Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Seleukialı Seleukos (Yunanca: Σέλευκος; yaklaşık M.Ö. 190; faal yaklaşık M.Ö. 150) Antik Yunan'da yaşamış bir filozof ve astronomdur. Mezopotamya'da yerleşik Selefki İmparatorluğu'nun başkenti olan ve Dicle nehri üzerinde yer alan Seleucialı veya diğer iddiaya göre Erythra Denizi üzerinde yer alan Seleukalıdır.Günmerkezlilik teorisinin öncülü olmasıyla ve tanınmaktadır.
Seleucia'lı Seleucus | |
|---|---|
| Doğum | y. 190 BC Seleukia, Selefkî İmparatorluğu |
| Ölüm | y. 150 BC bilinmiyor |
| Kariyeri | |
| Dalı | |
Günmerkezlilik teorisi
Seleucus'un, Dünya'nın kendi ekseni etrafında döndüğünü ve Dünya'nın da Güneş'in etrafında döndüğünü belirten Samoslu Aristarkus'un günmerkezlilik teorisini desteklediği bilinmektedir.Plutarch'a göre Seleucus, günmerkezli sistemi akıl yürütme yoluyla ortaya koyan ilk kişidir, ancak bu teoriyi ortaya atarken hangi argümanları kullandığı bilinmemektedir. göre ise Seleucus, Nicolaus Copernicus'un 16. yüzyılda izlediği yönteme benzer biçimde, geometrik bir modelin sabitlerini belirleyerek ve bu modeli kullanarak gezegen konumlarını hesaplamak için yeni yöntemler geliştirmek suretiyle güneş merkezli teorisini oluşturmuş olabilir. Hipparchus'un çağdaşı olduğu için kendi zamanında mevcut olan trigonometrik yöntemleri kullanmış olma ihtimali yüksektir.
(MÖ 387 – MÖ 312) yaşadığı dönemden bu yana, iç gezegenler Merkür ve Venüs'ün konumları Güneş'ten yalnızca küçük bir açıyla farklılaştığı için zaman zaman güneş gezegenleri olarak da adlandırılmıştır.
Coğrafyacı Strabo'ya göre Seleukos, evrenin sonsuz olduğunu varsayan ilk kişidir. Orijinal yazılarından hiçbiri günümüze ulaşamamış olsa da eserinin bir kısmı yalnızca Arapça tercümesiyle günümüze kadar ulaşabilmiştir; bu Arapça tercümelerden İranlı filozof Muhammed ibn Zekeriya el-Razi'nin (865 – 925) çalışmalarında bahsedilmiştir.
Gelgitler
'ya göre Seleucus'un güneş merkezli teoriye yönelik argümanları büyük olasılıkla gelgit olgusuyla ilgilidir. Seleucus tarafından da incelendiği düşünülen yıllık gelgit döngüsünün yer merkezli bir sistemle açıklanması mümkün değildir. Seleucus, gelgitlerin Ay'dan kaynaklandığını doğru bir şekilde teorileştirmiş ve etkileşimin (kutsal ruh) aracılığıyla gerçekleştiğini ortaya atmıştır. Gelgitlerin Dünya'nın farklı yerlerinde, zaman ve güç bakımından farklılık gösterdiğini belirtmiştir. Russo'ya göre Seleucus, gelgit olaylarını hem Ay'a hem de Dünya'nın dönme hareketine bağlamış olup bu durum da onun Dünya'nın Dünya-Ay kütle merkezi etrafındaki hareketini keşfettiği olarak yorumlanabilir.
Strabon'da Seleukos
Seleukos tarafından ortaya konan teorilerin tamamı Plutarch, ve Strabon'un ve İranlı Muhammed ibn Zakariya el-Razi'nin yazılarından dolaylı olarak bilinmektedir. Strabo, Seleucus'u en etkili dört " Keldani " gökbilimciden biri olarak kabul etmektedir. Strabo, Geographia adlı eserinin XVI. Bölümünde birkaç "Keldani" gökbilimcisinden bahsetmektedir. Bu kısmın sonunda;
"Seleukialı Seleukios da Keldani'ydi."
Babilli astrologlara ve gökbilimcilere genellikle "Keldani" deniyordu. Strabon ise onları "sözde Keldaniler" olarak adlandırıyor. Onların yazıları Yunancaya çevrildi ve Geminos gibi daha sonraki yazarlar tarafından kullanıldı. Strabon'un bahsettiği "Keldani" gökbilimciler , , Sudines ve Seleukos'tur. İlk ikisi aynı zamanda astronomik çivi yazılı metinlerden Akadca isimleri olan Nabu-Rimannu ve Kidinnu ile de bilinmektedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Yunan astronom: The SAO/NASA Astrophysics Data System (ADS):
Seleucia doğumlu Yunan filozof, ...
- ^ Neugebauer, 1945 & 39-42
Seleukia isimli birkaç şehir arasında en bilineni Seleukos Krallığı'nın başkenti olan Dicle üzerindeki Seleukia'dır. Astronom Seleukos'un bu kentte yaşamış ya da doğmuş olması mümkündür, ancak doğduğu kentin Erythrean Denizi üzerindeki Seleukia olması da mümkündür.
- ^ Gelgitler üzerine yaptığı çalışmaları anlatan Strabon, Seleukos'un "Erythraean Denizi bölgesinden" olduğunu iddia eder (3.5.9).
- ^ a b Index of Ancient Greek Philosophers-Scientists 21 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Seleucus of Seleucia (ca. 190–unknown BC), ScienceWorld
- ^ Russell, Bertrand — History of Western Philosophy (2004) – p. 215
- ^ Güneş merkezli sistemi destekleyen diğer antik astronomların ya da bilim adamlarının isimlerini bilmiyoruz: Hipparchus ve daha sonra Batlamyus yermerkezli sistemin başarısına katkıda bulunmuştur; ancak Plutarch ve Sextus Empiricus'un yazılarında "Aristarchus'un takipçileri "nden söz edilmektedir, dolayısıyla adını bilmediğimiz başka kişilerin de güneşmerkezli görüşü benimsemiş olması muhtemeldir.
- ^ a b c d Van der Waerden 1987
- ^ Shlomo Pines (1986), Studies in Arabic versions of Greek texts and in mediaeval science, 2, Brill Publishers, ss. viii & 201-17, ISBN
- ^ Russo 2003.
Kaynaklar
- Neugebauer, O. (1945), "The History of Ancient Astronomy. Problems and Methods", Journal of Near Eastern Studies, 4 (1), ss. 1-38, doi:10.1086/370729
- Russo, Lucio (2003), Flussi e riflussi, Milano: Feltrinelli, ISBN
- Sarton, George (1955), "Chaldaean Astronomy of the Last Three Centuries B. C.", Journal of the American Oriental Society, 75 (3), ss. 166-173, doi:10.2307/595168
- Van der Waerden, B. L. (1987), "The Heliocentric System in Greek, Persian and Hindu Astronomy", Annals of the New York Academy of Sciences, 500, ss. 525-545, doi:10.1111/j.1749-6632.1987.tb37224.x
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Seleukiali Seleukos Yunanca Seleykos yaklasik M O 190 faal yaklasik M O 150 Antik Yunan da yasamis bir filozof ve astronomdur Mezopotamya da yerlesik Selefki Imparatorlugu nun baskenti olan ve Dicle nehri uzerinde yer alan Seleuciali veya diger iddiaya gore Erythra Denizi uzerinde yer alan Seleukalidir Gunmerkezlilik teorisinin onculu olmasiyla ve taninmaktadir Seleucia li SeleucusDogumy 190 BC Seleukia Selefki ImparatorluguOlumy 150 BC bilinmiyorKariyeriDaliAstronomiFelsefeGunmerkezlilik teorisiSeleucus un Dunya nin kendi ekseni etrafinda dondugunu ve Dunya nin da Gunes in etrafinda dondugunu belirten Samoslu Aristarkus un gunmerkezlilik teorisini destekledigi bilinmektedir Plutarch a gore Seleucus gunmerkezli sistemi akil yurutme yoluyla ortaya koyan ilk kisidir ancak bu teoriyi ortaya atarken hangi argumanlari kullandigi bilinmemektedir gore ise Seleucus Nicolaus Copernicus un 16 yuzyilda izledigi yonteme benzer bicimde geometrik bir modelin sabitlerini belirleyerek ve bu modeli kullanarak gezegen konumlarini hesaplamak icin yeni yontemler gelistirmek suretiyle gunes merkezli teorisini olusturmus olabilir Hipparchus un cagdasi oldugu icin kendi zamaninda mevcut olan trigonometrik yontemleri kullanmis olma ihtimali yuksektir MO 387 MO 312 yasadigi donemden bu yana ic gezegenler Merkur ve Venus un konumlari Gunes ten yalnizca kucuk bir aciyla farklilastigi icin zaman zaman gunes gezegenleri olarak da adlandirilmistir Cografyaci Strabo ya gore Seleukos evrenin sonsuz oldugunu varsayan ilk kisidir Orijinal yazilarindan hicbiri gunumuze ulasamamis olsa da eserinin bir kismi yalnizca Arapca tercumesiyle gunumuze kadar ulasabilmistir bu Arapca tercumelerden Iranli filozof Muhammed ibn Zekeriya el Razi nin 865 925 calismalarinda bahsedilmistir Gelgitler ya gore Seleucus un gunes merkezli teoriye yonelik argumanlari buyuk olasilikla gelgit olgusuyla ilgilidir Seleucus tarafindan da incelendigi dusunulen yillik gelgit dongusunun yer merkezli bir sistemle aciklanmasi mumkun degildir Seleucus gelgitlerin Ay dan kaynaklandigini dogru bir sekilde teorilestirmis ve etkilesimin kutsal ruh araciligiyla gerceklestigini ortaya atmistir Gelgitlerin Dunya nin farkli yerlerinde zaman ve guc bakimindan farklilik gosterdigini belirtmistir Russo ya gore Seleucus gelgit olaylarini hem Ay a hem de Dunya nin donme hareketine baglamis olup bu durum da onun Dunya nin Dunya Ay kutle merkezi etrafindaki hareketini kesfettigi olarak yorumlanabilir Strabon da SeleukosSeleukos tarafindan ortaya konan teorilerin tamami Plutarch ve Strabon un ve Iranli Muhammed ibn Zakariya el Razi nin yazilarindan dolayli olarak bilinmektedir Strabo Seleucus u en etkili dort Keldani gokbilimciden biri olarak kabul etmektedir Strabo Geographia adli eserinin XVI Bolumunde birkac Keldani gokbilimcisinden bahsetmektedir Bu kismin sonunda Seleukiali Seleukios da Keldani ydi Babilli astrologlara ve gokbilimcilere genellikle Keldani deniyordu Strabon ise onlari sozde Keldaniler olarak adlandiriyor Onlarin yazilari Yunancaya cevrildi ve Geminos gibi daha sonraki yazarlar tarafindan kullanildi Strabon un bahsettigi Keldani gokbilimciler Sudines ve Seleukos tur Ilk ikisi ayni zamanda astronomik civi yazili metinlerden Akadca isimleri olan Nabu Rimannu ve Kidinnu ile de bilinmektedir Ayrica bakinizYunan astronomisiKaynakca Yunan astronom The SAO NASA Astrophysics Data System ADS Seleucia dogumlu Yunan filozof Neugebauer 1945 amp 39 42 Seleukia isimli birkac sehir arasinda en bilineni Seleukos Kralligi nin baskenti olan Dicle uzerindeki Seleukia dir Astronom Seleukos un bu kentte yasamis ya da dogmus olmasi mumkundur ancak dogdugu kentin Erythrean Denizi uzerindeki Seleukia olmasi da mumkundur Gelgitler uzerine yaptigi calismalari anlatan Strabon Seleukos un Erythraean Denizi bolgesinden oldugunu iddia eder 3 5 9 a b Index of Ancient Greek Philosophers Scientists 21 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Seleucus of Seleucia ca 190 unknown BC ScienceWorld Russell Bertrand History of Western Philosophy 2004 p 215 Gunes merkezli sistemi destekleyen diger antik astronomlarin ya da bilim adamlarinin isimlerini bilmiyoruz Hipparchus ve daha sonra Batlamyus yermerkezli sistemin basarisina katkida bulunmustur ancak Plutarch ve Sextus Empiricus un yazilarinda Aristarchus un takipcileri nden soz edilmektedir dolayisiyla adini bilmedigimiz baska kisilerin de gunesmerkezli gorusu benimsemis olmasi muhtemeldir a b c d Van der Waerden 1987 Shlomo Pines 1986 Studies in Arabic versions of Greek texts and in mediaeval science 2 Brill Publishers ss viii amp 201 17 ISBN 965 223 626 8 Russo 2003 KaynaklarNeugebauer O 1945 The History of Ancient Astronomy Problems and Methods Journal of Near Eastern Studies 4 1 ss 1 38 doi 10 1086 370729 Russo Lucio 2003 Flussi e riflussi Milano Feltrinelli ISBN 88 07 10349 4 Sarton George 1955 Chaldaean Astronomy of the Last Three Centuries B C Journal of the American Oriental Society 75 3 ss 166 173 doi 10 2307 595168 Van der Waerden B L 1987 The Heliocentric System in Greek Persian and Hindu Astronomy Annals of the New York Academy of Sciences 500 ss 525 545 doi 10 1111 j 1749 6632 1987 tb37224 x