Pekmez toprağı %50-90 oranında kireç içeren beyaz renkli bir toprak türüdür. Pekmez yapımında şırayı durultmak için kullanılır. Yöresel olarak ak toprak, marın veya Kilis yöresinde havara adlarıyla da bilinse de Amasra bölgesinde pekmez yapiminda herhangi bir toprak türü kullanilmamaktadir.
Meyvelerin kaynatılmasıyla elde edilen şıranın pH'ı 3-4 arasındadır ve asidik olduğundan ekşidir. Aynı zamanda içindeki meyve parçaçıklarından dolayı bulanık bir görüntüsü vardır. Ph'ı ve bulanıklığın düzenlenmesi pekmez toprağı ile sağlanır. %80'in üzerinde kalsiyum karbonat içeren beyaz görünümlü pekmez toprağı 100 kg şıraya 1-1,5 kg katılır. 5-10 dakika kadar kaynatılır. Tortular dibe çöker ve asitlik giderilerek pH 6-6,5 arasında sabitlenir, bu şekilde ekşiliği azaltılır.
Pekmez toğrağının oluşumu ve içeriği: Pekmez toprağı çoğunlukla Toros Dağları bölgesinde dağların tektonik hareketlerle kırılması sonucu görünür hale gelen genellikle 30 cm ile 1 metre arası bir kalınlıkta bir katman şeklinde bulunan, çoğunlukla kalsiyum karbonattan oluşan fosil tortusudur. Bu tortu tabakasının oluşumunun 250 milyon yıldan daha öncesine dayandığı öngörülmektedir. Bu toprak türü güneş ışığı alamayacak kadar (3000 metreden daha derin) derin deniz tabanında, dibe çöken ölü deniz canlılarının henüz bu organik tortuları ayrıştıracak olan çürükçül bakterilerin tam olarak gelişmediği 250 milyon yıl öncesi dönemde deniz tabanında yüzeysel fosilleşmesi sonucu oluşmuştur.
Burdur, Muğla ve Antalya bölgesinden elde edilen pekmez toprağı incelendiğinde içinde paleozoik döneme ait olduğu öngörülen deniz kabukları ve deniz canlısı fosillerine rastlanmıştır. Kıtaların hareketi sonucu önceleri deniz tabanından 3000 metreden daha derinde olan bu tabakaların yükselmesi sonucu bugün itibarıyla deniz seviyesinden yukarıda, Batı Toros Dağları boyunca çoğunlukla 1000 metre rakımlarında rastlanmaktadır. Deniz tabanında yüzeysel fosilleşme ile oluşan bu tabakanın ve diğer doğal olaylar sonucu oluşan kil tabakalarının tektonik hareketler ile üst üste yığılması sonucu Toros Dağlarının yumuşak topraklı tepelerinde görülen renkli katmanların arasında beyaz renkli 30–100 cm kalınlıkta pekmez toprağı görülebilmektedir.
Pekmez toğrağının her ne kadar bu toprağın üretimi ile geçimini sağlayan kişiler tarafından zararsız olduğu iddia edilse ve içerik olarak çoğunlukla Kalsiyum Karbonattan oluşsa da, derin deniz tabanında oluştuğundan içeriğinde Kurşun (Pb)'un da bulunduğu ağır metallere rastlanmaktadır. Bu nedenle pekmez yapımında PH dengeleyici olarak kullanılırken pekmez içeriğine az veya çok ağır metallerin eklenmesi kaçınılmazdır. Bu nedenle dağlardan elde edilen bu toprak türünün mutlaka resmî bir kurum tarafından analiz edilmesine ihtiyaç duyulmaktadır.
Pekmez toprağına alternatif olarak, daha güvenli bir şekilde, pekmeze saf kalsiyum karbonat eklemesi yaparak PH dengelemesi de yapılmaktadır.
Kaynakça
![]() | Jeoloji ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Pekmez topragi 50 90 oraninda kirec iceren beyaz renkli bir toprak turudur Pekmez yapiminda sirayi durultmak icin kullanilir Yoresel olarak ak toprak marin veya Kilis yoresinde havara adlariyla da bilinse de Amasra bolgesinde pekmez yapiminda herhangi bir toprak turu kullanilmamaktadir Meyvelerin kaynatilmasiyla elde edilen siranin pH i 3 4 arasindadir ve asidik oldugundan eksidir Ayni zamanda icindeki meyve parcaciklarindan dolayi bulanik bir goruntusu vardir Ph i ve bulanikligin duzenlenmesi pekmez topragi ile saglanir 80 in uzerinde kalsiyum karbonat iceren beyaz gorunumlu pekmez topragi 100 kg siraya 1 1 5 kg katilir 5 10 dakika kadar kaynatilir Tortular dibe coker ve asitlik giderilerek pH 6 6 5 arasinda sabitlenir bu sekilde eksiligi azaltilir Pekmez tograginin olusumu ve icerigi Pekmez topragi cogunlukla Toros Daglari bolgesinde daglarin tektonik hareketlerle kirilmasi sonucu gorunur hale gelen genellikle 30 cm ile 1 metre arasi bir kalinlikta bir katman seklinde bulunan cogunlukla kalsiyum karbonattan olusan fosil tortusudur Bu tortu tabakasinin olusumunun 250 milyon yildan daha oncesine dayandigi ongorulmektedir Bu toprak turu gunes isigi alamayacak kadar 3000 metreden daha derin derin deniz tabaninda dibe coken olu deniz canlilarinin henuz bu organik tortulari ayristiracak olan curukcul bakterilerin tam olarak gelismedigi 250 milyon yil oncesi donemde deniz tabaninda yuzeysel fosillesmesi sonucu olusmustur Burdur Mugla ve Antalya bolgesinden elde edilen pekmez topragi incelendiginde icinde paleozoik doneme ait oldugu ongorulen deniz kabuklari ve deniz canlisi fosillerine rastlanmistir Kitalarin hareketi sonucu onceleri deniz tabanindan 3000 metreden daha derinde olan bu tabakalarin yukselmesi sonucu bugun itibariyla deniz seviyesinden yukarida Bati Toros Daglari boyunca cogunlukla 1000 metre rakimlarinda rastlanmaktadir Deniz tabaninda yuzeysel fosillesme ile olusan bu tabakanin ve diger dogal olaylar sonucu olusan kil tabakalarinin tektonik hareketler ile ust uste yigilmasi sonucu Toros Daglarinin yumusak toprakli tepelerinde gorulen renkli katmanlarin arasinda beyaz renkli 30 100 cm kalinlikta pekmez topragi gorulebilmektedir Pekmez tograginin her ne kadar bu topragin uretimi ile gecimini saglayan kisiler tarafindan zararsiz oldugu iddia edilse ve icerik olarak cogunlukla Kalsiyum Karbonattan olussa da derin deniz tabaninda olustugundan iceriginde Kursun Pb un da bulundugu agir metallere rastlanmaktadir Bu nedenle pekmez yapiminda PH dengeleyici olarak kullanilirken pekmez icerigine az veya cok agir metallerin eklenmesi kacinilmazdir Bu nedenle daglardan elde edilen bu toprak turunun mutlaka resmi bir kurum tarafindan analiz edilmesine ihtiyac duyulmaktadir Pekmez topragina alternatif olarak daha guvenli bir sekilde pekmeze saf kalsiyum karbonat eklemesi yaparak PH dengelemesi de yapilmaktadir Kaynakca BAYSAL Prof Dr Taner PDF Pekmez Uretimi ege edu tr 22 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 7 Kasim 2014 PEKMEZ VE PEKMEZ TOPRAGI populerbilim com tr 7 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Kasim 2014 Jeoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz