Milovan Đilas (Karadağca: Милован Ђилас; 4 Haziran 1911 - 20 Nisan 1995), Karadağ asıllı Yugoslav siyasetçi, komünizm karşıtı teorisyen ve yazar. II. Dünya Savaşı sırasında Yugoslav Partizanları örgütünde ve savaş sonrası kurulan Yugoslav hükûmetinde etkili bir isimdi. Komünist lider Tito ile birlikte çalıştı. 1953'ten itibaren Komünist Parti yöneticileri ile arası açılan Djilas, parti içi bürokrasiyi ve yönetimin bazı kademelerini eleştirmesi sonucu partiden atıldı. "Yeni Sınıf" teorisi ile ünlüdür.
Milovan Đilas Sırpça: Milovan Đilas Sırpça: Милован Ђилас | |
---|---|
Yugoslavya Federal Halk Meclisi Başkanı | |
Görev süresi 25 Aralık 1953 - 16 Ocak 1954 | |
Yerine geldiği | Vladimir Simić |
Yerine gelen | |
Yugoslavya Başbakan Yardımcısı | |
Görev süresi 14 Ocak 1953 - 17 Ocak 1954 | |
Başbakan | Josip Broz Tito |
Yerine geldiği | Blagoje Nešković |
Yerine gelen | |
Yugoslavya Devlet Bakanı | |
Görev süresi 2 Şubat 1946 - 14 Şubat 1953 | |
Başbakan | Josip Broz Tito |
Yugoslavya Hükümeti Karadağ Bakanı | |
Görev süresi 7 Mart 1945 - 17 Nisan 1945 | |
Başbakan | Josip Broz Tito |
Yerine geldiği | Yeni makam |
Yerine gelen | (Karadağ başbakanı olarak) |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 12 Haziran 1911 , Karadağ |
Ölüm | 20 Nisan 1995 (83 yaşında) Belgrad, Yugoslavya FC |
Partisi | Yugoslavya Komünistler Birliği (1932–1954) |
Evlilik(ler) | (e. 1936; boşandı 1952) Stefanija Barić (e. 1952; eşi öldü 1993) |
Çocuk(lar) |
|
Bitirdiği okul | Belgrad Üniversitesi |
Mesleği |
|
Ödülleri | |
Askerî hizmeti | |
Bağlılığı | Yugoslavya |
Branşı | Yugoslav Partizanlar Yugoslav Halk Ordusu |
Hizmet yılları | 1941-1957 |
Rütbesi | Orgeneral |
Çatışma/savaşları | II. Dünya Savaşı |
Yaşamı
Karadağ'ın bir köyünde dünyaya geldi. 1932’de üniversite öğrencisi iken Yugoslavya Komünistler Birliği'ne katıldı. Siyasi görüşleri nedeniyle tutuklanan Djilas, 1933-1936 yılları arasında tutuklu kaldı. 1938’de Komünist Parti Merkez Komitesi'ne seçildi ve 1940'ta Politbüro üyesi oldu.
İkinci Dünya Savaşı
1941'de Yugoslavya Krallığı Mihver Devletleri tarafından işgal edildiğinde direnişi örgütlemede Josip Broz Tito'nun yanında yer aldı; savaş boyunca bir gerilla komutanı idi. İtalyan işgalcilere karşı direniş başlatmak üzere Karadağ'a gönderildi. 1941 Karadağ Ayaklanması'nda önemli rol oynadı. Kasım 1941'de Tito tarafından görevden alındı. Sırbistan'da partinin ana yayın organı olan 'nın editörlüğünü yapmakla görevlendirildi.
Savaşın ardından
Savaştan sonra Çeşitli diplomatik görevlerde ülkesini temsil etti, Stalin ve diğer SSCB yetkilileri ile görüş alışverişinde bulunmak için SSCB'ye yapılan seyahatlere katıldı. 1953’te başbakan yardımcısı, aynı yıl millet meclisi başkanı oldu.
Rejim karşıtlığı
Komünist sistemde "İmtiyazlı yöneticilerden müteşekkil bir yeni sınıfın" oluştuğu iddiası üzerine Komünist Parti yöneticileriyle arası açıldı. 1954'te açıkça "demokratikleşme" talep etmesinin ardından partiden ihraç edildi. The New York Times'a verdiği bir röportaj nedeniyle düşmanca propaganda yapmakla suçlandı ve 1,5 yıl hapisle cezalandırıldı. 1956'da ise Macar Devrimi'ni komünizmin sonunun başlangıcı olarak adlandırması üzerine 3 yıl hapse mahkûm oldu.
Hapse girmeden önce yazıp ABD’deki yayıncısına gönderdiği "Yeni Sınıf" adlı kitabı 1957'de yayımlandı. Kitapta modern komünizmin köklerinin, batı Avrupa'daki modern sanayiinin doğuşu karşısında unutulmuş olmakla beraber, çok gerilere ulaştığını ifade etti. Komünizmin ana hatları, maddenin hakimiyeti ve realitenin daimi değişikliğe tâbi bulunması hakikatinde saklı bulunup, bu fikirlerin komünizmin doğuşundan az evvelki zamanın düşünürlerinden alındığını savundu. Kitap büyük başarı kazandı ve kırk dile çevrildi. Yazar ise yedi yıl daha ceza aldı.
4 yıl iki ay hapis yattıktan sonra 20 Ocak 1961'de şartlı olarak salıverilen Djilas, "Stalin'le Konuşmalar" kitabını yayımladığı için 1962'de tekrar tutuklandı. "Devlet sırlarını açıklamakla" suçlandı ve 5 yıl hapis cezası aldı.
Mahkûmiyeti sırasında romanlar yazdı ve John Milton'un Kayıp Cennet eserini Sırp-Hırvatça'ya çevirdi. Dokuz yıl mahkûmiyet yaşamından sonra 31 Aralık 1966'da genel aftan yararlanarak serbest kaldı.
"Stalin ile konuşmalar"
Kızıl Ordu askerlerinin Alman kadınlarına toplu ve sistematik şekil tecavüz ettiğine dair genel olarak kullanılan kaynaklardan en önemlisi Milovan Djilas'ın 1961 yılında "Conversations with Stalin" adıyla basılmış olan kitabıdır. Yapılan alıntılar çoğunlukla sadece bir iki cümle olarak alıntılandığı için metnin tamamını bütünlüğünden kopartmayarak alıntılamak gereklidir:
“ | Kendimi Stalin ile karşı karşıya bulduğumda özgüvenim yerindeydi, ancak buna rağmen benimle uzunca bir süre konuşmadı. İçkiler, şerefe kaldırılan kadehler ve şakalar sonucunda ortam biraz yumuşayınca Stalin benimle uğraşmaya bir son vermeye karar verdi. Bunu şakayla karışık bir şekilde yaptı: bana bir kadeh votka doldurdu ve Kızıl Ordu şerefine içmeye davet etti. Amacını hemen anlamadığım için onun sağlığına içmeyi önerdim. "Hayır, hayır" diye ısrar etti, sırıtarak bana bakıyor tepkimi ölçüyordu, "Kızıl Ordu şerefine! Nasıl yani Kızıl Ordu şerefine kadeh kaldırmak istemiyor musun?" Elbette içtim, ancak Stalin tarafından ikram edilenler arasında sadece birayı içtim çünkü alkolden hazzetmiyordum ve ayık kalma savunucusu olmasam da sarhoş olmayı sevmiyordum. Sonra Stalin, Kızıl Ordu'yla ilgili ne sorunumun olduğunu sordu. Ben de kendisine Kızıl Ordu'ya saygısızlık etmek istemediğimi ancak içindeki bazı kişilerin yaptığı hataları ve bu durumun bizim için ortaya çıkardığı sorunları izah etmeye çalıştım. Stalin araya girdi: -Evet, Dostoyevskiy okuyorsun değil mi? İnsan ruhunun, insan psikolojisinin ne kadar karmaşık olduğunu biliyor musun? Stalingrad'dan Belgrad'a yürüyerek ve savaşarak ilerleyen bir kişiyi düşünün. - binlerce kilometre yakılıp yıkılmış topraklar, katledilmiş binlerce kişi, hatta en yakınları! Böyle bir insanın normal davranması nasıl beklenir? Ayrıca bunca kötülükten sonra bir kadınla düşüp kalksa bunda ne kötülük var? Kızıl Orduyu ideal olarak hayal ediyorsun. Ancak ideal değil, belirli bir oranda bünyesinde eski suçlular olmasa da ideal olamaz. Bu eski suçlularla ilgili olarak ise hapishaneleri açıp içeridekilerin hepsini orduya almak zorunda kaldık. İlginç bir olay anlatayım sana. Bir pilot binbaşı bir kadınla eğlenmek istiyor, o sırada kadını korumak için uçak mühendisi dahil oluyor. Binbaşı silahına davranıp "Seni gidi sıçan!" diyerek mühendisi vuruyor. Binbaşı idam cezasına çarptırılıyor. Olay bana gelince konuyu araştırdım - savaş sırasında başkomutan olduğum için buna hakkım vardı - Binbaşıyı affedip cepheye gönderdim. Şimdi bizim kahramanlarımızdan birisi kendisi. Savaşçının halinden anlamalıyız. Ayrıca Kızıl Ordu da mükemmel değildir. Önemli olan Almanları yenmesidir - hem de eze eze yenmesi - başka her şey ikincil önemdedir. Moskova'dan döndükten bir süre sonra, Kızıl Ordu'nun günahlarına ilişkin geliştirdikleri daha yüksek "anlayış" seviyesi hakkında duyduklarımla dehşete düştüm. Doğu Prusya topraklarına yaklaşan Sovyet askerlerinin özellikle de tankçıların Alman mültecilerine - kadınlara ve çocuklara - ateş açarak katlettiklerini öğrendim. Bu durum Stalin'e bildirilip ne yapılması gerektiği sorulduğunda Stalin şöyle demiş: "Savaşçılarımıza çok fazla akıl veriyoruz, bırakın biraz inisiyatif geliştirsinler." | „ |
—Milovan Đilas |
Ancak bu kitabı kanıt olarak kullananların görmezden geldiği veya örtbas etmeye çalıştığı bazı ayrıntılar mevcuttur. Bunlar şöyle sıralanabilir:
- Kitap, yaşandığı iddia edilen olaylardan oldukça sonra (17 yıl) basılmıştır
- Kitabın basıldığı dönemde Yugoslavya ile Sovyetler Birliği arasındaki ilişkiler çok şiddetli şekilde kopmuş durumdadır
- Kitabın yazarı Djilas ise artık 1961 yılında kesinlikle komünizm davasından kopmuş durumdadır.
- Özellikle Stalin'den son yapılan alıntının kaynağı belirsizdir.
Dolayısıyla yaşandığı iddia edilen olaylardan 17 yıl sonra, üstelik de konuya ve adı geçen kişi ve kurumlara şiddetli önyargıya sahip bir kişinin hiçbir ilave kaynak göstermeksizin yaptığı iddialar akademik olarak kanıt olarak sayılamaz. Özellikle anı anlatılarında insan hafızası kişiye çok çeşitli oyunlar oynayabildiği, yaşandı sanılan olayların aslında o şekilde yaşanmadığı belki de tamamen uydurulduğu çok sayıda örnek mevcuttur. Akademik tarih bilim dalındaki "Testis unus, testis nulluk" yani tek şahit geçersiz şahittir prensibi bu durumla örtüşmektedir. Tarihçilerin eleştirel çalışmaları sırasında yapmak durumunda oldukları kaynak eleştirisi burada önemini hissettirmektedir. Djilas'ın anlatımının güvenirliği bir yana burada Stalin'in söylediği iddia edilen şözleri söyleyip söylemediğini kesin olarak bilmek olanaksızdır. Ancak kesin olan şey şudur: Stalin'in söylediği iddia edilen ifadeler kesinlikle Almanya'da tecavüze uğrayan kadınlarla ilgili değildir. Kitabının 93.sayfasında Djilas Moskova ziyaretinin 1944-45 Kışında olduğunu belirtmektedir. Dolayısıyla bu dönemde savaş hala sürmekte ve Alman kadınlarının tecavüze uğradığı iddiaları henüz yapılmamaktaydı. Sonuç olarak, Stalin'in böyle bir açıklama yapıp yapmadığı kesin değildir, Djilas'ın doğruyu mu söylediği yoksa komünizm-karşıtı duygularıyla mı bunları kaleme aldığı bilinmemektedir. Ancak ne olursa olsun bu söylenenler Kızıl Ordu'nun Alman kadınlarına yönelik tecavüz iddialarıyla ilgili değildir.
Eserleri
- The New Class: An Analysis of the Communist System, 1957
- Land without Justice, 1958
- Conversations with Stalin; Penguin, 1961
- Montenegro, 1963
- The Leper and Other Stories, 1964
- Njegoš: Poet-Prince-Bishop, 1966
- The Unperfect Society: Beyond the New Class, 1969
- Lost Battles, 1970
- Under the Colors, 1971
- The Stone and the Violets, 1972
- Memoir of a Revolutionary, 1973
- Parts of a Lifetime, 1975
- Wartime, 1977
- Tito: The Story from Inside, 1980
- Rise and Fall, 1985
- Of Prisons and Ideas, 1986
Makaleleri
- "Disintegration of Leninist Totalitarianism", (1984 Revisited: Tolitarianism in Our Century içinde), New York, Harper and Row, 1983, editör Irving Howe
- "The Crisis of Communism". TELOS 80 (Yaz 1989). New York
Çevirileri
- Milton, John, Paradise Lost (İngilizceden Sırpçaya), 1969
Ölümü
Belgrad'da 20 Nisan 1995 tarihinde vefat etti.
Kaynakça
- ^ a b "İngilizce vikipedi Milovan Đilas maddesi, Erişim tarihi:04.04.2015". 19 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2015.
- ^ "Stalin'le konuşmalar". 9 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Nisan 2015.
- ^ Metnin çevrimiçi hali 16 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Rusça) 13 Mayıs 2020 tarihinde erişilmiştir
- ^ Milovan Djilas, Conversations with Stalin, Penguin Books, 1961 s.87
- ^ Grover Furr, Blood Lies, Red Star Publishers, 2014 s.465-466
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Milovan Đilas ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Milovan Đilas and Serbian political emigration 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Istorijska biblioteka website (Sırpça)
- Nije bio ideološki pisac 2 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Matija Bećković, NIN, 30 Mart 2006
- Milovan Djilas writings 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Hoover Institution Archives25 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Milovan Đilas Karadagca Milovan Ђilas 4 Haziran 1911 20 Nisan 1995 Karadag asilli Yugoslav siyasetci komunizm karsiti teorisyen ve yazar II Dunya Savasi sirasinda Yugoslav Partizanlari orgutunde ve savas sonrasi kurulan Yugoslav hukumetinde etkili bir isimdi Komunist lider Tito ile birlikte calisti 1953 ten itibaren Komunist Parti yoneticileri ile arasi acilan Djilas parti ici burokrasiyi ve yonetimin bazi kademelerini elestirmesi sonucu partiden atildi Yeni Sinif teorisi ile unludur Milovan Đilas Sirpca Milovan Đilas Sirpca Milovan ЂilasYugoslavya Federal Halk Meclisi BaskaniGorev suresi 25 Aralik 1953 16 Ocak 1954Yerine geldigi Vladimir SimicYerine gelenYugoslavya Basbakan YardimcisiGorev suresi 14 Ocak 1953 17 Ocak 1954Basbakan Josip Broz TitoYerine geldigi Blagoje NeskovicYerine gelenYugoslavya Devlet BakaniGorev suresi 2 Subat 1946 14 Subat 1953Basbakan Josip Broz TitoYugoslavya Hukumeti Karadag BakaniGorev suresi 7 Mart 1945 17 Nisan 1945Basbakan Josip Broz TitoYerine geldigi Yeni makamYerine gelen Karadag basbakani olarak Kisisel bilgilerDogum 12 Haziran 1911 1911 06 12 KaradagOlum 20 Nisan 1995 83 yasinda Belgrad Yugoslavya FCPartisi Yugoslavya Komunistler Birligi 1932 1954 Evlilik ler e 1936 bosandi 1952 Stefanija Baric e 1952 esi oldu 1993 Cocuk lar VukicaAleksaBitirdigi okul Belgrad UniversitesiMeslegi SiyasetciteorisyenyazarOdulleriAskeri hizmetiBagliligi YugoslavyaBransi Yugoslav Partizanlar Yugoslav Halk OrdusuHizmet yillari 1941 1957Rutbesi OrgeneralCatisma savaslari II Dunya SavasiYasamiKaradag in bir koyunde dunyaya geldi 1932 de universite ogrencisi iken Yugoslavya Komunistler Birligi ne katildi Siyasi gorusleri nedeniyle tutuklanan Djilas 1933 1936 yillari arasinda tutuklu kaldi 1938 de Komunist Parti Merkez Komitesi ne secildi ve 1940 ta Politburo uyesi oldu Ikinci Dunya Savasi1941 de Yugoslavya Kralligi Mihver Devletleri tarafindan isgal edildiginde direnisi orgutlemede Josip Broz Tito nun yaninda yer aldi savas boyunca bir gerilla komutani idi Italyan isgalcilere karsi direnis baslatmak uzere Karadag a gonderildi 1941 Karadag Ayaklanmasi nda onemli rol oynadi Kasim 1941 de Tito tarafindan gorevden alindi Sirbistan da partinin ana yayin organi olan nin editorlugunu yapmakla gorevlendirildi Savasin ardindanSavastan sonra Cesitli diplomatik gorevlerde ulkesini temsil etti Stalin ve diger SSCB yetkilileri ile gorus alisverisinde bulunmak icin SSCB ye yapilan seyahatlere katildi 1953 te basbakan yardimcisi ayni yil millet meclisi baskani oldu Rejim karsitligiKomunist sistemde Imtiyazli yoneticilerden mutesekkil bir yeni sinifin olustugu iddiasi uzerine Komunist Parti yoneticileriyle arasi acildi 1954 te acikca demokratiklesme talep etmesinin ardindan partiden ihrac edildi The New York Times a verdigi bir roportaj nedeniyle dusmanca propaganda yapmakla suclandi ve 1 5 yil hapisle cezalandirildi 1956 da ise Macar Devrimi ni komunizmin sonunun baslangici olarak adlandirmasi uzerine 3 yil hapse mahkum oldu Hapse girmeden once yazip ABD deki yayincisina gonderdigi Yeni Sinif adli kitabi 1957 de yayimlandi Kitapta modern komunizmin koklerinin bati Avrupa daki modern sanayiinin dogusu karsisinda unutulmus olmakla beraber cok gerilere ulastigini ifade etti Komunizmin ana hatlari maddenin hakimiyeti ve realitenin daimi degisiklige tabi bulunmasi hakikatinde sakli bulunup bu fikirlerin komunizmin dogusundan az evvelki zamanin dusunurlerinden alindigini savundu Kitap buyuk basari kazandi ve kirk dile cevrildi Yazar ise yedi yil daha ceza aldi 4 yil iki ay hapis yattiktan sonra 20 Ocak 1961 de sartli olarak saliverilen Djilas Stalin le Konusmalar kitabini yayimladigi icin 1962 de tekrar tutuklandi Devlet sirlarini aciklamakla suclandi ve 5 yil hapis cezasi aldi Mahkumiyeti sirasinda romanlar yazdi ve John Milton un Kayip Cennet eserini Sirp Hirvatca ya cevirdi Dokuz yil mahkumiyet yasamindan sonra 31 Aralik 1966 da genel aftan yararlanarak serbest kaldi Stalin ile konusmalar Kizil Ordu askerlerinin Alman kadinlarina toplu ve sistematik sekil tecavuz ettigine dair genel olarak kullanilan kaynaklardan en onemlisi Milovan Djilas in 1961 yilinda Conversations with Stalin adiyla basilmis olan kitabidir Yapilan alintilar cogunlukla sadece bir iki cumle olarak alintilandigi icin metnin tamamini butunlugunden kopartmayarak alintilamak gereklidir Kendimi Stalin ile karsi karsiya buldugumda ozguvenim yerindeydi ancak buna ragmen benimle uzunca bir sure konusmadi Ickiler serefe kaldirilan kadehler ve sakalar sonucunda ortam biraz yumusayinca Stalin benimle ugrasmaya bir son vermeye karar verdi Bunu sakayla karisik bir sekilde yapti bana bir kadeh votka doldurdu ve Kizil Ordu serefine icmeye davet etti Amacini hemen anlamadigim icin onun sagligina icmeyi onerdim Hayir hayir diye israr etti siritarak bana bakiyor tepkimi olcuyordu Kizil Ordu serefine Nasil yani Kizil Ordu serefine kadeh kaldirmak istemiyor musun Elbette ictim ancak Stalin tarafindan ikram edilenler arasinda sadece birayi ictim cunku alkolden hazzetmiyordum ve ayik kalma savunucusu olmasam da sarhos olmayi sevmiyordum Sonra Stalin Kizil Ordu yla ilgili ne sorunumun oldugunu sordu Ben de kendisine Kizil Ordu ya saygisizlik etmek istemedigimi ancak icindeki bazi kisilerin yaptigi hatalari ve bu durumun bizim icin ortaya cikardigi sorunlari izah etmeye calistim Stalin araya girdi Evet Dostoyevskiy okuyorsun degil mi Insan ruhunun insan psikolojisinin ne kadar karmasik oldugunu biliyor musun Stalingrad dan Belgrad a yuruyerek ve savasarak ilerleyen bir kisiyi dusunun binlerce kilometre yakilip yikilmis topraklar katledilmis binlerce kisi hatta en yakinlari Boyle bir insanin normal davranmasi nasil beklenir Ayrica bunca kotulukten sonra bir kadinla dusup kalksa bunda ne kotuluk var Kizil Orduyu ideal olarak hayal ediyorsun Ancak ideal degil belirli bir oranda bunyesinde eski suclular olmasa da ideal olamaz Bu eski suclularla ilgili olarak ise hapishaneleri acip iceridekilerin hepsini orduya almak zorunda kaldik Ilginc bir olay anlatayim sana Bir pilot binbasi bir kadinla eglenmek istiyor o sirada kadini korumak icin ucak muhendisi dahil oluyor Binbasi silahina davranip Seni gidi sican diyerek muhendisi vuruyor Binbasi idam cezasina carptiriliyor Olay bana gelince konuyu arastirdim savas sirasinda baskomutan oldugum icin buna hakkim vardi Binbasiyi affedip cepheye gonderdim Simdi bizim kahramanlarimizdan birisi kendisi Savascinin halinden anlamaliyiz Ayrica Kizil Ordu da mukemmel degildir Onemli olan Almanlari yenmesidir hem de eze eze yenmesi baska her sey ikincil onemdedir Moskova dan dondukten bir sure sonra Kizil Ordu nun gunahlarina iliskin gelistirdikleri daha yuksek anlayis seviyesi hakkinda duyduklarimla dehsete dustum Dogu Prusya topraklarina yaklasan Sovyet askerlerinin ozellikle de tankcilarin Alman multecilerine kadinlara ve cocuklara ates acarak katlettiklerini ogrendim Bu durum Stalin e bildirilip ne yapilmasi gerektigi soruldugunda Stalin soyle demis Savascilarimiza cok fazla akil veriyoruz birakin biraz inisiyatif gelistirsinler Milovan Đilas Ancak bu kitabi kanit olarak kullananlarin gormezden geldigi veya ortbas etmeye calistigi bazi ayrintilar mevcuttur Bunlar soyle siralanabilir Kitap yasandigi iddia edilen olaylardan oldukca sonra 17 yil basilmistir Kitabin basildigi donemde Yugoslavya ile Sovyetler Birligi arasindaki iliskiler cok siddetli sekilde kopmus durumdadir Kitabin yazari Djilas ise artik 1961 yilinda kesinlikle komunizm davasindan kopmus durumdadir Ozellikle Stalin den son yapilan alintinin kaynagi belirsizdir Dolayisiyla yasandigi iddia edilen olaylardan 17 yil sonra ustelik de konuya ve adi gecen kisi ve kurumlara siddetli onyargiya sahip bir kisinin hicbir ilave kaynak gostermeksizin yaptigi iddialar akademik olarak kanit olarak sayilamaz Ozellikle ani anlatilarinda insan hafizasi kisiye cok cesitli oyunlar oynayabildigi yasandi sanilan olaylarin aslinda o sekilde yasanmadigi belki de tamamen uyduruldugu cok sayida ornek mevcuttur Akademik tarih bilim dalindaki Testis unus testis nulluk yani tek sahit gecersiz sahittir prensibi bu durumla ortusmektedir Tarihcilerin elestirel calismalari sirasinda yapmak durumunda olduklari kaynak elestirisi burada onemini hissettirmektedir Djilas in anlatiminin guvenirligi bir yana burada Stalin in soyledigi iddia edilen sozleri soyleyip soylemedigini kesin olarak bilmek olanaksizdir Ancak kesin olan sey sudur Stalin in soyledigi iddia edilen ifadeler kesinlikle Almanya da tecavuze ugrayan kadinlarla ilgili degildir Kitabinin 93 sayfasinda Djilas Moskova ziyaretinin 1944 45 Kisinda oldugunu belirtmektedir Dolayisiyla bu donemde savas hala surmekte ve Alman kadinlarinin tecavuze ugradigi iddialari henuz yapilmamaktaydi Sonuc olarak Stalin in boyle bir aciklama yapip yapmadigi kesin degildir Djilas in dogruyu mu soyledigi yoksa komunizm karsiti duygulariyla mi bunlari kaleme aldigi bilinmemektedir Ancak ne olursa olsun bu soylenenler Kizil Ordu nun Alman kadinlarina yonelik tecavuz iddialariyla ilgili degildir EserleriThe New Class An Analysis of the Communist System 1957 Land without Justice 1958 Conversations with Stalin Penguin 1961 Montenegro 1963 The Leper and Other Stories 1964 Njegos Poet Prince Bishop 1966 The Unperfect Society Beyond the New Class 1969 Lost Battles 1970 Under the Colors 1971 The Stone and the Violets 1972 Memoir of a Revolutionary 1973 Parts of a Lifetime 1975 Wartime 1977 Tito The Story from Inside 1980 Rise and Fall 1985 Of Prisons and Ideas 1986Makaleleri Disintegration of Leninist Totalitarianism 1984 Revisited Tolitarianism in Our Century icinde New York Harper and Row 1983 editor Irving Howe The Crisis of Communism TELOS 80 Yaz 1989 New YorkCevirileri Milton John Paradise Lost Ingilizceden Sirpcaya 1969OlumuBelgrad da 20 Nisan 1995 tarihinde vefat etti Kaynakca a b Ingilizce vikipedi Milovan Đilas maddesi Erisim tarihi 04 04 2015 19 Mart 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Nisan 2015 Stalin le konusmalar 9 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Nisan 2015 Metnin cevrimici hali 16 Subat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rusca 13 Mayis 2020 tarihinde erisilmistir Milovan Djilas Conversations with Stalin Penguin Books 1961 s 87 Grover Furr Blood Lies Red Star Publishers 2014 s 465 466Dis baglantilarWikimedia Commons ta Milovan Đilas ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Milovan Đilas and Serbian political emigration 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Istorijska biblioteka website Sirpca Nije bio ideoloski pisac 2 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Matija Beckovic NIN 30 Mart 2006 Milovan Djilas writings 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Hoover Institution Archives25 Agustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde