Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli.Ekim 2020) () ( |
Medea (Fransızca: Médée), operası Paris'te yaşayıp çalışan ama İtalyan asıllı besteci olan Luigi Cherubini tarafından hazırlanan 3 perdelik "opera-comique" janrında opera eseridir. Eserin orijinal librettosu antik Yunan tiyatro yazarı Euripides'in Medae adlı trajedisi ile Fransız Pierre Corneille'in " Médé" oyunlarından François-Benoît Hoffmann (Nicolas Étienne Framéry) tarafından uyarlanarak Fransızca olarak yazılmıştır. Eserin prömiyer temsili Fransızca olarak 13 Mart 1797'da Paris'te "Théâtre Feydeau,"'da sahnelenmiştir. Bu eser 19. yüzyılda 1802 ve 1809'da İtalyancaya çevrilmiş bu İtalyanca versiyonun, başta Viyana olmak üzere, Avrupa şehirlerinde prömiyerleri yapılmıştır. 1855'te Larchner tarafından Almancaya çevrilmiştir. 1909'da ise Larchenr'ın Almanca versiyonu İtalyancaya çevrilmiş bu çifte çeviri libretto bazı önemli sahnelenmelerde (örneğin 1953'te Maria Callas tarafından) kullanılmıştır.
Partisyon notalari kapagi | |
Özgün isim | Médée |
---|---|
Müzik | Luigi Cherubini |
Libretto | François-Benoît Hoffman |
Gala | 13 Mart 1797 |
İlk gösterim yeri | Théâtre Feydeau, Paris, Fransa |
Oyuncular |
|
Fransız Devrimi döneminde hazırlanmış olan Fransızca opera eserlerinde günümüzde devamlı olarak temsil edilen tek opera eseridir. Dünyada ünlü sopranolar, örneğin Maria Callas, bu eserde rol alıp şarkı söylemelerinde ustalıklarını seyircilerine sergilemektedirler.
Sahnelenmeler
Bu opera eseri 13 Mart 1979'da Fransa Devrimi sırasında Fransızca olarak Theatre Feydau'da prömiyer temsili yapılmıştır. Seyirci tarafından bu temsil soğukça karşılanmış ve tekrar sahnelenme yapılmamıştır. 19. yüzyıl ve 20. yy.nın büyük bir kısmında genellikle operaevleri yapımlarında İtalyanca çeviri librettoyu kullanmışlardır. Bu çevirilerde resitatifler yerine konuşma dialogları bulunmakatdır ve bunlar besteci tarafından resmen kabul edilmemiştir. Son yıllarda operaevleri yapımlarında Cherubini'nin orijinal Fransızca versiyonunu kullanmaya başlamışlardır. Bu eserin çevirisi ile ortaya şu versiyonlar çıkmıştır:
- 1802: İtalyanca çeviri versiyon Prömiyeri 6 Kasım 1802'de Viyana'da yapılmıştır.
- 1809: Kısaltılmış İtalyanca çeviri versiyonu: Prömiyeri yine Viyana'da yapılmıştır. Bu versiyonda Cherubini şahsen 500 tane ölçü çizgisi içindeki müziği eserden atmıştır.
- 1855: Franz Lachner'in Almanca versiyonu: Bu "kısaltılmış İtalyanca çeviri versiyon" dan çevrilmiştir. Prömiyer temsili Frankfurt'ta yapılmıştır. Konuşma dialogları yerine Lachner tarafından şahsen bestelenmiş resitatifler bulunmaktadır.
- 1865: Arditi İtalyanca versiyonu: "İtalyanca çeviri versiyonu"na bağlıdır ama resitatifler Arditi tarafından yeniden bestelenmiştir. Londra prömiyer temsilinde kullanılmıştır.
- 1909: Almanca Lachner versiyonun İtalyanca çeviri versiyonu". Bu çifte çevirili versiyon Carlo Zangarini tarafından Almanaca'dan İtalyancaya çevrilmiştir. Prömiyeri 30 Aralık 1909'da Teatro alla Scala, Milano'da sahnelenmiştir. 20 yüzyılda bazı önemli sahnelenmelerde (örneğin 1953'te Maria Callas tarafından) bu versiyon kullanılmıştır.
Bu eserdeki Medea soprano ses için olan başrol ve bu başrol için müziksel parçaların seslendirilmesi gayet zor olmakla ün yapmıştır. Bu nedenle 20. yüzyılda kendilerine güvenen ve ünlerini yükseltmek isteyen sopranolar Medea rolünü almaya sanki yarış etmişlerdir ve bunlar arasında Maria Callas, Anna Caterina Antonacci, Josephine Barstow, Montserrat Caballé, Eileen Farrell, Marisa Galvany, Leyla Gencer, Gwyneth Jönes, Nadja Michael, Maralın Niska, Magda Olivero, Leonie Rysanek, Sylvia Sass, Anja Silja, Dünja Vejzoviç ve Shirley Verrett bulunmaktadır.
Roller
Rol | Ses tipi | Prömiyerde roller, 13 Mart 1797 (Orkestra şefi: Bilinmiyor ) |
---|---|---|
Medea | soprano | Julie-Angélique Scio |
Dirce, Créon'un kızı | soprano | Rosine |
Nrris, Medea'nin kölesi | mezzo-soprano | Auvray |
İason, Argonotların önderi | tenör | Pierre Gaveaux |
Kral Créon | bas | Alexis Dessaules |
Muhafizlar komutanı | Konuşma rolü | Legrand |
Dirce'nin iki oda hizmetçisi | soprano | Verteuil, - |
İki çocuk | Sessiz rol | |
Koro: Dircé'nin hizmetkarları, Argonotlar, rahipler, askerler, Korint şehri halkı |
Konu özeti
Yer: Korint şehri Zaman: Antik Yunanistan
I. Perde
Corint Kralı Creon'nun kızı Dirce, Altın Postu bulan Argonatların önderi Iason ile evlenmek üzeredir. Fakat Dirce büyücü Medea'nın intikamından korkmaktadır. Medea'nın Iason'dan iki çocuğu bulunmaktadır ve Iason'nun Altın Postu bulması için destek sağlamak amacıyla Medea kendi halkını kandırmıştır ve bu açığa çıkınca kendi halkı onu reddetmektedir. Creaon, Iason'nun Medea'dan olan iki çocuğunun koruyacağı ve Medea'nın hatalarını çocuklarının ödemeyecekleri hakkında Iason'a güvence vermiştir. Argonatlar önderleri ile evlenecek Dirce'ye ziyarete gelip ona saygılarını Iason'nun Colchis'te bulmuş olduğu Altın Postu, Dirce'nin ayakları altına sermişlerdir. Dirce Medea'nın ülkesi o;an 'Colchis' adını duyunca tekrar ürperip korkuya kapılır. Iason onu teselli etmeye çalışır. Ama tam bu sırada bir muhafız örtülü bir kadının içeri girmeyi başardığı haberini getirir. Bu kadın Medea'dır; Iason'nun kendisine geri dönmesini istemekte ve eğer reddedilirse Iason'dan intikam almaya kararlıdır. Medea Iason´la yalnız kaldığında ikisi de geçmiş saadet dolu güzel günlerin hatıralarını canlandırırlar. Fakat Iason gelecekte Medea ile birlikte olmak istemediğini bildirir. Bunun üzerine Medea onu "Düğün günün asla gerçekleşmeyecek" diye tehdit savurur.
II. Perde
Medea'nın hizmetçisi Neris Medea'ya karşı halkın kızgınlığını bilmektedir. Onu bu kızgılı halktan kurtulmak için Korint'ten ayrılmaya ikna etmeye çalışır. Fakat Medea avutup buna inandırma çabaları sonuçsuz kalır. Korint Kralı Creon Medea'nın şehri terk etmesi için emir verir. Bu emire uymak zorunda kalan Medea, çocukları ile vedalaşmak için bir gün daha izin ister ve Kral onun bu dileğini kabul eder. Neris, Medea'yı teselli edebildiğini düşünmektedir. Fakat büyücü Medea bir plan yapmış ve bunu uygulamaya koyulmuştur. Bu plana göre Iason'dan intikam almak için çocuklarını kullanacaktır ve kendine ihanet eden Iason'na öyle üzücü bir intikamda bulunacaktır ki Iason bunu çilesini hayatının sonuna kadar çekecektir. Iason geldiğinde, Medea çocuklarından ayrılıyor olmanın üzüntüsü içindeymiş gibi davranır. Medea, Neris'e Dirce'ye bir düğün hediyesi vermeyi düşündüğünü bildirir ve bu hediye Medea´ya Apollon tarafından verilen taç ve pelerindir. Korint Kralı ve saraylılar merasim için tapınağa geldiklerinde Medea onlardan alacağı intikamı uygulamayı planlamıştır. Kutlama sona erdiğinde sunaktan meşaleyi alır ve tapınağı terk eder.
III. Perde
Dağlık bir alanda, Medea, Tanrılara korkunç intikamını gerçekleştirebilmek için dua eder. Neris, Dirce'ye Medea'nın hediyesini verdikten sonra iki çocukla oraya gelir. Medea orada Neris'e intikam planını açıklar. Taç ve pelerin zehirlidir; Dirce ölecektir. Neris aceleyle tapınağa gider. Medea'nın hediyesi giyen Dirce ölmüştür. Iason da Medea'nın tutuklanmasını istemektedir. Çok kızgın Korint halkı toplanır. Halktan korkan Medae iki çocuğu ve Neris ile tapınağa sığınır. Medea biraz sonra tapınaktan çıkar ve elinde iki çocuğunu öldürdüğü kanlı hançer bulunmaktadır. Tapınak alev alev yanmaya başlar.
Entrümentasyon
Eserin orijinal partitür notaları hazırlandığında bu eseri çalacak orkestranın şu çalgıları ihtiva etmesi istenmiştir: yaylı çalgılar, 2 flüt, 2 obua, 2 klarinet, 2 fagot, 4 korno ve 1 timpani.
Seçilmiş disk kayıtları
Original Fransızca versiyonu:
Yıl | Roller Medea, Dirce, Neris. Iason, Creon | Orkestra Şefi ve Orkestra | Kayıt tipi ve marka |
---|---|---|---|
1997 | Phyllis Treigle, Thaïs St Julien, D'Anna Fortunato, Carl Halvorson, David Arnold | Bart Folse, Brewer Oda Orkestrası ve Quotannis Korosu | CD: Newport Classic Cat: NPD 85622/2 |
Lachner versiyonunun İtalyanca çevirisi:
Yıl | Roller Medea, Glause, Neris. Giasone, Creonte | Orkestra Şefi ve Orkestra | Kayıt tipi ve marka |
---|---|---|---|
1957 | Maria Callas, Renata Scotto, Mıriam Pirazzini, Mirto Picchi, Giuseppe Modesti | Tullio Serafın, Teatro alla Scala Orkestra ve Korosu | CD: EM Cat: CDMB-63625 |
1967 | , Pilar Lorengar, Fiorenza Cossotto, Bruno Prevedi, Justıno Díaz | Lamberto Gardelli Accademia Nazionale di Santa Cecilia Orkestra ve Korosu | CD: Decca «Double» <Cat: 452 611-2 |
1977 | Sylvia Sass, Magda Kalmár, Klára Takács, Veriano Luchetti, Kolos Kováts | Lamberto Gardelli, Macaristan Radyo ve Televizyon Senfoni Orkestra ve Korosu | CD: Hungaroton Cat: HCD 11904-05-2 |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . 11 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2013.
Dış kaynaklar
Wikimedia Commons'ta Medea (Cherubini) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- IMSLP.org websitesinde "Médée (Cherubini, Luigi)" maddesinde Genel enformasyon, temsiller, partisyon notaları ve libretto metni. Online:[1] 17 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Luigi Cherubini "Medée" operası Fransızca librettosu Online: (Fransızca)
- Batisti, Alberto "Medée" Kaynak: Gelli, Piero ve Poletti, Filippo (ed.), (2008) Dizionario dell'Opera", Milan, Baldini Castoldi Dalai ISBN 978-88-6073- 184-5 (İtalyanca)
- YouTube websitesinde "Medea ( Medee ) - Luigi Cherubini - 1968" maddesinde 'Medea' operasının tümünün Leyla Gencer'in Medea başrolünü oynadığı 1968 yapımının temsilinin audio kaydı. Online:[3] (Erişim:18.8.2017)
- YouTube websitesinde "Cherubini: Medea. Caballé - Carreras. 1989. Full opera. ź" maddesinde 'Medea' operasının tümünün Monserrat Cabelle'nin Medea başrolünü oynadığı 1989 yapımının temsilinin video kaydı. Online:[4] 11 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Erişim:18.8.2017)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Medea Cherubini haber gazete kitap akademik JSTOR Ekim 2020 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Medea Fransizca Medee operasi Paris te yasayip calisan ama Italyan asilli besteci olan Luigi Cherubini tarafindan hazirlanan 3 perdelik opera comique janrinda opera eseridir Eserin orijinal librettosu antik Yunan tiyatro yazari Euripides in Medae adli trajedisi ile Fransiz Pierre Corneille in Mede oyunlarindan Francois Benoit Hoffmann Nicolas Etienne Framery tarafindan uyarlanarak Fransizca olarak yazilmistir Eserin promiyer temsili Fransizca olarak 13 Mart 1797 da Paris te Theatre Feydeau da sahnelenmistir Bu eser 19 yuzyilda 1802 ve 1809 da Italyancaya cevrilmis bu Italyanca versiyonun basta Viyana olmak uzere Avrupa sehirlerinde promiyerleri yapilmistir 1855 te Larchner tarafindan Almancaya cevrilmistir 1909 da ise Larchenr in Almanca versiyonu Italyancaya cevrilmis bu cifte ceviri libretto bazi onemli sahnelenmelerde ornegin 1953 te Maria Callas tarafindan kullanilmistir MedeaPartisyon notalari kapagiOzgun isimMedeeMuzikLuigi CherubiniLibrettoFrancois Benoit HoffmanGala13 Mart 1797Ilk gosterim yeriTheatre Feydeau Paris FransaOyuncularMedea soprano Dirce Creon un kizi soprano Neris Medea nin kolesi mezzo soprano Iason Argonotlarin onderi tenor Kral Creon Korint Krali bas Muhafizlar komutani Konusma rolu Dirce nin iki oda hizmetcisi soprano Iki cocuk Sessiz rol Koro Dirce nin hizmetkarlari Argonotlar rahipler askerler Korint sehri halki Fransiz Devrimi doneminde hazirlanmis olan Fransizca opera eserlerinde gunumuzde devamli olarak temsil edilen tek opera eseridir Dunyada unlu sopranolar ornegin Maria Callas bu eserde rol alip sarki soylemelerinde ustaliklarini seyircilerine sergilemektedirler SahnelenmelerBu opera eseri 13 Mart 1979 da Fransa Devrimi sirasinda Fransizca olarak Theatre Feydau da promiyer temsili yapilmistir Seyirci tarafindan bu temsil sogukca karsilanmis ve tekrar sahnelenme yapilmamistir 19 yuzyil ve 20 yy nin buyuk bir kisminda genellikle operaevleri yapimlarinda Italyanca ceviri librettoyu kullanmislardir Bu cevirilerde resitatifler yerine konusma dialoglari bulunmakatdir ve bunlar besteci tarafindan resmen kabul edilmemistir Son yillarda operaevleri yapimlarinda Cherubini nin orijinal Fransizca versiyonunu kullanmaya baslamislardir Bu eserin cevirisi ile ortaya su versiyonlar cikmistir 1802 Italyanca ceviri versiyon Promiyeri 6 Kasim 1802 de Viyana da yapilmistir 1809 Kisaltilmis Italyanca ceviri versiyonu Promiyeri yine Viyana da yapilmistir Bu versiyonda Cherubini sahsen 500 tane olcu cizgisi icindeki muzigi eserden atmistir 1855 Franz Lachner in Almanca versiyonu Bu kisaltilmis Italyanca ceviri versiyon dan cevrilmistir Promiyer temsili Frankfurt ta yapilmistir Konusma dialoglari yerine Lachner tarafindan sahsen bestelenmis resitatifler bulunmaktadir 1865 Arditi Italyanca versiyonu Italyanca ceviri versiyonu na baglidir ama resitatifler Arditi tarafindan yeniden bestelenmistir Londra promiyer temsilinde kullanilmistir 1909 Almanca Lachner versiyonun Italyanca ceviri versiyonu Bu cifte cevirili versiyon Carlo Zangarini tarafindan Almanaca dan Italyancaya cevrilmistir Promiyeri 30 Aralik 1909 da Teatro alla Scala Milano da sahnelenmistir 20 yuzyilda bazi onemli sahnelenmelerde ornegin 1953 te Maria Callas tarafindan bu versiyon kullanilmistir Bu eserdeki Medea soprano ses icin olan basrol ve bu basrol icin muziksel parcalarin seslendirilmesi gayet zor olmakla un yapmistir Bu nedenle 20 yuzyilda kendilerine guvenen ve unlerini yukseltmek isteyen sopranolar Medea rolunu almaya sanki yaris etmislerdir ve bunlar arasinda Maria Callas Anna Caterina Antonacci Josephine Barstow Montserrat Caballe Eileen Farrell Marisa Galvany Leyla Gencer Gwyneth Jones Nadja Michael Maralin Niska Magda Olivero Leonie Rysanek Sylvia Sass Anja Silja Dunja Vejzovic ve Shirley Verrett bulunmaktadir RollerRol Ses tipi Promiyerde roller 13 Mart 1797 Orkestra sefi Bilinmiyor Medea soprano Julie Angelique ScioDirce Creon un kizi soprano RosineNrris Medea nin kolesi mezzo soprano AuvrayIason Argonotlarin onderi tenor Pierre GaveauxKral Creon bas Alexis DessaulesMuhafizlar komutani Konusma rolu LegrandDirce nin iki oda hizmetcisi soprano Verteuil Iki cocuk Sessiz rolKoro Dirce nin hizmetkarlari Argonotlar rahipler askerler Korint sehri halkiKonu ozetiMedea ogullarindan birini olduruyor Campanian Capouan kirmizi figurlu boyundan A tarafi amfora yakl MO 330 Cumae den Yer Korint sehri Zaman Antik Yunanistan I Perde Corint Krali Creon nun kizi Dirce Altin Postu bulan Argonatlarin onderi Iason ile evlenmek uzeredir Fakat Dirce buyucu Medea nin intikamindan korkmaktadir Medea nin Iason dan iki cocugu bulunmaktadir ve Iason nun Altin Postu bulmasi icin destek saglamak amaciyla Medea kendi halkini kandirmistir ve bu aciga cikinca kendi halki onu reddetmektedir Creaon Iason nun Medea dan olan iki cocugunun koruyacagi ve Medea nin hatalarini cocuklarinin odemeyecekleri hakkinda Iason a guvence vermistir Argonatlar onderleri ile evlenecek Dirce ye ziyarete gelip ona saygilarini Iason nun Colchis te bulmus oldugu Altin Postu Dirce nin ayaklari altina sermislerdir Dirce Medea nin ulkesi o an Colchis adini duyunca tekrar urperip korkuya kapilir Iason onu teselli etmeye calisir Ama tam bu sirada bir muhafiz ortulu bir kadinin iceri girmeyi basardigi haberini getirir Bu kadin Medea dir Iason nun kendisine geri donmesini istemekte ve eger reddedilirse Iason dan intikam almaya kararlidir Medea Iason la yalniz kaldiginda ikisi de gecmis saadet dolu guzel gunlerin hatiralarini canlandirirlar Fakat Iason gelecekte Medea ile birlikte olmak istemedigini bildirir Bunun uzerine Medea onu Dugun gunun asla gerceklesmeyecek diye tehdit savurur II Perde Medea nin hizmetcisi Neris Medea ya karsi halkin kizginligini bilmektedir Onu bu kizgili halktan kurtulmak icin Korint ten ayrilmaya ikna etmeye calisir Fakat Medea avutup buna inandirma cabalari sonucsuz kalir Korint Krali Creon Medea nin sehri terk etmesi icin emir verir Bu emire uymak zorunda kalan Medea cocuklari ile vedalasmak icin bir gun daha izin ister ve Kral onun bu dilegini kabul eder Neris Medea yi teselli edebildigini dusunmektedir Fakat buyucu Medea bir plan yapmis ve bunu uygulamaya koyulmustur Bu plana gore Iason dan intikam almak icin cocuklarini kullanacaktir ve kendine ihanet eden Iason na oyle uzucu bir intikamda bulunacaktir ki Iason bunu cilesini hayatinin sonuna kadar cekecektir Iason geldiginde Medea cocuklarindan ayriliyor olmanin uzuntusu icindeymis gibi davranir Medea Neris e Dirce ye bir dugun hediyesi vermeyi dusundugunu bildirir ve bu hediye Medea ya Apollon tarafindan verilen tac ve pelerindir Korint Krali ve saraylilar merasim icin tapinaga geldiklerinde Medea onlardan alacagi intikami uygulamayi planlamistir Kutlama sona erdiginde sunaktan mesaleyi alir ve tapinagi terk eder III Perde Daglik bir alanda Medea Tanrilara korkunc intikamini gerceklestirebilmek icin dua eder Neris Dirce ye Medea nin hediyesini verdikten sonra iki cocukla oraya gelir Medea orada Neris e intikam planini aciklar Tac ve pelerin zehirlidir Dirce olecektir Neris aceleyle tapinaga gider Medea nin hediyesi giyen Dirce olmustur Iason da Medea nin tutuklanmasini istemektedir Cok kizgin Korint halki toplanir Halktan korkan Medae iki cocugu ve Neris ile tapinaga siginir Medea biraz sonra tapinaktan cikar ve elinde iki cocugunu oldurdugu kanli hancer bulunmaktadir Tapinak alev alev yanmaya baslar EntrumentasyonEserin orijinal partitur notalari hazirlandiginda bu eseri calacak orkestranin su calgilari ihtiva etmesi istenmistir yayli calgilar 2 flut 2 obua 2 klarinet 2 fagot 4 korno ve 1 timpani Secilmis disk kayitlariOriginal Fransizca versiyonu Yil Roller Medea Dirce Neris Iason Creon Orkestra Sefi ve Orkestra Kayit tipi ve marka1997 Phyllis Treigle Thais St Julien D Anna Fortunato Carl Halvorson David Arnold Bart Folse Brewer Oda Orkestrasi ve Quotannis Korosu CD Newport Classic Cat NPD 85622 2 Lachner versiyonunun Italyanca cevirisi Yil Roller Medea Glause Neris Giasone Creonte Orkestra Sefi ve Orkestra Kayit tipi ve marka1957 Maria Callas Renata Scotto Miriam Pirazzini Mirto Picchi Giuseppe Modesti Tullio Serafin Teatro alla Scala Orkestra ve Korosu CD EM Cat CDMB 636251967 Pilar Lorengar Fiorenza Cossotto Bruno Prevedi Justino Diaz Lamberto Gardelli Accademia Nazionale di Santa Cecilia Orkestra ve Korosu CD Decca Double lt Cat 452 611 21977 Sylvia Sass Magda Kalmar Klara Takacs Veriano Luchetti Kolos Kovats Lamberto Gardelli Macaristan Radyo ve Televizyon Senfoni Orkestra ve Korosu CD Hungaroton Cat HCD 11904 05 2Ayrica bakinizOpera Medea Luigi Cherubini Luigi Cherubini operalari listesiKaynakca 11 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2013 Dis kaynaklarWikimedia Commons ta Medea Cherubini ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir IMSLP org websitesinde Medee Cherubini Luigi maddesinde Genel enformasyon temsiller partisyon notalari ve libretto metni Online 1 17 Agustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Luigi Cherubini Medee operasi Fransizca librettosu Online Fransizca Batisti Alberto Medee Kaynak Gelli Piero ve Poletti Filippo ed 2008 Dizionario dell Opera Milan Baldini Castoldi Dalai ISBN 978 88 6073 184 5 Italyanca YouTube websitesinde Medea Medee Luigi Cherubini 1968 maddesinde Medea operasinin tumunun Leyla Gencer in Medea basrolunu oynadigi 1968 yapiminin temsilinin audio kaydi Online 3 Erisim 18 8 2017 YouTube websitesinde Cherubini Medea Caballe Carreras 1989 Full opera z maddesinde Medea operasinin tumunun Monserrat Cabelle nin Medea basrolunu oynadigi 1989 yapiminin temsilinin video kaydi Online 4 11 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim 18 8 2017