Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Risotto (telaffuz: rizoto), et, veya sebze suyunda pişirilerek krema kıvamına getirilmiş bir tür pirinç pilavıdır. İtalyan mutfağının önemli yemeklerinden biri olan risotto, İtalya'da pirincin en yaygın tüketim şekillerinden biridir. Pek çok yörede pilava soğan ve şarap katılarak pişirilir.
Risotto sözcüğü İtalyancada pirinç anlamındaki riso kökünden gelir.
Et suyu, et, balık veya sebzelerden yapılabilir. Birçok risotto türü tereyağı, soğan, beyaz şarap ve Parmigiano-Reggiano içerir. İtalya'da pirinci pişirmenin en yaygın yöntemlerinden biridir. Safran orijinal olarak tat ve sarı rengi için kullanılıyordu.
İtalya'da risotto genellikle ana yemekten önce sunulan ilk yemektir ancak risotto alla milanese ana yemek olarak genellikle ossobuco alla milanese ile servis edilir.
Tarihçe
Pirinç, en azından 14. yüzyıldan beri güney İtalya'da yetiştirilmektedir. Güneyden pirinç yavaş yavaş kuzeye, Po nehir vadi bataklıklarının pirinç ekimine uygun olduğu kuzey İtalya'ya doğru ilerledi. Bir efsaneye göre, Flandre'dan Fabbrica del Duomo di Milano'nun genç bir cam üfleyici çırağı bir düğün ziyafetinde renk vermesi için safran’ı prinç yemeğine attı.
İlk Risotto tarifi 1809 yılına aittir. Bu tarif, tereyağında sotelenmiş pirinç, sosisler, kemik iliği ve yavaş yavaş safranlı et suyu eklenmiş soğan içerir. Kralların baş aşçı yardımcısı Giovanni Vialardi'nin 1854 tarihli Trattato di cucina ('Aşçılık Üzerine İnceleme') adlı kitabında risotto olarak adlandırılan bir yemek tarifi vardır. Ancak Milano'da risottoyu kimin icat ettiği sorusunun bugün hala cevabı yoktur.
Artık risotto ile ilişkilendirilen pirinç çeşitleri, 1914'te Maratelli ile başlayarak 20. yüzyılda geliştirildi.
Pirinç çeşitleri
Risotto yapmak için genellikle yüksek nişasta (amilopektin), düşük-amiloz yuvarlak orta veya kısa taneli beyaz pirinç kullanılır. Bu tür pirinçler sıvıları emer ve nişastayı serbest bırakır, bu nedenle uzun taneli çeşitlerinden daha yapışkandırlar. İtalya'da kullanılan başlıca çeşitleri Arborio, Baldo, Carnaroli, Maratelli, Padano, Roma ve Vialone Nano’dur. Carnaroli, Maratelli (tarihi İtalyan çeşidi) ve Vialone Nano, farklı kullanıcıların birbirini tercih etmesiyle en iyi (ve en pahalı) çeşitler olarak kabul edilir. Biraz farklı özelliklere sahiptirler. Örneğin, Carnaroli'nin Vialone Nano'ya göre fazla pişme olasılığı daha düşüktür ancak ikincisi daha küçük olduğundan daha hızlı pişer ve çeşnileri daha iyi emer. Baldo, Originario, Ribe ve Roma gibi diğer çeşitler kullanılabilir ancak geleneksel yemeğin krema kıvamına sahip olmaz; bu çeşitler çorbalar ve diğer risotto olmayan pirinç yemekleri ve tatlı pirinç tatlıları için daha iyi kabul edilir. Pirinçte süperfino, semifino ve fino tanımlamaları, kaliteye değil, tanelerin boyutuna ve şekline (özellikle uzunluk ve darlığa) atıfta bulunur.
Yapılışı
Farklı içeriklere sahip pek çok farklı risotto tarifi vardır ancak bunların tümü, standart bir yöntemde pişirilen uygun çeşitteki pirince dayanır.
Risotto, diğer pirinç yemeklerinin aksine, sürekli özen ve dikkat gerektirir.
Pirinç, kremsi bir doku için gereken nişastanın çoğunu çıkaracağından önceden durulanmamalı, kaynatılmamalı veya süzülmemelidir.
Pirinç ilk önce soğan ve tereyağı veya zeytinyağı içeren soffritto içinde kısaca pişirilir ve her bir tane tostatura denilen ince bir yağ tabakasıyla kaplanır. Sonra buna taneler tarafından emilmesi gereken beyaz şarap eklenir.
Kaynayan et suyu emildiğinde sıcaklık orta-yüksek seviyeye yükseltilir, kaynayan et suyu azar azar ve sürekli karıştırarak eklenir. Sadece az miktarda sıvı mevcutken sürekli karıştırmak prinç tanelerini birbirine sürtmeye zorlar ve sonuçta tanelerin dışındaki nişastayı çevreleyen sıvıyı salarak pürüzsüz, kremsi dokulu bir kütle oluşturur.
Pirinç piştiğinde dokuyu olabildiğince kremsi ve pürüzsüz yapmak amacıyla, rendelenmiş Parmesan peyniri ve tereyağının soğutulmuş toplarında kuvvetlice döverek mantecatura yapmak için tencere ocaktan alınır. Birkaç dakika önce ocaktan alınıp kalan ısısıyla pişmeye bırakılabilir.
Düzgün pişirilmiş risotto, tanelerdeki nişasta nedeniyle krema eklenmese bile zengin ve kremalıdır. Rizottonun ("al dente") kıvamı ve ayrı ayrı taneleri vardır. Geleneksel dokusu oldukça akıcıdır veya all'ondadır (yani "dalgalı" kıvamdadır).
Düz tabaklarda servis edilir. Tabakta kolayca yayılmalı ancak çevresinde fazla sulu sıvı olmamalıdır. Kendi ısısında pişmeye devam ederek tanelerin tüm sıvıyı emmesine, yumuşak ve kuru hale gelmesine neden olduğu için bekletmeden hemen yenilmelidir.
İtalyan bölgesel çeşitleri
Birçok risotto çeşidinin kendi adı vardır:
| Ad | Resim | Tanımı |
|---|---|---|
| Risotto alla milanese |  | Sığır eti suyu, sığır kemik iliği, domuz yağı (tereyağı yerine) ve safran ile tatlandırılan ve renklendirilmiş peynir ile yapılan bir Milano spesiyalitesidir |
| Risotto al Barolo | Sosis eti veya Borlotti barbunyası içerebilen kırmızı şarapla yapılan bir Piyemonte spesiyalitesidir | |
| Risotto al nero di seppia |  | Mürekkep balığı’ nın mürekkep keseleri bozulmadan pişirilerek risottonun siyah bırakıldığı Veneto bölgesine ait bir spesiyalitedir |
| Risi e bisi |  | Çatal yerine kaşıkla doğru şekilde servis edilen bir Veneto bahar yemeğidir. Risottoyu andıracak kadar yoğun bir çorbadır. Pancetta ile tatlandırılmış taze genç baklalardan elde edilen yemek suyu kullanılarak yeşil bezelye ile yapılır. |
| Risotto alla zucca |  | Kabak, Hint cevizi ve rendelenmiş peynir ile yapılır |
| Risotto alla pilota |  | Sosis, domuz eti ve Parmesan peyniri ile yapılan bir Mantova spesiyalitesidir |
| Risotto ai funghi |  | Çörek mantarı, boletus luteus, pholiota mutabilis veya agaricus bisporus gibi mantarlarla yapılmış risotto çeşitidir |
| Risotto ai frutti di mare | Deniz ürünleri ile yapılan bir çeşittir | |
| Risotto al Tartufo nero | Genellikle siyah trüf mantarı ile yapılır |
 | Yiyecek ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Ayrıca bakınız
Ek okuma
- Barrett, Judith, and Wasserman, Norma (1987). Risotto. New York: Scribner. .
- Hazan, Marcella (1992). Essentials of Classic Italian Cooking. New York: Alfred A. Knopf. .
Kaynakça
- ^ a b Roberto Perron (29 Ocak 2011). . Corriere della Sera (İtalyanca). 1 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2017.
- ^ Artusi, Pellegrino (1891). La scienza in cucina e l'arte di mangiar bene [The Science of Cooking and the Art of Eating Well] (İtalyanca). Recipes 78-80. Still, in print, there are many editions in many languages.
- ^ [Recipe for ossobuco and risotto, one-course meal dish of Milano]. Le ricette de La Cucina Italiana (İtalyanca). 29 Nisan 2015. 6 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2017.
- ^ . www.cuisineathome.com (İngilizce). 14 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2022.
- ^ La Cucina del Riso, p76, Accademia Italiana della Cucina, 2014 7 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .,
- ^ Summary of Risotto. Storia di un piatto italiano by Alberto Salarelli, 2010, published by Sometti 9 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .,
- ^ a b Lorella Fabris (1 Ağustos 2014). . Agrodolce.it (İtalyanca). 4 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2017.
- ^ Green, Aliza (2006). . Running Press. s. 810. ISBN . 28 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Felicity Cloake (6 Mayıs 2010). . The Guardian. 6 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2017.
- ^ . BBC goodfood. 18 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2017.
- ^ . Cook's Illustrated. November 2009. 19 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2017.
- ^ a b c Sam Wong (24 Mayıs 2017). . New Scientist. 10 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2017.
- ^ McGee, Harold (2004). "Risotto". McGee on Food and Cooking: An Encyclopedia of Kitchen Science, History and Culture. Hodder & Stoughton. s. 475. ISBN .
- ^ Matt Preston (17 Haziran 2014). . Taste.com. 26 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2017.
- ^ Eleonora Baldwin. . aglioolioepeperoncino.com. 13 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2015.
- ^ Felicity Cloake (25 Mayıs 2017). . The Guardian. 25 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Risotto telaffuz rizoto et veya sebze suyunda pisirilerek krema kivamina getirilmis bir tur pirinc pilavidir Italyan mutfaginin onemli yemeklerinden biri olan risotto Italya da pirincin en yaygin tuketim sekillerinden biridir Pek cok yorede pilava sogan ve sarap katilarak pisirilir Risotto sozcugu Italyancada pirinc anlamindaki riso kokunden gelir Et suyu et balik veya sebzelerden yapilabilir Bircok risotto turu tereyagi sogan beyaz sarap ve Parmigiano Reggiano icerir Italya da pirinci pisirmenin en yaygin yontemlerinden biridir Safran orijinal olarak tat ve sari rengi icin kullaniliyordu Italya da risotto genellikle ana yemekten once sunulan ilk yemektir ancak risotto alla milanese ana yemek olarak genellikle ossobuco alla milanese ile servis edilir TarihceLimonlu bezelyeli risotto Pirinc en azindan 14 yuzyildan beri guney Italya da yetistirilmektedir Guneyden pirinc yavas yavas kuzeye Po nehir vadi batakliklarinin pirinc ekimine uygun oldugu kuzey Italya ya dogru ilerledi Bir efsaneye gore Flandre dan Fabbrica del Duomo di Milano nun genc bir cam ufleyici ciragi bir dugun ziyafetinde renk vermesi icin safran i princ yemegine atti Ilk Risotto tarifi 1809 yilina aittir Bu tarif tereyaginda sotelenmis pirinc sosisler kemik iligi ve yavas yavas safranli et suyu eklenmis sogan icerir Krallarin bas asci yardimcisi Giovanni Vialardi nin 1854 tarihli Trattato di cucina Ascilik Uzerine Inceleme adli kitabinda risotto olarak adlandirilan bir yemek tarifi vardir Ancak Milano da risottoyu kimin icat ettigi sorusunun bugun hala cevabi yoktur Artik risotto ile iliskilendirilen pirinc cesitleri 1914 te Maratelli ile baslayarak 20 yuzyilda gelistirildi Pirinc cesitleriRisotto yapmak icin genellikle yuksek nisasta amilopektin dusuk amiloz yuvarlak orta veya kisa taneli beyaz pirinc kullanilir Bu tur pirincler sivilari emer ve nisastayi serbest birakir bu nedenle uzun taneli cesitlerinden daha yapiskandirlar Italya da kullanilan baslica cesitleri Arborio Baldo Carnaroli Maratelli Padano Roma ve Vialone Nano dur Carnaroli Maratelli tarihi Italyan cesidi ve Vialone Nano farkli kullanicilarin birbirini tercih etmesiyle en iyi ve en pahali cesitler olarak kabul edilir Biraz farkli ozelliklere sahiptirler Ornegin Carnaroli nin Vialone Nano ya gore fazla pisme olasiligi daha dusuktur ancak ikincisi daha kucuk oldugundan daha hizli piser ve cesnileri daha iyi emer Baldo Originario Ribe ve Roma gibi diger cesitler kullanilabilir ancak geleneksel yemegin krema kivamina sahip olmaz bu cesitler corbalar ve diger risotto olmayan pirinc yemekleri ve tatli pirinc tatlilari icin daha iyi kabul edilir Pirincte superfino semifino ve fino tanimlamalari kaliteye degil tanelerin boyutuna ve sekline ozellikle uzunluk ve darliga atifta bulunur YapilisiFarkli iceriklere sahip pek cok farkli risotto tarifi vardir ancak bunlarin tumu standart bir yontemde pisirilen uygun cesitteki pirince dayanir Risotto diger pirinc yemeklerinin aksine surekli ozen ve dikkat gerektirir Pirinc kremsi bir doku icin gereken nisastanin cogunu cikaracagindan onceden durulanmamali kaynatilmamali veya suzulmemelidir Pirinc ilk once sogan ve tereyagi veya zeytinyagi iceren soffritto icinde kisaca pisirilir ve her bir tane tostatura denilen ince bir yag tabakasiyla kaplanir Sonra buna taneler tarafindan emilmesi gereken beyaz sarap eklenir Kaynayan et suyu emildiginde sicaklik orta yuksek seviyeye yukseltilir kaynayan et suyu azar azar ve surekli karistirarak eklenir Sadece az miktarda sivi mevcutken surekli karistirmak princ tanelerini birbirine surtmeye zorlar ve sonucta tanelerin disindaki nisastayi cevreleyen siviyi salarak puruzsuz kremsi dokulu bir kutle olusturur Pirinc pistiginde dokuyu olabildigince kremsi ve puruzsuz yapmak amaciyla rendelenmis Parmesan peyniri ve tereyaginin sogutulmus toplarinda kuvvetlice doverek mantecatura yapmak icin tencere ocaktan alinir Birkac dakika once ocaktan alinip kalan isisiyla pismeye birakilabilir Duzgun pisirilmis risotto tanelerdeki nisasta nedeniyle krema eklenmese bile zengin ve kremalidir Rizottonun al dente kivami ve ayri ayri taneleri vardir Geleneksel dokusu oldukca akicidir veya all ondadir yani dalgali kivamdadir Duz tabaklarda servis edilir Tabakta kolayca yayilmali ancak cevresinde fazla sulu sivi olmamalidir Kendi isisinda pismeye devam ederek tanelerin tum siviyi emmesine yumusak ve kuru hale gelmesine neden oldugu icin bekletmeden hemen yenilmelidir Italyan bolgesel cesitleriBircok risotto cesidinin kendi adi vardir Ad Resim TanimiRisotto alla milanese Sigir eti suyu sigir kemik iligi domuz yagi tereyagi yerine ve safran ile tatlandirilan ve renklendirilmis peynir ile yapilan bir Milano spesiyalitesidirRisotto al Barolo Sosis eti veya Borlotti barbunyasi icerebilen kirmizi sarapla yapilan bir Piyemonte spesiyalitesidirRisotto al nero di seppia Murekkep baligi nin murekkep keseleri bozulmadan pisirilerek risottonun siyah birakildigi Veneto bolgesine ait bir spesiyalitedirRisi e bisi Catal yerine kasikla dogru sekilde servis edilen bir Veneto bahar yemegidir Risottoyu andiracak kadar yogun bir corbadir Pancetta ile tatlandirilmis taze genc baklalardan elde edilen yemek suyu kullanilarak yesil bezelye ile yapilir Risotto alla zucca Kabak Hint cevizi ve rendelenmis peynir ile yapilirRisotto alla pilota Sosis domuz eti ve Parmesan peyniri ile yapilan bir Mantova spesiyalitesidirRisotto ai funghi Corek mantari boletus luteus pholiota mutabilis veya agaricus bisporus gibi mantarlarla yapilmis risotto cesitidirRisotto ai frutti di mare Deniz urunleri ile yapilan bir cesittirRisotto al Tartufo nero Genellikle siyah truf mantari ile yapilirYiyecek ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Ayrica bakinizCongee Pilav Italyan yemekleri listesiEk okumaBarrett Judith and Wasserman Norma 1987 Risotto New York Scribner 0 02 030395 5 Hazan Marcella 1992 Essentials of Classic Italian Cooking New York Alfred A Knopf 0 394 58404 X Kaynakca a b Roberto Perron 29 Ocak 2011 Corriere della Sera Italyanca 1 Subat 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Temmuz 2017 Artusi Pellegrino 1891 La scienza in cucina e l arte di mangiar bene The Science of Cooking and the Art of Eating Well Italyanca Recipes 78 80 Still in print there are many editions in many languages Recipe for ossobuco and risotto one course meal dish of Milano Le ricette de La Cucina Italiana Italyanca 29 Nisan 2015 6 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Temmuz 2017 www cuisineathome com Ingilizce 14 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Haziran 2022 La Cucina del Riso p76 Accademia Italiana della Cucina 2014 7 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde 978 88 89116 32 6 Summary of Risotto Storia di un piatto italiano by Alberto Salarelli 2010 published by Sometti 9 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde 8874953518 a b Lorella Fabris 1 Agustos 2014 Agrodolce it Italyanca 4 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Temmuz 2017 Green Aliza 2006 Running Press s 810 ISBN 978 0 7624 2747 5 28 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Felicity Cloake 6 Mayis 2010 The Guardian 6 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Temmuz 2017 BBC goodfood 18 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Temmuz 2017 Cook s Illustrated November 2009 19 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Temmuz 2017 a b c Sam Wong 24 Mayis 2017 New Scientist 10 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Temmuz 2017 McGee Harold 2004 Risotto McGee on Food and Cooking An Encyclopedia of Kitchen Science History and Culture Hodder amp Stoughton s 475 ISBN 9780340831496 Matt Preston 17 Haziran 2014 Taste com 26 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Temmuz 2017 Eleonora Baldwin aglioolioepeperoncino com 13 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Agustos 2015 Felicity Cloake 25 Mayis 2017 The Guardian 25 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Temmuz 2017