Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sokrates'in Savunması (Grekçe: Άπολογία Σωκράτους, Apología Sokrátus), Yunan filozof Platon tarafından yazılmış, Sokrates'in bir grup Atinalı tarafından kentin ilahlarına inanmaması ve gençlerin ahlakını bozması iddialarıyla suçlanışı, Atina demokrasisi tarafından yargılanma ve cezalandırılma sürecini konu alan Sokratik diyalogdur. Yapıt, Euthyphron ve Kriton ile birlikte bir üçleme oluşturur. Euthyphron mahkemenin hemen öncesini, Savunma yargılama sürecini, Kriton ise yargılama sonrasını anlatır. Sokrates'in Savunması, Euthyphron adlı diyaloğun devamı niteliğindedir.
Atina-Sparta arasındaki Peloponez Savaşı ve sonrasında binlerce insanın öldürülmesine veya sürgününe neden olanOtuz Tiran'ın kovulmasının ardından MÖ 403 yılında Atina demokrasisi yeniden yapılanma sürecine girdi. Farklı kesimlerden Atinalılar, genç nüfusunu kaybetmiş ve salgınlarla boğuşan kenti tekrar inşa edebilmek için birlikte çalışmaya başladılar. Kentin yasaları revize edildi. Böyle bir dönemde yaşam tarzı "felsefe yapmak" olarak özetlenebilecek olan Sokrates; soruları, eski hikmetleri bazen denetleyen, bazen çürüten sorgulayıcılığı ve Atina'nın önde gelenlerine yönelttiği eleştirileri ile birçok düşman kazandı. Oligarşinin yerine demokrasi gelmiş olmasına karşın hâlen yeniden yapılanmaya çalışan Atina demokrasisi; arkasında Otuz Tiran'ın kovulmasında etkin rol oynamış ve Atina ordusunda komutan olarak hizmet etmiş olan Anytos ile Atinalı aristokrat ve Euthyphron Sokratik diyaloğunda hakkında silik bir delikanlı olarak söz edilen Meletos adında bir genç tarafından "gençlerin ahlakını bozmak ve dinsizlik" suçlamalarıyla açılan dava sonucunda 500'ler Meclisi kararıyla 70 yaşındaki Sokrates MÖ 399'da ölüme mahkûm edildi.
Etimoloji
Apología Sokrátus, yapıtın özgün adıdır. Antik Yunancadaki Apologia sözcüğü, "savunma" anlamına gelmektedir.[] Batı dillerinden İngilizcesi apology, Fransızca ve Almancası ise apologie olarak geçen sözcük, bu dillerde özür dileme anlamına sahip olacak biçimde yozlaşmasına karşın Yunancadaki Apologia sözcüğü Batı dillerinde olduğu gibi özür dileme anlamını taşımamaktadır. Yani Batı dillerine geçmiş anlamıyla Apologia, bir çeviri değil bir "transliterasyon"—"başka alfabeyle yazma"dır. Yapıt içerisinde de gözlemlenebileceği gibi Sokrates, konuşmasında özür dilemez veya herhangi bir pişmanlık göstermez; sadece inandığı değerler adına savunmasını gerçekleştirir.
Diyalog
Suçlamalar üzerine yapılan konuşma (1. bölüm)
Sokrates, kendisini suçlayanları ikiye ayırır: mahkemede suçlayanlar ve "eskiler". Kendi savunmasını yaptığı bu ilk bölüm eski suçlayıcılarına karşı gelişir. Davayı açan Meletos'un da bu eski suçlayıcıların sözlerine kandığını iddia eder. Sokrates suçlayıcılarının kendisi hakkında şöyle konuştuklarını iddia eder: "Sokrates hem yerin altındakileri hem de göktekileri araştırır. İşgüzarın biridir. Bu nedenle de suçludur. Başkalarına da aynı şeyleri öğreterek, kötüyü iyiymiş gibi gösterir." Bu eski suçlayıcılardan sadece komedya yazarı Aristophanes'in adını verir.
Sokrates'e göre Atina'da adının çıkmasının bir nedeni vardır: bilgeliği. Ancak bunu kendini beğenmişlik olarak değil, bir olgu olarak sunar.[] Bilgeliğini ise Delfi'deki kahinin sözlerine dayandırarak şu olayı anlatır:
Sokrates'in arkadaşlarından , Delfi'ye gider ve dünyada Sokrates'ten daha bilge biri olup olmadığını sorar. Aldığı yanıt ise olmadığıdır. Bu kehaneti kabullenemeyen Sokrates kendinden daha bilge olabileceğini düşündüğü devlet adamları, ozanlar ve zanaatkârlar ile konuşmak ve kehaneti çürütmek için yollara koyulur. Sokrates, bilge olduğunu sandığı ya da kendini bilge sanan bu insanların aslında bilge olmadıklarını anladıktan sonra, onlara bilge olmadıklarını ispatlamaya başlar. Böylece kendisine birçok düşman edinir. Hiçbir şey bilmediği hâlde kendisini bilge sanan bu insanlardan tek farkının "hiçbir şey bilmediğini bilmesi" olduğunu söyler. İşte onun gerçek bilgeliği bu bilinçtir. Ancak bu tutum, bilgeliklerini çürüttükleri insanlar tarafından bir bilge olarak sanılmasına yol açar. Edindiği düşmanlıkların nedeni de budur.
Sokrates; , Anytos ve 'un tüm bu anlatılanları temel alarak kendisine saldırdıklarını söyler. Meletos'un ozanlar, Anytos'un zanaatkarlar ve devlet adamları, Lykon'un ise hatipler adına ona karşı olduklarını belirtir. Eski suçlayıcılara karşı savunmasını bitirdikten sonra şimdi sıra yeni suçlayıcılara gelmiştir. Baş suçlayıcısı Meletos'a yönelik ilk eleştirisini sunar: "Ben de ey Atina erleri, Meletos'un ordubozanlık yaptığını söylüyorum. Çünkü ciddi konuları alay konusu yapıyor, insanları kolayca mahkemeye vermeye kalkışıyor, aslında hiç ilgilenmediği konularda kendini gayretli ve endişeli gösteriyor."
Daha sonra, Meletos ile soru-yanıt şeklinde gelişen karşılıklı konuşmaya girer, insanların hiçbir kötülüğü bilerek yapmadıklarından bahseder. Eğer ölüme mahkûm edilirse, soylu ama hantallığı ve miskinliğiyle bir at sineğinin sokarak uyandırmasına muhtaç kocaman bir ata benzettiği bu kente kendini adamış birinin kaybedileceğinden bahseder. Gençleri yoldan çıkarttığı iddialarına karşı, yoldan çıkarılanları ya da onların yakınlarını mahkemede göremediği argümanını dile getirir. Kötü bir muamele görmüşlerse, neden kendisinden öç alma peşinde olmadıklarını sorar. Savunmasının sonlarına doğru yargıçlara neden gözyaşı dökerek yalvarmadığını, çocuklarını veya evinden herhangi birini neden merhamet dilemek için şahit olarak çıkarmadığını açıklar. Tüm bunları yapmanın kendisine yakışmayacağını belirtir.
Karar
Sokrates, 500'ler Meclisi'nin oylamasıyla az bir farkla suçlu bulunur. Platon, eserde yargıç sayısı veya oy sayısından bahsetmez ancak Sokrates'in otuz oy daha almış olsa idam cezası almayacağını belirtir.
Ceza üzerine yapılan konuşma (2. bölüm)
Antik Yunan uygarlığında hem savunmanın, hem de iddia makamının bir ceza önermesi geleneği vardı. Mahkeme kurulu bunlardan birini seçebiliyordu. Bu bölümde Sokrates, gerçekleştirdiği ceza önerisi ile mahkeme kurulunu daha da fazla öfkelendirir.
Sokrates, konuşmasına oylamanın sonucundan dolayı öfkelenmediğini söyleyerek başlar, otuz oy daha almış olsa serbest kalacağını söyler. Meletos'un, yargılama sürecini başlatmak üzere gereken 1'e 5 oranını zar zor yakaladığını ve bin drahmi para cezasından kurtulduğunu anımsatarak kara mizah yapar (O günlerde[] mahkemelerin önemsiz davalarla meşgul edilmesini önlemek için; yargıçların oyları 1'e 5 oranına ulaşmazsa, iddia makamı ağır cezalara çarptırılıyordu).
Meletos, Sokrates için idam cezası ister; Sokrates ise ceza yerine kendisine Prytaneion'da (Atina'daki önemli konsey binalarından biri) sürekli bedava yemek verilmesini teklif eder. Neden başka bir ceza teklif etmediğini de açıklar. Hapis cezası teklif etmez çünkü bir otorite altında bir köle gibi yaşamak istemez. Para cezasını ödeyemeyeceğini söyler. Sürgünü şiddetle reddeder, Atina'da bile dili yüzünden zor barındığını, gideceği yerlerde de aynı şeyle karşılaşacağını ifade eder.
Mahkeme üyelerine yönelik yapılan konuşma (3. bölüm)
Sokrates lehine ve aleyhine oy verenler için konuşmalar yaparak savunmasını sonlandırır.
Ölüm cezası için oy kullananlara
Zaten az yaşamı kalmış biri için ölüm cezasını uygun görenlere bu kararlarının doğuracağı sonuçları gösterir. Yaşlı ve aslında öyle olmamasına karşın "bilge" birini öldürmekten başkalarının ceza verenleri eylemlerinden sorumlu tutacaklarını belirtir. Yargı huzurunda kendini küçük düşürmemesinin ve yalvarmayışının aslında gerçek öldürülüş sebebi olduğunu açıklar, bunları yapmaktansa ölmeyi yeğleyeceğini belirtir. Cezasına oy verenlere son olarak bir kehanette bulunur, idamından sonra başlarına çok daha büyük belalar açılacağını söyler.
Ölüm cezasına karşı oy kullananlara
Yaşaması için ölüm cezasına karşı oy kullananlarla Sokrates sohbet eder. İlahi gücün sesinin ona yanlış bir şey yaptığında hep karşı çıktığını, ancak tüm bu olaylar içinde hiç karşı çıkmadığını, yani aldığı bu kararın iyi bir şey olduğunu ve bir işaretle engellenmediğini söyler. Ölümü iki olasılıkla değerlendirir: Sonsuz bir hiçlik veya ruhun başka bir yere göç etmesi. Ölüme soğukkanlılık ile yaklaşan Sokrates, cezasından memnuniyetini bile dile getirir.
Son olarak yeniden suçlayıcılarına dönerek onlara öfkeli olmadığını söyler ve onlardan bir şey rica eder. Eğer gelecekte oğulları erdem yerine paraya daha çok değer verir ya da sahte bir bilgelik hissine kapılırlarsa, kendilerini bilmezlerse, yapmaları gerekeni yapmazlarsa; oğullarına, kendisinin suçlayıcılarına davrandığı gibi davranmalarını öğütler.
Son sözleri
Sokrates, ceza hükmünün verilmesini doğru bulmadığını dile getirir ve konuşmasını şu şekilde bitirir:
| “ | Artık ayrılma vakti geldi çattı, ben ölmeye, sizler de yaşamlarınızı sürdürmeye gidiyorsunuz. Hangisinin daha iyi olduğunu sadece tanrı bilebilir. | „ |
Cezanın yürütümü
Mahkeme karşısında savunmasını yapmış Sokrates, yaşamının geri kalan bölümünü felsefeden yoksun veya sürgünde geçirmektense başlangıçta kimsenin idam etmeyi düşünmediği, sadece susturulması ve bağışlanmayı istemesi hedeflenen filozof, ilkelerine ters düşmeyerek ölümü yeğler.
Antik Atina'da, bahar aylarında Apollon onuruna kutlanan bayramlara kutsal bir gemiyle elçi gönderilirdi.[] Yasalara göre geminin gidiş-geliş süresi içerisinde ölüm cezalarının yürütümü yasaktı. Gemi limandan ayrıldıktan 1 gün sonra mahkûm olan Sokrates'in cezasının yürütümü 30 gün gecikmeyle yerine getirildi. Bu süreç içerisinde başta Kriton'un olmak üzere arkadaşları yardımıyla kaçabilme şansı olmasına karşın Sokrates kaçmayı reddetmiş ve yasalara uymuş, bu sayede kendi düşünce ve değerlerine aykırı bir tutum sergilememiştir. Bu yaklaşım ve karar Sokrates'in Savunması'nın devamı niteliğinde olan ve yine Platon tarafından yazılmış Kriton Sokratik diyaloğunda açıkça sergilenir. Sokrates, baldıran zehrini kendi isteğiyle içerek yaşamına son vermiştir.
Mahkeme kayıtları
Mahkemenin kayıtlarından günümüze herhangi bir parça ulaşmamıştır. Sokrates'in konuşmasına yönelik ise günümüzde ışık tutan iki kaynak vardır. Bunlar, Platon ve Ksenophon tarafından yazılmış olan savunmalardır. Platon, yargılama esnasında orada bulunmuş ancak ortaya çıkarmış olduğu yapıtı kusursuz bir yargıevi tutanağı olarak görmek hatalı olacaktır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Taylor, 2002, s.19
- ^ Zannos, 2005, s.39
- ^ Platon, 2006, s.14
- ^ a b Platon, 2006, s.9
- ^ Platon, 2006, s.163
- ^ a b Taylor, 2002, s.21
- ^ Law, 2010, s.242
- ^ Taylor, 2002, s.12
- ^ Plato, 2000, s.20
- ^ a b Platon, 2006, s.37
- ^ Platon, 2006, ss.37-39
- ^ Plato, 2001, s.138
- ^ Platon, 2006, s.49
- ^ Platon, 2006, s.53
- ^ Platon, 2006, s.55
- ^ Platon, 2006, s.75
- ^ Platon, 2006, ss.83-87
- ^ Platon, 2006, s.91
- ^ Platon, 2006, s.164
- ^ Platon, 2006, s.93
- ^ Plato, 1999, ss.442-443
- ^ Platon, 2006, ss.97-99
- ^ Platon, 2006, s.101
- ^ Platon, 2006, ss.103-107
- ^ Sokrates'in Savunması. Çokona, Ari tarafından çevrildi (15 bas.). İş Bankası Kültür Yayınları. Mart 2018. ss. XV. ISBN .
- ^ Cevizci, 2009, s.72
- ^ Platon, Kriton, 2006, s.59
- ^ Höffe, 2008, s.38
- ^ Platon, Kriton, 2006, s.11
- ^ Zannos, 2005, s.43
- ^ Platon, 2006, s.12
Dış bağlantılar
- Yapıtın, Cumhuriyet Gazetesi Dünya Klâsikleri Dizisi'nde yayımlanan baskısının çevrimiçi okunabileceği .
Konuyla ilgili yayınlar
- Taylor, C.C.W. (2002). Sokrates, Altın Kitaplar Yayınevi, İstanbul
- Zannos, Susan (2005). The life and times of Socrates, Mitchell Lane Publishers
- Platon (2006). Sokrates'in Savunması, (Çev. E. Gören), Kabalcı Yayınevi, İstanbul
- Law, Stephen (2010). Felsefe, (Çev. H. Yuvalı, E. Ö. Gültekin), İnkılap Kitabevi
- Platon (2001). Sokrates'in Savunması ve Şölen, (Çev. C. Eyi), Gün Yayıncılık, İstanbul
- Plato (1999). Great Dialogues of Plato, (Çev. W.H.D. Rouse), Signet Classic
- Platon (2006). Kriton, (Çev. F. Öktem, C. Türkkan), Kabalcı Yayınevi, İstanbul
- Plato (2000). The Trial and Death of Socrates, (Çev. G.M.A. Grube), Hackett Publishing Company
- Cevizci, Ahmet (2009). Felsefe Tarihi, Say Yayınları, İstanbul
- Höffe, Otfried (2008). Felsefenin Kısa Tarihi, İnkılap Kitabevi, İstanbul
- Platon, Sokrates'in Savunması, XV. basım, (Çev. Hasan Âli Yücel), İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sokrates in Savunmasi Grekce Apologia Swkratoys Apologia Sokratus Yunan filozof Platon tarafindan yazilmis Sokrates in bir grup Atinali tarafindan kentin ilahlarina inanmamasi ve genclerin ahlakini bozmasi iddialariyla suclanisi Atina demokrasisi tarafindan yargilanma ve cezalandirilma surecini konu alan Sokratik diyalogdur Yapit Euthyphron ve Kriton ile birlikte bir ucleme olusturur Euthyphron mahkemenin hemen oncesini Savunma yargilama surecini Kriton ise yargilama sonrasini anlatir Sokrates in Savunmasi Euthyphron adli diyalogun devami niteligindedir New York taki Metropolitan Sanat Muzesi nde sergilenen Jacques Louis David in Sokrates in Olumu adli yapiti 1787 Sokrates baldiran zehirini kendi istegiyle icerek yasamina son verir Atina Sparta arasindaki Peloponez Savasi ve sonrasinda binlerce insanin oldurulmesine veya surgunune neden olanOtuz Tiran in kovulmasinin ardindan MO 403 yilinda Atina demokrasisi yeniden yapilanma surecine girdi Farkli kesimlerden Atinalilar genc nufusunu kaybetmis ve salginlarla bogusan kenti tekrar insa edebilmek icin birlikte calismaya basladilar Kentin yasalari revize edildi Boyle bir donemde yasam tarzi felsefe yapmak olarak ozetlenebilecek olan Sokrates sorulari eski hikmetleri bazen denetleyen bazen curuten sorgulayiciligi ve Atina nin onde gelenlerine yonelttigi elestirileri ile bircok dusman kazandi Oligarsinin yerine demokrasi gelmis olmasina karsin halen yeniden yapilanmaya calisan Atina demokrasisi arkasinda Otuz Tiran in kovulmasinda etkin rol oynamis ve Atina ordusunda komutan olarak hizmet etmis olan Anytos ile Atinali aristokrat ve Euthyphron Sokratik diyalogunda hakkinda silik bir delikanli olarak soz edilen Meletos adinda bir genc tarafindan genclerin ahlakini bozmak ve dinsizlik suclamalariyla acilan dava sonucunda 500 ler Meclisi karariyla 70 yasindaki Sokrates MO 399 da olume mahkum edildi EtimolojiApologia Sokratus yapitin ozgun adidir Antik Yunancadaki Apologia sozcugu savunma anlamina gelmektedir kaynak belirtilmeli Bati dillerinden Ingilizcesi apology Fransizca ve Almancasi ise apologie olarak gecen sozcuk bu dillerde ozur dileme anlamina sahip olacak bicimde yozlasmasina karsin Yunancadaki Apologia sozcugu Bati dillerinde oldugu gibi ozur dileme anlamini tasimamaktadir Yani Bati dillerine gecmis anlamiyla Apologia bir ceviri degil bir transliterasyon baska alfabeyle yazma dir Yapit icerisinde de gozlemlenebilecegi gibi Sokrates konusmasinda ozur dilemez veya herhangi bir pismanlik gostermez sadece inandigi degerler adina savunmasini gerceklestirir DiyalogSuclamalar uzerine yapilan konusma 1 bolum Sokrates kendisini suclayanlari ikiye ayirir mahkemede suclayanlar ve eskiler Kendi savunmasini yaptigi bu ilk bolum eski suclayicilarina karsi gelisir Davayi acan Meletos un da bu eski suclayicilarin sozlerine kandigini iddia eder Sokrates suclayicilarinin kendisi hakkinda soyle konustuklarini iddia eder Sokrates hem yerin altindakileri hem de goktekileri arastirir Isguzarin biridir Bu nedenle de sucludur Baskalarina da ayni seyleri ogreterek kotuyu iyiymis gibi gosterir Bu eski suclayicilardan sadece komedya yazari Aristophanes in adini verir Sokrates e gore Atina da adinin cikmasinin bir nedeni vardir bilgeligi Ancak bunu kendini begenmislik olarak degil bir olgu olarak sunar kaynak belirtilmeli Bilgeligini ise Delfi deki kahinin sozlerine dayandirarak su olayi anlatir Sokrates in arkadaslarindan Delfi ye gider ve dunyada Sokrates ten daha bilge biri olup olmadigini sorar Aldigi yanit ise olmadigidir Bu kehaneti kabullenemeyen Sokrates kendinden daha bilge olabilecegini dusundugu devlet adamlari ozanlar ve zanaatkarlar ile konusmak ve kehaneti curutmek icin yollara koyulur Sokrates bilge oldugunu sandigi ya da kendini bilge sanan bu insanlarin aslinda bilge olmadiklarini anladiktan sonra onlara bilge olmadiklarini ispatlamaya baslar Boylece kendisine bircok dusman edinir Hicbir sey bilmedigi halde kendisini bilge sanan bu insanlardan tek farkinin hicbir sey bilmedigini bilmesi oldugunu soyler Iste onun gercek bilgeligi bu bilinctir Ancak bu tutum bilgeliklerini curuttukleri insanlar tarafindan bir bilge olarak sanilmasina yol acar Edindigi dusmanliklarin nedeni de budur Sokrates Anytos ve un tum bu anlatilanlari temel alarak kendisine saldirdiklarini soyler Meletos un ozanlar Anytos un zanaatkarlar ve devlet adamlari Lykon un ise hatipler adina ona karsi olduklarini belirtir Eski suclayicilara karsi savunmasini bitirdikten sonra simdi sira yeni suclayicilara gelmistir Bas suclayicisi Meletos a yonelik ilk elestirisini sunar Ben de ey Atina erleri Meletos un ordubozanlik yaptigini soyluyorum Cunku ciddi konulari alay konusu yapiyor insanlari kolayca mahkemeye vermeye kalkisiyor aslinda hic ilgilenmedigi konularda kendini gayretli ve endiseli gosteriyor Daha sonra Meletos ile soru yanit seklinde gelisen karsilikli konusmaya girer insanlarin hicbir kotulugu bilerek yapmadiklarindan bahseder Eger olume mahkum edilirse soylu ama hantalligi ve miskinligiyle bir at sineginin sokarak uyandirmasina muhtac kocaman bir ata benzettigi bu kente kendini adamis birinin kaybedileceginden bahseder Gencleri yoldan cikarttigi iddialarina karsi yoldan cikarilanlari ya da onlarin yakinlarini mahkemede goremedigi argumanini dile getirir Kotu bir muamele gormuslerse neden kendisinden oc alma pesinde olmadiklarini sorar Savunmasinin sonlarina dogru yargiclara neden gozyasi dokerek yalvarmadigini cocuklarini veya evinden herhangi birini neden merhamet dilemek icin sahit olarak cikarmadigini aciklar Tum bunlari yapmanin kendisine yakismayacagini belirtir Karar Fransiz ressam 1744 1814 Sokrates in Olumu adli yapiti Sokrates 500 ler Meclisi nin oylamasiyla az bir farkla suclu bulunur Platon eserde yargic sayisi veya oy sayisindan bahsetmez ancak Sokrates in otuz oy daha almis olsa idam cezasi almayacagini belirtir Ceza uzerine yapilan konusma 2 bolum Antik Yunan uygarliginda hem savunmanin hem de iddia makaminin bir ceza onermesi gelenegi vardi Mahkeme kurulu bunlardan birini secebiliyordu Bu bolumde Sokrates gerceklestirdigi ceza onerisi ile mahkeme kurulunu daha da fazla ofkelendirir Sokrates konusmasina oylamanin sonucundan dolayi ofkelenmedigini soyleyerek baslar otuz oy daha almis olsa serbest kalacagini soyler Meletos un yargilama surecini baslatmak uzere gereken 1 e 5 oranini zar zor yakaladigini ve bin drahmi para cezasindan kurtuldugunu animsatarak kara mizah yapar O gunlerde hangileri mahkemelerin onemsiz davalarla mesgul edilmesini onlemek icin yargiclarin oylari 1 e 5 oranina ulasmazsa iddia makami agir cezalara carptiriliyordu Meletos Sokrates icin idam cezasi ister Sokrates ise ceza yerine kendisine Prytaneion da Atina daki onemli konsey binalarindan biri surekli bedava yemek verilmesini teklif eder Neden baska bir ceza teklif etmedigini de aciklar Hapis cezasi teklif etmez cunku bir otorite altinda bir kole gibi yasamak istemez Para cezasini odeyemeyecegini soyler Surgunu siddetle reddeder Atina da bile dili yuzunden zor barindigini gidecegi yerlerde de ayni seyle karsilasacagini ifade eder Mahkeme uyelerine yonelik yapilan konusma 3 bolum Sokrates lehine ve aleyhine oy verenler icin konusmalar yaparak savunmasini sonlandirir Olum cezasi icin oy kullananlara Zaten az yasami kalmis biri icin olum cezasini uygun gorenlere bu kararlarinin doguracagi sonuclari gosterir Yasli ve aslinda oyle olmamasina karsin bilge birini oldurmekten baskalarinin ceza verenleri eylemlerinden sorumlu tutacaklarini belirtir Yargi huzurunda kendini kucuk dusurmemesinin ve yalvarmayisinin aslinda gercek oldurulus sebebi oldugunu aciklar bunlari yapmaktansa olmeyi yegleyecegini belirtir Cezasina oy verenlere son olarak bir kehanette bulunur idamindan sonra baslarina cok daha buyuk belalar acilacagini soyler Olum cezasina karsi oy kullananlara Yasamasi icin olum cezasina karsi oy kullananlarla Sokrates sohbet eder Ilahi gucun sesinin ona yanlis bir sey yaptiginda hep karsi ciktigini ancak tum bu olaylar icinde hic karsi cikmadigini yani aldigi bu kararin iyi bir sey oldugunu ve bir isaretle engellenmedigini soyler Olumu iki olasilikla degerlendirir Sonsuz bir hiclik veya ruhun baska bir yere goc etmesi Olume sogukkanlilik ile yaklasan Sokrates cezasindan memnuniyetini bile dile getirir Son olarak yeniden suclayicilarina donerek onlara ofkeli olmadigini soyler ve onlardan bir sey rica eder Eger gelecekte ogullari erdem yerine paraya daha cok deger verir ya da sahte bir bilgelik hissine kapilirlarsa kendilerini bilmezlerse yapmalari gerekeni yapmazlarsa ogullarina kendisinin suclayicilarina davrandigi gibi davranmalarini ogutler Son sozleri Sokrates ceza hukmunun verilmesini dogru bulmadigini dile getirir ve konusmasini su sekilde bitirir Artik ayrilma vakti geldi catti ben olmeye sizler de yasamlarinizi surdurmeye gidiyorsunuz Hangisinin daha iyi oldugunu sadece tanri bilebilir Cezanin yurutumuSokrates in Bustu Vatikan Muzesi Mahkeme karsisinda savunmasini yapmis Sokrates yasaminin geri kalan bolumunu felsefeden yoksun veya surgunde gecirmektense baslangicta kimsenin idam etmeyi dusunmedigi sadece susturulmasi ve bagislanmayi istemesi hedeflenen filozof ilkelerine ters dusmeyerek olumu yegler Antik Atina da bahar aylarinda Apollon onuruna kutlanan bayramlara kutsal bir gemiyle elci gonderilirdi nerede Yasalara gore geminin gidis gelis suresi icerisinde olum cezalarinin yurutumu yasakti Gemi limandan ayrildiktan 1 gun sonra mahkum olan Sokrates in cezasinin yurutumu 30 gun gecikmeyle yerine getirildi Bu surec icerisinde basta Kriton un olmak uzere arkadaslari yardimiyla kacabilme sansi olmasina karsin Sokrates kacmayi reddetmis ve yasalara uymus bu sayede kendi dusunce ve degerlerine aykiri bir tutum sergilememistir Bu yaklasim ve karar Sokrates in Savunmasi nin devami niteliginde olan ve yine Platon tarafindan yazilmis Kriton Sokratik diyalogunda acikca sergilenir Sokrates baldiran zehrini kendi istegiyle icerek yasamina son vermistir Mahkeme kayitlariMahkemenin kayitlarindan gunumuze herhangi bir parca ulasmamistir Sokrates in konusmasina yonelik ise gunumuzde isik tutan iki kaynak vardir Bunlar Platon ve Ksenophon tarafindan yazilmis olan savunmalardir Platon yargilama esnasinda orada bulunmus ancak ortaya cikarmis oldugu yapiti kusursuz bir yargievi tutanagi olarak gormek hatali olacaktir Ayrica bakinizPlaton Sokratik yontem Euthyphron KritonKaynakca Taylor 2002 s 19 Zannos 2005 s 39 Platon 2006 s 14 a b Platon 2006 s 9 Platon 2006 s 163 a b Taylor 2002 s 21 Law 2010 s 242 Taylor 2002 s 12 Plato 2000 s 20 a b Platon 2006 s 37 Platon 2006 ss 37 39 Plato 2001 s 138 Platon 2006 s 49 Platon 2006 s 53 Platon 2006 s 55 Platon 2006 s 75 Platon 2006 ss 83 87 Platon 2006 s 91 Platon 2006 s 164 Platon 2006 s 93 Plato 1999 ss 442 443 Platon 2006 ss 97 99 Platon 2006 s 101 Platon 2006 ss 103 107 Sokrates in Savunmasi Cokona Ari tarafindan cevrildi 15 bas Is Bankasi Kultur Yayinlari Mart 2018 ss XV ISBN 978 605 360 702 1 Cevizci 2009 s 72 Platon Kriton 2006 s 59 Hoffe 2008 s 38 Platon Kriton 2006 s 11 Zannos 2005 s 43 Platon 2006 s 12Dis baglantilarYapitin Cumhuriyet Gazetesi Dunya Klasikleri Dizisi nde yayimlanan baskisinin cevrimici okunabilecegi Konuyla ilgili yayinlarTaylor C C W 2002 Sokrates Altin Kitaplar Yayinevi Istanbul ISBN 975 21 0189 5 Zannos Susan 2005 The life and times of Socrates Mitchell Lane Publishers ISBN 1 58415 282 6 Platon 2006 Sokrates in Savunmasi Cev E Goren Kabalci Yayinevi Istanbul ISBN 975 997 076 7 Law Stephen 2010 Felsefe Cev H Yuvali E O Gultekin Inkilap Kitabevi ISBN 978 975 10 2996 6 Platon 2001 Sokrates in Savunmasi ve Solen Cev C Eyi Gun Yayincilik Istanbul ISBN 975 6658 00 2 Plato 1999 Great Dialogues of Plato Cev W H D Rouse Signet Classic ISBN 0 451 52745 3 Platon 2006 Kriton Cev F Oktem C Turkkan Kabalci Yayinevi Istanbul ISBN 975 997 086 4 Plato 2000 The Trial and Death of Socrates Cev G M A Grube Hackett Publishing Company ISBN 978 0 87220 554 3 Cevizci Ahmet 2009 Felsefe Tarihi Say Yayinlari Istanbul ISBN 978 975 468 833 7 Hoffe Otfried 2008 Felsefenin Kisa Tarihi Inkilap Kitabevi Istanbul ISBN 978 975 10 2771 9 Platon Sokrates in Savunmasi XV basim Cev Hasan Ali Yucel Is Bankasi Kultur Yayinlari Istanbul ISBN 978 605 360 702 1