Bu madde, uygun değildir.Ocak 2012) ( |
Ambalaj, ürünlerin, tüketiciye ulaştırılması aşamasında, taşınması, korunması, saklanması ve satışa sunulması için kullanılan herhangi bir malzemeden yapılmış ürünlerdir. Paketleme aynı zamanda paket tasarlama, değerlendirme ve üretme sürecini de ifade eder. Paketleme, malları nakliye, depolama, lojistik, satış ve son kullanım için hazırlamanın koordineli bir sistemi olarak tanımlanabilir. Ambalaj ürünü içerir, korur, muhafaza eder, taşır, bilgilendirir ve satar. En yaygın kullanılan ambalajlar paket, kutu, teneke, poşet, çuval, şişe, kap, torba, kasa, kavanoz ve diğerleridir. Ambalaj üretiminde plastik, cam, metal, ahşap, kağıt, karton, lif gibi malzemeler kullanılır.
Ambalajın tarihi
Antik çağ
İlk paketler o sırada mevcut olan doğal malzemelerle yapıldı: saz sepetler, şarap tulumları (bota çantalar), ahşap sandıklar, çanak çömlek vazolar, seramik amforalar, ahşap fıçılar, dokuma çantalar vb. işlenmiş malzemeler geliştirildikçe ambalajların yapımında kullanıldı: ilki cam ve bronz kaplardı. Eski ambalajların incelenmesi arkeolojinin önemli bir konusudur.
Kağıdın ambalajda ilk kullanımı, (Çinliler) tarafından MÖ birinci veya ikinci yüzyılda gıda sarmak için kullanılan işlenmiş dut kabuğu yapraklarıydı.
Avrupa'da kağıt benzeri malzemelerin kullanımı, Romalılar'ın tütsü paketlemede kötü kalite ve geri dönüştürülmüş papirüs kullandığı zamandı.
Kağıdın ambalajda en eski kayıtlı kullanımı ise Kahire'de Arap Mısır pazarlarını gezen Fars gezgininin müşterilere sebze, baharat ve donanım satıldıktan sonra kağıda sarıldığını not ettiği notlarıydı.
Modern çağ
Teneke
Teneke'nin ambalajda kullanımı 18. yüzyıla kadar uzanır. Teneke imalatı uzun süre Bohemya'nın tekel'indeydi; 1667'de Andrew Yarranton, bir İngiliz mühendis ve Ambrose Crowley, yöntemi İngiltere'ye getirdiler ve burada Philip Foley dahil olmak üzere demir ustalarınca geliştirildi.
1697'de John Hanbury, "Pontypoole Plakaları" yapmak için Pontypool'da haddehanesi vardı. Orada silindirler aracılığıyla haddeleme demir plakalarına öncülük eden yöntem, önceki çekiçleme uygulamasıyla mümkün olandan daha düzgün siyah plakaların yapılmasını sağladı.
Teneke kutular ilk olarak 1725'te Bristol Kanalı'ndaki limanlardan satılmaya başlandı. Teneke Newport, Galler'dan sevk edildi. 1805'te 80,000 kutu yapıldı ve 50,000'i ihraç edildi. Londra'daki Tütün uzmanları 1760'lardan itibaren enfiyeyi metal kaplı kutularda paketlemeye başladılar.
Konserve
Fransız mucit Nicolas Appert tarafından gıda muhafazası için hava geçirmez kapların öneminin keşfedilmesiyle, teneke kutulama işleminin patenti İngiliz tüccar Peter Durand tarafından 1810'da alındı.
Patenti aldıktan sonra Durand, konserve gıda ile ilgilenmedi. 1812'de patentini, süreci ve ürünü geliştiren ve Londra'daki Southwark Park Road'da dünyanın ilk ticari konserve fabrikasını kuran diğer iki İngiliz Bryan Donkin ve John Hall'a sattı. 1813'te Kraliyet Donanması için ilk konserve ürünleri üretiyorlardı.
Kağıt esaslı ambalaj
Kurulum kutuları ilk olarak 16. yüzyılda kullanıldı ve modern katlanır kartonların geçmişi 1839'a kadar uzanır. İlk oluklu kutu 1817'de İngiltere'de ticari olarak üretildi. Oluklu kağıt da denir 1856'da bir İngiliz patenti aldı ve uzun şapkalar için astar olarak kullanıldı. İskoç doğumlu Robert Gair, 1890'da önceden kesilmiş karton kutuyu yani kutular biçiminde katlanıp toplu üretilen düz parçaları icat etti. Gair'in icadı bir kaza sonucu ortaya çıktı: 1870'lerde Brooklynli bir yazıcı ve kese kağıdı üreticisi olarak tohum torba siparişi basıyordu ve torbaları katlamak için yaygın kullanılan ve torba katlamak için kullanılan metal cetvel, yerine kaydırıldı ve onları kesti. Gair, tek bir işlemde kesip katlayarak önceden yapılmış karton kutular yapabileceğini keşfetti.
Ticari kâğıt poşetler ilk olarak 1844'te Bristol, İngiltere'de üretildi ve Amerikan Francis Wolle 1852'de otomatik torba yapımı için bir makine patentini aldı.
Malzeme cinslerine göre ambalaj malzemeleri
Malzeme cinslerine göre ambalaj malzemelerini 5 ana sınıfta toplamak mümkündür.
Ahşap kökenli ambalaj malzemeleri
Cam kökenli ambalaj malzemeleri
Kağıt kökenli ambalaj malzemeleri
- Karton kutular
- Oluklu mukavva kutular
Plastik kökenli ambalaj malzemeleri
Metal kökenli ambalaj malzemeleri
Ambalaj ve paketlemede kullanılan semboller
Ambalaj ve paketleme ürünlerinde çeşitli semboller kullanılmaktadır. Bazı sembollerin uluslararası geçerliliği bulunmaktadır.
Barkod
Çizgi kod ya da barkod olarak bilinen ürünü tanıtıcı etiketler.
- Kırılabilir
- Kanca ve halat ile taşımayınız
- Yukarı yön
- Güneş ışığından koruyunuz
- Nemden koruyunuz
- Ağırlık merkezi
- Kavrama noktası
- Mengene vb. ile kavramayınız
- Barkod örneği
Ambalaj türleri
- Spey ambalajı
- Box set
- Kozmetik ambalaj
- İçecek kutusu
- Sunum standı
- Yumurta kartonu
- Gondolbaşı
- Zarf
- Fleksografi
- Prospektüs
- Hediye ambalajı
- Plastik şişe
- Cam şişe
- Plastik poşet
- Tub
- Tüp
- saşe
- Vidalı kapak
- Küçültmasyon
- Konserve kutusu
- Streç film
- Kalıp içi etiketleme
- File torba
- Konteyner
- Kırba
- Doypack
- Alüminyum kutu
- Fıçı
- Sepet
- Kova
- Karton kutu
- Puro kutusu
- Sigara tabakası
- Sigara paketi
- Desikatör
- Pilyaj
- Öğle yemeği kutusu
- Digipak
Paketleme makineleri
seçimi, teknik yetenekler, işgücü gereksinimi, işçi güvenliği, sürdürülebilirlik, servis verilebilirlik, güvenilirlik, paketleme hattıyla birleştirilebilme özelliği, sermaye maliyeti, taban alanı, esneklik (değişim- fazla, malzeme, çoklu ürün vb.), enerji gereksinimleri, giden paketlerin kalite kontrolu, nitelikler (gıda, ilaç vb. için), iş hacmi, verimlilik, üretkenlik, ergonomi, yatırım getirisi vb. kapsar.
Paketleme makinesi şunlardan birisi olabilir:
- standart, kullanıma hazır ekipman olarak satın alınan
- özel yapım veya özel operasyonlara göre özel olarak satın alınan
- şirket içi mühendisler ve bakım personeli tarafından üretilen veya değiştirilen
Paketleme hattındaki otomasyon çalışmalarında giderek daha çok programlanabilir mantık denetleyicisi ve robotik kullanılmaktadır.
Paketleme makineleri aşağıdaki genel tiplerden olabilir:
- Biriktirme ve harmanlama makineleri
- blister paketleme, şişirmeli kalıplama, ve makineleri
- Şişe kapak ekipmanları, üst kapak kapatma, kapatma, yapıştırma ve mühürleme makineleri
- Kutu, kasa, ve taşıyıcı şekillendirme, paketleme, ambalaj açma, kapama ve mühürleme makineleri
- makineleri
- Kartonlama makineleri
- Temizleme, sterilizasyon, soğutma ve kurutma makineleri
- Kodlama, baskı, markalama, damgalama ve baskı makineleri
- Dönüştürme makineleri
- Konveyör bantları, biriktirme ve ilgili makineler
- Besleme, yönlendirme, yerleştirme ve ilgili makineler
- Dolum makineleri: kuru, toz, katı, sıvı, gaz veya viskoz ürünlerin işlenmesi
- Muayene: görsel, ses, metal algılama vb.
- Etiket dağıtıcı
- Yönlendirme, şifre çözme makineleri
- Paket doldurma ve kapatma makineleri
- Palet (ambalaj)leme, paletten çıkarma, birim yük montaj
- Ürün tanımlaması: etiketleme, işaretleme vb.
- Sızdırmazlık makineleri: ısıyla yapıştırma veya tutkallama üniteleri
- Dilme makineleri
- Tartı makineleri: ağırlık kontrol, çok kafalı terazi
- Sarma makineleri: streç sarma, shrink ambalaj, bantlama
- Dikey Form, doldurma ve kapatma makineleri
- Diğer özel makineler: dilmeler, delikli, lazer kesiciler, parça ekleri, vb.
- Rulo konveyör üzerinde şrink film, ısıyla yapıştırıcı ve ısı tüneli ile kaplanmış unlu mamullerin ısıyla paketlenmesi
- Sıralama için sabit barkod tarayıcı ile yüksek hızlı konveyör
- Etiket yazıcısı uygulayıcı, oluklu mukavvanın bitişik panellerine etiket uygular.
- Robotlar ekmeği paletlemek için kullanılır
- Otomatik streç sarma makinesi
- Kalıplanmış hamur bileşenlerini yapmak ve samandan ambalaj kalıplamak için kullanılan ekipman
- NASA'da termoform paketleri için donatım
- Şarap şişeleri için otomatik etiketleme hattı
- PET şişelere uygulanan shrink film
- İlaç paketleme hattı
- Kutuda poşet (İngilizce: bag-in-box) için dolum makineleri
Kaynakça
- ^ Paula, Hook (11 Mayıs 2017). . Ohio State University. 25 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ a b Diana Twede (2005). (PDF). Conference on Historical Analysis & Research in Marketing Proceedings. 12: 288-300 [289]. July 16, 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: March 20, 2010.
- ^ Brown, P.J. (1988), Andrew Yarranton and the British tinplate industry, 22 (1), ss. 42-48
- ^ King, P.W. (1988), Wolverley Lower Mill and the beginnings of the tinplate industry, 22 (2), ss. 104-113
- ^ King 1988, s. 109
- ^ H.R. Schubert, History of the British iron and steel industry ... to 1775, 429.
- ^ Minchinton, W.W. (1957), The British tinplate industry: a history, Clarendon Press, Oxford, s. 10
- ^ Data extracted from D.P. Hussey et al., Gloucester Port Books Database (CD-ROM, University of Wolverhampton 1995).
- ^ Geoghegan, Tom (21 Nisan 2013). . Bbc.co.uk. 20 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2013.
- ^ William H. Chaloner (1963). People and Industries. Routledge. s. 107. ISBN . 15 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Nisan 2022.
- ^ Diana Twede; Susan E.M. Selke (2005). Cartons, crates and corrugated board: handbook of paper and wood packaging technology. DEStech Publications. ss. 41-42, 55-56. ISBN . 15 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Nisan 2022.
- ^ Wood, Marcia (April 2002). "Leftover Straw Gets New Life". Agricultural Research. 14 Ocak 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Nisan 2022.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Ocak 2012 Ambalaj urunlerin tuketiciye ulastirilmasi asamasinda tasinmasi korunmasi saklanmasi ve satisa sunulmasi icin kullanilan herhangi bir malzemeden yapilmis urunlerdir Paketleme ayni zamanda paket tasarlama degerlendirme ve uretme surecini de ifade eder Paketleme mallari nakliye depolama lojistik satis ve son kullanim icin hazirlamanin koordineli bir sistemi olarak tanimlanabilir Ambalaj urunu icerir korur muhafaza eder tasir bilgilendirir ve satar En yaygin kullanilan ambalajlar paket kutu teneke poset cuval sise kap torba kasa kavanoz ve digerleridir Ambalaj uretiminde plastik cam metal ahsap kagit karton lif gibi malzemeler kullanilir Cesitli gida ambalajlariAmbalajin tarihiAntik cag MO 9 yuzyildan bronz sarap kabi Ilk paketler o sirada mevcut olan dogal malzemelerle yapildi saz sepetler sarap tulumlari bota cantalar ahsap sandiklar canak comlek vazolar seramik amforalar ahsap ficilar dokuma cantalar vb islenmis malzemeler gelistirildikce ambalajlarin yapiminda kullanildi ilki cam ve bronz kaplardi Eski ambalajlarin incelenmesi arkeolojinin onemli bir konusudur Kagidin ambalajda ilk kullanimi Cinliler tarafindan MO birinci veya ikinci yuzyilda gida sarmak icin kullanilan islenmis dut kabugu yapraklariydi Avrupa da kagit benzeri malzemelerin kullanimi Romalilar in tutsu paketlemede kotu kalite ve geri donusturulmus papirus kullandigi zamandi Kagidin ambalajda en eski kayitli kullanimi ise Kahire de Arap Misir pazarlarini gezen Fars gezgininin musterilere sebze baharat ve donanim satildiktan sonra kagida sarildigini not ettigi notlariydi Modern cag Teneke Teneke nin ambalajda kullanimi 18 yuzyila kadar uzanir Teneke imalati uzun sure Bohemya nin tekel indeydi 1667 de Andrew Yarranton bir Ingiliz muhendis ve Ambrose Crowley yontemi Ingiltere ye getirdiler ve burada Philip Foley dahil olmak uzere demir ustalarinca gelistirildi 1697 de John Hanbury Pontypoole Plakalari yapmak icin Pontypool da haddehanesi vardi Orada silindirler araciligiyla haddeleme demir plakalarina onculuk eden yontem onceki cekicleme uygulamasiyla mumkun olandan daha duzgun siyah plakalarin yapilmasini sagladi Teneke kutular ilk olarak 1725 te Bristol Kanali ndaki limanlardan satilmaya baslandi Teneke Newport Galler dan sevk edildi 1805 te 80 000 kutu yapildi ve 50 000 i ihrac edildi Londra daki Tutun uzmanlari 1760 lardan itibaren enfiyeyi metal kapli kutularda paketlemeye basladilar Konserve evde konserve yapimi icin talimatlar iceren 1914 yilindan bir dergide pisirme gereci reklami Fransiz mucit Nicolas Appert tarafindan gida muhafazasi icin hava gecirmez kaplarin oneminin kesfedilmesiyle teneke kutulama isleminin patenti Ingiliz tuccar Peter Durand tarafindan 1810 da alindi Patenti aldiktan sonra Durand konserve gida ile ilgilenmedi 1812 de patentini sureci ve urunu gelistiren ve Londra daki Southwark Park Road da dunyanin ilk ticari konserve fabrikasini kuran diger iki Ingiliz Bryan Donkin ve John Hall a satti 1813 te Kraliyet Donanmasi icin ilk konserve urunleri uretiyorlardi Kagit esasli ambalaj Kurulum kutulari ilk olarak 16 yuzyilda kullanildi ve modern katlanir kartonlarin gecmisi 1839 a kadar uzanir Ilk oluklu kutu 1817 de Ingiltere de ticari olarak uretildi Oluklu kagit da denir 1856 da bir Ingiliz patenti aldi ve uzun sapkalar icin astar olarak kullanildi Iskoc dogumlu Robert Gair 1890 da onceden kesilmis karton kutuyu yani kutular biciminde katlanip toplu uretilen duz parcalari icat etti Gair in icadi bir kaza sonucu ortaya cikti 1870 lerde Brooklynli bir yazici ve kese kagidi ureticisi olarak tohum torba siparisi basiyordu ve torbalari katlamak icin yaygin kullanilan ve torba katlamak icin kullanilan metal cetvel yerine kaydirildi ve onlari kesti Gair tek bir islemde kesip katlayarak onceden yapilmis karton kutular yapabilecegini kesfetti Ticari kagit posetler ilk olarak 1844 te Bristol Ingiltere de uretildi ve Amerikan Francis Wolle 1852 de otomatik torba yapimi icin bir makine patentini aldi Malzeme cinslerine gore ambalaj malzemeleriMalzeme cinslerine gore ambalaj malzemelerini 5 ana sinifta toplamak mumkundur Ahsap kokenli ambalaj malzemeleri Paletler SandiklarCam kokenli ambalaj malzemeleri Siseler Kavanozlar BidonlarKagit kokenli ambalaj malzemeleri Karton kutular Oluklu mukavva kutularPlastik kokenli ambalaj malzemeleri Torbalar Cemberler Bidonlar Valizler Metal kokenli ambalaj malzemeleri Teneke kutular Cemberler VarillerAmbalaj ve paketlemede kullanilan sembollerAmbalaj ve paketleme urunlerinde cesitli semboller kullanilmaktadir Bazi sembollerin uluslararasi gecerliligi bulunmaktadir Barkod Cizgi kod ya da barkod olarak bilinen urunu tanitici etiketler Parlayici SiviPatlayici MaddeKirilabilir Kanca ve halat ile tasimayiniz Yukari yon Gunes isigindan koruyunuz Nemden koruyunuz Agirlik merkezi Kavrama noktasi Mengene vb ile kavramayiniz Barkod ornegiAmbalaj turleriSpey ambalaji Box set Kozmetik ambalaj Icecek kutusu Sunum standi Yumurta kartonu Gondolbasi Zarf Fleksografi Prospektus Hediye ambalaji Plastik sise Cam sise Plastik poset Tub Tup sase Vidali kapak Kucultmasyon Konserve kutusu Strec film Kalip ici etiketleme File torba Konteyner Kirba Doypack Aluminyum kutu Fici Sepet Kova Karton kutu Puro kutusu Sigara tabakasi Sigara paketi Desikator Pilyaj Ogle yemegi kutusu DigipakPaketleme makineleriBira siseleme hatlari secimi teknik yetenekler isgucu gereksinimi isci guvenligi surdurulebilirlik servis verilebilirlik guvenilirlik paketleme hattiyla birlestirilebilme ozelligi sermaye maliyeti taban alani esneklik degisim fazla malzeme coklu urun vb enerji gereksinimleri giden paketlerin kalite kontrolu nitelikler gida ilac vb icin is hacmi verimlilik uretkenlik ergonomi yatirim getirisi vb kapsar Paketleme makinesi sunlardan birisi olabilir standart kullanima hazir ekipman olarak satin alinan ozel yapim veya ozel operasyonlara gore ozel olarak satin alinan sirket ici muhendisler ve bakim personeli tarafindan uretilen veya degistirilen Paketleme hattindaki otomasyon calismalarinda giderek daha cok programlanabilir mantik denetleyicisi ve robotik kullanilmaktadir Paketleme makineleri asagidaki genel tiplerden olabilir Biriktirme ve harmanlama makineleri blister paketleme sisirmeli kaliplama ve makineleri Sise kapak ekipmanlari ust kapak kapatma kapatma yapistirma ve muhurleme makineleri Kutu kasa ve tasiyici sekillendirme paketleme ambalaj acma kapama ve muhurleme makineleri makineleri Kartonlama makineleri Temizleme sterilizasyon sogutma ve kurutma makineleri Kodlama baski markalama damgalama ve baski makineleri Donusturme makineleri Konveyor bantlari biriktirme ve ilgili makineler Besleme yonlendirme yerlestirme ve ilgili makineler Dolum makineleri kuru toz kati sivi gaz veya viskoz urunlerin islenmesi Muayene gorsel ses metal algilama vb Etiket dagitici Yonlendirme sifre cozme makineleri Paket doldurma ve kapatma makineleri Palet ambalaj leme paletten cikarma birim yuk montaj Urun tanimlamasi etiketleme isaretleme vb Sizdirmazlik makineleri isiyla yapistirma veya tutkallama uniteleri Dilme makineleri Tarti makineleri agirlik kontrol cok kafali terazi Sarma makineleri strec sarma shrink ambalaj bantlama Dikey Form doldurma ve kapatma makineleri Diger ozel makineler dilmeler delikli lazer kesiciler parca ekleri vb Rulo konveyor uzerinde srink film isiyla yapistirici ve isi tuneli ile kaplanmis unlu mamullerin isiyla paketlenmesi Siralama icin sabit barkod tarayici ile yuksek hizli konveyor Etiket yazicisi uygulayici oluklu mukavvanin bitisik panellerine etiket uygular Robotlar ekmegi paletlemek icin kullanilir Otomatik strec sarma makinesi Kaliplanmis hamur bilesenlerini yapmak ve samandan ambalaj kaliplamak icin kullanilan ekipman NASA da termoform paketleri icin donatim Sarap siseleri icin otomatik etiketleme hatti PET siselere uygulanan shrink film Ilac paketleme hatti Kutuda poset Ingilizce bag in box icin dolum makineleriKaynakca Paula Hook 11 Mayis 2017 Ohio State University 25 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Aralik 2020 a b Diana Twede 2005 PDF Conference on Historical Analysis amp Research in Marketing Proceedings 12 288 300 289 July 16 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi March 20 2010 Brown P J 1988 Andrew Yarranton and the British tinplate industry 22 1 ss 42 48 King P W 1988 Wolverley Lower Mill and the beginnings of the tinplate industry 22 2 ss 104 113 King 1988 s 109 H R Schubert History of the British iron and steel industry to 1775 429 Minchinton W W 1957 The British tinplate industry a history Clarendon Press Oxford s 10 Data extracted from D P Hussey et al Gloucester Port Books Database CD ROM University of Wolverhampton 1995 Geoghegan Tom 21 Nisan 2013 Bbc co uk 20 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2013 William H Chaloner 1963 People and Industries Routledge s 107 ISBN 978 0 7146 1284 3 15 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Nisan 2022 Diana Twede Susan E M Selke 2005 Cartons crates and corrugated board handbook of paper and wood packaging technology DEStech Publications ss 41 42 55 56 ISBN 978 1 932078 42 8 15 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Nisan 2022 Wood Marcia April 2002 Leftover Straw Gets New Life Agricultural Research 14 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Nisan 2022 Ayrica bakinizAmbalaj atiklari Yeniden kullanim Birim islem Cemberleme Tetra Pak