Manyetik anomali algılayıcı (İngilizce: Magnetic anomaly detector) Dünya'nın manyetik alanındaki küçük değişiklikleri saptamaya yarayan bir cihazdır. Bu terim, genellikle deniz kuvvetleri tarafından sualtında seyreden denizaltıların tespit edilmesinde kullanılan manyetometre cihazı için kullanılabildiği gibi jeolojik araştırmalarda toprak altındaki minerallerin yer ve miktarını tespit etmeye yarayan ekipmanlar için de kullanılmaktadır. Manyetik anomali algılayıcının çalışma prensibi, büyük miktarlardaki ferromanyetik kütlelerin (örneğin sualtında seyreden çelik gövdeli bir denizaltı) gezegenimizin manyetik alanı'nda gözlemlenebilir değişiklikler yaratmasına dayanmaktadır.
Tarihçe
Manyetik anomali algılayıcılar ilk kez II. Dünya Savaşı sırasında hem ABD hem de Japonya tarafından denizaltıların tespit ve takibi için kullanılmıştır. Gemi ve uçaklardan genelde teller vasıtasıyla salınarak kullanılan ekipmana Japonlar jikitanchiki adını vermiştir. Savaş sonrasında ABD Deniz Kuvvetleri sonar geliştirme çalışmalarına paralel olarak manyetik anomali algılayıcılarını da geliştirmeye devam etmiştir.
Kullanımı
Algılayıcı, yüklü olduğu gemi, uçak veya helikopterin metal kütlesi ve titreşiminden etkilenmemesi için genelde bir tel vasıtasıyla söz konusu aracın arkasından salınarak kullanılır. Buna karşın etkili tespit ve takip için hedefin algılayıcıya ve yüzeye çok yakın bulunması gerekliliği yüzünden, alınan sinyaller daha çok radar ve sonar ile daha önceden de gözlemlenen hedeflerin ince yer tespitinde kullanılmaktadır.
İşlevi
Manyetik anomali algılayıcılar ile ilgili yaygın bir kanı, bir hedefin tespit edilebilmesi için bütünüyle ferromanyetik maddelerden yapılmış olması ve Dünya'nın manyetik alanına dikey konumda bulunması gerektiğidir. Dikey konumdaki hedeflerin daha kolay algılandığı gerçek olsa da, modern algılayıcılar değişik konumlardaki hedefleri algılayabilmektedir. Yine bu kanı dikkate alınarak geliştirilen ve gövdesinin büyük çoğunluğu çelik yerine titanyumdan inşa edilen Rus denizaltılar da manyetik anomali algılayıcılar tarafından tespit edilebilmektedirler.
Titanyum gibi ferromanyetik olmayan maddelerin de tespit edilebilmesi, manyetik anomali algılayıcıların esasen Dünya'nın manyetik alanındaki değişiklikler yerine, söz konusu hedeflerin kendi oluşturdukları manyetik alanları tespit ettiğine yönelik bir görüş oluşturmuştur. Buna göre, özellikle gibi büyük denizaltıların gövdelerinin alt ve üst kısımlarındaki sıcaklık farkı, bu kısımların etrafındaki deniz suyunun tuzluluk oranını değiştirmektedir. Farklı oranlarda meydana gelen bu değişim, gövdenin iki kısmı arasında bir potansiyel fark ve dolayısıyla da bir elektrik akımı oluşmasına yol açmaktadır. Silindirik şekilli gövdeyi saran bu akım, denizaltıya kendi küçük manyetik alanını kazandırmakta ve bu da algılayıcılar tarafından tespit edilebilmektedir.
Diğer kullanım alanları
- Vietnam Savaşı sırasında Spectre saldırı uçaklarına yerleştirilen manyetik anomali algılayıcılar sayesinde ormanın derinliklerinde gizlenmiş kamyonların motorları çalıştırırken geçen akım (ve bunun oluşturduğu manyetik alan) izlenerek Kuzey Vietnam ve Vietkong güçlerinin lojistik operasyonları yakından takip edilebilmiştir.
- ABD'nin New York eyaletinde birkaç kentte hayalet ve Dünya dışı varlıklar arayan bazı gruplar, bilimsel bir dayanağı olmadığı halde sık sık manyetik anomalı algılayıcıları kullanmaktadır.
- Jeologlar bu aracı maden yataklarını belirlemede kullanmaktadır.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Manyetik anomali algilayici Ingilizce Magnetic anomaly detector Dunya nin manyetik alanindaki kucuk degisiklikleri saptamaya yarayan bir cihazdir Bu terim genellikle deniz kuvvetleri tarafindan sualtinda seyreden denizaltilarin tespit edilmesinde kullanilan manyetometre cihazi icin kullanilabildigi gibi jeolojik arastirmalarda toprak altindaki minerallerin yer ve miktarini tespit etmeye yarayan ekipmanlar icin de kullanilmaktadir Manyetik anomali algilayicinin calisma prensibi buyuk miktarlardaki ferromanyetik kutlelerin ornegin sualtinda seyreden celik govdeli bir denizalti gezegenimizin manyetik alani nda gozlemlenebilir degisiklikler yaratmasina dayanmaktadir P 3 Orion deniz karakol ucaginin maneytik anomali algilayicisi kuyruk kismindaki bu cikintida yer almaktadir SH 60 Seahawk helikopteri MAD bird Turkce deli kus adinda telle salinabilen bir manyetik anomali algilayicisina sahiptirTarihceManyetik anomali algilayicilar ilk kez II Dunya Savasi sirasinda hem ABD hem de Japonya tarafindan denizaltilarin tespit ve takibi icin kullanilmistir Gemi ve ucaklardan genelde teller vasitasiyla salinarak kullanilan ekipmana Japonlar jikitanchiki adini vermistir Savas sonrasinda ABD Deniz Kuvvetleri sonar gelistirme calismalarina paralel olarak manyetik anomali algilayicilarini da gelistirmeye devam etmistir KullanimiAlgilayici yuklu oldugu gemi ucak veya helikopterin metal kutlesi ve titresiminden etkilenmemesi icin genelde bir tel vasitasiyla soz konusu aracin arkasindan salinarak kullanilir Buna karsin etkili tespit ve takip icin hedefin algilayiciya ve yuzeye cok yakin bulunmasi gerekliligi yuzunden alinan sinyaller daha cok radar ve sonar ile daha onceden de gozlemlenen hedeflerin ince yer tespitinde kullanilmaktadir IsleviManyetik anomali algilayicilar ile ilgili yaygin bir kani bir hedefin tespit edilebilmesi icin butunuyle ferromanyetik maddelerden yapilmis olmasi ve Dunya nin manyetik alanina dikey konumda bulunmasi gerektigidir Dikey konumdaki hedeflerin daha kolay algilandigi gercek olsa da modern algilayicilar degisik konumlardaki hedefleri algilayabilmektedir Yine bu kani dikkate alinarak gelistirilen ve govdesinin buyuk cogunlugu celik yerine titanyumdan insa edilen Rus denizaltilar da manyetik anomali algilayicilar tarafindan tespit edilebilmektedirler Titanyum gibi ferromanyetik olmayan maddelerin de tespit edilebilmesi manyetik anomali algilayicilarin esasen Dunya nin manyetik alanindaki degisiklikler yerine soz konusu hedeflerin kendi olusturduklari manyetik alanlari tespit ettigine yonelik bir gorus olusturmustur Buna gore ozellikle gibi buyuk denizaltilarin govdelerinin alt ve ust kisimlarindaki sicaklik farki bu kisimlarin etrafindaki deniz suyunun tuzluluk oranini degistirmektedir Farkli oranlarda meydana gelen bu degisim govdenin iki kismi arasinda bir potansiyel fark ve dolayisiyla da bir elektrik akimi olusmasina yol acmaktadir Silindirik sekilli govdeyi saran bu akim denizaltiya kendi kucuk manyetik alanini kazandirmakta ve bu da algilayicilar tarafindan tespit edilebilmektedir Diger kullanim alanlariVietnam Savasi sirasinda Spectre saldiri ucaklarina yerlestirilen manyetik anomali algilayicilar sayesinde ormanin derinliklerinde gizlenmis kamyonlarin motorlari calistirirken gecen akim ve bunun olusturdugu manyetik alan izlenerek Kuzey Vietnam ve Vietkong guclerinin lojistik operasyonlari yakindan takip edilebilmistir ABD nin New York eyaletinde birkac kentte hayalet ve Dunya disi varliklar arayan bazi gruplar bilimsel bir dayanagi olmadigi halde sik sik manyetik anomali algilayicilari kullanmaktadir Jeologlar bu araci maden yataklarini belirlemede kullanmaktadir