Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli. (Ocak 2021) () |
Ogg ya da bir diğer yazılışıyla OGG, tarafından geliştirilen açık ve özgür bir çokluortam dosya biçimidir. Yazılım patentlerinin tehdidi altında olmayan bu dosya biçimi, akışkan video için optimize edilmiş yüksek kalitede çokluortam gerçeklemeleri için geliştirilmiştir.
Ogg dosya biçimi, video, ses, metin (örneğin altyazı) ve metadata bilgilerini birlikte taşıyabilir.
OGG geliştirme çatısının önemli bir parçası olan Theora, kayıplı bir video sıkıştırma yöntemi sağlar. Ses katmanında çoğunlukla müzik dosyaları için optinmize edilmiş Vorbis sıkıştırması yaygın olmakla birlikte Opus, FLAC ya da kayıpsız sıkıştırma algoritmaları da kullanılabilmektedir.
2007'den önce .ogg dosya uzantısı, içeriği Ogg kapsayıcı biçiminde olan tüm dosyalar için kullanılmaktaydı. 2007 yılından bu yana Xiph.org Vakfı .ogg uzantısının yalnızca Ogg Vorbis ses dosyaları için kullanılmasını tavsiye etmektedir. Xiph.org Vakfı, farklı içerikteki dosyaları tanımlamak amacıyla yeni bir uzantı serisi ve medya türleri oluşturmaya karar verdi; yalnızca ses dosyaları için .oga, sesli veya değil video dosyaları (Theora dahil) için .ogv, çoğullamalı Ogg için .ogx.
7 Kasım 2017 itibarı ile Xiph.org Vakfı'nın referans uygulamasının güncel versiyonu, libogg 1.3.3'tür. Diğer bir sürüm olan libogg2 geliştirilme aşamasındadır, ancak 2018 itibarıyla halen yeni baştan yazılmayı beklemektedir. Her iki kütüphane de yeni BSD Lisansı ile çıkarılan birer özgür yazılımdır. Ogg referans uygulaması, 2 Eylül 2000 tarihinde Vorbis'ten ayrılmıştır.
Biçim ücretsiz olduğundan ve içerikler telif hakkı ile ilgili kısıtlamalara tabi olmadığından dolayı, Ogg'un çeşitli çözücüleri, özgür ya da özel mülk yazılım ortam oynatıcıda, taşınabilir medya oynatıcıda ve farklı üreticilerin GPS alıcında kullanılmaktadır.
Adlandırma
Ogg ismi, bilgisayar oyunundan gelmektedir. Bu oyunda, gelecekteki durum veya kaynakları düşünmeden ve genellikle zor kullanılarak yapılan eylemler için kullanılan "ogging" fiilinden esinlenilmiştir. Başlangıç aşamasında, henüz o dönemin bilgisayar donanımlarının kısıtlı yetkinliği düşünüldüğünde fazla iddialı bir proje olarak görülüyordu. 'in diskdünya romanlarındaki Nanny Ogg'dan geldiği düşünülse de, biçimin geliştiricisi bunun doğru olmadığını belirtmiştir. Ancak, yine aynı ifadeyi alıntılamak gerekirse; "Diğer yandan Vorbis, Küçük Tanrılar kitabında Terry Prachett'in yarattığı bir karakterden gelmektedir".
Ogg Vorbis projesi 1993 yılında başladı. İlk olarak "Squish" olarak adlandırıldı, ancak bu isim tescillenmişti. Bu yüzden, projede isim değişikliğine gidildi. Yeni isim olan "OggSquish", 2001 yılına dek kullanıldı, ki tekrar isim değiştirilerek "Ogg" olarak devam edildi. Ogg içerik biçimini ifade etmek için kullanılageldi ve Xiph.org'un daha büyük kapsamlı çoklu ortam projesinin bir parçası oldu. "Squish" ise bugün (artık "Vorbis" olarak anılıyor), Ogg içeri biçiminde belirli bir ses depolama ortam biçimini ifade etmekte kullanılıyor.
Dosya Biçimi
Ogg veri akış biçimi, çoklu ortam içeriklerinin kodlanması ve çözümlenmesini amaçlayan, ücretsiz olarak erişilebilen ve ücretsiz olarak yazılımlarda oynatılabilen aynı zamanda pek çok aracı içermekte olan büyük çaplı bir girişimin çerçevesini oluşturmak üzere geliştirilmiştir.
Biçim, "" olarak isimlendirilen veri parçalarından oluşmaktadır. Her bir sayfa, "OggS" karakteriyle başlamakta, bu da dosyanın Ogg biçiminde olduğunu ifade etmektedir.
Sayfa başlığında yer alan "seri numarası" ve "sayfa numarası", veri akışını oluşturan sayfa dizilimlerini belirler. Birçok veri akışı, her veri akışının içerilen bilginin konumlannma süresine göre dosya içerisinde düzenlendiği şekilde çoklanabilir. Veri akışları, sırayla çözümlenmeleri amacıyla "zincirleme" adı verilen bir süreçle var olan dosyalara da eklenebilir.
Mogg, "Multi-Track-Single-Logical-Stream Ogg-Vorbis" (Çoklu dijital veri, tekil lojik akış Ogg-Vorbis), çoklu kanal veya çoklu dijital veri taşıyan Ogg dosyası biçimidir.
Sayfa yapısı
Aşağıda, Ogg sayfa şablonu aşağıdaki gibidir:
- Aktarım düzeni– 32 bit
- Aktarım düzeni veya eşzamanlama kodu, Ogg dosyalarını çözümlerken eşzamanlama yapılmasını sağlan bir sihirli sayıdır. Her bir sayfa, dört karakterden oluşan bir ASCII dizilimş ile başlar; "OggS". Bu, verinin kaybedildiği veya bozulduğu durumlarda çözümleyicinin yeniden eşzamanlama yapmasına yardımcı olur ve sayfa yapısı oluşturulmaya başlamadan önce bir tutarlılık kontrolü işlevi görür.
- Versiyon - 8 bit
- Bu alan, Ogg veri akışına ait biçim versiyonunu belirtir, ileride geliştirilebilirlik sağlar. Şu anda 0 olması zorunludur.
- Başlık türü - 8 bit
- Bu, aşağıdakileri ifade eden 8 bitlik bir işaretlemedir.
Bit Değer İşaretleme Sayfa türü 0 0x01 Devamsallık Bu sayfadaki ilk paket, lojik veri akışındaki önceki paketin devamıdır. 1 0x02 BOS Akış başlangıcı. Bu sayfa, lojik veri akışındaki ilk sayfadır. BOS işaretlemesi, her bir lojik veri akışının ilk sayfasında yer almalıdır, ancak diğer hiçbir sayfada bulunmamalıdır. 2 0x04 EOS Akış sonu. Bu sayfa, lojik veri akışındaki son sayfadır. EOS işaretlemesi, bir lojik veri akışının son sayfasında yer almalıdır, ancak diğer hiçbir sayfada bulunmamalıdır.
- Granül konumu - 64 bit
- Granül konumu, Ogg dosyalarında zaman işaretidir. Anlamı, kodek türüne bağlı olarak değişen soyut bir değerdir. Örneğin, kare sayısını, örneklem sayısını veya daha karmaşık bir şemayı ifade edebilir.
- Veri akış seri numarası - 32 bit
- Bu alan, bir sayfanın belirli bir lojik veri akışına ait olduğunu belirten seri numarasıdır. Bir dosya içerisindeki her bir lojik veri akışı, farklı bir değer sahiptir ve bu alan, sayfaların doğru çözücüye ulaştırılmasını uygular. Tipik bir Vorbis veya Theora dosyasında, bir akış ses (Vorbis), bir akış görüntü (Theora) olarak gerçekleşir.
- Sayfa sıra numarası - 32 bit
- Bu alan, her bir lojik veri akışı için tekdüze bir biçimde artan bir alandır. İlk sayfa 0, sonraki sayfa 1, vb... Bu, veri kaybedildiğinde tespit edilebilmesini amaçlayan bir uygulamadır.
- Sağlama toplamı - 32 bit
- Bu alan, tüm sayfadaki (sayfa başlığı da dahil) verinin döngüsel artıklık denetimi sağlamasını yapar. Veri oluşuturulduğundan bu yana herhangi bir bozulma gerçekleşip gerçekleşmediğinin doğrulanması görevini görür. Bu sağlama işlemini geçemeyen sayfalar çıkarılır. Sağlama toplamı, 0x04C11DB7 polinom değeri kullanılarak oluşturulur.
- Sayfa segmentleri - 8 bit
- Bu alan, bir sayfada yer alan segmentlerin sayısını gösterir. Aynı zamanda, bu alandan sonra gelen segment tablosunda kaç byte olduğunu da içerir. Herhangi bir sayfada, en fazla 255 segment olabilir.
- Segment tablosu - 8 bit
- Segment tablosu, her biri sayfa içerisinde karşılığı olan segmentlerin uzunluğunu gösteren 8 bitlik değerler dizinidir. Segment sayısı, bir önceki Sayfa Segmentleri alanından elde edilir. Her bir segment 0 ile 255 byte arasıdır.
Segment yapısı; segmentlerin çözümleyici için anlamlı bir veri birimi olan bir paket içerisinde gruplanabilmesi için imkan sağlar. Segment uzunluğu 255 olarak ifade edildiğinde, bir sonraki segmentin mevcut segmente iliştirilmesi ve aynı paket içerisinde bunun devamı olduğu anlamına gelir. Segment uzunluğu 0-254 arasında olduğunda, bu paket içerisindeki son segment olduğunu belirtir. Bir paketin uzunluğu 255'in katlarıysa, son segmentin değeri 0 olacaktır.
Son paketin bir sonraki sayfada devam ettiği durumlarda son segment değeri 255 olur; devamsallık işaretlemesi bir sonraki sayfada önceki sayfanın devamı olduğu şeklinde yer alır.
Metaveri
, ilkin Ogg Vorbis ile kullanılmak üzere oluşturulan bir temel-düzey metaveri biçimidir. O zamandan bu yana, Theora, , FLAC ve gibi diğer Xiph.org Ogg sarma (kapsülleme) kodeklerinin belirtiminde de kullanılmıştır. VorbisComment (Vorbis açımlaması) Xiph.org kodeklerine metaveri yerleştirmek için en yaygın olarak desteklenen, en basit yöntemdir.
VorbisComment içerisinde bir veya daha fazla METAVERİ_BLOK_RESMİ=… önizleme görsel veya albüm kapağı olarak Base64-kodlamalı değerlere sahiptir. Diğer bir deyişle, FLAC önizleme ve albüm kapağı resimlerini ikili bloklar halinde&mdash küçük-endian METAVERİ_BLOK_VORBIS_AÇIMLAMASI olarak saklar.
Diğer mevcut ve önerilen mekanizmalar:
- FLAC metaveri blokları
- Ogg Skeleton
- Devamlı Ortam İşaretleme Dili (CMML) (artık kullanılmamaktadır)
Tarih
Ogg projesi, 1993 yılında daha büyük bir proje içerisinde basit bir ses dosyası sıkıştırma paketi olarak başladı. Yazılım, ilk olarak Squish olarak adlandırıldı, ancak var olan bir tescilli marka olduğu için olarak yeniden adlandırıldı. Bu isim, sonradan tüm Ogg projesini ifade eder hale geldi. Xiphophorus OggSquish 1997'de "hem modern ses uygulamaları için sıkıştırılmış, esnek bir ses dosyası oluşturmak, hem de yaygın olan, mevcut tüm modern platformlarda oynatılabilecek bir ses biçimi oluşturma girişimi" olarak tanımlandı. 2000 yılında bu tanım, "birbiriyle bağlantılı çoklu-ortam ve sinyal işleme projeler grubu" olarak yapılıyordu. Yine aynı yılda, iki proje, planlı yayınlama için geliştirilme aşamasındaydı: Ogg Vorbis biçimi ve libvorbis - Vorbis'in referans uygulaması. Aynı zamanda, gelecekte görüntü ve kayıpsız ses kodlamaları üzerinde de araştırmalar yapılıyordu. 2011 yılında OggSquish Ogg olarak yeniden adlandırıldı ve "aynı şemsiye altında birbiriyle bağlantılı çoklu-ortam ve sinyal işleme projeleri" olarak tanımlandı. Ogg, daha geniş kapsamlı Xiph.org çoklu ortam projesinde bir dosya uzantısını ifade eder hale geldi. Squish, Ogg kodeklerinden birine ismini verdi. 2009 yılında, Ogg "Xiph.org'un çoklu-ortam kodekleri için çoklu-ortam kapsayıcı biçimi, yerli dosya ve veri akışı türü" olarak tanımlandı.
Ogg referans uygulaması, 2 Eylül 2000'de Vorbis'ten ayrıldı.
Mayıs 2003'te bu biçim ile ilgili iki adet yayınlandı. Ogg veri akışı bilgilendirici olarak sınıflandırılan RFC 3533'te tanımlanırken internet içerik türü (application/ogg) RFC3534'te tanımlandı. Eylül 2008'de RFC 3534'ün yerini RFC 5334 aldı; (video/ogg), (audio/ogg) ve .ogx, .ogv, .oga, .spx dosya uzantıları eklendi.
OGM
Ogg için Resmi görüntü desteği olmaması yüzünden 2002'de Microsoft DirectShow'un Ogg-tabanlı bir sarıcıya uyarlanması ile görüntü gömmeye izin veren OGM dosya biçimi geliştirildi. OGM, ilkin yalnızca kapalı-kaynak kodlu Windows araçları tarafından destekleniyordu, ancak kod tabanı zamanla açık hale getirildi. Daha sonra, görüntü (ve altyazı) desteği resmi olarak Ogg için sağlandı, ancak OGM ile uyumsuzdu. Bağımsız olarak Matroska kapsayıcı biçimi olgunluğa ulaştı, böylece Orbis ses ve ilişiksiz görüntü kodeklerini birleştirmeyi amaçlayan kişiler için alternatif oluşturdu. Bu sebeple, OGM artık desteklenmemekte, geliştirilmemekte ve resmi olarak Xiph.org tarafından resmi olarak sonlandırılmıştır. Bugün, Ogg biçimindeki görüntüler .ogv dosya uzantısı olarak bulunmaktadır.
2006
Ogg, hareketli görüntü uzmanları birliği standartlarının kapsamına hiçbir zaman yaklaşamamış olsa da, 2006 itibarı ile özgür içerik kodlamasına yaygın bir biçimde (örneğin Özgür Müzik, kullanılmaktadır ve pek çok dijital ses dosya oynatıcısı tarafından desteklenmeye başlamıştır. Ogg biçimini destekleyen oyun motorları olarak Doom 3, Unreal Tournament 2004, Halo: Combat Evolved, , Mafia: The City of Lost Heaven, , , , Lineage 2, , Battlefield 2 ve Grand Theft Auto motorları ile Java-tabanlı Minecraft ses dosyaları öne çıkmaktadır. Daha yaygın olan Vorbis kodek için pek çok yazılımda yerleşik destek mevcutken neredeyse diğer tüm yazılımlarda desteklenmesini sağlayan ek paketler vardır.
2007
Free Software Foundation 16 Mayıs 2007'de, "tescilli MP3'ün karşısında etik, yasal ve teknik olarak daha üstün bir alternatif" olarak Vorbis kullanımının artırılmasını teşvik eden bir kampanya başlattı. İnsanların websitele veya bloglarında bir düğme ekleyerek kampanyaya destek verebileceği imkanlar sağlandı. FSF'nin tavsiye ettiği Ogg oynatıcısını (VLC Media Player) indirmek veya kullanmak istemeyenler için Windows ve Mac OS X üzerinde QuickTime-tabanlı uygulamalar için Xiph.org Vakfı resmi bir kodek geliştirdi; Windows kullanıcıları Windows Media Player için Ogg kodeği yükleyebilirken Mac OS kullancıları iTunes oynatıcısı veya uygulamaları için benzer eklentilere erişebilir.
2009
2009 itibarı ile Ogg kapsayıcısı, Theora ve Vorbis kullanımı sayesinde, ağ tarayıcısının HTML 5 <video> ve <audio> öğeleri uygulaması için tek kapsayıcı oldu.
2010
3 Mart 2010'da FFmpeg geliştiricisinin teknik bir analizi, Ogg'un çoklu-ortam kapsayıcı biçimi olarak genel-amaçlı yetkinliklerini eleştirdi. Ogg'un oluşturucusu, daha sonra bu iddiaları cevaplandıran kendi makalesini yayınladı.
Ogg Kodekleri
Ogg, sadece bir kapsayıcı biçimidir. Kodek tarafından kodlanan gerçek ses veya görüntü, Ogg kapsayıcısı içine yerleştirilir. Ogg kapsayıcıları, farklı kodekler tarafından akışlar içerebilir; örneğin bir görüntü dosyası, hem ses kodeği tarafından hem de görüntü kodeği tarafından kodlanmış verilerden oluşur.
Kapsayıcı formatı olarak Ogg, ses ve görüntüyü farklı biçimlerde kodlayabilir (Dirac, , , MPEG-4, MP3 ve diğerleri gibi); ancak Ogg, şu Xiph.org özgür kodekleri ile kodlama yapmak için geliştirilmiş ve genel olarak bunlar kullanılmaktadır:
- Ses
-
- : düşük bit oranındaki ses verilerini işler (~2.1–32 kbit/s/kanal)
- Vorbis: Orta - üst-seviye genel ses verilerini işler (≈16–500 kbit/s/kanal)
- : ses, müzik ve genel ses verilerini düşük ve üst-seviyedeki bit oranlarında işler (≈6–510 kbit/s/kanal)
- Kayıpsız
- FLAC arşivsel ve yüksek doğruluktaki ses verilerini işler
- OggPCM, sıkıştırılmamış Darbe kod modülasyonu ses verilerinin Ogg kapsayıcısı içerisinde yer almasına olanak tanır
-
- Görüntü
-
- Theora: şirketinin formatını temel alan Theora MPEG-4, veya Windows Media Video görüntü biçimi ile rekabet etmek (örneğin, DivX ya da Xvid ile kodlanan) için geliştirilmiştir.
- : geliştirilmekte olan görüntü kodlama biçimi.
- Tarkin: 2000, 2001 ve 2002 yıllarında deneysel olarak oluşturulan ve artık kullanılmayan bir kodektir. Theora'nın görüntü kodeği olarak ana odak haline gelmesi (Ağustos 2002) ile sonlandırılmıştır.
- Dirac: BBC tarafından geliştirilen özgür ve açık kaynak kodlu görüntü biçimi. Dalgacık kodlaması kullanmaktadır.
- Kayıpsız
- Dirac: Dirac'ın bir kısmı kayıpsız sıkıştırmayı amaçlar
- : geliştirilmekte olan bir görüntü kodlama formatı.
-
- Metin
- (CMML): zamanlı metaveri, altyazı ekleme ve biçimlendirme amaçlı metin/uygulama kodeği.
- : tarafından geliştirilen özgür ve açık kaynaklı, bağlantılı ortamların not edilmesini ve endekslenmesini amaçlayan standartlar dizini.
- OggKate: Ogg biçiminde çoklanabilen karaoke ve metin için oluşturulmuş bindirmeli kodek türü.
Ortam türleri
Ogg ses ortamı, .oga, .ogg ve .spx uzantılarına sahip bir olarak tescillenmiştir. Ogg görüntü ortam türü olan .ogv dosya uzantısının alt kümesi kabul edilir. Diğer Ogg uygulamalarının kullandığı .ogx görüntü/ogg türünün üst kümesi addedilir.
Kaynakça
- ^ . 4 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2015.
 | Bilgisayar ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Ogg haber gazete kitap akademik JSTOR Ocak 2021 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Ogg ya da bir diger yazilisiyla OGG tarafindan gelistirilen acik ve ozgur bir cokluortam dosya bicimidir Yazilim patentlerinin tehdidi altinda olmayan bu dosya bicimi akiskan video icin optimize edilmis yuksek kalitede cokluortam gerceklemeleri icin gelistirilmistir Ogg dosya bicimi video ses metin ornegin altyazi ve metadata bilgilerini birlikte tasiyabilir OGG gelistirme catisinin onemli bir parcasi olan Theora kayipli bir video sikistirma yontemi saglar Ses katmaninda cogunlukla muzik dosyalari icin optinmize edilmis Vorbis sikistirmasi yaygin olmakla birlikte Opus FLAC ya da kayipsiz sikistirma algoritmalari da kullanilabilmektedir 2007 den once ogg dosya uzantisi icerigi Ogg kapsayici biciminde olan tum dosyalar icin kullanilmaktaydi 2007 yilindan bu yana Xiph org Vakfi ogg uzantisinin yalnizca Ogg Vorbis ses dosyalari icin kullanilmasini tavsiye etmektedir Xiph org Vakfi farkli icerikteki dosyalari tanimlamak amaciyla yeni bir uzanti serisi ve medya turleri olusturmaya karar verdi yalnizca ses dosyalari icin oga sesli veya degil video dosyalari Theora dahil icin ogv cogullamali Ogg icin ogx 7 Kasim 2017 itibari ile Xiph org Vakfi nin referans uygulamasinin guncel versiyonu libogg 1 3 3 tur Diger bir surum olan libogg2 gelistirilme asamasindadir ancak 2018 itibariyla halen yeni bastan yazilmayi beklemektedir Her iki kutuphane de yeni BSD Lisansi ile cikarilan birer ozgur yazilimdir Ogg referans uygulamasi 2 Eylul 2000 tarihinde Vorbis ten ayrilmistir Bicim ucretsiz oldugundan ve icerikler telif hakki ile ilgili kisitlamalara tabi olmadigindan dolayi Ogg un cesitli cozuculeri ozgur ya da ozel mulk yazilim ortam oynaticida tasinabilir medya oynaticida ve farkli ureticilerin GPS alicinda kullanilmaktadir AdlandirmaOgg ismi bilgisayar oyunundan gelmektedir Bu oyunda gelecekteki durum veya kaynaklari dusunmeden ve genellikle zor kullanilarak yapilan eylemler icin kullanilan ogging fiilinden esinlenilmistir Baslangic asamasinda henuz o donemin bilgisayar donanimlarinin kisitli yetkinligi dusunuldugunde fazla iddiali bir proje olarak goruluyordu in diskdunya romanlarindaki Nanny Ogg dan geldigi dusunulse de bicimin gelistiricisi bunun dogru olmadigini belirtmistir Ancak yine ayni ifadeyi alintilamak gerekirse Diger yandan Vorbis Kucuk Tanrilar kitabinda Terry Prachett in yarattigi bir karakterden gelmektedir Ogg Vorbis projesi 1993 yilinda basladi Ilk olarak Squish olarak adlandirildi ancak bu isim tescillenmisti Bu yuzden projede isim degisikligine gidildi Yeni isim olan OggSquish 2001 yilina dek kullanildi ki tekrar isim degistirilerek Ogg olarak devam edildi Ogg icerik bicimini ifade etmek icin kullanilageldi ve Xiph org un daha buyuk kapsamli coklu ortam projesinin bir parcasi oldu Squish ise bugun artik Vorbis olarak aniliyor Ogg iceri biciminde belirli bir ses depolama ortam bicimini ifade etmekte kullaniliyor Dosya BicimiOgg veri akis bicimi coklu ortam iceriklerinin kodlanmasi ve cozumlenmesini amaclayan ucretsiz olarak erisilebilen ve ucretsiz olarak yazilimlarda oynatilabilen ayni zamanda pek cok araci icermekte olan buyuk capli bir girisimin cercevesini olusturmak uzere gelistirilmistir Bicim olarak isimlendirilen veri parcalarindan olusmaktadir Her bir sayfa OggS karakteriyle baslamakta bu da dosyanin Ogg biciminde oldugunu ifade etmektedir Sayfa basliginda yer alan seri numarasi ve sayfa numarasi veri akisini olusturan sayfa dizilimlerini belirler Bircok veri akisi her veri akisinin icerilen bilginin konumlannma suresine gore dosya icerisinde duzenlendigi sekilde coklanabilir Veri akislari sirayla cozumlenmeleri amaciyla zincirleme adi verilen bir surecle var olan dosyalara da eklenebilir Mogg Multi Track Single Logical Stream Ogg Vorbis Coklu dijital veri tekil lojik akis Ogg Vorbis coklu kanal veya coklu dijital veri tasiyan Ogg dosyasi bicimidir Sayfa yapisiAsagida Ogg sayfa sablonu asagidaki gibidir Ogg dosyalarinin baslik icerikleriAktarim duzeni 32 bit Aktarim duzeni veya eszamanlama kodu Ogg dosyalarini cozumlerken eszamanlama yapilmasini saglan bir sihirli sayidir Her bir sayfa dort karakterden olusan bir ASCII dizilims ile baslar OggS Bu verinin kaybedildigi veya bozuldugu durumlarda cozumleyicinin yeniden eszamanlama yapmasina yardimci olur ve sayfa yapisi olusturulmaya baslamadan once bir tutarlilik kontrolu islevi gorur Versiyon 8 bit Bu alan Ogg veri akisina ait bicim versiyonunu belirtir ileride gelistirilebilirlik saglar Su anda 0 olmasi zorunludur Baslik turu 8 bit Bu asagidakileri ifade eden 8 bitlik bir isaretlemedir Bit Deger Isaretleme Sayfa turu0 0x01 Devamsallik Bu sayfadaki ilk paket lojik veri akisindaki onceki paketin devamidir 1 0x02 BOS Akis baslangici Bu sayfa lojik veri akisindaki ilk sayfadir BOS isaretlemesi her bir lojik veri akisinin ilk sayfasinda yer almalidir ancak diger hicbir sayfada bulunmamalidir 2 0x04 EOS Akis sonu Bu sayfa lojik veri akisindaki son sayfadir EOS isaretlemesi bir lojik veri akisinin son sayfasinda yer almalidir ancak diger hicbir sayfada bulunmamalidir Granul konumu 64 bit Granul konumu Ogg dosyalarinda zaman isaretidir Anlami kodek turune bagli olarak degisen soyut bir degerdir Ornegin kare sayisini orneklem sayisini veya daha karmasik bir semayi ifade edebilir Veri akis seri numarasi 32 bit Bu alan bir sayfanin belirli bir lojik veri akisina ait oldugunu belirten seri numarasidir Bir dosya icerisindeki her bir lojik veri akisi farkli bir deger sahiptir ve bu alan sayfalarin dogru cozucuye ulastirilmasini uygular Tipik bir Vorbis veya Theora dosyasinda bir akis ses Vorbis bir akis goruntu Theora olarak gerceklesir Sayfa sira numarasi 32 bit Bu alan her bir lojik veri akisi icin tekduze bir bicimde artan bir alandir Ilk sayfa 0 sonraki sayfa 1 vb Bu veri kaybedildiginde tespit edilebilmesini amaclayan bir uygulamadir Saglama toplami 32 bit Bu alan tum sayfadaki sayfa basligi da dahil verinin dongusel artiklik denetimi saglamasini yapar Veri olusuturuldugundan bu yana herhangi bir bozulma gerceklesip gerceklesmediginin dogrulanmasi gorevini gorur Bu saglama islemini gecemeyen sayfalar cikarilir Saglama toplami 0x04C11DB7 polinom degeri kullanilarak olusturulur Sayfa segmentleri 8 bit Bu alan bir sayfada yer alan segmentlerin sayisini gosterir Ayni zamanda bu alandan sonra gelen segment tablosunda kac byte oldugunu da icerir Herhangi bir sayfada en fazla 255 segment olabilir Segment tablosu 8 bit Segment tablosu her biri sayfa icerisinde karsiligi olan segmentlerin uzunlugunu gosteren 8 bitlik degerler dizinidir Segment sayisi bir onceki Sayfa Segmentleri alanindan elde edilir Her bir segment 0 ile 255 byte arasidir Segment yapisi segmentlerin cozumleyici icin anlamli bir veri birimi olan bir paket icerisinde gruplanabilmesi icin imkan saglar Segment uzunlugu 255 olarak ifade edildiginde bir sonraki segmentin mevcut segmente ilistirilmesi ve ayni paket icerisinde bunun devami oldugu anlamina gelir Segment uzunlugu 0 254 arasinda oldugunda bu paket icerisindeki son segment oldugunu belirtir Bir paketin uzunlugu 255 in katlariysa son segmentin degeri 0 olacaktir Son paketin bir sonraki sayfada devam ettigi durumlarda son segment degeri 255 olur devamsallik isaretlemesi bir sonraki sayfada onceki sayfanin devami oldugu seklinde yer alir Metaveri ilkin Ogg Vorbis ile kullanilmak uzere olusturulan bir temel duzey metaveri bicimidir O zamandan bu yana Theora FLAC ve gibi diger Xiph org Ogg sarma kapsulleme kodeklerinin belirtiminde de kullanilmistir VorbisComment Vorbis acimlamasi Xiph org kodeklerine metaveri yerlestirmek icin en yaygin olarak desteklenen en basit yontemdir VorbisComment icerisinde bir veya daha fazla METAVERI BLOK RESMI onizleme gorsel veya album kapagi olarak Base64 kodlamali degerlere sahiptir Diger bir deyisle FLAC onizleme ve album kapagi resimlerini ikili bloklar halinde amp mdash kucuk endian METAVERI BLOK VORBIS ACIMLAMASI olarak saklar Diger mevcut ve onerilen mekanizmalar FLAC metaveri bloklari Ogg Skeleton Devamli Ortam Isaretleme Dili CMML artik kullanilmamaktadir TarihOgg oynat web dugmesi Ogg projesi 1993 yilinda daha buyuk bir proje icerisinde basit bir ses dosyasi sikistirma paketi olarak basladi Yazilim ilk olarak Squish olarak adlandirildi ancak var olan bir tescilli marka oldugu icin olarak yeniden adlandirildi Bu isim sonradan tum Ogg projesini ifade eder hale geldi Xiphophorus OggSquish 1997 de hem modern ses uygulamalari icin sikistirilmis esnek bir ses dosyasi olusturmak hem de yaygin olan mevcut tum modern platformlarda oynatilabilecek bir ses bicimi olusturma girisimi olarak tanimlandi 2000 yilinda bu tanim birbiriyle baglantili coklu ortam ve sinyal isleme projeler grubu olarak yapiliyordu Yine ayni yilda iki proje planli yayinlama icin gelistirilme asamasindaydi Ogg Vorbis bicimi ve libvorbis Vorbis in referans uygulamasi Ayni zamanda gelecekte goruntu ve kayipsiz ses kodlamalari uzerinde de arastirmalar yapiliyordu 2011 yilinda OggSquish Ogg olarak yeniden adlandirildi ve ayni semsiye altinda birbiriyle baglantili coklu ortam ve sinyal isleme projeleri olarak tanimlandi Ogg daha genis kapsamli Xiph org coklu ortam projesinde bir dosya uzantisini ifade eder hale geldi Squish Ogg kodeklerinden birine ismini verdi 2009 yilinda Ogg Xiph org un coklu ortam kodekleri icin coklu ortam kapsayici bicimi yerli dosya ve veri akisi turu olarak tanimlandi Ogg referans uygulamasi 2 Eylul 2000 de Vorbis ten ayrildi Mayis 2003 te bu bicim ile ilgili iki adet yayinlandi Ogg veri akisi bilgilendirici olarak siniflandirilan RFC 3533 te tanimlanirken internet icerik turu application ogg RFC3534 te tanimlandi Eylul 2008 de RFC 3534 un yerini RFC 5334 aldi video ogg audio ogg ve ogx ogv oga spx dosya uzantilari eklendi OGM Ogg icin Resmi goruntu destegi olmamasi yuzunden 2002 de Microsoft DirectShow un Ogg tabanli bir sariciya uyarlanmasi ile goruntu gommeye izin veren OGM dosya bicimi gelistirildi OGM ilkin yalnizca kapali kaynak kodlu Windows araclari tarafindan destekleniyordu ancak kod tabani zamanla acik hale getirildi Daha sonra goruntu ve altyazi destegi resmi olarak Ogg icin saglandi ancak OGM ile uyumsuzdu Bagimsiz olarak Matroska kapsayici bicimi olgunluga ulasti boylece Orbis ses ve ilisiksiz goruntu kodeklerini birlestirmeyi amaclayan kisiler icin alternatif olusturdu Bu sebeple OGM artik desteklenmemekte gelistirilmemekte ve resmi olarak Xiph org tarafindan resmi olarak sonlandirilmistir Bugun Ogg bicimindeki goruntuler ogv dosya uzantisi olarak bulunmaktadir 2006 Ogg hareketli goruntu uzmanlari birligi standartlarinin kapsamina hicbir zaman yaklasamamis olsa da 2006 itibari ile ozgur icerik kodlamasina yaygin bir bicimde ornegin Ozgur Muzik kullanilmaktadir ve pek cok dijital ses dosya oynaticisi tarafindan desteklenmeye baslamistir Ogg bicimini destekleyen oyun motorlari olarak Doom 3 Unreal Tournament 2004 Halo Combat Evolved Mafia The City of Lost Heaven Lineage 2 Battlefield 2 ve Grand Theft Auto motorlari ile Java tabanli Minecraft ses dosyalari one cikmaktadir Daha yaygin olan Vorbis kodek icin pek cok yazilimda yerlesik destek mevcutken neredeyse diger tum yazilimlarda desteklenmesini saglayan ek paketler vardir 2007 Free Software Foundation 16 Mayis 2007 de tescilli MP3 un karsisinda etik yasal ve teknik olarak daha ustun bir alternatif olarak Vorbis kullaniminin artirilmasini tesvik eden bir kampanya baslatti Insanlarin websitele veya bloglarinda bir dugme ekleyerek kampanyaya destek verebilecegi imkanlar saglandi FSF nin tavsiye ettigi Ogg oynaticisini VLC Media Player indirmek veya kullanmak istemeyenler icin Windows ve Mac OS X uzerinde QuickTime tabanli uygulamalar icin Xiph org Vakfi resmi bir kodek gelistirdi Windows kullanicilari Windows Media Player icin Ogg kodegi yukleyebilirken Mac OS kullancilari iTunes oynaticisi veya uygulamalari icin benzer eklentilere erisebilir 2009 2009 itibari ile Ogg kapsayicisi Theora ve Vorbis kullanimi sayesinde ag tarayicisinin HTML 5 lt video gt ve lt audio gt ogeleri uygulamasi icin tek kapsayici oldu 2010 3 Mart 2010 da FFmpeg gelistiricisinin teknik bir analizi Ogg un coklu ortam kapsayici bicimi olarak genel amacli yetkinliklerini elestirdi Ogg un olusturucusu daha sonra bu iddialari cevaplandiran kendi makalesini yayinladi Ogg KodekleriOgg sadece bir kapsayici bicimidir Kodek tarafindan kodlanan gercek ses veya goruntu Ogg kapsayicisi icine yerlestirilir Ogg kapsayicilari farkli kodekler tarafindan akislar icerebilir ornegin bir goruntu dosyasi hem ses kodegi tarafindan hem de goruntu kodegi tarafindan kodlanmis verilerden olusur Kapsayici formati olarak Ogg ses ve goruntuyu farkli bicimlerde kodlayabilir Dirac MPEG 4 MP3 ve digerleri gibi ancak Ogg su Xiph org ozgur kodekleri ile kodlama yapmak icin gelistirilmis ve genel olarak bunlar kullanilmaktadir Ses dusuk bit oranindaki ses verilerini isler 2 1 32 kbit s kanal Vorbis Orta ust seviye genel ses verilerini isler 16 500 kbit s kanal ses muzik ve genel ses verilerini dusuk ve ust seviyedeki bit oranlarinda isler 6 510 kbit s kanal Kayipsiz FLAC arsivsel ve yuksek dogruluktaki ses verilerini isler OggPCM sikistirilmamis Darbe kod modulasyonu ses verilerinin Ogg kapsayicisi icerisinde yer almasina olanak tanir Goruntu Theora sirketinin formatini temel alan Theora MPEG 4 veya Windows Media Video goruntu bicimi ile rekabet etmek ornegin DivX ya da Xvid ile kodlanan icin gelistirilmistir gelistirilmekte olan goruntu kodlama bicimi Tarkin 2000 2001 ve 2002 yillarinda deneysel olarak olusturulan ve artik kullanilmayan bir kodektir Theora nin goruntu kodegi olarak ana odak haline gelmesi Agustos 2002 ile sonlandirilmistir Dirac BBC tarafindan gelistirilen ozgur ve acik kaynak kodlu goruntu bicimi Dalgacik kodlamasi kullanmaktadir Kayipsiz Dirac Dirac in bir kismi kayipsiz sikistirmayi amaclar gelistirilmekte olan bir goruntu kodlama formati Metin CMML zamanli metaveri altyazi ekleme ve bicimlendirme amacli metin uygulama kodegi tarafindan gelistirilen ozgur ve acik kaynakli baglantili ortamlarin not edilmesini ve endekslenmesini amaclayan standartlar dizini OggKate Ogg biciminde coklanabilen karaoke ve metin icin olusturulmus bindirmeli kodek turu Ortam turleri Ogg ses ortami oga ogg ve spx uzantilarina sahip bir olarak tescillenmistir Ogg goruntu ortam turu olan ogv dosya uzantisinin alt kumesi kabul edilir Diger Ogg uygulamalarinin kullandigi ogx goruntu ogg turunun ust kumesi addedilir Kaynakca 4 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mart 2015 Bilgisayar ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz