Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Thomas Fairfax, (17 Ocak 1612 - 12 Kasım 1671) İngiliz İç Savaşında parlamento ordusunda komutan ve Oliver Cromwell'in silah arkadaşı. Çok başarılı ve önemli bir asker olarak parlamento kuvvetlerini sayısız zafere ulaştırmıştır. İç savaşın kazanılmasından sonra kurmay heyetinde bulunan Cromwell'in siyasi olarak gerisinde kalmıştır. Devrik kral I. Charles'ın mahkemesinde yer almayı reddetmiş, iktidarı Cromwell'e bırakarak siyasetten çekilmiştir. Bu tutumu ve savaş meydanındaki hoşgörülü davranışları nedeniyle II. Charles Restorasyonu sırasında parlamento yanlısı komutanlara verilen ağır cezalardan azade olmuştur. Siyah saçları ve gözleri nedeniyle kendisine Siyah Tom takma adı yakıştırılmıştır.
| Thomas Fairfax | |
|---|---|
| 3. Cameron Lordu | |
 | |
| Doğum | 17 Ocak 1612 |
| Ölüm | 12 Kasım 1671 (59 yaşında) Yorkshire, İngiltere |
| Eş(ler)i | Anne de Vere |
| Çocuk(lar)ı | Mary |
Gençlik yılları
17 Ocak 1612 tarihinde Yorkshire'daki Ilkley yakınlarındaki Denton Hall malikanesinde 2. Cameron Lordu Ferdinando Fairfax'ın en büyük oğlu olarak dünyaya gelir. Eğitimini St. John's ve sonrasında Cambridge Üniversitesinde alır. Daha sonra Hollanda'daki Protestanlara yardım için düzenlenen Sir seferine dahil olur ve savaşır. Sonraki dönemde 1639 yılında Yorkshire ağır süvarilerinden oluşan bir bölüğe komuta eder, bu seferde kral I. Charles'ın doğrudan emrinde İskoçlara karşı 'de savaşır. mağlup olan İngiliz ordusuyla beraber geri çekilir. Yenilgiye rağmen monarşiye hizmetlerinden dolayı 1641 yılı Ocak ayında şövalye ilan edilir.
İç savaş öncesi
Baba oğul Fairfaxlar krala bağlı şekilde askeri görevlerini yaparken, özellikle I. Charles'ın yanlı ve keyfi kararlarını eleştiriyorlardı. Thomas Fairfax kralın kararlarının Parlamento tarafından denetlenmesi gerektiğini savunur. Kral York'ta daha sonra ordusunun çekirdeğini oluşturduğu anlaşılan özel muhafız birliğini kurmaya kalkınca Fairfax, bizzat krala yazarak bundan vazgeçmesini ister.
İç savaş
1642 yılında iç savaş patlak verince babası Lord Fairfax kuzeydeki Parlamento kuvvetlerinin komutanı olarak atanır. Sir Thomas ise süvari komutanı olarak babasının komutasına girer. Nadiren yenilgiler almış olsa genelde savaş alanında çok başarılı olan Fairfax 1644 yılı Temmuz ayındaki belirleyici Marston Moor Muharebesi'nde yer alarak zafere katkıda bulunur. Muharebede yaralanmasına rağmen büyük yararlılık göstermiştir. Muharebede kardeşlerinden Albay Charles Fairfax ölmüştür. Monarşi yanlıları bu muharebeden sonra yenilgiyi kabullenmiş, York ele geçirilmiş ve kuzey bölgesi Parlamento egemenliğine boyun eğmiştir. Buna rağmen güney ve batı bölgelerinde hala güçlü olan monarşi yanlıları savaşın iki yıl daha sürmesine yol açmıştır. Savaşın uzaması halkta bıkkınlığa yol açmış, mali güçlükler ve silahlı kuvvetlerin aşırıya kaçan bazı uygulamaları eleştirilmeye başlanmıştır. Parlamento birliklerinin komuta heyeti de bu eleştirilerin önüne geçmek adına tasfiye yapmış, Sir Thomas Fairfax başkomutanlığa getirilmiş ve Yeni Ordu teşkilatı güçlendirilmiştir. 14 Haziran 1645 tarihindeki Naseby Muharebesi'nde yenilen kral I. Charles Galler bölgesine kaçınca Parlamento batı bölgelerinde denetimi ele geçirir. 12 Kasım 1645 günü Londra'ya gelen Fairfax, coşkulu halk tarafından karşılanır. Gallerden ayrılarak güçlü bir garnizonun bulunduğu Oxford'a geçen kral I. Charles, askeri destek umuduyla İskoçya'ya gider. Parlamento birlikleri tarafından kuşatılan Oxford garnizonu teslim olunca, I. Charles İngiltere'de tamamen güçsüz kalmış olur. 1647 yılının Ocak ayında İskoçlar tarafından İngilizlere teslim edilen kral, Fairfax eşliğinde ülkeye getirilir. Moınarşi yanlılarının yenilgisiyle beraber karmaşık bir görüşme trafiği başlar. Kralla parlamento arasında süregiden görüşmelerin yanı sıra kralla İskoçlar arası temas devam etmekte, Yeni Ordu giderek siyasetin içine çekilmekteydi. Fairfax, yeni dönemde Parlamento ile ordusundaki sıradan askerin talepleri arasında sıkışmaya başlayacaktır. Ordu içindeki ve ülkedeki toplumsal sorunları çözmeyi vadeden özellikle radikal fikirlerin kolaylıkla boy gösterdiği Yeni Ordu birlikleri, hızla bir siyasi partiye doğru evrilerek Parlamentonun yerine iktidarın alınmasını ve kralın cezalandırılmasını talep eder hale gelir. Siyasi olayların ortasında kalan ve bu duruma ayak uyduramayan Fairfax giderek Cromwell ve ona bağlı askerlerin gölgesinde kaldığı fark ederek istifa etse de, kalmaya ikna edilir. 1648 yılında yeniden alevlenen iç savaş sırasında tekrar cephede komuta görevini başarıyla yapar. Kralın ihanetinin ortaya çıkmasıyla cezalandırılmasını onaylasa da idam hükmünün çıkacağını öngörerek bu tür cezayı tasvip etmediği gerekçesiyle idam hükmünü imzalamaz. Başkomutan olarak son icraatı 1649 yılı Mayıs ayında aşırı sol fikirleri savunan ordu içindeki Levellerların isyanını bastırmak olur. Bundan sonraski süreçte ordudan istifa eder, Cromwell'in ısrarlarına rağmen seferlere katılmaz.
Siyasi görüşleri
Fairfax 1654 yılında West Riding bölgesinden milletvekili seçilir. Cromwell'in ölümünden sonra Yorkshire 'daki evine çekilir ve emekliye ayrılır. Restorasyon dönemi sırasında önemli bir tarihi şahsiyet olarak monarşi yanlıları tarafından göreve çağrılır. Bu girişimi ve I. Charles'ın idamı öncesindeki tutumu nedeniyle monarşistler tarafından kovuşturmaya alınmaz. 1660 yılı Nisan ayındaki seçimlerde yeniden Yorkshire milletvekili seçilir. II. Charles'ın taht giymesi için yapılan düzenlemede Avam Kamarası temsilcilerindendir. Ömrünün geriye kalan 11 senesini Yorkshire'da emekli olarak geçirmiştir.
Edebiyata meraklı olan Fairfax özellikle dini bazı eserler çevirmiş, son iki yılında ise anılarını kaleme almıştır. Özellikle 1642-44 dönemi askerî harekâtlarını anlattığı eserler basılmıştır. Savaş alanında çok cesur, atılgan ve düşmanına saygı gösteren bir komutan olarak anlatılır. Alçakgönüllülüğü ve gözden uzak olmayı sevmesi, barış zamanında devlet adamlığı görevlerini layığıyla yerine getirmesinde engel olmuş, yardımcısı Cromwell'in gölgesinde kalmıştır.
Ailesi
20 Haziran 1637 tarihinde Tilbury Baronu Horace Vere'nin kızı Anne de Vere ile evlenir. Kızları Mary Fairfax 2. Buckingham Dükü George Villiers ile evlenmiştir. Ailenin asalet unvanı Fairfax'ın kuzeni Henry Fairfax ile devam etmiştir.
Canlandırmaları ve geleneği
Kaynakça
- ^ Ailesinden gelen asalet unvanının kaynağı olan Cameron o dönemde bağımsız olan İskoçya sınırları içindedir
- ^ Bu olayın kralın Yorkshirelı çiftçilere yaptığı ziyaret sırasında olduğu iddia edilir. Rivayete göre kendisine yaklaşan Fairfax'ın maksadını bilen kral atını durdurmayınca arkasından yetişen Fairfax dilekçesini kralın eğerine iliştirmiştir.
- ^ İkilinin bu temasları sırasında kralın Fairfax'ın sözünün eri olduğuna dair bir söylemi olmuştur.
- ^ Monck tarafından başlatılan monarşi yanlısı ayaklanmaya karşı çıkan John Lambert'in 1200 kişilik süvari alayının Fairfax'ı görmeleriyle birlikte onun safına katıldıkları anlatılır
- ^ 30 Temmuz 1638 - 20 Ekim 1704
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Thomas Fairfax 17 Ocak 1612 12 Kasim 1671 Ingiliz Ic Savasinda parlamento ordusunda komutan ve Oliver Cromwell in silah arkadasi Cok basarili ve onemli bir asker olarak parlamento kuvvetlerini sayisiz zafere ulastirmistir Ic savasin kazanilmasindan sonra kurmay heyetinde bulunan Cromwell in siyasi olarak gerisinde kalmistir Devrik kral I Charles in mahkemesinde yer almayi reddetmis iktidari Cromwell e birakarak siyasetten cekilmistir Bu tutumu ve savas meydanindaki hosgorulu davranislari nedeniyle II Charles Restorasyonu sirasinda parlamento yanlisi komutanlara verilen agir cezalardan azade olmustur Siyah saclari ve gozleri nedeniyle kendisine Siyah Tom takma adi yakistirilmistir Thomas Fairfax3 Cameron LorduDogum17 Ocak 1612Olum12 Kasim 1671 59 yasinda Yorkshire IngiltereEs ler iAnne de VereCocuk lar iMaryGenclik yillari17 Ocak 1612 tarihinde Yorkshire daki Ilkley yakinlarindaki Denton Hall malikanesinde 2 Cameron Lordu Ferdinando Fairfax in en buyuk oglu olarak dunyaya gelir Egitimini St John s ve sonrasinda Cambridge Universitesinde alir Daha sonra Hollanda daki Protestanlara yardim icin duzenlenen Sir seferine dahil olur ve savasir Sonraki donemde 1639 yilinda Yorkshire agir suvarilerinden olusan bir boluge komuta eder bu seferde kral I Charles in dogrudan emrinde Iskoclara karsi de savasir maglup olan Ingiliz ordusuyla beraber geri cekilir Yenilgiye ragmen monarsiye hizmetlerinden dolayi 1641 yili Ocak ayinda sovalye ilan edilir Ic savas oncesiBaba ogul Fairfaxlar krala bagli sekilde askeri gorevlerini yaparken ozellikle I Charles in yanli ve keyfi kararlarini elestiriyorlardi Thomas Fairfax kralin kararlarinin Parlamento tarafindan denetlenmesi gerektigini savunur Kral York ta daha sonra ordusunun cekirdegini olusturdugu anlasilan ozel muhafiz birligini kurmaya kalkinca Fairfax bizzat krala yazarak bundan vazgecmesini ister Ic savas1642 yilinda ic savas patlak verince babasi Lord Fairfax kuzeydeki Parlamento kuvvetlerinin komutani olarak atanir Sir Thomas ise suvari komutani olarak babasinin komutasina girer Nadiren yenilgiler almis olsa genelde savas alaninda cok basarili olan Fairfax 1644 yili Temmuz ayindaki belirleyici Marston Moor Muharebesi nde yer alarak zafere katkida bulunur Muharebede yaralanmasina ragmen buyuk yararlilik gostermistir Muharebede kardeslerinden Albay Charles Fairfax olmustur Monarsi yanlilari bu muharebeden sonra yenilgiyi kabullenmis York ele gecirilmis ve kuzey bolgesi Parlamento egemenligine boyun egmistir Buna ragmen guney ve bati bolgelerinde hala guclu olan monarsi yanlilari savasin iki yil daha surmesine yol acmistir Savasin uzamasi halkta bikkinliga yol acmis mali guclukler ve silahli kuvvetlerin asiriya kacan bazi uygulamalari elestirilmeye baslanmistir Parlamento birliklerinin komuta heyeti de bu elestirilerin onune gecmek adina tasfiye yapmis Sir Thomas Fairfax baskomutanliga getirilmis ve Yeni Ordu teskilati guclendirilmistir 14 Haziran 1645 tarihindeki Naseby Muharebesi nde yenilen kral I Charles Galler bolgesine kacinca Parlamento bati bolgelerinde denetimi ele gecirir 12 Kasim 1645 gunu Londra ya gelen Fairfax coskulu halk tarafindan karsilanir Gallerden ayrilarak guclu bir garnizonun bulundugu Oxford a gecen kral I Charles askeri destek umuduyla Iskocya ya gider Parlamento birlikleri tarafindan kusatilan Oxford garnizonu teslim olunca I Charles Ingiltere de tamamen gucsuz kalmis olur 1647 yilinin Ocak ayinda Iskoclar tarafindan Ingilizlere teslim edilen kral Fairfax esliginde ulkeye getirilir Moinarsi yanlilarinin yenilgisiyle beraber karmasik bir gorusme trafigi baslar Kralla parlamento arasinda suregiden gorusmelerin yani sira kralla Iskoclar arasi temas devam etmekte Yeni Ordu giderek siyasetin icine cekilmekteydi Fairfax yeni donemde Parlamento ile ordusundaki siradan askerin talepleri arasinda sikismaya baslayacaktir Ordu icindeki ve ulkedeki toplumsal sorunlari cozmeyi vadeden ozellikle radikal fikirlerin kolaylikla boy gosterdigi Yeni Ordu birlikleri hizla bir siyasi partiye dogru evrilerek Parlamentonun yerine iktidarin alinmasini ve kralin cezalandirilmasini talep eder hale gelir Siyasi olaylarin ortasinda kalan ve bu duruma ayak uyduramayan Fairfax giderek Cromwell ve ona bagli askerlerin golgesinde kaldigi fark ederek istifa etse de kalmaya ikna edilir 1648 yilinda yeniden alevlenen ic savas sirasinda tekrar cephede komuta gorevini basariyla yapar Kralin ihanetinin ortaya cikmasiyla cezalandirilmasini onaylasa da idam hukmunun cikacagini ongorerek bu tur cezayi tasvip etmedigi gerekcesiyle idam hukmunu imzalamaz Baskomutan olarak son icraati 1649 yili Mayis ayinda asiri sol fikirleri savunan ordu icindeki Levellerlarin isyanini bastirmak olur Bundan sonraski surecte ordudan istifa eder Cromwell in israrlarina ragmen seferlere katilmaz Siyasi gorusleriFairfax 1654 yilinda West Riding bolgesinden milletvekili secilir Cromwell in olumunden sonra Yorkshire daki evine cekilir ve emekliye ayrilir Restorasyon donemi sirasinda onemli bir tarihi sahsiyet olarak monarsi yanlilari tarafindan goreve cagrilir Bu girisimi ve I Charles in idami oncesindeki tutumu nedeniyle monarsistler tarafindan kovusturmaya alinmaz 1660 yili Nisan ayindaki secimlerde yeniden Yorkshire milletvekili secilir II Charles in taht giymesi icin yapilan duzenlemede Avam Kamarasi temsilcilerindendir Omrunun geriye kalan 11 senesini Yorkshire da emekli olarak gecirmistir Edebiyata merakli olan Fairfax ozellikle dini bazi eserler cevirmis son iki yilinda ise anilarini kaleme almistir Ozellikle 1642 44 donemi askeri harekatlarini anlattigi eserler basilmistir Savas alaninda cok cesur atilgan ve dusmanina saygi gosteren bir komutan olarak anlatilir Alcakgonullulugu ve gozden uzak olmayi sevmesi baris zamaninda devlet adamligi gorevlerini layigiyla yerine getirmesinde engel olmus yardimcisi Cromwell in golgesinde kalmistir Ailesi20 Haziran 1637 tarihinde Tilbury Baronu Horace Vere nin kizi Anne de Vere ile evlenir Kizlari Mary Fairfax 2 Buckingham Duku George Villiers ile evlenmistir Ailenin asalet unvani Fairfax in kuzeni Henry Fairfax ile devam etmistir Canlandirmalari ve gelenegiCromwell adli 1970 Ingiliz yapimi sinema filminde tarafindan canlandirilmistir Kaynakca Ailesinden gelen asalet unvaninin kaynagi olan Cameron o donemde bagimsiz olan Iskocya sinirlari icindedir Bu olayin kralin Yorkshireli ciftcilere yaptigi ziyaret sirasinda oldugu iddia edilir Rivayete gore kendisine yaklasan Fairfax in maksadini bilen kral atini durdurmayinca arkasindan yetisen Fairfax dilekcesini kralin egerine ilistirmistir Ikilinin bu temaslari sirasinda kralin Fairfax in sozunun eri olduguna dair bir soylemi olmustur Monck tarafindan baslatilan monarsi yanlisi ayaklanmaya karsi cikan John Lambert in 1200 kisilik suvari alayinin Fairfax i gormeleriyle birlikte onun safina katildiklari anlatilir 30 Temmuz 1638 20 Ekim 1704Ayrica bakinizIngiliz Ic Savasi