar'dır.
- Wilwarin, (Kraliçe takımyıldızı?)
- Vista, Hava, (Atmosfer) - Vista, atmosferin solunum yapılabilen kısmıdır.
- Fanyamar, Bulutlar Ülkesi, Bulutların oluştuğu yukarı atmosfer.
- Aiwenórë, Kuşlar Ülkesi - Kuşların rotalarının yer aldığı aşağı atmosfer.
- Ambar, Imbar, (Yeryüzü) - Dünyanın atmosfer hariç kısmı, karalar ve denizler. Orta Dünya Ambar'daki kıtalardan birisidir. Tolkien'in anlattığı öykülerin birçoğu bu kıtada geçtiği için Tolkien'in kurgusal evreni bütünüyle Orta Dünya evreni, Orta Dünya efsanesi gibi adlarla anılageldi.
- Ëar, (Okyanuslar) - Dünyanın karalarla çevrili olmayan bütün denizlerinin ve okyanuslarının toplu adı.
Notlar
- ^ Bu kurgusal evreni adlandırmak için "Tolkien evreni", "Tolkien mitolojisi", "Tolkien efsaneleri", "Orta Dünya efsaneleri" gibi başka adlar da kullanılmaktadır.
- ^ Tolkien'in bazı hayranları tarafından Orta Dünya mitolojisi tabiri kullanılır. Yüksek fantazi sınıfına giren kurgulamalar, insanlar ona inanmadıkları ve ruhâni (veya psikolojik) yaşantıyla bir bağ kurmadıkça, mitoloji seviyesine ulaşamaz. Günümüz itibarıyla dünyada, Orta Dünya evreninin bir inanç olarak benimsendiğini kanıtlayacak bir bilimsel veri yoktur.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
J R R Tolkien Ingiliz Edebiyati na bir mitoloji kazandirmak gayesiyle Orta Dunya evreni ni kurguladi Tolkien kurgusal Orta Dunya evreninde hicbir dine acikca gondermede bulunmadi Silmarillion da kendi yaratilis oykusunu kurdu Yazar kitaplarinda ogeleri birbiriyle tutarli bir kurgusal evren yapmaya buyuk bir caba harcadi Oyle ki 81 yillik yasaminin buyuk bir kismini bu efsaneyi uretmeye adamistir Orta Dunya evreninin gercek dunyayla alternatif irklari milletleri dilleri vs vardir Bunlara ornek olarak Ainur elfler insanlar cuceler orklar balrog ejderha troll kartal ent hobbit verilebilir Ea da denilen bu yaratilmislar aleminin bir yaraticisi vardir Elfler tarafindan Iluvatar olarak isimlendirilen bu yaratici kendisinden baska hicbir sey yokken once Ainur u yaratti Sonra Ainurla birlikte Buyuk Muzik i uretmistir Ardindan Ainura muzikteki evreni Arda yi insa etmelerini emretti Fakat muzigin normal seyrine aykiri davranan Melkor Iluvatar in istedigi evrenin insasi sirasinda da aynen muzik icra edilirken yaptigi gibi isyan etti ve yanina daha az guclu olan baska yaratiklardan da toplayarak mukemmel tasarimin ortaya cikmasini engelledi Orta Dunya evreninin baslangicinin anlatildigi Ainulindale de kainatin icindeki ve disindaki butun varliklarin hepsine birden kainata verilen isim Ea dir Ea nin etrafi varlik otesi Bosluk la cevrilidir Ea nin icinde yer alan uzaya ise Arda denir Arda Ea nin tam ortasinda yer alir Arda nin Bosluk denilen kismi Kusatan Deniz i her yonden sarmis durumdadir Ainur Ea nin merkezinde yaratilmis olan Arda ya iner ve bombos bulur Daha once Ainulindale de hayalini gordukleri yer degildir burasi Ainur hayalini gordukleri varligi Arda yi yaratmak icin ise koyulur Ambar in yeryuzunun uzerine yersekillerini yaparlar Fakat Melkor her zaman karsilarinda durur Asla Valar in yapmayi arzuladigi seyleri yapmalarina izin vermez Sonucta Arda nin yaratilmasi tamamlandiginda Valar uzulur Karsilarindaki evren hayal ettikleri evren degildir Melkor ve iyi Valar arasindaki mucadeleler caglar boyunca hic bitmez ve daha sonralari hayata gozlerini acan irklar kendilerini iyi Valar ile kotu Melkor arasinda tercih yapmak durumunda bulur Iyi tarafi ve kotu tarafi secenler arasindaki savaslar Birinci Cag in sonunda Melkor yenilene kadar ve Ucuncu Cag in sonunda Melkor un en buyuk hizmetkari Sauron nihai olarak yenilene kadar devam eder Orta Dunya tarihini anlatan Silmarillion Hurin in Cocuklari Hobbit Yuzuklerin Efendisi vd kitaplarda Orta Dunya nin aydinliga erismis ve karanlikta kalmis irklari ve kavimleri arasindaki savaslar olaylar ve trajediler islenir Orta Dunya evrenini anlatan kitaplarin bir kismi Tolkien in olumunden sonra oglu Christopher Tolkien in babasinin yaklasik 50 yillik bir donemde kaleme aldigi butun notlari inceledigi buyuk cabasi ile yayina hazir hale geldi Orta Dunya evreninin kozmolojik unsurlari Orta Dunya evreninin unsurlari en yuce olandan en asagi olana dogru asagida yer aliyor Bazi unsurlarin bircok ismi mevcut bazilarinin ise isimleri kesin olarak belirlenmis degil Eru Iluvatar Ana madde Eru Iluvatar varligin yaraticisi Tanri Kendisinin baslangici yoktur Bu konuda Silmarillion un ilk cumlesi Once Eru vardi Sonsuz Salonlar Zamanotesi Salonlar Eru nun Tanri nin zamanin otesindeki yeri Kainatin yaratilmislar aleminin disinda fizikotesi maddeotesi bir nitelige sahiptir Sonsuz Salonlar in Insanlarin ruhlarinin gidecegi yer olup olmadigi tam bilinmemekle beraber buyuk ihtimalle ruhlar madde alemine ait olmadigi icin madde alemiyle bagi kesildiginde oldugunde oraya gidecegi tahmin ediliyor Surasi bir gercek ki Adanel hikayesinde insanlarin Eru ya donecegi belirtiliyor fakat hikayeden yola cikarak bunun bir kural olarak alinabilecegi tartismalidir Christopher Tolkien Silmarillion un eklerinde bu konuyu ele almistir Bosluk Avakuma Kuma Dis Karanlik Kadim Karanlik Sonsuz Karanlik Varlik aleminin disinda Sonsuz Salonlar in Arda nin ve butun Ea nin disinda soyut bir antivarliktir Tam olarak belirtilmemekle beraber Ea nin etrafini cevreleyen Bosluk la Ea nin icinde yer alan Arda nin etrafini cevreleyen bosluk birbirinden farklidir Zira birisi Ea yi cevrelerken digeri Ea tarafindan kusatilmaktadir Bosluk ta hicbir guc ve yetenek etkinlik gosteremez Melkor Ofke Savasi ndan sonra Bosluk a atildi fakat efsaneye gore dunyanin sonunun gelecegi ahir zamanda dunyaya gelmenin bir yolunu bulacak ve Turin Turambar tarafindan ebedi olarak oldurulecek Ea Kainat Ea lisaninda kainati yaratilmislar alemini ifade etmek icin kullanilir Kelimenin kokeni Quenya da olmak fiilidir Bu acidan Ea nin mahiyetini ayirt etmek icin mevcut olmayan in ziddi olarak mevcut olan tanimlamasi yapilir Buradan yola cikarak Ea nin haricindeki her sey Iluvatar in Sonsuz Salonlari da dahil olmak uzere maddeotesi dolayisiyla soyut ve mahiyeti anlasilmaz varliklardir Eru nun ilk yarattigi Meleksi varliklar Ainur Ea nin disinda iken Ea yi Kucuk Krallik olarak nitelediler Buradan yola cikarak Eru nun Tanri nin gozunde butun yaratilmislar alemi yaratilmislar alemi haricindeki varliga kiyasla gorece cok kucuk bir seydir Eru Iluvatar yaratilmislar alemini dusunceden gerceklige donusturmek icin Ea Ol demistir Arda Ana madde Arda Dunya dunya ve cevresindeki yildizli gok kastedilerek genis anlamda dunya Vaiya Ekkaia Kusatan Deniz Cevreleyen Deniz Dis uzay Ikinci Cag in sonunda yasanan tufandan once dunyanin etrafini cevreleyen karanlik denizdir Vaiya dunyayi tamamen cevreler ve dunyanin altinda bir deniz ustunde de hava olarak mevcuttur Arda Vaiya nin icinde denizde yuzen bir gemi gibi yuzen bir varlik olarak tasvir edilir Sularin Efendisi Ulmo Arda nin koklerinin altinda Vaiya da yasar Vaiya son derece soguktur oyle ki Vaiya nin sulari ile in sularinin kesistigi Orta Dunya nin kuzeyinde Helcaraxe buzulu olusmustur Ulmo nun gemileri disinda Vaiya da hicbir gemi yuzemez Numenorlularin gemileri Vaiya nin uzerinde yuzmeye cabaladi fakat batti ve icindekiler boguldu Gunes yerin etrafinda dolanirken Vaiya nin su kesiminden gecerdi ve o zamanlar Vaiya nin sulari isinirdi Arda yuvarlaklastirildiginda Vaiya yok edildi veya ust atmosfere donusturuldu Ilmen Gunes Sistemi Ikinci Cag in sonundaki tufandan once isikla aydinlatilmis temiz havadan olusan bir uzay alanidir Yildizlar ve diger gok cisimleri burada bulunur Diger deyisle dunya disindaki uzay dir Tolkien in Ilmen kelimesini Fince de hava icin kullanilan ilma kelimesinden turettigi tahmin ediliyor Ay Ilmen in icinde dolasarak dunya etrafindaki seyrini tamamlar ve daha sonra Ilmen Ucurumu ndan yorungesinin basladigi yere doner Alcarinque Morwen Silindo Jupiter Anarrima Anor Ur Gunes Borgil Aldebaran Carnil Mars Earendil Yildizi Gil Amdir Gil Oresetel Gil Orrain Venus Eksiqilta Ekta Orion Kusagi Elemmire Merkur Helluin Gil Nielluin Nierninwa Akyildiz Ithil Silmo Ay Luinil Uranus Lumbar Saturn Menelvagor Daimord Menelmacar Mordo Gogun Silahsoru Taimavar Taimondo Telimbektar Telimektar Telumehtar Orion Turin Turambar i ve her seyin sonu geldiginde dunyaya geri donerek Son Savas ta Melkor u yenecegi kehanetini temsil eder Telumehtar ismi kullanimini yitirdiginde Menelmacar ismi kullanilmaya baslandi Daha sonra bu isim de donuserek dilinde Menelvagor olarak anilmaya baslandi Morwinyon Arcturus Nenar Neptun Remmirath Itselokte Sithaloth Ulker Soronume Telumendil Til Valacirca Valarin Oragi Yanan Cali Durin in Taci Edegil Otselen Saban Yedi Yildiz Yedi Kelebek Gumus Orak Timbridhil Buyuk Ayi Buyuk Kepce Varda tarafindan Melkor ve hizmetkarlarina bir uyari olarak goge yerlestirilmis ve ni hizlandirmis yedi yildizli bir takimyildiz Bu takimyildiz ayrica Moria nin girisinde kendisini gormus olan Durin in semboludur Beren in bir meydan okuma sarkisina ilham olmustur Silmarillion da anlatildigina gore Valacirca kuzey gok kureye Melkor a bir felaket isareti elflere ise bir umit isareti olarak yerlestirilmistir Valacirca Tolkien in kitaplarda adini soyledigi cok az takimyildizdan birisidir Diger bir onemli takimyildiz Menelmacar dir Wilwarin Kralice takimyildizi Vista Hava Atmosfer Vista atmosferin solunum yapilabilen kismidir Fanyamar Bulutlar Ulkesi Bulutlarin olustugu yukari atmosfer Aiwenore Kuslar Ulkesi Kuslarin rotalarinin yer aldigi asagi atmosfer Ambar Imbar Yeryuzu Dunyanin atmosfer haric kismi karalar ve denizler Orta Dunya Ambar daki kitalardan birisidir Tolkien in anlattigi oykulerin bircogu bu kitada gectigi icin Tolkien in kurgusal evreni butunuyle Orta Dunya evreni Orta Dunya efsanesi gibi adlarla anilageldi Ear Okyanuslar Dunyanin karalarla cevrili olmayan butun denizlerinin ve okyanuslarinin toplu adi Notlar Bu kurgusal evreni adlandirmak icin Tolkien evreni Tolkien mitolojisi Tolkien efsaneleri Orta Dunya efsaneleri gibi baska adlar da kullanilmaktadir Tolkien in bazi hayranlari tarafindan Orta Dunya mitolojisi tabiri kullanilir Yuksek fantazi sinifina giren kurgulamalar insanlar ona inanmadiklari ve ruhani veya psikolojik yasantiyla bir bag kurmadikca mitoloji seviyesine ulasamaz Gunumuz itibariyla dunyada Orta Dunya evreninin bir inanc olarak benimsendigini kanitlayacak bir bilimsel veri yoktur