Bu maddede birçok sorun bulunmaktadır. Lütfen sayfayı geliştirin veya bu sorunlar konusunda bir yorum yapın.
|
Punk kültürü, 1970'lerin ortasında ifade özgürlüğü hareketi ve isyanı olarak ortaya çıkmıştır. Kültür, minimalist sistem karşıtı müzik Punk Rocka dayalıdır.
Punk, kendi giyim tarzı, felsefesi, edebiyatı (fanzinler), dansları (punk showları) ve görselliği ile sağlam bir alt kültür oluşturmuştur. Oluşturduğu kültür popüler kültüre kaynaklık etmekle beraber kendi içinde alt kültürler de oluşturmuştur.
Kültür
Punk giyim tarzı
Punk kültürü; halka onlarla özdeşleşmedikleri ve insanlar arası sınıf farklarının olduğu sürece de özdeşleşmeyecekleri mesajını verdiler. Punk rock Amerika'da 1960'ların sonunda ve 1970'lerde Avrupa ve Kuzey Amerika'daki pre-punk gruplarını da etkilemiştir. Özellikle un etkilediği birçok punk grubu vardır.
Punklar içinde bulunduklan durumu protesto etmek için ellerindeki her malzeme ile bedenleri de dahil, kendilerini ironik bir biçimde "toplumsal atık" olarak sundular: Köle kıyafetleri, zincirler, deriler, dayatılan cinsiyetçi modaya karşı androjinlik, parçalanmış giysiler, rengarenk ve dikleştirilmiş saç biçimleri ve punk sembollerinden bedene iliştirilmiş çengelli iğne... Punk . Amacı geleneksel kalıplar içinde yaşayan topluma karşı algıyı bozmaya yönelik bir protestodur.
Punk estetiğinin yaratıcısı olarak kabul edilen Londralı modacı Vivienne Westwood (Sex Pistols'in doğuşunun da nedenlerinden olan 'Sex' adlı dükkânın ortaklarından) şu sözleri ile punk estetiğinin "nedenini" açıklıyor:
"...Onun giysilerini giyinmek için cesur olmanız gerekir. sokakta yürürken tüm dikkatleri üzerinize çekeceksiniz. Bu tepkileri davet eden bir güç gösterisidir. Giysiler genellikle fikirleri sözlerden daha iyi anlatabilir. Bir kitap, bir poster ya da broşür kadar yıkıcı bir silah olabilir: Otobüste yanınızda 'Anarchy in the UK' (Birleşik Krallıkta Anarşi) tişörtü ile oturan biri sizi anında rahatsız eder."
Punk stili ve modası İngiltere'de önem kazanıp mohawk punk stiliyle birleşmiştir. Mohawk etkisi aslında "Taxi Driver" filminde Robert De Niro'nun saç şekliyle olmuştur. İngiliz Richard Hell bu saç modelini biraz değiştirerek ve boyayarak bugünkü punk saçının oluşumunu tamamlamıştır.
Fanzinler
Punk kültürü kendi dayanışma ve iletişim ağını da yaratmıştı. Fanzinler. Kültür ve sanat endüstrisine ve sisteme karşı bir direniş olan fanzinlerin varoluş nedeni yadsıma, reddetme talebi ve çağrısıdır. Fanzinlerin punk eylem yaşam biçiminde oldukça önemli bir yeri vardır. (Yeraltı Edebiyatı) İlk Punk fanzini; "Sniffin' Glue", Punkın; "kendi-başına yap" (do-it-yourself felsefesini ortaya çıkarıyordu: bir gitar üzerinde üç akorun yerleri gösterilmiş ve şu başlık atılmıştı: "İşte size bir akor, işte iki tane daha, hadi şimdi gidip kendi grubunuzu kurun."
Punklar arasında iletişim ve düşünsel ağ oluşturmasının yanı sıra fanzinlerin yaptığı bir diğer önemli katkı da yıkıcı grafik tasarım estetiğini oluşturmasıydı. Çoğunluğu elle yazılan, siyah beyaz olan kaotik bir kolajla oluşturulup fotokopi ile çoğaltılan fanzinlerin sadece dış görünüşleri bile algıyı bozmaya, kalıpları yıkmaya yönelikti.
Günümüzde de bu gelenek punklar arasında sürdürülmektedir, aynı zamanda internete de taşınmıştır, internette yayınlanan fanzinlere ismi takılmaktadır.
Siyasi yön
Punkların siyasi yönleriyle ilgili ana madde için bkz. Punk ideolojisi
Punk rockçılar pek çok kez siyasi olayların içinde yer aldılar. Punk, her türlü kurulan düzeni, köleliği ve yönetimi reddeden anarşiyi seçmiştir. Pek çok Punk grubunun şarkı sözlerinde hükûmetlere yöneltilen eleştiriler, kadın hakları, hayvan hakları, ırkçılık karşıtlığı, savaş karşıtlığı ve her türlü hiyerarşi karşıtlığı gibi konular ele alınır. Öte yandan liberal bireyler de vardır.
En ünlü punk grubu olarak bilinen The Sex Pistols akımın öncülerindendir. Kademeli olarak punk bir süre sonra daha çeşitli ve daha az minimalist olan müzik gruplarıyla (The Clash gibi) birleşerek onları da etkiledi . Ska ve rockabilly hatta hip-hop'u da etkileyerek şarkılarda punk'la aynı mesajların verilmesini sağladı. Şarkı sözleri isyankar, politikaya karşı ve genelde anarşist içerikteydi. Oysa punk kendi bedeni ve yaşam biçimi ile politikası, parodisi ve estetiği ile kesinlikle asi ve yıkıcıydı, ki hala birçok ülkede alt kültür muhalifliğinin en önemli unsurlarıdırlar.
Dadaizm
Punk'ın bu yıkıcı tavrının köklerini Dada akımının oluşturduğu söylenebilir. 1916-1922 yılları arasında Dada kendisini de reddederek mevcut tüm toplumsal ve estetik değerlere şiddetli karşı çıkışı ve antisanatı, provokatif parodisi, edepsiz mizahı ile yıkıcı sanatın temsilcilerindendir.
" .. .Bizim için birer HİÇSİNİZ
- Tanrılarınız gibi: HİÇ
- Bürokratlarınız, yöneticileriniz gibi :HİÇ
- Ressamlarınız, şairileriniz gibi: HİÇ
- Bana saldırıp, dişlerimi sökseniz de suratınıza aptallar olduğunuzu haykıracağım..." (Dada Manifestosu'ndan)
Dadanın önde gelen simalarından Marcel Duchamp; pisuvar, şişe askılığı, kar küreği gibi eşyaların üzerine sadece imzasını atarak ve birer sanat eseri olarak sergilediği "ready made"leri (hazıryapıt/yapım) ile tanınmıştır.
Yaşam tarzı
Punk altkültürünün üyeleri genellikle punk, punkçı, punk rocker olarak anılsalar da doğru tabir punktır. Bunun yanı sıra kendilerini ifade etmek için çeşitli dereceleri ve terimleri vardır.
Çoğunlukla işçi sınıfından gelirler. Çok azı bir işte uzun süre çalışmayı başarabilir, çoğunlukla işsizdirler.
Geleneksel evlilik kurumunu reddetmişlerdir.
Orijinal hareket fazlasıyla uyuşturucu ve alkol kullanımı içerir. Punk toplumunun birçok önemli figürü intihar ve aşırı doz uyuşturucu kullanımından ölmüştür. Bu sebeple Straight Edge akımının savunucuları alkol ve uyuşturucu kullanımını reddeder. Bu sebeple 80'lerden sonra toplulukta eroin kullanımı büyük ölçüde azalmıştır.
Punk camiası
Punklar genellikle içinde bulundukları yerelde kurdukları gruplarla bir punk scene-punk sahnesi oluştururlar. Hemen hemen tüm büyük şehirlerde buna rastlanır. Böylece dünyanın dört bir yanında her etnik gruba ait, onlarca farklı dilde punk sahneleri kurulmuştur.
Punkların kültürlerini ifade biçimleri içinde bulundukları yerlere göre değişim göstermektedir. Yerel Punk sahneleri kimi zaman yarım düzine kişiden kimi zaman binlerce kişiden oluşur. Ayrıca kültür kendi içinde Poseurlar ve Wannabeler bulundurur.
Poseur, punk kültürünü benimsemeyen ama öyleymiş gibi gözükmeye çalışan böylece ilgi çekmek isteyen kişidir. Bunların yanı sıra günlük hayatlarını sıradan bir şekilde sürdüren ama Cumartesi günleri punk gibi giyinip sokağa çıkan gençler, yani müzikle ve ideolojiyle ilgisi olmayan sadece punk modasını takip edenler şeklinde adlandırılmaktadır.
Wannabe ise, punk altkültürünü sembolleştiren ve kendisini bu kültürün bir üyesi olarak her fırsatta dile getiren ve bunu başkalarıyla arasında hiyerarşi yaratmak için kullanan kişilerdir. Wannabeler Türkiye'de çoğu toplulukta veya sıfatını alırlar. Bu kavramlar olsa da, punklar kimin 'gerçek punk' olup olmadığıyla ilgilenmezler. Toplumsal kültür gibi insanları gruplara ayırmazlar. Kültürün ironisi de burada yatar, insanları gruplara ayıranlara ve hiyerarşi kuranlara karşılardır.
Tipik bir punk sahnesinde, kayıtlar yapan ve şovlara çıkan (ufak konserler veren) punk grupları, bunların aktivitelerini duyuran fanzin yazarları, albüm ve şov afişlerini düzenleyen grafik tasarımcıları, punk aksesuarlarını ve kıyafetlerini tasarlayan modacılar bulunur.
Günümüzde internet sayesinde yerel punk grupları internet siteleri, dosya paylaşım programları, mp3'ler ile kendilerini daha rahat ifade etme imkânı bulmaktadırlar.
Punk'ın alt kültürleri
- Goth, 1970'li yılların sonundaki post-punk akımından kaynaklanan gothic rock etkisiyle oluşan karanlık konulara ve giyime sahip alt kültürdür.
- Emo, 1980'lerin Washington punk sahnesinden kaynaklanan ve sonu kötü biten aşklar ve kalp kırıklıklarını konu alan müzikleriyle bir altkültürdür, fazlasıyla popüler oluşu sonucu "satılmış" (sold out) olarak tanımlanmış, pek çok punk tarafından bütünüyle reddedilmiştir.
- Straight Edge, sigara, alkol, uyuşturucu kullanımı, evlilik öncesi cinsel ilişki gibi tüm kavramları reddeden, karşıt duruşa karşı duruş şeklindeki punk akımıdır. 80'lerin Washington punk sahnesinde Minor Threat tarafından başlatılmıştır.
- Indie akımı ise punktan yalnızca "kendin yap" etiğini almış ve daha büyük şirketlerle çalışmayı reddeden ve ticari olmayan müzikler yapan grupları temsil eder.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede bircok sorun bulunmaktadir Lutfen sayfayi gelistirin veya bu sorunlar konusunda tartisma sayfasinda bir yorum yapin Bu maddenin tarafsizligi konusunda kuskular bulunmaktadir Konuya dair fikir alisverisi tartisma sayfasinda bulunabilir Sablonu kaldirmadan once lutfen gerekli sartlarin olustugundan emin olun Ocak 2014 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Vikipedi nin kalite standartlarina ulasabilmesi icin bu maddenin veya bir bolumundeki ansiklopedik olmayan icerigin temizlenmesi gerekmektedir Goruslerinizi lutfen tartisma sayfasinda belirtiniz Ocak 2014 Punk kulturu 1970 lerin ortasinda ifade ozgurlugu hareketi ve isyani olarak ortaya cikmistir Kultur minimalist sistem karsiti muzik Punk Rocka dayalidir Bir grup punk genc Punk kendi giyim tarzi felsefesi edebiyati fanzinler danslari punk showlari ve gorselligi ile saglam bir alt kultur olusturmustur Olusturdugu kultur populer kulture kaynaklik etmekle beraber kendi icinde alt kulturler de olusturmustur KulturBir grup punk gencPunk genci Paris 1981Punk giyim tarzi Punk kulturu halka onlarla ozdeslesmedikleri ve insanlar arasi sinif farklarinin oldugu surece de ozdeslesmeyecekleri mesajini verdiler Punk rock Amerika da 1960 larin sonunda ve 1970 lerde Avrupa ve Kuzey Amerika daki pre punk gruplarini da etkilemistir Ozellikle un etkiledigi bircok punk grubu vardir Punklar icinde bulunduklan durumu protesto etmek icin ellerindeki her malzeme ile bedenleri de dahil kendilerini ironik bir bicimde toplumsal atik olarak sundular Kole kiyafetleri zincirler deriler dayatilan cinsiyetci modaya karsi androjinlik parcalanmis giysiler rengarenk ve diklestirilmis sac bicimleri ve punk sembollerinden bedene ilistirilmis cengelli igne Punk Amaci geleneksel kaliplar icinde yasayan topluma karsi algiyi bozmaya yonelik bir protestodur Punk estetiginin yaraticisi olarak kabul edilen Londrali modaci Vivienne Westwood Sex Pistols in dogusunun da nedenlerinden olan Sex adli dukkanin ortaklarindan su sozleri ile punk estetiginin nedenini acikliyor Onun giysilerini giyinmek icin cesur olmaniz gerekir sokakta yururken tum dikkatleri uzerinize cekeceksiniz Bu tepkileri davet eden bir guc gosterisidir Giysiler genellikle fikirleri sozlerden daha iyi anlatabilir Bir kitap bir poster ya da brosur kadar yikici bir silah olabilir Otobuste yaninizda Anarchy in the UK Birlesik Krallikta Anarsi tisortu ile oturan biri sizi aninda rahatsiz eder Punk stili ve modasi Ingiltere de onem kazanip mohawk punk stiliyle birlesmistir Mohawk etkisi aslinda Taxi Driver filminde Robert De Niro nun sac sekliyle olmustur Ingiliz Richard Hell bu sac modelini biraz degistirerek ve boyayarak bugunku punk sacinin olusumunu tamamlamistir Fanzinler Punk kulturu kendi dayanisma ve iletisim agini da yaratmisti Fanzinler Kultur ve sanat endustrisine ve sisteme karsi bir direnis olan fanzinlerin varolus nedeni yadsima reddetme talebi ve cagrisidir Fanzinlerin punk eylem yasam biciminde oldukca onemli bir yeri vardir Yeralti Edebiyati Ilk Punk fanzini Sniffin Glue Punkin kendi basina yap do it yourself felsefesini ortaya cikariyordu bir gitar uzerinde uc akorun yerleri gosterilmis ve su baslik atilmisti Iste size bir akor iste iki tane daha hadi simdi gidip kendi grubunuzu kurun Punklar arasinda iletisim ve dusunsel ag olusturmasinin yani sira fanzinlerin yaptigi bir diger onemli katki da yikici grafik tasarim estetigini olusturmasiydi Cogunlugu elle yazilan siyah beyaz olan kaotik bir kolajla olusturulup fotokopi ile cogaltilan fanzinlerin sadece dis gorunusleri bile algiyi bozmaya kaliplari yikmaya yonelikti Gunumuzde de bu gelenek punklar arasinda surdurulmektedir ayni zamanda internete de tasinmistir internette yayinlanan fanzinlere ismi takilmaktadir Siyasi yon Punklarin siyasi yonleriyle ilgili ana madde icin bkz Punk ideolojisi Punk rockcilar pek cok kez siyasi olaylarin icinde yer aldilar Punk her turlu kurulan duzeni koleligi ve yonetimi reddeden anarsiyi secmistir Pek cok Punk grubunun sarki sozlerinde hukumetlere yoneltilen elestiriler kadin haklari hayvan haklari irkcilik karsitligi savas karsitligi ve her turlu hiyerarsi karsitligi gibi konular ele alinir Ote yandan liberal bireyler de vardir En unlu punk grubu olarak bilinen The Sex Pistols akimin onculerindendir Kademeli olarak punk bir sure sonra daha cesitli ve daha az minimalist olan muzik gruplariyla The Clash gibi birleserek onlari da etkiledi Ska ve rockabilly hatta hip hop u da etkileyerek sarkilarda punk la ayni mesajlarin verilmesini sagladi Sarki sozleri isyankar politikaya karsi ve genelde anarsist icerikteydi Oysa punk kendi bedeni ve yasam bicimi ile politikasi parodisi ve estetigi ile kesinlikle asi ve yikiciydi ki hala bircok ulkede alt kultur muhalifliginin en onemli unsurlaridirlar Dadaizm Punk in bu yikici tavrinin koklerini Dada akiminin olusturdugu soylenebilir 1916 1922 yillari arasinda Dada kendisini de reddederek mevcut tum toplumsal ve estetik degerlere siddetli karsi cikisi ve antisanati provokatif parodisi edepsiz mizahi ile yikici sanatin temsilcilerindendir Bizim icin birer HICSINIZ Tanrilariniz gibi HIC Burokratlariniz yoneticileriniz gibi HIC Ressamlariniz sairileriniz gibi HIC Bana saldirip dislerimi sokseniz de suratiniza aptallar oldugunuzu haykiracagim Dada Manifestosu ndan Dadanin onde gelen simalarindan Marcel Duchamp pisuvar sise askiligi kar kuregi gibi esyalarin uzerine sadece imzasini atarak ve birer sanat eseri olarak sergiledigi ready made leri haziryapit yapim ile taninmistir Yasam tarziPunk altkulturunun uyeleri genellikle punk punkci punk rocker olarak anilsalar da dogru tabir punktir Bunun yani sira kendilerini ifade etmek icin cesitli dereceleri ve terimleri vardir Cogunlukla isci sinifindan gelirler Cok azi bir iste uzun sure calismayi basarabilir cogunlukla issizdirler Geleneksel evlilik kurumunu reddetmislerdir Orijinal hareket fazlasiyla uyusturucu ve alkol kullanimi icerir Punk toplumunun bircok onemli figuru intihar ve asiri doz uyusturucu kullanimindan olmustur Bu sebeple Straight Edge akiminin savunuculari alkol ve uyusturucu kullanimini reddeder Bu sebeple 80 lerden sonra toplulukta eroin kullanimi buyuk olcude azalmistir Punk camiasiPunklar genellikle icinde bulunduklari yerelde kurduklari gruplarla bir punk scene punk sahnesi olustururlar Hemen hemen tum buyuk sehirlerde buna rastlanir Boylece dunyanin dort bir yaninda her etnik gruba ait onlarca farkli dilde punk sahneleri kurulmustur Punklarin kulturlerini ifade bicimleri icinde bulunduklari yerlere gore degisim gostermektedir Yerel Punk sahneleri kimi zaman yarim duzine kisiden kimi zaman binlerce kisiden olusur Ayrica kultur kendi icinde Poseurlar ve Wannabeler bulundurur Poseur punk kulturunu benimsemeyen ama oyleymis gibi gozukmeye calisan boylece ilgi cekmek isteyen kisidir Bunlarin yani sira gunluk hayatlarini siradan bir sekilde surduren ama Cumartesi gunleri punk gibi giyinip sokaga cikan gencler yani muzikle ve ideolojiyle ilgisi olmayan sadece punk modasini takip edenler seklinde adlandirilmaktadir Wannabe ise punk altkulturunu sembollestiren ve kendisini bu kulturun bir uyesi olarak her firsatta dile getiren ve bunu baskalariyla arasinda hiyerarsi yaratmak icin kullanan kisilerdir Wannabeler Turkiye de cogu toplulukta veya sifatini alirlar Bu kavramlar olsa da punklar kimin gercek punk olup olmadigiyla ilgilenmezler Toplumsal kultur gibi insanlari gruplara ayirmazlar Kulturun ironisi de burada yatar insanlari gruplara ayiranlara ve hiyerarsi kuranlara karsilardir Tipik bir punk sahnesinde kayitlar yapan ve sovlara cikan ufak konserler veren punk gruplari bunlarin aktivitelerini duyuran fanzin yazarlari album ve sov afislerini duzenleyen grafik tasarimcilari punk aksesuarlarini ve kiyafetlerini tasarlayan modacilar bulunur Gunumuzde internet sayesinde yerel punk gruplari internet siteleri dosya paylasim programlari mp3 ler ile kendilerini daha rahat ifade etme imkani bulmaktadirlar Punk in alt kulturleriGoth 1970 li yillarin sonundaki post punk akimindan kaynaklanan gothic rock etkisiyle olusan karanlik konulara ve giyime sahip alt kulturdur Emo 1980 lerin Washington punk sahnesinden kaynaklanan ve sonu kotu biten asklar ve kalp kirikliklarini konu alan muzikleriyle bir altkulturdur fazlasiyla populer olusu sonucu satilmis sold out olarak tanimlanmis pek cok punk tarafindan butunuyle reddedilmistir Straight Edge sigara alkol uyusturucu kullanimi evlilik oncesi cinsel iliski gibi tum kavramlari reddeden karsit durusa karsi durus seklindeki punk akimidir 80 lerin Washington punk sahnesinde Minor Threat tarafindan baslatilmistir Indie akimi ise punktan yalnizca kendin yap etigini almis ve daha buyuk sirketlerle calismayi reddeden ve ticari olmayan muzikler yapan gruplari temsil eder