Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Militarizm veya orduculuk, bir ülkede ordu gücünün aşırı derecede ağır basması, her tür sorunu askerî yöntemlere başvurarak çözme, bundan dolayı silahlı kuvvetlere öncelik tanıma eğilimi ve savaşı yüceltmektir.
Tarihçe ve tanım
Ordu kavramının Fransızca karşılığı olan militaire (İngilizce: military) etimolojik olarak Latince "askerlik ve savaşa dair" anlamına gelen militaris'e dayanmaktadır. Dolayısıyla, militarizm (Fr. militarisme, İng. militarism) kavramını Türkçe’ye orduculuk veya askercilik olarak çevirmek mümkündür. Militarizm kavramı ilk olarak 1860’larda Fransız anarşist düşünür Pierre-Joseph Proudhon tarafından kullanılmaya başlanmış; bu kavramın yüzyılı aşan tarihçesi bir yandan tarihsel olaylar, bir yandan da düşünsel gelişmelerle şekillenmiştir. Tarihçi Volker R. Berghahn’a göre militarizm tartışmalarının önemli bazı referans noktaları şöyledir: 19. yüzyılda zorunlu askerlik pratiğinin gelişmesi ve yaygınlaşması, I. ve II. Dünya Savaşı, Japonya ve Almanya’nın militarist saldırgan politikaları, liberalizm ve Marksizmin farklı militarizm tanımlamaları, özellikle "üçüncü dünya" ülkeleri bağlamında yürütülen "asker-sivil ilişkileri" tartışmaları ve Batı’da gelişen ‘askeri-sinai kompleks’. Berghahn’ın 1980’lerin başında yaptığı bu listeyi güncellemek gerekirse, uzaya kadar uzanan silahlanma yarışı ve nükleer silahların yaygınlaşması (1980’ler), Soğuk Savaş'ın sona ermesi, feminist ve post-yapısalcı militarizm eleştirileri, İsrail-Filistin çatışması ile Amerika Birleşik Devletleri’nin küresel askeri hegemonyası eklenebilir.
Farklı tanımlamaları
Militarizm ve militarizasyon (veya militaristleşme) kavramları çoğu zaman eşanlamlı olarak kullanılmışlardır. Ancak, son yıllarda birçok yazar, ideolojik oluşumları incelerken militarizm kavramına, militarizmin yaygınlaşma ve kurumsallaşma süreçlerini incelerken ise militarizasyon (veya militaristleşme) kavramına başvurmaktadırlar (Chenoy 1998, 101; Enloe 2004, 219).
Militarizmin birçok tanımında ‘savaş’ ve ‘savaş hazırlığı’ ön plana çıkmaktadır. Örneğin, Michael Mann’a göre militarizm “savaş ve savaş hazırlığını normal ve arzu edilir bir sosyal etkinlik olarak algılayan tüm yaklaşımlar ve kurumsal oluşumlardır.” Mann’ın tanımındaki ‘savaş hazırlığı’ ifadesi önemlidir zira militarizmin savaşlarla özdeşleştirilmesi, yalnızca savaş bağlamında düşünülmesi yanıltıcıdır. Geçtiğimiz yüzyılda militarizm üzerine en kapsamlı çalışmalardan birini yapmış olan tarihçi Alfred Vagts’ın deyimiyle, “militarizm savaş zamanından çok barış zamanında gelişir.” Başka militarizm tanımlarında, ordunun siyasal ve toplumsal hayatta etkin rol alması, sorunların çözümünde şiddet kullanımının meşru görülmesi, hiyerarşinin yüceltilmesi, erkekliğin şiddet kullanımı kadınlığın ise korunma ihtiyacı ile özdeşleştirilmesi gibi özellikler de vurgulanmaktadır.
Militarizmin en genel tanımlarından birini Avrupa tarihçisi Michael Howard yapmıştır: “askeri alt kültüre ait değerlerin toplumun egemen değerleri olarak algılanması.” Bu ifade biraz daha genişletilerek militarizm, askeri değer ve pratiklerin yüceltilmesi ve sivil alanı şekillendirmesi olarak tanımlanabilir. Ancak bu şekillendirmeyi tek taraflı, öznesi belli bir ilişkiyle sınırlı görmek yanlış olacaktır. Askerî darbelerde olduğu gibi bazı durumlarda ordu veya askeri kesim militaristleşme süreçlerinde doğrudan etkin bir rol oynarken birçok başka durumda militarizm, öznesi/özneleri belli olmayan, sivillerin aktif katılımı ve rızasını içeren süreçlerle yaygınlaşır. Bu tespitlerden yola çıkan araştırmacılar, son yıllarda militarizmi incelerken savaşlar ve askerler kadar ‘barış’ dönemleri ve ‘sivil’ pratikleri de ciddiye almaya başlamışlardır.
Ülkelere göre uygulamalar
Türkiye
Osmanlı İmparatorluğu yüzyıllarca varlığını sürdürdü ve daima askerî gücüne bel bağladı, ancak militarizm günlük yaşamın bir parçası değildi. Militarizm, günlük yaşama, özellikle okulların devlet aparatının bir parçası haline geldiği modern kurumların ortaya çıkışıyla girdi. Bu değişim, Osmanlı İmparatorluğu'ndan sonra kurulan yeni ulus devlet Türkiye Cumhuriyeti ile 1923 yılında yaşandı. Cumhuriyetin kurucuları geçmişle bağları koparmaya ve ülkeyi modernleştirmeye kararlıydılar. Bununla birlikte, modernist vizyonlarının askeri kökenleri tarafından sınırlanmasıyla içsel bir çelişki vardı. Önde gelen reformcuların hepsi askerdi ve askeri geleneğe uygun olarak hepsi devletin otoritesine ve kutsallığına inanıyordu. Halk da orduya inanıyordu. Ne de olsa, ülkeyi Kurtuluş Savaşı'nda (1919-1923) yöneten ve anavatanı kurtaran orduydu.
Cumhuriyet tarihinin ilk askeri darbesi 27 Mayıs 1960'ta gerçekleşti. Bu darbe, Başbakan Adnan Menderes ve iki bakanın idam edilmesiyle sonuçlandı. Darbe sonrası yeni bir anayasa getirildi; bu anayasa ile parlamentodan geçen yasaları denetlemek için bir Anayasa Mahkemesi ve Sovyetler Birliği'ndeki politbüroya benzer şekilde hükûmet faaliyetlerini gözetleyen askeri ağırlıklı bir Milli Güvenlik Kurulu oluşturuldu. İkinci askeri darbe 12 Mart 1971'de gerçekleşti; bu sefer sadece hükûmet istifaya zorlandı ve parlamentoyu dağıtmadan teknokratlar ve bürokratlardan oluşan bir kabine kuruldu. Üçüncü askeri darbe 12 Eylül 1980'de yaşandı ve parlamento ile tüm siyasi partilerin feshedilmesine ve çok daha otoriter bir anayasanın getirilmesine yol açtı. 28 Şubat 1997'de "post-modern darbe" olarak adlandırılan bir askeri müdahale daha yaşandı, bu müdahale hükûmeti istifaya zorladı. Son olarak, 15 Temmuz 2016'da Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ) tarafından gerçekleştirilen başarısız bir askeri darbe girişimi meydana geldi.
2010'da ve 2017'de yapılan anayasa referandumları Milli Güvenlik Kurulu'nun yapısını ve rolünü değiştirmiş ve silahlı kuvvetleri sivil hükûmetin kontrolü altına sokmuştur.
Rusya
Rusya, batı sınırını koruma arzusuyla, kıta Avrupası'nın geri kalanından ve Avrupa Rusya'sındaki kalbi bölgelerinden potansiyel işgalcilere doğal tamponlar olmaması nedeniyle günümüze kadar uzanan uzun bir militarizm tarihine de sahiptir. Büyük Petro'nun reformlarından bu yana Rusya, politik ve askerî güç açısından Avrupa'nın büyük güçlerinden biri haline geldi. İmparatorluk dönemi boyunca, Rusya Sibirya, Kafkasya ve Doğu Avrupa'ya doğru toprak genişletme arayışını sürdürdü ve sonunda Leh-Litvanya Birliği'nin çoğunu fethetti.
1917'deki imparatorluk yönetiminin sona ermesi, Brest-Litovsk antlaşmasını takiben bazı toprakların kaybedilmesi anlamına geliyordu, ancak bunların çoğu daha sonra Sovyetler Birliği tarafından hızla yeniden fethedildi, bunlara 1930'ların sonları ve 40'ların başlarındaki Polonya'nın bölünmesi ve Baltık devletlerinin yeniden fethi gibi olaylar dahildir. Sovyet etkisi, Soğuk Savaş dönemi sonrası II. Dünya Savaşı'ndan sonra zirveye ulaştı, bu sırada Sovyetler Birliği, Varşova Paktı olarak bilinen bir askeri ittifakta neredeyse tüm Doğu Avrupa'yı işgal etti ve Sovyet Ordusu kilit bir rol oynadı. Tüm bu, 1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla kaybedildi. Rusya, Rusya'nın ikinci Başkanı Vladimir Putin'in 20. yüzyılın en büyük jeopolitik felaketi olarak nitelendirdiği şeyde büyük ölçüde zayıfladı. Yine de, Putin'in liderliği altında, yeniden yükselen modern Rusya, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından ortaya çıkan ülkelerde muazzam bir jeopolitik etkiyi sürdürmüş ve modern Rusya, Doğu Avrupa'nın lider, hatta baskın gücü olmaya devam etmiştir.
Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sonrasında, Rus hükûmeti okullara "vatansever eğitim"i tanıtma çabalarını artırdı.Associated Press, bazı ebeveynlerin Kremlin tarafından teşvik edilen "" derslerinin militarist doğasından şaşkına döndüğünü, bazılarının bunu eski Sovyet Birliği'nin "vatansever eğitimi" ile karşılaştırdığını bildirdi.
2023 yılının sonuna kadar, Vladimir Putin kamu harcamalarının neredeyse %40'ını savunma ve güvenliğe harcamayı planlıyordu. Birleşik Krallık Savunma Kurmay Başkanı Amiral , "Bu seviyeleri en son Soğuk Savaş'ın sonunda ve Sovyetler Birliği'nin çöküşünde gördük." dedi.
Amerika Birleşik Devletleri
On dokuzuncu yüzyılın sonlarında ve yirminci yüzyılın başlarında, ABD'nin Pasifik ve Karayipler'de emperyal bir politika izlemesi ve yeni endüstriyel ekonomiyi desteklemek için ekonomik militarizmi desteklemesi amacıyla daha güçlü bir merkezi hükûmet kurmak için siyasi ve askeri liderler ABD federal hükûmetini reforme etti. Bu reform, devletin uygun yönetimi ve dış politikasının yönü üzerine Neo-Hamiltoncu Cumhuriyetçiler ile Demokratlar arasındaki bir çatışmanın sonucuydu. Amerikan İç Savaşı'nın sona ermesinden sonra ulusal ordu dağıldı. Ordu, merkezi hükûmetten gelen kontrole duyarlı, gelecekteki çatışmalara hazırlıklı olmak ve gelişmiş komuta ve destek yapıları geliştirmek amacıyla çeşitli Avrupa devletlerine dayalı reformlar aldı.
Bu dönemde, Amerikan'ın Pasifik ve Karayipler'deki dış genişlemesini destekleyen sosyal Darwinizm fikirleri ön plana çıktı. İspanyol-Amerikan Savaşı için ABD Ordusu'nun genişletilmesi, İspanya'nın yenilgisinden elde edilen yeni toprakların (Guam, Filipinler, Porto Riko ve Küba) işgali ve kontrolü için önemli kabul edildi. II. Dünya Savaşı'nın ardından ordularda yapılan bütçe ve personel kesintileri, Birleşmiş Milletler otoritesi altında Kore Savaşı'nın başlarında müdahale eden birimlerin (örneğin, ) yeterince hazırlanamamasına ve bu durumun da büyük kayıplara yol açmasına neden oldu.
Soğuk Savaş, ciddi kalıcı askeri yapılanmalara yol açtı. Dwight D. Eisenhower, görevden ayrılırken, bir askeri-sanayi kompleksinin gelişimi konusunda uyardı.Vietnam Savaşı'nın sona ermesinden bu yana, ABD'nin geçtiği iddia edilmektedir. Bu militarizm biçimi, görece az sayıda gönüllü savaşçıya, karmaşık teknolojilere ağır bir bağımlılığa ve askeri hizmeti teşvik etmek amacıyla tasarlanan hükûmet reklamcılığı ve işe alım programlarının mantıksallaştırılmasına ve genişletilmesine dayanmaktadır. Başkan Joe Biden, 22 Aralık 2023'te rekor bir 886 milyar dolarlık savunma harcaması tasarısını yasalaştırdı.
Kuzey Kore
Sŏn'gun (genellikle "songun" olarak çevrilir), Kuzey Kore'nin "Ordu Öncelikli" politikası, askerî gücü ülkenin en yüksek önceliği olarak kabul eder. Bu anlayış, Kuzey Kore'de o kadar ileri bir seviyeye ulaştı ki her beş kişiden biri silahlı kuvvetlerde görev yapıyor ve askeriye dünyanın en büyüklerinden biri haline geldi.
Songun, Kuzey Kore Halk Silahlı Kuvvetleri'ni, Kuzey Kore içinde bir örgüt ve bir devlet işlevi olarak yükselterek, ona Kuzey Kore hükûmeti ve toplumunda birincil konumu verir. Bu ilke, iç politikaya ve uluslararası etkileşimlere rehberlik eder. Hükûmetin çerçevesini oluşturur ve askeri kurumu "üstün güç merkezi" olarak belirler. Ayrıca, askeri kültürü kitlelere yayarak, ordunun ve halkın birliğini vurgulamak yoluyla, askeri olmayan sektörlerin de militarizasyonunu kolaylaştırır. Kuzey Kore hükûmeti, Kuzey Kore Halk Silahlı Kuvvetleri'ne ekonomide ve kaynak tahsisinde en yüksek önceliği verir ve onu toplumun örnek alması gereken bir model olarak konumlandırır. Songun, aynı zamanda, 1994 yılında Kim Il Sung'un ölümünden sonra, halkın ordusunu devletin diğer tüm yönlerinin önüne geçiren ve ordunun çıkarlarını kitlelerin (işçilerin) önüne koyan politikalardaki bir değişimin ardındaki ideolojik kavramdır.
Kaynakça
- ^ "The Washington Post. Washington, D.C.: Fred Ryan." 12 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2024.
- ^ "Russian students are returning to school, where they face new lessons to boost their patriotism". AP News (İngilizce). 1 Eylül 2023. 2 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2024.
- ^ "Reuters". 12 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2024.
- ^ Thomas, Richard (15 Aralık 2023). "Nearly 40% of Russian public spending on defence – UK defence chief". Army Technology (İngilizce). 22 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2024.
- ^ Audra J. Wolfe, Competing with the Soviets: Science, Technology, and the State in Cold War America (Johns Hopkins Univ. Press, 2013), chap.2.
- ^ "axios". 21 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2024.
- ^ . web.archive.org. 31 Mayıs 2006. 31 Mayıs 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2024.
- ^ . web.archive.org. 13 Kasım 2007. 13 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Militarizm veya orduculuk bir ulkede ordu gucunun asiri derecede agir basmasi her tur sorunu askeri yontemlere basvurarak cozme bundan dolayi silahli kuvvetlere oncelik tanima egilimi ve savasi yuceltmektir Nazi Almanyasi nda duzenlenen Reichsparteitag mitinglerinde militarizm olgusu one cikarilirdi Tarihce ve tanimOrdu kavraminin Fransizca karsiligi olan militaire Ingilizce military etimolojik olarak Latince askerlik ve savasa dair anlamina gelen militaris e dayanmaktadir Dolayisiyla militarizm Fr militarisme Ing militarism kavramini Turkce ye orduculuk veya askercilik olarak cevirmek mumkundur Militarizm kavrami ilk olarak 1860 larda Fransiz anarsist dusunur Pierre Joseph Proudhon tarafindan kullanilmaya baslanmis bu kavramin yuzyili asan tarihcesi bir yandan tarihsel olaylar bir yandan da dusunsel gelismelerle sekillenmistir Tarihci Volker R Berghahn a gore militarizm tartismalarinin onemli bazi referans noktalari soyledir 19 yuzyilda zorunlu askerlik pratiginin gelismesi ve yayginlasmasi I ve II Dunya Savasi Japonya ve Almanya nin militarist saldirgan politikalari liberalizm ve Marksizmin farkli militarizm tanimlamalari ozellikle ucuncu dunya ulkeleri baglaminda yurutulen asker sivil iliskileri tartismalari ve Bati da gelisen askeri sinai kompleks Berghahn in 1980 lerin basinda yaptigi bu listeyi guncellemek gerekirse uzaya kadar uzanan silahlanma yarisi ve nukleer silahlarin yayginlasmasi 1980 ler Soguk Savas in sona ermesi feminist ve post yapisalci militarizm elestirileri Israil Filistin catismasi ile Amerika Birlesik Devletleri nin kuresel askeri hegemonyasi eklenebilir Farkli tanimlamalari Militarizm ve militarizasyon veya militaristlesme kavramlari cogu zaman esanlamli olarak kullanilmislardir Ancak son yillarda bircok yazar ideolojik olusumlari incelerken militarizm kavramina militarizmin yayginlasma ve kurumsallasma sureclerini incelerken ise militarizasyon veya militaristlesme kavramina basvurmaktadirlar Chenoy 1998 101 Enloe 2004 219 Militarizmin bircok taniminda savas ve savas hazirligi on plana cikmaktadir Ornegin Michael Mann a gore militarizm savas ve savas hazirligini normal ve arzu edilir bir sosyal etkinlik olarak algilayan tum yaklasimlar ve kurumsal olusumlardir Mann in tanimindaki savas hazirligi ifadesi onemlidir zira militarizmin savaslarla ozdeslestirilmesi yalnizca savas baglaminda dusunulmesi yanilticidir Gectigimiz yuzyilda militarizm uzerine en kapsamli calismalardan birini yapmis olan tarihci Alfred Vagts in deyimiyle militarizm savas zamanindan cok baris zamaninda gelisir Baska militarizm tanimlarinda ordunun siyasal ve toplumsal hayatta etkin rol almasi sorunlarin cozumunde siddet kullaniminin mesru gorulmesi hiyerarsinin yuceltilmesi erkekligin siddet kullanimi kadinligin ise korunma ihtiyaci ile ozdeslestirilmesi gibi ozellikler de vurgulanmaktadir Militarizmin en genel tanimlarindan birini Avrupa tarihcisi Michael Howard yapmistir askeri alt kulture ait degerlerin toplumun egemen degerleri olarak algilanmasi Bu ifade biraz daha genisletilerek militarizm askeri deger ve pratiklerin yuceltilmesi ve sivil alani sekillendirmesi olarak tanimlanabilir Ancak bu sekillendirmeyi tek tarafli oznesi belli bir iliskiyle sinirli gormek yanlis olacaktir Askeri darbelerde oldugu gibi bazi durumlarda ordu veya askeri kesim militaristlesme sureclerinde dogrudan etkin bir rol oynarken bircok baska durumda militarizm oznesi ozneleri belli olmayan sivillerin aktif katilimi ve rizasini iceren sureclerle yayginlasir Bu tespitlerden yola cikan arastirmacilar son yillarda militarizmi incelerken savaslar ve askerler kadar baris donemleri ve sivil pratikleri de ciddiye almaya baslamislardir Ulkelere gore uygulamalarTurkiye Ankara da Cumhuriyet Bayrami kutlamalari sirasinda askeri gecit toreni Osmanli Imparatorlugu yuzyillarca varligini surdurdu ve daima askeri gucune bel bagladi ancak militarizm gunluk yasamin bir parcasi degildi Militarizm gunluk yasama ozellikle okullarin devlet aparatinin bir parcasi haline geldigi modern kurumlarin ortaya cikisiyla girdi Bu degisim Osmanli Imparatorlugu ndan sonra kurulan yeni ulus devlet Turkiye Cumhuriyeti ile 1923 yilinda yasandi Cumhuriyetin kuruculari gecmisle baglari koparmaya ve ulkeyi modernlestirmeye kararliydilar Bununla birlikte modernist vizyonlarinin askeri kokenleri tarafindan sinirlanmasiyla icsel bir celiski vardi Onde gelen reformcularin hepsi askerdi ve askeri gelenege uygun olarak hepsi devletin otoritesine ve kutsalligina inaniyordu Halk da orduya inaniyordu Ne de olsa ulkeyi Kurtulus Savasi nda 1919 1923 yoneten ve anavatani kurtaran orduydu Cumhuriyet tarihinin ilk askeri darbesi 27 Mayis 1960 ta gerceklesti Bu darbe Basbakan Adnan Menderes ve iki bakanin idam edilmesiyle sonuclandi Darbe sonrasi yeni bir anayasa getirildi bu anayasa ile parlamentodan gecen yasalari denetlemek icin bir Anayasa Mahkemesi ve Sovyetler Birligi ndeki politburoya benzer sekilde hukumet faaliyetlerini gozetleyen askeri agirlikli bir Milli Guvenlik Kurulu olusturuldu Ikinci askeri darbe 12 Mart 1971 de gerceklesti bu sefer sadece hukumet istifaya zorlandi ve parlamentoyu dagitmadan teknokratlar ve burokratlardan olusan bir kabine kuruldu Ucuncu askeri darbe 12 Eylul 1980 de yasandi ve parlamento ile tum siyasi partilerin feshedilmesine ve cok daha otoriter bir anayasanin getirilmesine yol acti 28 Subat 1997 de post modern darbe olarak adlandirilan bir askeri mudahale daha yasandi bu mudahale hukumeti istifaya zorladi Son olarak 15 Temmuz 2016 da Fetullahci Teror Orgutu FETO tarafindan gerceklestirilen basarisiz bir askeri darbe girisimi meydana geldi 2010 da ve 2017 de yapilan anayasa referandumlari Milli Guvenlik Kurulu nun yapisini ve rolunu degistirmis ve silahli kuvvetleri sivil hukumetin kontrolu altina sokmustur Rusya Moskova da Kizil Meydan da askeri gecit toreni Rusya bati sinirini koruma arzusuyla kita Avrupasi nin geri kalanindan ve Avrupa Rusya sindaki kalbi bolgelerinden potansiyel isgalcilere dogal tamponlar olmamasi nedeniyle gunumuze kadar uzanan uzun bir militarizm tarihine de sahiptir Buyuk Petro nun reformlarindan bu yana Rusya politik ve askeri guc acisindan Avrupa nin buyuk guclerinden biri haline geldi Imparatorluk donemi boyunca Rusya Sibirya Kafkasya ve Dogu Avrupa ya dogru toprak genisletme arayisini surdurdu ve sonunda Leh Litvanya Birligi nin cogunu fethetti 1917 deki imparatorluk yonetiminin sona ermesi Brest Litovsk antlasmasini takiben bazi topraklarin kaybedilmesi anlamina geliyordu ancak bunlarin cogu daha sonra Sovyetler Birligi tarafindan hizla yeniden fethedildi bunlara 1930 larin sonlari ve 40 larin baslarindaki Polonya nin bolunmesi ve Baltik devletlerinin yeniden fethi gibi olaylar dahildir Sovyet etkisi Soguk Savas donemi sonrasi II Dunya Savasi ndan sonra zirveye ulasti bu sirada Sovyetler Birligi Varsova Pakti olarak bilinen bir askeri ittifakta neredeyse tum Dogu Avrupa yi isgal etti ve Sovyet Ordusu kilit bir rol oynadi Tum bu 1991 de Sovyetler Birligi nin dagilmasiyla kaybedildi Rusya Rusya nin ikinci Baskani Vladimir Putin in 20 yuzyilin en buyuk jeopolitik felaketi olarak nitelendirdigi seyde buyuk olcude zayifladi Yine de Putin in liderligi altinda yeniden yukselen modern Rusya Sovyetler Birligi nin dagilmasindan ortaya cikan ulkelerde muazzam bir jeopolitik etkiyi surdurmus ve modern Rusya Dogu Avrupa nin lider hatta baskin gucu olmaya devam etmistir Rusya nin Ukrayna yi isgali sonrasinda Rus hukumeti okullara vatansever egitim i tanitma cabalarini artirdi Associated Press bazi ebeveynlerin Kremlin tarafindan tesvik edilen derslerinin militarist dogasindan saskina dondugunu bazilarinin bunu eski Sovyet Birligi nin vatansever egitimi ile karsilastirdigini bildirdi 2023 yilinin sonuna kadar Vladimir Putin kamu harcamalarinin neredeyse 40 ini savunma ve guvenlige harcamayi planliyordu Birlesik Krallik Savunma Kurmay Baskani Amiral Bu seviyeleri en son Soguk Savas in sonunda ve Sovyetler Birligi nin cokusunde gorduk dedi Amerika Birlesik Devletleri source source source source source source source track ABD baskani Barack Obama ve First Lady Michelle Obama Kuzey Carolina daki Fort Liberty de yurt birliklerini karsiliyor ve hizmetlerinden dolayi hepsine tesekkur ediyor On dokuzuncu yuzyilin sonlarinda ve yirminci yuzyilin baslarinda ABD nin Pasifik ve Karayipler de emperyal bir politika izlemesi ve yeni endustriyel ekonomiyi desteklemek icin ekonomik militarizmi desteklemesi amaciyla daha guclu bir merkezi hukumet kurmak icin siyasi ve askeri liderler ABD federal hukumetini reforme etti Bu reform devletin uygun yonetimi ve dis politikasinin yonu uzerine Neo Hamiltoncu Cumhuriyetciler ile Demokratlar arasindaki bir catismanin sonucuydu Amerikan Ic Savasi nin sona ermesinden sonra ulusal ordu dagildi Ordu merkezi hukumetten gelen kontrole duyarli gelecekteki catismalara hazirlikli olmak ve gelismis komuta ve destek yapilari gelistirmek amaciyla cesitli Avrupa devletlerine dayali reformlar aldi Bu donemde Amerikan in Pasifik ve Karayipler deki dis genislemesini destekleyen sosyal Darwinizm fikirleri on plana cikti Ispanyol Amerikan Savasi icin ABD Ordusu nun genisletilmesi Ispanya nin yenilgisinden elde edilen yeni topraklarin Guam Filipinler Porto Riko ve Kuba isgali ve kontrolu icin onemli kabul edildi II Dunya Savasi nin ardindan ordularda yapilan butce ve personel kesintileri Birlesmis Milletler otoritesi altinda Kore Savasi nin baslarinda mudahale eden birimlerin ornegin yeterince hazirlanamamasina ve bu durumun da buyuk kayiplara yol acmasina neden oldu SIPRI ye gore 2019 yili icin ulkelere gore kuresel askeri harcamalari milyar ABD dolari cinsinden gosteren grafik Soguk Savas ciddi kalici askeri yapilanmalara yol acti Dwight D Eisenhower gorevden ayrilirken bir askeri sanayi kompleksinin gelisimi konusunda uyardi Vietnam Savasi nin sona ermesinden bu yana ABD nin gectigi iddia edilmektedir Bu militarizm bicimi gorece az sayida gonullu savasciya karmasik teknolojilere agir bir bagimliliga ve askeri hizmeti tesvik etmek amaciyla tasarlanan hukumet reklamciligi ve ise alim programlarinin mantiksallastirilmasina ve genisletilmesine dayanmaktadir Baskan Joe Biden 22 Aralik 2023 te rekor bir 886 milyar dolarlik savunma harcamasi tasarisini yasalastirdi Kuzey Kore Kuzey Kore de propaganda duvar resmi Sŏn gun genellikle songun olarak cevrilir Kuzey Kore nin Ordu Oncelikli politikasi askeri gucu ulkenin en yuksek onceligi olarak kabul eder Bu anlayis Kuzey Kore de o kadar ileri bir seviyeye ulasti ki her bes kisiden biri silahli kuvvetlerde gorev yapiyor ve askeriye dunyanin en buyuklerinden biri haline geldi Songun Kuzey Kore Halk Silahli Kuvvetleri ni Kuzey Kore icinde bir orgut ve bir devlet islevi olarak yukselterek ona Kuzey Kore hukumeti ve toplumunda birincil konumu verir Bu ilke ic politikaya ve uluslararasi etkilesimlere rehberlik eder Hukumetin cercevesini olusturur ve askeri kurumu ustun guc merkezi olarak belirler Ayrica askeri kulturu kitlelere yayarak ordunun ve halkin birligini vurgulamak yoluyla askeri olmayan sektorlerin de militarizasyonunu kolaylastirir Kuzey Kore hukumeti Kuzey Kore Halk Silahli Kuvvetleri ne ekonomide ve kaynak tahsisinde en yuksek onceligi verir ve onu toplumun ornek almasi gereken bir model olarak konumlandirir Songun ayni zamanda 1994 yilinda Kim Il Sung un olumunden sonra halkin ordusunu devletin diger tum yonlerinin onune geciren ve ordunun cikarlarini kitlelerin iscilerin onune koyan politikalardaki bir degisimin ardindaki ideolojik kavramdir Kaynakca The Washington Post Washington D C Fred Ryan 12 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2024 Russian students are returning to school where they face new lessons to boost their patriotism AP News Ingilizce 1 Eylul 2023 2 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2024 Reuters 12 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2024 Thomas Richard 15 Aralik 2023 Nearly 40 of Russian public spending on defence UK defence chief Army Technology Ingilizce 22 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2024 Audra J Wolfe Competing with the Soviets Science Technology and the State in Cold War America Johns Hopkins Univ Press 2013 chap 2 axios 21 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2024 web archive org 31 Mayis 2006 31 Mayis 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mart 2024 web archive org 13 Kasim 2007 13 Kasim 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mart 2024