Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
M3 Orta Tank Amerikan Ordusu tarafından II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan bir tanktır. İngilizler bu tanka general Robert E. Lee ye itafen "General Lee" demiştir. Daha sonra İngilizler tarafından yeni taretli modeline ise general Ulysses S. Grant ye itafen "General Grant" adı verilmiştir.
| M3 Orta Tank | |
|---|---|
 | |
| Çeşidi | |
| Uyruğu |  ABD |
| Özellikler | |
| Ağırlık | 27,9 ton |
| Uzunluk | 6,12-5,64 m |
| Genişlik | 2,72 m |
| Yükseklik | 3,12 m |
| Mürettebat | 7 (Lee modelinde) ya da 6 (Grant modelinde) |
| Zırhı | 51 mm |
| Ana silahı | 1 x / 46 mermi |
| Diğer silahları | 3-4 x Browning M1919A4 makineli tüfek 9,200 mermi |
| Motor | Wright (Continental) R975 EC2 400/340 beygir (298/254 kW) |
| Süspansiyon donanımı | vertical volute spring |
| Harekat menzili | 193 km |
| Azami hızı | 40 km/s (karayolu) 26 km/s (arazi) |
Çok kısa süre içerisinde dizayn edilmiş ve üretimine başlanmıştır. Başlangıçta çok iyi zırhlı ve silahlı olarak görülmesine rağmen kullanıma girdikten sonra eksiklikleri ortaya çıktı. Tank çok yüksekti, tareti modern olmaktan çok uzaktı ve arazide normalin çok altında bir hızla ilerliyordu. Bu nedenlerden ötürü cephe görevinden çekilerek yerini M4 Sherman tankına bıraktı.
Geçmişi
1939 yılında Amerikan Ordusu birkaç çeşit tank modeli üzerinde çalışıyordu. Uzun yıllar Amerikan ordusu tank üretimi için çok az bir bütçe ayırıyordu. Ordunun tank yapımı konusunda alt yapısı çok zayıftı ve bunu geliştirmek için ufak tefek çalışmalar yapılmaktaydı.
Bu durum içerisinde M2 Orta Tank serisinin üretimine başlandı. Bu tankın sadece 37 mmlik topu, 30 mmlik zırhı ve yüksek bir yapısı vardı. Fransa Savaşı sırasında Alman Panzer III ve Panzer IV tanklarının başarısını gören Amerikan ordusu yetkilileri yeni bir tank üzerinde çalışmaya başladılar. Öncelikle 75 mmlik topu bulunan orta sınıf bir tank üzerinde çalışmaya başladılar. Sonuçta ortaya M4 Sherman tankı çıktı. Ama bu tank üretilmeden önce 75 mm lik topa acilen gereksinim vardı.
M3 tankı geçici çözüm oldu. Tankın gövdesinden çıkma yüksek kalibreli ama düşük namlu çıkışı olan 75 mmlik top kullanıldı. Tankın küçük taretinin üzerinde yüksek namlu çıkışlı 37 mmlik top bulunuyordu. Bu iki toplu tank, dış görüntüsü ile Fransız , Sovyet T-35 ve İngiliz benziyordu. Bu iki top tanka yeterli ateş gücü sağlıyordu. Mühimmat olarak personele karşı ve tanksavar olarak ise mermi atabiliyordu.
İngilizler sipariş ettikleri tankların Amerika'da üretilmesi yerine tankları kendi fabrikalarında yapmak istiyorlardı. İngilizler uzun yapılı gövdeye takılan tareti beğenmiyordu. Sonuçta İngilizler yeni bir tareti olan "(General) Grant" tankını ürettiler. Serviste olan eski M3 tanklarına ise "General Lee" adını taktılar. Ama bu adlar sadece İngiliz ordusunda ve sömürgelerinde kullanıldı. Amerikalılar M3 Hafif Tank adını kullanmaya devam etti. Grant tankında bir kişilik fazla mürettabat bulunuyordu. Bu kişi radyo operatörlüğü yapıyordu. Yine de İngiliz ordusuna Afrika çöllerinde daha fazla ateş gücü desteği gerekiyordu.
M3'e ait şasesi ve yürüyen aksamı, Kanada üretimi Ram tankı içinde kullanıldı. Bu tankın kulesinde bir otomatik top vardı ve keşif aracı olarak kullanılmaktaydı.
M4 Sherman tanklarının servise girmesi ile M3 tankları cephe görevinden çekildi.
Görev Tarihi
M3 ilk olarak 1942 yılındaki [1]23 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. nde kullanıldı. 27 Mayıs 1942 tarihinde İngiliz Lee ve Grants tankları Erwin Rommel bağlı güçlere karşı Gazala Savaşı nda çarpıştılar. Bu tanklar Kuzey Afrika cephesi kapanana kadar görevde kaldı. M3 Lee tankı Amerikan tarafından da Kuzey Afrika cephesinde kullanıldı. Kuzey Afrika cephesi için bu araçlar mekanik,zırh ve silah baklımından kullanışlı idi. Özellikle Alman tank ve tanksavar silahlarına karşı iyi sınav verdiler. Perçinli zırh ufak tefek sorunlarda çıkarttı. Perçin yerine isabet eden mermi iki parça arasından geçerek tankın içine girebiliyordu. İleride zırh kaynak yapılarak bu sorun giderildi M4 Sherman tanklarının servise girmesi ile Mayıs 1943 ten itibaren bu model servisten çekildi.
1943 yılında nda Amerikan Ordusu operasyonunda bu tankı kullandı. Avustralya birkaç yüz tane gönderilen tank hiçbir görevde kullanılmadı. İngiliz ordusu bu tankları ayrıca Cin-Burma-Hindistan bölgelerinde kendisinden daha güçsüz Japon tanklarına karşı kullandı.
1,300 adetin üzerinde dizel motorlu M3A3 ve M3A5 tankı Kızıl Ordu emrine 1942 ve 1943 yılları arasında verildi. Bütün hepsi Lee modelindeydi. Fakat bu tanklar Rus askerleri arasında hiç de sevilmedi. Bu tank için ‘’’7 kardeş için tabut’’’ yakıştırması yapıldı. Birkaç görevin ardından 1943 yılının ortalarında servisten kaldırıldı.
M3 tankları 1942 yılına kadar savaş alanlarında başarılar elde etti. Zırh ve ateş gücü bakımından karşılaştıkları birçok tankla eşit veya daha iyi yapısı vardı. Çünkü Alman tanklarında uzun menzilli ve ateş gücü yüksek toplar kullanılmıyordu. Ancak II. Dünya Savaşı sırasında tank teknolojisi çok hızlı ilerledi. 1943 yılını ortalarında 75 mm lik Alman Panther ve Panzer IV tanklarının servise girmesiyle bu üstünlükleri kayboldu. M4 Sherman tanklarının servise girmesi ile M3 tanklarının Avrupa serüveni sona erdi.
Modelleri
- M3 (Lee I/Grant I).
- Perçinli kulesi vardı. 4724 adet üretildi.
- M3A1 (Lee II).
- Dökme üst yapılı.300 adet üretildi
- M3A2 (Lee III).
- Kaynak kuleli Sadece 12 adet üretildi.
- M3A3 (Lee IV/Lee V).
- Kaynak kuleli, ikiz GM 6-71 dizel motorlu. 322 zdet üretildi.
- M3A4 (Lee VI).
- Gerilmiş perçinli gövde. Chrysler A-57 motor. Yan kapılar çıkartıldı. 109 adet üretildi.
- M3A5 (Grant II) .
- Perçinli gövde. İkiz GM 6-71 dizel motor. Lee taretli ve İngilizler bu tanka Grant II derdi. 591 adet üretildi.
- M31 Tank Kurtarma Aracı (Grant ARV I).
- M3 şaseli taklit taretli ve taklit 75 mm toplu . 30 tonluk vinç takıldı.
- M31B1 Tank Kurtarma Aracı.
- M3A3 şaseli
- M31B2 Tank Kurtarma Aracı.
- M3A5 şaseli
- M7 Priest (Priest)
- 105 mm M1/M2 obüs Üstyapısı tamamen açık.
- Silahsız GA (gözlem aracı)
- M12 Kundağı Motorlu Obüs
- T-6 adıyla denendi. 155 mm obüs ve M3 şasesinden üretildi.
- Kundağı motorlu top.
- Avustralya yapımı kundağı motorlu top. 1949 yılında M3A5 şasesi ile toplamda 13 araç üretildi. Kanada yapımı Sexton topuna benzer.
İngiliz Modelleri
- Grant Kurtarma Aracı
- Grant I ve II tanklarının topları çıkartılarak kurtarıcı ve çekiçiye dönüştürüldü.
- Grant Komuta Aracı
- Grant aracına sahte taret ve top takıldı. Telsizli idi.
- Grant Scorpion III
- Grant Scorpion III mayın temizleme aparatı takıldı.1943 yılında Kuzey Afrika cephesinde kullanıldı.
- Grant Scorpion IV
- Grant Scorpion III modelinin motoru yenilenmiş modeli.
- Grant CDL
- "" (Türkçesi→Kanal Savunma Işığı); Grants üzerine yeni güçlü arama ışığı ve makineli tüfek takılı modeli. 355 adet Amerikalılar tarafından üretildi. Kısaca Shop Tractor T10 dendi..
Şasesinde kullanılan araçlar
- M4 Sherman (Sherman)
- Ram
- M7 Priest (Priest)
- M12 Kundağı motorlu obüs
Kullanan Ülkeler
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta M3 Lee ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- AFV Database28 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Pictures20 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .)
- Manual for 75mm Gun as Installed in M3 Medium Tank[]
- OnWar M325 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., M3A125 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., M3A325 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., M3A425 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- M3 in the USSR13 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
M3 Orta Tank Amerikan Ordusu tarafindan II Dunya Savasi sirasinda kullanilan bir tanktir Ingilizler bu tanka general Robert E Lee ye itafen General Lee demistir Daha sonra Ingilizler tarafindan yeni taretli modeline ise general Ulysses S Grant ye itafen General Grant adi verilmistir M3 Orta TankCesidiUyrugu ABDOzelliklerAgirlik 27 9 tonUzunluk 6 12 5 64 mGenislik 2 72 mYukseklik 3 12 mMurettebat 7 Lee modelinde ya da 6 Grant modelinde Zirhi 51 mmAna silahi 1 x 46 mermiDiger silahlari 3 4 x Browning M1919A4 makineli tufek 9 200 mermiMotor Wright Continental R975 EC2 400 340 beygir 298 254 kW Suspansiyon donanimi vertical volute springHarekat menzili 193 kmAzami hizi 40 km s karayolu 26 km s arazi Cok kisa sure icerisinde dizayn edilmis ve uretimine baslanmistir Baslangicta cok iyi zirhli ve silahli olarak gorulmesine ragmen kullanima girdikten sonra eksiklikleri ortaya cikti Tank cok yuksekti tareti modern olmaktan cok uzakti ve arazide normalin cok altinda bir hizla ilerliyordu Bu nedenlerden oturu cephe gorevinden cekilerek yerini M4 Sherman tankina birakti Gecmisi1939 yilinda Amerikan Ordusu birkac cesit tank modeli uzerinde calisiyordu Uzun yillar Amerikan ordusu tank uretimi icin cok az bir butce ayiriyordu Ordunun tank yapimi konusunda alt yapisi cok zayifti ve bunu gelistirmek icin ufak tefek calismalar yapilmaktaydi Bu durum icerisinde M2 Orta Tank serisinin uretimine baslandi Bu tankin sadece 37 mmlik topu 30 mmlik zirhi ve yuksek bir yapisi vardi Fransa Savasi sirasinda Alman Panzer III ve Panzer IV tanklarinin basarisini goren Amerikan ordusu yetkilileri yeni bir tank uzerinde calismaya basladilar Oncelikle 75 mmlik topu bulunan orta sinif bir tank uzerinde calismaya basladilar Sonucta ortaya M4 Sherman tanki cikti Ama bu tank uretilmeden once 75 mm lik topa acilen gereksinim vardi Amerika Birlesik Devletleri Kara Kuvvetleri ne ait orta sinif tanki M3 Lee Fort Knox Kentucky Haziran 1942 M3 tanki gecici cozum oldu Tankin govdesinden cikma yuksek kalibreli ama dusuk namlu cikisi olan 75 mmlik top kullanildi Tankin kucuk taretinin uzerinde yuksek namlu cikisli 37 mmlik top bulunuyordu Bu iki toplu tank dis goruntusu ile Fransiz Sovyet T 35 ve Ingiliz benziyordu Bu iki top tanka yeterli ates gucu sagliyordu Muhimmat olarak personele karsi ve tanksavar olarak ise mermi atabiliyordu Onden gorunum M3 Ingilizler siparis ettikleri tanklarin Amerika da uretilmesi yerine tanklari kendi fabrikalarinda yapmak istiyorlardi Ingilizler uzun yapili govdeye takilan tareti begenmiyordu Sonucta Ingilizler yeni bir tareti olan General Grant tankini urettiler Serviste olan eski M3 tanklarina ise General Lee adini taktilar Ama bu adlar sadece Ingiliz ordusunda ve somurgelerinde kullanildi Amerikalilar M3 Hafif Tank adini kullanmaya devam etti Grant tankinda bir kisilik fazla murettabat bulunuyordu Bu kisi radyo operatorlugu yapiyordu Yine de Ingiliz ordusuna Afrika collerinde daha fazla ates gucu destegi gerekiyordu M3 e ait sasesi ve yuruyen aksami Kanada uretimi Ram tanki icinde kullanildi Bu tankin kulesinde bir otomatik top vardi ve kesif araci olarak kullanilmaktaydi M4 Sherman tanklarinin servise girmesi ile M3 tanklari cephe gorevinden cekildi Gorev TarihiCrew of M3 tank at Souk el Arba Tunus 1942 M3 ilk olarak 1942 yilindaki 1 23 Subat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi nde kullanildi 27 Mayis 1942 tarihinde Ingiliz Lee ve Grants tanklari Erwin Rommel bagli guclere karsi Gazala Savasi nda carpistilar Bu tanklar Kuzey Afrika cephesi kapanana kadar gorevde kaldi M3 Lee tanki Amerikan tarafindan da Kuzey Afrika cephesinde kullanildi Kuzey Afrika cephesi icin bu araclar mekanik zirh ve silah baklimindan kullanisli idi Ozellikle Alman tank ve tanksavar silahlarina karsi iyi sinav verdiler Percinli zirh ufak tefek sorunlarda cikartti Percin yerine isabet eden mermi iki parca arasindan gecerek tankin icine girebiliyordu Ileride zirh kaynak yapilarak bu sorun giderildi M4 Sherman tanklarinin servise girmesi ile Mayis 1943 ten itibaren bu model servisten cekildi 1943 yilinda nda Amerikan Ordusu operasyonunda bu tanki kullandi Avustralya birkac yuz tane gonderilen tank hicbir gorevde kullanilmadi Ingiliz ordusu bu tanklari ayrica Cin Burma Hindistan bolgelerinde kendisinden daha gucsuz Japon tanklarina karsi kullandi 1 300 adetin uzerinde dizel motorlu M3A3 ve M3A5 tanki Kizil Ordu emrine 1942 ve 1943 yillari arasinda verildi Butun hepsi Lee modelindeydi Fakat bu tanklar Rus askerleri arasinda hic de sevilmedi Bu tank icin 7 kardes icin tabut yakistirmasi yapildi Birkac gorevin ardindan 1943 yilinin ortalarinda servisten kaldirildi M3 tanklari 1942 yilina kadar savas alanlarinda basarilar elde etti Zirh ve ates gucu bakimindan karsilastiklari bircok tankla esit veya daha iyi yapisi vardi Cunku Alman tanklarinda uzun menzilli ve ates gucu yuksek toplar kullanilmiyordu Ancak II Dunya Savasi sirasinda tank teknolojisi cok hizli ilerledi 1943 yilini ortalarinda 75 mm lik Alman Panther ve Panzer IV tanklarinin servise girmesiyle bu ustunlukleri kayboldu M4 Sherman tanklarinin servise girmesi ile M3 tanklarinin Avrupa seruveni sona erdi ModelleriM31 TRV showing dummy hull gunM3 Lee I Grant I Percinli kulesi vardi 4724 adet uretildi M3A1 Lee II Dokme ust yapili 300 adet uretildi M3A2 Lee III Kaynak kuleli Sadece 12 adet uretildi M3A3 Lee IV Lee V Kaynak kuleli ikiz GM 6 71 dizel motorlu 322 zdet uretildi M3A4 Lee VI Gerilmis percinli govde Chrysler A 57 motor Yan kapilar cikartildi 109 adet uretildi M3A5 Grant II Percinli govde Ikiz GM 6 71 dizel motor Lee taretli ve Ingilizler bu tanka Grant II derdi 591 adet uretildi M31 Tank Kurtarma Araci Grant ARV I M3 saseli taklit taretli ve taklit 75 mm toplu 30 tonluk vinc takildi M31B1 Tank Kurtarma Araci M3A3 saseli M31B2 Tank Kurtarma Araci M3A5 saseli M7 Priest Priest 105 mm M1 M2 obus Ustyapisi tamamen acik Silahsiz GA gozlem araci M12 Kundagi Motorlu Obus T 6 adiyla denendi 155 mm obus ve M3 sasesinden uretildi Kundagi motorlu top Avustralya yapimi kundagi motorlu top 1949 yilinda M3A5 sasesi ile toplamda 13 arac uretildi Kanada yapimi Sexton topuna benzer Ingiliz Modelleri A Grant Command variant used by housed at the in LondonGrant Kurtarma Araci Grant I ve II tanklarinin toplari cikartilarak kurtarici ve cekiciye donusturuldu Grant Komuta Araci Grant aracina sahte taret ve top takildi Telsizli idi Grant Scorpion III Grant Scorpion III mayin temizleme aparati takildi 1943 yilinda Kuzey Afrika cephesinde kullanildi Grant Scorpion IV Grant Scorpion III modelinin motoru yenilenmis modeli Grant CDL Turkcesi Kanal Savunma Isigi Grants uzerine yeni guclu arama isigi ve makineli tufek takili modeli 355 adet Amerikalilar tarafindan uretildi Kisaca Shop Tractor T10 dendi Sasesinde kullanilan araclar M4 Sherman Sherman Ram M7 Priest Priest M12 Kundagi motorlu obusKullanan UlkelerAvustralya Brezilya Kanada Yeni Zelanda SSCB Ingiltere ABDDis baglantilarWikimedia Commons ta M3 Lee ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir AFV Database28 Agustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Pictures20 Agustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Manual for 75mm Gun as Installed in M3 Medium Tank olu kirik baglanti OnWar M325 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde M3A125 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde M3A325 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde M3A425 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde M3 in the USSR13 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde