Porter, kahverengi malt kullanılarak üretilen ve Londra'da geliştirilen ale türü siyah bir bira çeşididir. Biraya koyu rengini veren şey ise üretiminde kullanılan koyu renkli arpa maltıdır. Bugün arpa maltının yanı sıra çikolata maltı da sıklıkla kullanılmaktadır. Ayrıca pek çok üretici daha farklı ve özgün bir tat yaratabilmek için bal, bal kabağı, vanilya ve erik gibi içerikler de kullanmaktadır.
Tarihçe
Porter terimi ilk olarak 18. yüzyılda kayıtlara geçmiştir. Her ne kadar 1721'de porter tipi biralardan bahsedilse de detaylı bir tanımlama henüz yapılmamıştır. Ancak o yıllarda Londra'da üretilen porter tipi biraların, günümüzdeki örneklerinden daha sert olduğu bilinmektedir.
Porter, ilk olarak Londra civarında şekillenmiştir. Buna karşın kısa bir süre sonra, 1776 yılında İrlanda'da ilk porter üretilmiştir.
1802 yılında tarafından porter tipi biraların tarihi hakkında bir tasvir oluşturularak, ardından yazılacak yazılar için de bir dayanak noktası oluşturulmuştur.
1860'larda insanların porter ilgisi azalmaya başlayınca üretimler daha hafif ve düşük alkollü bir şekilde devam ettirilmiştir. 1890'larda ise bazı fabrikalar porter üretimini durdurmuş, bazıları üretim hacimlerini düşürmüş, bazılarıysa yollarına stout üreterek devam etmiştir.
1900'lere gelindiğinde ise yaşanan dünya savaşlarının getirmiş olduğu tarımsal sıkıntılar üreticileri daha da zor bir duruma sokmuştur.
Porter tipi biraların tekrar popüler hale gelmesi ise 1978 yılında Penrhos'un üretimiyle başlar. Kısa bir süre sonra Timothy Taylor tarafından da iyi bir porter üretilir ve porter tipi biralar tekrar yükselişe geçer.
Günümüzde ise tarafından üretilen ve Türkiye'ye de ihraç edilen London Porter, uluslararası bira festivallerinde pek çok kez ödül almıştır.
Alt Türler
Baltik Porter
Tarihi 19. yüzyıla dayanmaktadır. Baltik porter, tipik olarak sert ve tatlı bir biradır. Alt fermantasyon yoluyla üretilmelerine rağmen karakter olarak lager biralara da benzerler. Çok az miktarda da olsa üst fermantasyon yoluyla üretilen örnekleri de vardır. Finlandiya, Estonya, Letonya, Litvanya, Çekya, Polonya, Rusya, Ukrayna, Danimarka, İsveç ve ABD'de üretilir.
Imperial Porter
Türdeşleri gibi alt fermantasyon yoluyla üretilen ekstra sert porter biralardır. Alkol oranları minimum %7,50 civarında olup ağır bir malt karakterine sahiptirler.
Köken | Renk | Servis Sıcaklığı | Fermantasyon | Ortalama Alkol Miktarı | IBU (Bira Acılık Değeri) | |
---|---|---|---|---|---|---|
Normal Porter | 18. Yüzyıl | Koyu Kahverengi / Siyah | 10-13 °C | Ale | %4,80 - %6,20 | 25 - 40 |
Baltik Porter | 19. Yüzyıl | Koyu Kahverengi / Siyah | 07-10 °C | Ale | %6,90 - %8,50 | 30 - 44 |
Imperial Porter | 18. Yüzyıl | Koyu Kahverengi / Siyah | 10-13 °C | Ale | %7,90 - %9,50 | 37 - 65 |
Stout ile Farkı
Porter ve stoutun tarihsel gelişimi iç içedir. Stout terimi, farklı porter tiplerini betimlemek için kullanılan extra porter, double porter ve stout porter terimlerinden stout porter'ın zamanla kısaltılarak yalnızca stout olarak bira literatürüne girmesiyle oluşmuştur.
Porter ile stout arasında pek çok farklılık bulunmaktadır. En önemli fark, yapılış itibarıyla kullanılan maltlardan oluşmaktadır. Porter yapımında öncelikli olarak maltlaştırılmış koyu renkli arpa kullanılırken, stoutta maltlaştırılmamış kavrulmuş arpa kullanılır. Stoutlara kahvemsi aroma veren içerik de budur. Bunun yanı sıra porter, stouta göre daha düşük alkollü ve daha düşük gövdeli olma eğilimindedir.
Türkiye'de Porter
Türkiye porter tipi biralarla 2000'li yıllarda tanışmıştır. Bazı şirketler tarafından ithal edilen porter'lar Türk bira piyasasına girerek tüketicinin beğenisine sunulmuştur.
2014 yılında ise Muğla kökenli küçük bir şirket olan tarafından markası, Black Malt Ale serisiyle porter üretimine başlanmıştır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Porter (beer)". Wikipedia. 16 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2017.
- ^ "Baltic Porter". Ratebeer. 4 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ocak 2017.
- ^ "Imperial strong porter". Ratebeer. 3 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ocak 2017.
- ^ Christensen, Emma (10 Kasım 2009). "Porter vs. Stout: What's the Difference?" (İngilizce). 23 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ocak 2017.
- ^ "Gara Guzu Black Malt Ale". Ratebeer. 3 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ocak 2017.
Dış bağlantılar
- Porter (Top 50) 28 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Baltik Porter (Top 50)4 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Imperial Porter (Top 50) 3 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Porter kahverengi malt kullanilarak uretilen ve Londra da gelistirilen ale turu siyah bir bira cesididir Biraya koyu rengini veren sey ise uretiminde kullanilan koyu renkli arpa maltidir Bugun arpa maltinin yani sira cikolata malti da siklikla kullanilmaktadir Ayrica pek cok uretici daha farkli ve ozgun bir tat yaratabilmek icin bal bal kabagi vanilya ve erik gibi icerikler de kullanmaktadir TarihcePorter terimi ilk olarak 18 yuzyilda kayitlara gecmistir Her ne kadar 1721 de porter tipi biralardan bahsedilse de detayli bir tanimlama henuz yapilmamistir Ancak o yillarda Londra da uretilen porter tipi biralarin gunumuzdeki orneklerinden daha sert oldugu bilinmektedir Porter ilk olarak Londra civarinda sekillenmistir Buna karsin kisa bir sure sonra 1776 yilinda Irlanda da ilk porter uretilmistir 1802 yilinda tarafindan porter tipi biralarin tarihi hakkinda bir tasvir olusturularak ardindan yazilacak yazilar icin de bir dayanak noktasi olusturulmustur 1860 larda insanlarin porter ilgisi azalmaya baslayinca uretimler daha hafif ve dusuk alkollu bir sekilde devam ettirilmistir 1890 larda ise bazi fabrikalar porter uretimini durdurmus bazilari uretim hacimlerini dusurmus bazilariysa yollarina stout ureterek devam etmistir 1900 lere gelindiginde ise yasanan dunya savaslarinin getirmis oldugu tarimsal sikintilar ureticileri daha da zor bir duruma sokmustur Porter tipi biralarin tekrar populer hale gelmesi ise 1978 yilinda Penrhos un uretimiyle baslar Kisa bir sure sonra Timothy Taylor tarafindan da iyi bir porter uretilir ve porter tipi biralar tekrar yukselise gecer Gunumuzde ise tarafindan uretilen ve Turkiye ye de ihrac edilen London Porter uluslararasi bira festivallerinde pek cok kez odul almistir Alt TurlerBaltik Porter Tarihi 19 yuzyila dayanmaktadir Baltik porter tipik olarak sert ve tatli bir biradir Alt fermantasyon yoluyla uretilmelerine ragmen karakter olarak lager biralara da benzerler Cok az miktarda da olsa ust fermantasyon yoluyla uretilen ornekleri de vardir Finlandiya Estonya Letonya Litvanya Cekya Polonya Rusya Ukrayna Danimarka Isvec ve ABD de uretilir Imperial Porter Turdesleri gibi alt fermantasyon yoluyla uretilen ekstra sert porter biralardir Alkol oranlari minimum 7 50 civarinda olup agir bir malt karakterine sahiptirler Koken Renk Servis Sicakligi Fermantasyon Ortalama Alkol Miktari IBU Bira Acilik Degeri Normal Porter 18 Yuzyil Koyu Kahverengi Siyah 10 13 C Ale 4 80 6 20 25 40Baltik Porter 19 Yuzyil Koyu Kahverengi Siyah 07 10 C Ale 6 90 8 50 30 44Imperial Porter 18 Yuzyil Koyu Kahverengi Siyah 10 13 C Ale 7 90 9 50 37 65Stout ile FarkiPorter tipi bir bira Porter ve stoutun tarihsel gelisimi ic icedir Stout terimi farkli porter tiplerini betimlemek icin kullanilan extra porter double porter ve stout porter terimlerinden stout porter in zamanla kisaltilarak yalnizca stout olarak bira literaturune girmesiyle olusmustur Porter ile stout arasinda pek cok farklilik bulunmaktadir En onemli fark yapilis itibariyla kullanilan maltlardan olusmaktadir Porter yapiminda oncelikli olarak maltlastirilmis koyu renkli arpa kullanilirken stoutta maltlastirilmamis kavrulmus arpa kullanilir Stoutlara kahvemsi aroma veren icerik de budur Bunun yani sira porter stouta gore daha dusuk alkollu ve daha dusuk govdeli olma egilimindedir Turkiye de PorterTurkiye porter tipi biralarla 2000 li yillarda tanismistir Bazi sirketler tarafindan ithal edilen porter lar Turk bira piyasasina girerek tuketicinin begenisine sunulmustur 2014 yilinda ise Mugla kokenli kucuk bir sirket olan tarafindan markasi Black Malt Ale serisiyle porter uretimine baslanmistir Ayrica bakinizStoutKaynakca Porter beer Wikipedia 16 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Ocak 2017 Baltic Porter Ratebeer 4 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Ocak 2017 Imperial strong porter Ratebeer 3 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Ocak 2017 Christensen Emma 10 Kasim 2009 Porter vs Stout What s the Difference Ingilizce 23 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Ocak 2017 Gara Guzu Black Malt Ale Ratebeer 3 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Ocak 2017 Dis baglantilarPorter Top 50 28 Kasim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Baltik Porter Top 50 4 Mayis 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Imperial Porter Top 50 3 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce