Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Pilav; pirinç, bulgur gibi taneli bitkilerin veya şehriye, kuskus gibi makarna türlerinin suda pişirilmesiyle yapılan bir yemektir.
| Pilav | |
|---|---|
 Şehriyeli pirinç pilavı | |
| Türü | pilav |
| Servis türü | sıcak |
Birçok çeşidi vardır; İtalyan usulü pilava risotto, İran pilavına denir. Özellikle Japonya ve Çin'de pirinç pilavı çok tüketilir.
Türk kültüründe pilav
15. yüzyılda sarayda pilav yeniyor ve Fatih Sultan Mehmet'in sofralarında sade pilavın dışında sebzelisi, etlisi ve tavuklusunun yer aldığı kayıtlardan anlaşılıyor. Ancak pirinç nadir bir malzeme olduğu için çok uzun bir dönem pilav sadece zengin Osmanlı sofralarını süslüyor ve buralarda da sofranın en önemli yemeği konumuna yükseliyor.
16. yüzyılda pilav pişirme yöntemleri gelişmiş, aynı öğünde birkaç çeşit pilav yenmeye başlanmış. Şölenlerde ikramların zenginliği, etin yanı sıra pirinç pilavlarının bolluğuyla da ölçülür hale gelmiş. 17. yüzyılda Evliya Çelebi, Bitlis Beyi'nin kent meydanında verdiği ziyafette 13 çeşit pirinç pilavı bulunduğunu yazıyor. Bu da pilavların sadece Osmanlı sarayına özgü olmadığını gösteriyor. Ancak yine de nadide bir yemek olan pilavı sıradan halk yüzyıllar boyu ancak zenginlerin şölenlerinde tadabilmiş. Özellikle İstanbul'da bu yüzyıldan sonra pirinç buğday kadar tüketilir oluyor. Kültür tarihçisi Marianna Yerasimos, Osmanlı Mutfağı adlı eserinde 18. yüzyıl yemek tarifleri arasında çok değişik pilavların bulunduğunu, hatta benmari usulü pişirilen "susuz pilav" ve balıklı pilava bile rastlandığını yazıyor.
Kökeni
Pirinç tarımı yapan toplumların pirinci yiyecek maddesi olarak kullandığı göz önünde bulundurulursa, pilavın kökeni Güneybatı Asya'da yaşayan toplumlara dayanır. [1]
Toplumbilime dayalı yapılan çalışmalarda pirinç tarımının, dolayısıyla pilavın M.Ö 7000 yılına dayandığı belirtilmektedir. Doğu Hindistan, Güney Asya ve Batı Çin'de bu zamanlarda pirinç tarımının yapıldığı düşünülmektedir.
1966'da Tayland'ın Korat bölgesinde yapılan kazı sırasında Non Nok Tha'da bulunan kalıntılar pirinç tarımının kaynağını bulgularla belirler. Bulunan kap parçalarının iç yüzlerinde pirinç izlerine rastlanmıştır. Kalıntıların yaşının en az M.Ö 4000 yılına dayandığı bilinmektedir.
Osmanlı Mutfağındaki Pilav Çeşitleri
15.Yüzyıl pilav çeşitleri
(Fatih devri yemekleri, Muhasebe defterleri. Şirvaniden)
- Pirinç pilavı (dâne-i pirinç)
- Dâne-i kâbuniyye (etli, nohutlu, baharatlı pilav)
- Dâne-i nergisiyye (etli havuçlu pilav)
18.Yüzyıl pilav çeşitleri
(1764 tarihli Risale ve Eşref Dede'den)
- Etli pilav
- Yağsız pilav
- Sade pilav
- Tarak pilavı
19.Yüzyıl pilav çeşitleri
Melceü’t-Tabbâhîn
Basılı ilk yemek kitabı Melceü’t-Tabbâhîn'de çok çeşitli pilav tarifleri vardır. Bunlar: Âdi pirinç pilavı, Acem pilavı, köse pilavı, susuz pilav, yağsız pilav (bıldırcın pilavı), nev‘-i dîğer, domates pilavı, baş pilavı, lüfer pilavı, patlıcanlı pilav, midye salması, tarak pilavı, Özbek pilavı.
Yeni Usûl Yemek Kitabı
Yeni Usûl Yemek Kitabı'nda çok çeşitli pilav tarifleri vardır. Bunlar: Adi pirinç pilavı, lüfer pilavı, Acem pilavı, susuz pilav, Özbek pilavı, akide pilavı, midye pilavı, kuskus pilavı, bulgur pilavıdır.
Mükemmel ve Mufassal Aş Ustası
Mükemmel ve Mufassal Aş Ustası yemek kitabında çeşitli pilav tarifleri vardır. Bunlar: Acem pilavı, Acem pilavının diğer nevi, fırında pilav, domatesli pilav, Özbek pilavı, bulgur pilavı, yufka pilavı, pilavlı tas kebabı, süzme pilav, adî pilav, yumurtalı pilav, Türkistan pilavı, Kâşgar pilavı, enginarlı pilav, patlıcanlı pilav, kaburgalı pilav, düğün pilavı, diğer nevi bulgur pilavıdır.
Kaynakça
- ^ Yerasimos, Marianna (2002). 500 yıllık Osmanlı yemek kültürü: günümüze uyarlanmış 99 Osmanlı yemeği : Osmanlı mutfağı. Boyut Yayınları. ISBN .
- ^ "Melceü't-Tabbâhîn" (PDF). 3 Kasım 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 5 Nisan 2022.
- ^ Çapacı, Kazım. "Yeni Usûl Yemek Kitabı". 30 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Şubat 2022.
- ^ (PDF). 12 Şubat 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2022.
- ^ Khush, Gurdev S. Orijin, Pirinç değişimleri, yetiştirme alanları. Bitki Biyolojisi, Moleküler Biyoloji. Sayı:35 sf. 25–34, 1997. Kluwer Academic Publishers, Belçika.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Rice dishes ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Pilav pirinc bulgur gibi taneli bitkilerin veya sehriye kuskus gibi makarna turlerinin suda pisirilmesiyle yapilan bir yemektir PilavSehriyeli pirinc pilaviTurupilavServis turusicakTavuk kizartmasi ve salata esliginde servis edilmis pirinc pilaviTurk usulu pilav pilav tenceresi denen tava yuksekliginde kapakli yanmaz kaplarda pisirilir Bircok cesidi vardir Italyan usulu pilava risotto Iran pilavina denir Ozellikle Japonya ve Cin de pirinc pilavi cok tuketilir Turk kulturunde pilav15 yuzyilda sarayda pilav yeniyor ve Fatih Sultan Mehmet in sofralarinda sade pilavin disinda sebzelisi etlisi ve tavuklusunun yer aldigi kayitlardan anlasiliyor Ancak pirinc nadir bir malzeme oldugu icin cok uzun bir donem pilav sadece zengin Osmanli sofralarini susluyor ve buralarda da sofranin en onemli yemegi konumuna yukseliyor 16 yuzyilda pilav pisirme yontemleri gelismis ayni ogunde birkac cesit pilav yenmeye baslanmis Solenlerde ikramlarin zenginligi etin yani sira pirinc pilavlarinin bolluguyla da olculur hale gelmis 17 yuzyilda Evliya Celebi Bitlis Beyi nin kent meydaninda verdigi ziyafette 13 cesit pirinc pilavi bulundugunu yaziyor Bu da pilavlarin sadece Osmanli sarayina ozgu olmadigini gosteriyor Ancak yine de nadide bir yemek olan pilavi siradan halk yuzyillar boyu ancak zenginlerin solenlerinde tadabilmis Ozellikle Istanbul da bu yuzyildan sonra pirinc bugday kadar tuketilir oluyor Kultur tarihcisi Marianna Yerasimos Osmanli Mutfagi adli eserinde 18 yuzyil yemek tarifleri arasinda cok degisik pilavlarin bulundugunu hatta benmari usulu pisirilen susuz pilav ve balikli pilava bile rastlandigini yaziyor KokeniEtli ve nohutlu bulgur pilaviBademli pilav Pirinc tarimi yapan toplumlarin pirinci yiyecek maddesi olarak kullandigi goz onunde bulundurulursa pilavin kokeni Guneybati Asya da yasayan toplumlara dayanir 1 Toplumbilime dayali yapilan calismalarda pirinc tariminin dolayisiyla pilavin M O 7000 yilina dayandigi belirtilmektedir Dogu Hindistan Guney Asya ve Bati Cin de bu zamanlarda pirinc tariminin yapildigi dusunulmektedir 1966 da Tayland in Korat bolgesinde yapilan kazi sirasinda Non Nok Tha da bulunan kalintilar pirinc tariminin kaynagini bulgularla belirler Bulunan kap parcalarinin ic yuzlerinde pirinc izlerine rastlanmistir Kalintilarin yasinin en az M O 4000 yilina dayandigi bilinmektedir Osmanli Mutfagindaki Pilav Cesitleri15 Yuzyil pilav cesitleri Fatih devri yemekleri Muhasebe defterleri Sirvaniden Pirinc pilavi dane i pirinc Dane i kabuniyye etli nohutlu baharatli pilav Dane i nergisiyye etli havuclu pilav 18 Yuzyil pilav cesitleri 1764 tarihli Risale ve Esref Dede den Etli pilav Yagsiz pilav Sade pilav Tarak pilavi19 Yuzyil pilav cesitleri Melceu t Tabbahin Basili ilk yemek kitabi Melceu t Tabbahin de cok cesitli pilav tarifleri vardir Bunlar Adi pirinc pilavi Acem pilavi kose pilavi susuz pilav yagsiz pilav bildircin pilavi nev i diger domates pilavi bas pilavi lufer pilavi patlicanli pilav midye salmasi tarak pilavi Ozbek pilavi Yeni Usul Yemek Kitabi Yeni Usul Yemek Kitabi nda cok cesitli pilav tarifleri vardir Bunlar Adi pirinc pilavi lufer pilavi Acem pilavi susuz pilav Ozbek pilavi akide pilavi midye pilavi kuskus pilavi bulgur pilavidir Mukemmel ve Mufassal As Ustasi Mukemmel ve Mufassal As Ustasi yemek kitabinda cesitli pilav tarifleri vardir Bunlar Acem pilavi Acem pilavinin diger nevi firinda pilav domatesli pilav Ozbek pilavi bulgur pilavi yufka pilavi pilavli tas kebabi suzme pilav adi pilav yumurtali pilav Turkistan pilavi Kasgar pilavi enginarli pilav patlicanli pilav kaburgali pilav dugun pilavi diger nevi bulgur pilavidir Kaynakca Yerasimos Marianna 2002 500 yillik Osmanli yemek kulturu gunumuze uyarlanmis 99 Osmanli yemegi Osmanli mutfagi Boyut Yayinlari ISBN 978 975 521 668 3 Melceu t Tabbahin PDF 3 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 5 Nisan 2022 Capaci Kazim Yeni Usul Yemek Kitabi 30 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Subat 2022 PDF 12 Subat 2022 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 12 Subat 2022 Khush Gurdev S Orijin Pirinc degisimleri yetistirme alanlari Bitki Biyolojisi Molekuler Biyoloji Sayi 35 sf 25 34 1997 Kluwer Academic Publishers Belcika Dis baglantilarWikimedia Commons ta Rice dishes ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur