I. Mary (8 Aralık 1542 – 8 Şubat 1587), Mary Stuart veya İskoç Kraliçesi Mary olarak da bilinir, 14 Aralık 1542'den 1567'de zorla tahttan indirilene kadar İskoçya Kraliçesi idi.
Mary | |
---|---|
İskoçya Kraliçesi | |
Hüküm süresi | 14 Aralık 1542 - 24 Temmuz 1567 |
Taç giymesi | 9 Ekim 1543 |
Önce gelen | V. James |
Sonra gelen | VI. James |
Fransa konsort kraliçesi | |
Hüküm süresi | 10 Temmuz 1559 - 5 Aralık 1560 |
Doğum | 8 Aralık 1542 , , İskoçya |
Ölüm | 8 Şubat 1587 (44 yaşında) , Northamptonshire, İngiltere |
Defin | 30 Temmuz 1587 28 Ekim 1612 Westminster Manastırı |
Eş(ler)i |
|
Çocuk(lar)ı | I. James |
Hanedan | Stuart Hanedanı |
Babası | V. James |
Annesi | |
Dini | Roma Katolik |
İmza |
İskoçya Kralı V. James'in hayatta kalan tek meşru çocuğu olan Mary, babası öldüğünde ve tahta geçtiğinde yalnızca altı günlüktü. Çocukluğu boyunca İskoçya, önce tahtın varisi Arran Kontu James Hamilton ve ardından annesi tarafından vekiller aracılığıyla yönetildi. 1548'de, Fransa'nın Dofen'i François ile nişanlandı ve Fransa'da büyütülmek üzere gönderildi; Kaba Kurma Savaşı sırasında işgalci İngiliz kuvvetlerine karşı Fransa'da güvende olacaktı. Mary, 1558'de François ile evlendi ve kocasının 1559'daki tahta geçişinden Aralık 1560'taki ölümüne kadar Fransa'nın kraliçesi oldu. Dul kalan Mary, Ağustos 1561'de İskoçya'ya döndü. İskoç Aydınlanması'nın ardından, Mary'nin İskoçya'ya dönüşünde karşılaştığı gergin dini ve politik iklim, tebaalarının ona itaat etmekle yükümlü olup olmadığını açıkça sorgulayan John Knox gibi önde gelen İskoçlar tarafından daha da çalkalandı. Yönetimi eline aldığı ilk yıllarında pragmatizm, hoşgörü ve ılımlılık ile damgasını vurdu. Yokluğunda İskoçya'da gerçekleşen yeni dini yapılanmayı kabul eden bir bildiri yayınladı; ve Lethington'dan William Maitland gibi danışmanlar tutarak ve Protestan bir krallığın Katolik bir hükümdarı olarak yönetti.
Mary, 1565'te üvey kuzeni ile evlendi ve Haziran 1566'da oğulları James dünyaya geldi. Şubat 1567'de Darnley'nin konutu bir patlamayla yıkıldı ve ardından Darnley bahçede öldürülmüş olarak bulundu. Darnley'nin ölümü planlayanın olduğu düşünülse de, Nisan 1567'de şahsına yapılan suçlamalar düşürüldü ve ertesi ay Mary ile evlendi. Çifte karşı çıkan bir ayaklanmanın ardından Mary, Loch Leven Kalesi'ne hapsedildi. 24 Temmuz 1567'de bir yaşındaki oğlu lehine tahttan çekilmeye zorlandı. Tahtı geri almak için başarısız bir girişimden sonra, kuzeni İngiltere Kraliçesi I. Elizabeth'e sığınmak için güneye kaçtı. (Elizabeth İngiltere Kralı VII. Henry'nin torunu, Mary ise büyük büyük torunu idi.)
Mary bir zamanlar Elizabeth'in tahtını kendisininmiş gibi talep etmişti ve Kuzey Ayaklanması olarak bilinen bir isyana katılanlar da dahil olmak üzere birçok İngiliz Katolik tarafından İngiltere'nin meşru hükümdarı olarak kabul edildi. Mary'yi bir tehdit olarak algılayan Elizabeth, onu İngiltere'nin iç kısımlarındaki çeşitli kalelere hapsetti. On sekiz buçuk yıl esaret altında kaldıktan sonra Mary, 1586'da Elizabeth'e suikast düzenlemeyi planlamaktan suçlu bulundu ve ertesi yıl 'nda kafası kesilerek idam edildi. Mary'nin hayatı, evlilikleri, soyu, Elizabeth'e karşı komplolara karıştığı iddiası ve bunları müteakip infazı, onu yüzyıllarca süregelen popüler kültürün önemli bir figürü olarak öne çıkarttı.
İlk yılları ve kraliçeliği
Mary, 8 Aralık 1542'de İskoçya'daki 'nda Kral V. James ve bir Fransız olan ikinci karısı 'nin kızı olarak doğdu. Erken doğduğu ve Kral James'in ölümünden sonra hayatta kalan tek meşru çocuğu olduğu bilinir. Babasının büyükannesi Margaret Tudor, İngiltere Kralı VIII. Henry'nin ablası olduğu için İngiltere Kralı VIII. Henry'nin büyük yeğeniydi. 14 Aralık'ta, doğumundan altı gün sonra, belki de 'ndan sonra bir sinir krizinin etkilerinden veya sefer sırasında kirli su içmekten dolayı babası öldüğünde İskoçya Kraliçesi oldu. İlk kez John Knox tarafından kaydedilen bir hikâyede, James'in ölüm döşeğinde karısının bir kız çocuğu doğurduğunu duyduğunda, üzüntüyle, 'It cam' wi' a lass, and it will gang wi' a lass,' dediği aktarılır. Bu sözle Stuart Hanedanı'nın bir kadınla sona ereceğini vurgulamak istemiştir. Stuart Hanedanı, 14. yüzyılda İskoçya Kralı I. Robert'in kızı Marjorie Bruce'un İskoçya'nın 6. Yüksek Vekilharcı Walter Stewart ile evlenmesiyle İskoçya tahtını kazanmıştı. Taç, bir kadın aracılığıyla ailesine geçmişti ve yine bir kadın aracılığıyla, kendi kızı aracılığıyla ailesinden gidecekti. Ancak bu efsanevi ifade Mary aracılığıyla değil, çok daha sonra, büyük torunu Anne (Büyük Britanya kraliçesi) aracılığıyla gerçekleşti.
Mary, doğduktan kısa bir süre sonra yakındaki 'nde vaftiz edildi. Mary'nın zayıf ve kırılgan bir bebek olduğuna dair haber yayılmış olsa da, bir İngiliz diplomat , bebeği 1543 Mart'ında Linlithgow Sarayı'nda görmüş ve şöyle yazmıştır: "Yaşında gördüğüm diğer tüm bebeklerden iyi ve yaşam dolu."
Mary tahtı devraldığında altı günlük bir bebek olduğundan, İskoçya o yetişkin olana kadar vekiller tarafından yönetildi. En başından beri, vekilliğe karşı iki iddia vardı: biri bir Katolik olan 'dan, diğeri ise tahtın varisi ve bir Protestan olan 'ndan geliyordu. Beaton'ın iddiası, merhum kralın vasiyetinin rakiplerinin sahtekarlık olarak reddettiği bir versiyonuna dayanıyordu. Arran, arkadaşlarının ve akrabalarının desteğiyle, Mary'nin annesinin onu görevden alıp yerine geçmeyi başardığı 1554 yılına kadar vekil oldu.
Greenwich Antlaşması
Kral VIII. Henry, vekillik döneminden faydalanarak, İskoçya ve İngiltere'nin birliğini umarak Mary ve kendi oğlu ve varisi Edward arasında bir evlilik teklif etme fırsatını yakaladı. 1 Temmuz 1543'te, Mary altı aylıkken, on yaşına bastığında Edward ile evleneceğine ve Henry'nin Mary'nin yetiştirilmesini denetleyebilmesi adına İngiltere'ye taşınacağına söz veren imzalandı. Anlaşma aynı zamanda, iki ülkenin yasal olarak ayrı kalmasını ve çiftin çocuk sahibi olmaması durumunda bu geçici birlikteliğin dağılmasını şart koşuyordu. Kardinal Beaton tekrar iktidara geldiğinde Katolik ve Fransız yanlısı gündemi zorlamaya başladı ve Fransa ile İskoç ittifakını kırmak isteyen Henry'yi kızdırdı.
Beaton, Mary'yi kıyıdan, daha güvende olacağını düşündüğü 'ne taşımak istedi. Vekil Arran Beaton'un bu hareketine dirense de, Beaton'ın silahlı destekçileri Linlithgow'da toplandığında geri adım atmak zorunda kaldı. , Mary ve annesine 27 Temmuz 1543'te neredeyse 3.500 silahlı adamla Stirling Kalesi'ne kadar eşlik etti. Ralph Sadler ve 'in raporuna göre Mary, 9 Eylül 1543'te Stirling Kalesi'nin şapelinde "bu ülkeye yakışır şekilde bir ağırbaşlılıkla ve çok pahalı olmayan" bir tören ile taçlandırıldı.
Mary'nin taç giyme töreninden kısa bir süre önce Henry, Fransa'ya giden İskoç tüccarları tutuklayarak ve mallarına el koydu. Bu tutuklamalar İskoçya'da öfkeye neden oldu ve Arran Beaton'a katılarak Katolik oldu. Greenwich Antlaşması, Aralık ayında İskoçya Parlamentosu tarafından reddedildi. Evlilik anlaşmasının reddedilmesi ve Fransa ile İskoçya arasındaki ittifakın yenilenmesi, Henry'nin Mary'nin oğlu ile evliliğini dayatabilmek için tasarlanmış bir askerî eylem olan ""e yol açtı. İngiliz kuvvetleri, İskoç ve Fransız topraklarına bir dizi baskın düzenledi. Mayıs 1544'te bir İngiliz olan (daha sonra ) Edinburgh'a baskın düzenledi ve İskoçlar Mary'yi güvenliği için İskoçya'nın bir kasabası olan 'e götürdü.
Mayıs 1546'da Kardinal Beaton, Protestan lordlar tarafından öldürüldü ve 10 Eylül 1547'de, Kral VIII. Henry'nin ölümünden dokuz ay sonra, İskoçlar 'nda ağır bir yenilgiye uğradılar. Mary'nin güvenliğinden endişe duyan vasileri, onu üç haftadan fazla olmamak üzere 'na gönderdi ve Fransızlardan yardım istedi.
Fransa Kralı II. Henry, genç kraliçeyi üç yaşındaki oğlu Dofen François ile evlendirerek Fransa ve İskoçya'yı birleştirmeyi önerdi. Fransa'dan gelecek askeri yardım ve kendisi için bir Fransız düklüğü sözü üzerine, Arran bu evliliği kabul etti. Şubat 1548'de Mary, yine güvenliği için 'ne taşındı. İngilizler bir kez daha arkalarında bir yıkım izi bırakarak, stratejik bir nokta olan İskoçya'daki kasabasını ele geçirdiler. Haziran ayında, uzun süredir beklenen Fransız yardımı 'i kuşatmak ve nihayetinde Haddington'u geri almak için İskoç kıyılarına ulaştı. 7 Temmuz 1548'de, kasaba yakınlarındaki bir manastırda toplanan İskoçya Parlamentosu, kabul etti.
Fransa'daki yaşamı
Evlilik anlaşması ile birlikte beş yaşındaki Mary, önündeki on üç yılını Fransız sarayında geçirmek üzere Fransa'ya gönderildi. komutasındaki II. Henry tarafından gönderilen Fransız filosu, Mary ile birlikte 7 Ağustos 1548'de 'dan yola çıktı ve bir hafta veya daha uzun bir süre sonra Bretonya'daki Roscoff veya Saint-Pol-de-Léon'a ulaştı.
Mary'ye iki gayri meşru üvey erkek kardeşi ve İskoçya'nın en soylu ailelerinden bazılarının kızları olan "dört Mary" (hepsinin adı Mary olan, yaşıtı dört kız): , , ve dahil olmak üzere kendi maiyeti eşlik etti. Mary Fleming'in annesi ve V. James'in üvey kız kardeşi olan, , Mary'nin mürebbiyesi olarak atandı. Leydi Fleming 1551'de Fransa'dan ayrıldığında, yerine bir Fransız mürebbiye olan geçti.
Hayat dolu, güzel ve zeki (çağdaş hesaplara göre), Mary umut vadeden bir çocukluk geçirdi. Fransız sarayında, II. Henry'nin karısı Catherine de' Medici dışında herkesin gözdesiydi. Mary, ut ve virginal çalmayı; nesir, şiir, binicilik, şahincilik, iğne işi ve İskoççasına ek olarak Fransızca, İtalyanca, Latince, İspanyolca ve Yunanca öğrendi. Gelecekteki görümcesi , Mary'nin "gelecekte eski anıları koruduğu" yakın bir arkadaş oldu. Mary'nin anneannesi , onun çocukluk döneminde üzerinde güçlü etki olmuş ve onun başlıca danışmanlarından biri olarak hareket etmişti.
Mary'nin bilinen portrelerinde, onun küçük, oval şekilli bir kafası, uzun, zarif bir boynu, parlak kumral saçları, ela-kahverengi gözleri, ağır ve alçak göz kapakları ve ince kavisli kaşları, pürüzsüz soluk teni, yüksek alnı ve düzenli, firma özelliklerini ön plana çıkartmıştır. Güzel ve alımlı bir çocuk olarak kabul edilen Mary, daha sonraları yetişkin bir kadın olduğunda, çarpıcı derecede çekici olmuştur. Bebekliğinin veya çocukluğunun bir noktasında çiçek hastalığına yakalanmış olsa da bu hastalık onun fiziksel olarak hiçbir özelliğini değiştirmemiştir.
Mary belagatli biriydi ve özellikle 16. yüzyıl standartlarına göre uzundu (yetişkinken boyu 1.80 m'ye ulaştı); II. Henry'nin oğlu ve varisi François kekemeydi ve alışılmadık derecede kısaydı. Kral Henry, "Tanıştıkları ilk günden itibaren oğlum ve o, sanki birbirlerini uzun zamandır tanıyorlarmış gibi iyi geçindiler" yorumunu yapmıştı. 4 Nisan 1558'de Mary, eğer arkasında bir varis bırakmadan ölürse, İskoçya'yı ve onun İngiltere tahtı üzerindeki hak iddiasını Fransız tacına miras bırakan gizli bir antlaşma imzalar. Yirmi gün sonra Mary, Dofen ile Notre Dame Katedrali'nde evlenir ve François, İskoçya konsort kralı olur.
İngiliz tahtına hak iddiası
Kasım 1558'de, VIII. Henry'nin büyük kızı I. Mary'nin ölümü ardından yerine hayatta kalan tek kardeşi Elizabeth, kraliçe olarak tahta geçer. 1543'te İngiltere Parlamentosu tarafından kabul edilen uyarınca Elizabeth, kız kardeşinin varisi olarak kabul edilmiş ve VIII. Henry'nin son vasiyeti uyarınca, Stuart'ların İngiliz tahtına geçmelerini engellemişti. Yine de, birçok Katolik'in gözünde Elizabeth gayri meşruydu ve Mary Stuart, büyükannesi Margaret Tudor aracılığıyla VII. Henry'nin hayatta kalan meşru soyundan gelen kıdemli İngiltere kraliçesiydi. Fransa Kralı II. Henry, en büyük oğlu ve gelinini İngiltere kralı ve kraliçesi ilan etti. Fransa'da İngiltere'nin kraliyet arması, François ve Mary'ninkilerle birlikte dörde bölünmüştü. Mary'nin İngiliz tahtı üzerindeki iddiası, kendisi ve Elizabeth arasında uzun yıllar sürecek bir çekişmenin temelini oluşturuyordu.
II. Henry, 10 Temmuz 1559'da bir sırasında aldığı yaralardan öldüğünde, on beş yaşındaki François ve on altı yaşındaki Mary, Fransa'nın kral ve kraliçesi oldular. Yeni Kraliçe'nin iki amcası, ve , bazı tarihçiler tarafından la tyrannie Guisienne olarak isimlendirilen bir üstünlük devrinin tadını çıkararak, şimdi Fransız siyasetinde baskındılar.
İskoçya'da, Protestan Lordların gücü, yalnızca Fransız askerî birliklerinin kullanımı yoluyla ülke içinde etkili kontrolü sürdürebilen Mary'nin annesi, kraliçe vekili aleyhinde yükseliyordu. 1560'ın başlarında, Protestan Lordlar, Protestanlığı güvence altına almak amacıyla . Fransa'da bir Huguenot (Fransız Protestan) ayaklanması, Amboise Komplosu, Fransızların İskoçya'ya daha fazla destek göndermesini imkansız hale getirdi. Bunun yerine, Guise kardeşler bir anlaşmayı müzakere etmek için İskoçya'ya büyükelçiler gönderdi. 11 Haziran 1560'ta kız kardeşleri, Mary'nin annesi, öldü ve bu nedenle Fransız-İskoç ilişkilerinin belirsiz geleceği devlet içerisinde bir sorun oluşturdu. Mary'nin temsilcileri tarafından 6 Temmuz 1560'ta imzalanan 'nın şartlarına göre, Fransa ve İngiltere, birliklerini İskoçya'dan çekmeyi taahhüt etti. Fransa, Elizabeth'in İngiltere'yi yönetme hakkını tanıdı, ancak hâlâ Fransa'da olan ve annesi için yas tutan on yedi yaşındaki Mary, anlaşmayı onaylamayı reddetti.
İskoçya'ya dönüşü
Kral II. François, 5 Aralık 1560'ta beyninde apseye yol açan bir orta kulak enfeksiyonundan öldü. Mary keder içinde ve yastaydı. Kayınvalidesi Catherine de' Medici, merhum kralın tahtını miras alan on yaşındaki kardeşi IX. Charles'in vekili oldu. Mary dokuz ay sonra İskoçya'ya döndü ve 19 Ağustos 1561'de Leith'e vardı. Beş yaşından beri Fransa'da yaşayan Mary, İskoçya'daki tehlikeli ve karmaşık siyasi durum hakkında çok az deneyime sahipti. Dindar bir Katolik olarak, halkı ve hatta İngiltere Kraliçesi tarafından şüpheyle karşılandı. İskoçya, Katolik ve Protestan gruplar arasında parçalanmıştı. Mary'nin gayri meşru üvey kardeşi , Protestanların lideriydi. Protestan reformcu John Knox, Mary'ye karşı vaaz verdi ve onu Aşai Rabbani Ayini'ni dinlediği, dans ettiği ve çok özenli giyindiği için kınadı. Mary, John Knox'u kınamak ve uyarmak için huzuruna çağırdı ancak başarısız oldu. Daha sonra onu ihanetle suçladı, ancak Knox beraat etti ve serbest bırakıldı. Mary'nin İngiliz tahtı üzerindeki iddiası, kendisi ve Elizabeth arasında uzun yıllar sürecek bir çekişmenin temelini oluşturuyordu.
Katolik kesimi şaşırtan ve dehşete düşürerek Mary, ülkedeki bu yeni kurulan Protestan egemenliğine göz yumdu ve üvey kardeşi Moray'i başdanışmanı olarak görevlendirdi. 6 Eylül 1561'de atanan 16 kişilik danışma meclisi, halihazırda devlet görevlerinde bulunanları elinde tuttu. Konsey, 1559-1560 reform krizinden Protestan liderler tarafından yönetildi: Kontları, Glencairn ve Moray. Konsey üyelerinden sadece dördü Katolikti: Kontları, , ve Lord Şansölye olan . Modern tarihçi bu atamaları dikkate değer bularak ve Mary'nin Katolik ve Fransız çıkarlarına sempati duyan bir konsey atamamasının, İskoçya'nın iç sorunları üzerinde İngiliz tahtına odaklandığının bir göstergesi olduğunu öne sürdü. Konseye sonradan, Aralık 1563'te eklenen önemli bir kişi olan bile, Mary'nin kişisel olarak sevmediği bir başka Protestandı. Mary bununla, Protestan lordlar karşısında etkili bir askerî güçten yoksun olduğunu kabul ederken, aynı zamanda İngiltere ile bağlarını güçlendiren bir politika izliyordu. Mary, İskoçya'nın önde gelen Katolik kodamanı 'nin, Kuzey İskoçya'da kendisine karşı bir isyana önderlik etmesinin ardından, 1562'de Moray'e katıldı.
Mary, Lethington'dan 'ı İngiliz tahtının varisi olarak Mary'nin ilan edilmesi için İngiliz sarayına büyükelçi olarak gönderdi. Elizabeth potansiyel bir varisi belirlemeyi reddetti, bunun ilan edeceği varis tarafından tahttan indirileceği bir komploya davetiye çıkarmasından korkuyordu. Ancak, Maitland'a Mary'den daha haklı bir iddiaya sahip kimseyi tanımadığına dair güvence verdi. 1561'in sonlarında ve 1562'nin başlarında, iki kraliçenin İngiltere'de Ağustos veya Eylül 1562'de York veya Nottingham'da buluşması için planlar yapıldı. Temmuz ayında Elizabeth, Fransa'daki iç savaş nedeniyle buluşmanın iptal edilmesi için 'i İskoçya'ya gönderdi.
Mary daha sonra dikkatini Avrupa kraliyet ailelerinden kendisine yeni bir koca bulmaya çevirdi. Amcası , Avusturya Arşidükü Charles ile rızası olmadan evlilik görüşmelerine başladığında, Mary öfkeyle itiraz etti ve planlar suya düştü. İspanya Kralı II. Philip'in akli dengesi yerinde olmayan varisi Don Carlos'la evlilik görüşmesi yapma girişimi, Philip tarafından reddedildi. Elizabeth, İngiliz bir Protestan olan 1. Leicester Kontu Robert Dudley ile evlenmesini önererek Mary'yi etkisiz hale getirmeye çalıştı. Dudley, Sir Henry Sidney'nin kayınbiraderi ve Elizabeth'in güvendiği ve kontrol edebileceğini düşündüğü, İngiliz Kraliçesi'nin bir gözdesiydi. Elizabeth, 'u Mary'ye, bir İngiliz asilzadesiyle evlenirse Elizabeth'in "mirasçımız olma hakkının ve unvanının engizisyonuna devam edeceğini" söylemesi için gönderdi. Teklif reddedilse de, en azından müstakbel damat isteksiz olduğu için boşa gitmemişti.
Buna karşılık, Mary'nin sarayındaki bir Fransız şair, , görünüşe göre Mary'ye aşık olmuştu. 1563'ün başlarında, bir güvenlik araması sırasında Kraliçe'nin yatağının altına gizlenmiş şekilde bulundu, görünüşe göre Mary ile yalnız kalarak ona sürpriz yapmayı ve ona olan aşkını ilan etmeyi planlıyordu. Mary dehşete kapılarak ve onu İskoçya'dan kovar. Fakat Chastelard kararnameyi görmezden gelir. İki gün sonra, Mary soyunmak üzereyken odasına zorla girer. Kraliçe onu korku ve öfkeyle karşıladı. Moray kız kardeşinin yardım çığlıklarını duyduktan sonra odaya geldiğinde Mary, "Hançerini kötü adama sapla!" diye bağırdı. Moray, Chastelard zaten kısıtlama altında olduğu için bunu reddetti. Chastelard yargılandı ve vatana ihanetten idam edildi. Maitland, Chastelard'ın tutkusunun sahte olduğunu Mary'nin itibarını zedelemek için çevrilen bir Huguenot komplosunun parçası olduğunu iddia etti.
Lord Darnley ile evliliği
Lord Darnley'in ölümünden üç ay sonra Mary Bothwell Dükü ile evlendi ve bu sefer İskoç soyluları bu evliliğe karşı çıktı. Dük James isyan karşısında ülkeyi terk etti ve İskoç soyluları Mary'i tahttan indirdi.Tahta Mary'nin Lord Darnley'den olan oğlu VI. James geçti.
Hapis yılları ve İsyanı
Mary yaklaşık bir yıl bir adada tutsak kaldı ve altı bin adam toplayıp tahtı ele geçirmek için harekete geçti ama isyan bastırıldı ve Mary bu başarısız isyanın ardından kuzeni I. Elizabeth'den yardım istedi.
İngiltere yılları ve idamı
Kuzeni Kraliçe I. Elizabeth Mary'i bir kuleye hapsetti ve Mary içeriden İngiltere tahtını ele geçirmek için harekete başladı. En sonunda I. Elizabeth'e yapılan başarısız suikast girişiminden sonra Mary 25 Ekim 1586 tarihinde idama mahkûm oldu ve 8 Şubat 1587 tarihinde idam edildi.
İlgili filmler
- The Execution of Mary, Queen of Scots, Mary Stuart'ın idam edilişini konu alan 1895 yapımı kısa film.
- Elizabeth: Altın Çağ filminde Samantha Morton Mary Stuart'ı canlandırdı.
- Reign, Mary Stuart'ın Fransa Sarayında geçen dönemini anlatan dizide Mary Stuart'ı Adelaide Kane canlandırmıştır.
- Mary, Queen of Scots (film, 1971)
- Mary Queen of Scots (film, 2018), Dul kalmasının ardından yurdu İskoçya’ya geri dönen ve hakkı olan tahtı geri almaya çalışan Mary Stuart’ın hikâyesini konu ediyor.Filmde onu 4 Oscar adaylığı bulunan Saoirse Ronan canlandırmıştır.
Armalar
- Francois, Fransa Dofeni ve İskoçya Kraliçesi esi için kraliyet arması
- (1558-1559) dönemi için Ískoçya Krallığı kraliyet armasi
- (1559-1560) dönemi için Mary, İskoçya Kraliçesi Fransa kralı eşi kraliyet arması
- (1560-1565) dönemi için Mary, İskoçya Kraliçesi Fransa eski kral eşi kraliyet arması
Kaynakça
- ^ Bishop said Mary was born on the 7th, but Mary and John Knox claimed the 8th, which was the of the (Fraser 1994, s. 13; Wormald 1988, s. 11).
- ^ While Catholic Europe switched to the in the 1580s, England and Scotland retained the Old Style until 1752. In this article, dates before 1752 are Old Style, with the exception that years are assumed to start on 1 January rather than 25 March.
- ^ . IMDB. 15 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Dış kaynaklar
- Marshall, Rosalind (2006). Queen Mary's Women: Female Relatives, Servants, Friends and Enemies of Mary, Queen of Scots. Edinburgh: John Donald. . (İngilizce)
- Marshall, Rosalind (2013). Mary, Queen of Scots. Edinburgh: National Museums of Scotland. . (İngilizce)
- Read, Conyers (1909). The Bardon Papers: Documents relating to the imprisonment and trial of Mary, Queen of Scots. Londra: Camden Series. (İngilizce)
- Swain, Margaret (1973). The Needlework of Mary Queen of Scots. New York: Van Nostrand Reinhold. . (İngilizce)
- Warnicke, Retha M. (2006). Mary Queen of Scots. New York: Routledge. . (İngilizce)
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta I. Mary (İskoçya kraliçesi) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Goodare, Julian "Mary [Mary Stewart] (1542–1587), queen of Scots", Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, 2004; online edn, Ocak 2012 [1] (Erişim: 10 Ağustos 2016) (İngilizce)
- Britanya Ulusal Portreler Galerisi resmi websitesinde "Mary, Queen of Scots (1542-1587) portreleri" maddesi [2] 28 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ̺(İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
I Mary 8 Aralik 1542 8 Subat 1587 Mary Stuart veya Iskoc Kralicesi Mary olarak da bilinir 14 Aralik 1542 den 1567 de zorla tahttan indirilene kadar Iskocya Kralicesi idi MaryIskocya KralicesiHukum suresi14 Aralik 1542 24 Temmuz 1567Tac giymesi9 Ekim 1543Once gelenV JamesSonra gelenVI JamesFransa konsort kralicesiHukum suresi10 Temmuz 1559 5 Aralik 1560Dogum8 Aralik 1542 1542 12 08 IskocyaOlum8 Subat 1587 44 yasinda Northamptonshire IngiltereDefin30 Temmuz 1587 28 Ekim 1612 Westminster ManastiriEs ler iII Francois e 1558 o 1560 e 1565 o 1567 e 1567 o 1578 Cocuk lar iI JamesHanedanStuart HanedaniBabasiV JamesAnnesiDiniRoma KatolikImza Iskocya Krali V James in hayatta kalan tek mesru cocugu olan Mary babasi oldugunde ve tahta gectiginde yalnizca alti gunluktu Cocuklugu boyunca Iskocya once tahtin varisi Arran Kontu James Hamilton ve ardindan annesi tarafindan vekiller araciligiyla yonetildi 1548 de Fransa nin Dofen i Francois ile nisanlandi ve Fransa da buyutulmek uzere gonderildi Kaba Kurma Savasi sirasinda isgalci Ingiliz kuvvetlerine karsi Fransa da guvende olacakti Mary 1558 de Francois ile evlendi ve kocasinin 1559 daki tahta gecisinden Aralik 1560 taki olumune kadar Fransa nin kralicesi oldu Dul kalan Mary Agustos 1561 de Iskocya ya dondu Iskoc Aydinlanmasi nin ardindan Mary nin Iskocya ya donusunde karsilastigi gergin dini ve politik iklim tebaalarinin ona itaat etmekle yukumlu olup olmadigini acikca sorgulayan John Knox gibi onde gelen Iskoclar tarafindan daha da calkalandi Yonetimi eline aldigi ilk yillarinda pragmatizm hosgoru ve ilimlilik ile damgasini vurdu Yoklugunda Iskocya da gerceklesen yeni dini yapilanmayi kabul eden bir bildiri yayinladi ve Lethington dan William Maitland gibi danismanlar tutarak ve Protestan bir kralligin Katolik bir hukumdari olarak yonetti Mary 1565 te uvey kuzeni ile evlendi ve Haziran 1566 da ogullari James dunyaya geldi Subat 1567 de Darnley nin konutu bir patlamayla yikildi ve ardindan Darnley bahcede oldurulmus olarak bulundu Darnley nin olumu planlayanin oldugu dusunulse de Nisan 1567 de sahsina yapilan suclamalar dusuruldu ve ertesi ay Mary ile evlendi Cifte karsi cikan bir ayaklanmanin ardindan Mary Loch Leven Kalesi ne hapsedildi 24 Temmuz 1567 de bir yasindaki oglu lehine tahttan cekilmeye zorlandi Tahti geri almak icin basarisiz bir girisimden sonra kuzeni Ingiltere Kralicesi I Elizabeth e siginmak icin guneye kacti Elizabeth Ingiltere Krali VII Henry nin torunu Mary ise buyuk buyuk torunu idi Mary bir zamanlar Elizabeth in tahtini kendisininmis gibi talep etmisti ve Kuzey Ayaklanmasi olarak bilinen bir isyana katilanlar da dahil olmak uzere bircok Ingiliz Katolik tarafindan Ingiltere nin mesru hukumdari olarak kabul edildi Mary yi bir tehdit olarak algilayan Elizabeth onu Ingiltere nin ic kisimlarindaki cesitli kalelere hapsetti On sekiz bucuk yil esaret altinda kaldiktan sonra Mary 1586 da Elizabeth e suikast duzenlemeyi planlamaktan suclu bulundu ve ertesi yil nda kafasi kesilerek idam edildi Mary nin hayati evlilikleri soyu Elizabeth e karsi komplolara karistigi iddiasi ve bunlari muteakip infazi onu yuzyillarca suregelen populer kulturun onemli bir figuru olarak one cikartti Ilk yillari ve kraliceligiMary 8 Aralik 1542 de Iskocya daki nda Kral V James ve bir Fransiz olan ikinci karisi nin kizi olarak dogdu Erken dogdugu ve Kral James in olumunden sonra hayatta kalan tek mesru cocugu oldugu bilinir Babasinin buyukannesi Margaret Tudor Ingiltere Krali VIII Henry nin ablasi oldugu icin Ingiltere Krali VIII Henry nin buyuk yegeniydi 14 Aralik ta dogumundan alti gun sonra belki de ndan sonra bir sinir krizinin etkilerinden veya sefer sirasinda kirli su icmekten dolayi babasi oldugunde Iskocya Kralicesi oldu Ilk kez John Knox tarafindan kaydedilen bir hikayede James in olum doseginde karisinin bir kiz cocugu dogurdugunu duydugunda uzuntuyle It cam wi a lass and it will gang wi a lass dedigi aktarilir Bu sozle Stuart Hanedani nin bir kadinla sona erecegini vurgulamak istemistir Stuart Hanedani 14 yuzyilda Iskocya Krali I Robert in kizi Marjorie Bruce un Iskocya nin 6 Yuksek Vekilharci Walter Stewart ile evlenmesiyle Iskocya tahtini kazanmisti Tac bir kadin araciligiyla ailesine gecmisti ve yine bir kadin araciligiyla kendi kizi araciligiyla ailesinden gidecekti Ancak bu efsanevi ifade Mary araciligiyla degil cok daha sonra buyuk torunu Anne Buyuk Britanya kralicesi araciligiyla gerceklesti Hem Mary hem de babasi daki Linlithgow Sarayi nda dogmustur Mary dogduktan kisa bir sure sonra yakindaki nde vaftiz edildi Mary nin zayif ve kirilgan bir bebek olduguna dair haber yayilmis olsa da bir Ingiliz diplomat bebegi 1543 Mart inda Linlithgow Sarayi nda gormus ve soyle yazmistir Yasinda gordugum diger tum bebeklerden iyi ve yasam dolu Mary tahti devraldiginda alti gunluk bir bebek oldugundan Iskocya o yetiskin olana kadar vekiller tarafindan yonetildi En basindan beri vekillige karsi iki iddia vardi biri bir Katolik olan dan digeri ise tahtin varisi ve bir Protestan olan ndan geliyordu Beaton in iddiasi merhum kralin vasiyetinin rakiplerinin sahtekarlik olarak reddettigi bir versiyonuna dayaniyordu Arran arkadaslarinin ve akrabalarinin destegiyle Mary nin annesinin onu gorevden alip yerine gecmeyi basardigi 1554 yilina kadar vekil oldu Greenwich Antlasmasi 1553 yilina ait bir altin sikke on yuz Iskocya armasi ters yuz kraliyet monogrami Kral VIII Henry vekillik doneminden faydalanarak Iskocya ve Ingiltere nin birligini umarak Mary ve kendi oglu ve varisi Edward arasinda bir evlilik teklif etme firsatini yakaladi 1 Temmuz 1543 te Mary alti aylikken on yasina bastiginda Edward ile evlenecegine ve Henry nin Mary nin yetistirilmesini denetleyebilmesi adina Ingiltere ye tasinacagina soz veren imzalandi Anlasma ayni zamanda iki ulkenin yasal olarak ayri kalmasini ve ciftin cocuk sahibi olmamasi durumunda bu gecici birlikteligin dagilmasini sart kosuyordu Kardinal Beaton tekrar iktidara geldiginde Katolik ve Fransiz yanlisi gundemi zorlamaya basladi ve Fransa ile Iskoc ittifakini kirmak isteyen Henry yi kizdirdi Beaton Mary yi kiyidan daha guvende olacagini dusundugu ne tasimak istedi Vekil Arran Beaton un bu hareketine dirense de Beaton in silahli destekcileri Linlithgow da toplandiginda geri adim atmak zorunda kaldi Mary ve annesine 27 Temmuz 1543 te neredeyse 3 500 silahli adamla Stirling Kalesi ne kadar eslik etti Ralph Sadler ve in raporuna gore Mary 9 Eylul 1543 te Stirling Kalesi nin sapelinde bu ulkeye yakisir sekilde bir agirbaslilikla ve cok pahali olmayan bir toren ile taclandirildi Mary nin tac giyme toreninden kisa bir sure once Henry Fransa ya giden Iskoc tuccarlari tutuklayarak ve mallarina el koydu Bu tutuklamalar Iskocya da ofkeye neden oldu ve Arran Beaton a katilarak Katolik oldu Greenwich Antlasmasi Aralik ayinda Iskocya Parlamentosu tarafindan reddedildi Evlilik anlasmasinin reddedilmesi ve Fransa ile Iskocya arasindaki ittifakin yenilenmesi Henry nin Mary nin oglu ile evliligini dayatabilmek icin tasarlanmis bir askeri eylem olan e yol acti Ingiliz kuvvetleri Iskoc ve Fransiz topraklarina bir dizi baskin duzenledi Mayis 1544 te bir Ingiliz olan daha sonra Edinburgh a baskin duzenledi ve Iskoclar Mary yi guvenligi icin Iskocya nin bir kasabasi olan e goturdu Mayis 1546 da Kardinal Beaton Protestan lordlar tarafindan olduruldu ve 10 Eylul 1547 de Kral VIII Henry nin olumunden dokuz ay sonra Iskoclar nda agir bir yenilgiye ugradilar Mary nin guvenliginden endise duyan vasileri onu uc haftadan fazla olmamak uzere na gonderdi ve Fransizlardan yardim istedi Fransa Krali II Henry genc kraliceyi uc yasindaki oglu Dofen Francois ile evlendirerek Fransa ve Iskocya yi birlestirmeyi onerdi Fransa dan gelecek askeri yardim ve kendisi icin bir Fransiz duklugu sozu uzerine Arran bu evliligi kabul etti Subat 1548 de Mary yine guvenligi icin ne tasindi Ingilizler bir kez daha arkalarinda bir yikim izi birakarak stratejik bir nokta olan Iskocya daki kasabasini ele gecirdiler Haziran ayinda uzun suredir beklenen Fransiz yardimi i kusatmak ve nihayetinde Haddington u geri almak icin Iskoc kiyilarina ulasti 7 Temmuz 1548 de kasaba yakinlarindaki bir manastirda toplanan Iskocya Parlamentosu kabul etti Fransa daki yasami Evlilik anlasmasi ile birlikte bes yasindaki Mary onundeki on uc yilini Fransiz sarayinda gecirmek uzere Fransa ya gonderildi komutasindaki II Henry tarafindan gonderilen Fransiz filosu Mary ile birlikte 7 Agustos 1548 de dan yola cikti ve bir hafta veya daha uzun bir sure sonra Bretonya daki Roscoff veya Saint Pol de Leon a ulasti Mary ye iki gayri mesru uvey erkek kardesi ve Iskocya nin en soylu ailelerinden bazilarinin kizlari olan dort Mary hepsinin adi Mary olan yasiti dort kiz ve dahil olmak uzere kendi maiyeti eslik etti Mary Fleming in annesi ve V James in uvey kiz kardesi olan Mary nin murebbiyesi olarak atandi Leydi Fleming 1551 de Fransa dan ayrildiginda yerine bir Fransiz murebbiye olan gecti Mary ve Francois Catherine de Medici nin dua kitabinda y 1574 Fransa Milli Kutuphanesi Paris Hayat dolu guzel ve zeki cagdas hesaplara gore Mary umut vadeden bir cocukluk gecirdi Fransiz sarayinda II Henry nin karisi Catherine de Medici disinda herkesin gozdesiydi Mary ut ve virginal calmayi nesir siir binicilik sahincilik igne isi ve Iskoccasina ek olarak Fransizca Italyanca Latince Ispanyolca ve Yunanca ogrendi Gelecekteki gorumcesi Mary nin gelecekte eski anilari korudugu yakin bir arkadas oldu Mary nin anneannesi onun cocukluk doneminde uzerinde guclu etki olmus ve onun baslica danismanlarindan biri olarak hareket etmisti Mary nin bilinen portrelerinde onun kucuk oval sekilli bir kafasi uzun zarif bir boynu parlak kumral saclari ela kahverengi gozleri agir ve alcak goz kapaklari ve ince kavisli kaslari puruzsuz soluk teni yuksek alni ve duzenli firma ozelliklerini on plana cikartmistir Guzel ve alimli bir cocuk olarak kabul edilen Mary daha sonralari yetiskin bir kadin oldugunda carpici derecede cekici olmustur Bebekliginin veya cocuklugunun bir noktasinda cicek hastaligina yakalanmis olsa da bu hastalik onun fiziksel olarak hicbir ozelligini degistirmemistir Mary belagatli biriydi ve ozellikle 16 yuzyil standartlarina gore uzundu yetiskinken boyu 1 80 m ye ulasti II Henry nin oglu ve varisi Francois kekemeydi ve alisilmadik derecede kisaydi Kral Henry Tanistiklari ilk gunden itibaren oglum ve o sanki birbirlerini uzun zamandir taniyorlarmis gibi iyi gecindiler yorumunu yapmisti 4 Nisan 1558 de Mary eger arkasinda bir varis birakmadan olurse Iskocya yi ve onun Ingiltere tahti uzerindeki hak iddiasini Fransiz tacina miras birakan gizli bir antlasma imzalar Yirmi gun sonra Mary Dofen ile Notre Dame Katedrali nde evlenir ve Francois Iskocya konsort krali olur Ingiliz tahtina hak iddiasi Temmuz 1559 da Fransa dan gonderilen kraliyet armasi Sagdaki Mary nin Iskocya Kralicesi olarak armasi Ingiltere nin armalariyla dorde bolunerek Ingiliz tahtina olan iddiasini yansitir Sagdaki Francois in Fransa nin Dofen i ve Iskocya konsort krali olarak armalari Ingiltere nin bir armasi ile Kasim 1558 de VIII Henry nin buyuk kizi I Mary nin olumu ardindan yerine hayatta kalan tek kardesi Elizabeth kralice olarak tahta gecer 1543 te Ingiltere Parlamentosu tarafindan kabul edilen uyarinca Elizabeth kiz kardesinin varisi olarak kabul edilmis ve VIII Henry nin son vasiyeti uyarinca Stuart larin Ingiliz tahtina gecmelerini engellemisti Yine de bircok Katolik in gozunde Elizabeth gayri mesruydu ve Mary Stuart buyukannesi Margaret Tudor araciligiyla VII Henry nin hayatta kalan mesru soyundan gelen kidemli Ingiltere kralicesiydi Fransa Krali II Henry en buyuk oglu ve gelinini Ingiltere krali ve kralicesi ilan etti Fransa da Ingiltere nin kraliyet armasi Francois ve Mary ninkilerle birlikte dorde bolunmustu Mary nin Ingiliz tahti uzerindeki iddiasi kendisi ve Elizabeth arasinda uzun yillar surecek bir cekismenin temelini olusturuyordu II Henry 10 Temmuz 1559 da bir sirasinda aldigi yaralardan oldugunde on bes yasindaki Francois ve on alti yasindaki Mary Fransa nin kral ve kralicesi oldular Yeni Kralice nin iki amcasi ve bazi tarihciler tarafindan la tyrannie Guisienne olarak isimlendirilen bir ustunluk devrinin tadini cikararak simdi Fransiz siyasetinde baskindilar Iskocya da Protestan Lordlarin gucu yalnizca Fransiz askeri birliklerinin kullanimi yoluyla ulke icinde etkili kontrolu surdurebilen Mary nin annesi kralice vekili aleyhinde yukseliyordu 1560 in baslarinda Protestan Lordlar Protestanligi guvence altina almak amaciyla Fransa da bir Huguenot Fransiz Protestan ayaklanmasi Amboise Komplosu Fransizlarin Iskocya ya daha fazla destek gondermesini imkansiz hale getirdi Bunun yerine Guise kardesler bir anlasmayi muzakere etmek icin Iskocya ya buyukelciler gonderdi 11 Haziran 1560 ta kiz kardesleri Mary nin annesi oldu ve bu nedenle Fransiz Iskoc iliskilerinin belirsiz gelecegi devlet icerisinde bir sorun olusturdu Mary nin temsilcileri tarafindan 6 Temmuz 1560 ta imzalanan nin sartlarina gore Fransa ve Ingiltere birliklerini Iskocya dan cekmeyi taahhut etti Fransa Elizabeth in Ingiltere yi yonetme hakkini tanidi ancak hala Fransa da olan ve annesi icin yas tutan on yedi yasindaki Mary anlasmayi onaylamayi reddetti Iskocya ya donusuMary nin tamamen beyaz yas kiyafeti ona La Reine Blanche Beyaz Kralice lakabini kazandirdi tarafindan cizilmis bir portresi 1560 Kral II Francois 5 Aralik 1560 ta beyninde apseye yol acan bir orta kulak enfeksiyonundan oldu Mary keder icinde ve yastaydi Kayinvalidesi Catherine de Medici merhum kralin tahtini miras alan on yasindaki kardesi IX Charles in vekili oldu Mary dokuz ay sonra Iskocya ya dondu ve 19 Agustos 1561 de Leith e vardi Bes yasindan beri Fransa da yasayan Mary Iskocya daki tehlikeli ve karmasik siyasi durum hakkinda cok az deneyime sahipti Dindar bir Katolik olarak halki ve hatta Ingiltere Kralicesi tarafindan supheyle karsilandi Iskocya Katolik ve Protestan gruplar arasinda parcalanmisti Mary nin gayri mesru uvey kardesi Protestanlarin lideriydi Protestan reformcu John Knox Mary ye karsi vaaz verdi ve onu Asai Rabbani Ayini ni dinledigi dans ettigi ve cok ozenli giyindigi icin kinadi Mary John Knox u kinamak ve uyarmak icin huzuruna cagirdi ancak basarisiz oldu Daha sonra onu ihanetle sucladi ancak Knox beraat etti ve serbest birakildi Mary nin Ingiliz tahti uzerindeki iddiasi kendisi ve Elizabeth arasinda uzun yillar surecek bir cekismenin temelini olusturuyordu Katolik kesimi sasirtan ve dehsete dusurerek Mary ulkedeki bu yeni kurulan Protestan egemenligine goz yumdu ve uvey kardesi Moray i basdanismani olarak gorevlendirdi 6 Eylul 1561 de atanan 16 kisilik danisma meclisi halihazirda devlet gorevlerinde bulunanlari elinde tuttu Konsey 1559 1560 reform krizinden Protestan liderler tarafindan yonetildi Kontlari Glencairn ve Moray Konsey uyelerinden sadece dordu Katolikti Kontlari ve Lord Sansolye olan Modern tarihci bu atamalari dikkate deger bularak ve Mary nin Katolik ve Fransiz cikarlarina sempati duyan bir konsey atamamasinin Iskocya nin ic sorunlari uzerinde Ingiliz tahtina odaklandiginin bir gostergesi oldugunu one surdu Konseye sonradan Aralik 1563 te eklenen onemli bir kisi olan bile Mary nin kisisel olarak sevmedigi bir baska Protestandi Mary bununla Protestan lordlar karsisinda etkili bir askeri gucten yoksun oldugunu kabul ederken ayni zamanda Ingiltere ile baglarini guclendiren bir politika izliyordu Mary Iskocya nin onde gelen Katolik kodamani nin Kuzey Iskocya da kendisine karsi bir isyana onderlik etmesinin ardindan 1562 de Moray e katildi teki Tolbooth taki Mary nin kraliyet armasi 1565 simdi nde Mary Lethington dan i Ingiliz tahtinin varisi olarak Mary nin ilan edilmesi icin Ingiliz sarayina buyukelci olarak gonderdi Elizabeth potansiyel bir varisi belirlemeyi reddetti bunun ilan edecegi varis tarafindan tahttan indirilecegi bir komploya davetiye cikarmasindan korkuyordu Ancak Maitland a Mary den daha hakli bir iddiaya sahip kimseyi tanimadigina dair guvence verdi 1561 in sonlarinda ve 1562 nin baslarinda iki kralicenin Ingiltere de Agustos veya Eylul 1562 de York veya Nottingham da bulusmasi icin planlar yapildi Temmuz ayinda Elizabeth Fransa daki ic savas nedeniyle bulusmanin iptal edilmesi icin i Iskocya ya gonderdi Mary daha sonra dikkatini Avrupa kraliyet ailelerinden kendisine yeni bir koca bulmaya cevirdi Amcasi Avusturya Arsiduku Charles ile rizasi olmadan evlilik gorusmelerine basladiginda Mary ofkeyle itiraz etti ve planlar suya dustu Ispanya Krali II Philip in akli dengesi yerinde olmayan varisi Don Carlos la evlilik gorusmesi yapma girisimi Philip tarafindan reddedildi Elizabeth Ingiliz bir Protestan olan 1 Leicester Kontu Robert Dudley ile evlenmesini onererek Mary yi etkisiz hale getirmeye calisti Dudley Sir Henry Sidney nin kayinbiraderi ve Elizabeth in guvendigi ve kontrol edebilecegini dusundugu Ingiliz Kralicesi nin bir gozdesiydi Elizabeth u Mary ye bir Ingiliz asilzadesiyle evlenirse Elizabeth in mirascimiz olma hakkinin ve unvaninin engizisyonuna devam edecegini soylemesi icin gonderdi Teklif reddedilse de en azindan mustakbel damat isteksiz oldugu icin bosa gitmemisti Buna karsilik Mary nin sarayindaki bir Fransiz sair gorunuse gore Mary ye asik olmustu 1563 un baslarinda bir guvenlik aramasi sirasinda Kralice nin yataginin altina gizlenmis sekilde bulundu gorunuse gore Mary ile yalniz kalarak ona surpriz yapmayi ve ona olan askini ilan etmeyi planliyordu Mary dehsete kapilarak ve onu Iskocya dan kovar Fakat Chastelard kararnameyi gormezden gelir Iki gun sonra Mary soyunmak uzereyken odasina zorla girer Kralice onu korku ve ofkeyle karsiladi Moray kiz kardesinin yardim cigliklarini duyduktan sonra odaya geldiginde Mary Hancerini kotu adama sapla diye bagirdi Moray Chastelard zaten kisitlama altinda oldugu icin bunu reddetti Chastelard yargilandi ve vatana ihanetten idam edildi Maitland Chastelard in tutkusunun sahte oldugunu Mary nin itibarini zedelemek icin cevrilen bir Huguenot komplosunun parcasi oldugunu iddia etti Lord Darnley ile evliligiLord Darnley in olumunden uc ay sonra Mary Bothwell Duku ile evlendi ve bu sefer Iskoc soylulari bu evlilige karsi cikti Duk James isyan karsisinda ulkeyi terk etti ve Iskoc soylulari Mary i tahttan indirdi Tahta Mary nin Lord Darnley den olan oglu VI James gecti Hapis yillari ve IsyaniMary yaklasik bir yil bir adada tutsak kaldi ve alti bin adam toplayip tahti ele gecirmek icin harekete gecti ama isyan bastirildi ve Mary bu basarisiz isyanin ardindan kuzeni I Elizabeth den yardim istedi Ingiltere yillari ve idamiMary Stuart in idami Kuzeni Kralice I Elizabeth Mary i bir kuleye hapsetti ve Mary iceriden Ingiltere tahtini ele gecirmek icin harekete basladi En sonunda I Elizabeth e yapilan basarisiz suikast girisiminden sonra Mary 25 Ekim 1586 tarihinde idama mahkum oldu ve 8 Subat 1587 tarihinde idam edildi Ilgili filmlerThe Execution of Mary Queen of Scots Mary Stuart in idam edilisini konu alan 1895 yapimi kisa film Elizabeth Altin Cag filminde Samantha Morton Mary Stuart i canlandirdi Reign Mary Stuart in Fransa Sarayinda gecen donemini anlatan dizide Mary Stuart i Adelaide Kane canlandirmistir Mary Queen of Scots film 1971 Mary Queen of Scots film 2018 Dul kalmasinin ardindan yurdu Iskocya ya geri donen ve hakki olan tahti geri almaya calisan Mary Stuart in hikayesini konu ediyor Filmde onu 4 Oscar adayligi bulunan Saoirse Ronan canlandirmistir ArmalarFrancois Fransa Dofeni ve Iskocya Kralicesi esi icin kraliyet armasi 1558 1559 donemi icin Iskocya Kralligi kraliyet armasi 1559 1560 donemi icin Mary Iskocya Kralicesi Fransa krali esi kraliyet armasi 1560 1565 donemi icin Mary Iskocya Kralicesi Fransa eski kral esi kraliyet armasiKaynakca Bishop said Mary was born on the 7th but Mary and John Knox claimed the 8th which was the of the Fraser 1994 s 13 Wormald 1988 s 11 While Catholic Europe switched to the in the 1580s England and Scotland retained the Old Style until 1752 In this article dates before 1752 are Old Style with the exception that years are assumed to start on 1 January rather than 25 March IMDB 15 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Dis kaynaklarMarshall Rosalind 2006 Queen Mary s Women Female Relatives Servants Friends and Enemies of Mary Queen of Scots Edinburgh John Donald ISBN 978 0 85976 667 8 Ingilizce Marshall Rosalind 2013 Mary Queen of Scots Edinburgh National Museums of Scotland ISBN 978 1 905267 78 1 Ingilizce Read Conyers 1909 The Bardon Papers Documents relating to the imprisonment and trial of Mary Queen of Scots Londra Camden Series Ingilizce Swain Margaret 1973 The Needlework of Mary Queen of Scots New York Van Nostrand Reinhold ISBN 978 0 442 29962 0 Ingilizce Warnicke Retha M 2006 Mary Queen of Scots New York Routledge ISBN 978 0 415 29182 8 Ingilizce Dis baglantilarWikimedia Commons ta I Mary Iskocya kralicesi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Goodare Julian Mary Mary Stewart 1542 1587 queen of Scots Oxford Dictionary of National Biography Oxford University Press 2004 online edn Ocak 2012 1 Erisim 10 Agustos 2016 Ingilizce Britanya Ulusal Portreler Galerisi resmi websitesinde Mary Queen of Scots 1542 1587 portreleri maddesi 2 28 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce