Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Madde bağımlılığı, (psikiyatri ve adli psikiyatrideki tanımıyla) uyutucu-uyarıcı-keyif verici psikotrop maddelere bağımlı olma durumudur. Bu maddeler, halk dilinde uyuşturucu olarak bilinirler ve bu maddeler merkezi sinir sistemini doğrudan etkileyen kimyasallardır. 4 ana grupta toplanırlar;
- Uyarıcı maddeler (kokain, amfetaminler, kafein),
- Uyutucu/uyuşturucu maddeler (opium alkaloidleri, barbitüratlar, benzodiazepinler),
- Halüsinojenler (esrar, lysergic acid diethylamide-LSD, phencyclidine-PCP),
- Uçucular (tiner ve benzerleri)
- Tütün ürünleri
- Alkol içeren ürünler
Madde bağımlılığı'nın sinir sisteminin yanı sıra organizmanın tümü üzerinde ölüme yol açabilen olumsuz etkileri vardır (ayrıntılar için: bkz. Uyuşturucu) . Bağımlılık yapan maddelerin kullanımında çeşitli yöntemler uygulanır; sigara gibi dumanı solunur (esrar), tozları burna çekilir (kokain), damara injekte edilir (eroin) ya da tablet olarak kullanılır (amfetaminler). Kokain en iyi bilinen doğal uyarıcıdır. Orta ve Güney Amerika'da yetişen Erythoxylon coca ağacının yapraklarından elde edilir. Güçlü bağımlılık yapan bir alkaloiddir. Kokain kullanımında koka yapraklarının çiğnenmesi ve toz kokainin özel borularla burna çekilmesi gibi çeşitli yöntemler vardır. Amfetamin ve metamfetamin sentetik uyarıcılar arasında en sık kullanılan türevlerdir. Uzun yol kamyon, TIR ve otobüs sürücüleri ile konsantrasyon gerektiren sporlarda doping maddesi olarak kullanılırlar. Tütün ürünleri ve alkollü içecekler, madde bağımlılığının en sık görülen örnekleridir.
Toksik Madde Bağımlılığı Patolojisi
Kokain
- Deri (injeksiyon yeri): Kronik granülomatöz yangı
- Göz (crack kullanımı): Kornea ülserleri ve infeksiyonlar
- Ağız ve Dişler (toz çekme): Damak delinmesi (perforasyonu), diş minesi aşınmaları
- Burun (toz çekme): Nekrozlar, septum delinmesi (perforasyonu)
- Dolaşım sistemi: Vazokonstriksiyon ve hipertansiyon, , kalp durmasına bağlı ansızın ölüm
- Gebelik: Abortuslar, bebekte yoksunluk sendromu
Opium alkaloidleri (Morfin ve Eroin)
- Deri (enjeksiyon yeri): Ekimoz, ülser, sikatris, lenfödem, abseler (sepsis kaynağı)
- Kalp: Aritmilere bağlı ansızın ölüm, kalp kapak (triküspid) endokarditi (Staphylococcus aureus), kalp büyümesi (kardiyomegali), infarkt
- Damarlar: Septik trombus/embolizm, anevrizma, sepsis
- Akciğerler: Yüksek dozda akut ödeme bağlı ansızın ölüm, metastatik abseler, emfizem, talk granülomları, Candida pnömonisi
- Beyin: Hipoksik ensefalit (hipokampus nekrozları), infarktlar, metastatik abseler
- Böbrek: Eroin nefropatisi, glomerülonefrit, hiperemi
- RES:
- Virüs enfeksiyonları: HBV, HCV, HIV
- Gebelik: Abortuslar, bebekte yoksunluk sendromu
Amfetamin-Metamfetamin ve Ekstazi
- Beyin: Psikiyatrik bozukluklar, nöron yitirilmesi, kanama, iskemik lezyonlar
- Kalp: Koroner vazokonstriksiyonu (akut/kronik ), aritmiler, kardiyomyopatiler
- Akciğerler: Pulmoner hipertansiyon
- Gebelik: Abortuslar, bebekte yoksunluk sendromu
Esrar (Cannabis)
- Akciğerler: Tütüne benzer etkiler (KOAH, Akciğer kanseri, ateroskleroz)
- Fertilite etkilenmesi: Erkeklerde kısırlık (sterilite) olasılığı
Uçucular-Eriticiler (Tiner)
- Beyin: Nöron yitirilmesine bağlı nöropsikiyatrik bulgular
- Kemik iliği: İnhibisyon
- Akciğerler: Pnömoni, KOAH
Tütün ürünleri
- Kalp ve Damar sistemi: Ateroskleroz, angina pectoris, myokard infarktı, aritmiler, Bürger hastalığı
- Solunum sistemi: Gırtlak (larinks) kanseri, KOAH, akciğer kanseri
- Mesane: Mesane kanseri
- Sindirim sistemi: Gastrit, mide kanseri
- Pankreas: Pankreas kanseri
- Gebelik: Abortus
Alkol
- Kalp ve Damar sistemi: Ateroskleroz, angina pectoris, myokard infarktı, aritmiler, Bürger hastalığı
- Sindirim sistemi: Gastrit, reflü, karaciğer yağlanması, karaciğer sirozu, karaciğer kanseri
- Pankreas: Pankreatit, pankreas kanseri
- Gebelik: Abortus, bebekte malformasyonlar
- Zieve sendromu
 | Hastalık ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Kaynakça
- ^ a b Çöloğlu AS. Bağımlılık yapan toksik madde ölümlerinde otopsi bulguları: Kokain, amfetaminler, PPA, opium alkaloidleri (morfin ve eroin), Seminer Notları, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Adli Tıp Anabilim Dalı, Cerrahpaşa, İstanbul, 1996
- ^ a b Çöloğlu, AS. Kimyasal Zararlara Bağlı Ölümler. Adli Tıp Ders Kitabı, s.183-229, Editörler: C.Çakalır, Z.Soysal, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Yayınları, Rektörlük No.: 4165, Fakülte No.: 224, İ.Ü. Basımevi ve Film Merkezi, İstanbul, 1999
- ^ a b Benjamin A, Chiidi N. Drug Abuse, Addiction and Dependence. Digital Book (Pharmacology and Therapeutics), IntechOpen, 02 July 2014
- ^ a b Preedy V (editor). Neuropathology of Drug Addictions and Substance Misuse. Academic Press, London-San Diego-Cambridge-Oxford, 2016
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Madde bagimliligi psikiyatri ve adli psikiyatrideki tanimiyla uyutucu uyarici keyif verici psikotrop maddelere bagimli olma durumudur Bu maddeler halk dilinde uyusturucu olarak bilinirler ve bu maddeler merkezi sinir sistemini dogrudan etkileyen kimyasallardir 4 ana grupta toplanirlar Uyarici maddeler kokain amfetaminler kafein Uyutucu uyusturucu maddeler opium alkaloidleri barbituratlar benzodiazepinler Halusinojenler esrar lysergic acid diethylamide LSD phencyclidine PCP Ucucular tiner ve benzerleri Tutun urunleri Alkol iceren urunler Madde bagimliligi nin sinir sisteminin yani sira organizmanin tumu uzerinde olume yol acabilen olumsuz etkileri vardir ayrintilar icin bkz Uyusturucu Bagimlilik yapan maddelerin kullaniminda cesitli yontemler uygulanir sigara gibi dumani solunur esrar tozlari burna cekilir kokain damara injekte edilir eroin ya da tablet olarak kullanilir amfetaminler Kokain en iyi bilinen dogal uyaricidir Orta ve Guney Amerika da yetisen Erythoxylon coca agacinin yapraklarindan elde edilir Guclu bagimlilik yapan bir alkaloiddir Kokain kullaniminda koka yapraklarinin cignenmesi ve toz kokainin ozel borularla burna cekilmesi gibi cesitli yontemler vardir Amfetamin ve metamfetamin sentetik uyaricilar arasinda en sik kullanilan turevlerdir Uzun yol kamyon TIR ve otobus suruculeri ile konsantrasyon gerektiren sporlarda doping maddesi olarak kullanilirlar Tutun urunleri ve alkollu icecekler madde bagimliliginin en sik gorulen ornekleridir Toksik Madde Bagimliligi Patolojisi Kokain Deri injeksiyon yeri Kronik granulomatoz yangi Goz crack kullanimi Kornea ulserleri ve infeksiyonlar Agiz ve Disler toz cekme Damak delinmesi perforasyonu dis minesi asinmalari Burun toz cekme Nekrozlar septum delinmesi perforasyonu Dolasim sistemi Vazokonstriksiyon ve hipertansiyon kalp durmasina bagli ansizin olum Gebelik Abortuslar bebekte yoksunluk sendromuOpium alkaloidleri Morfin ve Eroin Deri enjeksiyon yeri Ekimoz ulser sikatris lenfodem abseler sepsis kaynagi Kalp Aritmilere bagli ansizin olum kalp kapak trikuspid endokarditi Staphylococcus aureus kalp buyumesi kardiyomegali infarkt Damarlar Septik trombus embolizm anevrizma sepsis Akcigerler Yuksek dozda akut odeme bagli ansizin olum metastatik abseler emfizem talk granulomlari Candida pnomonisi Beyin Hipoksik ensefalit hipokampus nekrozlari infarktlar metastatik abseler Bobrek Eroin nefropatisi glomerulonefrit hiperemi RES Virus enfeksiyonlari HBV HCV HIV Gebelik Abortuslar bebekte yoksunluk sendromuAmfetamin Metamfetamin ve Ekstazi Beyin Psikiyatrik bozukluklar noron yitirilmesi kanama iskemik lezyonlar Kalp Koroner vazokonstriksiyonu akut kronik aritmiler kardiyomyopatiler Akcigerler Pulmoner hipertansiyon Gebelik Abortuslar bebekte yoksunluk sendromuEsrar Cannabis Akcigerler Tutune benzer etkiler KOAH Akciger kanseri ateroskleroz Fertilite etkilenmesi Erkeklerde kisirlik sterilite olasiligiUcucular Eriticiler Tiner Beyin Noron yitirilmesine bagli noropsikiyatrik bulgular Kemik iligi Inhibisyon Akcigerler Pnomoni KOAHTutun urunleri Kalp ve Damar sistemi Ateroskleroz angina pectoris myokard infarkti aritmiler Burger hastaligi Solunum sistemi Girtlak larinks kanseri KOAH akciger kanseri Mesane Mesane kanseri Sindirim sistemi Gastrit mide kanseri Pankreas Pankreas kanseri Gebelik AbortusAlkol Kalp ve Damar sistemi Ateroskleroz angina pectoris myokard infarkti aritmiler Burger hastaligi Sindirim sistemi Gastrit reflu karaciger yaglanmasi karaciger sirozu karaciger kanseri Pankreas Pankreatit pankreas kanseri Gebelik Abortus bebekte malformasyonlar Zieve sendromu Hastalik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Kaynakca a b Cologlu AS Bagimlilik yapan toksik madde olumlerinde otopsi bulgulari Kokain amfetaminler PPA opium alkaloidleri morfin ve eroin Seminer Notlari Istanbul Universitesi Cerrahpasa Tip Fakultesi Adli Tip Anabilim Dali Cerrahpasa Istanbul 1996 a b Cologlu AS Kimyasal Zararlara Bagli Olumler Adli Tip Ders Kitabi s 183 229 Editorler C Cakalir Z Soysal Istanbul Universitesi Cerrahpasa Tip Fakultesi Yayinlari Rektorluk No 4165 Fakulte No 224 I U Basimevi ve Film Merkezi Istanbul 1999 a b Benjamin A Chiidi N Drug Abuse Addiction and Dependence Digital Book Pharmacology and Therapeutics IntechOpen 02 July 2014 a b Preedy V editor Neuropathology of Drug Addictions and Substance Misuse Academic Press London San Diego Cambridge Oxford 2016