Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Masumiyet Müzesi, Orhan Pamuk'un 29 Ağustos 2008 tarihinde İletişim Yayınları tarafından piyasaya sunulan aşk romanıdır.
 | |
| Yazar | Orhan Pamuk |
|---|---|
Kapak sanatçısı | Hakkı Mısırlıoğlu |
| Ülke |  Türkiye |
| Dil | Türkçe |
| Tür | Roman |
| Yayım | 29 Ağustos 2008 |
| Yayımcı | İletişim Yayınları |
| Sayfa | 592 |
| ISBN | |
Pamuk'un on yıllık çalışması sonucu oluşturduğu ve kızı Rüya'ya ithaf ettiği roman, günlük hayat, resim, arkadaşlık, cinsellik, yalnızlık, mutluluk, gazeteler ve televizyon, aile gibi konuları ele alır. 2008 yılında Türkiye'de piyasaya çıktıktan sonraki ilk üç günde en çok satanlar listesinde birinci sıraya yerleşmiştir.
1975 yılında başlayan hikâye, tekstil zengini Basmacı ailesinin okumuş 30 yaşındaki oğulları Kemal ile uzak akrabaları, yoksul Keskin ailesinin 18 yaşındaki güzel kızı, tezgahtarlık yapan Füsun arasındaki aşkı anlatmaktadır. Romanın çeviri hakları kitap basılmadan satılmış; New York Times'ın "2009'un en iyi kitapları" listesinde yer almıştır.
Orhan Pamuk, hayatı boyunca topladığı, biriktirdiği nesneleri, İstanbul'da kurduğu roman ile aynı adı taşıyan bir müzede sergiler. Masumiyet Müzesi, 28 Nisan 2012'de açıldı. Orhan Pamuk'un tamamen kişisel servetinden hamiliğini üstlendiği müze, Çukurcuma'da yer alan 1897 yapımı üç katlı tarihi bir binada bulunmaktadır.
Yazılma süreci
Orhan Pamuk, kitabın fikri Masumiyet Müzesi'ni yazmaya başlamadan on yıl önce ortaya çıktı ve Kar'ı yayımladıktan sonra kitabı yazmaya başladı. Fakat bir yıl sonra romanı yazmayı bıraktı ve İstanbul: Hatıralar ve Şehir adlı anılarını yazmaya başladı. Ardından tekrar Masumiyet Müzesi'ne döndü ve toplamda yedi yıl bu roman üzerinde çalıştı. Romanı bitiren yazarın Nobel ödülü sonrası programının yoğunluğu nedeniyle, kitabın yayımı gecikti. Yazar, romanın toplamak, saklamak, koleksiyon yapmakla ilgili olan kısımları için müzecilik tarihini araştırdı. Avrupa ve Asya'da birçok müze gezdi.
Masumiyet Müzesi'nin kapağı, Pamuk'un romanı yazarken ve müzeyi yaparken oluşturduğu fotoğraf koleksiyonundan eski fotoğraflardan yapılmış bir kolaj çalışmasından oluşmaktadır. Kapağın ön kısmında 1950'lerde, 1960'ların başında yazarın kahramanlarına benzediğini ve her yerinden de Türk olduklarının anlaşıldığını söylediği neşeli bir grup, havalı bir üstü açık Amerikan arabasıyla gezmekteler. Arka planda da İstanbul var. Kitabın arka kapağında ise, Orhan Pamuk'un Fransız ressam Gustav Moreau'nun müzesinde, kızı Rüya tarafından çekilmiş bir fotoğrafı bulunuyor.
Yayım süreci
Basılmadan önce kitaptan iki bölüm Sabah gazetesinde tefrika edildi. Daha önceki yıllarda da yazar batı basınına yazdığı çeşitli makalelerin Sabah'ta basılmasına izin vermişti. Roman, kitap olarak 29 Ağustos 2008 tarihinde İletişim Yayınları tarafından yayımlandı. İlk basımında 100 bin adet basılan Masumiyet Müzesi'nin tercüme hakları, daha kitabın yazılması bitmeden 30'un üzerinde dilde yayımlanmak üzere satıldı.
Pamuk, esasen kitabını Ekim 2008'de Frankfurt'taki kitap fuarında tanıtacaktı fakat bu etkinlik iptal edildi. Masumiyet Müzesi'nin ilk okumakı, Viyana'daki Burgtheater tiyatrosunda Orhan Pamuk'un da katılımıyla gerçekleşti. Tiyatro sahnesinde romanından bazı bölümleri Türkçe olarak okuyan Pamuk, romanında "sınıfsal bir durum üzerine oturtulmuş bir aşk hikâyesi" anlattığını belirtti.
Roman, Türkiye'den sonra ilk kez Almanya'da Das Museum der Unschuld adıyla yüz bin adet basıldı.Amerika Birleşik Devletleri'nde 20 Ekim 2009 tarihinde Knopf tarafından The "Museum of Innocence" adıyla yayımlandı ve romanın çevirisi Maureen Freely tarafından yapıldıve New York Times tarafından "2009'un en iyi kitapları" listesinde yer aldı. İngiltere'de, Ocak 2010 'da İngiliz kitabevi Waterstone's tarafından ayın kitabı seçildi.
Olay örgüsü
Tekstil zengini Basmacı ailesinin 30 yaşındaki oğulları Kemal'in Sibel ile nişanlanmaya doğru giden bir ilişkisi vardır. Sibel'e çanta almak için gittiği dükkânda yıllardır görmediği 18 yaşındaki uzak akrabası Füsun ile karşılaşır. Füsun'dan etkilenen Kemal, zamanla Füsun ile buluşmaya ve birlikte olmaya başlar. Füsun, tezgahtarlık yapmanın dışında üniversite sınavlarına hazırlanmakta ve Kemal ile birlikte matematik çalışmaktadır.
Günler süren buluşmaları Kemal'in Sibel ile nişanlanmasından sonra kesilir. Kemal, Füsun'u Merhamet Apartmanı'nda buluştukları dairede, her gün aynı saatte beklemeye başlar. Fakat Füsun, buluşmaya gelmez. Füsun'a ulaşamayan Kemal, mutsuz günler geçirmeye başlar. Sibel'den ayrılır ve Füsun ile seviştiği dairede Füsun'un eşyaları ile birlikte zaman geçirir.
Kemal'in babasının ölmesiyle Füsun'dan Kemal'e taşındıkları evin adresini içeren bir not gelir. Kemal, verilen adrese gittiğinde Füsun'un evlendiğini öğrenir. Füsun'un beş ay önce evlendiği kocası Feridun, Füsun'a çocukluğundan beri âşık, şişman ve sevimli, işsiz bir genç sinemacıdır. İlerleyen zamanlarda Kemal, Füsunlara gidip gelmeye başlar ve Füsun'un kendisine ulaşmasının asıl nedeninin kocasının çekeceği Yeşilçam filmi nedeniyle duydukları sermaye ihtiyacı olduğunu anlar. Kemal, Füsun ile olan ilişki kopmasın diye Füsun'un başrolünde oynayacağı, Feridun'un çekeceği filmin finansörü olmaya karar verir. Füsun, Kemal ve Füsun'un kocası Feridun, akşamları beraber yazlık sinemalara gidip film izlemektedirler. Füsun, Kemal'i eve davet etmesine rağmen, ona yakın davranmamaktadır. Nadiren anlık yakınlaşmalar olsa da ortak geçmişlerine dair bir işaret vermemesi Kemal'i ondan uzaklaştırmamaktadır. Füsun'un annesi Nesibe Hanım'ın, Füsun'un evliliğinin namusu kurtarmak için yapılmış geçici bir ilişki olduğunu anlatması ve er geç Füsun'la birlikte olacaklarını ama sabırla beklemesi gerektiğini öğütlemesi Kemal'e şevk vermektedir.
Kemal zamanla Füsun'u bir gün kaybedeceği korkusuyla ona ait nesneleri gizlice alarak biriktirmekte ve suçunu örtmek için her hırsızlık ertesinde eve değerli hediyeler getirmektedir.
Kemal, Füsun'un başrolünde oynayacağı film için Limon Filmcilik'i kurar. Fakat ne Kemal ne Feridun Füsun'un filmde oynamasını isterler. Onun yerine daha sonraları Feridun'un gönül verip yaşamaya başlayacağı Papatya'yı seçerler. Film başarı getirir, fakat Füsun ile Feridun'un evliliği kopmuştur ve Kemal de bu sonuçtan memnundur.
Füsun'un babasının ölmesiyle Kemal ve Füsun birlikte olmaya doğru adım atarlar fakat Füsun, kendisinin Kemal'in ailesine, arkadaşlarına Kemal tarafından takdim edilirse ve söz, nişan, nikâh, düğün törenlerini yapılırsa evleneceğini söyler. Önce sözlenirler sonra Füsun, Kemal ve Füsun'un annesi Paris'e gitmek için arabayla yola koyulurlar. Babaeski'de Edirne yoluna bakan bir otelde dinlendikleri gecenin sabahında Füsun'un kullandığı ve Kemal'in de bulunduğu araç kaza yapar. Füsun ölür, Kemal ise ağır yaralanır. Kemal iyileştikten sonra, yıllar boyunca topladığı eşyayı sergileyeceği bir müze açmaya karar verir. Fusünların Çukurcuma'daki evini müze haline getiren Kemal, müzenin kataloğunu roman biçiminde yazılması için yazar Orhan Pamuk'a teklif götürür ve Pamuk kitabı yazmayı kabul eder. Başından itibaren birinci tekil kişi anlatımıyla ilerleyen kitabın son sayfalarında, Kemal sözü kitabın kahramanı olan yazar Orhan Pamuk'a bırakır. Pamuk, Kemal'in ölümünü de anlatarak kitabı sona erdirir.
Eleştiriler
Edebiyat eleştirmeni Pakize Barışta, Taraf gazetesinde Masumiyet Müzesi için yazdığı eleştirisinde, romanda kimi zaman duygunun genişletilmiş hâllerinin var olduğunu, kimi zaman da durumun fazlasıyla abartılmış hâlleriyle yer aldığını belirtti. Romandaki insânî yüzeyin dayanağı olan gerçeklik ile kurgulanmış olan gerçeklik arasındaki uyumsuzluğun romanın şiirine zarar verdiğini, Kemal'in aşkının ise gerçekliğin zorlanması olduğunu yazdı. Eleştirmen, "Masumiyet Müzesi'nde delice bir aşık olma durumu mu var?, Yoksa delice bir tutku hali mi?" sorularını sorduğu yazısında romanın "aşk romanı"ndan ziyâde "tutku romanı" olduğunu belirtti. Barışta'ya göre Füsun'un fiziksel özellikleri dışında tanıtılmaması, okurun Kemal'in Füsuna neden bu derece sevdalandığını anlamada zorluk yaratıyor. Ayrıca Barışta, gerçek hayata da taşınan müze meselesine sıcak bakmadığını, bunun sadece bir "ısrar" olduğunu ve bir iletişim stratejisi olabileceğini yazdı ve "Neden hayali bir kahramanın, sağdan soldan derlenmiş hayal mahsulü objelerini gidip görmek istesin ki okur?" sorusunu sordu.Radikal gazetesinin Kitap ekinde kitabın eleştirisini yapan A. Ömer Türkeş, zengin-fakir ilişkisi gibi unsurları barındıran romanda tipik bir Yeşilçam kalıbı kullanıldığını yazdı. Pamuk'un anlattığı aşkın, Cumhuriyet Türkiyesi'nin modern muhafazakâr karakterinden kaynaklanan bir aşk türü olduğunu, 592 sayfalık romanın her parçasını birbirine bağlayan kusursuz kurgu sayesinde, yazarın taklit ettiği melodramların saçmaya varan rastlantısallıkları, onun hikâyesinde nedenselliğe dönüştüğünü belirtti. Türkeş'e göre Pamuk dikey bir üslup kullanmış, böylece uygusal içeriği yoğun konuları yeri geldiğinde yalın, serinkanlı, duygusuz bir dille anlatmayı başarmış. Gerek anlatıcının konumu gerekse de üzerinde durulan temalar açısından Masumiyet Müzesi'nin Proust'un Kayıp Zamanın İzinde'sini çağrıştırdığını yazdı. Orhan Pamuk’un ‘Masumiyet Müzesi’ni piyasaya çıkmadan önce okuyan edebiyatçı ve gazeteciler romanı beğendiklerini ifade etti. Gazeteci Filiz Aygündüz, Yazar-Televizyoncu Yekta Kopan, Orhan Pamuk romanlarının kapak tasarımcısı Hakkı Mısırlıoğlu ve Masumiyet Müzesi hakkında Orhan Pamuk’la ilk röportajını yapan Gazeteci Banu Güven romanın beklentileri fazlasıyla karşıladığını söyledi.
Uluslararası eleştiriler
Kitap hakkında Türkiye dışında da çeşitli eleştiriler yapıldı. İngiltere'de yayımlanan Financial Times, kitabı James Joyce'un Ulysses'i, Tolstoy'un Anna Karenina'sı ve Nabokov'un Lolita'sına benzetti.
Müze olarak uyarlanması
Masumiyet Müzesi'nin ana karakterleri Kemal ile Füsun'un arasında geçen ilişkide Kemal, Füsun'un ardından Füsun'un sarı ayakkabıları, küpesinin teki gibi nesneleri toplar. Pamuk da romandaki yıla ait bu nesneleri toplayarak, satın aldığı bir binada bu nesnelerin sergilendiği bir müze açacağını ifade etti ve müzenin, kitabın yayımlanışından bir yıl sonra tamamlanabileceğini düşündü. Müzenin yeri için Sultanahmet ile Galata'da dolaştıktan sonra Pamuk, Çukurcuma'da müzeyi açmaya karar verdi. Avrupa ve Asya'da birçok müze gezen yazar, İstanbul Çukurcuma'da yıllar önce satın aldığı binanın restorasyonunu Türk mimarlar İhsan Bilgin, Cem Yücel ve Alman mimar Gregor Sunder-Plassmann yaptı. "Eski Brukner Apartmanı" tipi bir arsaya yapılan müze binası, 2003 yılında tamamlandı. Kitapta bu müzeye giriş bileti ve müzenin bulunduğu yerin haritası kitabın 574. sayfasında yer alıyor.
Orhan Pamuk, müzenin açılması için Masumiyet Vakfı adıyla, bir vakıf kurmak amacıyla mahkemeye başvurdu ve 5 Şubat 2009 tarihinde mahkeme tarafından, vakfın tesciline karar verildi. Toplam sermayesinin 1.000.000 TL olduğunu belirten vakfın amaç maddesi şöyle açıklandı:
"Vakıf; gerek Masumiyet Müzesi ismi altında gerekse de başka isimler altında müze, kültür ve sanat merkezleri kurmak, işletmek, sanat ve düşün alanında yeni, işlenmemiş, masum sanatsal yanları ve yaratıcı sanatın çocuksu masum taraflarını ortaya çıkarmak, Ferit Orhan Pamuk'un kültürel, sanatsal, edebiyat ve iletişim alanlarındaki faaliyetlerini desteklemek, bu konuda çalışmalar yapmak, kültür, sanat, edebiyat ve iletişim alanlarında çeşitli faaliyetlerde bulunmak, çalışmalar yapmak, toplantılar, etkinlikler, sergiler düzenlemek, Vakfın faaliyetleri bölümünde belirtilen işlemleri, etkinlikleri gerçekleştirmek amacıyla kurulmuştur."
İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı'ndan sağlanan mali destekle açılacak olan müze, Alman mimarlar Brigitte ve Gregor Sunder-Plassmann tarafından düzenlenecek. Müzenin açılışı 2010 yılında gerçekleşeceği söylendi fakat sonradan yapılan açıklamalarla 2011 yılının ilkbaharında açılması planlandığı belirtildi, yine daha sonradan yapılan açıklamalarla müzenin 28 Nisan 2012 tarihinde açılacağı duyuruldu ve bu tarihte bu kesin olarak açıldı. Müzenin kültür-sanat basınına tanıtımı sırasında yaptığı açıklamada Pamuk, müzenin ilk eşyalarını romanı yazmaya başlamadan önce toplamaya başladığını, romanı bu eşyalara bakarak yazdığını belirtti. Ayrıca kitabın içinde yer alan seksen üç bölüm, seksen üç kutuyla temsil edildi. Ayrıca romanda yer almayan bazı ayrıntılar, Kemal'in babasının aynı zamanda Monte Carlo'ya gidip kumar da oynaması gibi, müzede yer almaktadır.
Eleştiriler
Orhan Pamuk, NTV'den Yavuz Harani'ye verdiği bir demeçte, herkesin kendisine "Orhan sen bir yazarsın, niye bunu yaptın?" diye sorduğunu ve buna "tek bir cevabı" olmadığını belirtti. Ayrıca bu konu hakkında şunları ifade etti:
"İçimden bu geldi. Buna inandım. Ben ressam olmak istemiştim. Müzelere inanıyorum. Müze severim. Çok giderim. Biz niye yapamayalım? Zihinsel yaratıcılıkla, edebi yaratıcılıkla, sanatsal buluşlarla ilginç bir şey yapabiliriz diye de düşündüm. Hem babaannem hem anneannem bu hediyeleri alırdı. Romanın geçtiği yılların millî piyango biletleri. 31 Aralık çekilişi. Romanda anlattığım gibi işaretlemek için kuru fasulye kullanılırdı."
Kültürel etkileri
Kitabı okuduktan sonra romanın baş karakterlerinin aşkından etkilenen Türk pop müziği sanatçısı Nazan Öncel, kitaptan aldığı ilhamla "Canım Benim Nasılsın" adlı bir şarkı yazdı.Başka Kültür-Sanat Dergisi, yayımladığı 4. sayısında 12 Eylül 1980'den Ergenekon'a uzanan darbeler tarihinin sanata etkisini gündemine aldı ve derginin kapağında Masumiyet Müzesi romanının kapağı yer aldı. Fakat derginin editörü tarafından romanın kapağı biraz değiştirilerek "Masumiyet Müzesi" ismi "Mahkûmiyet Müzesi" olarak taşındı. 5–6 Mayıs 2012 tarihlerinde Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi'nde "Masumiyet Müzesi Sempozyumu" düzenlendi.
Roman ayrıca Demet Haselçin tarafından belgesel olarak çekildi. Haselçin, 1999 yılında Pamuk tarafından arandı ve yapılan görüşmelerde yazılacak romanın bir belgeseli çekilmesi belirtildi. Müze binasının ilk haliyle inşaatını çekmek için yönetmen, iki-üç haftada bir oraya giderek kaydetti ve binanın ilk hâlini çekmenin tekrar olanağı olmayacağını düşünerek kayıtları emniyetli bir yerde sakladı. Roman yayımlandıktan sonra Pamuk'a elektronik posta atan yönetmen, yazarla birlikte önceki çekimleri izledikten sonra çekimlere tekrar başladı. Çekimler bittikten sonra belgeselde çalıştığı Pınar Yakışıklı ile kurguyu oluşturdu. Ayrıca Hakan Gerçek, romanın ana kahramanı Kemal'in sesi olarak müzenin nasıl oluştuğunu belgeselde seslendirdi. Belgeselde Pamuk'un yanı sıra mimarların ve ekibin de röportajları yer almakta. Ayrıca yine Kemal'in ağzından kendi hikâyeleri var. Kitaptakine benzer bir kurgu uygulandı.
Kaynakça
- ^ . 3 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2008.
- ^ "Masumiyet Müzesi'nin kapıları açılıyor". Milliyet Gazetesi. 7 Şubat 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Eylül 2008.
- ^ a b "'Masumiyet Müzesi' cumaya açılıyor!". Radikal. 16 Eylül 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ağustos 2008.
- ^ "'Masumiyet Müzesi'nin 2. baskısı yolda". 2 Eylül 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Eylül 2008.
- ^ a b . New York Times fakat Taraf üzerinden alındı. 2 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2009.
- ^ a b c d e f g Kavak, Ceyda (17 Nisan 2012). "Masumiyet Müzesi nihayet açılıyor". Sabir Fikir. 29 Haziran 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2012.
- ^ a b c d e Güven, Banu (2 Eylül 2008). "Aşkından müze yaratan adamın hikayesi" (Röportaj). NTVMSNBC. 27 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ekim 2010.
- ^ a b . 24 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2008.
- ^ . İnternet Haber. 17 Ağustos 2008. 1 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2008.
- ^ Tuluhan Tekelioğlu. . Aktüel Dergisi. 29 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2008.
- ^ . Sabah. 13 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2008.
- ^ Eğin, Oray. . Akşam Gazetesi. 7 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2008.
- ^ "International News Digest – Orhan Pamuk cancels "Museum of Innocence"". . 7 Temmuz 2009. 6 Mart 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Temmuz 2010.
- ^ "BSon romanını Viyana'da tanıttı". Sabah. Erişim tarihi: 25 Kasım 2008.[]
- ^ "Editors' Choice". The New York Times. 6 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Aralık 2009.
- ^ "The Museum of Innocence". Amazon.com. 5 Mart 2012 tarihinde kaynağından .
- ^ . Taraf. 8 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2009.
- ^ . Haber.dk. 7 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2014.
- ^ . şeker portakalı. 7 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2014.
- ^ Barışta, Pakize (7 Eylül 2008). . Taraf. 22 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2008.
- ^ Kadıoğlu, Seher (13 Ekim 2008). "Masumiyet Müzesi=Akıllı Proje". Haber 7. 17 Şubat 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ekim 2008.
- ^ Türkeş, A. Ömer (5 Eylül 2008). "Kırık bir kalbin romanı". Radikal gazetesi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2008.
- ^ "'Masumiyet Müzesi'ne ilk yorumlar". NTV MSNBC. 5 Eylül 2008. 16 Nisan 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Kasım 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Şubat 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2012.
- ^ a b . Sabah Gazetesi. 13 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2008.
- ^ . cnnturk.com. 12 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2008.
- ^ Banu Güven. "574. sayfayı aralayıp müzeye gideceğim". Radikal, Cumartesi eki. 27 Eylül 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Eylül 2008.
- ^ "Orhan Pamuk'tan Masumiyet Vakfı". 17 Şubat 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mart 2009.
- ^ "Masumiyet Müzesi'ne 2010 desteği". 6 Haziran 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Haziran 2009.
- ^ . 13 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2008.
- ^ Erciyes, Cem (2 Eylül 2010). "Masumiyet Müzesi'nden ilk kare!". Radikal Kitap. Radikal. 9 Kasım 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ekim 2010.
- ^ a b "Kemal bu müzeden hoşnut kalırdı". NTV. NTVMSNBC.com. 29 Nisan 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Nisan 2012.
- ^ "Başka Kültür-Sanat Dergisi'nin 4. Sayısı Çıktı". Bianet. Erişim tarihi: 25 Kasım 2008.[]
- ^ . 1 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2012.
- ^ Arslan, Güliz (29 Nisan 2012). "Orhan bey, başıma bir şey gelirse kayıtlar şurada..." Milliyet. 27 Şubat 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Nisan 2012.
Dış bağlantılar
- Resmî site
- Güven, Banu (2 Eylül 2008). "Orhan Pamuk: Eşyaların teselli gücü vardır" (Röportaj). NTVMSNBC. 29 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından .
- Sever, Şirin (31 Ağustos 2008). . Sabah. 27 Aralık 2009 tarihinde kaynağından (Röportaj) arşivlendi.
- "Müzedeki bazı eşyaların resimleri". The New York Times. 18 Kasım 2015 tarihinde kaynağından .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Masumiyet Muzesi Orhan Pamuk un 29 Agustos 2008 tarihinde Iletisim Yayinlari tarafindan piyasaya sunulan ask romanidir Masumiyet MuzesiYazarOrhan PamukKapak sanatcisiHakki MisirliogluUlke TurkiyeDilTurkceTurRomanYayim29 Agustos 2008YayimciIletisim YayinlariSayfa592ISBN978 975 05 0609 3 Pamuk un on yillik calismasi sonucu olusturdugu ve kizi Ruya ya ithaf ettigi roman gunluk hayat resim arkadaslik cinsellik yalnizlik mutluluk gazeteler ve televizyon aile gibi konulari ele alir 2008 yilinda Turkiye de piyasaya ciktiktan sonraki ilk uc gunde en cok satanlar listesinde birinci siraya yerlesmistir 1975 yilinda baslayan hikaye tekstil zengini Basmaci ailesinin okumus 30 yasindaki ogullari Kemal ile uzak akrabalari yoksul Keskin ailesinin 18 yasindaki guzel kizi tezgahtarlik yapan Fusun arasindaki aski anlatmaktadir Romanin ceviri haklari kitap basilmadan satilmis New York Times in 2009 un en iyi kitaplari listesinde yer almistir Orhan Pamuk hayati boyunca topladigi biriktirdigi nesneleri Istanbul da kurdugu roman ile ayni adi tasiyan bir muzede sergiler Masumiyet Muzesi 28 Nisan 2012 de acildi Orhan Pamuk un tamamen kisisel servetinden hamiligini ustlendigi muze Cukurcuma da yer alan 1897 yapimi uc katli tarihi bir binada bulunmaktadir Yazilma sureciOrhan Pamuk kitabin fikri Masumiyet Muzesi ni yazmaya baslamadan on yil once ortaya cikti ve Kar i yayimladiktan sonra kitabi yazmaya basladi Fakat bir yil sonra romani yazmayi birakti ve Istanbul Hatiralar ve Sehir adli anilarini yazmaya basladi Ardindan tekrar Masumiyet Muzesi ne dondu ve toplamda yedi yil bu roman uzerinde calisti Romani bitiren yazarin Nobel odulu sonrasi programinin yogunlugu nedeniyle kitabin yayimi gecikti Yazar romanin toplamak saklamak koleksiyon yapmakla ilgili olan kisimlari icin muzecilik tarihini arastirdi Avrupa ve Asya da bircok muze gezdi Masumiyet Muzesi nin kapagi Pamuk un romani yazarken ve muzeyi yaparken olusturdugu fotograf koleksiyonundan eski fotograflardan yapilmis bir kolaj calismasindan olusmaktadir Kapagin on kisminda 1950 lerde 1960 larin basinda yazarin kahramanlarina benzedigini ve her yerinden de Turk olduklarinin anlasildigini soyledigi neseli bir grup havali bir ustu acik Amerikan arabasiyla gezmekteler Arka planda da Istanbul var Kitabin arka kapaginda ise Orhan Pamuk un Fransiz ressam Gustav Moreau nun muzesinde kizi Ruya tarafindan cekilmis bir fotografi bulunuyor Yayim sureciBasilmadan once kitaptan iki bolum Sabah gazetesinde tefrika edildi Daha onceki yillarda da yazar bati basinina yazdigi cesitli makalelerin Sabah ta basilmasina izin vermisti Roman kitap olarak 29 Agustos 2008 tarihinde Iletisim Yayinlari tarafindan yayimlandi Ilk basiminda 100 bin adet basilan Masumiyet Muzesi nin tercume haklari daha kitabin yazilmasi bitmeden 30 un uzerinde dilde yayimlanmak uzere satildi Pamuk esasen kitabini Ekim 2008 de Frankfurt taki kitap fuarinda tanitacakti fakat bu etkinlik iptal edildi Masumiyet Muzesi nin ilk okumaki Viyana daki Burgtheater tiyatrosunda Orhan Pamuk un da katilimiyla gerceklesti Tiyatro sahnesinde romanindan bazi bolumleri Turkce olarak okuyan Pamuk romaninda sinifsal bir durum uzerine oturtulmus bir ask hikayesi anlattigini belirtti Roman Turkiye den sonra ilk kez Almanya da Das Museum der Unschuld adiyla yuz bin adet basildi Amerika Birlesik Devletleri nde 20 Ekim 2009 tarihinde Knopf tarafindan The Museum of Innocence adiyla yayimlandi ve romanin cevirisi Maureen Freely tarafindan yapildive New York Times tarafindan 2009 un en iyi kitaplari listesinde yer aldi Ingiltere de Ocak 2010 da Ingiliz kitabevi Waterstone s tarafindan ayin kitabi secildi Olay orgusuTekstil zengini Basmaci ailesinin 30 yasindaki ogullari Kemal in Sibel ile nisanlanmaya dogru giden bir iliskisi vardir Sibel e canta almak icin gittigi dukkanda yillardir gormedigi 18 yasindaki uzak akrabasi Fusun ile karsilasir Fusun dan etkilenen Kemal zamanla Fusun ile bulusmaya ve birlikte olmaya baslar Fusun tezgahtarlik yapmanin disinda universite sinavlarina hazirlanmakta ve Kemal ile birlikte matematik calismaktadir Gunler suren bulusmalari Kemal in Sibel ile nisanlanmasindan sonra kesilir Kemal Fusun u Merhamet Apartmani nda bulustuklari dairede her gun ayni saatte beklemeye baslar Fakat Fusun bulusmaya gelmez Fusun a ulasamayan Kemal mutsuz gunler gecirmeye baslar Sibel den ayrilir ve Fusun ile sevistigi dairede Fusun un esyalari ile birlikte zaman gecirir Kemal in babasinin olmesiyle Fusun dan Kemal e tasindiklari evin adresini iceren bir not gelir Kemal verilen adrese gittiginde Fusun un evlendigini ogrenir Fusun un bes ay once evlendigi kocasi Feridun Fusun a cocuklugundan beri asik sisman ve sevimli issiz bir genc sinemacidir Ilerleyen zamanlarda Kemal Fusunlara gidip gelmeye baslar ve Fusun un kendisine ulasmasinin asil nedeninin kocasinin cekecegi Yesilcam filmi nedeniyle duyduklari sermaye ihtiyaci oldugunu anlar Kemal Fusun ile olan iliski kopmasin diye Fusun un basrolunde oynayacagi Feridun un cekecegi filmin finansoru olmaya karar verir Fusun Kemal ve Fusun un kocasi Feridun aksamlari beraber yazlik sinemalara gidip film izlemektedirler Fusun Kemal i eve davet etmesine ragmen ona yakin davranmamaktadir Nadiren anlik yakinlasmalar olsa da ortak gecmislerine dair bir isaret vermemesi Kemal i ondan uzaklastirmamaktadir Fusun un annesi Nesibe Hanim in Fusun un evliliginin namusu kurtarmak icin yapilmis gecici bir iliski oldugunu anlatmasi ve er gec Fusun la birlikte olacaklarini ama sabirla beklemesi gerektigini ogutlemesi Kemal e sevk vermektedir Kemal zamanla Fusun u bir gun kaybedecegi korkusuyla ona ait nesneleri gizlice alarak biriktirmekte ve sucunu ortmek icin her hirsizlik ertesinde eve degerli hediyeler getirmektedir Kemal Fusun un basrolunde oynayacagi film icin Limon Filmcilik i kurar Fakat ne Kemal ne Feridun Fusun un filmde oynamasini isterler Onun yerine daha sonralari Feridun un gonul verip yasamaya baslayacagi Papatya yi secerler Film basari getirir fakat Fusun ile Feridun un evliligi kopmustur ve Kemal de bu sonuctan memnundur Fusun un babasinin olmesiyle Kemal ve Fusun birlikte olmaya dogru adim atarlar fakat Fusun kendisinin Kemal in ailesine arkadaslarina Kemal tarafindan takdim edilirse ve soz nisan nikah dugun torenlerini yapilirsa evlenecegini soyler Once sozlenirler sonra Fusun Kemal ve Fusun un annesi Paris e gitmek icin arabayla yola koyulurlar Babaeski de Edirne yoluna bakan bir otelde dinlendikleri gecenin sabahinda Fusun un kullandigi ve Kemal in de bulundugu arac kaza yapar Fusun olur Kemal ise agir yaralanir Kemal iyilestikten sonra yillar boyunca topladigi esyayi sergileyecegi bir muze acmaya karar verir Fusunlarin Cukurcuma daki evini muze haline getiren Kemal muzenin katalogunu roman biciminde yazilmasi icin yazar Orhan Pamuk a teklif goturur ve Pamuk kitabi yazmayi kabul eder Basindan itibaren birinci tekil kisi anlatimiyla ilerleyen kitabin son sayfalarinda Kemal sozu kitabin kahramani olan yazar Orhan Pamuk a birakir Pamuk Kemal in olumunu de anlatarak kitabi sona erdirir ElestirilerEdebiyat elestirmeni Pakize Barista Taraf gazetesinde Masumiyet Muzesi icin yazdigi elestirisinde romanda kimi zaman duygunun genisletilmis hallerinin var oldugunu kimi zaman da durumun fazlasiyla abartilmis halleriyle yer aldigini belirtti Romandaki insani yuzeyin dayanagi olan gerceklik ile kurgulanmis olan gerceklik arasindaki uyumsuzlugun romanin siirine zarar verdigini Kemal in askinin ise gercekligin zorlanmasi oldugunu yazdi Elestirmen Masumiyet Muzesi nde delice bir asik olma durumu mu var Yoksa delice bir tutku hali mi sorularini sordugu yazisinda romanin ask romani ndan ziyade tutku romani oldugunu belirtti Barista ya gore Fusun un fiziksel ozellikleri disinda tanitilmamasi okurun Kemal in Fusuna neden bu derece sevdalandigini anlamada zorluk yaratiyor Ayrica Barista gercek hayata da tasinan muze meselesine sicak bakmadigini bunun sadece bir israr oldugunu ve bir iletisim stratejisi olabilecegini yazdi ve Neden hayali bir kahramanin sagdan soldan derlenmis hayal mahsulu objelerini gidip gormek istesin ki okur sorusunu sordu Radikal gazetesinin Kitap ekinde kitabin elestirisini yapan A Omer Turkes zengin fakir iliskisi gibi unsurlari barindiran romanda tipik bir Yesilcam kalibi kullanildigini yazdi Pamuk un anlattigi askin Cumhuriyet Turkiyesi nin modern muhafazakar karakterinden kaynaklanan bir ask turu oldugunu 592 sayfalik romanin her parcasini birbirine baglayan kusursuz kurgu sayesinde yazarin taklit ettigi melodramlarin sacmaya varan rastlantisalliklari onun hikayesinde nedensellige donustugunu belirtti Turkes e gore Pamuk dikey bir uslup kullanmis boylece uygusal icerigi yogun konulari yeri geldiginde yalin serinkanli duygusuz bir dille anlatmayi basarmis Gerek anlaticinin konumu gerekse de uzerinde durulan temalar acisindan Masumiyet Muzesi nin Proust un Kayip Zamanin Izinde sini cagristirdigini yazdi Orhan Pamuk un Masumiyet Muzesi ni piyasaya cikmadan once okuyan edebiyatci ve gazeteciler romani begendiklerini ifade etti Gazeteci Filiz Aygunduz Yazar Televizyoncu Yekta Kopan Orhan Pamuk romanlarinin kapak tasarimcisi Hakki Misirlioglu ve Masumiyet Muzesi hakkinda Orhan Pamuk la ilk roportajini yapan Gazeteci Banu Guven romanin beklentileri fazlasiyla karsiladigini soyledi Uluslararasi elestiriler Kitap hakkinda Turkiye disinda da cesitli elestiriler yapildi Ingiltere de yayimlanan Financial Times kitabi James Joyce un Ulysses i Tolstoy un Anna Karenina si ve Nabokov un Lolita sina benzetti Muze olarak uyarlanmasiMuzenin binasi Masumiyet Muzesi nin ana karakterleri Kemal ile Fusun un arasinda gecen iliskide Kemal Fusun un ardindan Fusun un sari ayakkabilari kupesinin teki gibi nesneleri toplar Pamuk da romandaki yila ait bu nesneleri toplayarak satin aldigi bir binada bu nesnelerin sergilendigi bir muze acacagini ifade etti ve muzenin kitabin yayimlanisindan bir yil sonra tamamlanabilecegini dusundu Muzenin yeri icin Sultanahmet ile Galata da dolastiktan sonra Pamuk Cukurcuma da muzeyi acmaya karar verdi Avrupa ve Asya da bircok muze gezen yazar Istanbul Cukurcuma da yillar once satin aldigi binanin restorasyonunu Turk mimarlar Ihsan Bilgin Cem Yucel ve Alman mimar Gregor Sunder Plassmann yapti Eski Brukner Apartmani tipi bir arsaya yapilan muze binasi 2003 yilinda tamamlandi Kitapta bu muzeye giris bileti ve muzenin bulundugu yerin haritasi kitabin 574 sayfasinda yer aliyor Orhan Pamuk muzenin acilmasi icin Masumiyet Vakfi adiyla bir vakif kurmak amaciyla mahkemeye basvurdu ve 5 Subat 2009 tarihinde mahkeme tarafindan vakfin tesciline karar verildi Toplam sermayesinin 1 000 000 TL oldugunu belirten vakfin amac maddesi soyle aciklandi Vakif gerek Masumiyet Muzesi ismi altinda gerekse de baska isimler altinda muze kultur ve sanat merkezleri kurmak isletmek sanat ve dusun alaninda yeni islenmemis masum sanatsal yanlari ve yaratici sanatin cocuksu masum taraflarini ortaya cikarmak Ferit Orhan Pamuk un kulturel sanatsal edebiyat ve iletisim alanlarindaki faaliyetlerini desteklemek bu konuda calismalar yapmak kultur sanat edebiyat ve iletisim alanlarinda cesitli faaliyetlerde bulunmak calismalar yapmak toplantilar etkinlikler sergiler duzenlemek Vakfin faaliyetleri bolumunde belirtilen islemleri etkinlikleri gerceklestirmek amaciyla kurulmustur Istanbul 2010 Avrupa Kultur Baskenti Ajansi ndan saglanan mali destekle acilacak olan muze Alman mimarlar Brigitte ve Gregor Sunder Plassmann tarafindan duzenlenecek Muzenin acilisi 2010 yilinda gerceklesecegi soylendi fakat sonradan yapilan aciklamalarla 2011 yilinin ilkbaharinda acilmasi planlandigi belirtildi yine daha sonradan yapilan aciklamalarla muzenin 28 Nisan 2012 tarihinde acilacagi duyuruldu ve bu tarihte bu kesin olarak acildi Muzenin kultur sanat basinina tanitimi sirasinda yaptigi aciklamada Pamuk muzenin ilk esyalarini romani yazmaya baslamadan once toplamaya basladigini romani bu esyalara bakarak yazdigini belirtti Ayrica kitabin icinde yer alan seksen uc bolum seksen uc kutuyla temsil edildi Ayrica romanda yer almayan bazi ayrintilar Kemal in babasinin ayni zamanda Monte Carlo ya gidip kumar da oynamasi gibi muzede yer almaktadir Elestiriler Orhan Pamuk NTV den Yavuz Harani ye verdigi bir demecte herkesin kendisine Orhan sen bir yazarsin niye bunu yaptin diye sordugunu ve buna tek bir cevabi olmadigini belirtti Ayrica bu konu hakkinda sunlari ifade etti Icimden bu geldi Buna inandim Ben ressam olmak istemistim Muzelere inaniyorum Muze severim Cok giderim Biz niye yapamayalim Zihinsel yaraticilikla edebi yaraticilikla sanatsal buluslarla ilginc bir sey yapabiliriz diye de dusundum Hem babaannem hem anneannem bu hediyeleri alirdi Romanin gectigi yillarin milli piyango biletleri 31 Aralik cekilisi Romanda anlattigim gibi isaretlemek icin kuru fasulye kullanilirdi Kulturel etkileriBaska Kultur Sanat Dergisi nin 4 sayisinin kapagi Masumiyet Muzesi romaninin kapagindan ve adindan esinlenerek hazirlandi Kitabi okuduktan sonra romanin bas karakterlerinin askindan etkilenen Turk pop muzigi sanatcisi Nazan Oncel kitaptan aldigi ilhamla Canim Benim Nasilsin adli bir sarki yazdi Baska Kultur Sanat Dergisi yayimladigi 4 sayisinda 12 Eylul 1980 den Ergenekon a uzanan darbeler tarihinin sanata etkisini gundemine aldi ve derginin kapaginda Masumiyet Muzesi romaninin kapagi yer aldi Fakat derginin editoru tarafindan romanin kapagi biraz degistirilerek Masumiyet Muzesi ismi Mahkumiyet Muzesi olarak tasindi 5 6 Mayis 2012 tarihlerinde Mimar Sinan Guzel Sanatlar Universitesi nde Masumiyet Muzesi Sempozyumu duzenlendi Roman ayrica Demet Haselcin tarafindan belgesel olarak cekildi Haselcin 1999 yilinda Pamuk tarafindan arandi ve yapilan gorusmelerde yazilacak romanin bir belgeseli cekilmesi belirtildi Muze binasinin ilk haliyle insaatini cekmek icin yonetmen iki uc haftada bir oraya giderek kaydetti ve binanin ilk halini cekmenin tekrar olanagi olmayacagini dusunerek kayitlari emniyetli bir yerde sakladi Roman yayimlandiktan sonra Pamuk a elektronik posta atan yonetmen yazarla birlikte onceki cekimleri izledikten sonra cekimlere tekrar basladi Cekimler bittikten sonra belgeselde calistigi Pinar Yakisikli ile kurguyu olusturdu Ayrica Hakan Gercek romanin ana kahramani Kemal in sesi olarak muzenin nasil olustugunu belgeselde seslendirdi Belgeselde Pamuk un yani sira mimarlarin ve ekibin de roportajlari yer almakta Ayrica yine Kemal in agzindan kendi hikayeleri var Kitaptakine benzer bir kurgu uygulandi Kaynakca 3 Kasim 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Agustos 2008 Masumiyet Muzesi nin kapilari aciliyor Milliyet Gazetesi 7 Subat 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Eylul 2008 a b Masumiyet Muzesi cumaya aciliyor Radikal 16 Eylul 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Agustos 2008 Masumiyet Muzesi nin 2 baskisi yolda 2 Eylul 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Eylul 2008 a b New York Times fakat Taraf uzerinden alindi 2 Aralik 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Aralik 2009 a b c d e f g Kavak Ceyda 17 Nisan 2012 Masumiyet Muzesi nihayet aciliyor Sabir Fikir 29 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2012 a b c d e Guven Banu 2 Eylul 2008 Askindan muze yaratan adamin hikayesi Roportaj NTVMSNBC 27 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ekim 2010 a b 24 Subat 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Agustos 2008 Internet Haber 17 Agustos 2008 1 Eylul 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Agustos 2008 Tuluhan Tekelioglu Aktuel Dergisi 29 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Agustos 2008 Sabah 13 Ekim 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Eylul 2008 Egin Oray Aksam Gazetesi 7 Subat 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Eylul 2008 International News Digest Orhan Pamuk cancels Museum of Innocence 7 Temmuz 2009 6 Mart 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Temmuz 2010 BSon romanini Viyana da tanitti Sabah Erisim tarihi 25 Kasim 2008 olu kirik baglanti Editors Choice The New York Times 6 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Aralik 2009 The Museum of Innocence Amazon com 5 Mart 2012 tarihinde kaynagindan Taraf 8 Ocak 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2009 Haber dk 7 Subat 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2014 seker portakali 7 Subat 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2014 Barista Pakize 7 Eylul 2008 Taraf 22 Eylul 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Ekim 2008 Kadioglu Seher 13 Ekim 2008 Masumiyet Muzesi Akilli Proje Haber 7 17 Subat 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ekim 2008 Turkes A Omer 5 Eylul 2008 Kirik bir kalbin romani Radikal gazetesi Erisim tarihi 17 Ekim 2008 Masumiyet Muzesi ne ilk yorumlar NTV MSNBC 5 Eylul 2008 16 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Kasim 2013 Arsivlenmis kopya 11 Subat 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2012 a b Sabah Gazetesi 13 Ekim 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Eylul 2008 cnnturk com 12 Ekim 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Ekim 2008 Banu Guven 574 sayfayi aralayip muzeye gidecegim Radikal Cumartesi eki 27 Eylul 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Eylul 2008 Orhan Pamuk tan Masumiyet Vakfi 17 Subat 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mart 2009 Masumiyet Muzesi ne 2010 destegi 6 Haziran 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Haziran 2009 13 Ekim 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Eylul 2008 Erciyes Cem 2 Eylul 2010 Masumiyet Muzesi nden ilk kare Radikal Kitap Radikal 9 Kasim 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ekim 2010 a b Kemal bu muzeden hosnut kalirdi NTV NTVMSNBC com 29 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Nisan 2012 Baska Kultur Sanat Dergisi nin 4 Sayisi Cikti Bianet Erisim tarihi 25 Kasim 2008 olu kirik baglanti 1 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Nisan 2012 Arslan Guliz 29 Nisan 2012 Orhan bey basima bir sey gelirse kayitlar surada Milliyet 27 Subat 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Nisan 2012 Dis baglantilarResmi site Guven Banu 2 Eylul 2008 Orhan Pamuk Esyalarin teselli gucu vardir Roportaj NTVMSNBC 29 Agustos 2008 tarihinde kaynagindan Sever Sirin 31 Agustos 2008 Sabah 27 Aralik 2009 tarihinde kaynagindan Roportaj arsivlendi Muzedeki bazi esyalarin resimleri The New York Times 18 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan