Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mucizeler Manastırı veya bilinen adıyla Ardzge Isgançelakordz Manastırı (Ermenice: Սքանչելագործ վանք) Türkiye'nin Bitlis iline bağlı Adilcevaz ilçesinin 2,18 mil kuzeybatısında, Van Gölü'nün kuzeyindeki tepelerde bulunan yıkılmış bir Ermeni manastırı.
 Mucizeler Manastırı'nın 1915 yılından önce çekilmiş bir görseli | |
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Adilcevaz, Bitlis, Türkiye |
| Koordinatlar | 38°49′50″K 42°42′44″D / 38.83056°K 42.71222°D |
| İnanç | Ermeni Apostolik |
| Durum | 1915 yılında kısmen yıkıldı |
| Mimari | |
| Mimari tür | |
| Tamamlanma | 8. yüzyıl |
| Özellikler | |
| Malzemeler | Kesme taş |
Etimoloji ve konumu
İlk isimleri Aziz Koruyucu anlamına gelen Surp Yeraşkhavor ve Ardzge Manastırı olan Manastır, bu adı ithaf edilmiş olduğu üç kutsiyetten biri olan Isgançelakordz Surp Nişan'dan (Şifa Veren/Mucizevi Kutsal Nişan-Haç)'dan almaktadır. Yaygın bilinen bir diğer adı "Isgançelakordz" -‘-Sk’-'ants'elegorgivank’ Mucizeler Manastırı anlamına gelmektedir. Bu adlandırma şifa verdiğine inanılan kutsal iki farklı emanetin yapıda muhafaza edilmesinden dolayı verilmiştir. İsa'nın doğumundan hemen sonra vaftiz edildiği leğen olduğu için şifa kaynağı kabul edilen objenin manastırda uzun süre korunduğu rivayet edildi.
Isgançelakordz (Mucizeler) Manastırı, Bitlis İlinin Adilcevaz ilçesinin kuzeyinde, 38° 83’ Kuzey enlemi ve 42° 71’ Doğu meridyeni arasında, 4434 metre yüksekliğindeki Süphan Dağı'nın güneybatı eteklerindeki 2100 metre yükseklikte düz ve kayalık bir çıkıntı üzerinde konumlanmıştır. Konumu itibarıyla Urartu dönemine ait Kef Kalesi'ne oldukça yakın bir mesafede olan manastır, kalenin batısında yer almaktadır.
Tarihçe
Yapıyı adlandırma ve tarihleme konusunda fikir veren eserlerden 884 tarihli iki kolofonda (künye bilgisi), manastırın adıyla birlikte inşa tarihinin de 8. yüzyıl'ın ikinci çeyreği olduğunu rivayet etmektedir. 'da, yerel bir Ermeni hükümdarının oğlu olan Goghtènli Vahan'ın hikâyesi anlatılmaktadır ve "Eraşhavor" olarak adlandırılan manastırın Mucizeler Manastırı'nın eski bir adı olabileceği ihtimali, bölgede başka bir manastırın var olduğuna dair kanıt olmaması nedeniyle güçlü bir ihtimal olarak sunulmaktadır. Belgede, yapı aynı şekilde 8. yüzyılın ikinci çeyreğine tarihlendirilmektedir. Manastırının ilk inşa tarihi konusunda XIII. yüzyılda yaşamış Ermeni tarihçi Vardan Areveltsi'nin kayıtlarında, manastırın 13. yüzyılda harabeye döndüğü ve 14. yüzyıl'da yapılan restorasyonlar ile yeniden inşa edildiği ve 15. yüzyıl'dan itibaren ise eski görünümüne kavuştuğu yazmaktadır. XIV.- XV. ve XVI. yüzyıllarda bu bölgede üretildikleri bilinen yaklaşık 20 adet el yazması kitap, manastırın bu tarih aralığında bir matbaaya sahip olduğu kanıtlamaktadır. 16. yüzyılın sonunda baş episkopos makamı olan kilise ve narteksi, büyük olasılıkla 17. yüzyıl'da 1648 depreminden sonra, başepiskos Simeon tarafından restore ettirildi veya yeniden inşa edildi. 19. yüzyıl sonlarına kadar keşiş malikânesi olarak kullanılan ve geniş topraklara sahip olan manastır kompleksi, 1895 yılında yağmalandı ve yıkıldı. Van Episkoposluk Kurulunun kararıyla 1902 yılında tekrar bir onarımdan geçirilen manastır kompleksi, 1915'e kadar faaliyet göstermeye devam etti. Günümüzde avlu duvarıyla birlikte ikincil binaları tamamen yıkılmış vaziyette olan manastırın sadece kilise ve jamatun bölümü kısmen ayakta kalmayı başarabildi. Manastırın son başrahibi, Magar Der Hovhannesyan, 1915 Ermeni Kırımı'nda Bayburt yakınlarında hayatını kaybetti.
2018 yılında Kef Kalesi ve manastırın turizme kazandırılması için Adilcevaz Belediyesi tarafından çalışma başlatıldı.
Mimari özellikleri
Manastır kompleksinin güneydoğu köşesinde yer alan kilise, doğu-batı doğrultusunda iki bölümlü 15x7.20 m ölçülerinde dikdörtgen bir plan üzerinde inşa edildi. Batı tarafındaki kapı ile girilen kilisenin yer aldığı kare planlı giriş holü, kemerlerle desteklenen beşik tonoz örtülü bir jamatun yapısındadır. Jamatun bölümünden kilise ana binasına bağlantı ise geniş bir kemer açıklığı ile sağlanmaktadır. Kapalı haç planlı düşünülen ana kompleks, ortada yarım daire planlı apsise dik olarak uzanan geniş bir nef ile iki tarafından dar açılı iki koridor tarafından desteklenmiştir. Yarım daire apsis, koridorların sonunda apsidiyol hücreler ile çevrelenmiştir. Doğu ucunda, bu iki hücrenin orta kısmında konumlanmış yarım daire biçiminde yaklaşık 2.50 m çapında apsis nişi, erken dönem karakteristiğini yansıtmaktadır. Naos yapı üzerine üst katman olarak, iki sütun ve doğu tarafında apsis ile birleştirilen payelerin yüklendiği pandantif bir kubbe yer almaktadır. Kubbe dıştan yüksek tutulmuş ve sekizgen planlı kasnağın taşıdığı bir külah ile kapatılmıştır. İç mekan, tepe noktasına yerleştirilen beş adet ve cephelere eşit aralıklarla dağıtılan dokuz pencere olmak üzere toplam on dört açıklıkla aydınlatılmıştır.
Kullanılan malzeme ve süslemeleri
Temel seviyesine kadar harap olan kompleks birimlerinde kullanılan ana malzeme taştır. Çevre duvarı ile avlu kısmındaki bölümlerde niteliksiz kabayonu taş malzemesi tercih edilirken, manastırın kilise ve jamatun birimlerinde ise kesme taş blokları kullanılmıştır. Kilise ana yapısı ve jamatunun, kalın taşıyıcı duvarları dolgu duvar tekniği kullanılarak örülmüş, iç ve dış kısımları simetrik kesilmiş taş malzeme ile kaplanmıştır. Duvarların içleri kireç harcıyla bağlanmış moloz taşlarla kuvvetlendirilmiştir.
Kilise ana yapısı ile jamatundaki süslemeler; apsis duvarı, duvarların sağlam kalmış iç yüzleri, sütun ve sütun başlıkları, kubbe eteği ve kasnağında yoğunlaşmıştır. Kilise ve jamatun bölümlerinde, taşın üç boyutlu olarak kazıma, yontma ve kabartma teknikleriyle biçimlendirilerek bezendiği tezniyatlar, Ermeni sanatının yapıdaki geleneksel taş işçiliğini yansıtmıştır.
Kaynakça
- ^ a b "Ardzge Isgançelakordz Manastırı". www.collectif2015.org. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2022.
- ^ a b c d e f g İlter İgit, Mehmet Kulaz (31 Aralık 2020). "An Example of Christian Religious Buildings In Bitlis: Adilcevaz Monastery of The Miracles "Ardzgue Sk'ants'elegorgivank"" (İngilizce). 9 (2). Bitlis Eren Üniversitesi. s. 376-379. 5 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2022.
- ^ "Armenian Churches of Lake Van and Vaspurakan". The Art of Wayfaring (İngilizce). 17 Temmuz 2022. 1 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2022.
- ^ "Cultural Genocide of the Armenian Heritage of Van, Western Armenia – Asbarez.com" (İngilizce). asbarez.com. 24 Nisan 2021. 14 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2022.
- ^ "Mucizeler Manastırı". Adilcevaz Kaymakamlığı. 11 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2022.
- ^ Darke, Diana (1 Mayıs 2014). Eastern Turkey (İngilizce). Bradt Travel Guides. s. 303. ISBN . 18 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2022.
- ^ "Bitlis'teki 600 yıllık kilise turizme kazandırılıyor". Sözcü. 25 Mart 2018. 31 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mucizeler Manastiri veya bilinen adiyla Ardzge Isgancelakordz Manastiri Ermenice Սքանչելագործ վանք Turkiye nin Bitlis iline bagli Adilcevaz ilcesinin 2 18 mil kuzeybatisinda Van Golu nun kuzeyindeki tepelerde bulunan yikilmis bir Ermeni manastiri Mucizeler Manastiri Սքանչելագործ վանքMucizeler Manastiri nin 1915 yilindan once cekilmis bir gorseliTemel bilgilerKonumAdilcevaz Bitlis TurkiyeKoordinatlar38 49 50 K 42 42 44 D 38 83056 K 42 71222 D 38 83056 42 71222InancErmeni ApostolikDurum1915 yilinda kismen yikildiMimariMimari turTamamlanma8 yuzyilOzelliklerMalzemelerKesme tasEtimoloji ve konumuIlk isimleri Aziz Koruyucu anlamina gelen Surp Yeraskhavor ve Ardzge Manastiri olan Manastir bu adi ithaf edilmis oldugu uc kutsiyetten biri olan Isgancelakordz Surp Nisan dan Sifa Veren Mucizevi Kutsal Nisan Hac dan almaktadir Yaygin bilinen bir diger adi Isgancelakordz Sk ants elegorgivank Mucizeler Manastiri anlamina gelmektedir Bu adlandirma sifa verdigine inanilan kutsal iki farkli emanetin yapida muhafaza edilmesinden dolayi verilmistir Isa nin dogumundan hemen sonra vaftiz edildigi legen oldugu icin sifa kaynagi kabul edilen objenin manastirda uzun sure korundugu rivayet edildi Isgancelakordz Mucizeler Manastiri Bitlis Ilinin Adilcevaz ilcesinin kuzeyinde 38 83 Kuzey enlemi ve 42 71 Dogu meridyeni arasinda 4434 metre yuksekligindeki Suphan Dagi nin guneybati eteklerindeki 2100 metre yukseklikte duz ve kayalik bir cikinti uzerinde konumlanmistir Konumu itibariyla Urartu donemine ait Kef Kalesi ne oldukca yakin bir mesafede olan manastir kalenin batisinda yer almaktadir TarihceYapiyi adlandirma ve tarihleme konusunda fikir veren eserlerden 884 tarihli iki kolofonda kunye bilgisi manastirin adiyla birlikte insa tarihinin de 8 yuzyil in ikinci ceyregi oldugunu rivayet etmektedir da yerel bir Ermeni hukumdarinin oglu olan Goghtenli Vahan in hikayesi anlatilmaktadir ve Erashavor olarak adlandirilan manastirin Mucizeler Manastiri nin eski bir adi olabilecegi ihtimali bolgede baska bir manastirin var olduguna dair kanit olmamasi nedeniyle guclu bir ihtimal olarak sunulmaktadir Belgede yapi ayni sekilde 8 yuzyilin ikinci ceyregine tarihlendirilmektedir Manastirinin ilk insa tarihi konusunda XIII yuzyilda yasamis Ermeni tarihci Vardan Areveltsi nin kayitlarinda manastirin 13 yuzyilda harabeye dondugu ve 14 yuzyil da yapilan restorasyonlar ile yeniden insa edildigi ve 15 yuzyil dan itibaren ise eski gorunumune kavustugu yazmaktadir XIV XV ve XVI yuzyillarda bu bolgede uretildikleri bilinen yaklasik 20 adet el yazmasi kitap manastirin bu tarih araliginda bir matbaaya sahip oldugu kanitlamaktadir 16 yuzyilin sonunda bas episkopos makami olan kilise ve narteksi buyuk olasilikla 17 yuzyil da 1648 depreminden sonra basepiskos Simeon tarafindan restore ettirildi veya yeniden insa edildi 19 yuzyil sonlarina kadar kesis malikanesi olarak kullanilan ve genis topraklara sahip olan manastir kompleksi 1895 yilinda yagmalandi ve yikildi Van Episkoposluk Kurulunun karariyla 1902 yilinda tekrar bir onarimdan gecirilen manastir kompleksi 1915 e kadar faaliyet gostermeye devam etti Gunumuzde avlu duvariyla birlikte ikincil binalari tamamen yikilmis vaziyette olan manastirin sadece kilise ve jamatun bolumu kismen ayakta kalmayi basarabildi Manastirin son basrahibi Magar Der Hovhannesyan 1915 Ermeni Kirimi nda Bayburt yakinlarinda hayatini kaybetti 2018 yilinda Kef Kalesi ve manastirin turizme kazandirilmasi icin Adilcevaz Belediyesi tarafindan calisma baslatildi Mimari ozellikleriManastir kompleksinin guneydogu kosesinde yer alan kilise dogu bati dogrultusunda iki bolumlu 15x7 20 m olculerinde dikdortgen bir plan uzerinde insa edildi Bati tarafindaki kapi ile girilen kilisenin yer aldigi kare planli giris holu kemerlerle desteklenen besik tonoz ortulu bir jamatun yapisindadir Jamatun bolumunden kilise ana binasina baglanti ise genis bir kemer acikligi ile saglanmaktadir Kapali hac planli dusunulen ana kompleks ortada yarim daire planli apsise dik olarak uzanan genis bir nef ile iki tarafindan dar acili iki koridor tarafindan desteklenmistir Yarim daire apsis koridorlarin sonunda apsidiyol hucreler ile cevrelenmistir Dogu ucunda bu iki hucrenin orta kisminda konumlanmis yarim daire biciminde yaklasik 2 50 m capinda apsis nisi erken donem karakteristigini yansitmaktadir Naos yapi uzerine ust katman olarak iki sutun ve dogu tarafinda apsis ile birlestirilen payelerin yuklendigi pandantif bir kubbe yer almaktadir Kubbe distan yuksek tutulmus ve sekizgen planli kasnagin tasidigi bir kulah ile kapatilmistir Ic mekan tepe noktasina yerlestirilen bes adet ve cephelere esit araliklarla dagitilan dokuz pencere olmak uzere toplam on dort aciklikla aydinlatilmistir Kullanilan malzeme ve suslemeleri Temel seviyesine kadar harap olan kompleks birimlerinde kullanilan ana malzeme tastir Cevre duvari ile avlu kismindaki bolumlerde niteliksiz kabayonu tas malzemesi tercih edilirken manastirin kilise ve jamatun birimlerinde ise kesme tas bloklari kullanilmistir Kilise ana yapisi ve jamatunun kalin tasiyici duvarlari dolgu duvar teknigi kullanilarak orulmus ic ve dis kisimlari simetrik kesilmis tas malzeme ile kaplanmistir Duvarlarin icleri kirec harciyla baglanmis moloz taslarla kuvvetlendirilmistir Kilise ana yapisi ile jamatundaki suslemeler apsis duvari duvarlarin saglam kalmis ic yuzleri sutun ve sutun basliklari kubbe etegi ve kasnaginda yogunlasmistir Kilise ve jamatun bolumlerinde tasin uc boyutlu olarak kazima yontma ve kabartma teknikleriyle bicimlendirilerek bezendigi tezniyatlar Ermeni sanatinin yapidaki geleneksel tas isciligini yansitmistir Kaynakca a b Ardzge Isgancelakordz Manastiri www collectif2015 org Erisim tarihi 18 Temmuz 2022 a b c d e f g Ilter Igit Mehmet Kulaz 31 Aralik 2020 An Example of Christian Religious Buildings In Bitlis Adilcevaz Monastery of The Miracles Ardzgue Sk ants elegorgivank Ingilizce 9 2 Bitlis Eren Universitesi s 376 379 5 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Temmuz 2022 Armenian Churches of Lake Van and Vaspurakan The Art of Wayfaring Ingilizce 17 Temmuz 2022 1 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Temmuz 2022 Cultural Genocide of the Armenian Heritage of Van Western Armenia Asbarez com Ingilizce asbarez com 24 Nisan 2021 14 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Temmuz 2022 Mucizeler Manastiri Adilcevaz Kaymakamligi 11 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Temmuz 2022 Darke Diana 1 Mayis 2014 Eastern Turkey Ingilizce Bradt Travel Guides s 303 ISBN 978 1 84162 490 7 18 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Temmuz 2022 Bitlis teki 600 yillik kilise turizme kazandiriliyor Sozcu 25 Mart 2018 31 Mart 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Temmuz 2022