Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dominik Cumhuriyeti (İspanyolca República Dominicana, okunuşu 'Republika Dominikana'), Karayiplerdeki Hispanyola adasında yer alan bir ülkedir. Hispanyola, Porto Riko'nun batısında, Küba ve Jamaika'nın doğusunda yer alır. Venezuela ile deniz sınırı vardır. Adanın batı kısmında Haiti bulunur.
Dominik Cumhuriyeti República Dominicana (İspanyolca) Dominik Cumhuriyeti | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
Slogan "Dios, Patria, Libertad" (İspanyolca) ("Tanrı, Vatan, Özgürlük") | |||||||
 | |||||||
| Başkent ve en büyük şehir | Santo Domingo 19°00′K 70°40′B / 19.000°K 70.667°B | ||||||
| Resmî dil(ler) | İspanyolca | ||||||
| Etnik gruplar | |||||||
| Demonim | Dominikli | ||||||
| Hükûmet | Üniter başkanlık cumhuriyeti | ||||||
| |||||||
| Tarihçe | |||||||
| |||||||
| Yüzölçümü | |||||||
• Toplam | 48.671 km2 (131.) | ||||||
• Su (%) | 0,7 | ||||||
| Nüfus | |||||||
• 2018 tahminî | 10.878.246 (86..) | ||||||
• 2010 sayımı | 9.445.281 | ||||||
• Yoğunluk | 220/km2 (65.) | ||||||
| GSYİH (SAGP) | 2020 tahminî | ||||||
• Toplam | 196,493 milyar $ (65.) | ||||||
• Kişi başına | 18.783 $ (68..) | ||||||
| GSYİH (nominal) | 2020 tahminî | ||||||
• Toplam | 77,883 milyar $ (67.) | ||||||
• Kişi başına | 7.445 $ (76.) | ||||||
| Gini (2018) | ▲ 43.7 orta | ||||||
| İGE (2019) |  0.756yüksek · 88. | ||||||
| Para birimi | Dominik pesosu (DOP) | ||||||
| Zaman dilimi | UTC-4 (Atlantik) | ||||||
| Trafik akışı | sağ | ||||||
| Telefon kodu | +1-809, +1-829, +1-849 | ||||||
| İnternet alan adı | .do | ||||||
Dominik Cumhuriyeti Avrupalıların Amerika kıtalarında ilk oluşturdukları yerleşimdir. Başkenti, Santo Domingo da Amerika'lardaki ilk sömürge başkentiydi. Bağımsızlığının büyük bir bölümünde ülkede siyasi buhran yaşanmış, halkı temsil etmeyen ve baskıcı pek çok hükûmet tarafından idare edilmiştir. 1961'de diktatör 'nın ölümünden sonra Dominik Cumhuriyeti temsili demokrasiye geçmiştir.
Coğrafya
İklim
Dominik Cumhuriyeti’nin tropik bir iklimi vardır. Fakat mevsimsel sıcaklık değişimlerinden çok bölgesel sıcaklık farklılıkları görülmektedir. Ağustos ayı bunaltıcı şekilde sıcak olur. Ülkede iki yağmurlu mevsim vardır, Ekim’den Mayıs’a kadar kuzey kıyıları, Mayıs’tan Ekim’e kadar güney kıyıları yağmurlu olur. Bu yağmurlar, sadece serinletici etkilidir ve yarım gün sürer. Haziran-Eylül ayları kasırga mevsimidir.
Yönetim
Para birimi
Dominik Cumhuriyeti’nin resmî para birimi Dominik Pesosu'dur. Doğu Karayip Doları da kullanılmaktadır.
Nüfus
Ülkenin 2007 yılında nüfusu Birleşmiş Milletler tarafından 9.760.000 olarak tahmin edilmiştir. Ortalama ömür 73,7 yıl (2002 tahmini), okur yazarlık oranı %82,1 (1995 tahmini).
Turizm
Kristof Kolomb'un yeni dünyayı keşfinde ilk ayak bastığı yer Bahamalar'da San Salvador adasıdır, daha sonra Küba'nın kuzeyini gezmiş ve Dominik Cumhuriyeti'nin ve Haiti'nin bulunduğu Hispanyola adasına geçmiştir. Son yıllarda geçirdiği değişim zinciriyle Karayipler'in en lüks tatil mekanlarından biri hâline gelmiştir. Dünya Turizm Örgütü istatistiklerine göre Dominik Cumhuriyeti Karayiplerin en popüler turizm yeridir. Turizm, Dominik Cumhuriyeti'nin ekonomisinde önemli yer tutar.
Doğal çevre
Dominik Cumhuriyeti geçmişte yoğun yağmur ormanları ve başka hiçbir yerde bulunmayan 1500 türü kapsayan çeşitli bitki örtüsü ile kaplıydı. Bugün birçok bataklık kurumuş ve ağaçlar kömür için kesilmiştir fakat hala korunmuş kesimler vardır. Ülkede yoksulluk ve aşırı nüfus gibi ciddi problemler vardır. Dominik Cumhuriyeti’ndeki birçok örgüt artan nüfus ile ekosistem üzerindeki baskı arasında sağlam bir ilişki kurmak için çalışmaktadır. Tüm bunlara rağmen Dominik Cumhuriyeti sahip olduğu ciddi güzellikteki sayfiye yerleri, mangrov bataklıkları, dağlık ormanları, çiçek açan düzinelerce ağaçları ve 218’den fazla kuş türü bulunmaktadır.
Hükûmet ve Politika
Dominik Cumhuriyeti temsili bir demokrasi veya demokratik cumhuriyettir, ülke üç güç koluna sahiptir: yürütme, yasama ve yargı. Dominik Cumhuriyeti cumhurbaşkanı yürütme organının başkanlığını yapar ve kongre tarafından geçirilen yasaları yürütür, kabineyi atar ve silahlı kuvvetlerin baş komutanıdır. Başkan ve başkan yardımcısı 4 yıl için doğrudan oyla seçilirler. Ulusal meclis, 32 üyeli bir senato ve 178 üyeli Milletvekilleri Meclisinden oluşan iki meclislidir.
Yargı makamı Yüksek Adalet Divanı'nın 16 üyesine aittir. Cumhurbaşkanı, her iki Kongre meclisinin liderleri, Yüksek Mahkeme Başkanı ve bir muhalefet veya iktidar partisi olmayan üyeden oluşan bir konsey tarafından atanırlar.
Dominik Cumhuriyeti'nin çok partili bir siyasi sistemi var. Seçimler iki yılda bir eşit olarak bölünebilen yıllarda yapılan cumhurbaşkanlığı seçimleri ile dörde bölünemeyen çift sayılı yıllarda yapılan kongre ve belediye seçimleri arasında iki yılda bir yapılır. Dokuz üyeden oluşan Merkezi Seçim Kurulu (JCE) seçimleri denetlemektedir.
Üç büyük partiden en büyüğü muhafazakâr Sosyal Hristiyan Reformcu Partisi'dir (İspanyolca: Partido Reformista Social Cristiano (PRSC)), 1966–78 ve 1986–96 iktidarında; ve 1963, 1978–86 ve 2000–04'te iktidardaki sosyal demokrat Dominik Devrimci Partisi (İspanyolca: Partido Revolucionario Dominicano (PRD)); 1996-2000 döneminde ve 2004'ten beri Dominik Kurtuluş Partisi (İspanyolca: Partido de la Liberación Dominicana (PLD)).
Dominik Cumhuriyeti'nin Amerika Birleşik Devletleri ve Amerikanlararası sistemin diğer ülkeleriyle yakın bir ilişkisi vardır. Dominik Cumhuriyeti'nin Porto Riko ile çok güçlü bağları ve ilişkileri var.
Dominik Cumhuriyeti'nin komşu Haiti ile ilişkisi, Dominik Cumhuriyeti'ne kitlesel Haiti göçü üzerinde gerginleşmekte, Dominik Cumhuriyeti vatandaşları Haitilileri suç ve diğer sosyal sorunlar için suçluyor. Dominik Cumhuriyeti, Internationale de la Francophonie Örgütü'nün düzenli bir üyesidir. Dominik Cumhuriyeti'nin, Dominik Cumhuriyeti-Orta Amerika Serbest Ticaret Anlaşması yoluyla ABD, Kosta Rika, El Salvador, Guatemala, Honduras ve Nikaragua ile Serbest Ticaret Anlaşması bulunmaktadır.
Notlar
- ^ "Estimaciones y proyecciones de la población total". Oficina Nacional de Estadística. April 25, 2018 tarihinde kaynağından (xlsx) arşivlendi. Erişim tarihi: April 25, 2018.
- ^ "Población - IX Censo Nacional de Población y Vivienda 2010". Oficina Nacional de Estadística (ONE). 12 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2020.
- ^ a b c d International Monetary Fund. "Gross domestic product based on purchasing-power-parity (PPP) valuation of country GDP". 14 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2020.
- ^ "GINI index (World Bank estimate) - Dominican Republic". World Bank. 13 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2020.
- ^ Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene (PDF). United Nations Development Programme. 15 Aralık 2020. ss. 343-346. ISBN . 15 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 16 Aralık 2020.
- ^ "Dominican Republic". Encarta Encyclopedia. Microsoft Corporation. 28 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2007.
- ^ Ramos, Ruth (2005). "Dominican Republic History". Visiting the Dominican Republic.com. 12 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2007.
- ^ United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division (2007). World Population Prospects: The 2006 Revision, Highlights, Working Paper No. ESA/P/WP.202. 21 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Retrieved on
- ^ Dominican Golf; The Caribbean's number one destination goes for the green. 29 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Executive Traveler - The Magazine.
Kaynakça
- Dominik Cumhuriyeti
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dominik Cumhuriyeti Ispanyolca Republica Dominicana okunusu Republika Dominikana Karayiplerdeki Hispanyola adasinda yer alan bir ulkedir Hispanyola Porto Riko nun batisinda Kuba ve Jamaika nin dogusunda yer alir Venezuela ile deniz siniri vardir Adanin bati kisminda Haiti bulunur Dominik CumhuriyetiRepublica Dominicana Ispanyolca Dominik CumhuriyetiBayrak ArmaSlogan Dios Patria Libertad Ispanyolca Tanri Vatan Ozgurluk Milli mars source source track track track Baskent ve en buyuk sehirSanto Domingo 19 00 K 70 40 B 19 000 K 70 667 B 19 000 70 667Resmi dil ler IspanyolcaEtnik gruplar 73 Cok Irkli 16 Beyaz 11 SiyahiDemonimDominikliHukumetUniter baskanlik cumhuriyeti BaskanLuis Abinader Baskan YardimcisiTarihce Tarih1 Aralik 1821 TarihHaiti den 27 Subat 1844 TarihIspanya dan 16 Agustos 1865Yuzolcumu Toplam48 671 km2 131 Su 0 7Nufus 2018 tahmini10 878 246 86 2010 sayimi9 445 281 Yogunluk220 km2 65 GSYIH SAGP 2020 tahmini Toplam196 493 milyar 65 Kisi basina18 783 68 GSYIH nominal 2020 tahmini Toplam77 883 milyar 67 Kisi basina7 445 76 Gini 2018 43 7 ortaIGE 2019 0 756 yuksek 88 Para birimiDominik pesosu DOP Zaman dilimiUTC 4 Atlantik Trafik akisisagTelefon kodu 1 809 1 829 1 849Internet alan adi do Dominik Cumhuriyeti Avrupalilarin Amerika kitalarinda ilk olusturduklari yerlesimdir Baskenti Santo Domingo da Amerika lardaki ilk somurge baskentiydi Bagimsizliginin buyuk bir bolumunde ulkede siyasi buhran yasanmis halki temsil etmeyen ve baskici pek cok hukumet tarafindan idare edilmistir 1961 de diktator nin olumunden sonra Dominik Cumhuriyeti temsili demokrasiye gecmistir CografyaDominika Cumhuriyeti nin haritasiIklim Dominik Cumhuriyeti nin tropik bir iklimi vardir Fakat mevsimsel sicaklik degisimlerinden cok bolgesel sicaklik farkliliklari gorulmektedir Agustos ayi bunaltici sekilde sicak olur Ulkede iki yagmurlu mevsim vardir Ekim den Mayis a kadar kuzey kiyilari Mayis tan Ekim e kadar guney kiyilari yagmurlu olur Bu yagmurlar sadece serinletici etkilidir ve yarim gun surer Haziran Eylul aylari kasirga mevsimidir YonetimPara birimi Dominik Cumhuriyeti nin resmi para birimi Dominik Pesosu dur Dogu Karayip Dolari da kullanilmaktadir NufusUlkenin 2007 yilinda nufusu Birlesmis Milletler tarafindan 9 760 000 olarak tahmin edilmistir Ortalama omur 73 7 yil 2002 tahmini okur yazarlik orani 82 1 1995 tahmini TurizmKristof Kolomb un yeni dunyayi kesfinde ilk ayak bastigi yer Bahamalar da San Salvador adasidir daha sonra Kuba nin kuzeyini gezmis ve Dominik Cumhuriyeti nin ve Haiti nin bulundugu Hispanyola adasina gecmistir Son yillarda gecirdigi degisim zinciriyle Karayipler in en luks tatil mekanlarindan biri haline gelmistir Dunya Turizm Orgutu istatistiklerine gore Dominik Cumhuriyeti Karayiplerin en populer turizm yeridir Turizm Dominik Cumhuriyeti nin ekonomisinde onemli yer tutar Dogal cevreDominik Cumhuriyeti gecmiste yogun yagmur ormanlari ve baska hicbir yerde bulunmayan 1500 turu kapsayan cesitli bitki ortusu ile kapliydi Bugun bircok bataklik kurumus ve agaclar komur icin kesilmistir fakat hala korunmus kesimler vardir Ulkede yoksulluk ve asiri nufus gibi ciddi problemler vardir Dominik Cumhuriyeti ndeki bircok orgut artan nufus ile ekosistem uzerindeki baski arasinda saglam bir iliski kurmak icin calismaktadir Tum bunlara ragmen Dominik Cumhuriyeti sahip oldugu ciddi guzellikteki sayfiye yerleri mangrov batakliklari daglik ormanlari cicek acan duzinelerce agaclari ve 218 den fazla kus turu bulunmaktadir Hukumet ve PolitikaAtlas Okyanusu Barahona Karayip Denizi Distrito Nacional Haiti Isla Saona Dominik Cumhuriyeti temsili bir demokrasi veya demokratik cumhuriyettir ulke uc guc koluna sahiptir yurutme yasama ve yargi Dominik Cumhuriyeti cumhurbaskani yurutme organinin baskanligini yapar ve kongre tarafindan gecirilen yasalari yurutur kabineyi atar ve silahli kuvvetlerin bas komutanidir Baskan ve baskan yardimcisi 4 yil icin dogrudan oyla secilirler Ulusal meclis 32 uyeli bir senato ve 178 uyeli Milletvekilleri Meclisinden olusan iki meclislidir Yargi makami Yuksek Adalet Divani nin 16 uyesine aittir Cumhurbaskani her iki Kongre meclisinin liderleri Yuksek Mahkeme Baskani ve bir muhalefet veya iktidar partisi olmayan uyeden olusan bir konsey tarafindan atanirlar Dominik Cumhuriyeti nin cok partili bir siyasi sistemi var Secimler iki yilda bir esit olarak bolunebilen yillarda yapilan cumhurbaskanligi secimleri ile dorde bolunemeyen cift sayili yillarda yapilan kongre ve belediye secimleri arasinda iki yilda bir yapilir Dokuz uyeden olusan Merkezi Secim Kurulu JCE secimleri denetlemektedir Uc buyuk partiden en buyugu muhafazakar Sosyal Hristiyan Reformcu Partisi dir Ispanyolca Partido Reformista Social Cristiano PRSC 1966 78 ve 1986 96 iktidarinda ve 1963 1978 86 ve 2000 04 te iktidardaki sosyal demokrat Dominik Devrimci Partisi Ispanyolca Partido Revolucionario Dominicano PRD 1996 2000 doneminde ve 2004 ten beri Dominik Kurtulus Partisi Ispanyolca Partido de la Liberacion Dominicana PLD Dominik Cumhuriyeti nin Amerika Birlesik Devletleri ve Amerikanlararasi sistemin diger ulkeleriyle yakin bir iliskisi vardir Dominik Cumhuriyeti nin Porto Riko ile cok guclu baglari ve iliskileri var Dominik Cumhuriyeti nin komsu Haiti ile iliskisi Dominik Cumhuriyeti ne kitlesel Haiti gocu uzerinde gerginlesmekte Dominik Cumhuriyeti vatandaslari Haitilileri suc ve diger sosyal sorunlar icin sucluyor Dominik Cumhuriyeti Internationale de la Francophonie Orgutu nun duzenli bir uyesidir Dominik Cumhuriyeti nin Dominik Cumhuriyeti Orta Amerika Serbest Ticaret Anlasmasi yoluyla ABD Kosta Rika El Salvador Guatemala Honduras ve Nikaragua ile Serbest Ticaret Anlasmasi bulunmaktadir Notlar Estimaciones y proyecciones de la poblacion total Oficina Nacional de Estadistica April 25 2018 tarihinde kaynagindan xlsx arsivlendi Erisim tarihi April 25 2018 Poblacion IX Censo Nacional de Poblacion y Vivienda 2010 Oficina Nacional de Estadistica ONE 12 Ekim 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Haziran 2020 a b c d International Monetary Fund Gross domestic product based on purchasing power parity PPP valuation of country GDP 14 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Ocak 2020 GINI index World Bank estimate Dominican Republic World Bank 13 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Mart 2020 Human Development Report 2020 The Next Frontier Human Development and the Anthropocene PDF United Nations Development Programme 15 Aralik 2020 ss 343 346 ISBN 978 92 1 126442 5 15 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 16 Aralik 2020 Dominican Republic Encarta Encyclopedia Microsoft Corporation 28 Ekim 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Haziran 2007 Ramos Ruth 2005 Dominican Republic History Visiting the Dominican Republic com 12 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Mayis 2007 United Nations Department of Economic and Social Affairs Population Division 2007 World Population Prospects The 2006 Revision Highlights Working Paper No ESA P WP 202 21 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Retrieved on Dominican Golf The Caribbean s number one destination goes for the green 29 Mayis 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Executive Traveler The Magazine KaynakcaDominik Cumhuriyeti