Oyuncak ördek olayı, özel bir şirket tarafından Hong Kong'dan sipariş edilen plastik oyuncak ördek benzeri banyo oyuncaklarını içeren bir konteynerin Büyük Okyanusa düşmesi sonucu meydana gelen olaydır. Konteynerdeki 28 bin oyuncak okyanus akıntılarını gösterecek şekilde dağılmış ve bilimsel bir araştırma için önemli bir fırsat sunmuştur. Okyanus bilimcisi , 1992 yılında yaşanan olaydan sonra okyanusa saçılan oyuncakları izleyerek önemli bilimsel çıkarımlarda bulunmuştur.
Kaza
The First Years adlı şirket adına Çin'de üretildikten sonra Hong Kong limanından ABD'nin Washington eyaletindeki Tacoma şehrine gitmek üzere konteyner gemisine yüklenir. 10 Ocak 1992 tarihinde Büyük Okyanus'un kuzey bölgesinde fırtınaya yakalanan gemiden bazı konteynerler kayarak denize düşer. Denize düşen 12 adet birisinde de 28.800 plastik oyuncak bulunmaktadır. Plastik oyuncaklar çoğunlukla oyuncak ördek, kurbağa, kaplumbağa gibi deniz hayvanlarıdır. Kaza sırasında konteyner çarpma sonucu açılınca plastik oyuncaklar okyanusa saçılacaktır. Oyuncaklar çeşitli ambalajlarla sarılmış olsa da yapılan deneyler bu ambalajların belirli bir sürede deforme olduğunu göstermiştir. Üzerlerinde hiçbir delik olmadığı için batma riski bulunmayan oyuncaklar okyanus boyunca sürüklenmeye başlamıştır.
Deney
Olaydan haberdar olan Seattle eyaletinden okyanus bilimcileri ve okyanus yüzeyi akıntıları ile ilgili bilimsel araştırmaları kapsamında konuyla ilgilenmeye başlarlar. Bir anda on binlerce nesnenin okyanus yüzeyine dağılması bilim adamları için bulunmaz fırsat niteliğindedir.
Kazadan yaklaşık on ay sonra oyuncaklardan bazıları Alaska kıyılarına ulaşmaya başlar. İlk keşif 16 Kasım 1992 tarihinde Sitka, Alaska sahillerinde bulunan yaklaşık on adet oyuncak olur. Kaza yerinden 3200 km uzaktaki bu sahilin çevresinde araştırma başlatan Ebbesmeyer ve Ingraham 850 km sahil şeridini kontrol ederler. Süren çalışmalar sonucu 1993 yılı Ağustos ayına kadar Alaska sahillerinde toplam 400 oyuncak bulunur. Oyuncakların bulundukları yerler Ingraham’ın OSCUR bilgisayarlı simülasyon sistemine girilir.
Okyanus bilimciler geliştirdikleri modelleme sayesinde oyuncakların nerelere doğru sürükleneceği tahmin edilebilmiştir. Buna göre bir kısmı batıya doğru Japonya'ya doğru ilerlerken bir kısmının da kuzey yönüne ilerleyerek Bering Boğazı dolaylarında buzulların arasında sıkışacağı öngörülmüştür. Kuzey kutup bölgesinden yavaşça geçeceği ve buzulların erimesiyle beraber Atlantik Okyanusu'nun kuzey kısımlarına ancak beş altı yılda geçecekleri öngörülmüştür. Bu öngörüden hareketle Kanada ve İzlanda bölgelerinde plastik ördek oyuncakları bulanlara ödül vadedilmiştir. 2004 yılında bulunan çok sayıda oyuncak bu teoriyi doğrulamıştır. 2007 yılında İngiltere sahillerinde bulunan plastik oyuncaklar yanlışlıkla bu olayla ilişkilendirilmiştir.
Kültürel etkileri
Olayla ilgili çok sayıda eser ve çocuk kitabı yazılmıştır. Ayrıca okyanusta gezdikten sonra bulunan asıl oyuncak ördekler günümüzde koleksiyoncular tarafından aranan nesneler olmuştur. Olay SEAT tarafından bir reklam kampanyasında da kullanılmıştır.
Kaynakça
- ^ Bilimadamlarının normal şartlarda gerçekleştirdiği benzer deneylerde yaklaşık 500-1000 numune okyanusa bırakılmakta ve genelde %2 oranında geri dönüş olmaktadır
- ^ Aynı bilimadamları 1990 yılında benzer bir şekilde okyanusa saçılmış 61 bin Nike ayakkabısını da takip etmekteydiler
- ^ %1.4’lik bir bulunma oranına karşılık gelir
- ^ Ocean Surface Currents Simulation (Okyanus Yüzey Akıntıları Simülasyonu)
- ^ 12 Temmuz 2003 tarihli 12 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. BBC haberi (İngilizce) 29 Haziran 2011 tarihinde erişilmiştir
- ^ Yanlış bilgi içeren 14 Temmuz 2007 tarihli 5 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Sun haberi (İngilizce) 29 Haziran 2011 tarihinde erişilmiştir
- ^ İlgili reklam afişi 7 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 29 Haziran 2011 tarihinde erişilmiştir
- ^ İlgili reklam filmi 7 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca) 29 Haziran 2011 tarihinde erişilmiştir
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Konuyla ilgili adlı eseri yazan 'un internet sitesi (İngilizce) 29 Haziran 2011 tarihinde erişilmiştir
- Oyuncakların izlediği güzergâha dair bir kronoloji (İngilizce) 29 Haziran 2011 tarihinde erişilmiştir
- 27 Haziran 2007 tarihli11 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Daily Mail haberi (İngilizce) 29 Haziran 2011 tarihinde erişilmiştir
- 28 Mayıs 2003 tarihli CNN haberi (İngilizce) 29 Haziran 2011 tarihinde erişilmiştir
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Oyuncak ordek olayi ozel bir sirket tarafindan Hong Kong dan siparis edilen plastik oyuncak ordek benzeri banyo oyuncaklarini iceren bir konteynerin Buyuk Okyanusa dusmesi sonucu meydana gelen olaydir Konteynerdeki 28 bin oyuncak okyanus akintilarini gosterecek sekilde dagilmis ve bilimsel bir arastirma icin onemli bir firsat sunmustur Okyanus bilimcisi 1992 yilinda yasanan olaydan sonra okyanusa sacilan oyuncaklari izleyerek onemli bilimsel cikarimlarda bulunmustur 1992 yilinda meydana gelen kaza sonucunda oyuncak ordeklerin yillara gore takip ettikleri guzergahCurtis Ebbesmeyer plastik oyuncaklarlaOkyanuslardaki ana akintilarKazaThe First Years adli sirket adina Cin de uretildikten sonra Hong Kong limanindan ABD nin Washington eyaletindeki Tacoma sehrine gitmek uzere konteyner gemisine yuklenir 10 Ocak 1992 tarihinde Buyuk Okyanus un kuzey bolgesinde firtinaya yakalanan gemiden bazi konteynerler kayarak denize duser Denize dusen 12 adet birisinde de 28 800 plastik oyuncak bulunmaktadir Plastik oyuncaklar cogunlukla oyuncak ordek kurbaga kaplumbaga gibi deniz hayvanlaridir Kaza sirasinda konteyner carpma sonucu acilinca plastik oyuncaklar okyanusa sacilacaktir Oyuncaklar cesitli ambalajlarla sarilmis olsa da yapilan deneyler bu ambalajlarin belirli bir surede deforme oldugunu gostermistir Uzerlerinde hicbir delik olmadigi icin batma riski bulunmayan oyuncaklar okyanus boyunca suruklenmeye baslamistir DeneyOlaydan haberdar olan Seattle eyaletinden okyanus bilimcileri ve okyanus yuzeyi akintilari ile ilgili bilimsel arastirmalari kapsaminda konuyla ilgilenmeye baslarlar Bir anda on binlerce nesnenin okyanus yuzeyine dagilmasi bilim adamlari icin bulunmaz firsat niteligindedir Kazadan yaklasik on ay sonra oyuncaklardan bazilari Alaska kiyilarina ulasmaya baslar Ilk kesif 16 Kasim 1992 tarihinde Sitka Alaska sahillerinde bulunan yaklasik on adet oyuncak olur Kaza yerinden 3200 km uzaktaki bu sahilin cevresinde arastirma baslatan Ebbesmeyer ve Ingraham 850 km sahil seridini kontrol ederler Suren calismalar sonucu 1993 yili Agustos ayina kadar Alaska sahillerinde toplam 400 oyuncak bulunur Oyuncaklarin bulunduklari yerler Ingraham in OSCUR bilgisayarli simulasyon sistemine girilir Okyanus bilimciler gelistirdikleri modelleme sayesinde oyuncaklarin nerelere dogru suruklenecegi tahmin edilebilmistir Buna gore bir kismi batiya dogru Japonya ya dogru ilerlerken bir kisminin da kuzey yonune ilerleyerek Bering Bogazi dolaylarinda buzullarin arasinda sikisacagi ongorulmustur Kuzey kutup bolgesinden yavasca gececegi ve buzullarin erimesiyle beraber Atlantik Okyanusu nun kuzey kisimlarina ancak bes alti yilda gececekleri ongorulmustur Bu ongoruden hareketle Kanada ve Izlanda bolgelerinde plastik ordek oyuncaklari bulanlara odul vadedilmistir 2004 yilinda bulunan cok sayida oyuncak bu teoriyi dogrulamistir 2007 yilinda Ingiltere sahillerinde bulunan plastik oyuncaklar yanlislikla bu olayla iliskilendirilmistir Kulturel etkileriOlayla ilgili cok sayida eser ve cocuk kitabi yazilmistir Ayrica okyanusta gezdikten sonra bulunan asil oyuncak ordekler gunumuzde koleksiyoncular tarafindan aranan nesneler olmustur Olay SEAT tarafindan bir reklam kampanyasinda da kullanilmistir Kaynakca Bilimadamlarinin normal sartlarda gerceklestirdigi benzer deneylerde yaklasik 500 1000 numune okyanusa birakilmakta ve genelde 2 oraninda geri donus olmaktadir Ayni bilimadamlari 1990 yilinda benzer bir sekilde okyanusa sacilmis 61 bin Nike ayakkabisini da takip etmekteydiler 1 4 lik bir bulunma oranina karsilik gelir Ocean Surface Currents Simulation Okyanus Yuzey Akintilari Simulasyonu 12 Temmuz 2003 tarihli 12 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi BBC haberi Ingilizce 29 Haziran 2011 tarihinde erisilmistir Yanlis bilgi iceren 14 Temmuz 2007 tarihli 5 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi The Sun haberi Ingilizce 29 Haziran 2011 tarihinde erisilmistir Ilgili reklam afisi 7 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ingilizce 29 Haziran 2011 tarihinde erisilmistir Ilgili reklam filmi 7 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ispanyolca 29 Haziran 2011 tarihinde erisilmistirAyrica bakinizKonteyner tasimaciligiDis baglantilarKonuyla ilgili adli eseri yazan un internet sitesi Ingilizce 29 Haziran 2011 tarihinde erisilmistir Oyuncaklarin izledigi guzergaha dair bir kronoloji Ingilizce 29 Haziran 2011 tarihinde erisilmistir 27 Haziran 2007 tarihli11 Mayis 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Daily Mail haberi Ingilizce 29 Haziran 2011 tarihinde erisilmistir 28 Mayis 2003 tarihli CNN haberi Ingilizce 29 Haziran 2011 tarihinde erisilmistir